VERZOEK OM INPUT

VOOR EEN INITIATIEF (zonder effectbeoordeling)

Dit document dient om het publiek en belanghebbenden te informeren over de werkzaamheden van de Commissie, zodat zij feedback kunnen geven en effectief kunnen deelnemen aan raadplegingen.

Wij verzoeken deze groepen hun standpunt te geven over de analyse van het probleem door de Commissie en mogelijke oplossingen. Bovendien worden zij uitgenodigd relevante informatie door te geven waarover zij beschikken.

 Geef uw feedback liefst in de eerste fase van het voorbereidende proces, zodat wij er optimaal gebruik van kunnen maken.

Titel van het initiatief

Strategisch prognoseverslag 2022 – Een beter begrip van de onderlinge vervlechting van de groene en digitale transitie

Leidend DG – verantwoordelijke eenheid

Secretariaat-generaal van de Europese Commissie, Eenheid A5 Prognoses en Strategische Communicatie

Verwacht soort initiatief

Mededeling van de Commissie

Indicatieve planning

Tweede kwartaal 2022

Aanvullende informatie

https://ec.europa.eu/info/strategy/strategic-planning/strategic-foresight_nl 

A. Politieke context, probleemomschrijving en subsidiariteitscontrole

Politieke context

·De Europese Green Deal heeft tot doel de EU om te vormen tot een eerlijke en welvarende samenleving, met een moderne, hulpbronnenefficiënte en concurrerende economie waarin tegen 2050 netto geen broeikasgassen meer worden uitgestoten en de economische groei is losgekoppeld van het gebruik van hulpbronnen. De digitale transformatie van de EU heeft tot doel ervoor te zorgen dat bedrijven en mensen kunnen floreren in een duurzame en welvarendere digitale toekomst waarin de mens centraal staat. Beide processen vinden tegelijkertijd plaats en beïnvloeden elkaar.

·Deze groene en digitale transities – de “dubbele transitie” – staan bovenaan de politieke agenda van de EU en zullen bepalend zijn voor de toekomst van Europa.

·Om Europa groener, digitaal fit en eerlijker te maken, heeft de Commissie verschillende initiatieven aangenomen en duidelijke streefdoelen vastgesteld.

·De transitie naar een groenere en digitale samenleving vereist een toekomstgericht perspectief voor de periode tot 2050 en een grondige analyse van de samenhang tussen de groene en digitale transitie en van de mogelijkheden om deze samenhang te versterken. Juist op dit punt kunnen prognoses een meerwaarde bieden voor beleidsvorming. Bij een aanpak op basis van prognoses wordt gekeken naar en vooruitgelopen op de toekomst. Dit draagt ertoe bij dat op ontwikkelingen kan worden geanticipeerd en beleidsinitiatieven kunnen worden onderbouwd door gestructureerd en systemisch voort te bouwen op en gebruik te maken van collectieve kennis.

·Het strategisch prognoseverslag is een mededeling van de Commissie en zal niet vergezeld gaan van enig ander initiatief.

Probleem dat met het initiatief wordt aangepakt

Vragen/kwesties die in aanmerking moeten worden genomen

·Het strategisch prognoseverslag 2022 zal gericht zijn op een beter begrip van het verband tussen, ofwel de onderlinge vervlechting van, de groene en de digitale transitie. Met het oog op 2050 zal in het verslag worden gekeken naar de verbanden tussen de twee transities en naar de wijze waarop zij elkaar kunnen versterken. In het verslag worden de volgende vragen aan de orde gesteld:

·Wat zijn de belangrijkste synergieën en de belangrijkste knelpunten bij de dubbele transitie, bijvoorbeeld wat betreft e-afval en de digitale koolstofvoetafdruk?

·Met welke sleuteltechnologieën kunnen beide transities succesvol met elkaar worden vervlochten? Welke technologieën die verband houden met de voortdurende digitale transformatie kunnen bijdragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Europese Green Deal?

·Wat is de rol van niet-technologische factoren bij de dubbele transitie, zoals op het gebied van regelgeving, financiering, gedragsveranderingen, maatschappelijke acceptatie en vaardigheden?

Grondslag van het EU-optreden (rechtsgrondslag en subsidiariteitscontrole)

Rechtsgrondslag

·Een rechtsgrondslag is niet vereist omdat dit geen wetgevingsinitiatief is.

·Voorzitter Von der Leyen heeft vicevoorzitter Maroš Šefčovič opgedragen het voortouw te nemen bij het streven om de cultuur van empirisch onderbouwde beleidsvorming van de Commissie te versterken. De opstelling van de jaarlijkse strategische prognoseverslagen vormt een belangrijk onderdeel van deze aanpak. Strategische prognoseverslagen dienen als input voor de werkprogramma’s en de meerjarenprogrammering van de Commissie, alsook, in voorkomend geval, voor individuele initiatieven. Deze strategische prognoses worden uitgevoerd via een participatief en sectoroverschrijdend prognoseproces. Daarbij consulteren de diensten van de Commissie de lidstaten (met name in het kader van het EU-brede prognosenetwerk), het Europees systeem voor strategische en beleidsanalyse, en diverse externe belanghebbenden.

Praktische noodzaak van EU-optreden

·Veranderingen in het klimaat en het milieu hebben, samen met het digitaliseringsproces, ingrijpende gevolgen voor de economie en het leven van de Europeanen. De veranderingen vinden plaats op alle niveaus, variërend van de politiek aan de basis tot mondiale machtsstructuren. Om de transitie naar een groen, digitaal en eerlijker Europa te ondersteunen, zal het strategisch prognoseverslag 2022 een analyse bieden die vooruitkijkt naar 2050. Dit zal de cultuur van paraatheid en empirisch onderbouwde anticiperende beleidsvorming op het gebied van de groene en de digitale transitie ondersteunen.

B. Wat is het beoogde resultaat van het initiatief en hoe wordt dit bereikt?

·De belangrijkste doelstelling van het strategisch prognoseverslag 2022 is bij te dragen tot een betere analyse van de onderlinge vervlechting van de groene en de digitale transitie. Daartoe zal het verslag een toekomstgerichte benadering bieden van zowel de synergieën als de belangrijkste knelpunten bij de dubbele transitie. In het verslag zullen de wijze waarop technologie de transities kan vergemakkelijken, en de rol van niet-technologische factoren worden onderzocht.

Waarschijnlijke effecten

·Net als de vorige strategische prognoseverslagen zal de editie 2022 als input dienen voor het werkprogramma en de meerjarige programmering van de Commissie.

·Het zal ook beleidsmakers en besluitvormers op verschillende niveaus input bieden door een analyse van prognoses inzake de verbanden tussen de groene en de digitale transitie. 

Effectbeoordeling

Vragen/kwesties die in aanmerking moeten worden genomen

·Het strategisch prognoseverslag 2022 is een niet-wetgevingsinitiatief. Het verslag is bedoeld als input voor de beleidsvorming van de EU; het vormt geen directe uitvoering van EU-beleid. Een effectbeoordeling is daarom niet vereist.

·Omdat het om een mededeling van de Commissie gaat, zal het niet vergezeld gaan van andere initiatieven; er zijn geen directe belemmeringen voor de tenuitvoerlegging waarmee rekening zou moeten worden gehouden.

Raadplegingsstrategie

Vragen/kwesties die in aanmerking moeten worden genomen

·In het kader van het strategisch prognoseverslag 2022 zal het verzoek om input ertoe bijdragen dat verschillende belanghebbenden, waaronder het bedrijfsleven en de onderzoeksgemeenschap, zich bewuster worden van de onderlinge vervlechting van de beide transities. De raadpleging zal 4 weken duren. Bijdragen kunnen worden geleverd in de 24 officiële talen van de EU op https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say_nl 

·De Commissie zal de lidstaten (via het EU-brede prognosenetwerk) en andere EU-instellingen (via het Europees systeem voor strategische en beleidsanalyse (ESPAS)) betrekken bij het prognoseproces. Zij zal ook externe belanghebbenden, waaronder het bedrijfsleven en de onderzoeksgemeenschap, denktanks etc., bij het proces betrekken.

·De Europese Commissie zal bij het opstellen van het strategisch prognoseverslag 2022 verwijzen naar de bevindingen in het kader van dit verzoek om input.