52009PC0041

[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 30.1.2009

KOM(2009) 41 wersja ostateczna

Wniosek

DECYZJA RADY

przedłużająca okres stosowania środków przewidzianych w decyzji 2002/148/WE w sprawie zakończenia konsultacji z Zimbabwe na mocy art. 96 umowy o partnerstwie AKP-WE

UZASADNIENIE

1. Dnia 18 lutego 2002 r. Rada Unii Europejskiej podjęła decyzję o zastosowaniu „właściwych środków” wobec Zimbabwe[1] po zakończeniu konsultacji na mocy art. 96 umowy o partnerstwie AKP-WE[2]. Środki te obejmowały zawieszenie wsparcia budżetowego oraz finansowania projektów, jak również odroczenie podpisania krajowego programu orientacyjnego w ramach dziewiątego EFR, jednak wyraźnie zaznaczono, że nie mają one wpływu na przekazywanie środków na operacje humanitarne oraz projekty polegające na bezpośrednim wspieraniu ludności, w szczególności te dotyczących spraw socjalnych, demokratyzacji, poszanowania praw człowieka i praworządności. Wspomniane środki obejmowały również zawieszenie stosowania art. 12 załącznika II do umowy o partnerstwie AKP-WE, dotyczącego płatności bieżących i przepływu kapitału, w zakresie wymaganym do zastosowania dalszych środków ograniczających, w szczególności zamrożenia funduszy.

2. Oficjalnym powodem wprowadzenia tych środków były poważne przypadki naruszenia praw człowieka i wolności wyrażania opinii, a także wolności zrzeszania się i organizowania pokojowych zgromadzeń. Bardziej bezpośrednią przyczyną były próby niedopuszczenia przez rząd Zimbabwe do wolnych i uczciwych wyborów, zwłaszcza poprzez odmówienie dostępu do tych wyborów międzynarodowym obserwatorom oraz mediom.

3. Zgodnie z art. 2 akapitem trzecim decyzji z dnia 18 lutego 2002 r. środki miały być stosowane przez okres dwunastu miesięcy z możliwością uchylenia, gdy sytuacja panująca w tym kraju będzie gwarantować poszanowanie praw człowieka, zasad demokracji oraz praworządności.

4. Rada sześciokrotnie, w dniach 18 lutego 2003 r.[3], 19 lutego 2004 r.[4], 17 lutego 2005 r.[5], 14 lutego 2006 r.[6], 19 lutego 2007 r.[7] oraz 18 lutego 2008 r.[8] stwierdzała, że rząd Zimbabwe nadal dopuszcza się naruszeń zasadniczych elementów, o których mowa w art. 9 umowy o partnerstwie AKP-WE, a sytuacja panująca w kraju nie zapewnia poszanowania praw człowieka, zasad demokracji ani praworządności i za każdym razem podejmowała decyzję o przedłużeniu okresu stosowania środków wobec Zimbabwe o kolejne 12 miesięcy.

5. Mimo że we wrześniu 2008 r., czyli po wyborach, które odbyły się w marcu 2008 r., doszło do zawarcia umowy o podziale władzy pomiędzy trzema partiami (ZANU PF, MDC–T oraz MDC–M), jednak od lutego 2008 r. nie odnotowano znaczących postępów w dziedzinach, na których zależy UE, wskazanych w konsultacjach prowadzonych na podstawie art. 96, a rząd Zimbabwe nie podjął żadnych faktycznych zobowiązań ani konkretnych pozytywnych działań w celu poprawy sytuacji. Ponadto istnieją dowody na nasilenie przemocy politycznej w tym kraju, skierowanej w szczególności przeciwko zwolennikom MDC oraz obrońcom praw człowieka.

6. Przegląd obecnie obowiązującej decyzji, która pozostaje w mocy do dnia 20 lutego 2009 r., przypada na okres, w którym prowadzone są działania w ramach inicjatywy SADC, mającej na celu wprowadzenie w życie umowy o podziale władzy podpisanej we wrześniu 2008 r., która cieszy się pełnym poparciem UE, lecz nie jest obecnie realizowana.

7. Uwzględniając powyższe uwagi, na obecnym etapie Komisja może jedynie zaproponować kontynuację obecnej polityki, jako że zniesienie lub nawet złagodzenie stosowanych środków nie wydaje się uzasadnione.

8. W związku z powyższym Komisja zwraca się do Rady z wnioskiem o przedłużenie okresu obowiązywania obecnej decyzji o 12 miesięcy, tj. do dnia 20 lutego 2010 r. Mając na uwadze, że w decyzji będącej przedmiotem wniosku mowa jest wyłącznie o przedłużeniu okresu stosowania obowiązujących już środków, bez dokonywania w nich merytorycznych zmian, nie ma potrzeby ponownego rozpoczynania konsultacji z Republiką Zimbabwe na mocy art. 96 umowy o partnerstwie AKP-WE.

9. Proponuje się również poinformowanie rządu Zimbabwe, że UE jest otwarta na podjęcie rozmów z władzami Zimbabwe na temat warunków, po spełnieniu których mogłaby się ponownie w pełni zaangażować w działania na rzecz pożądanych zmian w tym kraju, jak tylko będą temu sprzyjać warunki polityczne, poprzez przesłanie załączonego pisma do prezydenta Mugabe.

10. Decyzję należy stale poddawać przeglądowi, a stosowane środki należy uchylić, gdy sytuacja panująca w tym kraju będzie gwarantować poszanowanie praw człowieka, zasad demokracji oraz praworządności.

Wniosek

11. W związku z powyższym wzywa się Radę do przyjęcia załączonego projektu wniosku dotyczącego decyzji Rady przedłużającej okres stosowania środków wobec Zimbabwe.

Wniosek

DECYZJA RADY

przedłużająca okres stosowania środków przewidzianych w decyzji 2002/148/WE w sprawie zakończenia konsultacji z Zimbabwe na mocy art. 96 umowy o partnerstwie AKP-WE

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 300 ust. 2,

uwzględniając umowę o partnerstwie AKP-WE podpisaną w Kotonu dnia 23 czerwca 2000 r.[9] i zmienioną w Luksemburgu dnia 25 czerwca 2005 r.[10],

uwzględniając Umowę wewnętrzną między przedstawicielami rządów państw członkowskich, zebranymi w Radzie, w sprawie przyjęcia środków i ustanowienia procedur w celu wykonania umowy o partnerstwie AKP–WE[11], w szczególności jej art. 3,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Decyzją Rady 2002/148/WE[12] zakończono konsultacje z Republiką Zimbabwe prowadzone na mocy art. 96 ust. 2 lit. c) umowy o partnerstwie AKP-WE[13] i przyjęto właściwe środki określone w załączniku do tej decyzji.

(2) Na mocy decyzji 2008/158/WE[14] okres stosowania środków, o których mowa w art. 2 decyzji 2002/148/WE, przedłużony do dnia 20 lutego 2004 r. na mocy art. 1 decyzji 2003/112/WE[15], następnie do dnia 20 lutego 2005 r. na mocy art. 1 decyzji 2004/157/WE[16], następnie do dnia 20 lutego 2006 r. na mocy art. 1 decyzji 2005/139/WE[17], następnie do dnia 20 lutego 2007 r. na mocy art. 1 decyzji 2006/114/WE[18], a następnie do dnia 18 lutego 2008 r. na mocy art. 1 decyzji 2007/127/WE[19], został przedłużony na kolejne 12 miesięcy do dnia 20 lutego 2009 r.

(3) Rząd Zimbabwe nadal dopuszcza się naruszeń zasadniczych elementów, o których mowa w art. 9 umowy o partnerstwie AKP-WE, a sytuacja panująca obecnie w Zimbabwe nie gwarantuje poszanowania praw człowieka, zasad demokracji oraz praworządności.

(4) Z tego względu należy przedłużyć okres stosowania środków,

STANOWI, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Okres stosowania środków, o których mowa w art. 2 decyzji 2002/148/WE, przedłuża się do dnia 20 lutego 2010 r. Środki te poddawane są stałemu przeglądowi.

Pismo zamieszczone w załączniku do niniejszej decyzji skierowane jest do prezydenta Zimbabwe.

Artykuł 2

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej .

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

W imieniu Rady

Przewodniczący […]

ZAŁĄCZNIK

Bruksela, dnia […] r.

PISMO DO PREZYDENTA ZIMBABWE

Unia Europejska przywiązuje ogromną wagę do postanowień art. 9 umowy o partnerstwie AKP–WE. Poszanowanie praw człowieka, demokratycznych instytucji oraz praworządności, jako zasadnicze elementy umowy o partnerstwie, stanowią podstawę naszych stosunków.

W piśmie z dnia 19 lutego 2002 r. Unia Europejska poinformowała Pana o decyzji w sprawie zakończenia konsultacji prowadzonych na mocy art. 96 umowy o partnerstwie AKP–WE oraz o decyzji w sprawie zastosowania właściwych środków w rozumieniu art. 96 ust. 2 lit. c) wspomnianej umowy.

W pismach z dnia 19 lutego 2003 r., 19 lutego 2004 r., 18 lutego 2005 r., 15 lutego 2006 r., 21 lutego 2007 r. i 19 lutego 2008 r. Unia Europejska poinformowała Pana o swoich decyzjach o pozostawieniu w mocy właściwych środków i przedłużeniu okresu ich stosowania odpowiednio do dnia 20 lutego 2004 r., 20 lutego 2005 r., 20 lutego 2006 r., 20 lutego 2007 r., 20 lutego 2008 r. oraz do dnia 20 lutego 2009 r.

Po upływie 12 miesięcy Unia Europejska ocenia, że w pięciu kwestiach określonych w decyzji Rady z dnia 18 lutego 2002 r. nie poczyniono żadnych znaczących postępów.

W związku z powyższym Unia Europejska jest zdania, że nie można uchylić właściwych środków i postanawia przedłużyć okres ich stosowania do dnia 20 lutego 2010 r.

Unia Europejska pragnie jeszcze raz podkreślić, że jej celem nie jest ukaranie narodu Zimbabwe i że nadal będzie przeznaczać środki na operacje humanitarne i projekty polegające na bezpośrednim wspieraniu ludności, w szczególności te dotyczące spraw socjalnych, demokratyzacji, poszanowania praw człowieka oraz praworządności. Wspomniane wyżej środki nie mają wpływu na te działania.

Unia Europejska pragnie przypomnieć, że zastosowanie właściwych środków, w rozumieniu art. 96 umowy o partnerstwie AKP-WE, nie stoi na przeszkodzie prowadzeniu dialogu politycznego, zgodnie z postanowieniami art. 8 tej umowy.

Mając to na uwadze, Unia Europejska raz jeszcze pragnie podkreślić, jak istotną wagę przywiązuje do przyszłej współpracy między UE i Zimbabwe oraz potwierdzić swoją gotowość do kontynuowania dialogu i angażowania się w najbliższej przyszłości w starania na rzecz poprawy sytuacji, w której możliwe będzie wznowienie pełnej współpracy.

Z poważaniem

W imieniu Komisji W imieniu Rady

[1] Zob. decyzja Rady 2002/148/WE (Dz.U. L 50 z 21.2.2002, s. 64). Ponadto (zob. konkluzje Rady ds. Ogólnych z dnia 18 lutego 2002 r.) Rada przyjęła ukierunkowane sankcje w ramach WPZiB (wspólne stanowisko Rady 2002/145/WPZiB i rozporządzenie Rady (WE) nr 310/2002 dotyczące niektórych środków ograniczających w odniesieniu do Zimbabwe, Dz.U. L 50 z 21.2.2002, s. 1-12).

[2] Konsultacje prowadzone na podstawie art. 96 miały na celu uzgodnienie środków, jakie rząd Zimbabwe powinien przyjąć, aby zaradzić istniejącej sytuacji, w szczególności w pięciu sprawach (zaprzestanie oficjalnego tolerowania przez rząd przemocy politycznej; niezwłoczne skierowanie do partnerów międzynarodowych prośby o wsparcie w zbliżających się wyborach i obserwację prawidłowego ich przebiegu, jak również zezwolenie na ich obecność w czasie wyborów; ochrona wolności środków masowego przekazu; niezawisłość władzy sądowniczej i przestrzeganie jej orzeczeń; zaprzestanie bezprawnego zajmowania nieruchomości).

[3] Dz.U. L 46 z 20.2.2003, s. 25.

[4] Dz.U. L 50 z 20.2.2004, s. 60.

[5] Dz.U. L 48 z 19.2.2005, s. 28.

[6] Dz.U. L 48 z 18.2.2006, s. 26.

[7] Dz.U. L 53 z 22.2.2007, s. 23.

[8] Dz.U. L 51 z 26.2.2008, s. 19.

[9] Dz.U. L 317 z 15.12.2000, s. 3.

[10] Dz.U. L 209 z 11.8.2005, s. 26.

[11] Dz.U. L 317 z 15.12.2000, s. 376. Umowa wewnętrzna ostatnio zmieniona umową wewnętrzną z 10 kwietnia 2006 (Dz. U. L 247,9 z 9.9.2006, s. 48).

[12] Dz.U. L 50 z 21.2.2002, s. 64.

[13] Dz.U. L 317 z 15.12.2000, s. 3.

[14] Dz.U. L 51 z 26.2.2008, s. 19.

[15] Dz.U. L 46 z 20.2.2003, s. 25.

[16] Dz.U. L 50 z 20.2.2004, s. 60.

[17] Dz.U. L 48 z 19.2.2005, s. 28.

[18] Dz.U. L 48 z 18.2.2006, s. 26.

[19] Dz.U. L 53 z 22.2.2007, s. 23.