91997E4144

SCHRIFTELIJKE VRAAG E-4144/97 van Mirja Ryynänen (ELDR) aan de Commissie (21 januari 1998)

Betreft: Betekenis van herbebossing in verband met het mondiale broeikaseffect

De grote betekenis van de bossen is dat zij broeikasgassen weer in de kringloop van de natuur kunnen opnemen. Heden ten dage worden er echter meer bossen vernietigd dan dat er voor in de plaats komen. Het bosbestand in de wereld neemt mede als gevolg van de erosie in verontrustend tempo af.

Heeft de Commissie maatregelen besproken waarmee a) de lidstaten van de EU en b) de doellanden van de samenwerkingsontwikkeling van de EU kunnen worden aangespoord de herbebossingsplannen zo te intensiveren dat deze op de lange termijn effect sorteren voor de kooldioxidebalans in de wereld en het tegengaan van erosie?

Antwoord van de heer F. Fischler namens de Commissie (30 maart 1998)

De Commissie moedigt zowel de lidstaten als de ontwikkelingslanden waarmee de Gemeenschap samenwerkt, aan om hun bossen te beschermen en de bebossingsmaatregelen verder te ontwikkelen.

Het bosareaal in de Gemeenschap neemt toe en er zijn maatregelen genomen om de bosreserves te beschermen en te vergroten. De regeling van de Gemeenschap betreffende de bebossing van landbouwgrond en inzake bosverbetering is expliciet gericht op de koolstofabsorptie om het broeikaseffect tegen te gaan en op een landschapsbeheer dat beter aansluit bij het natuurbehoud. Die regeling voorziet in een bijdrage in de kosten van bebossing van landbouwgrond en van bosbouwkundige verbetering van bepaalde bestaande bossen. Deze maatregel is in 1992 ingevoerd en in april 1996 was al 550 000 ha nieuw bos aangelegd en hadden de lidstaten in het kader van de regeling een nog groter areaal voor bosbouw aangewezen. Eind 1996 was aan de regeling 500 mln Ecu besteed.

De Gemeenschap draagt ook bij in de financiering van maatregelen ter voorkoming van bosbranden. Sinds 1991 is uit de communautaire begroting 74 mln Ecu toegekend aan 600 brandpreventieprojecten in het kader van door de lidstaten ingediende nationale of regionale brandbeschermingsplannen. Er is ook een communautaire regeling opgesteld om de oorzaken van bosbranden te onderzoeken en de beschermingsmaatregelen te evalueren.

Communautaire maatregelen voor de bescherming en de uitbreiding van het bosbestand in de Gemeenschap worden eveneens toegepast in het kader van de regeling voor de bescherming van de bossen tegen luchtverontreiniging, van de onderzoeksprogramma's van de Gemeenschap en van het programma voor plattelandsontwikkeling in regio's van de doelstellingen 1 en 5b.

Wat Europa als geheel betreft, is op de ministerconferentie van Helsinki over bosbescherming in Europa een specifieke resolutie aangenomen inzake lange-termijnaanpassing van de Europese bossen aan de klimaatsveranderingen.

Ook de industrie kan een bijdrage leveren door een zodanig gebruik van hout dat koolstof wordt vastgehouden. De goede eigenschappen van hout uit een oogpunt van thermische isolatie bieden tal van mogelijkheden in de bouwsector, en in het Witboek over duurzame energiebronnen ((COM(97) 599 def. )) worden de mogelijkheden van energie uit hout besproken.

Wat de ontwikkelingssamenwerking betreft, zijn zeer uiteenlopende acties gefinancierd waarbij bomen zijn geplant, vooral op boerderijen en in bufferzones rond beschermde gebieden, zowel in het kader van programma's voor tropische bossen als in het kader van plattelandsontwikkelingsprojecten.

De Gemeenschap heeft met een bedrag van 57 mln Ecu bijgedragen in de financiering van het grootste internationale programma op het gebied het tropische bos, namelijk het modelprogramma voor Brazilië. Het programma is gericht op het behoud en de duurzame ontwikkeling van het Amazone-regenwoud. De activiteiten waren toegespitst op het vaststellen van een beleidskader voor het behoud van het woud en sinds 1996 worden ook op kleine schaal veldprojecten gefinancierd met het oog op het duurzaam beheer van de bossen als koolstofdioxidebinders.

Herbebossing en bosverbetering stonden centraal in de communautaire programma's voor Azië om massale ontbossing te helpen tegengaan. Tot nog toe zijn de meeste acties van de Gemeenschap echter niet meer dan experimenten, maar in de toekomst zal meer aandacht worden besteed aan de belangrijkste elementen op institutioneel vlak die van invloed zijn op de boomaanplant, zoals de boswetgeving en de grondbezitstructuur, aan de beschikbaarheid van kredieten en markten, en aan de technische mogelijkheden.

Voor de landen in Afrika, het Caribische gebied en de Stille Oceaan (ACS-Staten) is in de gewijzigde Lomé IV-Overeenkomst, ondertekend in 1995, ontbossing als een ernstig probleem omschreven en deze overeenkomst omvat dan ook een protocol inzake het duurzaam beheer van het bosbestand. In het Groenboek over de betrekkingen tussen de Europese Unie en de ACS-landen bij het aanbreken van de 21ste eeuw - uitdagingen en keuzen van een nieuwe vorm van partnerschap ((COM(96) 570 def. )) - wordt de vernietiging van bosreserves aangemerkt als een probleem dat speciale aandacht verdient; de richtsnoeren van de Gemeenschap voor de ontwikkeling van de bosbouwsector omvatten maatregelen voor de aanleg van bossen.

In de periode van 1992 tot 1996 heeft de Commissie 466 mln Ecu toegekend aan 510 projecten ten behoeve van tropische bossen. De bijdragen worden voornamelijk gefinancierd met middelen van de begrotingspost voor tropische bossen (52 % van de kredieten voor bosbouw) en van de begrotingsposten voor de landen van Azië en Latijns-Amerika (27 %).

Op werelvlak is de Gemeenschap de drijvende kracht geweest achter de totstandbrenging van de intergouvernementele werkgroep voor bossen in het kader van de VN-commissie voor duurzame ontwikkeling. De door de werkgroep voorgestelde activiteiten zijn in 1997 op de speciale zitting van de algemene vergadering van de Verenigde Naties goedgekeurd en zij vormen een belangrijke basis voor verdere samenwerking met het oog op duurzame bosbouw.

Bij de recente Conferentie van Kyoto is de belangrijke rol van de bossen in het opnemen van broeikasgassen erkend. Door de mens veroorzaakte veranderingen in de biomassa van het bos, o.m. de bovengenoemde communautaire regeling voor bebossing van landbouwgrond, dragen bij tot het naleven van de verbintenissen in het kader van het protocol inzake de emissiebeperking.