(1)

W dniu 31 lipca 2014 r. Rada przyjęła decyzję 2014/512/WPZiB (1).

(2)

Unia nadal niezmiennie popiera suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy.

(3)

W dniu 24 lutego 2022 r. prezydent Federacji Rosyjskiej ogłosił operację wojskową na Ukrainie, a rosyjskie siły zbrojne rozpoczęły atak na to państwo. Atak ten jest jawnym naruszeniem integralności terytorialnej, suwerenności i niezależności Ukrainy.

(4)

W konkluzjach z dnia 24 lutego 2022 r. Rada Europejska z całą mocą potępiła niczym niesprowokowaną i nieuzasadnioną zbrojną napaść Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Poprzez swoje bezprawne działania wojskowe, Federacja Rosyjska rażąco narusza prawo międzynarodowe i zasady Karty Narodów Zjednoczonych oraz podważa bezpieczeństwo i stabilność w Europie i na świecie. Rada Europejska wezwała do pilnego przygotowania i przyjęcia kolejnego pakietu sankcji indywidualnych i gospodarczych.

(5)

W swoich konkluzjach z dni 23–24 czerwca 2022 r. Rada Europejska stwierdziła, że prace nad sankcjami będą kontynuowane, w tym, aby poprawić ich wdrażanie i zapobiec ich obchodzeniu.

(6)

W dniu 21 września 2022 r., pomimo skierowania do Rosji przez społeczność międzynarodową licznych apeli o natychmiastowe zaprzestanie zbrojnej napaści na Ukrainę Federacja Rosyjska podjęła decyzję o dalszej eskalacji tego ataku poprzez wsparcie organizacji nielegalnych „referendów” w częściach obwodów donieckiego, chersońskiego, ługańskiego i zaporoskiego, które są obecnie okupowane przez Rosję. Federacja Rosyjska dodatkowo eskalowała swoją agresję na Ukrainę poprzez ogłoszenie częściowej mobilizacji w Rosji i ponowne groźby użycia broni masowego rażenia.

(7)

W dniu 28 września 2022 r. Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwany dalej „Wysokim Przedstawicielem”) wydał oświadczenie w imieniu Unii, w którym z całą mocą potępił nielegalne fikcyjne „referenda” przeprowadzone w częściach obwodów donieckiego, chersońskiego, ługańskiego i zaporoskiego na Ukrainie, które są obecnie częściowo okupowane przez Rosję. Wysoki przedstawiciel oświadczył także, że Unia nie uznaje i nigdy nie uzna tych nielegalnych fikcyjnych „referendów” i ich sfałszowanych wyników ani żadnej decyzji podjętej na ich podstawie, i zaapelował do wszystkich członków Organizacji Narodów Zjednoczonych o uczynienie tego samego. Poprzez zorganizowanie tych nielegalnych fikcyjnych „referendów” Rosja chciała przy użyciu siły zmienić uznane przez społeczność międzynarodową granice Ukrainy, co stanowi wyraźne i poważne naruszenie Karty Narodów Zjednoczonych. Wysoki Przedstawiciel zaznaczył także, że wszystkie osoby zaangażowane w organizację tych nielegalnych fikcyjnych „referendów” oraz wszystkie osoby odpowiedzialne za inne przypadki naruszenia prawa międzynarodowego na Ukrainie zostaną pociągnięte do odpowiedzialności i że w tym kontekście wprowadzone zostaną dodatkowe środki ograniczające wobec Rosji. Wysoki Przedstawiciel przypomniał, że Unia nadal wyraża niezachwiane poparcie dla niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy w ramach jej granic uznanych przez społeczność międzynarodową oraz żąda od Rosji niezwłocznego, całkowitego i bezwarunkowego wycofania wszystkich oddziałów i sprzętu wojskowego z całego terytorium Ukrainy. Wysoki Przedstawiciel oświadczył również, że Unia i jej państwa członkowskie będą nadal – tak długo, jak będzie to konieczne – wspierać wysiłki podejmowane w tym celu przez Ukrainę.

(8)

W dniu 30 września 2022 r. członkowie Rady Europejskiej przyjęli oświadczenie, w którym zdecydowanie odrzucili i jednoznacznie potępili bezprawne zaanektowanie przez Rosję ukraińskich obwodów donieckiego, chersońskiego, ługańskiego i zaporoskiego. Poprzez celowe podważanie ładu międzynarodowego opartego na prawie i jawne łamanie podstawowych praw Ukrainy do niezależności, suwerenności i integralności terytorialnej – podstawowych zasad zapisanych w Karcie Narodów Zjednoczonych i w prawie międzynarodowym – Rosja zagraża bezpieczeństwu światowemu. Członkowie Rady Europejskiej oświadczyli, że nie uznają teraz ani nigdy nie uznają bezprawnych „referendów”, które Rosja sfabrykowała jako pretekst do dalszego naruszania niezależności, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy, ani ich sfałszowanych i bezprawnych wyników. Oświadczyli, że nigdy nie uznają tej bezprawnej aneksji, że decyzje te są nieważne i nie mogą wywoływać żadnych skutków prawnych oraz że Krym, Donieck, Chersoń, Ługańsk i Zaporoże to Ukraina. Zaapelowali do wszystkich państw i organizacji międzynarodowych, aby jednoznacznie odrzuciły tę bezprawną aneksję, i przypomnieli, że Ukraina korzysta z przysługującego jej uzasadnionego prawa do obrony przed rosyjską agresją, aby odzyskać pełną kontrolę nad swoim terytorium, i ma prawo wyzwolić okupowane terytoria leżące w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową. Członkowie Rady Europejskiej oświadczyli, że wobec bezprawnych działań Rosji zaostrzą środki ograniczające i że jeszcze bardziej zwiększą presję na Rosję, aby zaprzestała swojej wojny napastniczej.

(9)

Zważywszy na powagę sytuacji, należy wprowadzić dalsze środki ograniczające.

(10)

W szczególności należy rozszerzyć zakaz uczestnictwa w jakichkolwiek transakcjach z niektórymi rosyjskimi państwowymi lub kontrolowanymi przez państwo osobami prawnymi, podmiotami lub organami poprzez zakaz zajmowania przez obywateli Unii wszelkich stanowisk w organach zarządzających tych osób prawnych, podmiotów lub organów. Należy również dodać do wykazu rosyjskich podmiotów państwowych lub kontrolowanych przez państwo, które podlegają temu zakazowi zawierania transakcji, Rosyjski Morski Rejestr Statków, podmiot będący w 100 % podmiotem państwowym, który prowadzi działalność związaną z klasyfikacją i inspekcjami – w tym w dziedzinie bezpieczeństwa – rosyjskich i zagranicznych statków i jednostek pływających. Dodanie to oznacza to zakaz przekazywania Rosyjskiemu Morskiemu Rejestrowi Statków wszelkiego rodzaju korzyści gospodarczych. W związku z tym należy również przewidzieć obowiązek cofnięcia zezwoleń udzielonych przez państwa członkowskie Rosyjskiemu Morskiemu Rejestrowi Statków na podstawie dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/65/WE (2), 2009/15/WE (3) lub (UE) 2016/1629 (4) lub rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 725/2004 (5).

Aby państwa członkowskie mogły dokonać takich cofnięć zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 391/2009 (6) i dyrektywą (UE) 2016/1629, należy także cofnąć uznanie Rosyjskiego Morskiego Rejestru Statków przez Unię. Ponadto należy także rozszerzyć zakaz dostępu do portów i śluz na terytorium Unii na statki certyfikowane przez Rosyjski Morski Rejestr Statków.

(11)

Ponadto należy znieść próg dotyczący obowiązującego zakazu świadczenia usług, których przedmiotem jest udostępnianie portfeli służących do przechowywania kryptoaktywów, prowadzenie rachunków kryptoaktywów lub przechowywanie kryptoaktywów, na rzecz osób z Rosji lub osób fizycznych zamieszkałych w Rosji, zakazując tym samym świadczenia takich usług niezależnie od łącznej wartości takich kryptoaktywów.

(12)

Należy także rozszerzyć obowiązujący zakaz świadczenia niektórych usług na rzecz Federacji Rosyjskiej poprzez zakaz świadczenia usług architektonicznych i inżynieryjnych, a także usług doradztwa informatycznego i doradztwa prawnego. Zgodnie z Centralną Klasyfikacją Produktów, określoną w dokumentach statystycznych Urzędu Statystycznego Narodów Zjednoczonych, seria M, nr 77, CPC prov, 1991, „usługi architektoniczne i inżynieryjne” obejmują zarówno usługi architektoniczne i inżynieryjne, jak i zintegrowane usługi inżynieryjne, miejskie planowanie przestrzenne i architekturę krajobrazu oraz związane z inżynierią usługi w zakresie doradztwa naukowo-technicznego. „Usługi inżynieryjnie” nie obejmują pomocy technicznej związanej z towarami wywożonymi do Rosji, jeżeli w momencie świadczenia takiej pomocy technicznej sprzedaż, dostawa, przekazanie lub wywóz takich towarów nie są zakazane. „Usługi doradztwa informatycznego” obejmują usługi doradcze związane z instalacją sprzętu komputerowego, w tym usługi wsparcia dla klientów w zakresie instalacji sprzętu komputerowego (tj. sprzętu fizycznego) i sieci komputerowych oraz usługi w zakresie wdrażania oprogramowania, w tym wszystkie usługi obejmujące usługi doradcze w zakresie tworzenia i wdrażania oprogramowania.

(13)

„Usługi doradztwa prawnego” obejmują: doradztwo prawne dla klientów w sprawach niespornych, w tym przy transakcjach handlowych, związanych ze stosowaniem lub interpretacją prawa; uczestnictwo z klientami lub w ich imieniu w transakcjach handlowych, negocjacjach i innych kontaktach ze stronami trzecimi; oraz przygotowanie, sporządzanie i weryfikację dokumentów prawnych. „Usługi doradztwa prawnego” nie obejmują przedstawicielstwa, doradztwa, przygotowywania dokumentów ani weryfikacji dokumentów w kontekście usług przedstawicielstwa prawnego, a mianowicie w sprawach lub postępowaniach przed organami administracyjnymi, sądami lub innymi należycie powołanymi oficjalnymi trybunałami oraz w postępowaniach arbitrażowych lub mediacyjnych.

(14)

Ponadto należy sprecyzować, że zakaz przywozu, nabywania lub transportu z Federacji Rosyjskiej broni i wszelkiego rodzaju związanego z nią sprzętu, w tym broni i amunicji, pojazdów wojskowych i sprzętu wojskowego, sprzętu paramilitarnego i części zamiennych do nich ma zastosowanie zarówno do przywozu bezpośredniego, jak i pośredniego.

(15)

Należy także rozszerzyć wykaz towarów i technologii podlegających ograniczeniom, które mogą przyczynić się do wzmocnienia potencjału militarnego i technologicznego Federacji Rosyjskiej lub do rozwoju rosyjskiego sektora obronności i bezpieczeństwa, poprzez włączenie do tego wykazu pewnych substancji chemicznych, środków paralityczno-drgawkowych i towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, stosowanie tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania, lub które mogłyby zostać użyte do tych celów. Towary objęte powyższym zakazem są również objęte rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/125 (7). W tym kontekście decyzję 2014/512/WPZiB należy traktować jako lex specialis, a zatem w przypadku kolizji przepisów ma ona pierwszeństwo przed rozporządzeniem (UE) 2019/125.

(16)

Należy również zakazać sprzedaży, dostawy, przekazywania i wywozu broni palnej, jej części i istotnych komponentów oraz amunicji na rzecz jakichkolwiek osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów w Federacji Rosyjskiej lub do wykorzystania w Federacji Rosyjskiej. Towary objęte powyższym zakazem są również objęte rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 258/2012 (8). W tym kontekście decyzję 2014/512/WPZiB należy traktować jako lex specialis, a zatem w przypadku kolizji przepisów ma ona pierwszeństwo przed rozporządzeniem (UE) nr 258/2012.

(17)

Należy również rozszerzyć zakaz przywozu wyrobów stalowych pochodzących z Federacji Rosyjskiej lub wywożonych stamtąd a także nałożyć ograniczenia w przywozie na dodatkowe produkty, które generują znaczne przychody dla Federacji Rosyjskiej. Zakaz ten ma zastosowanie do towarów pochodzących z Federacji Rosyjskiej lub wywożonych z stamtąd i obejmuje takie produkty jak pulpa drzewna i papier, niektóre elementy wykorzystywane w przemyśle jubilerskim, takie jak kamienie i metale szlachetne, niektóre maszyny i produkty chemiczne, papierosy, tworzywa sztuczne i gotowe produkty chemiczne, takie jak kosmetyki. Należy również rozszerzyć zakaz wywozu poprzez dodanie nowych pozycji do wykazu towarów, które mogłyby przyczynić się do zwiększenia rosyjskich zdolności przemysłowych, a także nałożyć ograniczenia na sprzedaż, dostawy, przekazywanie lub wywóz dodatkowych towarów wykorzystywanych w sektorze lotnictwa.

(18)

Unia jest zdecydowana zapobiegać zagrożeniom dla bezpieczeństwa jądrowego i dla jądrowego bezpieczeństwa fizycznego. W związku z tym żaden ze środków przewidzianych w niniejszej decyzji nie ma na celu narażania bezpieczeństwa potencjału jądrowego do zastosowań cywilnych ani współpracy w dziedzinie cywilnego wykorzystania energii jądrowej, w szczególności w dziedzinie badań i rozwoju, ani narażania planowania, budowy, oddawania do eksploatacji, utrzymywania lub zaopatrywania w paliwo nowo wybudowanych projektów jądrowych.

(19)

Oprócz obowiązujących zakazów związanych ze świadczeniem usług na rzecz transportu morskiego ropy naftowej i niektórych produktów ropopochodnych do państw trzecich należy dodatkowo zakazać transportu morskiego takich towarów do państw trzecich. Zakaz taki powinien być uzależniony od wprowadzenia przez Radę z góry ustalonego pułapu cenowego uzgodnionego przez koalicję na rzecz pułapu cenowego.

(20)

Należy także wprowadzić odstępstwo od zakazu świadczenia usług transportu morskiego oraz od zakazu świadczenia pomocy technicznej, usług pośrednictwa, finansowania lub pomocy finansowej, związanych z transportem morskim do państw trzecich ropy naftowej lub produktów ropopochodnych, które pochodzą z Rosji lub są wywożone z Rosji, nabywanych na poziomie pułapu cenowego lub poniżej tego pułapu. Odstępstwo to powinno złagodzić negatywne skutki dla dostaw energii do państw trzecich oraz ograniczyć gwałtowny wzrost cen spowodowany nadzwyczajnymi warunkami rynkowymi, przy jednoczesnym ograniczeniu rosyjskich dochodów z ropy naftowej. Wyłączenie to powinno być ograniczone w czasie, aby zapewnić jego adekwatność, i może zostać przedłużone, jeżeli jest to uzasadnione względami bezpieczeństwa energetycznego państwa trzeciego. Zastosowanie mechanizmu pułapu cenowego do tego wyłączenia opierałoby się na procesie atestacji, który umożliwiłby podmiotom w łańcuchu dostaw rosyjskiej ropy naftowej transportowanej drogą morską wykazanie, że została ona zakupiona na poziomie tego pułapu cenowego lub poniżej niego. Komisja, w porozumieniu z Radą, wydawałaby wytyczne w celu określenia praktycznych aspektów stosowania pułapu cenowego, aby ułatwić jednolite stosowanie i umożliwić równe warunki działania w Unii i na świecie.

(21)

Podejmując decyzję o tym, czy wprowadzić pułap cenowy, Rada uwzględni skuteczność tego środka pod kątem spodziewanych efektów, stosowania mechanizmu pułapu cenowego oraz nieformalnego dostosowania się do niego na szczeblu międzynarodowym, a także jego potencjalnych skutków dla Unii i jej państw członkowskich. Komisja powinna w pełni wspierać Radę przy dokonywaniu oceny, czy wprowadzić pułap cenowy, w tym poprzez zwoływanie spotkań koordynacyjnych z państwami członkowskimi oraz przedstawicielami dotkniętych branż. Po wejściu w życie pierwszej decyzji Rady wprowadzającej stosowanie pułapu cenowego, Komisja będzie nadal zwoływała takie spotkania w celu oceny, między innymi, potencjalnych sposobów obchodzenia pułapu cenowego, takich jak zmiana bandery statków, oraz ich wpływu na skuteczność mechanizmu pułapu cenowego, a także będzie proponowała odpowiednie rozwiązania.

(22)

Aby zapewnić jednolite stosowanie pułapu cenowego, Rada powinna szybko aktualizować cenę uzgodnioną w porozumieniu z krajami partnerskimi w ramach koalicji na rzecz pułapu cenowego. Pułap cenowy w żaden sposób nie wpływałby na wyjątki umożliwiające niektórym państwom członkowskim dalszy przywóz ropy naftowej i produktów ropopochodnych z Rosji z powodu szczególnej sytuacji tych państw lub przywozu ropy naftowej transportowanej drogą morską w razie przerwania dostaw ropy naftowej rurociągiem z Rosji z przyczyn pozostających poza ich kontrolą. Konkretne projekty, które mają zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego niektórych państw trzecich, mogą być wyłączone z pułapu cenowego.

(23)

W przypadku gdy statek podnoszący banderę państwa trzeciego przewoził rosyjską ropę naftową lub produkty ropopochodne zakupione za cenę przekraczającą pułap cenowy, zakazane powinno być świadczenie w odniesieniu do takiego statku pomocy technicznej, usług pośrednictwa, finansowania lub pomocy finansowej, w tym usług ubezpieczeniowych, odnoszących się do jakiegokolwiek przyszłego transportu ropy naftowej lub produktów ropopochodnych tym statkiem.

(24)

Unia musi podjąć dalsze działania, aby wprowadzić w życie niektóre środki.

(25)

Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję 2014/512/WPZiB,

1)

w art. 1aa wprowadza się następujące zmiany:

2)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

(*)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/15/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie wspólnych reguł i norm dotyczących organizacji dokonujących inspekcji i przeglądów na statkach oraz odpowiednich działań administracji morskich (Dz.U. L 131 z 28.5.2009, s. 47)."

(**)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 391/2009 z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie wspólnych reguł i norm dotyczących organizacji dokonujących inspekcji i przeglądów na statkach (Dz.U. L 131 z 28.5.2009, s. 11)."

(***)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1629 z dnia 14 września 2016 r. ustanawiająca wymagania techniczne dla statków żeglugi śródlądowej, zmieniająca dyrektywę 2009/100/WE i uchylająca dyrektywę 2006/87/WE (Dz.U. L 252 z 16.9.2016, s. 118)."

(****)  Rozporządzenie (WE) nr 725/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie podniesienia ochrony statków i obiektów portowych (Dz.U. L 129 z 29.4.2004, s. 6)."

(*****)  Dyrektywa 2005/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie wzmocnienia ochrony portów (Dz.U. L 310 z 25.11.2005, s. 28).”;"

3)

art. 1b ust. 2 otrzymuje brzmienie:

4)

art. 1j ust. 4 otrzymuje brzmienie:

5)

art. 1k otrzymuje brzmienie:

6)

art. 2 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

7)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

(*)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 258/2012 z dnia 14 marca 2012 r. wdrażające art. 10 Protokołu Narodów Zjednoczonych przeciwko nielegalnemu wytwarzaniu i obrotowi bronią palną, jej częściami i komponentami oraz amunicją, uzupełniającego Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (protokół NZ w sprawie broni palnej), oraz ustanawiające zezwolenia na wywóz i środki dotyczące przywozu i tranzytu dla broni palnej, jej części i komponentów oraz amunicji (Dz.U. L 94 z 30.3.2012, s. 1).”;"

8)

w art. 4d wprowadza się następujące zmiany:

9)

w art. 4ha wprowadza się następujące zmiany:

10)

w art. 4i wprowadza się następujące zmiany:

11)

w art. 4k wprowadza się następujące zmiany:

12)

art. 4l ust. 1 otrzymuje brzmienie:

13)

w art. 4m wprowadza się następujące zmiany:

14)

w art. 4p wprowadza się następujące zmiany:

15)

w załączniku X wprowadza się zmiany określone w załączniku do niniejszej decyzji.