(1)

24 lutego 2022 r. Rosja rozpoczęła niesprowokowaną i nieuzasadnioną agresję wojskową wobec Ukrainy. W następstwie rosyjskiej inwazji na Ukrainę do dnia 24 maja 2022 r. do Unii przybyło około 6,2 mln osób. Napływ osób uciekających przed wojną w Ukrainie stawia przed przyjmującymi je państwami członkowskimi wyzwania dotyczące zapewnienia wystarczającej pomocy humanitarnej i zaspokojenia podstawowych potrzeb tych osób. Słowacja, Polska i Czechy wystąpiły, odpowiednio 27 lutego 2022 r., 28 lutego 2022 r. i 11 marca 2022 r., o pomoc zgodnie z art. 15 ust. 1 decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE (3) w zakresie tymczasowych schronień, artykułów noclegowych, leków i środków medycznych, sprzętu służącego do gospodarowania żywnością i jej rozdzielania wśród osób uciekających przed wojną w Ukrainie.

(2)

24 lutego 2022 r. Ukraina wystąpiła o pomoc zgodnie z art. 16 ust. 1 decyzji nr 1313/2013/UE w zakresie zaopatrzenia służącego do ochrony ludności.

(3)

Odpowiedź państw członkowskich i społeczności międzynarodowej stanowiła wyraz solidarności i wsparcia – przekazywały one w ramach pomocy humanitarnej towary z przeznaczeniem do dystrybucji wśród osób uciekających przed wojną i przybywających do Unii oraz osobom dotkniętym wojną w Ukrainie.

(4)

14 marca 2022 r. Komisja skonsultowała się z państwami członkowskimi co do potrzeby przyjęcia decyzji Komisji przyznającej zwolnienie z należności celnych przywozowych i z podatku od wartości dodanej („VAT”) w odniesieniu do towarów przywożonych w celu dopuszczenia ich do obrotu z przeznaczeniem do dystrybucji lub nieodpłatnego udostępnienia na rzecz osób uciekających przed wojną w Ukrainie. Po tej konsultacji wnioski złożyły: Austria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Francja, Grecja, Węgry, Luksemburg, Malta, Niderlandy, Polska, Rumunia, Słowacja i Słowenia w dniu 18 marca 2022 r., Irlandia i Litwa w dniu 21 marca 2022 r. oraz Finlandia i Włochy w dniu 23 marca 2022 r. („występujące z wnioskiem państwa członkowskie”).

(5)

Ponieważ kryzys humanitarny spowodowany rosyjską inwazją na Ukrainę ma poważne konsekwencje nie tylko w Ukrainie, ale również w niektórych państwach członkowskich, stanowi on katastrofę, która nawiedziła terytoria szeregu państw członkowskich, w rozumieniu rozdziału XVII sekcja C rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz tytułu VIII rozdział 4 dyrektywy 2009/132/WE.

(6)

Należy zatem zezwolić występującym z wnioskiem państwom członkowskim na przyznanie zwolnienia z należności celnych przywozowych pobieranych od towarów przywożonych do celów określonych w art. 74 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz zwolnienia z VAT należnego od towarów przywożonych do celów określonych w art. 51 dyrektywy 2009/132/WE przez organizacje państwowe, organizacje charytatywne lub organizacje dobroczynne zatwierdzone przez właściwe organy występujących z wnioskiem państw członkowskich lub w imieniu tych organizacji. Biorąc pod uwagę bezprecedensową sytuację i potrzebę szybkiego reagowania, należy zezwolić występującym z wnioskiem państwom członkowskim na przyznanie zwolnienia z należności celnych i zwolnienia z VAT od towarów przeznaczonych na pomoc humanitarną, które są przywożone w celu dopuszczenia ich do obrotu również przez organizacje państwowe lub inne organizacje charytatywne lub dobroczynne zatwierdzone i prowadzące podobną działalność w innym występującym z wnioskiem państwie członkowskim, w którym towary te mają być wykorzystywane. Aby odpowiedzieć na wnioski państw członkowskich o udzielenie pomocy osobom, które pozostały w Ukrainie i zostały poważnie dotknięte wojną, należy również zezwolić na dalsze przekazywanie tych towarów ukraińskim organizacjom państwowym lub organizacjom charytatywnym lub dobroczynnym zatwierdzonym przez właściwe organy Ukrainy z przeznaczeniem do nieodpłatnej dystrybucji wśród osób potrzebujących w Ukrainie. Ponadto należy zezwolić występującym z wnioskiem państwom członkowskim na przyznanie zwolnienia z należności celnych przywozowych pobieranych od towarów przywożonych do celów określonych w art. 74 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz zwolnienia z VAT należnego od towarów przywożonych do celów określonych w art. 51 dyrektywy 2009/132/WE, jeżeli są one przywożone w celu dopuszczenia ich do obrotu przez agencje niosące pomoc w sytuacjach kryzysowych lub w imieniu tych agencji w celu zaspokojenia ich potrzeb w trakcie udzielania pomocy w sytuacji kryzysowej osobom uciekającym przed wojną w Ukrainie.

(7)

W celu monitorowania przywozu, w odniesieniu do którego przyznano zwolnienie z należności celnych lub z VAT, występujące z wnioskiem państwa członkowskie powinny informować Komisję o charakterze i ilościach poszczególnych towarów, na które udzielono zwolnienia z należności celnych przywozowych i VAT, przeznaczonych do dystrybucji lub nieodpłatnego udostępnienia na rzecz osób uciekających przed wojną w Ukrainie, o organizacjach, które zostały przez nie zatwierdzone do dystrybucji lub udostępniania tych towarów, oraz o środkach wprowadzonych w celu zapobieżenia wykorzystywaniu tych towarów do celów innych niż zaspokojenie potrzeb osób uciekających przed wojną w Ukrainie.

(8)

Aby zapewnić zgodność z warunkami określonymi w niniejszej decyzji, zapobiegać nieprawidłowościom oraz chronić interesy finansowe Unii i państw członkowskich, występujące z wnioskiem państwa członkowskie powinny zapewnić stosowanie środków zarządzania ryzykiem i odpowiednich środków kontroli celnej w odniesieniu do dopuszczenia do obrotu i wykorzystania oraz późniejszego przekazania do Ukrainy towarów, w odniesieniu do których przyznano zwolnienie z należności celnych lub zwolnienie z VAT. Wprowadzone środki należy zgłaszać Komisji w terminie określonym w niniejszej decyzji.

(9)

Biorąc pod uwagę ekstremalne wyzwania stojące przed występującymi z wnioskiem państwami członkowskimi, zwolnienie z należności celnych przywozowych i z VAT należy przyznać w odniesieniu do przywozu dokonywanego od dnia 24 lutego 2022 r. Zwolnienia te powinny obowiązywać do dnia 31 grudnia 2022 r.

(10)

W dniu 19 kwietnia 2022 r. przeprowadzono konsultacje z państwami członkowskimi, zgodnie z art. 76 akapit pierwszy rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 i art. 53 akapit pierwszy dyrektywy 2009/132/WE,

a)

wykaz organizacji zatwierdzonych przez właściwe organy w państwach członkowskich, o których to organizacjach mowa w art. 1 ust. 1 lit. c);

b)

skonsolidowane informacje na temat charakteru i ilości towarów zwolnionych z należności celnych przywozowych i z VAT na mocy art. 1;

c)

środki wprowadzone w celu zapewnienia zgodności z art. 78, 79 i 80 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz art. 55, 56 i 57 dyrektywy 2009/132/WE, a także, w stosownych przypadkach, środki zarządzania ryzykiem i kontroli celnej wprowadzone na podstawie art. 46 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 (4) w odniesieniu do towarów objętych zakresem niniejszej decyzji.