52006DC0087

[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 02.03.2006

KOM(2006) 87 wersja ostateczna

KOMUNIKAT KOMISJI

Udzielanie pomocy przez UE - więcej, lepiej i szybciej

WPROWADZENIE

W przededniu szczytu ONZ, który odbył się we wrześniu 2005 r., międzynarodowa społeczność donatorów zobowiązała się podczas forum wysokiego szczebla w Paryżu w marcu 2005 r. do radykalnej zmiany swojego sposobu działania, która doprowadziłaby do zwiększenia wpływu jej działań oraz umożliwiłaby znaczną poprawy jakości, potrzebną do osiągnięcia milenijnych celów rozwoju. W związku z powyższym Unia Europejska (państwa członkowskie i Komisja, w tym dziesięć nowych państw członkowskich w charakterze nowych donatorów) zobowiązała się do realizacji ambitnych celów, zarówno w imieniu indywidualnych donatorów, jak i grupy państw członkowskich. UE, która jest zdecydowana przyspieszyć działania na szczeblu międzynarodowym i wziąć udział w tym działaniach, położyła szczególny nacisk we własnej strategii rozwoju na zwiększoną efektywność pomocy i w sposób wyraźny zobowiązała się do zwiększenia efektywności dostarczanej przez nią pomocy.

Na ten szereg decyzji składa się wyczerpująca lista szczegółowych i konkretnych środków, które zostaną opracowane i zrealizowane do 2010 r. Opierając się na doświadczeniu praktycznym, dobrych wzorcach i oczekiwaniach krajów partnerskich, nawiązują one do zasad harmonizacji, własności, dostosowania i zarządzania poprzez wyniki, zawartych w deklaracji paryskiej. Zobowiązania te powinny zostać przełożone na konkretne działania, a UE powinna skoncentrować się na ich wykonaniu na miejscu, uwzględniając specyfikę sytuacji w każdym kraju.

Część I niniejszego planu działania stanowi podsumowanie, pro memoria, w jednym wyczerpującym dokumencie koncepcji dziewięciu określonych w czasie zadań, które UE jako grupa musi teraz zrealizować.

Część II niniejszego planu działania przedstawia cztery pierwsze zadania do natychmiastowej realizacji, które zostały już opracowane i są gotowe do niezwłocznego przyjęcia i realizacji w określonej liczbie krajów partnerskich.

Część III niniejszego planu działania opisuje pięć pozostałych zadań, które należy opracować w 2006 r. i wdrożyć w terenie do 2010 r.

Należy zauważyć, że dwa zadania do natychmiastowej realizacji w ramach niniejszego planu działań zostały bardziej szczegółowo opisane w dwóch szczególnych komunikatach (tj. w komunikacje w sprawie finansowania rozwoju i efektywności pomocy oraz w komunikacie w sprawie wspólnych ram finansowania). Wspomniane trzy dokumenty jako takie stanowią „ pakiet dotyczący efektywności pomocy ” przedstawiony Radzie i Parlamentowi.

Tabela 1 Tabela synoptyczna

| | | | | | | | |

Obszar 1

Przegląd pomocy UE

Atlas donatorów

(zadanie do natychmiastowej realizacji)

Kompendium UE

(zadanie krótkoterminowe)

Mechanizmy monitorowania

(zadanie do natychmiastowej realizacji) | |

Obszar 2

Realizacja harmonogramu paryskiego

Mapy drogowe

(zadanie do natychmiastowej realizacji)

Wspólne programowanie

(zadanie do natychmiastowej realizacji)

Wspólne ustalenia

(zadanie krótkoterminowe) | |

Obszar 3

Wzmocnienie konsensusu unijnego

Podział pracy

(zadanie krótkoterminowe)

Współfinansowanie

(zadanie krótkoterminowe)

Wizja UE

(zadanie krótkoterminowe) | | | | | | | | | | |

CZĘŚĆ I ZOBOWIĄZANIA UE - PODSUMOWANIE

Nasze zobowiązania dotyczące efektywności pomocy można podzielić na trzy powiązane obszary, które dotyczą odpowiednio:

1. przejrzystego i opartego na wiedzy planowania i monitorowania naszych działań;

2. wdrażania naszych grupowych zobowiązań przyjętych w Deklaracji paryskiej w sprawie harmonizacji i dostosowania;

3. realizacji filara efektywności pomocy w ramach nowych ram strategicznych UE, zgodnie z treścią nowej deklaracji w sprawie polityki rozwoju („konsensus europejski”) i strategii UE na rzecz Afryki.

OBSZAR 1: PRZEGLĄD POMOCY UE

Ciągłe dokonywanie przeglądu naszych działań jest warunkiem koniecznym dla opartej na wiedzy analizy naszych sukcesów i niepowodzeń, na podstawie której możemy dokonać racjonalnego i optymalnego dostosowania naszych działań i metod. Takie otwarte badanie naszej pomocy na rzecz rozwoju jest nie tylko obowiązkowe ze względu na zobowiązanie do przejrzystości w stosunku do społeczeństwa i opinii publicznej, lecz również stanowi podstawę, na której opieramy nasze myślenie strategiczne.

Lepsze planowanie pomocy

Pierwsze wydanie Atlasu donatorów UE wykazało dwie tendencje: (i) koncentrację pomocy w pewnych „atrakcyjnych” państwach i sektorach, pojawienie się państw i sektorów „osamotnionych” lub zapomnianych i (ii) rozdrobnienie działań w „ulubionych” państwach/sektorach, spowodowane mnożeniem się podmiotów i projektów o małej skali.

Aby możliwe było wykorzystanie analizy do stworzenia zasad operacyjnych w celu lepszego zorganizowania się i poprawy podziału pracy, Atlas donatorów powinien zostać ulepszony poprzez uwzględnienie w nim bardziej dokładnych i konkretnych ocen; równocześnie należy szeroko informować o nim opinię publiczną .

Przegląd zasad UE w zakresie rozwoju

Międzynarodowy program efektywności pomocy w coraz większym stopniu propaguje opracowywanie wspólnych działań i synergii między podmiotami w zakresie rozwoju.

Głównym celem do zrealizowania jest przekazanie naszym krajom partnerskim oraz innym podmiotom działającym w zakresie rozwoju gotowego i dostępnego przeglądu obecnych zasad i procedur państw członkowskich. Taka konsolidacja systemów przekazywanie pomocy państw członkowskich UE zostanie zawarta w różnych kompendiach. Są one tworzone jako wyczerpujące i funkcjonalne podręczniki mające ułatwić pracę każdego podmiotu (urzędnika w kraju partnerskim, MŚP lub też organizacji pozarządowej), który potrzebuje zrozumieć nasze zasady. Poprzez określenie różnych elementów składowych, kompendia mogłyby również być podstawą dla poczynienia w przyszłości postępów w zakresie harmonizacji i uproszczenia.

Monitorowanie naszych obietnic

W deklaracji paryskiej donatorzy i kraje partnerskie porozumieli się co do ustanowienia mechanizmu monitorowania w taki sposób, aby nie było konieczne tworzenie równoległych struktur zajmujących się tym zadaniem”. W celu utrzymania tempa reform oraz osiągania celów, UE udzieliła pełnego wsparcia surowemu, choć realistycznemu procesowi monitorowania, zarówno na (i) poziomie międzynarodowym w odniesieniu do celów, które zostały kolektywnie uzgodnione przez społeczność donatorów oraz (ii) na poziomie UE w odniesieniu do naszych własnych dodatkowych zobowiązań i wkładu.

OBSZAR 2: PODJĘCIE NATYCHMIASTOWYCH DZIAŁAŃ

Urzeczywistnienie naszego wspólnego wkładu w milenijny szczyt ONZ we wrześniu 2005 r. ma kluczowe znaczenie dla międzynarodowych prac nad efektywnością pomocy podjętych w ciągu ostatnich dwóch lat i oficjalnie przyjętych poprzez deklarację paryską (DP) w sprawie harmonizacji i dostosowania z lutego 2005 r. Ten pakiet zobowiązań UE opierał się na wstępnych zaleceniach Grupy Roboczej ad hoc ds. Harmonizacji (GRAHH), przyjętych oficjalnie we wnioskach Rady ds. Ogólnych z listopada 2004.

Wspieranie lokalnych procesów koordynacji

„Mapa drogowa” określa konkretne zagadnienia związane z harmonizacją (z gotowego zestawu działań) wymagające realizacji przez wszystkich donatorów z UE działających w danym kraju. Mapy drogowe nie mają zastępować planów działania danych państw dotyczących harmonizacji i dostosowania, lecz raczej stanowią instrument określania obszarów, w których donatorzy UE mogliby pomóc wspierając istniejące procesy lokalne, inicjowane przez rząd bądź donatorów lub tworząc je, w razie konieczności, poprzez działania wykraczające poza istniejące inicjatywy.

Opracowanie wspólnych ram programowania wieloletniego (WRP)

Podstawą WRP jest opracowanie mechanizmu spójnego z istniejącymi dokumentami i cyklami krajowymi, otwartego na donatorów i oferującego ramy służące przegrupowaniu powielających się elementów systemów państw członkowskich, redukującego w ten sposób koszty transakcji naszego programowania. Omawiane ramy mogłyby zawierać takie elementy jak: rzeczowy opis profilu danego państwa, wspólna analiza sytuacji, struktura donatorów i analiza kombinacji polityki pieniężnej i fiskalnej UE. W średnim terminie powinny one umożliwiać donatorom ustanowienie wspólnej reakcji strategicznej na wyzwania związane ze wspólną analizą sytuacji w danym kraju oraz w dłuższej perspektywie czasowej utorować drogę do ewentualnego wspólnego programowania. Dyskusje na ten temat mają już swoją długą historię, jako że Rada ustanowiła zasady, zawartość i harmonogram dla procesu WRP odpowiednio w listopadzie 2004 r., w kwietniu i w listopadzie 2005 r.

Opracowanie wspólnych ustaleń lokalnych

Ustalenia te, nazywane wspólnymi ustaleniami finansowymi (WUF) we wnioskach Rady, zmierzają do propagowania wspólnych mechanizmów dialogu, wypłat i sprawozdawczości na szczeblu krajowym, w stosunkach między społecznością donatorów i krajami partnerskimi, poprzez przyjęcie oficjalnego dokumentu. Przykładem takich częściowych, lecz interesujących ustaleń, opartych na wsparciu budżetowym i operacjach typu SWAP, są rozwiązania w Zambii i Mozambiku. Rozwiązania te okazały się być bardzo skuteczne w zakresie (a) redukcji kosztów transakcji i obciążenia kraju partnerskiego, (b) kreowania dobrych i trwałych relacji roboczych między donatorami, jak i (c) pomagania w podziale pracy. Celem jest opracowanie wspólnego wzorca, który będzie dostosowywany do szczególnej sytuacji danego kraju.

OBSZAR 3: WZMOCNIENIE KONSENSUSU EUROPEJSKIEGO

Nowa deklaracja w sprawie polityki rozwoju - „Europejski konsensus w sprawie rozwoju”- przyjęta w grudniu 2005 r. podkreśla efektywność pomocy UE jako kluczowy element jej wspólnej wizji. Strategia UE na rzecz Afryki zatwierdzona przez Radę Europejską w tym samym czasie również wzywa do szybkiego i systematycznego wdrożenia programy efektywności pomocy w Afryce. Nowe ramy polityczne wzywają do:

(i) lepszego podziału pracy w celu osiągnięcia większej komplementarności oraz zapewnienia minimalnej obecności UE, w szczególności w krajach niestabilnych oraz „osamotnionych” ;

(ii) realizacji większej liczby wspólnych działań poprzez bardziej intensywne wykorzystanie współfinansowania, w oparciu o doświadczenia nowych państw członkowskich, ułatwiając im jednocześnie stopniowe stawanie się nowymi donatorami;

(iii) wzmocnienia wkładu i oddziaływania UE, zgodnie z zasadami i kwestiami podkreślonymi w konsensusie europejskim;

Lepszy podział pracy

Nadmierne rozdrobnienie pomocy na rzecz rozwoju doprowadziło do rozproszenia, powielania się a nawet sprzeczności w działaniach pomocowych, zmniejszając jednocześnie jej potencjalne oddziaływanie poprzez nagromadzenie zbędnych kosztów administracyjnych i zwiększenie obciążenia krajów partnerskich. Wzmocnienie komplementarności naszych działań jest sposobem na zwiększenie efektywności pomocy. Donatorzy porozumieli się poprzez deklarację paryską co do pełnego wykorzystania ich przewagi komparatywnej, przy jednoczesnym poszanowaniu podmiotowości kraju partnerskiego w zakresie osiągania większej komplementarności.

Zatem celem jest wzmocnienie podziału pracy, zarówno na poziomie (i) krajowym jak i (ii) międzynarodowym/regionalnym, które wiążą się z wyzwaniami o innym charakterze. Muszą one zostać podjęte w szczególnie Z uwzględnieniem nacisków politycznych, niewielkiego stopnia rozpropagowania i utraty możliwości. W tym kontekście na szczególna uwagę zasługuje rozwijająca się działalność donatorska nowych państw członkowskich.

Zwiększenie liczby wspólnych działań UE

UE zgodziła się na opracowanie większej liczby wspólnych działań. Inicjatywa ta ma na celu określenie strategicznego podejścia do współfinansowania, które będzie stanowić siłę napędową dla znacznej części środków Wspólnoty Europejskiej, służącą propagowaniu opracowywania większej liczby wspólnych działań UE. Ponadto planowane zwiększenie pomocy w następnych kilku latach zwiększy głównie przepływ pomocy dwustronnej. W związku z tym państwa członkowskie zostaną obarczone kilkoma trudnymi wyzwaniami w zakresie zarządzania administracyjnego. W tym kontekście należy przede wszystkim uniknąć zbędnych dodatkowych struktur administracyjnych.

Poza określeniem „czynnej oferty Komisji Europejskiej” (w ramach której środki Wspólnoty Europejskiej mogłyby służyć do współfinansowania wspólnych działań), ważne jest również określenie „biernej oferty Komisji Europejskiej”, zgodnie z którą środki krajowe mogłyby przechodzić administracyjnie być kierowane drogami administracyjnymi w ramach Komisji I służyć do współfinansowania operacji powiązanych z działaniami organizowanymi na szczeblu krajowym. Należy także zauważyć, że nowe państwa członkowskie ciągle zwiększają własne działania w tej dziedzinie. Proponowane zorganizowane podejście do współfinansowania powinno mieć na celu wsparcie ich działań.

Wzmocnienie wizji UE w zakresie pomocy na rzecz rozwoju

Polityczny i intelektualny wpływ pomocy finansowej UE w dziedzinie rozwoju nie zyskał jeszcze pełnego uznania ani nie jest rozpowszechniony. Celem tego zadania jest wzmocnienie politycznej oraz analitycznej roli UE poprzez konkretne środki. Ma ono stymulować debatę europejską na temat opracowywania i propagowania najlepszych wzorców. UE może oferować podstawy intelektualne poprzez wzmocnienie wkładu grupowego i postrzegania specyfiki społeczności donatorów UE.

2006: CHWILA PRAWDY

Konieczne jest, aby nasze obietnice zamieniły się szybko w praktyczną realizację w terenie i aby miały zauważalny wpływ do 2010 r. Ponadto, podobnie jak inni donatorzy, UE postanowiła poddać ocenie postępy poczynione w zakresie wdrożenia jej części programu harmonizacji podczas trzeciego Spotkania Wysokiego Szczebla, które odbędzie się w Ghanie w 2008 r. Ważne jest zatem osiągnięcie znaczących rezultatów w tym horyzoncie czasowym. W celu zrealizowania tych obietnic i spełniania związanych z nimi oczekiwań, niniejszy plan działania przedstawia zatem, w odniesieniu do każdego z dziewięciu zadań, orientacyjne, pragmatyczne i realistyczne rezultaty na 2010 r., jak i cele średnioterminowe na 2008 r.

Utworzenie kolejnego procesu pilotażowego byłoby jedynie kolejnym pretekstem do wstrzymania się z przyspieszeniem działań. Przy inicjowaniu procesów o zasięgu światowym ważne jest jednak, aby realizować je w sposób realistyczny, uwzględniając specyficzną sytuację lokalną. W planie działania zostanie zatem zaproponowane wsparcie i monitorowanie wdrażania określonych zadań, w ograniczonej, lecz znaczącej liczbie państw, co potwierdzi realność naszych zobowiązań.

CZĘŚĆ II PODJĘCIE NATYCHMIASTOWYCH DZIAŁAŃ

Druga część planu działania dotyczy czterech zadań, które są już gotowe do natychmiastowego przyjęcia w 2006 r. Odpowiadają one równoległym propozycjom przedstawionym Radzie i Parlamentowi wiosną 2006 r. Niniejszy plan działania nie przedstawia szczegółowo ich treści, lecz raczej koncentruje się na celach związanych z ich stopniową realizacją.

Zadanie 1 – Atlas donatorów

Poddany przeglądowi Atlas donatorów UE II został opracowany w oparciu o pięć składników:

(i) Roczne sprawozdanie UE

W celu zwiększenia świadomości publicznej w zakresie pomocy na rzecz rozwoju UE, wspomniane sprawozdanie roczne UE będzie przedstawiało wspólne dla nas wyzwania, jak i wspólne i/lub indywidualne, choć skoordynowane, odpowiedzi na nie. W sprawozdaniu tym nacisk zostanie położony w sposób widoczny i pozytywny na działania związane z projektami wszystkich donatorów UE (państw członkowskich i Komisji). Będzie ono publikowane co roku począwszy od 2006 r.

(ii) Lepszy Atlas donatorów

W tomie I istniejący Atlas zostanie poddany przeglądowi i zaktualizowany w porozumieniu z państwami członkowskimi oraz Komitetem ds. Pomocy na rzecz Rozwoju OECD do połowy 2006 r.

(iii) Dodatkowe ujęcie regionalne

W tomie II do Atlasu zostanie dodane pierwsze regionalne ujęcie Afryki Zachodniej, będące kontynuacją strategii UE na rzecz Afryki. Zostanie ono przedstawione wystarczająco szczegółowo, aby umożliwić rzeczową debatę na temat podziału pracy i będzie ono stanowić wsparcie dla głębszej i konkretniejszej analizy w kontekście powstawania procesów regionalnych. Dodatkowe tomy zawierające inne ujęcia regionalne będą dodawane co sześć miesięcy w celu objęcia w średnim terminie całego rozwijającego się świata.

(iv) Planowanie na poziomie krajowym

Ważne jest, aby tworzyć plany dostarczania pomocy na poziomie krajowym, obejmujące wszystkich donatorów działających w danym państwie. Aby można było to osiągnąć, opracowano modele w trzech z czterech państw pilotażowych UE: model realizowany przez partnerów w Nikaragui, model realizowany przez donatorów w Mozambiku oraz model realizowany przez UE w Wietnamie. Strategią tą zostaną objęte wszystkie państwa, które podpiszą deklarację paryską do 2008 r.

(v) Nowi donatorzy

Pojawiają się nowe podmioty. Wywierają one wpływ na obecny kształt wspólnoty zajmującej się rozwojem. W przeprowadzanym badaniu analizowane są działania największych nowych donatorów (kraje BRICS, tj. Brazylia, Rosja, Indie, Chiny i Republika Południowej Afryki). Komisja Europejska proponuje rozpocząć dialog UE na temat rozwoju z tymi krajami do 2006 r.

Zadanie 2 – Monitorowanie UE i procesy DAC (Komitetu ds. Pomocy na rzecz Rozwoju OECD)

Monitorowanie musi objąć dwie grupy zobowiązań. Po pierwsze są to cele międzynarodowe uzgodnione przez wszystkich uczestników, donatorów i beneficjentów w Paryżu, w tym bardziej ambitne cele dodatkowe, które UE zobowiązała się realizować[1]. Po drugie jest to wkład UE rozumiany jako konkretne zadania operacyjne UE jako grupy.

(i) Pierwsza grupa zobowiązań

Zobowiązania te będą monitorowane poprzez mechanizmy obecnie ustanawiane przez wspólne przedsięwzięcie w zakresie monitorowania OECD/DAC (JVM – Joint Venture on Monitoring). Monitoring obejmuje wszystkich donatorów oraz kraje partnerskie i będzie się opierać na badaniach krajowych sprawdzających poczynione postępy w odniesieniu do deklaracji paryskiej. Wskaźniki z badania mają zostać zastosowane w terenie w 2006 r. w Kambodży, Ghanie, Nikaragui, Senegalu, Republice Południowej Afryki i Ugandzie. W celu uniknięcia dalszych opóźnień UE powinna naciskać na szybkie i systematyczne wdrożenie deklaracji paryskiej.

(ii) Druga grupa zobowiązań

Począwszy od 2006 r. wdrażanie konkretnych zadań operacyjnych UE będzie monitorowane poprzez sprawozdanie roczne dotyczące realizacji działań ustalonych w Monterrey; w sprawozdaniu tym dokonywany jest bilans realizacji zobowiązań na szczeblu UE, zarówno pod względem wielkości jak i efektywności pomocy.

Zadanie to jest tematem szczególnego komunikatu i dokumentu roboczego służb Komisji przedstawionych Radzie i Parlamentowi równocześnie z niniejszym planem działania.

Zadanie 3: Mapy drogowe

Istniejące mapy drogowe w znacznym stopniu obejmują kraje rozwijające się. Mapy drogowe mają różny charakter, lecz większość z nich cechuje się dobrym tempem i spełnia wysokie oczekiwania. Reakcje na te plany można pogrupować w czterech następujących kategoriach:

4. kraje, w których mapa drogowa nie wniosła wartości dodanej,

5. kraje, w których mapy drogowej jeszcze nie przyjęto,

6. kraje, w których proces lokalny i/lub unijna mapa drogowa są inicjowane,

7. kraje, w których proces lokalny i/lub unijna mapa drogowa zostały zainicjowane.

W pierwszej analizie wykazano, że należy wzmocnić kilka procesów. Ważne jest, aby szybko przeanalizować z krajami partnerskimi i innymi donatorami sposoby ulepszenia procesu opracowywania i realizowania map drogowych, wzmocnienia i dzielenia się obowiązkami monitorowania oraz kierowania zwiększającą się pomocą urzędową na rzecz rozwoju (ODA) na poziomie regionalnym. Mapy drogowe powinny zostać opracowane do 2006 r. Wszystkie cele związane z mapami drogowymi powinny zostać zrealizowane do 2010 r.

Proponuje się zatem, aby począwszy od 2006 r. regularnie prowadzono seminaria techniczne w celu oceny procesów, zorganizowano podział pracy związanej z działaniami operacyjnymi i ustanowiono cele jakościowe do realizacji. Ponadto powinno się ustanowić system wsparcia i monitorowania w dwunastu państwach, w których funkcjonują mapy drogowe, lub w których zostaną one zainicjowane (tj. w Bangladeszu, Burkinie Faso, Etiopii, Ghanie, Indiach, Jordanii, Kenii, Mali, Mozambiku, Nikaragui, Republice Afryki Południowej i Wietnamie).

Zadanie to jest przedmiotem szczególnego sprawozdania.

Zadanie 4 –Wspólne ramy finansowania (WRF)

W pierwszym badaniu analizie poddano kompendium krajowych dokumentów programowania, określając przy tym powielanie się zadań i wspólne fundamenty. W drugim badaniu przeanalizowano doświadczenia zebrane w terenie, głównie wspólną strategię pomocy (WSP) realizowaną w Ugandzie, Tanzanii i Zambii. W trzecim badaniu skoncentrowano się na obecnym programowaniu w Ugandzie i próbowano pokazać jak wyglądałyby przyszłe wspólne ramy programowania w danym kraju. Pozwoliło to uwidocznić możliwe rezultaty i korzyści przy uwzględnieniu wyzwań i specyfiki lokalnej. Wnioski z powyższych badań zostały omówione z państwami członkowskimi w 2005 r., a następnie w oparciu o nie Komisja opracowała wniosek dotyczący wspólnych ram programowania wieloletniego.

Choć WRF powinny zostać przyjęte do połowy 2006 r., powinny one zostać wdrożone w sposób pragmatyczny, stopniowy i „oportunistyczny”, i dlatego fakt, że cykl programowania dwunastu donatorów w Mozambiku jest zbieżny, stanowi wyjątkową okazję. Zatem przy zachowaniu podejścia zorientowanego na cały świat, sugerujemy, aby skoncentrować się na wdrażaniu planu działania w ograniczonej liczbie państw poprzez wykorzystanie następujących prostych kryteriów:

8. kraje, w których istnieje krajowa strategia w sprawie ubóstwa;

9. kraje, w których przynajmniej dwóch donatorów z UE rozpocznie nowe programowanie w latach 2006-2007;

10. kraje, w których są wystarczające możliwości koordynacji lokalnej.

W oparciu o powyższe kryteria powstałaby zatem wstępna lista krajów (Bangladesz, Burkina Faso, Etiopia, Ghana, Haiti, Mali, Mozambik, Nikaragua, Rwanda, Senegal, Republika Południowej Afryki, Tanzania, Wietnam, Uganda i Zambia), w której można by zaproponować wdrożenie WRP do 2008 r. Jedenaście z wymienionych krajów znajduje się w Afryce, co odpowiada potrzebie natychmiastowego wdrożenia planu zwiększania efektywności pomocy w Afryce, do którego wzywano w strategii UE na rzecz Afryki. Sugeruje się, aby wybrane zostało dodatkowe państwo, Haiti, co pozwoli na realizację tego procesu w warunkach niestabilności państwa. W krajach, w których uruchomiono już wspólną strategie pomocy donatorów (tj. w Tanzanii, Ugandzie i Zambii), ważne jest aby WRP wpisały się w te procesy i je wspierały.

Dalsze poszerzenie WRP o wszystkie pozostałe kraje AKP, jak i o wszystkie kraje, które podpisały deklarację paryską, powinno zostać dokonane do 2010 r.

Zadanie to jest tematem szczególnego komunikatu przedstawianego Radzie i Parlamentowi równocześnie z niniejszym planem działania.

CZĘŚĆ III UKOŃCZENIE PROGRAMU

Ta trzecia część planu działania dotyczy pięciu pozostałych zadań, które wymagają dalszego rozwinięcia przed końcem 2006 r.

Zadanie 5 – Komplementarność operacyjna

Sprawozdanie Grupy Roboczej ad hoc ds. Harmonizacji zapewniło wytyczne w formie spisu etapów opracowywania strategii operacyjnej UE w zakresie komplementarności. Komisja proponuje, aby Rada zatwierdziła do połowy 2006 r. kilka wytycznych dotyczących takiej strategii operacyjnej, w oparciu o wnioski wyciągnięte z poddanego przeglądowi Atlasu donatorów. Komisja mogłaby zatem zaproponować Radzie zestaw pragmatycznych zasad operacyjnych wzmacniania naszego podziału pracy, które zostałyby zatwierdzone do końca 2006 r.

Po ich przyjęciu proponuje się rozwijanie tych zasad w terenie w powiązaniu z przyszłymi działami poddanego przeglądowi Atlasu donatorów, aby objąć w ten sposób jeden region co sześć miesięcy, aż do pełnego objęcia wszystkich regionów do 2010 r.

Zadanie to zostanie opisane w szczególnym komunikacie przedstawionym w późniejszym terminie Radzie i Parlamentowi.

Zadanie 6 – Zwiększenie liczby wspólnych działań: współfinansowanie WE w roli katalizatora

Komisja zaproponuje zorganizowany mechanizm współfinansowania dla środków Wspólnoty Europejskiej przed końcem 2006 r. Dwutorowa propozycja dotycząca zarówno oferty „aktywnej” jak i „pasywnej” będzie zwierała zasady, kryteria i warunki operacyjne dla zorganizowanego mechanizmu współfinansowania. Celem do osiągnięcia byłoby opracowanie działań współfinansowania z państwami członkowskimi do 2010 r..

Należy zauważyć, że ten cel zakłada zakończenie trwającego przeglądu wszystkich przeszkód stojących na drodze współfinansowania, wynikających z obecnych zasad Komisji Europejskiej . Obejmuje on zmiany w rozporządzeniach finansowych, załączniku IV do umowy z Kotonu i wprowadzenie zaktualizowanych zasad do wszystkich przyszłych rozporządzeń, w odniesieniu do których Komisja ubiega się o wsparcie Rady. Jest niezmiernie ważne, aby wszystkie przeszkody zostały usunięte do 2008 r.

Zadanie to zostanie opisane w szczególnym komunikacie przedstawionym w późniejszym terminie Radzie i Parlamentowi.

Zadanie 7 – Wzmocnienie wizji UE

W „Europejskim konsensusie w sprawie rozwoju” podkreślono możliwości wspólnej analizy i debaty na szczeblu europejskim, mając na celu promowanie ośrodka doskonałości zajmującego się zagadnieniami związanymi z rozwojem w UE. Następujące elementy pomogą w stworzeniu wspomnianego ośrodka:

(i) Sieć ośrodków badań nad rozwojem

Pomimo że europejskie ośrodki doskonałości w dziedzinie rozwoju osiągnęły znaczące wyniki akademickie, są one jednak rozproszone. Ten brak “jednolitych” badań europejskich i pracy naukowej zmniejszył wywierany przez nas wpływ na ogólny tok myślenia w tej dziedzinie. Ważne jest zatem, aby te ośrodki były ściślej powiązane w elastyczną, działającą proaktywnie sieć. Taka sieć powinna zostać ustanowiona do 2006 r. w celu zlecania badań strategicznych, które zasilą nasze rozważania i wzmocnią nasz wkład naukowy w globalne myślenie. Umożliwiłoby to osiągnięcie do 2008 r. całościowej perspektywy unijnej i zdolności analitycznych wspierających wizję ukształtowaną przez Konsensus europejski.

(ii) Europejskie Dni Rozwoju

Obecnie nie ma żadnego wydarzenia lub momentu, które by symbolizowałyby wkład UE w dziedzinę rozwoju, czy gromadziły wszystkie podmioty UE. Większość partii politycznych, związków lub organizacji ma okazję do wspólnych spotkań, służących myśleniu przyszłościowemu, takich jak np. „szkoły letnie” lub „tygodnie poświęcone kluczowemu zagadnieniu”. Takie wydarzenie lub moment mogłyby wzbudzić dyskusje intelektualne i skupić uwagę różnych podmiotów wspólnotowych na wspólnym programie

Począwszy od 2006 r. proponuje się zatem, aby ustanowić doroczne „ Europejskie Dni Rozwoju “, jako element wzmacniania wspólnego wkładu i skuteczności naszych działań.

(iii) Zwiększenie liczby wspólnych szkoleń

W „Konsensusie Europejskim” uwypuklono również wspólne cele operacyjne i metody odpowiadające pragmatycznym zasadom. Zarówno Komisja jak i państwa członkowskie opracowały programy kształcenia zawodowego dla osób pracujących w dziedzinie rozwoju. Proponuje się zatem opracowanie europejskiej planu szkoleń, w której zostaną wykorzystane istotne narzędzia szkoleniowe opracowane zarówno od Komisji jak i przez państwa członkowskie, która zostanie zaoferowana w przyszłości każdemu członkowi UE. Taki system powinien zostać przetestowany przy okazji pierwszych Europejskich Dni Rozwoju w 2006 r. i powinien być intensywnie rozwijany do końca 2008 r.

Zadanie 8 – Wspólne ustalenia lokalne

Elastyczne wspólne ustalenia lokalne, które pozwalają na dostosowanie do specyfiki lokalnej będą musiały zostać szybko opracowane przez Komisję i państwa członkowskie i przyjęte przed końcem 2006 r.

Takie ustalenia powinny zostać zaproponowane do 2008 r. dla wszystkich czternastu krajów, które podpisały Deklarację rzymską nt. harmonizacji (tj. dla Bangladeszu, Boliwii, Kambodży, Etiopii, Fidżi, Republiki Kirgiskiej, Maroka, Mozambiku, Nikaragui, Nigru, Senegalu, Tanzanii, Wietnamu i Zambii) i które zostały objęte badaniem nt. Harmonizacji DAC z 2004 r., a zatem mają solidną podstawę pod względem opanowania sytuacji w kraju.

Zadanie 9 – Przegląd zasad UE w zakresie rozwoju: kompendia

Zostaną sporządzone cztery następujące kompendia:

11. Kompendium zasad UE w zakresie programowania;

12. Kompendium zasad UE w zakresie zamówień publicznych;

13. Kompendium zasad UE w odniesieniu do organizacji pozarządowych;

14. Kompendium zasad UE w zakresie subwencji;

Zostaną one opracowane do końca 2006 r., a w 2008 r. zostaną poddane przeglądowi z uwagi na dalsze uproszczenia i harmonizację zasad.

[1] (i) zapewnić całość pomocy w zakresie budowania potencjału w formie skoordynowanych programów z rosnącym udziałem projektów, w które zaangażowanych jest wielu donatorów; (ii) przekazać 50% pomocy rządowej przez systemy krajowe, w tym poprzez zwiększenie udziału procentowego pomocy udzielanej przez wsparcie budżetowe i podejście sektorowe; (iii) unikać tworzenia nowych jednostek realizacji projektów; (iv) ograniczyć liczbę nieskoordynowanych misji o 50%.