UZASADNIENIE

1.           KONTEKST WNIOSKU

Od początku lat 90. XX wieku ważnym elementem działań Wspólnoty było wspieranie promocji bezpieczeństwa jądrowego i zabezpieczeń jądrowych w państwach trzecich, zarówno w Europie Środkowej, jak i w krajach byłego Związku Radzieckiego, w ramach należących do programów TACIS i PHARE składników programu bezpieczeństwa jądrowego. Od 2007 r. współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego rozszerzono o państwa trzecie w ramach Instrumentu Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego, podczas gdy Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) zapewniał współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego z krajami uczestniczącymi w procesie przystąpienia do UE.

Awaria w Czarnobylu w 1986 r. uzmysłowiła wszystkim globalne znaczenie bezpieczeństwa jądrowego. Wypadek w elektrowni Fukushima-Daiichi w 2011 r. potwierdził potrzebę dalszego podejmowania wysiłków służących poprawie bezpieczeństwa jądrowego w celu spełniania najwyższych standardów. Oba wypadki wyraźnie pokazały, że zdrowotne, społeczne, ekologiczne i gospodarcze skutki awarii jądrowej mogą wykraczać daleko poza granice krajów, a potencjalnie mieć zasięg ogólnoświatowy.

Rada Unii Europejskiej dostrzegła znaczenie bezpieczeństwa jądrowego w swojej rezolucji z dnia 18 czerwca 1992 r. w sprawie technicznych problemów związanych z bezpieczeństwem jądrowym, w której podkreśla „szczególne znaczenie, jakie przypisuje bezpieczeństwu jądrowemu w Europie, i w związku z tym zwraca się do państw członkowskich i Komisji o przyjęcie podstawowego i priorytetowego celu współpracy Wspólnoty w dziedzinie energii jądrowej, w szczególności z innymi krajami europejskimi… polegającego na doprowadzeniu ich instalacji jądrowych do poziomu bezpieczeństwa równego ze stosowanym we Wspólnocie…”.

W 1999 r. Wspólnota podjęła decyzję o przystąpieniu do Konwencji bezpieczeństwa jądrowego, a w 2005 r. do Wspólnej konwencji bezpieczeństwa w postępowaniu z wypalonym paliwem jądrowym i bezpieczeństwa w postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi; celem obu konwencji jest wzmocnienie środków krajowych i współpracy międzynarodowej w tych obszarach.

Dążąc do utrzymania i promowania stałej poprawy bezpieczeństwa jądrowego oraz uregulowań w tym zakresie, Rada Unii Europejskiej przyjęła dyrektywę 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiającą wspólnotowe ramy bezpieczeństwa jądrowego obiektów jądrowych. W 2011 r. Rada Unii Europejskiej przyjęła również dyrektywę ustanawiającą ramy wspólnotowe w zakresie odpowiedzialnego i bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi. Te dyrektywy, wraz z wdrożonymi w Unii Europejskiej wysokimi normami bezpieczeństwa jądrowego oraz gospodarowania odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym, to przykłady, które można wykorzystać jako zachętę dla państw trzecich do przyjęcia podobnych wysokich standardów.

Zgodnie z rozdziałem 10 Traktatu Euratom Wspólnota już obecnie prowadzi ścisłą współpracę z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (MAEA), w zakresie tak zabezpieczeń jądrowych (dla realizacji celów określonych w rozdziale 7 tytułu drugiego Traktatu Euratom), jak i bezpieczeństwa jądrowego.

Celami strategii „Europa 2020” w zakresie polityki zewnętrznej są wspieranie regulacyjnych i innych form współpracy z gospodarkami wschodzącymi oraz promowanie stosowanych w UE sposobów podejścia, przepisów, norm i praktyk.

Aby Unia Europejska mogła odgrywać swoją rolę globalnego gracza w zakresie promocji bezpieczeństwa ludzkiego i strategicznego, Wspólnota musi dysponować potencjałem i środkami reagowania na wyzwania pojawiające się w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem i zabezpieczeń jądrowych we wszystkich państwach trzecich, w oparciu o doświadczenia Wspólnoty i jej państw członkowskich w tych dziedzinach w obrębie Unii Europejskiej. W związku z tym proponowany Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego (INSC) będzie stanowił kontynuację działań zapoczątkowanych w latach 90. XX wieku w Europie Środkowej i krajach byłego Związku Radzieckiego, rozszerzonych od 2007 r. na państwa trzecie.

Powody które zadecydowały o podjęciu współpracy z państwami trzecimi najprawdopodobniej zachowają swoje znaczenie w latach 2014-2020. Ponieważ jednak największe projekty prowadzone w ramach INSC (w szczególności dotyczące rekultywacji terenu elektrowni w Czarnobylu oraz projektów modernizacji elektrowni jądrowych) zostaną w przeważającej części ukończone do 2014 r., pozwoli to na uwolnienie zasobów, które będzie można wykorzystać na inne zagadnienia. Priorytetem programów będzie rekultywacja wyrobisk górniczych (dawnych obiektów wydobycia uranu, niespełniających podstawowych wymogów ochrony środowiska), usuwanie wypalonego paliwa, gospodarowanie odpadami oraz likwidacja obiektów.

Mamy do czynienia również z przesunięciem akcentów działań Unii Europejskiej, z pomocy technicznej na współpracę. Koncentruje się ona na podstawowych działaniach służących poprawie kultury bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem oraz zabezpieczeń.

Podejmowane w ramowych programach Euratom działania w zakresie badań i innowacji promują zapobieganie poważnym awariom i unikanie ich, a także zwiększanie ochrony przed promieniowaniem w celu wzmocnienia kultury bezpieczeństwa. Również zawierane w ramach Euratom dwustronne umowy o współpracy międzynarodowej w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego należy uznać za dodatkowy wkład w zwiększenie bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem oraz bezpiecznego gospodarowania odpadami promieniotwórczymi, poprzez wzmożone wysiłki w zakresie badań naukowych i innowacji przy udziale partnerów z państw trzecich.

W najbliższych latach istotne znaczenie w procesie poprawy bezpieczeństwa jądrowego będą miały doświadczenia zdobyte po wypadku w elektrowni Fukushima-Daiichi. Oczekuje się, że wyniki przeprowadzanych w państwach członkowskich kompleksowych i przejrzystych ocen ryzyka i bezpieczeństwa („testy warunków skrajnych”), które mają zostać rozszerzone na państwa sąsiadujące z UE oraz ewentualnie na inne państwa trzecie, będą miały istotny wpływ na projektowanie, funkcjonowanie i utrzymanie elektrowni jądrowych oraz na dotyczące ich uregulowania . Doświadczenia zgromadzone w UE będą miały duże znaczenie dla innych państw trzecich.

Współpraca w ramach INSC musi mieć charakter uzupełniający wobec współpracy prowadzonej przez Unię Europejską za pomocą innych instrumentów finansowania współpracy na rzecz rozwoju, a przyjmowane środki muszą być zgodne z ogólnymi strategicznymi ramami polityki Unii Europejskiej wobec zainteresowanych krajów partnerskich. Z uwagi na międzynarodowe zobowiązania w zakresie poprawy bezpieczeństwa jądrowego, współpraca w ramach INSC powinna również wykorzystywać synergie z programami ramowymi Euratom w zakresie działań badawczych i szkoleniowych.

2.           WYNIKI KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI ORAZ OCENY SKUTKÓW

Konsultacje społeczne

W okresie od 26 listopada 2010 r. do 31 stycznia 2011 r. Komisja przeprowadziła konsultacje społeczne dotyczące przyszłego finansowania działań zewnętrznych UE. Zostały one przeprowadzone w oparciu o kwestionariusz internetowy, któremu towarzyszył dokument zatytułowany „Za pomocą jakich instrumentów UE powinna finansować działania zewnętrzne po 2013 r.?” przygotowany przez Komisję i ESDZ. Otrzymano 220 odpowiedzi od szerokiego spektrum podmiotów zajmujących się działaniami zewnętrznymi, których komentarze odzwierciedlały różnorodność struktur, poglądów oraz tradycji.

Zasadniczo z odpowiedzi nie wynika potrzeba znaczącej zmiany obecnej struktury istniejących instrumentów. Niemniej jednak pojawiło się kilka kwestii dotyczących INSC, które odpowiednio wzięto pod uwagę przy opracowywaniu nowego rozporządzenia.

Większość respondentów (około 70 %) potwierdziło, że interwencje finansowe UE zapewniają istotną wartość dodaną w najważniejszych dziedzinach polityki wspieranych za pośrednictwem unijnych instrumentów finansowania działań zewnętrznych. Wielu respondentów wskazywało kryterium wartości dodanej UE jako główną siłę napędową na przyszłość: UE powinna wykorzystać swoją przewagę konkurencyjną związaną z obecnością na arenie międzynarodowej, swoją wszechstronną wiedzę specjalistyczną, swój ponadnarodowy charakter, swoją rolę katalizatora współpracy oraz korzyści skali.

Prawie wszyscy respondenci (92 %) popierają bardziej zróżnicowane podejście, dopasowane do sytuacji kraju będącego beneficjentem, opierające się na rzetelnych kryteriach i efektywnym gromadzeniu danych, które należy wykorzystać jako środek zwiększenia wpływu instrumentów finansowych UE.

Ponad dwie trzecie respondentów uważa, że interesy UE są należycie uwzględnione w jej działaniach zewnętrznych, które powinny opierać się w większym stopniu na wartościach i zasadach UE, a także na celach rozwojowych krajów partnerskich. Z kolei mniejszość uważa, że działania zewnętrzne UE powinny w większej mierze koncentrować się na własnych interesach UE w gospodarce światowej, zwłaszcza w stosunku do gospodarek wschodzących.

Ogromna większość respondentów popiera silniejsze skupienie się na systemach monitorowania i oceny w przyszłych instrumentach oraz w realizacji projektów/programów.

W odniesieniu do sposobów zwiększenia widoczności finansowania zewnętrznego UE większość zainteresowanych stron popiera wzmocnienie wysiłków w zakresie działań informacyjnych i komunikacyjnych, zwłaszcza w krajach będących beneficjentami; wydaje się jednak, że skuteczna polityka, strategie i obecność w państwach trzecich lepiej służy widoczności UE niż dodatkowe wydatki na komunikację.

Silne wsparcie ze strony zainteresowanych stron uzyskały również koncepcje wzmocnienia koordynacyjnej roli UE wśród innych darczyńców oraz zagwarantowania, by partnerzy realizujący działania zapewnili lepszą widoczność finansowaniu UE.

Ocena skutków

Komisja sporządziła ocenę skutków, w której wzięto pod uwagę cztery następujące warianty:

a)           Brak dalszych działań UE (brak Instrumentu Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego). Możliwe byłoby włączenie części działań w zakresie współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego do instrumentów współpracy geograficznej i realizowanie ich w ten sposób. Jednakże z uwagi na wysoce złożony techniczny charakter tych zagadnień może to spowodować problemy w odniesieniu do podstawy prawnej i niezadowalającą realizację.

b)           „Bez zmian” (współpraca z państwami trzecimi byłaby kontynuowana na mocy obecnego rozporządzenia INSC). Ten wariant nie pozwoliłby na uwzględnienie zdobytych doświadczeń, zmianę zakresu geograficznego i określenie w rozporządzeniu kryteriów współpracy i priorytetów. Oznaczałoby to zmarnowanie szansy na usprawnienie wdrażania i na zwiększenie skuteczności rozporządzenia.

c)           Zmiana rozporządzenia INSC. Zmienione rozporządzenie umożliwiłoby rozszerzenie zakresu geograficznego w celu włączenia wszystkich państw trzecich (w tym objętych obecnie Instrumentem Pomocy Przedakcesyjnej (IPA)) oraz określenie priorytetów i kryteriów współpracy. Pozwoliłoby to na uproszczenie oraz skuteczniejszą realizację, niż ma to miejsce w przypadku obecnego rozporządzenia.

d)           Nowy instrument, obejmujący obecny zakres INSC oraz część zakresu istniejącego Instrumentu na rzecz Stabilności (IfS). Wariant ten zapewniłby ujednolicone podejście do bezpieczeństwa jądrowego, ochrony materiałów i instalacji jądrowych oraz zabezpieczeń; wymagałby to jednak podwójnej podstawy prawej (Traktatu Euratom oraz Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej). Podwójna podstawa prawna mogłaby spowodować większy stopień złożoności procesu wdrażania oraz utrwalenie potrzeby ścisłej koordynacji z innymi działaniami ograniczającymi ryzyko (chemiczne i biologiczne).

Uznano, że najlepszym wariantem jest zmiana rozporządzenia. W porównaniu do wariantu „bez zmian” i „nowy instrument” zapewniłby on ciągłość oraz wykorzystanie doświadczeń wypróbowanego systemu, a jednocześnie pozwoliłby na rozwiązanie szeregu stwierdzonych problemów, w tym na lepsze zrozumienie ograniczeń interwencji. Dzięki temu, a także dzięki wykorzystaniu pojedynczej podstawy prawnej (inaczej niż w wariancie przewidującym przyjęcie nowego instrumentu), wdrażania uległoby uproszczeniu.

3.           ELEMENTY PRAWNE WNIOSKU

Podstawą prawną obowiązującego rozporządzenia INSC jest Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat Euratom), a w szczególności jego art. 203. Ze względu na ramy legislacyjne bezpieczeństwa jądrowego na szczeblu UE, a także fakt, że jego zmieniony zakres nie wiąże się ze zmianą podstawy prawnej, podstawa prawna nie powinna ulec zmianie w przyszłym rozporządzeniu.

Pomocniczość i proporcjonalność

Oparta na współpracy 27 państw członkowskich w ramach wspólnych polityk i strategii, UE jako jedyna posiada masę krytyczną niezbędną dla stawienia czoła światowym wyzwaniom, działania państw członkowskich mogą natomiast być ograniczone i rozproszone, zaś realizowane projekty często zbyt małe, by móc odnieść trwały pozytywny skutek. Dzięki tej masie krytycznej UE jest na lepszej pozycji do prowadzenia dialogu politycznego z rządami partnerskimi.

Pozycja UE odznacza się wyjątkową neutralnością i bezstronnością, co pozwala jej podejmować działania zewnętrzne w imieniu państw członkowskich i we współpracy z nimi w sposób wzmacniający wiarygodność tych działań w krajach, gdzie są one realizowane. Ma również dużą szansę objęcia w imieniu swoich obywateli roli światowego lidera.

4.           WPŁYW NA BUDŻET

Komisja proponuje przeznaczenie w latach 2014-2020 70 mld EUR na instrumenty zewnętrzne[1]. W latach 2014-2020 na INSC zarezerwowano środki w wysokości 631,1 mln EUR (560 mln EUR według cen z 2011 r.). W poniższej tabeli pokazano orientacyjne roczne zobowiązania budżetowe na rzecz INSC.

Rok || 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || OGÓŁEM

Środki na INSC (w mln EUR) || 84,9 || 86,6 || 88,3 || 90,1 || 91,9 || 93,7 || 95,6 || 631,1

W ocenie skutków finansowych regulacji przedstawiono orientacyjną wielkość środków przeznaczonych na cele szczegółowe.

5.           ELEMENTY FAKULTATYWNE

Uproszczenie

artykuły o charakterze horyzontalnym zostały skreślone, ponieważ znajdują się one w rozporządzeniu nr … /… określającym wspólne zasady wdrażania instrumentów finansowania działań w dziedzinie stosunków zewnętrznych.

Dla uproszczenia programowania i wdrażania INSC w załączniku do rozporządzenia wyszczególniono kryteria współpracy oraz priorytety tematyczne i geograficzne, służące selekcji projektów współpracy.

Wyjaśnienie najważniejszych artykułów rozporządzenia oraz zmian w porównaniu do obecnego rozporządzenia INSC

TYTUŁ I – Cele

Artykuł 1 – Przedmiot i zakres

W art. 1 określa się cele i zakres stosowania rozporządzenia. Rozporządzenie będzie miało zastosowanie do wszystkich państw trzecich (jak bardziej szczegółowo wyjaśniono w załączniku).

Określa się trzy cele szczegółowe:

a) promocja skutecznej kultury bezpieczeństwa jądrowego i wdrażanie najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego oraz ochrony przed promieniowaniem;

b) odpowiedzialne i bezpieczne gospodarowanie wypalonym paliwem i odpadami promieniotwórczymi, likwidacja byłych obiektów i instalacji jądrowych oraz rekultywacja ich terenów;

c) ustanowienie ram i metodologii stosowania sprawnych i efektywnych zabezpieczeń materiałów promieniotwórczych w państwach trzecich.

Układ artykułu jest uproszczony w porównaniu do obowiązującego rozporządzenia INSC. Połączono art. 1 i 2 obowiązującego rozporządzenia INSC. W artykule określa się główne obszary współpracy, podczas gdy w załączniku określa się środki szczególne.

TYTUŁ II – Programowanie i orientacyjny przydział środków

Artykuł 2 – Dokumenty strategiczne

W przedmiotowym artykule stanowi się, że wieloletni dokument strategiczny (lub wieloletnie dokumenty strategiczne) stanowi(-ą) ogólną podstawę współpracy, określając unijną strategię współpracy w ramach rozporządzenia.

Artykuł 3 – Wieloletnie programy indykatywne

W przedmiotowym artykule stanowi się, że wieloletnie programy indykatywne określają obszary priorytetowe wyznaczone do finansowania, cele szczegółowe, oczekiwane wyniki, wskaźniki skuteczności działania oraz orientacyjny przydział środków.

TYTUŁ III – Wdrażanie

Ten tytuł uległ znacznemu uproszczeniu, ponieważ w art. 4 stanowi się, że rozporządzenie jest wdrażane zgodnie z rozporządzeniem nr … /… określającym wspólne zasady i procedury wdrażania unijnych instrumentów finansowania działań zewnętrznych.

TYTUŁ IV – Przepisy końcowe

W przedmiotowym tytule podaje się wysokość finansowej kwoty referencyjnej (art. 7) oraz termin wejścia w życie (art. 8).

ZAŁĄCZNIK

Wprowadzono załącznik w sprawie szczególnych środków wspieranych i kryteriów mających zastosowanie do współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego, aby dodatkowo uprościć główną część tekstu rozporządzenia oraz jego realizację poprzez określenie obszarów współpracy, zakresu technicznego i geograficznego, kryteriów współpracy i priorytetów.

Zgodnie z zasadami określonymi w niniejszym wniosku zmiany do załącznika można wprowadzać z wykorzystaniem mniej rygorystycznej procedury, niż procedura konieczna do zmiany całego rozporządzenia (art. 5 rozporządzenia).

W załączniku określa się szczególne środki finansowane na mocy rozporządzenia (zmieniona wersja obecnego INSC, zmieniająca obszary współpracy), kryteria współpracy z państwami trzecimi w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego, priorytety i koordynację. Kryteria współpracy uwzględniają propozycję Rady z 2008 r. i są z nią zgodne.

2011/0414 (CNS)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE RADY

ustanawiające Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 203, a także mając na uwadze, co następuje:

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego[2],

stanowiąc zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Niniejsze rozporządzenie stanowi jeden z instrumentów udzielania bezpośredniego wsparcia w ramach polityki zewnętrznej Unii Europejskiej i zastąpi rozporządzenie Rady (Euratom) nr 300/2007 z dnia 19 lutego 2007 r. ustanawiające instrument współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego[3], które traci moc z dniem 31 grudnia 2013 r.

(2) Unia Europejska udziela państwom trzecim znacznego wsparcia gospodarczego, finansowego, technicznego, humanitarnego i makroekonomicznego. Niniejsze rozporządzenie jest elementem ram służących planowaniu współpracy i udzielaniu pomocy przeznaczonej na wspieranie propagowania wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem oraz stosowania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w państwach trzecich.

(3) Awaria w Czarnobylu w 1986 r. uzmysłowiła wszystkim globalne znaczenie bezpieczeństwa jądrowego. Wypadek w Fukushimie Daiichi w 2011 r. potwierdził potrzebę podejmowania dalszych wysiłków na rzecz podniesienia poziomu bezpieczeństwa jądrowego do najwyższych standardów. W celu stworzenia warunków bezpieczeństwa koniecznych do wyeliminowania zagrożeń zdrowia i życia ludzkiego, Europejska Wspólnota Energii Atomowej („Wspólnota”) powinna mieć możliwość wspierania bezpieczeństwa jądrowego w państwach trzecich.

(4) Unia Europejska – podejmując z państwami członkowskimi działania w ramach wspólnej polityki i strategii – Unia Europejska dysponuje masą krytyczną pozwalającą jej reagować na globalne wyzwania, a także jest najlepiej przygotowana do koordynowania współpracy z państwami trzecimi.

(5) Na mocy decyzji Komisji 1999/819/Euratom[4] Wspólnota przystąpiła do Konwencji bezpieczeństwa jądrowego z 1994 r. Na mocy decyzji Komisji 2005/510/Euratom[5] Wspólnota przystąpiła także do Wspólnej konwencji bezpieczeństwa w postępowaniu z wypalonym paliwem jądrowym i bezpieczeństwa w postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi.

(6) W celu utrzymania i wspierania ciągłej poprawy bezpieczeństwa jądrowego oraz jego uregulowania Rada przyjęła dyrektywę 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiającą wspólnotowe ramy bezpieczeństwa jądrowego obiektów jądrowych[6]. Rada przyjęła również dyrektywę 2011/70/Euratom z dnia 19 lipca 2011 r. ustanawiającą ramy wspólnotowe w zakresie odpowiedzialnego i bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi[7]. Dyrektywy te, wraz z wdrożonymi w Unii Europejskiej wysokimi standardami bezpieczeństwa jądrowego oraz gospodarowania odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym, to przykłady, które można wykorzystać jako zachętę dla państw trzecich do przyjęcia podobnych wysokich standardów.

(7) Wspieranie regulacyjnych i innych form współpracy z gospodarkami wschodzącymi oraz promowanie stosowanych w UE sposobów podejścia, przepisów, norm i praktyk, to cele strategii „Europa 2020” w zakresie polityki zewnętrznej.

(8) Państwa członkowskie Unii są sygnatariuszami Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej oraz protokołu dodatkowego.

(9) Zgodnie z rozdziałem 10 Traktatu Euratom Wspólnota prowadzi już ścisłą współpracę z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (MAEA), zarówno w odniesieniu do zabezpieczeń jądrowych (dla realizacji celów wynikających z rozdziału 7 tytułu drugiego Traktatu Euratom), jak i w związku z bezpieczeństwem jądrowym.

(10) Wspólnota powinna w szczególności kontynuować wysiłki na rzecz stosowania skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w państwach trzecich, wykorzystując swoje doświadczenie w dziedzinie zabezpieczeń w obrębie Unii Europejskiej.

(11) Przyjmuje się, że odpowiedzialność za bezpieczeństwo obiektów spoczywa na operatorze oraz państwie sprawującym jurysdykcję nad obiektem.

(12) Podczas gdy pomoc zewnętrzna Unii wymaga rosnącego wsparcia finansowego, sytuacja gospodarcza i budżetowa Unii ogranicza dostępność środków na taką pomoc. Komisja powinna zatem dołożyć starań w celu znalezienia możliwości najbardziej skutecznego wykorzystania instrumentów finansowych o efekcie dźwigni. Efekt dźwigni ulega wzmocnieniu dzięki dopuszczeniu możliwości wykorzystywania i ponownego wykorzystywania środków zainwestowanych oraz generowanych przez instrumenty finansowe.

(13) W celu zapewnienia jednolitych warunków wdrażania niniejszego rozporządzenia należy przekazać Komisji uprawnienia wykonawcze.

(14) Uprawnienia wykonawcze dotyczące programowania i finansowania działań na mocy niniejszego rozporządzenia powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającym przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję[8]. Uwzględniając charakter tych aktów delegowanych, w szczególności ich charakter ukierunkowany na politykę lub ich skutki finansowe, do ich przyjmowania należy zasadniczo stosować procedurę sprawdzającą, z wyjątkiem technicznych środków wykonawczych o niewielkich skutkach finansowych. W należycie uzasadnionych przypadkach związanych z koniecznością szybkiej reakcji ze strony Unii, gdy wymaga tego szczególnie pilna potrzeba, Komisja powinna przyjmować akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie.

(15) Wspólne zasady i procedury wdrażania unijnych instrumentów na rzecz działań zewnętrznych są określone w rozporządzeniu (UE) nr …/… Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia … .

(16) Organizacja i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych zostały określone w decyzji Rady 2010/427/UE,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

TYTUŁ I

CELE

Artykuł 1 Przedmiot i zakres

Unia Europejska finansuje działania wspierające propagowanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem oraz stosowania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiału jądrowego w państwach trzecich zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

1. Realizowane są następujące cele szczegółowe:

a)      promocja skutecznej kultury bezpieczeństwa jądrowego oraz wdrażanie najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony przed promieniowaniem;

b)      odpowiedzialne i bezpieczne gospodarowanie wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, likwidacja byłych obiektów i instalacji jądrowych oraz rekultywacja ich terenów;

c)      ustanowienie ram i metodologii wdrażania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w państwach trzecich.

2. Ogólny postęp w realizacji powyższych celów szczegółowych ocenia się odpowiednio na podstawie następujących wskaźników skuteczności:

a)      liczby i wagi problemów stwierdzonych podczas wzajemnej weryfikacji w ramach właściwych misji przeprowadzanych przez MAEA;

b)      stanu procesu opracowywania strategii w zakresie wypalonego paliwa jądrowego, odpadów promieniotwórczych i likwidacji, odpowiednich ram legislacyjnych i prawnych oraz realizacji projektów;

c)      liczby i wagi problemów stwierdzonych w odpowiednich sprawozdaniach MAEA dotyczących zabezpieczeń jądrowych.

3. Komisja zapewnia zgodność przyjętych środków z ogólnymi ramami polityki strategicznej Unii dotyczącej państwa partnerskiego, a zwłaszcza z celami swojej polityki i programów rozwoju oraz współpracy gospodarczej.

4. W załączniku określa się szczegółowe środki finansowane na mocy niniejszego rozporządzenia oraz kryteria mające zastosowanie do współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego.

5. Współpraca finansowa, gospodarcza i techniczna w ramach niniejszego rozporządzenia ma charakter uzupełniający wobec współpracy zapewnianej przez Unię z tytułu innych instrumentów finansowania współpracy na rzecz rozwoju.

TYTUŁ II

PROGRAMOWANIE I ORIENTACYJNY PRZYDZIAŁ ŚRODKÓW

Artykuł 2 Dokumenty strategiczne

1. Współpraca Unii z tytułu niniejszego rozporządzenia jest realizowana na podstawie wieloletnich dokumentów strategicznych.

2. Wieloletnie dokumenty strategiczne stanowią zasadniczą podstawę współpracy i są przyjmowane na okres nie dłuższy niż siedem lat. Określają one strategię Unii w zakresie współpracy z tytułu niniejszego rozporządzenia, z uwzględnieniem potrzeb zainteresowanych krajów, priorytetów Unii, sytuacji międzynarodowej oraz działań najważniejszych partnerów.

3. Celem dokumentów strategicznych jest zapewnienie spójnych ram współpracy między Unią a zainteresowanymi krajami i regionami partnerskimi, zgodnie z ogólnym zamiarem i zakresem, celami, zasadami i polityką Unii.

4. W procesie opracowywania dokumentów strategicznych stosuje się zasady skuteczności pomocy: odpowiedzialności krajowej, partnerstwa, koordynacji, harmonizacji, dostosowania do systemów kraju lub regionu będącego odbiorcą pomocy, wzajemnej odpowiedzialności i ukierunkowania na wyniki.

5. Tematyczne dokumenty strategiczne są zatwierdzane przez Komisję zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 15 ust. 3 wspólnego rozporządzenia wykonawczego. Dokumenty strategiczne mogą zostać poddane przeglądowi śródokresowemu lub każdorazowo w razie potrzeby zgodnie z tą samą procedurą. Procedury tej nie wymaga się do aktualizacji strategii, jeśli nie wpływa ona na pierwotne obszary priorytetowe i cele określone w dokumencie.

Artykuł 3 Wieloletnie programy indykatywne

1. Na podstawie dokumentów strategicznych, o których mowa w art. 2, opracowuje się wieloletnie programy indykatywne. Wieloletnie programy indykatywne obejmują zwykle okres od 2 do 4 lat.

2. Wieloletnie programy indykatywne określają priorytetowe dziedziny finansowania, cele szczegółowe, oczekiwane wyniki, wskaźniki skuteczności działania oraz orientacyjne przydziały środków finansowych, zarówno ogólne, jak i w podziale na każdą priorytetową dziedzinę, a także właściwą rezerwę nieprzydzielonych środków finansowych; w stosownych przypadkach mogą być one podane w formie przedziału lub wartości minimalnej.

3. Wieloletnie programy indykatywne opierają się zasadniczo na dialogu z krajami i regionami partnerskimi, obejmującym zainteresowane strony, aby zapewnić dostateczną odpowiedzialność zainteresowanego kraju lub regionu za ten proces oraz mobilizować wsparcie dla krajowych strategii rozwoju.

4. Wieloletnie programy indykatywne przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 15 ust. 3 wspólnego rozporządzenia wykonawczego.

5. Wieloletnie programy indykatywne są zmieniane w miarę potrzeb z uwzględnieniem każdego przeglądu odpowiednich dokumentów strategicznych, zgodnie z tą samą procedurą. Procedury sprawdzającej nie stosuje się przy wprowadzaniu zmian do wieloletnich programów orientacyjnych, które polegają na dostosowaniach technicznych, realokacji środków finansowych w ramach przydziału dla poszczególnych dziedzin priorytetowych lub zwiększeniu albo zmniejszaniu wielkości wstępnego indykatywnego przydziału środków o mniej niż 20 %, pod warunkiem że zmiany te nie mają wpływu na obszary priorytetowe i cele określone w tych dokumentach. O wszelkich zmianach technicznych tego typu powiadamia się w ciągu miesiąca Parlament Europejski i Radę.

TYTUŁ III

WDRAŻANIE

Artykuł 4 Wdrażanie

Niniejsze rozporządzenie jest wdrażane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady nr …/… z dnia … określającym wspólne zasady i procedury wdrażania unijnych instrumentów finansowania działań zewnętrznych, zwanego dalej „wspólnym rozporządzeniem wykonawczym”.

TYTUŁ IV

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 5 Zmiana załącznika

Załącznik do niniejszego rozporządzenia zmienia się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 15 ust. 3 wspólnego rozporządzenia wykonawczego.

Artykuł 6 Komitet

Komisję wspomaga Komitet Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego. Jest on komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł 7 Europejska Służba Działań Zewnętrznych

Niniejsze rozporządzenie stosuje się zgodnie z decyzją Rady 2010/427/UE określającą organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych.

Artykuł 8 Finansowa kwota referencyjna

6. Finansowa kwota referencyjna przeznaczona na wdrożenie niniejszego rozporządzenia na lata 2014-2020 wynosi 631 100 000 EUR.

7. Roczne środki zatwierdza władza budżetowa w granicach przewidzianych w wieloletnich ramach finansowych.

Artykuł 9 Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie trzeciego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich zgodnie z Traktatami.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

                                                                       W imieniu Rady

                                                                       Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK

Szczególne środki, które będą finansowane, i kryteria mające zastosowanie do współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego

Niniejsze rozporządzenie wspiera promowanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem oraz stosowanie sprawnych i skutecznych zabezpieczeń w państwach trzecich na całym świecie, które chcą prowadzić współpracę w tych dziedzinach. Załącznik określa szczególne wspierane środki i kryteria współpracy, w tym priorytety.

Szczególne środki, które obejmie finansowanie

Następujące środki mogą być finansowane w dążeniu do realizacji celów, o których mowa w art. 1 niniejszego rozporządzenia.

a)           Promowanie skutecznej kultury bezpieczeństwa jądrowego oraz stosowania najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony przed promieniowaniem na wszystkich szczeblach, zwłaszcza poprzez:

– stałe wspieranie organów regulacyjnych, organizacji zapewniających wsparcie techniczne oraz wzmocnienie ram regulacyjnych, w szczególności w zakresie udzielania licencji, w tym przegląd i działania następujące po skutecznych i kompleksowych ocenach ryzyka i bezpieczeństwa („testach warunków skrajnych”);

– propagowanie skutecznych ram regulacyjnych, procedur i systemów zapewniających właściwe zabezpieczenie przed promieniowaniem jonizującym materiałów promieniotwórczych, zwłaszcza ze źródeł promieniotwórczych o wysokiej aktywności, a także ich bezpieczne usuwanie;

– skuteczne uzgodnienia związane z zapobieganiem wypadkom o radiologicznych konsekwencjach, jak również łagodzenie takich konsekwencji w przypadku ich wystąpienia (na przykład monitorowanie środowiska naturalnego w razie wycieku radioaktywnego, opracowywanie i wdrażanie środków łagodzących i zaradczych) oraz z planowaniem kryzysowym, gotowością i reagowaniem w sytuacjach kryzysowych, a także działaniami w zakresie ochrony ludności i odbudowy;

– wspieranie w szczególnych przypadkach operatorów obiektów jądrowych, w szczególnych i uzasadnionych okolicznościach, w ramach działań następujących po kompleksowych ocenach ryzyka i bezpieczeństwa („testach warunków skrajnych”);

b)           Odpowiedzialne i bezpieczne gospodarowanie wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, likwidacja instalacji dawnych elektrowni jądrowych oraz rekultywacja ich terenów, zwłaszcza poprzez:

– współpracę z państwami trzecimi w zakresie wypalonego paliwa jądrowego oraz gospodarowania odpadami promieniotwórczymi (m.in. transportu, wstępnego przetwarzania, przetwarzania, obróbki, składowania i usuwania), w tym opracowywania konkretnych strategii i ram odpowiedzialnego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi;

– opracowywanie i realizację strategii i ram w zakresie likwidacji istniejących obiektów, rekultywacji terenów byłych elektrowni jądrowych oraz wyrobisk górniczych po wydobywaniu uranu, a także wydobywania obiektów i materiałów promieniotwórczych zatopionych w morzu oraz gospodarowania nimi;

– ustanowienie niezbędnych ram regulacyjnych i metodologii (w tym metod kryminalistycznych w obszarze jądrowym) służących stosowaniu zabezpieczeń jądrowych, w tym właściwego księgowania i kontroli materiałów rozszczepialnych na szczeblu państw i operatorów;

– środki na rzecz promocji współpracy międzynarodowej (w tym w ramach właściwych organizacji międzynarodowych, zwłaszcza MAEA) w powyższych dziedzinach, w tym wdrażanie i monitorowanie konwencji i traktatów międzynarodowych, wymianę informacji, tworzenie potencjału i szkolenia w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i badań.

Aby wzmocnić trwały charakter osiągniętych wyników, te działania obejmują znaczący element transferu wiedzy fachowej. Należy je wdrażać poprzez współpracę z władzami państw trzecich, organami nadzoru instalacji jądrowych i ich organizacjami zapewniającymi wsparcie techniczne, a w szczególnych przypadkach z operatorami obiektów jądrowych. Te działania należy wesprzeć poprzez wykorzystanie dalszych synergii z bezpośrednimi i pośrednimi działaniami programu ramowego Euratom w zakresie badań jądrowych i szkoleń.

Kryteria[9]

Współpraca powinna opierać się na następujących kryteriach i być zależna od spełnienia przez państwa trzecie określonych warunków.

1. Kryteria ogólne

– Współpraca może objąć wszystkie państwa trzecie (państwa niebędące członkami UE) na świecie.

– Priorytetowo traktuje się kraje przystępujące do UE oraz państwa należące do regionu sąsiedztwa europejskiego. Preferuje się podejście regionalne.

– Kraje o wysokich dochodach uwzględnia się jedynie w celu umożliwienia podjęcia wyjątkowych działań, na przykład po wystąpieniu dużej awarii jądrowej, o ile to konieczne i właściwe.

– Wspólne zrozumienie i wzajemna umowa między państwem trzecim a Unią Europejską powinny być potwierdzone przekazaną Komisji formalną prośbą rządu danego państwa.

– Państwa trzecie chcące współpracować z Unią Europejską powinny w pełni przestrzegać zasad nierozprzestrzeniania. Powinny także być stronami odpowiednich konwencji w ramach MAEA dotyczących bezpieczeństwa jądrowego oraz ochrony materiałów i instalacji jądrowych lub podjąć kroki dowodzące zdecydowanego dążenia do przystąpienia do nich. Podjęcie współpracy z Unią Europejską można uzależnić od tego, czy dane państwo przystąpi do właściwych konwencji lub poczyni kroki w celu przystąpienia do nich. W nagłych przypadkach powinna istnieć możliwość elastycznego stosowania tej zasady.

– Aby zapewnić monitorowanie wykorzystania pomocy i przestrzeganie jej celów, korzystające z niej państwa trzecie muszą zaakceptować zasadę oceny podjętych działań. Ocena ta umożliwi monitorowanie i sprawdzenie przestrzegania uzgodnionych celów; może być także warunkiem dalszego wypłacania wkładu Wspólnoty.

– Współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego i zabezpieczeń jądrowych ustanowiona na mocy niniejszego rozporządzenia nie ma na celu promowania energii jądrowej.

2. Państwa dysponujące możliwością produkcji energii jądrowej

W przypadku państw, które otrzymały już finansowanie Wspólnoty, dalsza współpraca powinna zależeć od oceny działań finansowanych z budżetu Wspólnoty i od uzasadnienia nowych potrzeb. Ocena ta powinna umożliwić precyzyjniejsze określenie rodzaju współpracy i wielkości środków, jakie mają zostać w przyszłości przyznane tym państwom.

W przypadku państw potrzebujących pilnej współpracy należy wziąć pod uwagę:

a)           pilny charakter interwencji w danym państwie ze względu na bezpieczeństwo jądrowe oraz ochronę materiałów i instalacji jądrowych; oraz

b)           znaczenie – w niektórych państwach, w których planowany jest ambitny program rozwoju możliwości produkcji energii jądrowej – podjęcia działania w odpowiednim momencie, tak aby zapewnić dbałość o kulturę bezpieczeństwa jądrowego i ochrony materiałów i instalacji jądrowych wraz z postępem tego procesu, zwłaszcza w odniesieniu do ustanowienia lub wzmocnienia organów regulacyjnych i organizacji zapewniających wsparcie techniczne oraz do opracowania i wdrożenia strategii i ram odpowiedzialnego i bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi.

Przychylnie postrzegane będzie wykorzystanie systemu zintegrowanego przeglądu otoczenia prawnego (IRRS) oraz misji zespołu przeglądu bezpieczeństwa operacyjnego (OSART) MAEA, chociaż nie stanowi to formalnego kryterium współpracy z UE.

3. Państwa niedysponujące możliwością produkcji energii jądrowej

W przypadku państw, które posiadają na swoim terytorium reaktory badawcze, lecz nie chcą rozwijać możliwości produkcji energii jądrowej, współpraca będzie uzależniona od pilnego charakteru w świetle sytuacji w zakresie bezpieczeństwa jądrowego oraz ochrony materiałów i instalacji jądrowych.

W przypadku państw, które – niezależnie od tego, czy posiadają na swoim terytorium reaktory badawcze – chcą rozwinąć możliwość produkcji energii jądrowej i których dotyczy kwestia odpowiedniego momentu udzielenia pomocy, po to, aby zapewnić dbałość o kulturę bezpieczeństwa jądrowego i ochrony materiałów i instalacji jądrowych w miarę realizacji programu rozwoju energii jądrowej, w szczególności w zakresie wzmocnienia organów regulacyjnych i organizacji zapewniających wsparcie techniczne, współpraca będzie zależała od wiarygodności programu rozwoju energii jądrowej, istnienia decyzji rządu oraz sporządzenia wstępnego harmonogramu działań[10].

W odniesieniu do państw należących do tej kategorii celem współpracy powinny być przede wszystkim rozwój niezbędnej infrastruktury regulacyjnej, kompetencji technicznych organów nadzoru instalacji jądrowych oraz właściwych organizacji zapewniających wsparcie techniczne. Należy również wziąć pod uwagę, a w razie konieczności wesprzeć opracowanie strategii i ram odpowiedzialnego i bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, także w państwach, które nie chcą rozwijać możliwości produkcji energii jądrowej lub tego nie planują.

W przypadku państw, które nie należą do wyżej wymienionych kategorii, współpracę można nawiązać w razie wystąpienia nieprzewidzianych sytuacji dotyczących bezpieczeństwa jądrowego oraz ochrony materiałów i instalacji jądrowych. Państwa te powinny móc skorzystać z pewnej elastyczności w stosowaniu kryteriów ogólnych.

Priorytety

W celu stworzenia warunków bezpieczeństwa koniecznych do wyeliminowania zagrożeń zdrowia i życia ludzkiego oraz dla zapewnienia, by materiały jądrowe nie były przejmowane do innych celów niż planowane, współpracę kieruje się przede wszystkim do organów nadzoru instalacji jądrowych (i organizacji zapewniających im wsparcie techniczne). Celem jest zadbanie o ich kompetencje techniczne i niezależność oraz wzmocnienie ram regulacyjnych, zwłaszcza w zakresie udzielania licencji, w tym przeglądu i działań następujących po skutecznych i kompleksowych ocenach ryzyka i bezpieczeństwa („testach warunków skrajnych”).

Do innych priorytetów programów współpracy, które będą opracowywane z tytułu niniejszego rozporządzenia należą:

– opracowywanie i wdrażanie odpowiedzialnych strategii i ram odpowiedzialnego i bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi;

– likwidacja istniejących instalacji, rekultywacja terenów byłych elektrowni jądrowych oraz wyrobisk górniczych związanych z wydobyciem uranu, a także wydobywanie zatopionych w morzu obiektów i materiałów promieniotwórczych, stanowiących zagrożenie dla ludzi, oraz gospodarowanie nimi.

W szczególnych sytuacjach podejmowania działań w następstwie „testów warunków skrajnych” dopuszcza się współpracę z operatorami instalacji jądrowych w państwach trzecich. Taka współpraca z operatorami instalacji jądrowych nie będzie obejmować dostaw sprzętu.

Koordynacja

Swoją współpracę z państwami trzecimi Komisja powinna koordynować z organizacjami realizującymi podobne cele, zwłaszcza z organizacjami międzynarodowymi, w tym w szczególności z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (MAEA). Taka koordynacja powinna umożliwić Unii Europejskiej i zainteresowanym organizacjom uniknięcie powielania działań i finansowania wobec państw trzecich. Komisja powinna włączyć również właściwe organy państw członkowskich i operatorów europejskich w realizację swoich zadań, w ten sposób wykorzystując jakość europejskiej wiedzy specjalistycznej w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego i zabezpieczeń jądrowych.

OCENA SKUTKÓW FINANSOWYCH WNIOSKÓW

1.           STRUKTURA WNIOSKU/INICJATYWY

              1.1.    Tytuł wniosku/inicjatywy

              1.2.    Dziedzina(-y) polityki w strukturze ABM/ABB, których dotyczy wniosek/inicjatywa

              1.3.    Charakter wniosku/inicjatywy

              1.4.    Cel/cele

              1.5.    Uzasadnienie wniosku/inicjatywy

              1.6.    Czas trwania działania i jego wpływu finansowego

              1.7.    Przewidywany(-e) tryb(-y) zarządzania

2.           ŚRODKI ZARZĄDZANIA

              2.1.    Zasady nadzoru i sprawozdawczości

              2.2.    System zarządzania i kontroli

              2.3.    Środki zapobiegania nadużyciom finansowym i nieprawidłowościom

3.           SZACUNKOWY WPŁYW FINANSOWY WNIOSKU/INICJATYWY

              3.1.    Dział(y) wieloletnich ram finansowych i pozycja(pozycje) wydatków w budżecie, na które wniosek/inicjatywa ma wpływ

              3.2.    Szacunkowy wpływ na wydatki

              3.2.1. Synteza szacunkowego wpływu na wydatki

              3.2.2. Szacunkowy wpływ na środki operacyjne

              3.2.3. Szacunkowy wpływ na środki administracyjne

              3.2.4. Zgodność z obowiązującymi wieloletnimi ramami finansowymi

              3.2.5. Udział osób trzecich w finansowaniu

              3.3.    Szacunkowy wpływ na dochody

OCENA SKUTKÓW FINANSOWYCH WNIOSKÓW

1.           STRUKTURA WNIOSKU/INICJATYWY

1.1.        Tytuł wniosku/inicjatywy

Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego (INSC)

1.2.        Dziedzina(-y) polityki w strukturze ABM/ABB, których dotyczy wniosek/inicjatywa[11]

Stosunki zewnętrzne, współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego

1.3.        Charakter wniosku/inicjatywy

¨ Wniosek/inicjatywa dotyczy nowego działania

¨ Wniosek/inicjatywa dotyczy nowego działania będącego następstwem projektu pilotażowego/działania przygotowawczego[12]

x Wniosek/inicjatywa wiąże się z przedłużeniem bieżącego działania

¨ Wniosek/inicjatywa dotyczy działania, które zostało przekształcone pod kątem nowego działania

1.4.        Cele

Unia Europejska dysponuje długotrwałą kulturą bezpieczeństwa jądrowego i wiedzą ekspercką, rozwijaną w Europie i innych częściach świata, gdzie wykorzystuje się energię jądrową. Taka sytuacja panowała już w 1992 r., kiedy zainicjowano wspólnotowy program pomocy państwom Wspólnoty Niepodległych Państw oraz Europy Środkowej i Wschodniej na rzecz modernizacji ich elektrowni jądrowych.

W wydanym 22 maja 2008 r. komunikacie Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego COM(2008) 312 dotyczącym bezpieczeństwa jądrowego oraz ochrony materiałów i instalacji jądrowych jako problemu międzynarodowego potwierdzono, że promocja najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego oraz ochrony materiałów i instalacji jądrowych jest zasadniczym i priorytetowym celem prowadzonej przez Wspólnotę współpracy w sektorze jądrowym.

Każde państwo, które chce wykorzystywać energię jądrową do celów cywilnych, musi przestrzegać uznanych na arenie międzynarodowej standardów bezpieczeństwa jądrowego oraz ochrony materiałów i instalacji jądrowych. W związku z tym stanie ono przed wyzwaniem rozwoju potencjału (zarówno ludzkiego, jak i infrastrukturalnego) oraz ustanowienia ram prawnych i powołania instytucji niezbędnych do realizacji zobowiązań międzynarodowych. Opierając się na swoich bogatych doświadczeniach, UE może wnieść istotny wkład w zwiększenie bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem oraz zabezpieczeń za pośrednictwem Instrumentu Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego, którego zakres geograficzny został rozszerzony na wszystkie państwa trzecie.

W interwencjach Komisji akcent przesuwa się z pomocy technicznej w kierunku współpracy. Koncentruje się ona na działaniach służących zwiększeniu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem oraz zabezpieczeń, w tym na analizach, opracowywaniu aktów prawnych, tworzeniu instytucji, usprawnianiu procedur i metodologii, również dotyczących bezpiecznego gospodarowania odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym. Szczególną uwagę poświęca się szkoleniom w zainteresowanych państwach. W tym kontekście wartość dodana działań prowadzonych przez UE polega na udostępnieniu państwom trzecim korzyści wynikających z doświadczenia UE, opierającego się na najwyższych standardach bezpieczeństwa jądrowego, w ścisłej współpracy z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (MAEA).

Awaria w Czarnobylu, do której doszło w 1986 r., uzmysłowiła globalne znaczenie bezpieczeństwa jądrowego i jasno ukazała potrzebę przyjęcia globalnego podejścia, które pozwoliłoby radzić sobie z globalnymi, transgranicznymi skutkami awarii jądrowej. Jeszcze wyraźniej konieczność przyjęcia najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego na całym świecie pokazał wypadek w Fukushimie-Daiichi, który wzbudził poważne obawy dotyczące odporności działających instalacji jądrowych na warunki spowodowane dużą klęską żywiołową, na przykład trzęsieniem ziemi czy powodzią.

W reakcji na wydarzenia w Fukushimie-Daiichi Komisja Europejska oraz władze krajowe zwróciły się o przeprowadzenie kompleksowych i przejrzystych ocen ryzyka i bezpieczeństwa („testów warunków skrajnych”) w elektrowniach jądrowych w państwach członkowskich UE. Uzgodniono specyfikacje Europejskiej Grupy Organów Regulacyjnych ds. Bezpieczeństwa Jądrowego (ENSREG) dla tej bezprecedensowej oceny oraz jej harmonogram, a obecnie dąży się do rozszerzenia tej oceny na państwa trzecie (w szczególności leżące w sąsiedztwie UE).

Potwierdzono, że awaria jądrowa w państwie trzecim mogłaby wywołać potencjalnie bardzo duże skutki zdrowotne, ekologiczne, społeczne i gospodarcze w UE. Ponownie dowiedziono potrzeby nawiązania sprawnej współpracy ukierunkowanej na zapobieganie wypadkom poprzez stworzenie wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego. Niektóre państwa podjęły polityczną decyzję o wycofaniu się z energii jądrowej, a inne zdecydowały się nie rozpoczynać planowanych programów, choć znaczna liczba państw będzie nadal korzystać z elektrowni jądrowych, a część najprawdopodobniej wybuduje nowe. Chociaż UE uznaje, że korzystanie z energii jądrowej jest przedmiotem suwerennej decyzji, to w najlepszym interesie UE leży bezpieczne korzystanie z instalacji jądrowych, szczególnie w sąsiedztwie UE, oraz właściwe rozliczanie w odniesieniu do materiałów jądrowych. Unia Europejska będzie w tym zakresie współpracować z państwami trzecimi i organizacjami.

1.4.1.     Wieloletni(e) cel(e) strategiczny(-e) Komisji wskazany(-e) we wniosku/inicjatywie

Unia Europejska finansuje działania wspierające propagowanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem oraz stosowanie sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w państwach trzecich.

1.4.2.     Cel(e) szczegółowy(-e) i działanie(-a) ABM/ABB, których dotyczy wniosek/inicjatywa

Cel szczegółowy nr 1:

Promowanie skutecznej kultury bezpieczeństwa jądrowego oraz wdrażania najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony przed promieniowaniem.

Działanie(-a) ABM/ABB, którego(-ych) dotyczy wniosek/inicjatywa

Cel szczegółowy nr 2

Odpowiedzialne i bezpieczne gospodarowanie wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, likwidacja byłych elektrowni i obiektów jądrowych oraz rekultywacja ich terenów.

Działanie(-a) ABM/ABB, którego(-ych) dotyczy wniosek/inicjatywa

Cel szczegółowy nr 3:

Ustanowienie ram i metodologii stosowania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w państwach trzecich.

Działanie(-a) ABM/ABB, którego(-ych) dotyczy wniosek/inicjatywa

1.4.3.     Oczekiwany(-e) wynik(i) i wpływ

– stworzenie skutecznej kultury bezpieczeństwa jądrowego oraz wdrożenie najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony przed promieniowaniem w instalacjach jądrowych i praktykach radiologicznych w państwach trzecich;

– ustanowienie sprawnych ram regulacyjnych w zakresie bezpieczeństwa jądrowego, w tym procedur i systemów zapewniających odpowiednią ochronę przed promieniowaniem jonizującym z materiałów promieniotwórczych;

– skuteczne uzgodnienia związane z zapobieganiem wypadkom o radiologicznych konsekwencjach i środkami łagodzącymi takie konsekwencje w przypadku ich wystąpienia oraz z planowaniem interwencji, gotowością i reagowaniem w sytuacjach kryzysowych, a także działaniami w zakresie ochrony ludności i odbudowy;

– współpraca międzynarodowa i wsparcie działań w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego w celu zapewnienia przyjęcia i stosowania najwyższych i solidnych poziomów bezpieczeństwa jądrowego;

– opracowanie i realizacja odpowiedzialnych strategii w zakresie usuwania wypalonego paliwa jądrowego, gospodarowania odpadami, likwidacji instalacji, rekultywacji terenów byłych obiektów jądrowych oraz wydobywania zatopionych w morzu lub rozproszonych w ziemi obiektów i materiałów promieniotwórczych oraz gospodarowania nimi;

– ustanowienie skutecznych ram i metodologii wzmocnienia zabezpieczeń jądrowych na całym świecie.

1.4.4.     Wskaźniki wyników i wpływu

– Roczne programy działania szczegółowo określają, jakie działania mają być przeprowadzane przez UE, wskazując też odnośne cele oraz oczekiwane wyniki. Przed realizacją projektów określa się szczegółowe wskaźniki, uwzględniając specyfikę poszczególnych działań. Na potrzeby ogólnej oceny postępów w realizacji, w art. 1 rozporządzenia określono po jednym wskaźniku dla każdego celu.

1.5.        Uzasadnienie wniosku/inicjatywy

Podstawę prawną dla INSC stanowi Traktat Euratom, w szczególności jego art. 203.

1.5.1.     Potrzeba(-y), która(-e) ma(-ją) zostać zaspokojona(-e) w perspektywie krótko- lub długoterminowej

Wniosek ustawodawczy dotyczy wymogu promowania i stosowania w państwach trzecich najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego, ochrony przed promieniowaniem oraz sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych.

1.5.2.     Wartość dodana z tytułu zaangażowania Unii Europejskiej

Dzięki dużej liczbie komercyjnych elektrowni jądrowych (146 spośród 436 na całym świecie) oraz w związku z tym, że energia jądrowa stanowi około 30 % wytwarzanej na jej terenie energii elektrycznej, UE zgromadziła wieloletnie doświadczenie w zakresie bezpieczeństwa jądrowego, w tym likwidacji obiektów jądrowych oraz gospodarowania odpadami promieniotwórczymi. W związku z tym w państwach członkowskich UE istnieje szeroka wiedza specjalistyczna dotycząca wszelkich aspektów bezpieczeństwa jądrowego. Szeroka paleta technologii, wymuszająca zróżnicowane podejście, zapewnia niezbędną elastyczność w realizacji potrzeb państw trzecich.

Unia Europejska przyjęła wspólne ramy prawne w zakresie bezpieczeństwa jądrowego oraz gospodarowania odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym. W tej dziedzinie UE ustanowiła wzorzec i oczekuje, że uda się jej przekonać innych do przyjęcia podobnych wysokich standardów.

Wobec coraz bardziej złożonych wyzwań żadnego z wewnętrznych priorytetów UE – bezpieczeństwa, wzrostu i tworzenia miejsc pracy, zmiany klimatu, dostępu do energii, kwestii zdrowia i pandemii oraz migracji – nie uda się zrealizować w oderwaniu od szerszego świata. W okresie kryzysu gospodarczego lepiej skoordynowane i zintegrowane podejście między UE a jej państwami członkowskimi, osiągnięte dzięki wspólnemu programowaniu, zapewni większą wartość dodaną, siłę i zasadność oraz wpływ i skuteczność.

Pozycja UE odznacza się wyjątkową neutralnością i bezstronnością, co pozwala jej podejmować działania zewnętrzne w imieniu państw członkowskich i we współpracy z nimi w sposób wzmacniający wiarygodność tych działań w krajach, gdzie są one realizowane. Ma również dużą szansę objęcia w imieniu swoich obywateli roli światowego lidera.

Oparta na współpracy 27 państw członkowskich w ramach wspólnych polityk i strategii, UE jako jedyna posiada masę krytyczną niezbędną dla stawienia czoła światowym wyzwaniom, działania państw członkowskich mogą natomiast być ograniczone i rozproszone, zaś realizowane projekty często zbyt małe, by móc odnieść trwały pozytywny skutek. Dzięki tej masie krytycznej UE jest na lepszej pozycji do prowadzenia dialogu politycznego z rządami partnerskimi.

W procesie programowania swojej współpracy UE zwraca szczególną uwagę na potencjał strukturalny i gospodarczy zainteresowanych państw. Możliwość reagowania na nieprzewidziane potrzeby, którą przewidziano w obecnym rozporządzeniu INSC, została uruchomiona na rzecz Japonii po awarii w Fukushimie.

Unia Europejska dysponuje siecią porozumień międzynarodowych na całym świecie, jakiej nie posiadają poszczególne państwa członkowskie, co daje jej wpływ w prawie wszystkich dziedzinach stosunków międzynarodowych, w tym w zakresie bezpieczeństwa jądrowego. Unia Europejska odgrywa istotną rolę w tej dziedzinie, ale powinna nadal zwiększać swoją widoczność.

Z uwagi na swoje całościowe podejście do rozwoju i stosunków zewnętrznych UE może uczynić więcej niż inne organizacje międzynarodowe. Podział pracy za pośrednictwem UE to kluczowy czynnik jej wartości dodanej. Dzięki sieci międzynarodowych porozumień z partnerami i organizacjami na całym świecie, UE jest naturalnym koordynatorem i może wywierać wpływ na prawie wszystkie dziedziny stosunków międzynarodowych, czego nie mogą samodzielnie uczynić poszczególne państwa członkowskie, działając w ramach wspólnej polityki i strategii.

Ponadto w okresie ograniczeń budżetowych, kiedy część państw członkowskich jest zmuszona do rezygnacji z całych sektorów i wycofania się z poszczególnych krajów, UE może w dalszym ciągu odgrywać aktywną rolę.

1.5.3.     Główne wnioski wyciągnięte z podobnych działań

Przyczyny poważnych awarii jądrowych to głównie brak kultury bezpieczeństwa jądrowego, niewystarczający poziom bezpieczeństwa przewidziany w projekcie (aspekty bezpieczeństwa w projekcie obiektu) i niewystarczające bezpieczeństwo operacyjne. Z tego względu za właściwe uznano ukierunkowanie programów współpracy Unii Europejskiej w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego na operatorów obiektów jądrowych, by poprawić sytuację na szczeblu operacyjnym, oraz na organy nadzoru instalacji jądrowych, by zapewnić im niezbędny potencjał techniczny i niezależność umożliwiające wymuszenie przestrzegania właściwych standardów bezpieczeństwa jądrowego.

W niektórych przypadkach konieczne było dostarczenie sprzętu związanego z bezpieczeństwem, by zapewnić szybkie rozwiązanie pilnych problemów. Jednakże wobec rozwiązania tych problemów oraz kierowania się w programach zasadą najskuteczniejszego wykorzystywania zasobów oraz unikania praktyk mogących mieć wpływ na działalność gospodarczą i konkurencję, zasadniczo zrezygnowano z praktyki dostarczania sprzętu.

W ramach INSC zainicjowano współpracę z kilkoma państwami trzecimi, które zamierzają włączyć energię jądrową do swojego koszyka energetycznego (tak zwane „państwa wschodzące”). Współpraca obejmowała przede wszystkim tworzenie potencjału organów regulacyjnych, infrastruktury regulacyjnej oraz strategii gospodarowania odpadami, w celu zapewnienia powstania kultury i ram bezpieczeństwa jądrowego na odpowiednio wczesnym etapie. Wybór krajów był zgodny z kryteriami zaproponowanymi przez Radę.

Konsekwencje awarii jądrowych można w pewnej mierze złagodzić dzięki gotowości na wypadek sytuacji nadzwyczajnej. Z tego względu gotowość na wypadek sytuacji nadzwyczajnej powinna pozostać ważnym elementem programu.

Duże awarie o radiologicznych konsekwencjach wymagały udzielenia przez wspólnotę międzynarodową pomocy poszkodowanej ludności oraz przywrócenia bezpiecznego stanu środowiska naturalnego na terenie obiektu. Taka sytuacja miała miejsce w przypadku Czarnobyla, gdzie obecnie rozpoczyna się końcowy etap ważnych projektów budowlanych. W przyszłych programach należy pozostawić możliwość prowadzenia z państwami trzecimi współpracy w tym zakresie, o ile to konieczne i właściwe.

Wcześniejsze działania związane z cyklem paliwowym w energetyce jądrowej, wykorzystaniem statków i łodzi podwodnych z napędem jądrowym oraz izotopów promieniotwórczych nie zawsze odpowiadały standardom wymaganym dla ochrony ludności i środowiska naturalnego. Rządom i władzom lokalnym pozostawiono trudne zadanie przywrócenia bezpiecznego stanu środowiska naturalnego na zanieczyszczonych terenach oraz usunięcia wypalonego paliwa jądrowego i odpadów, do czego potrzebna może być współpraca międzynarodowa. W przyszłości ta część programu bezpieczeństwa jądrowego powinna być jednym z priorytetów wśród instrumentów.

Aby we właściwy i odpowiedzialny sposób gospodarować wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, w programach bezpieczeństwa jądrowego, będących podstawą współpracy z państwami trzecimi, należy ustanowić strategie i ramy w zakresie wypalonego paliwa jądrowego i odpadów promieniotwórczych. Ponieważ Unia Europejska właśnie przyjęła dyrektywę w zakresie odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego, należy nadal zachęcać państwa trzecie do przyjmowania podobnych wysokich standardów, a kontynuacja współpracy w tej dziedzinie powinna być priorytetem.

Promowanie międzynarodowej współpracy będzie w dalszym ciągu niezbędne w celu zapewnienia koordynacji działań przez różne podmioty i najlepszego wykorzystania zasobów. W tym zakresie MAEA wciąż będzie odgrywać istotną rolę, zwłaszcza w celu wzmocnienia globalnego systemu bezpieczeństwa jądrowego (ram pozwalających na zapewnienie stosowania na całym świecie wysokiego poziomu bezpieczeństwa w instalacjach jądrowych). Należy uwzględnić dalsze wspieranie działań podejmowanych przez MAEA, zwłaszcza mających charakter globalny i regionalny, wraz z odpowiednią widocznością działań /wkładu UE.

Po wypadku w Fukushimie-Daiichi kwestie związane z kompleksową oceną ryzyka i bezpieczeństwa działających elektrowni jądrowych („testy warunków skrajnych”) prawdopodobnie zyskają na znaczeniu i zostaną rozszerzone na inne obiekty jądrowe, w tym reaktory badawcze, miejsca tymczasowego składowania wypalonego paliwa jądrowego, składy odpadów radioaktywnych oraz zakłady usuwania.

Współpraca z organami nadzoru instalacji jądrowych (w tym z ich organizacjami wsparcia technicznego) powinna pozostać centralnym elementem współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego, podczas gdy konieczne jest ponowne rozważenie współpracy z operatorami elektrowni jądrowych, z uwzględnieniem przebiegu i wyników „testów warunków skrajnych” i szczególnych okoliczności.

Z biegiem lat zwiększyło się znaczenie takich kwestii, jak usuwanie wypalonego paliwa jądrowego, gospodarowanie odpadami, likwidacja instalacji oraz rekultywacja terenów byłych elektrowni. Przyszłą współpracę w tych dziedzinach należy uznać za priorytet programu.

Usytuowanie geograficzne w pobliżu UE (w tym w pobliżu krajów przedakcesyjnych oraz sąsiedztwa UE) powinno pozostać priorytetowym, ale nie jedynym kryterium podejmowania decyzji w sprawie programów współpracy w ramach przyszłych instrumentów.

Rozwój sytuacji na arenie międzynarodowej wymaga raczej przesunięcia akcentów i zmiany priorytetów niż rozszerzenia zakresu współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego.

1.5.4.     Spójność z ewentualnymi innymi instrumentami finansowymi oraz możliwa synergia

Konieczne jest zapewnienie zgodności z działaniami przewidzianymi w zakresie ograniczania ryzyka chemicznego, biologicznego, radiologicznego i jądrowego (CBRN) w ramach Instrumentu na rzecz Stabilności (IfS), zwłaszcza związanymi z zabezpieczeniami jądrowymi (w tym przeciwdziałaniem nielegalnemu handlowi materiałami jądrowymi i promieniotwórczymi oraz kontrolą graniczną), a także z gotowością na wypadek sytuacji wyjątkowej.

1.6.        Czas trwania działania i jego wpływu finansowego

x Wniosek/inicjatywa o określonym czasie trwania

– x Czas trwania wniosku/inicjatywy: od 2014 do 2020

– ¨  Czas trwania wpływu finansowego: od RRRR r. do RRRR r.

¨ Wniosek/inicjatywa o nieokreślonym czasie trwania

Wprowadzenie w życie z okresem rozruchu od RRRR r. do RRRR r.,

po którym następuje faza operacyjna.

1.7.        Przewidywany(-e) tryb(y) zarządzania[13]

x Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane przez Komisję

x Pośrednie zarządzanie scentralizowane poprzez przekazanie zadań wykonawczych:

¨        agencjom wykonawczym

¨        organom utworzonym przez Wspólnoty[14]

x        krajowym organom publicznym/organom mającym obowiązek świadczenia usługi publicznej

– ¨  osobom odpowiedzialnym za wykonanie określonych działań na mocy tytułu V Traktatu o Unii Europejskiej, określonym we właściwym prawnym akcie podstawowym w rozumieniu art. 49 rozporządzenia finansowego

x Zarządzanie dzielone z państwami członkowskimi

x Zarządzanie zdecentralizowane z państwami trzecimi

x Zarządzanie wspólne z organizacjami międzynarodowymi (MAEA)

W przypadku wskazania więcej niż jednego trybu, należy podać dodatkowe informacje w części „Uwagi”.

Uwagi

W odniesieniu do znacznej części projektów i programów w ramach instrumentu zastosowanie będzie miało bezpośrednie zarządzanie scentralizowane. Tam, gdzie to konieczne i właściwe w celu zwiększenia skuteczności interwencji oraz z przyczyn logistycznych i politycznych możliwe będzie rozważenie zarządzania pośredniego, dzielonego lub wspólnego; ten ostatni rodzaj zarządzania można zastosować w szczególności w przypadkach, kiedy państwa członkowskie i/lub ich agencje bądź Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) zainicjowały już lub przygotowują podobne działania.

2.           ŚRODKI ZARZĄDZANIA

2.1.        Zasady nadzoru i sprawozdawczości

Należy określić częstotliwość i warunki.

Systemy monitorowania i oceny w Komisji Europejskiej są w coraz większym stopniu ukierunkowane na wyniki. Uczestniczy w nich personel wewnętrzny, jak również eksperci zewnętrzni.

Osoby kierujące projektami w delegaturach i głównej siedzibie Komisji stale na różne sposoby monitorują realizację projektów i programów, w tym również w miarę możliwości poprzez wizyty terenowe. Monitorowanie zapewnia cenne informacje na temat rozwoju projektu, pomaga osobom zarządzającym w identyfikacji rzeczywistych i potencjalnych trudności oraz w podejmowaniu działań naprawczych.

Niezależni eksperci zewnętrzni są zatrudniani w celu przeprowadzania oceny wyników działań zewnętrznych UE w ramach trzech różnych systemów. Oceny te przyczyniają się do odpowiedzialności za projekty oraz do usprawnienia bieżących działań, a ponadto pomagają wyciągać wnioski z doświadczeń z korzyścią dla przyszłych polityk i działań. Wykorzystuje się do nich uznane na całym świecie kryteria oceny DAC-OECD, w tym ocenę (potencjalnych) skutków.

Najpierw, na poziomie projektu, w ramach stosowanego w siedzibie głównej systemu monitorowania zorientowanego na wyniki (ROM) otrzymuje się zwięzłą, ukierunkowaną analizę jakości próby interwencji. Za pomocą wysoce ustrukturyzowanych i ustandaryzowanych metod niezależni eksperci, zajmujący się monitorowaniem zorientowanym na wyniki, przyznają oceny odzwierciedlające mocne i słabe strony danego projektu i formułują zalecenia dotyczące sposobów poprawy jego skuteczności.

Oceny na poziomie projektu, którymi zarządzają delegatury UE odpowiedzialne za dane projekty, dostarczają bardziej szczegółowych, dogłębnych analiz i pomagają zarządzającym projektem w udoskonalaniu bieżących przedsięwzięć i przygotowywaniu przyszłych. Przeprowadzanie analiz oraz gromadzenie informacji zwrotnych i potwierdzeń od wszystkich zainteresowanych stron, nie tylko od beneficjentów końcowych, powierza się zewnętrznym niezależnym ekspertom dysponującym wiedzą tematyczną i geograficzną.

Komisja przeprowadza również strategiczne oceny swojej polityki, od programowania i strategii po wdrażanie interwencji w konkretnym sektorze (np. zdrowia, edukacji itd.), kraju lub regionie, bądź też w odniesieniu do konkretnego instrumentu. Oceny te stanowią ważny wkład na rzecz opracowywania polityki oraz tworzenia instrumentów i definiowania projektów. Wszystkie przeprowadzone oceny publikowane są na stronie internetowej Komisji, a streszczenie ustaleń zawarte jest w rocznym sprawozdaniu dla Rady i Parlamentu Europejskiego.

2.2.        System zarządzania i kontroli

Środki finansowane na mocy niniejszego rozporządzenia są wdrażane zgodnie z przepisami rozporządzenia finansowego.

W uzasadnionych przypadkach Komisja może, zgodnie z art. 54 rozporządzenia finansowego, powierzyć zadania obejmujące sprawowanie władzy publicznej, w szczególności zadania w zakresie wykonania budżetu, organom określonym w art. 54 ust. 2 lit. c) rozporządzenia finansowego, jeżeli mają one uznaną pozycję międzynarodową, stosują się do uznanych w świecie systemów zarządzania i kontroli oraz są nadzorowane przez władzę publiczną.

Zgodnie z rozporządzeniem finansowym środki finansowane na mocy niniejszego rozporządzenia mogą być realizowane bezpośrednio przez Komisję, w drodze zarządzania dzielonego z państwami członkowskimi lub pośrednio poprzez powierzenie zadań związanych z wykonaniem budżetu podmiotom lub osobom określonym w art. 55 ust. 1 lit. c) rozporządzenia finansowego. Te podmioty lub osoby, na warunkach określonych w art. 57 rozporządzenia finansowego, są uprawnione do stosowania własnych zasad i procedur zawierania umów i przyznawania dotacji.

2.2.1.     Zidentyfikowane ryzyko

Otoczenie obarczone ryzykiem

Otoczenie, w którym realizuje się działania w zakresie pomocy w ramach omawianego instrumentu charakteryzuje się następującymi rodzajami ryzyka, które może zagrozić realizacji jego celów, przyczynić się do nieoptymalnego zarządzania finansowego lub nieprzestrzegania obowiązujących przepisów (błędów w zakresie legalności i prawidłowości):

– niepewność gospodarcza/polityczna lub klęski żywiołowe mogą prowadzić do trudności i opóźnień w projektowaniu i realizacji działań, szczególnie w państwach niestabilnych;

– brak potencjału instytucjonalnego i zdolności administracyjnych w krajach partnerskich może prowadzić do trudności i opóźnień w projektowaniu i realizacji działań;

– rozproszenie geograficzne projektów i programów (uwzględnienie w nich dużej liczby krajów/terytoriów/regionów) może być powodem problemów logistycznych/związanych z monitorowaniem zasobów – w szczególności podczas wszelkich podejmowanych na miejscu działań następczych;

– zróżnicowany charakter potencjalnych partnerów/beneficjentów posiadających różne struktury kontroli wewnętrznej i zdolności może przyczyniać się do fragmentacji, a w związku z tym do zmniejszenia skuteczności i efektywności środków Komisji dostępnych na wspieranie i monitorowanie realizacji działań;

– niezadowalająca jakość i ilość dostępnych danych na temat wyników i wpływu pomocy zewnętrznej/realizacji narodowych planów rozwoju w krajach partnerskich może przyczyniać się do ograniczenia możliwości Komisji w zakresie sporządzania sprawozdań i przyjmowania odpowiedzialności za wyniki.

Oczekiwany poziom ryzyka wystąpienia braku zgodności z mającymi zastosowanie przepisami

Celem omawianego instrumentu w zakresie zgodności jest utrzymanie historycznego poziomu ryzyka niezgodności („współczynnik błędu”) dla portfela DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid, który odpowiada poziomowi „netto” błędu rezydualnego (w perspektywie wieloletniej, po przeprowadzeniu wszystkich planowanych kontroli i korekt w odniesieniu do zamkniętych zamówień) poniżej 2 %. Tradycyjnie wiązało się to z zakresem błędu 2-5 % w kategoriach rocznej randomizowanej próbki transakcji, wybieranej przez Europejski Trybunał Obrachunkowy do celów rocznego poświadczenia wiarygodności (DAS). DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid uważa, że jest to najmniejsze możliwe ryzyko niezgodności w otoczeniu obarczonym tak wysokim ryzykiem, uwzględniające obciążenia administracyjne i konieczną gospodarność w obszarze kontroli zgodności z przepisami.

2.2.2.     Przewidywane metody kontroli

Struktura kontroli wewnętrznej w DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid

Proces kontroli wewnętrznej/zarządzania w DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid został zaprojektowany w sposób dający racjonalną gwarancję realizacji celów pod względem skuteczności i efektywności prowadzonych działań i rzetelności sprawozdań finansowych DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid, jak i pod względem zgodności z odpowiednimi ramami prawnymi i proceduralnymi.

Skuteczność i wydajność

Aby zapewnić skuteczność i wydajność swoich działań (oraz zmniejszyć wysoki poziom ryzyka w środowisku pomocy zewnętrznej), w uzupełnieniu wszystkich elementów strategicznej polityki całej Komisji i jej procesu planowania, środowiska kontroli wewnętrznej oraz innych wymogów dotyczących standardów kontroli wewnętrznej w Komisji, DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid będzie nadal dysponowała specjalnie dostosowanymi ramami zarządzania pomocą w działaniach prowadzonych w ramach wszystkich stosowanych przez nią instrumentów, i ramy te będą obejmowały:

– zdecentralizowane zarządzanie większą częścią pomocy zewnętrznej przez delegatury UE w terenie;

– jasno określoną i sformalizowaną drogę rozliczalności finansowej [począwszy od delegowanego urzędnika zatwierdzającego (dyrektora generalnego)] w drodze subdelegowania od subdelegowanego urzędnika zatwierdzającego (dyrektora) w siedzibie głównej do szefa delegatury;

– regularną sprawozdawczość w formie sprawozdań przekazywanych przez delegatury UE do siedziby głównej (sprawozdań na temat zarządzania pomocą zewnętrzną), obejmujących roczne poświadczenie wiarygodności przez szefa delegatury;

– konkretny program szkoleń dla pracowników zarówno w siedzibie głównej, jak i w delegaturach;

– znaczne wsparcie i doradztwo na poziomie siedziby głównej/delegatur (również przez Internet);

– wizyty „sprawdzające” w delegaturach, którym przekazano zadania, odbywane regularnie co 3–6 lat;

metodologię zarządzania cyklem projektu i programu, obejmującą:

– narzędzia zapewnienia jakości na potrzeby projektowania interwencji, metodę jej przeprowadzania, mechanizm finansowy, system zarządzania, ocenę i dobór partnerów realizujących działania itd.;

– zarządzanie programem i projektem, narzędzia monitorowania i sprawozdawczości na potrzeby skutecznej realizacji działań, w tym regularne monitorowanie projektów na miejscu z zewnątrz;

– ważne elementy składowe oceny i audytu.

Sprawozdawczość finansowa i rachunkowość

DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid nadal będzie stosowała najwyższe standardy rachunkowości i sprawozdawczości finansowej, korzystając z systemu rachunkowości Komisji opartego na rozliczeniach międzyokresowych (ABAC) oraz ze specjalnych narzędzi na potrzeby pomocy zewnętrznej, takich jak Wspólny System Informacyjny RELEX (CRIS).

W odniesieniu do zgodności z odpowiednimi ramami prawnymi i proceduralnymi, metody kontrolowania zgodności określono w sekcji 2.3 (środki zapobiegania nadużyciom finansowym i nieprawidłowościom).

2.3.        Środki zapobiegania nadużyciom finansowym i nieprawidłowościom

Ponieważ DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid prowadzi działalność w otoczeniu obarczonym wysokim ryzykiem, stosowane przez nią systemy muszą uwzględniać potencjalne występowanie znacznych błędów zgodności (nieprawidłowości) w transakcjach i muszą podlegać kontrolom na wysokim poziomie, mającym na celu zapobieganie błędom, ich wykrywanie i korygowanie tych błędów na możliwie najwcześniejszym etapie procesu płatności. W praktyce oznacza to, że kontrole zgodności DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid będą na ogół polegały na kontrolach ex ante przeprowadzanych przez audytorów zewnętrznych i pracowników Komisji w terenie, przed dokonaniem końcowej płatności za projekt (chociaż przy zachowaniu niektórych audytów i kontroli ex post), i będą znacznie wykraczały poza zakres środków bezpieczeństwa finansowego wymaganych na podstawie rozporządzenia finansowego. Ramy zgodności DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid obejmują między innymi następujące ważne elementy składowe:

środki zapobiegawcze

– obowiązkowe podstawowe szkolenia dotyczące kwestii nadużyć finansowych dla pracowników i audytorów do spraw zarządzania pomocą;

– wytyczne (również przez Internet), w tym Praktyczny przewodnik po procedurach udzielania zamówień, przewodnik DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid oraz zestaw narzędzi do zarządzania finansowego (dla partnerów realizujących działania);

– ocena ex ante w celu sprawdzenia, czy stosowane są właściwe środki służące zapobieganiu nadużyciom finansowym w procesie zarządzania funduszami UE i wykrywaniu tych nadużyć w organach zarządzających odpowiednimi funduszami w ramach wspólnego i zdecentralizowanego zarządzania;

– kontrola ex ante dostępnych w krajach partnerskich mechanizmów zwalczania nadużyć finansowych, przeprowadzana w ramach oceny kryterium kwalifikowalności w odniesieniu do zarządzania finansami publicznymi w celu otrzymania wsparcia budżetowego (tj. aktywne zaangażowanie w walkę z nadużyciami finansowymi i korupcją, odpowiednie organy kontroli, dostateczny potencjał wymiaru sprawiedliwości oraz skuteczna reakcja na mechanizmy sankcji);

– w 2008 r. Komisja podpisała w Akrze Międzynarodową Inicjatywę na rzecz Przejrzystości Pomocy (IATI) i wyraziła zgodę na standard dotyczący przejrzystości pomocy, zapewniający bardziej terminowe, szczegółowe i regularne informacje na temat przepływów pomocy oraz dokumenty;

– od 14 października 2011 r. Komisja wdraża pierwszy etap standardu IATI w celu opublikowania informacji w ramach inicjatywy przejrzystości pomocy przed kolejnym forum wysokiego szczebla w sprawie skuteczności pomocy, które odbędzie się w Pusanie w listopadzie 2011 r. Ponadto Komisja, we współpracy z państwami członkowskimi UE, będzie prowadziła prace nad wspólną, opartą na technologii Web aplikacją IT zwaną TR-AID, która przekształca dane dotyczące pomocy UE, dostarczane za pośrednictwem IATI i innych źródeł, w informacje na temat pomocy przyjazne dla użytkownika;

środki służące wykrywaniu i środki naprawcze

– zewnętrzne audyty i kontrole (zarówno obowiązkowe, jak i oparte na analizie ryzyka), również ze strony Europejskiego Trybunału Obrachunkowego;

– kontrole z mocą wsteczną (oparte na analizie ryzyka) i odzyskiwanie należności;

– zawieszenie finansowania UE w przypadku poważnego nadużycia finansowego, w tym korupcji na dużą skalę, do czasu podjęcia przez władze właściwych działań naprawczych i działań zapobiegających takim nadużyciom na przyszłość.

DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid będzie dalej pracowała nad swoją strategią zwalczania nadużyć, zgodnie z nową strategią Komisji w zakresie zwalczania nadużyć finansowych, przyjętą dnia 24 czerwca 2001 r., mającą między innymi na celu:

– pełne dostosowanie wewnętrznych kontroli DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid ukierunkowanych na zwalczanie nadużyć do nowej strategii Komisji w zakresie zwalczania nadużyć finansowych;

– ukierunkowanie podejścia DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid w zakresie zarządzania ryzykiem na identyfikację obszarów ryzyka nadużyć i ustalanie stosownych reakcji;

– zagwarantowanie, aby systemy stosowane do celów wydatkowania funduszy UE w państwach trzecich umożliwiały odzyskiwanie istotnych danych w celu uwzględnienia ich w zarządzaniu ryzykiem nadużyć (np. podwójne finansowanie);

– W razie potrzeby tworzone będą grupy sieci kontaktów i odpowiednie narzędzia informatyczne, opracowane specjalnie do celów analizowania przypadków nadużyć w sektorze pomocy zewnętrznej.

2.4         Szacunkowe koszty kontroli i korzyści wynikające z kontroli

Szacunkowe łączne koszty kontroli wewnętrznej/zarządzania w całym portfelu DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid w planie budżetu na lata 2014-2020 wynoszą rocznie w przybliżeniu 658 mln EUR na pokrycie zobowiązań. Kwota ta obejmuje zarządzanie EFR, funkcjonujące w zintegrowany sposób w ramach struktury zarządzania DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid. Te pozaoperacyjne koszty stanowią około 6,4 % szacunkowej rocznej kwoty wynoszącej 10,2 mld EUR, zaplanowanej na ogólne (operacyjne i administracyjne) zobowiązania DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid w jej portfelu wydatków, finansowanym z budżetu ogólnego UE i Europejskiego Funduszu Rozwoju na lata 2014-2020.

W kosztach zarządzania uwzględniono wszystkich pracowników DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid w siedzibie głównej oraz w delegaturach, infrastrukturę, podróże, szkolenia, monitorowanie, zamówienia na ocenę i audyt (w tym zamówienia udzielane na podstawie procedur wszczynanych przez beneficjentów).

DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid planuje zmniejszyć z czasem współczynnik zarządzania/działalności operacyjnej w ramach lepszych i uproszczonych przepisów w odniesieniu do nowych instrumentów, w oparciu o zmiany, które mogą nastąpić na podstawie zmienionego rozporządzenia finansowego. Podstawowe korzyści tych kosztów zarządzania rozpatruje się w kategoriach realizacji celów polityki, efektywnego i skutecznego wykorzystania środków oraz stosowania zdecydowanych oszczędnych środków zapobiegawczych i przeprowadzania kontroli mających na celu zapewnienie zgodnego z przepisami i prawidłowego wykorzystania funduszy.

Jakkolwiek będzie nadal następować poprawa pod względem charakteru i ukierunkowania działań w zakresie zarządzania i kontroli zgodności w odniesieniu do portfela, to w ogólnym rozrachunku ponoszenie tych kosztów jest niezbędne dla efektywnej i skutecznej realizacji celów instrumentów przy zachowaniu minimalnego ryzyka braku zgodności (poniżej 2 % błędu rezydualnego). Są one znacznie mniejsze niż koszty ryzyka związanego z wyeliminowaniem lub ograniczeniem kontroli wewnętrznej w tym obszarze obarczonym wysokim ryzykiem.

3.           SZACUNKOWY WPŁYW FINANSOWY WNIOSKU/INICJATYWY

3.1.        Dział(y) wieloletnich ram finansowych i pozycja(pozycje) wydatków w budżecie, na które wniosek/inicjatywa ma wpływ

· Istniejące pozycje w budżecie

Według działów wieloletnich ram finansowych i pozycji w budżecie

Dział wieloletnich ram finansowych || Pozycja w budżecie ||   Rodzaj środków || Wkład

Numer 19 06 04 Pomoc w sektorze jądrowym || Zróżnico-wane /niezróżni-cowane ([15] || państw EFTA[16] || krajów kandydujących[17] || państw trzecich || w rozumieniu art. 18 ust. 1 lit. aa) rozporządzenia finansowego

|| Numer 19 06 04 01 || zróżnicowane || NIE || NIE || NIE ||

· - Nowe pozycje w budżecie, o których utworzenie się wnioskuje NIE DOTYCZY

Według działów wieloletnich ram finansowych i pozycji w budżecie

Dział wieloletnich ram finansowych || Pozycja w budżecie || Rodzaj środków || Wkład

Numer [Treść …...….] || zróżnicowane /niezróżnicowane || państw EFTA || krajów kandydujących || państw trzecich || w rozumieniu art. 18 ust. 1 lit. aa) rozporządzenia finansowego

|| [XX.YY.YY.YY] || || TAK/ NIE || TAK/ NIE || TAK/ NIE || TAK/ NIE

3.2.        Szacunkowy wpływ na wydatki

3.2.1.     Synteza szacunkowego wpływu na wydatki

                w mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

Dział wieloletnich ram finansowych: || || Pomoc w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego

Dyrekcja Generalna <…….> || || || Rok N[18] 2014 || Rok N+1 2015 || Rok N+2 2016 || Rok N+3 2017 || Rok N+4 2018 || Rok N+5 2019 || Rok N+6 2020 || OGÓŁEM

Ÿ Środki operacyjne || || || || || || || ||

Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego (19 06 04) || Środki na zobowiązania || (1) || 83,584 || 85,277 || 86,970 || 88,763 || 90,478 || 92,348 || 94,241 || 621,661

Środki na płatności || (2) || 0,581 || 38,592 || 59,602 || 69,624 || 76,548 || 84,636 || 81,649 || 411,232

Środki administracyjne finansowane ze środków przydzielonych na określone programy operacyjne[19] || || || || || || || ||

Numer pozycji w budżecie 19 01 04 06 || || (3) || 1,316 || 1,323 || 1,330 || 1,337 || 1,422 || 1,352 || 1,359 || 9,439

OGÓŁEM środki dla Dyrekcji Generalnej <….> || Środki na zobowiązania || =1+1a +3 || 84,900 || 86,600 || 88,300 || 90,100 || 91,900 || 93,700 || 95,600 || 631,100

Środki na płatności || =2+2a +3 || 1,897 || 39,915 || 60,932 || 70,961 || 77,970 || 85,988 || 83,008 || 420,671

Ÿ OGÓŁEM środki operacyjne || Środki na zobowiązania || (4) || 83,584 || 85,277 || 86,970 || 88,763 || 90,478 || 92,348 || 94,241 || 621,661

Środki na płatności || (5) || 0,581 || 38,592 || 59,602 || 69,624 || 76,548 || 84,636 || 81,649 || 621,661

Ÿ OGÓŁEM środki administracyjne finansowane ze środków przydzielonych na określone programy operacyjne || (6) || 1,316 || 1,323 || 1,330 || 1,337 || 1,422 || 1,352 || 1,359 || 9,439

OGÓŁEM środki na DZIAŁ <4> wieloletnich ram finansowych || Środki na zobowiązania || =4+ 6 || 84,900 || 86,600 || 88,300 || 90,100 || 91,900 || 93,700 || 95,600 || 631,100

Środki na płatności || =5+ 6 || 1,897 || 39,915 || 60,932 || 70,961 || 77,970 || 85,988 || 83,008 || 420,671

Jeżeli wpływ wniosku/inicjatywy nie ogranicza się do jednego działu: n.d.

Ÿ OGÓŁEM środki operacyjne || Środki na zobowiązania || (4) || || || || || || || ||

Środki na płatności || (5) || || || || || || || ||

Ÿ OGÓŁEM środki administracyjne finansowane ze środków przydzielonych na określone programy operacyjne || (6) || || || || || || || ||

OGÓŁEM środki na DZIAŁY 1 do 4 wieloletnich ram finansowych (kwota referencyjna) || Środki na zobowiązania || =4+ 6 || || || || || || || ||

Środki na płatności || =5+ 6 || || || || || || || ||

Dział wieloletnich ram finansowych: || 5 || „Wydatki administracyjne”

w mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

|| || || Rok N 2014 || Rok N+1 2015 || Rok N+2 2016 || Rok N+3 2017 || Rok N+4 2018 || Rok N+5 2019 || Rok N+6 2020 || OGÓŁEM

Dyrekcja Generalna <…….> ||

Ÿ Zasoby ludzkie || 2,440 || 2,415 || 2,391 || 2,367 || 2,367 || 2,367 || 2,367 || 16,716

Ÿ Pozostałe wydatki administracyjne || 0,368 || 0,340 || 0,335 || 0,335 || 0,335 || 0,335 || 0,335 || 2,383

OGÓŁEM Dyrekcja Generalna <….> || Środki || 2,808 || 2,756 || 2,726 || 2,702 || 2,702 || 2,702 || 2,702 || 19,099

OGÓŁEM środki na DZIAŁ 5 wieloletnich ram finansowych || (Środki na zobowiązania ogółem = środki na płatności ogółem) || 2,808 || 2,756 || 2,726 || 2,702 || 2,702 || 2,702 || 2,702 || 19,099

w mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

|| || || Rok N 2014 || Rok N+1 2015 || Rok N+2 2016 || Rok N+3 2017 || Rok N+4 2018 || Rok N+5 2019 || Rok N+6 2020 || OGÓŁEM

OGÓŁEM środki na DZIAŁY 1 do 5 wieloletnich ram finansowych || Środki na zobowiązania || 87,708 || 89,356 || 91,026 || 92,802 || 94,602 || 96,402 || 98,302 || 650,199

Środki na płatności || 4,705 || 42,671 || 63,658 || 73,663 || 80,672 || 88,690 || 85,710 || 439,770

3.2.2.     Szacunkowy wpływ na środki operacyjne¨ Wniosek/inicjatywa nie wiąże się z koniecznością wykorzystania środków operacyjnych

x        Wniosek/inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania środków operacyjnych, jak określono poniżej:

Środki na zobowiązania w mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

Określić cele i realizacje ò || || || 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || OGÓŁEM

REALIZACJA

Realizacja Rodzaj[20] || Średni koszt realizacji || Numer realizacji || Koszt || Numer realizacji || Koszt || Numer realizacji || Koszt || Numer realizacji || Koszt || Numer realizacji || Koszt || Numer realizacji || Koszt || Numer realizacji || Koszt || Liczba całkowita || Koszt całkowity

CEL SZCZEGÓŁOWY nr 1[21] Promowanie skutecznej kultury bezpieczeństwa jądrowego oraz wdrażania najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony przed promieniowaniem || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Realizacja || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Realizacja || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Cel szczegółowy nr 1 - suma cząstkowa || || 25,08 || || 25,58 || || 26,09 || || 26,63 || || 27,14 || || 27,70 || || 28,27 || || 186,50

CEL SZCZEGÓŁOWY nr 2 Odpowiedzialne i bezpieczne gospodarowanie wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, likwidacja byłych elektrowni i obiektów jądrowych oraz rekultywacja ich terenów || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Realizacja || || || || || || || || || || || || || || || || || Realizacja ||

- Realizacja || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Cel szczegółowy nr 2 - suma cząstkowa || || 54,33 || || 55,43 || || 56,53 || || 57,70 || || 58,81 || || 60,03 || || 61,26 || || 404,08

CEL SZCZEGÓŁOWY nr 3 Ustanowienie ram i metodologii stosowania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w państwach trzecich || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Realizacja || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Realizacja || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Cel szczegółowy nr 3 - suma cząstkowa || || 4,18 || || 4,26 || || 4,35 || || 4,44 || || 4,52 || || 4,62 || || 4,71 || || 31,08

KOSZT OGÓŁEM || || 83,58 || || 85,28 || || 86,97 || || 88,76 || || 90,48 || || 92,35 || || 94,24 || || 621,66

Uwaga: należy podkreślić, że na obecnym etapie podział na cele szczegółowe i ich środki może mieć charakter wyłącznie orientacyjny. Z tego względu realizacje opierają się na pierwotnych szacunkach i zostały przedstawione w celach poglądowych.

3.2.3.     Szacunkowy wpływ na środki administracyjne

3.2.3.1.  Streszczenie

¨        Wniosek/inicjatywa nie wiąże się z koniecznością wykorzystania środków administracyjnych

x        Wniosek/inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania środków administracyjnych, jak określono poniżej:

w mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

|| 2014[22] || 2015 || 2016 || 2107 || 2018 || 2019 || 2020 || OGÓŁEM

DZIAŁ 5 wieloletnich ram finansowych || || || || || || || ||

Zasoby ludzkie || 2,440 || 2,415 || 2,391 || 2,367 || 2,367 || 2,367 || 2,367 || 16,716

Pozostałe wydatki administracyjne || 0,368 || 0,340 || 0,335 || 0,335 || 0,335 || 0,335 || 0,335 || 2,383

DZIAŁ 5 wieloletnich ram finansowych – suma cząstkowa || 2,808 || 2,756 || 2,726 || 2,702 || 2,702 || 2,702 || 2,702 || 19,099

Poza DZIAŁEM 5[23] wieloletnich ram finansowych || || || || || || || ||

Zasoby ludzkie || 0,968 || 0,968 || 0,968 || 0,968 || 0,968 || 0,968 || 0,968 || 6,778

Inne wydatki administracyjne || 0,348 || 0,355 || 0,362 || 0,369 || 0,453 || 0,384 || 0,391 || 2,661

Poza DZIAŁEM 5 wieloletnich ram finansowych – suma cząstkowa || 1,316 || 1,323 || 1,330 || 1,337 || 1,422 || 1,352 || 1,359 || 9,439

OGÓŁEM || 4,124 || 4,079 || 4,056 || 4,039 || 4,124 || 4,054 || 4,062 || 28,538

3.2.3.2.  Szacowane zapotrzebowanie na zasoby ludzkie

¨        Wniosek/inicjatywa nie wiąże się z koniecznością wykorzystania zasobów ludzkich

x        Wniosek/inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania zasobów ludzkich, jak określono poniżej:

Wartości szacunkowe należy wyrazić w pełnych kwotach (lub najwyżej z dokładnością do jednego miejsca po przecinku)

|| Rok N 2014 || Rok N+1 2015 || Rok N+2 2016 || Rok N+3 2017 || Rok N+4 2018 || Rok N+5 2019 || Rok N+6 2020

Stanowiska przewidziane w planie zatrudnienia (stanowiska urzędników i pracowników zatrudnionych na czas określony)

Pomoc w sektorze jądrowym 01 01 01 (w centrali i w biurach przedstawicielstw Komisji) || 18,5 || 18,4 || 18,2 || 18,0 || 18,0 || 18,0 || 18,0

Pomoc w sektorze jądrowym 01 01 02 (w delegaturach) || || || || || || ||

Pomoc w sektorze jądrowym 01 05 01 (pośrednie badania naukowe) || || || || || || ||

10 01 05 01 (bezpośrednie badania naukowe) || || || || || || ||

Pomoc w sektorze jądrowym 01 02 01 (AC, END, INT z globalnej koperty finansowej) || 1,3 || 1,2 || 1,2 || 1,2 || 1,2 || 1,2 || 1,2

Pomoc w sektorze jądrowym 01 02 02 (AC, AL, END, INT i JED w delegaturach) || || || || || || ||

Pomoc w sektorze jądrowym 01 04 yy[24] || - w centrali[25] || 17,3 || 16,9 || 16,6 || 16,3 || 15,9 || 15,6 || 15,3

- w delegaturach || || || || || || ||

Pomoc w sektorze jądrowym 01 05 02 (AC, INT, END – pośrednie badania naukowe) || || || || || || ||

10 01 05 02 (AC, INT, END – bezpośrednie badania naukowe) || || || || || || ||

Inna pozycja w budżecie (określić) || || || || || || ||

OGÓŁEM || 37,0 || 36,5 || 36,0 || 35,5 || 35,1 || 34,8 || 34,5

Potrzeby w zakresie zasobów ludzkich zostaną pokryte z zasobów DG już przydzielonych na zarządzanie tym działaniem lub przesuniętych w ramach dyrekcji generalnej, uzupełnionych w razie potrzeby wszelkimi dodatkowymi zasobami, które mogą zostać przydzielone zarządzającej dyrekcji generalnej w ramach procedury rocznego przydziału środków oraz w świetle istniejących ograniczeń budżetowych.

Opis zadań do wykonania:

Urzędnicy i pracownicy zatrudnieni na czas określony ||

Personel zewnętrzny ||

3.2.4.     Zgodność z obowiązującymi wieloletnimi ramami finansowymi

x        Wniosek/inicjatywa jest zgodny(-a) z obowiązującymi wieloletnimi ramami finansowymi.

¨        Wniosek/inicjatywa wymaga przeprogramowania odpowiedniego działu w wieloletnich ramach finansowych.

Należy wyjaśnić, na czym ma polegać przeprogramowanie, określając pozycje w budżecie, których ma ono dotyczyć, oraz podając odpowiednie kwoty.

¨        Wniosek/inicjatywa wymaga zastosowania instrumentu elastyczności lub zmiany wieloletnich ram finansowych[26]

Należy wyjaśnić, który wariant jest konieczny, określając pozycje w budżecie, których ma on dotyczyć, oraz podając odpowiednie kwoty.

3.2.5.     Udział osób trzecich w finansowaniu NIE DOTYCZY

Wniosek/inicjatywa nie przewiduje współfinansowania ze strony osób trzecich

Wniosek/inicjatywa przewiduje współfinansowanie szacowane zgodnie z poniższym:

Środki na zobowiązania w mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

|| Rok N || Rok N+1 || Rok N+2 || Rok N+3 || … wprowadzić taką liczbę kolumn dla poszczególnych lat, jaka jest niezbędna, by odzwierciedlić cały okres wpływu (por. pkt 1.6) || Ogółem

Określić organ współfinansujący || || || || || || || ||

OGÓŁEM środki objęte współfinansowaniem || || || || || || || ||

3.3.        Szacunkowy wpływ na dochody (NIE DOTYCZY)

¨        Wniosek/inicjatywa nie ma wpływu finansowego na dochody.

¨        Wniosek/inicjatywa ma wpływ finansowy określony poniżej:

¨ wpływ na zasoby własne

¨ wpływ na dochody różne

w mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

Pozycja w budżecie dotycząca dochodów || Środki zapisane w budżecie na bieżący rok budżetowy || Wpływ wniosku/inicjatywy[27]

Rok N || Rok N+1 || Rok N+2 || Rok N+3 || … wprowadzić taką liczbę kolumn dla poszczególnych lat, jaka jest niezbędna, by odzwierciedlić cały okres wpływu (zob. pkt 1.6)

Artykuł ………….. || || || || || || || ||

W przypadku wpływu na dochody różne, należy wskazać pozycję(-e) wydatków w budżecie, którą(-e) ten wpływ obejmie.

Należy określić metodę obliczania wpływu na dochody.

[1]               EFR, Fundusz na rzecz Klimatu i Różnorodności Biologicznej na Świecie oraz rezerwa na pomoc nadzwyczajną mają charakter dodatkowy i pozostają poza budżetem UE.

[2]               Dz.U. C […] z […], s. […].

[3]               Dz.U. L 81 z 22.3.2007, s. 1-10.

[4]               Dz.U. L 318 z 11.12.1999, s. 20.

[5]               Dz.U. L 185 z 16.7.2005, s. 33.

[6]               Dz.U. L 172 z 2.7.2009, s. 18.

[7]               Dz.U. L 199 z 2.8.2011, s. 48.

[8]               Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

[9]               W kryteriach uwzględniono konkluzje Rady w sprawie pomocy państwom trzecim w zakresie bezpieczeństwa jądrowego oraz ochrony materiałów i instalacji jądrowych (2913. Posiedzenie Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii, Bruksela, 9 grudnia 2008 r.).

[10]             Należy przy tym wziąć pod uwagę dokument „Istotne etapy w rozwoju krajowej infrastruktury energetyki jądrowej” (ang. Milestones in the Development of a National Infrastructure for Nuclear Power) (MAEA, Nuclear Energy Series Document NG-G-3.1).

[11]             ABM: Activity Based Management: zarządzanie kosztami działań - ABB: Activity Based Budgeting: budżet zadaniowy.

[12]             O którym mowa w art. 49 ust. 6 lit. a) lub b) rozporządzenia finansowego.

[13]             Wyjaśnienia dotyczące trybów zarządzania oraz odniesienia do rozporządzenia finansowego znajdują się na następującej stronie: http://www.cc.cec/budg/man/budgmanag/budgmanag_en.html

[14]             O których mowa w art. 185 rozporządzenia finansowego.

[15]             Środki zróżnicowane/ środki niezróżnicowane.

[16]             EFTA: Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu

[17]             Kraje kandydujące oraz w stosownych przypadkach potencjalne kraje kandydujące z Bałkanów Zachodnich.

[18]             Rok N jest rokiem, w którym rozpoczyna się wprowadzanie w życie wniosku/inicjatywy.

[19]             Wsparcie techniczne lub administracyjne oraz wydatki na wsparcie w zakresie wprowadzania w życie programów lub działań UE (dawne pozycje „BA”), pośrednie badania naukowe, bezpośrednie badania naukowe.

[20]             Realizacje odnoszą się do produktów i usług, które zostaną zapewnione (np. liczba sfinansowanych wymian studentów, liczba kilometrów zbudowanych dróg itp.)

[21]             Zgodnie z opisem w pkt 1.4.2 „Cel(e) szczegółowy(-e) …”

[22]             Rok N jest rokiem, w którym rozpoczyna się wprowadzanie w życie wniosku/inicjatywy.

[23]             Wsparcie techniczne lub administracyjne oraz wydatki na wsparcie w zakresie wprowadzania w życie programów lub działań UE (dawne pozycje „BA”), pośrednie badania naukowe, bezpośrednie badania naukowe.

[24]             W ramach pułapu na personel zewnętrzny ze środków operacyjnych (dawne pozycje „BA”).

[25]             Przede wszystkim fundusze strukturalne, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz Europejski Fundusz Rybacki.

[26]             Zob. pkt 19 i 24 porozumienia międzyinstytucjonalnego.

[27]             W przypadku tradycyjnych zasobów własnych (opłaty celne, opłaty wyrównawcze od cukru) należy wskazać kwoty netto, tzn. kwoty brutto po odliczeniu 25 % na poczet kosztów poboru.