92002E3328

SCHRIFTELIJKE VRAAG E-3328/02

van Toine Manders (ELDR) aan de Commissie

(25 november 2002)

Betreft: Fraude met bankpassen

In Nederland is er kennelijk op dit moment sprake van een grootschalige pinpasfraude (zie o.a. ANP-persbericht 18 oktober 2002). Pinpasfraudeurs schijnen gegevens te kopiëren van een pinpas door middel van het plaatsen van kastjes in bankautomaten en schrijven deze gegevens vervolgens over op een blanco pas. Zodra ze door de code te kraken of af te kijken de pincode van hun slachtoffer hebben verkregen worden rekeningen van het slachtoffer met gebruik van deze falsificaties door spookopnames in korte tijd leeggeroofd, terwijl de nietsvermoedende rekeninghouders de bankpas nog in hun bezit houden. Banken houden de situatie in de doofpot uit angst voor verlies van clientèle en verzekeren de klant dat de elektronische betaalmiddelen en de beveiliging daarvan fraudebestendig zijn.

De consument is voor zijn financiële transacties grotendeels afhankelijk geworden van het elektronisch bankieren en elektronische betaalsystemen en dreigt daar nu het slachtoffer van te worden. De stijging van het aantal recente gevallen in binnen- en buitenland en de bedragen die ermee gemoeid zijn maken nieuw beleid zowel wenselijk als noodzakelijk. De invoering van de euro en de eerder dit jaar gesloten overeenkomst tussen Europese banken waardoor met een nationale bankpas in heel Europa kosteloos gepind kan worden zijn positieve ontwikkelingen van het Europees financieel beleid die overschaduwd worden door deze fraude. De kennelijke fraude met bankpassen frustreert zodoende de positieve uitwerking van het Europees beleid inzake.

Elektronisch betalen draagt significant bij aan de voltooiing van de interne financiële markt in 2005. Bij gebrek aan consumentenvertrouwen in het elektronisch betalingsverkeer, zal er sprake zijn van een ernstige verstoring van totstandkoming van dit aspect van de interne markt. De situatie in Nederland kent dan ook Europese repercussies, waardoor sprake is van een Europees probleem dat om een duidelijke Europese oplossing vraagt

1. Is de Commissie bekend met de bovengenoemde situatie?

2. Onderschrijft de Commissie de conclusie dat de grootschalige fraude het vertrouwen van de consument in het elektronisch betalingsverkeer ondermijnt en zodoende de totstandkoming van een interne financiële markt frustreert?

3. Is de Commissie bereid naar aanleiding van de hierboven geschetste situatie actie te ondernemen en zo ja, welke actie?

Antwoord van de heer Bolkestein namens de Commissie

(8 januari 2003)

1. De Commissie is op de hoogte van de situatie die door het geachte parlementslid wordt beschreven.

2. De Commissie onderschrijft de conclusie van het geachte parlementslid. Het soort fraude dat door het geachte parlementslid wordt beschreven, waarbij een vervalste blanco pas wordt aangemaakt en de pincode op verschillende manieren wordt achterhaald (shoulder surfing, gebruik van verborgen camera's, enz.) komt helaas niet alleen in Nederland voor, en de investeerders in de betaalsector en rechtshandhavingsinstanties kennen de beschreven werkwijze.

Om fraude met valse kaarten tegen te gaan worden door betaalkaartbedrijven en banken veel middelen ingezet om in alle lidstaten en in veel derde landen chipkaarten in te voeren. De gegevens op de kaart worden dan niet langer opgeslagen op de magneetstrip, maar in de chip. Daardoor kunnen ze heel moeilijk worden gekopieerd. De betaalkaartbedrijven en de banken willen de chipkaart in 2005 in alle lidstaten invoeren. Deze lange termijn is nodig omdat een enorm aantal nieuwe kaarten moet worden uitgegeven en veel machines (terminals, automatische kassa's, enz.) moet worden vervangen of aangepast.

3. Als gevolg van Resolutie nr. C4 0455/98 van het Parlement, onderneemt de Commissie actie om betalingen veiliger te maken. Om fraude met en vervalsing van niet-contante betaalmiddelen te voorkomen, keurde de Commissie in februari 2001 een driejarig actieplan voor fraudepreventie goed, gebaseerd op een partnerschap van alle belanghebbenden. Daarin worden vijf hoofdgebieden beschreven en 11 hoofdacties die de Commissie en de andere partijen moeten ondernemen. In het Actieplan, dat tot doel heeft betalingen op een economisch haalbare wijze zo veilig mogelijk te maken, wordt de hoogste prioriteit gegeven aan het verhogen van de veiligheid.

Tijdens de vergaderingen van de groep van deskundigen voor fraudepreventie van de Europese Unie, die stuurgroep is voor de tenuitvoerlegging van het Actieplan voor fraudepreventie, worden geregeld veiligheidsvraagstukken besproken, waaronder ook de vorderingen op het gebied van de overschakeling op chipkaarten.

In 2003 zal de Commissie een conferentie organiseren over de veiligheid van betalingen op de interne markt, met de bedoeling de voorlichting over de veiligheid van moderne betaalproducten en -systemen te verbeteren.

Eind 2003 zal de Commissie verslag uitbrengen aan het Parlement en de Raad over de vorderingen met het Actieplan voor fraudepreventie en zonodig verdere maatregelen voorstellen.

Het E-europe Smart Card Actieplan omvat ook initiatieven die tot doel hebben financiële instellingen aan te moedigen chipkaarten te gebruiken voor betalingen (hetgeen aansluit bij de oplossing die in punt 2 wordt beschreven)