De sociale dimensie van het globaliseringsproces - voordelen voor iedereen

De Europese Unie zet zich samen met andere spelers in voor een globaliseringsproces met een duurzaam en sociaal gezicht. Ze wil nog meer inspanningen leveren voor een rechtvaardige verdeling van de voordelen van het globaliseringsproces en haar ervaringen met andere betrokken internationale spelers delen.

MAATREGEL

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 18 mei 2004 "De sociale dimensie van de globalisering - hoe de EU ertoe bijdraagt dat iedereen er voordeel van heeft" [COM(2004) 383 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen].

SAMENVATTING

De Europese Commissie wil met deze mededeling een bijdrage leveren aan de discussie over een rechtvaardig en duurzaam globaliseringsproces.

BEHEERSING VAN DE GLOBALISERING

Met het globaliseringsproces wordt het geleidelijk naar elkaar toegroeien van economieën en samenlevingen onder invloed van nieuwe technologieën, nieuwe economische betrekkingen en het nationale en internationale beleid van een groot aantal spelers (regeringen, internationale organisaties, ondernemingen, de wereld van het werk, de media en maatschappelijke organisaties) bedoeld. Voor een groot aantal mensen op de wereld levert het globaliseringsproces aanzienlijke voordelen op. Zo zijn door het globaliseringsproces betere en lucratievere banen ontstaan in delen van de wereld waar vroeger de landbouw de voornaamste bron van inkomsten was.

Het globaliseringsproces levert echter nog steeds niet evenveel voordelen voor alle landen en alle mensen overal ter wereld op. De voortschrijdende economische integratie in de wereld leidt tot onevenwichtige ontwikkelingen en pakt vaak ongunstig uit voor zwakke spelers, of het daarbij nu om regio's, bedrijfstakken of werknemers gaat. Een echt duurzaam globaliseringsproces zal pas op gang komen als er sprake is van een rechtvaardiger sociale ontwikkeling voor iedereen.

BIJDRAGE VAN DE EUROPESE UNIE AAN DE SOCIALE DIMENSIE VAN HET GLOBALISERINGSPROCES

De Europese Unie maakt zich er op Europees en op internationaal niveau reeds lang sterk voor dat het globaliseringsproces niet alleen tot economische vooruitgang, maar ook tot vooruitgang op sociaal vlak leidt.

Wat is door de EU bereikt?

De Europese Unie is door haar eigen ervaringen met de integratie in Europa een belangrijk economisch, politiek en sociaal integratiemodel geworden. Dit model en de strategie van Lissabon, die door de staatshoofden en regeringsleiders in 2000 is goedgekeurd en een praktische invulling aan het model geeft, kan niet simpelweg naar andere delen van de wereld worden overgeheveld. Dat neemt niet weg dat sommige aspecten ervan wel voor die werelddelen van belang kunnen zijn.

In de Europese Unie is een interne markt met vrij verkeer van goederen, diensten, kapitaal en personen tot stand gebracht, die geschraagd wordt door de Economische en Monetaire Unie. De Europese Unie voert ter bevordering van het concurrentievermogen, de werkgelegenheid, maatschappelijke ontwikkeling en een duurzaam milieu op de verschillende terreinen een coherent beleid. Dankzij de Europese Unie en de door haar gehanteerde aanpak heeft het economische integratieproces met name in de minder sterk ontwikkelde lidstaten tot een verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden geleid. De Europese Unie heeft daarbij de nadruk gelegd op sterke, met elkaar samenwerkende institutionele structuren, betrokkenheid van alle spelers door middel van de Europese sociale dialoog, belangrijke arbeidsnormen, zoals gelijke behandeling op de arbeidsmarkt en gelijkheid van mannen en vrouwen, minimumnormen op het gebied van de arbeidsomstandigheden en de arbeidsvoorwaarden, goed functionerende systemen op het gebied van de sociale zekerheid, investeringen in human capital en de kwaliteit van het werk, en meer in het algemeen eerbiediging van de mensenrechten en de rechtsstaat.

De overstap naar een vrije markteconomie in de acht landen in Midden- en Oost-Europa, die op 1 mei 2004 lid van de Europese Unie zijn geworden, heeft aangetoond hoe belangrijk dit Europese economische en sociale model is voor landen die op een ander economisch systeem moeten overstappen.

Wat is op internationaal niveau bereikt?

De Europese Unie is zich er reeds lang van bewust dat ook in haar buitenlands beleid aan een rechtvaardig globaliseringsproces moet worden gewerkt.

Bij onderhandelingen over verschillende overeenkomsten voor economische samenwerking heeft ze de gelegenheid aangegrepen om belangrijke bepalingen over een duurzaam globaliseringsproces op papier te zetten. De koppeling tussen handel en ontwikkeling, op armoedebestrijding gerichte ontwikkelingssamenwerking, fundamentele arbeidsnormen, sociaal verantwoord ondernemen, milieubescherming, duurzame ontwikkeling, alsook eerbiediging van de rechtsstaat en de mensenrechten, en democratisering zijn zo centrale thema's in het buitenlands beleid geworden.

Met deze thema's houdt de Europese Unie ook rekening bij de bilaterale akkoorden die met bijna alle landen in de wereld en tal van regionale samenwerkingsorganisaties worden afgesloten. Bovendien hebben ontwikkelingslanden die zich aan de belangrijkste arbeidsnormen houden in het kader van het systeem van algemene preferenties gunstiger voorwaarden voor uitvoer naar de Europese Unie gekregen.

De Europese Unie ondersteunt daarnaast ook verschillende regionale integratieprocessen. Door deze processen wordt een betere integratie in de globale economie mogelijk, wat weer in het voordeel van alle betrokkenen is.

Door middel van haar "Europees nabuurschapsbeleid" wil de Europese Unie voorts samen met haar buren in het oosten en zuiden een stabiele en welvarende ruimte opbouwen.

Daarbij wordt voortdurend in het oog gehouden dat de marktsector bij de inspanningen voor een rechtvaardig globaliseringsproces eveneens een rol te spelen heeft.

MEER INSPANNINGEN VOOR EEN DUURZAAM EN SOCIAAL GEZICHT VAN HET GLOBALISERINGSPROCES

De Europese Unie zet zich in haar beleid op de verscheidene terreinen actief in voor de sociale dimensie van het globaliseringsproces. Dat neemt niet weg dat er op Europees en nationaal niveau nog veel meer zal moeten gebeuren. Om de economische en sociale herstructureringsprocessen beter gestalte te geven, zal er meer gebruik moeten worden gemaakt van de middelen uit de Structuurfondsen. Ook is het van belang dat alle spelers op veranderingsprocessen anticiperen en veranderingen op gang brengen en verwerken. Om de sociale gevolgen van het globaliseringsproces beter in te schatten en tot doelgerichter buitenlandse hulpactiviteiten te komen zal de Europese Unie de sociale dimensie tevens sterker laten meewegen bij de planning en uitvoering van de verschillende programma's en projecten voor bepaalde regio's en derde landen.

Bij al het werk van de Europese Unie voor de ontwikkelingslanden mag echter niet uit het oog worden verloren dat de ontwikkelingslanden zelf een belangrijke verantwoordelijkheid hebben in het te beheersen globaliseringsproces en de te ontwikkelen sociale dimensie daarin.

Daarnaast is ook de bijdrage van internationale instellingen aan een duurzaam globaliseringsproces en vooral aan de bevordering van behoorlijke arbeidsomstandigheden van het allergrootste belang. De Wereldhandelsorganisatie (WTO), de internationale financiële instellingen, de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO)en alle organisaties van de Verenigde Naties dienen hieraan op coherente en gecoördineerde wijze mee te werken.

Heel in het algemeen roept de Commissie ertoe op om het niet bij voornemens te laten, maar om concreet aan het werk te gaan.

ACHTERGROND

De internationale commissie voor de sociale dimensie van het globaliseringsproces van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) heeft op 24 februari 2004 een rapport gepubliceerd, getiteld "Een rechtvaardig globaliseringsproces: kansen voor iedereen". Om een aandeel te hebben in de zo op gang gebrachte discussie en de praktische invulling van de voorstellen en aanbevelingen van de genoemde internationale commissie, heeft de Europese Commissie een bijdrage over de sociale dimensie van het globaliseringsproces het licht doen zien.

See also

Nadere informatie vindt u op de site van de internationale commissie voor de sociale dimensie van het globaliseringsproces van de Internationale Arbeidsorganisatie (EN)(ES)(FR).

Laatste wijziging: 05.07.2004