Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52006PC0791

    Wniosek dyrektywa Rady zmieniająca dyrektywę Rady 93/109/WE z dnia 6 grudnia 1993 r. ustanawiającą szczegółowe warunki wykonywania prawa głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu europejskiego przez obywateli Unii mających miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami

    /* COM/2006/0791 końcowy - CNS 2006/0277 */

    52006PC0791

    Wniosek dyrektywa Rady zmieniająca dyrektywę Rady 93/109/WE z dnia 6 grudnia 1993 r. ustanawiającą szczegółowe warunki wykonywania prawa głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu europejskiego przez obywateli Unii mających miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami /* COM/2006/0791 końcowy - CNS 2006/0277 */


    [pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

    Bruksela, dnia 12.12.2006

    KOM(2006) 791 wersja ostateczna

    2006/0277 (CNS)

    Wniosek

    DYREKTYWA RADY

    zmieniająca dyrektywę Rady 93/109/WE z dnia 6 grudnia 1993 r. ustanawiającą szczegółowe warunki wykonywania prawa głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego przez obywateli Unii mających miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami

    (przedstawiona przez Komisję)

    UZASADNIENIE

    1. KONTEKST WNIOSKU |

    1.1. Podstawa i cele wniosku

    Zgodnie z postanowieniami Traktatu WE regulującymi kwestię obywatelstwa Unii, każdy obywatel Unii mający miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie jest obywatelem, ma prawo głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie członkowskim, w którym ma miejsce zamieszkania, na takich samych zasadach jak obywatele tego państwa. Warunki wykonywania prawa do głosowania i kandydowania przez obywateli Unii, niebędących obywatelami państwa członkowskiego miejsca zamieszkania, określone są w dyrektywie 93/109/WE[1]. Prawo do głosowania jest jednym z podstawowych praw i obowiązków obywatelskich; jednakże nikt nie może głosować więcej niż jeden raz w tych samych wyborach do Parlamentu Europejskiego, nikt nie może również kandydować w więcej niż jednym państwie członkowskim w tych samych wyborach (art. 4).

    W dyrektywie 93/109/WE przewidziano dwa sposoby zapobiegania przypadkom głosowania lub kandydowania w więcej niż jednym państwie członkowskim w tych samych wyborach. Po pierwsze, obywatele Unii Europejskiej będący obywatelami innego państwa członkowskiego muszą przedstawić oficjalne oświadczenie, że zamierzają korzystać z czynnego (prawo do głosowania) lub biernego (prawo kandydowania) prawa wyborczego tylko na terytorium państwa członkowskiego miejsca zamieszkania (art. 9 i 10). Po drugie, państwa członkowskie zobowiązane są do wymiany informacji dotyczących obywateli innych państw członkowskich, którzy zostali wpisani na krajowe listy wyborców lub zgłosili swoją kandydaturę na posłów do Parlamentu Europejskiego. Państwo członkowskie pochodzenia, na podstawie informacji dostarczonych przez państwo członkowskie miejsca zamieszkania, zobowiązane jest podjąć właściwe środki uniemożliwiające jego obywatelom głosowanie lub kandydowanie w wyborach w więcej niż jednym państwie członkowskim (art. 13). W tym celu stworzony został system wymiany informacji. Komisja i państwa członkowskie nieoficjalnie uzgodniły praktyczne zasady wymiany informacji w ramach systemu, jednakże państwa członkowskie nie są prawnie zobowiązane do stosowania tych zaleceń. Zorganizowano szereg spotkań przedstawicieli służb Komisji i państw członkowskich, mających na celu usprawnienie funkcjonowania i podniesienie skuteczności systemu. Pomimo tych wysiłków, system stanowi zbyt duże obciążenie administracyjne dla państw członkowskich, nie jest on również wystarczająco sprawny ani skuteczny, przede wszystkim ze względu na istniejące różnice między krajowymi ordynacjami wyborczymi państw członkowskich.

    Dyrektywa stanowi, że każdy obywatel Unii Europejskiej, który, na mocy przepisów państwa członkowskiego miejsca zamieszkania lub państwa członkowskiego pochodzenia, został pozbawiony prawa do kandydowania w wyborach, nie może wykonywać tego prawa w wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie członkowskim miejsca zamieszkania (art. 6 ust. 1). Dyrektywa przewiduje, że każdy obywatel Unii Europejskiej, mający zamiar kandydować w wyborach do PE w państwie członkowskim miejsca zamieszkania, a nie w państwie członkowskim pochodzenia, zobowiązany jest do przedstawienia zaświadczenia, wydanego przez właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia, że nie został pozbawiony prawa do kandydowania w wyborach w tym państwie (art. 10 ust. 2). Jeśli takie zaświadczenie nie zostanie dołączone do wniosku o kandydowanie w wyborach, wniosek zostaje odrzucony (art. 6 ust. 2). Ten wymóg oznacza uciążliwe procedury administracyjne dla obywateli innego państwa członkowskiego, pragnących kandydować w wyborach w państwie członkowskim miejsca zamieszkania i może być jedną z przyczyn niskiej liczby kandydatur składanych przez tych obywateli.

    W celu ułatwienia obywatelom UE korzystania z przysługujących im praw wyborczych, a tym samym przyczynienia się do zwiększenia ich udziału w wyborach, Komisja proponuje wprowadzenie kilku zmian do dyrektywy.

    Niniejszy wniosek ma na celu rozwiązanie problemów skuteczności istniejącego systemu w zakresie zapobiegania przypadkom podwójnego głosowania i podwójnego kandydowania, poprzez, po pierwsze, zastąpienie wymogu wymiany informacji inną, mniej uciążliwą procedurą, która nadal stanowić będzie odpowiednią gwarancję i środek odstraszający.

    Po drugie, celem niniejszego wniosku jest zniesienie obowiązku przedkładania przez obywateli UE, mających zamiar kandydować w wyborach w państwie członkowskim miejsca zamieszkania, zaświadczenia potwierdzającego, że nie pozbawiono ich prawa do kandydowania w wyborach. Proponuje się zastąpienie tego wymogu obowiązkiem umieszczenia odpowiedniej adnotacji w oficjalnym oświadczeniu, składanym przez kandydatów na mocy obecnego art. 10 ust. 1.

    1.2. Istniejące problemy

    1.2.1. System wymiany informacji

    Stwierdzono następujące główne wady istniejącego systemu:

    - wymieniane w ramach obecnego systemu informacje nie pozwalają państwu członkowskiemu pochodzenia na odnalezienie na krajowych listach wyborców osób, a tym samym na podjęcie niezbędnych działań zmierzających do uniemożliwienia takim osobom głosowania lub kandydowania w więcej niż jednym państwie członkowskim.

    - na skutek braku jednolitego, ostatecznego terminu przesyłania informacji, są one często dostarczone zbyt późno, by mogły zostać odpowiednio przetworzone;

    - brak jednolitego formatu przekazywanych danych (np. dane przekazywane są zarówno na papierze, jak i dyskietkach czy płytach CD), uniemożliwia automatyczne ich przetwarzanie;

    - w przypadku gdy państwo członkowskie pochodzenia posługuje się innym alfabetem niż państwo członkowskie miejsca zamieszkania – problemy transliteracji nazwisk i imion;

    - odnotowano przypadki obywateli, którzy, na skutek wadliwego systemu, zostali pozbawieni prawa do głosowania zarówno na terytorium państwa członkowskiego miejsca zamieszkania jak i pochodzenia.

    Większość z wymienionych powyżej problemów wynika z braku harmonizacji ordynacji wyborczych państw członkowskich oraz różnic w zarządzaniu krajowymi listami wyborców i pod względem danych, jakie się na tych listach znajdują.

    Prawdopodobieństwo wystąpienia błędów wzrosło gwałtownie wraz ze zwiększonym przepływem obywateli UE na terytorium całej Unii oraz z bardziej intensywną wymianą, będącą skutkiem kolejnych rozszerzeń UE, mających miejsce od czasu przyjęcia dyrektywy w 1993 r. Tendencja ta utrzyma się po następnym rozszerzeniu do 27 państw członkowskich.

    1.2.2. Zaświadczenie wymagane do kandydowania w wyborach

    W odniesieniu do zasad mających zastosowanie do obywateli innego państwa członkowskiego, pragnących kandydować w wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie miejsca zamieszkania, obecny wymóg przedkładania zaświadczenia okazał się mieć negatywny wpływ na liczbę kandydatur zgłaszanych przez tych obywateli. Stwierdzono pewne problemy z terminowym wystawianiem takich zaświadczeń. W niektórych państwach członkowskich brak jest jasnych informacji umożliwiających identyfikację organu właściwego do wydawania takich zaświadczeń lub brak jest odpowiednich przepisów regulujących kwestię ich wydawania.

    1.3. Obowiązujące przepisy w dziedzinie, której dotyczy wniosek

    Artykuł 19 ust. 2 Traktatu WE oraz dyrektywa 93/109/WE.

    1.4. Spójność z innymi dziedzinami polityki i celami Unii

    Celem niniejszego wniosku jest ułatwienie obywatelom UE korzystania z przysługujących im praw wyborczych, które są zasadniczym elementem praw wynikających z posiadania obywatelstwa Unii Europejskiej oraz uzupełnieniem prawa do swobodnego przemieszczania się.

    2. KONSULTACJE Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI ORAZ OCENA WPłYWU |

    2.1. Konsultacje z zainteresowanymi stronami

    Metody konsultacji, główne sektory objęte konsultacjami i ogólny profil respondentów

    Zorganizowano szereg spotkań z krajowymi ekspertami w zakresie prawa wyborczego. Komisja zwróciła się także do państw członkowskich z wnioskiem o dostarczenie danych statystycznych i jakościowych na temat przebiegu wyborów w czerwcu 2004 r. oraz dotyczących stanu wdrażania dyrektywy.

    Streszczenie odpowiedzi oraz sposób, w jaki były one uwzględniane

    Prawie wszystkie państwa członkowskie stwierdziły, że istniejący system wymiany informacji nie jest wystarczająco sprawny, a przyczyn braku skuteczności jest kilka.

    Takie opinie większości państw członkowskich zostały uwzględnione w niniejszym wniosku i leżą u źródła propozycji zniesienia spoczywającego na państwach członkowskich obowiązku wymiany informacji przed wyborami.

    Krytyczne uwagi wystosowane przez niektóre państwa członkowskie o uciążliwości procedur administracyjnych, jakie muszą przejść obywatele składający wniosek o kandydowanie w wyborach, zostały także uwzględnione w niniejszym wniosku.

    Przeprowadzone w ramach oceny wpływu rozmowy z obywatelami innego państwa członkowskiego, kandydującymi w wyborach na terytorium państwa członkowskiego miejsca zamieszkania, pozwoliły potwierdzić, że istnieją problemy z kontaktowaniem się z organem właściwym do wydawania zaświadczenia w ich państwie pochodzenia i uzyskiwaniem takiego zaświadczenia. Obywatele UE będący obywatelami innego państwa członkowskiego pragnący kandydować w państwie miejsca zamieszkania mogą mieć trudności z otrzymaniem w terminie wymaganego zaświadczenia.

    2.2. Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy specjalistycznej

    Dane w ramach oceny wpływu zostały zebrane przez konsultanta zewnętrznego, w ramach umowy podpisanej z firmą GHK Consulting Ltd , wyłonioną w następstwie zaproszenia do składania wniosków.

    2.3. Ocena wpływu

    2.3.1. System wymiany informacji

    Nie jest możliwe dokładne określenie skuteczności obecnie stosowanego systemu w zapobieganiu przypadkom podwójnego głosowania lub podwójnego kandydowania, ponieważ system nie dostarcza bezpośrednio danych o liczbie przypadków podwójnego głosowania. Jednakże wyniki sondaży przeprowadzonych w państwach członkowskich wskazują, iż liczba przypadków podwójnego głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego jest niewielka.

    Poniżej przedstawiono kilka opcji, które uznano za najskuteczniejsze spośród opracowanych w ramach analizy wpływu rozwiązań, pozwalających zapobiec przypadkom podwójnego głosowania.

    2.3.1.1. Utrzymanie obecnej sytuacji

    Utrzymanie obecnego systemu wymiany informacji oznaczałoby utrwalenie istniejących problemów. W dalszym ciągu wadliwy system mógłby doprowadzać do sytuacji, w których obywatele pozbawiani są prawa do głosowania zarówno na terytorium państwa członkowskiego miejsca zamieszkania jak i pochodzenia.

    2.3.1.2. Likwidacja aktualnego systemu wymiany informacji i utrzymanie obowiązku składania przez obywateli UE niebędących obywatelami państwa miejsca zamieszkania oświadczenia, że nie będą głosować ani kandydować w wyborach dwukrotnie; wprowadzenie wymogu stosowania przez państwa członkowskie odpowiednich kar w przypadku stwierdzenia podwójnego głosowania lub podwójnego kandydowania i informowanie o istnieniu tych kar; wprowadzenie wymogu przeprowadzania przez państwa członkowskie kontroli ex post przypadków podwójnego głosowania i podwójnego kandydowania.

    Uświadomienie obywatelom UE, że dwukrotne głosowanie w tych samych wyborach stanowi wykroczenie pozwoliłoby zniechęcić ich do podejmowania takich prób. Wprowadzenie kontroli ex post pozwoliłoby także ocenić zakres problemu podwójnego głosowania i podwójnego kandydowania, co nie jest przewidziane w obecnie obowiązującej dyrektywie.

    2.3.1.3. Wprowadzanie zmian do obecnie stosowanego systemu wymiany informacji: ujednolicenie formatu wymienianych informacji – w ten sposób wszystkie państwa członkowskie otrzymywałyby wszystkie informacje niezbędne do identyfikacji obywateli; wprowadzenie jednolitego terminu przesyłania informacji; wprowadzenie wymogu przesyłania wszystkich informacji w określony sposób drogą elektroniczną; zapewnienie możliwości wykorzystania alfabetu greckiego i cyrylicy; wprowadzenie wymogu informowania obywateli o wykreśleniu z list wyborców przez państwa członkowskie.

    Prawdopodobnie taki system byłby wprowadzony przez państwa członkowskie na podstawie decyzji Komisji przyjętej w ramach procedury komitologii.

    2.3.1.4. Ustanowienie listy wyborców uprawnionych do głosowania w wyborach do PE: zastosowanie tego rozwiązania oznaczałoby połączenie wszystkich krajowych list wyborców uprawnionych do głosowania w wyborach do PE w jedną, wspólną dla wszystkich państw członkowskich listę wyborców. Inną możliwością byłaby pełna harmonizacja metod zarządzania krajowymi listami wyborców i informacji umieszczanych na tych listach; państwa członkowskie wymieniałyby informacje umieszczane na listach wyborców.

    To rozwiązanie wymagałoby harmonizacji krajowych ordynacji wyborczych, niewspółmiernej do wagi problemu. Oznaczałoby to również wprowadzenie zmian do Aktu z 1976 r. dotyczącego wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego (dołączonego do decyzji 76/787/EW WiS, EWG, Euratom), na mocy którego ustalanie tych zasad przeprowadzania wyborów leży w gestii państw członkowskich.

    Po przeprowadzeniu oceny wymienionych opcji i ich porównaniu, uznano, że druga z wyżej wymienionych jest najskuteczniejszym rozwiązaniem istniejących problemów i pozwala najskuteczniej zapobiec przypadkom podwójnego głosowania i podwójnego kandydowania.

    2.3.2. Zaświadczenie wymagane do kandydowania w wyborach

    Poniżej przedstawiono opcje, które uznano za najskuteczniejsze spośród kilku opracowanych w ramach oceny wpływu rozwiązań problemów wynikających z wymogu przedstawiania przez kandydatów zaświadczenia, iż nie zostali pozbawieni prawa do kandydowania w wyborach.

    2.3.2.1. Utrzymanie obecnej sytuacji

    Obywatele UE będący obywatelami innego państwa członkowskiego, pragnący kandydować w państwie miejsca zamieszkania, mogą mieć trudności z otrzymaniem w terminie zaświadczenia, że nie zostali pozbawieni prawa do kandydowania w wyborach w państwie ich pochodzenia. Jak podkreślono już w ocenie wpływu, ten wymóg zniechęca do zgłaszania kandydatur.

    2.3.2.2. Zniesienie obowiązku składania przez kandydatów zaświadczenia poświadczającego, że nie zostali pozbawieni prawa do kandydowania w wyborach i zastąpienie go wymogiem umieszczenia odpowiedniego wpisu w oficjalnym oświadczeniu składanym przez kandydatów na mocy art. 10 ust. 1.

    W ramach tego rozwiązania wprowadzony zostałby także wymóg sprawdzania przez państwa członkowskie, czy dany kandydat nie został pozbawiony prawa do kandydowania w wyborach.

    Po przeprowadzeniu oceny wymienionych opcji i ich porównaniu, uznano, że druga z wyżej wymienionych jest najskuteczniejszym rozwiązaniem istniejących problemów, ponieważ bariery dla potencjalnych kandydatów uległyby znacznemu zmniejszeniu, a równocześnie zostałby zachowany wymóg kontrolowania przez państwa członkowskie prawidłowości oświadczeń.

    3. ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU |

    3.1. Krótki opis proponowanych działań

    3.1.1. System wymiany informacji

    Komisja proponuje zniesienie określonego w dyrektywie wymogu wymiany informacji i utrzymanie obowiązku składania przez obywateli UE, niebędących obywatelami państwa miejsca zamieszkania, oficjalnego oświadczenia, że zamierzają wykonywać swoje prawo do głosowania lub kandydowania w wyborach tylko w jednym państwie członkowskim. Wymóg składania takiego oświadczenia wystarczająco zniechęca do podwójnego głosowania lub zgłaszania podwójnej kandydatury. Artykuł 2 ust. 9 określa „formalne oświadczenie" jako „złożone przez zainteresowaną osobę oświadczenie, którego nieścisłości powodują, że osoba je składająca podlega karze zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego". Jednakże ze względu na fakt, iż w odniesieniu do kar, przepisy te odsyłają do przepisów prawa krajowego, efekt odstraszający jest ograniczony.

    Dlatego też, w celu skuteczniejszego zniechęcania do podejmowania prób podwójnego głosowania lub podwójnego kandydowania, Komisja proponuje wprowadzić nowy przepis, w którym jasno określony zostanie obowiązek państw członkowskich do stosowania skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar w przypadku stwierdzenia nieścisłości w oświadczeniach składanych zgodnie z przepisami dyrektywy, których skutkiem jest niewywiązanie się z wynikających z jej przepisów zobowiązań. Ponadto kary te powinny być co najmniej równoważne karom nakładanym na mocy odnośnych przepisów krajowych, a państwa członkowskie powinny w odniesieniu do tych kar podejmować te same środki w zakresie informowania, do których zobowiązane są na mocy art. 12.

    Komisja proponuje także opracowanie, na podstawie informacji dostarczanych przez państwa członkowskie, sprawozdania na temat przypadków podwójnego głosowania i podwójnego kandydowania, odnotowanych od momentu wprowadzenia w życie nowych, zmienionych przepisów dyrektywy. Sprawozdanie te pozwoliłoby w skuteczny sposób zidentyfikować przypadki podwójnego głosowania i podwójnego kandydowania, i ocenić wagę problemu. Komisja proponuje wprowadzenie wymogu przeprowadzania przez państwa członkowskie kontroli ex post w sytuacjach, gdy istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia podwójnego głosowania.

    3.1.2. Zaświadczenie wymagane do kandydowania w wyborach

    W celu rozwiązania zaistniałych w tej dziedzinie problemów, Komisja proponuje zniesienie wymogu przedstawiania przez kandydatów zaświadczenia, że nie zostali pozbawiani prawa do kandydowania (art. 6 ust. 2 oraz 10 ust. 2) oraz zastąpienie go wymogiem umieszczenia odpowiedniego wpisu w oficjalnym oświadczeniu składanym przez kandydatów na mocy art. 10 ust. 1. Komisja proponuje także wprowadzenie obowiązku sprawdzania przez państwo członkowskie miejsca zamieszkania czy dany obywatel nie został pozbawiony prawa do kandydowania, poprzez poinformowanie państwa członkowskiego miejsca pochodzenia o złożonym oświadczeniu.

    Wyżej wymieniony nowy przepis, nakładający na państwa członkowskie obowiązek stosowania odpowiednich kar w przypadku stwierdzenia nieścisłości w składanych oficjalnych oświadczeniach, będzie miał również zastosowanie do oświadczeń kandydatów, że nie zostali pozbawieni prawa do kandydowania.

    Aby umożliwić obywatelom UE, niebędącym obywatelami państwa miejsca zamieszkania, wykonywanie, zgodnie z przepisami zmienionej dyrektywy, przysługujących im praw wyborczych w następnych wyborach w 2009 r., Komisja proponuje, aby państwa członkowskie wprowadziły w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wdrożenia zmienionej dyrektywy najpóźniej do dnia 30 czerwca 2008 r.

    3.2. Podstawa prawna

    Artykuł 19 ust. 2 Traktatu WE.

    3.3. Zasada pomocniczości

    Ze względu na ponadnarodowy charakter problemu, trudności napotykane przy wdrażaniu dyrektyw mogą być rozwiązane jedynie w drodze wprowadzenia poprawek do tejże dyrektywy.

    3.4. Zasada proporcjonalności

    Niniejszy wniosek nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia określonych w nim celów. Przepisy zostały opracowane w celu rozwiązania wyłącznie istniejących problemów we wdrażaniu dyrektywy.

    Proponowane rozwiązania nie oznaczają konieczności harmonizacji i pozwolą na usunięcie utrudnień, wynikających z istniejących procedur administracyjnych.

    3.5. Wybór instrumentów

    Dyrektywa, ze względu na fakt, iż celem jest wprowadzenie zmian do istniejącej dyrektywy.

    Zakres zmian proponowanych we wniosku obejmuje niektóre elementy dyrektywy 93/109/WE.

    4. WPłYW NA BUDżET

    Wniosek nie ma wpływu finansowego na budżet Wspólnoty.

    5. INFORMACJE DODATKOWE

    5.1. Uproszczenie

    Niniejszy wniosek zakłada uproszczenie procedur administracyjnych dla organów publicznych (UE i krajowych).

    Nie ma potrzeby organizowania dodatkowych spotkań przedstawicieli służb Komisji i państw członkowskich dotyczących wprowadzenia w życie systemu wymiany informacji.

    Zniesienie wymogu wymiany informacji przez państwa członkowskie spowoduje uproszczenie procedur administracyjnych i oszczędności dla organów administracji krajowej.

    Umieszczanie w oficjalnym oświadczeniu, które potencjalni kandydaci zobowiązani są przedstawiać, zapisu, że nie zostali pozbawieni prawa do kandydowania, będzie pociągać za sobą dużo mniej obciążeń niż obecny wymóg składania odrębnego zaświadczenia w tym celu.

    5.2. Wniosek zawiera klauzulę weryfikacji.

    5.3. Tabela korelacji

    Państwa członkowskie mają obowiązek przekazania Komisji tekstów krajowych przepisów wdrażających dyrektywę, jak również tabeli korelacji między tymi przepisami a niniejszą dyrektywą.

    2006/0277 (CNS)

    Wniosek

    DYREKTYWA RADY

    zmieniająca dyrektywę Rady 93/109/WE z dnia 6 grudnia 1993 r. ustanawiającą szczegółowe warunki wykonywania prawa głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego przez obywateli Unii mających miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami

    RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

    uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 19 ust. 2,

    uwzględniając wniosek Komisji[2],

    uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego[3],

    a także mając na uwadze, co następuje:

    (1) Wnioski ze sprawozdania Komisji na temat zastosowania podczas wyborów w 2004 r. przepisów dyrektywy Rady 93/109/WE ustanawiającej szczegółowe warunki wykonywania prawa głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego przez obywateli Unii mających miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami[4], wskazują, iż konieczna jest zmiana niektórych przepisów dyrektywy.

    (2) Dyrektywa stanowi, że nikt nie może głosować więcej niż jeden raz i nikt nie może kandydować w więcej niż jednym państwie członkowskim w tych samych wyborach.

    (3) Dyrektywa przewiduje, że każdy obywatel Unii, który, na mocy przepisów państwa członkowskiego miejsca zamieszkania lub państwa członkowskiego pochodzenia, został pozbawiony prawa do kandydowania w wyborach, nie może wykonywać tego prawa w państwie członkowskim miejsca zamieszkania. W związku z tym dyrektywa określa, iż wyborca Wspólnoty, uprawniony do kandydowania w wyborach, składając wniosek o kandydowanie w wyborach, zobowiązany jest przedłożyć wydane przez właściwy organ administracyjny państwa członkowskiego jego pochodzenia zaświadczenie potwierdzające, że nie pozbawiono go prawa do kandydowania w wyborach w tym państwie członkowskim, względnie, że organowi temu nic nie wiadomo o pozbawieniu go takiego prawa.

    (4) Identyfikacja organów właściwych do wydawania takiego zaświadczenia i terminowe jego otrzymanie sprawiają kandydatom w wyborach trudności, uniemożliwiając pełne korzystanie z przysługującego im prawa do kandydowania i są przyczyną małej liczby kandydatur w wyborach do Parlamentu Europejskiego składanych przez wyborców Wspólnoty, uprawnionych do kandydowania w państwie przyjmującym.

    (5) Należy zatem znieść wymóg przedkładania przez kandydatów takiego zaświadczenia i zastąpić go wymogiem umieszczenia odpowiedniego wpisu w oficjalnym oświadczeniu, do składania którego kandydaci są zobowiązani.

    (6) Należy wprowadzić wymóg powiadamiania przez przyjmujące państwo członkowskie państwa członkowskiego pochodzenia o wspomnianym oświadczeniu celem upewnienia się, że kandydat nie został pozbawiony prawa do kandydowania w państwie członkowskim pochodzenia.

    (7) Państwa członkowskie poinformowały Komisję o trudnościach napotykanych każdorazowo przy obowiązkowej przed wyborami wymianie informacji dotyczących obywateli wpisanych na listy wyborców lub zgłaszających swoją kandydaturę w państwie członkowskim miejsca zamieszkania, które to informacje stanowią dla państwa członkowskiego pochodzenia podstawę do podjęcia właściwych środków uniemożliwiających jego obywatelom podwójne głosowanie lub podwójne kandydowanie. Ze względu na różnice pomiędzy krajowymi ordynacjami wyborczymi, istnieją także znaczne różnice między poszczególnym państwami pod względem danych gromadzonych w celu wpisania obywateli innego państwa członkowskiego na krajową listę wyborców; dlatego też dane przekazywane przez przyjmujące państwo członkowskie mogą okazać się niewystarczające w państwie członkowskim pochodzenia do celów identyfikacji wyborcy uprawnionego do głosowania lub wyborcy, uprawnionego do kandydowania; ponadto, ze względu na brak jednolitego terminu zamknięcia krajowych list wyborców, przekazywanie danych następuje często zbyt późno, by możliwe było podjęcie przez państwo członkowskie pochodzenia odpowiednich środków zapobiegających przypadkom podwójnego głosowania lub podwójnego kandydowania; wreszcie, ze względu na fakt, iż nie wszystkie państwa członkowskie stosują ten sam alfabet, wymiana informacji jest niemożliwa, gdy przyjmujące państwo członkowskie dostarcza informacje w innym alfabecie niż alfabet używany w państwie członkowskim pochodzenia.

    (8) Rozwiązanie opisanych trudności, uniemożliwiających sprawną i skuteczną wymianę informacji, mogłoby odbyć się jedynie poprzez harmonizację zasad wpisu na krajowe listy wyborców, która jednakże byłaby środkiem niewspółmiernym do celu.

    (9) Należy zatem znieść wymóg wymiany informacji, utrzymując równocześnie obowiązek składania przez wyborców lub kandydatów oświadczenia, że zobowiązują się oni do wykonywania swojego prawa do głosowania lub kandydowania wyłącznie w państwie członkowskim miejsca zamieszkania.

    (10) Ponadto w celu zniechęcenia do podejmowania prób podwójnego głosowania, podwójnego kandydowania lub korzystania z prawa do głosowania lub kandydowania przez osoby pozbawione takich praw, państwo członkowskie miejsca zamieszkania przyjmuje niezbędne środki w celu nałożenia odpowiednich kar w przypadku niewywiązania się z obowiązków wynikających z dyrektywy.

    (11) Komisja, opracowując sprawozdanie na temat zastosowania przepisów zmienionej dyrektywy podczas wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2009 r. na podstawie informacji dostarczonych przez państwa członkowskie, powinna opierać się zwłaszcza na wynikach kontroli przeprowadzonych przez państwa członkowskie po zakończeniu wyborów, mających na celu stwierdzenie ewentualnych przypadków podwójnego głosowania lub podwójnego kandydowania.

    (12) Systematyczna kontrola wszystkich głosów i wszystkich zgłoszonych kandydatur byłaby niewspółmierna do stwierdzonych problemów i mogłaby być niemożliwa do przeprowadzenia ze względu na brak jednolitych, elektronicznych metod rejestracji i przechowywania danych dotyczących rzeczywistej frekwencji wyborców i zgłoszonych kandydatur; państwa członkowskie powinny zatem przeprowadzać te kontrole jedynie w sytuacjach, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia podwójnego głosowania lub podwójnego kandydowania,

    PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

    Artykuł 1

    W dyrektywie 93/109/WE wprowadza się następujące zmiany:

    1. W art. 2, ust. 9 otrzymuje brzmienie:

    „9. „oficjalne oświadczenie": oznacza złożone przez zainteresowaną osobę oświadczenie, którego nieścisłości powodują, że osoba je składająca podlega karze, ustanowionej zgodnie z art. 13 ust. 1.".

    2. W art. 6 wprowadza się następujące zmiany:

    3. ustęp 2 otrzymuje brzmienie:

    „2. Państwo członkowskie miejsca zamieszkania upewnia się, czy obywatela Unii, który wyraził chęć wykonania prawa kandydowania w tym państwie, nie pozbawiono tego prawa w wyniku odrębnego wyroku lub orzeczenia wydanego na gruncie prawa cywilnego lub karnego państwa członkowskiego jego pochodzenia.".

    4. dodaje się ustęp w następującym brzmieniu:

    „3. W celu wykonania przepisów ust. 2 niniejszego artykułu, państwo członkowskie miejsca zamieszkania powiadamia państwo członkowskie pochodzenia o oświadczeniu, o którym mowa w art. 10 ust. 1. W tym samym celu państwo członkowskie pochodzenia we właściwym terminie oraz w odpowiedni sposób udziela istotnych i normalnie dostępnych informacji; mogą one obejmować wyłącznie takie szczegółowe dane, które są absolutnie niezbędne do wykonania przepisów niniejszego artykułu, a można z nich korzystać tylko w tym celu. Jeżeli udzielone informacje podważają treść oświadczenia, państwo członkowskie miejsca zamieszkania podejmuje właściwe działania w celu uniemożliwienia zgłoszenia przez odnośną osobę kandydatury w wyborach.".

    5. dodaje się ustęp w następującym brzmieniu:

    „4. Państwo członkowskie pochodzenia może udzielić państwu członkowskiemu miejsca zamieszkania w odpowiedniej formie i we właściwym terminie wszelkich informacji koniecznych do wykonania niniejszego artykułu.".

    6. W art. 10 wprowadza się następujące zmiany:

    7. w ust. 1 dodaje się lit. (d) w brzmieniu:

    „(d). oświadcza, że nie został pozbawiony prawa do kandydowania w państwie członkowskim pochodzenia.".

    8. skreśla się ust. 2;

    9. ustęp 3 otrzymuje oznaczenie ust. 2.

    10. Artykuł 13 otrzymuje brzmienie:

    „Artykuł 13

    1. Państwo członkowskie miejsca zamieszkania przyjmuje niezbędne środki w celu nałożenia skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar w przypadku stwierdzenia nieścisłości w oświadczeniu oficjalnym, o którym mowa w art. 9 ust. 2 i w art. 10 ust. 1, i których skutkiem jest niewywiązanie się z obowiązków wynikających z dyrektywy.

    2. W ramach obowiązku informowania określonego w art. 12, państwo członkowskie miejsca zamieszkania informuje wyborców i kandydatów o karach przewidzianych w art. 1 niniejszego artykułu.".

    11. Artykuł 16 otrzymuje brzmienie:

    „Artykuł 16

    Komisja, opierając się na informacjach dostarczonych przez państwa członkowskie, przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat zastosowania przepisów niniejszej dyrektywy podczas wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2009 r., do którego w razie potrzeby załączony zostanie wniosek dotyczący zmiany tej dyrektywy. W sprawozdaniu w szczególny sposób zbadane zostanie wykonanie art. 4 i 13.

    Do celów pierwszego akapitu, państwa członkowskie prowadzą współpracę umożliwiającą przeprowadzenie kontroli ex post, mających na celu stwierdzenie ewentualnych przypadków podwójnego głosowania i podwójnego kandydowania; kontrole te mogą być przeprowadzane wyłącznie w sytuacjach, w których istnieje zwiększone prawdopodobieństwo zaistnienia podwójnego głosowania lub podwójnego kandydowania.".

    Artykuł 2

    1. Państwa członkowskie wprowadzą w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wdrożenia niniejszej dyrektywy najpóźniej do dnia 30 czerwca 2008 r. Niezwłocznie przedstawią one Komisji teksty tych przepisów oraz tabelę korelacji między tymi przepisami a niniejszą dyrektywą.

    Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odesłanie do niniejszej dyrektywy lub odesłanie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odesłania określane są przez państwa członkowskie.

    2. Państwa członkowskie przedstawiają Komisji teksty najważniejszych przepisów prawa krajowego, które przyjmują w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

    Artykuł 3

    Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie […] dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej .

    Artykuł 4

    Niniejsza dyrektywa jest skierowana do państw członkowskich.

    Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

    W imieniu Rady

    Przewodniczący

    [1] Dyrektywa Rady 93/109/WE z dnia 6 grudnia 1993 r. ustanawiająca szczegółowe warunki wykonywania prawa głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego przez obywateli Unii mających miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami.

    [2] Dz.U. C […] z […], str. […].

    [3] Dz.U. C […] z […], str. […].

    [4] Dz.U. L 329 z 30.12.1993, str. 34.

    Top