Forumkeuzebedingen tussen partijen bij internationale transacties

Bedrijven in de Europese Unie (EU) die betrokken zijn bij internationale juridische transacties moeten er zeker van zijn dat hun forumkeuzebeding wordt geëerbiedigd en dat een beslissing van dat forum internationaal wordt erkend.

BESLUIT

2014/887/EU: Besluit van de Raad van 4 december 2014 betreffende de goedkeuring namens de Europese Unie van het Haags Verdrag van 30 juni 2005 inzake bedingen van forumkeuze.

SAMENVATTING

Bedrijven in de Europese Unie (EU) die betrokken zijn bij internationale juridische transacties moeten er zeker van zijn dat hun forumkeuzebeding wordt geëerbiedigd en dat een beslissing van dat forum internationaal wordt erkend.

WAT DOET DIT VERDRAG?

Het regelt de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in geschillen die voortvloeien uit commerciële transacties waarbij de partijen bij dergelijke transacties exclusieve bevoegdheid hebben verleend aan een rechter van hun keuze. Partijen bij het verdrag zijn onder andere staten, zowel binnen als buiten de EU.

Het verdrag inzake bedingen van forumkeuze werd op 30 juni 2005 onder auspiciën van de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht gesloten.

KERNPUNTEN

Het verdrag is van toepassing op exclusieve forumkeuzebedingen in internationale burgerlijke en handelszaken maar sluit een aantal zaken uit, waaronder:

• consumenten- en arbeidsovereenkomsten;
• de bevoegdheid van natuurlijke personen;
• aangelegenheden inzake familierecht;
• de geldigheid van rechtspersonen en intellectuele-eigendomsrechten
• arbitrage en andere vormen van alternatieve geschillenbeslechting.

Een exclusief forumkeuzebeding kan door twee of meer partijen worden gesloten om aan te wijzen welke rechters (één of meer speciale rechters) van één verdragsluitende staat bevoegd zijn bij geschillen met betrekking tot een bepaalde rechtsbetrekking. De overeenkomst wordt beschouwd als exclusief, tenzij door de betrokken partijen anders aangegeven.

De aangewezen rechter is de enige rechter die bevoegd is om geschillen onder het forumkeuzebeding te horen, tenzij deze besluit dat de overeenkomst niet geldig is krachtens het nationale recht. Elke andere rechter van een verdragsluitende staat (niet-gekozen rechter) moeten zaken in strijd met het forumkeuzebeding opschorten of staken, behalve zaken:

• waarbij, in het kader van de wet van de staat van de aangewezen rechter, de overeenkomst nietig is;
• waarbij, in het kader van de wet van de staat van de andere partij, die partij het beding niet wettelijk kon aangaan;
• waar de uitvoering van het beding in strijd is met de openbare orde van de staat van de niet-gekozen rechter;
• indien het beding niet kan worden uitgevoerd of de aangewezen rechter beslist de zaak niet te beslechten.

Andere verdragsluitende staten moeten een uitvoerbare beslissing van de aangewezen rechter erkennen en afdwingen.

Indien de beslissing wordt herzien of de termijn voor herziening nog niet is verstreken, kan handhaving door andere verdragsluitende staten worden uitgesteld. In het verdrag staan ook een aantal andere situaties waarin de erkenning en tenuitvoerlegging kan worden geweigerd. Omgekeerd worden in de tekst ook de documenten genoemd die nodig zijn voor het verzoek om erkenning en tenuitvoerlegging.

Ook biedt het verdrag de verdragsluitende partijen de mogelijkheid bepaalde zaken van het verdrag uit te sluiten. Toen de EU formeel toestemming gaf, werd een verklaring opgesteld dat ze dit verdrag niet zullen toepassen op bepaalde verzekeringsaangelegenheden.

Het verdrag werd in 2009 door de EU getekend en op 11 juni 2015 geratificeerd. Alle EU-landen (met uitzondering van Denemarken) zijn dus door het verdrag gebonden.

De interne regels van de EU inzake de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken zijn hervormd in Verordening (EU) nr. 1215/2012 (Brussel I) om samenhang met het verdrag te waarborgen.

Voor meer informatie, kijk op:

• Persbericht van de Europese Commissie over het verdrag inzake forumkeuzebedingen
• Homepage van de Europese Commissie over civiel recht

GERELATEERD BESLUIT

Verordening (EU) nr. 1215/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2012 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (PB L 351 van 20.12.2012, blz. 1-32).

Laatste bijwerking 13.05.2015