De groothandelsmarkt voor elektriciteit en gas — toezichtsregels van de EU

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) nr. 1227/2011 — de integriteit en transparantie van de groothandelsmarkt voor energie

SAMENVATTING

WAT DOET DEZE VERORDENING?

De verordening voorziet in een kader voor het toezicht op de groothandelsmarkten voor energie*. Ze wil misbruik zoals handel met voorwetenschap* en marktmanipulatie* uitsluiten.

KERNPUNTEN

De verordening versterkt de rol van het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (Agency for the Cooperation of Energy Regulators — ACER). De taken van het ACER omvatten:

• het monitoren van handelsactiviteiten op de groothandelsmarkt voor energie. Dat moet gebeuren door het opzetten van een Europees register van marktdeelnemers op basis van de door de nationale autoriteiten verstrekte informatie.
• het verzenden van een jaarlijks activiteitenverslag naar de Europese Commissie. Dit kan het volgende omvatten:
  • aanbevelingen over hoe marktregels beter kunnen worden toegepast om transparantie en integriteit te verbeteren
  • een evaluatie om na te gaan of minimale vereisten voor georganiseerde markten de transparantie kunnen verhogen.

Marktmanipulatie

Met de oprichting van het ACER wil de verordening gevallen van marktmanipulatie voorkomen zoals:

• het plaatsen van valse orders
• het verspreiden van onjuiste informatie
• het geven van verkeerde informatie aan degenen die prijsanalyses uitvoeren of marktrapporten publiceren met als doel het misleiden van marktdeelnemers die op basis van deze informatie handelen
• het opgeven van een elektriciteitsopwekkingscapaciteit*, transmissiecapaciteit* en een hoeveelheid aardgas die niet overeenkomen met de werkelijk beschikbare capaciteiten. Dit kan de prijzen van elektriciteit en gas beïnvloeden.

Deelnemers

Marktdeelnemers moeten:

• zich registreren bij een nationale regelgevende instantie (NRI)
• informatie verstrekken aan het ACER en de NRI zodat beide organen de handelsactiviteiten kunnen controleren
• voorwetenschap* tijdig openbaar maken, waaronder ook informatie met betrekking tot capaciteit en benutting van de faciliteiten, productie, opslag, consumptie en transmissie van elektriciteit, aardgas of vloeibaar aardgas (lng).

Sancties

Indien deze verordening niet wordt gerespecteerd moeten EU-landen sancties opleggen. Deze sancties moeten evenredig zijn en een weerspiegeling zijn van:

• de ernst van de overtreding
• de door de consumenten geleden schade
• de winst die potentieel door handel met voorwetenschap* of marktmanipulatie werd gerealiseerd.

KERNBEGRIPPEN

* Groothandelsmarkten voor energie: markten waarop energie wordt verhandeld tussen detailenergieleveranciers (zoals elektriciteitsmaatschappijen), investeringsbanken en grote energieverbruikers (bijvoorbeeld staalfabrieken).

* Handel met voorwetenschap: wanneer een individu probeert om te profiteren van handel van een bepaald product op basis van informatie die nog niet openbaar is gemaakt (voorwetenschap). Andere handelaars zijn zonder deze informatie benadeeld.

* Marktmanipulatie: de opzettelijke belemmering van de eerlijke werking van een markt. Dit kan gaan over het creëren van verkeerde of misleidende signalen met betrekking tot het aanbod van en de vraag naar een bepaald product, waardoor de prijs beïnvloed wordt.

* Elektriciteitsopwekkingscapaciteit: de capaciteit om elektrische energie op te wekken.

* Transmissiecapaciteit: de capaciteit van een vaste infrastructuur, zoals elektriciteitskabels, om elektriciteit te transporteren.

* Voorwetenschap: informatie met betrekking tot een product die nog niet openbaar is gemaakt. Indien deze informatie openbaar zou zijn gemaakt, zou dit de prijs van het product in kwestie kunnen beïnvloeden.

ACHTERGROND

Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

Vanaf 28 december 2011.

BESLUIT

Verordening (EU) nr. 1227/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2011 betreffende de integriteit en transparantie van de groothandelsmarkt voor energie (PB L 326 van 8.12.2011, blz. 1-16)

Laatste bijwerking 26.10.2015