EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Meeteenheden in de EU

 

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 80/181/EEG inzake de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der EU-lidstaten op het gebied van de meeteenheden

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

In de richtlijn worden de wettelijke eenheden opgesomd en vastgelegd die in de Europese Unie (EU) moeten worden gebruikt voor de weergave van grootheden. Hierin wordt aangegeven dat in de EU de metrieke meeteenheden/het Internationaal Stelsel van Eenheden (SI-eenheden)* van toepassing zijn.

Richtlijn 80/181/EEG van de Raad is verschillende keren gewijzigd. De laatste keer is met de invoering van Richtlijn (EU) 2019/1258 van de Commissie met het oog op de aanpassing van Richtlijn 80/181/EEG aan de technische vooruitgang, de bijlage wat betreft de definities van de SI-grondeenheden gewijzigd.

KERNPUNTEN

SI-eenheden zijn in de EU verplicht in het economische verkeer en op de gebieden van volksgezondheid en veiligheid, alsmede op handelingen van bestuursrechtelijke aard.

SI-eenheden komen voort uit internationale resoluties die door de Algemene Conferentie voor maten en gewichten (CGPM) zijn aangenomen, waaraan alle EU-landen zich houden.

In de richtlijn worden de toegelaten en verplichte meeteenheden opgesomd en vastgelegd in een aantal bijlagen, waaronder de volgende.

  • De SI-grondeenheden
    • Tijd: de seconde (s).
    • Lengte: de meter (m).
    • Massa: de kilogram (kg).
    • Elektrische stroom: de ampère (A).
    • Thermodynamische temperatuur: de kelvin (K).
    • Hoeveelheid stof: de mol (mol).
    • Lichtsterkte: de candela (cd).
  • Meer dan 20 afgeleide SI-eenheden, met speciale namen en symbolen (bijv. frequentie: hertz (Hz), kracht: newton (N), elektrische weerstand: ohm (Ω)).
  • De voorvoegsels voor de aanduiding van decimale veelvouden en delen (bijv. kilo: 103 en k, milli: 10-3 en m).
  • Eenheden die alleen zijn toegelaten voor bijzondere toepassingsgebieden (bijv. sterkte van optische systemen: dioptrie, massa van edelstenen: metriekkaraat).
  • Samengestelde eenheden.

De definities van de eenheden zijn gebaseerd op natuurlijke constanten, zodat zelfs op zeer kleine schaal nauwkeurig kan worden gemeten. Daardoor kunnen de eenheden niet alleen in het dagelijks leven worden gebruikt, maar ook voor doeleinden waarbij grote precisie vereist is, zoals wetenschappelijk onderzoek of geavanceerde technologische toepassingen.

Uitzonderingen: De richtlijn heeft geen invloed op het gebruik van eenheden in lucht- en zeevervoer en spoorwegverkeer, die zijn vastgesteld bij internationale overeenkomsten die bindend zijn voor de EU of EU-landen.

Afwijkingen gelden alleen in Ierland en in beperkte omstandigheden:

  • de mijl, yard, voet en inch blijven toegelaten op verkeersborden en voor afstands- en sneheidsmetingen;
  • de pint blijft toegelaten voor de verkoop van melk in retourverpakking en bier en cider van het vat;
  • de troy ounce kan gebruikt blijven worden voor edele metalen.

Aanvullende aanduidingen

De richtlijn laat ook het gebruik toe van aanvullende aanduidingen (aanduidingen in meeteenheden die niet in de richtlijn zijn opgenomen). Deze aanduidingen kunnen echter niet los worden gebruikt; zij kunnen alleen in de richtlijn opgesomde en vastgestelde SI-eenheden vergezellen. Daarbij moeten de SI-eenheden overheersen.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn is sinds 1 oktober 1981 van toepassing en moest vóór 1 juli 1981 in de EU-landen in nationale wetgeving worden omgezet.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

KERNBEGRIPPEN

Internationaal Stelsel van Eenheden (SI): een stelsel van fysieke meeteenheden dat is gebaseerd op de meter, kilogram, seconde, ampère, kelvin, candela en mol, samen met een aantal voorvoegsels voor de aanduiding van decimale veelvouden of delen. Dit is de moderne versie van het metriek stelsel en het enige meetstelsel dat in bijna elk land ter wereld een officiële status heeft.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn 80/181/EEG van de Raad van 20 december 1979 inzake de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten op het gebied van meeteenheden, en tot intrekking van Richtlijn 71/354/EEG (PB L 39 van 15.2.1980, blz. 40-50)

Achtereenvolgende wijzigingen in Richtlijn 80/181/EU zijn in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Laatste bijwerking 03.02.2021

Top