61977J0073

VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 - UITSLUITENDE BEVOEGDHEDEN - HUUR EN PACHT VAN ONROERENDE GOEDEREN - STRIKTE UITLEGGING - WINKELBEDRIJF UITGEOEFEND IN EEN DOOR DE VERPACHTER VAN EEN DERDE GEHUURD ONROEREND GOED - EXPLOITATIEOVEREENKOMST - UITSLUITING VAN DE TOEPASSELIJKHEID VAN ARTIKEL 16 - BETWISTING VAN HET BESTAAN VAN EEN DERGELIJKE OVEREENKOMST

DE TOEKENNING , IN HET BELANG VAN EEN GOEDE RECHTSBEDELING , VAN EEN UITSLUITENDE BEVOEGDHEID AAN DE GERECHTEN VAN EEN VERDRAGSLUITENDE STAAT IN HET KADER VAN ARTIKEL 16 VAN HET VERDRAG HEEFT TOT GEVOLG DAT PARTIJEN WORDEN BEROOFD VAN DE FORUMKEUZE DIE HUN ANDERS ZOU TOEKOMEN , EN DAT ZIJ IN BEPAALDE GEVALLEN WORDEN GEDAAGD VOOR EEN RECHTER DIE TEN AANZIEN VAN GEEN HUNNER DE EIGEN RECHTER VAN DE WOONPLAATS IS . DEZE OVERWEGING BRENGT ERTOE DE BEPALINGEN VAN ARTIKEL 16 NIET UIT TE LEGGEN IN EEN RUIMERE ZIN DAN HUN OOGMERK VERLANGT . DERHALVE BEHOORT HET BEGRIP ' ' HUUR EN VERHUUR , PACHT EN VERPACHTING VAN ONROERENDE GOEDEREN ' ' IN ARTIKEL 16 VAN HET VERDRAG NIET TE WORDEN UITGELEGD ALS OMVATTEND HET GEVAL VAN EEN OVEREENKOMST TOT VERPACHTING VAN EEN WINKELBEDRIJF DAT WORDT UITGEOEFEND IN EEN DOOR DE VERPACHTER VAN EEN DERDE GEHUURD ONROEREND GOED . EEN BETWISTING VAN HET BESTAAN VAN EEN DERGELIJKE OVEREENKOMST BRENGT GEEN VERSCHIL IN HET GEGEVEN ANTWOORD MET BETREKKING TOT DE TOEPASSELIJKHEID VAN ARTIKEL 16 VAN HET VERDRAG .

IN DE ZAAK 73/77 ,

BETREFFENDE EEN VERZOEK AAN HET HOF KRACHTENS DE ARTIKELEN 2 EN 3 VAN HET PROTOCOL VAN 3 JUNI 1971 ( PB L 204 VAN 2 . 8 . 1975 , BLZ . 28 ) BETREFFENDE DE UITLEGGING DOOR HET HOF VAN JUSTITIE VAN HET VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ( PB L 299 VAN 31 . 12 . 1972 , BLZ . 32 ) VAN DE HOGE RAAD DER NEDERLANDEN IN HET ALDAAR AANHANGIG GEDING TUSSEN

THEODORUS ENGELBERTUS SANDERS , TE ARNHEM ,

EN

RONALD VAN DER PUTTE , TE NOORDWIJKERHOUT ,

OM EEN PREJUDICIELE BESLISSING INZAKE DE UITLEGGING VAN ARTIKEL 16 , AANVANG EN SUB 1 VAN GENOEMD VERDRAG ,

1 OVERWEGENDE DAT DE HOGE RAAD DER NEDERLANDEN BIJ ARREST VAN 10 JUNI 1977 , INGEKOMEN TEN HOVE OP 15 JUNI 1977 , KRACHTENS DE ARTIKELEN 2 EN 3 VAN HET PROTOCOL VAN 3 JUNI 1971 ( PB L 204 VAN 2 . 8 . 1975 , BLZ . 28 ) BETREFFENDE DE UITLEGGING DOOR HET HOF VAN JUSTITIE VAN HET VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ( PB L 299 VAN 31 . 12 . 1972 , BLZ . 32 ) EEN AANTAL PREJUDICIELE VRAGEN HEEFT GESTELD OVER DE UITLEGGING VAN ARTIKEL 16 , AANHEF EN SUB 1 , VAN DIT VERDRAG ;

2 DAT DEZE VRAGEN ZIJN GESTELD IN HET KADER VAN EEN GEDING TUSSEN TWEE NEDERLANDERS , THANS WOONACHTIG IN NEDERLAND , OVER EEN UIT 1973 DATERENDE OVEREENKOMST WAARBIJ ZIJ WAREN OVEREENGEKOMEN DAT DE EEN DE EXPLOITATIE VAN EEN BLOEMENZAAK IN EEN WINKEL DIE DE ANDER HAD GEHUURD IN WUPPERTAL-ELBERFELD , BONDSREPUBLIEK DUITSLAND , VAN DIE ANDER ZOU PACHTEN ;

3 DAT NADAT TUSSEN PARTIJEN IN HET HOOFDGEDING EEN GESCHIL WAS ONTSTAAN OVER DE DOOR HEN GESLOTEN OVEREENKOMST , EN ZELFS OVER HET BESTAAN HIERVAN , DE PACHTER SANDERS NA ZIJN WEIGERING DE EXPLOITATIE VAN HET WINKELBEDRIJF AAN TE VANGEN , DAARTOE IS GEDWONGEN BIJ EEN UITSPRAAK IN KORT GEDING VAN DE PRESIDENT VAN DE RECHTBANK TE ARNHEM ;

4 DAT IN HOGER BEROEP HET GERECHTSHOF TE ARNHEM HEEFT VASTGESTELD DAT DE OMSTREDEN OVEREENKOMST BESTOND EN DAT SANDERS AAN ZIJN VERPACHTER , VAN DER PUTTE , EEN BEDRAG VOOR DE HUUR VAN DE WINKEL EN EEN ANDER BEDRAG VOOR DE PACHT VAN HET BEDRIJF ALS ZODANIG EN DE GOODWILL HAD TE BETALEN ;

5 OVERWEGENDE DAT SANDERS DE EXCEPTIE VAN ONBEVOEGDHEID VAN HET GERECHTSHOF HEEFT OPGEWORPEN , ZICH DAARTOE MET NAME BEROEPEND OP ARTIKEL 16 VAN HET VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 , DAT ONDER PUNT 1 BEPAALT DAT ONGEACHT DE WOONPLAATS BIJ UITSLUITING BEVOEGD ZIJN :

' ' 1 . TEN AANZIEN VAN ZAKELIJKE RECHTEN OP EN HUUR EN VERHUUR , PACHT EN VERPACHTING VAN ONROERENDE GOEDEREN : DE GERECHTEN VAN DE VERDRAGSLUITENDE STAAT WAAR HET ONROEREND GOED GELEGEN IS . . .;

' '

6 DAT SANDERS IN HET ONGELIJK IS GESTELD OP GROND DAT BIJ DE ONDERHAVIGE OVEREENKOMST DE NADRUK MINDER VALT OP DE HUUR OF PACHT VAN EEN ONROEREND GOED DAN OP DE VERPACHTING VAN EEN WINKELBEDRIJF EN DAT VOOR DEZE MATERIE NIET GELDT DE REDEN DIE TEN GRONDSLAG LIGT AAN DE UITSLUITENDE BEVOEGDHEID ALS VOORZIEN IN GENOEMD ARTIKEL 16 , SUB 1 , NAMELIJK DAT HUUR EN PACHT VAN ONROERENDE GOEDEREN IN HET ALGEMEEN DOOR BIJZONDERE WETTELIJKE BEPALINGEN WORDEN BEHEERST EN HET DE VOORKEUR VERDIENT DAT DE TOEPASSING VAN DEZE BEPALINGEN WORDT BEOORDEELD DOOR DE RECHTERS VAN HET LAND WAAR DEZE BEPALINGEN VAN KRACHT ZIJN ;

7 OVERWEGENDE DAT , NA DOOR SANDERS INGESTELD BEROEP IN CASSATIE , DE HOGE RAAD DE VOLGENDE VRAGEN STELT :

1 . MOET ONDER ' ' HUUR EN VERHUUR , PACHT EN VERPACHTING VAN ONROERENDE GOEDEREN ' ' IN DE ZIN VAN ARTIKEL 16 , AANHEF EN ONDER 1 , VAN HET VERDRAG BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN OOK BEGREPEN WORDEN EEN OVEREENKOMST TOT ' ' VERPACHTING ' ' VAN EEN WINKELBEDRIJF DAT WORDT UITGEOEFEND IN EEN DOOR DE VERPACHTER VAN EEN DERDE GEHUURD ONROEREND GOED?

2 . ZO JA , GELDT DE UITSLUITENDE BEVOEGDHEID VAN DE GERECHTEN VAN DE STAAT WAAR HET ONROERENDE GOED IS GELEGEN , DAN OOK VOOR DE OP EEN ZODANIGE OVEREENKOMST GEBASEERDE VORDERING

A ) TOT BETALING VAN DE ' ' PACHT ' ' VAN HET WINKELBEDRIJF , OF

B ) TOT BETALING DOOR DE PACHTER VAN DE DOOR DE VERPACHTER AAN DE EIGENAAR VAN HET ONROERENDE GOED VERSCHULDIGDE HUUR , OF

C ) TOT BETALING VAN EEN VERGOEDING VOOR DE ' ' GOODWILL ' ' VAN HET WINKELBEDRIJF?

3 . MAAKT HET VOOR DE BEANTWOORDING VAN DE VOORGAANDE VRAGEN VERSCHIL OF DE VERWEERDER ( ' ' PACHTER ' ' ) IN DE PROCEDURE HET BESTAAN VAN DE OVEREENKOMST HEEFT BETWIST?

TEN AANZIEN VAN DE TWEE EERSTE VRAGEN

8 OVERWEGENDE DAT ARTIKEL 2 VAN HET VERDRAG BEPAALT DAT , BEHOUDENS BIJZONDERE BEPALINGEN , ZIJ DIE WOONPLAATS HEBBEN OP HET GRONDGEBIED VAN EEN VERDRAGSLUITENDE STAAT , ONGEACHT HUN NATIONALITEIT , WORDEN OPGEROEPEN VOOR DE GERECHTEN VAN DIE STAAT ;

9 DAT HET VERDRAG UITZONDERINGEN OP DE ALGEMENE REGEL TOELAAT DOOR IN BEPAALDE GEVALLEN AAN DE VERZOEKER DE BEVOEGDHEID TOE TE KENNEN DE VERWEERDER OP TE ROEPEN VOOR HET GERECHT VAN DE STAAT VAN DIENS WOONPLAATS OF VOOR HET GERECHT VAN EEN ANDERE VERDRAGSLUITENDE STAAT VOLGENS DE BIJZONDERE BEPALINGEN VAN DE ARTIKELEN 5 , 6 , 8 , 9 , 10 , 13 EN 14 VAN HET VERDRAG ;

10 DAT DAARENTEGEN HET VERDRAG IN ARTIKEL 16 EEN UITSLUITENDE BEVOEGDHEID , ONGEACHT DE WOONPLAATS , VOORZIET ;

11 DAT MET BETREKKING TOT DE SUB 2 , 3 , 4 EN 5 VAN DIT ARTIKEL GENOEMDE ONDERWERPEN HET DUIDELIJK IS DAT DE GERECHTEN WAARAAN EEN UITSLUITENDE BEVOEGDHEID IS TOEGEKEND , DIE ZIJN WELKE HET BESTE IN STAAT ZIJN OM DESBETREFFENDE GESCHILLEN TE BERECHTEN ;

12 DAT DITZELFDE GELDT VOOR DE TOEKENNING VAN EEN UITSLUITENDE BEVOEGDHEID AAN DE GERECHTEN VAN DE VERDRAGSLUITENDE STAAT WAAR HET ONROERENDE GOED IS GELEGEN , TEN AANZIEN VAN ZAKELIJKE RECHTEN OP EN HUUR EN VERHUUR , PACHT EN VERPACHTING VAN ONROERENDE GOEDEREN ;

13 DAT IMMERS GEDINGEN OVER ZAKELIJKE RECHTEN OP ONROERENDE GOEDEREN ZIJN TE BERECHTEN VOLGENS DE REGELS VAN DE STAAT WAAR HET GOED IS GELEGEN , EN DAT DE VERWEREN IMMERS VAAK ONDERZOEKINGEN , GETUIGENVERHOREN EN DESKUNDIGENBERICHTEN NODIG MAKEN DIE TER PLAATSE MOETEN GESCHIEDEN , ZODAT DE TOEKENNING VAN EEN UITSLUITENDE BEVOEGDHEID IN HET BELANG IS VAN EEN GOEDE RECHTSBEDELING ;

14 DAT DE HUUR VAN ONROERENDE GOEDEREN IN HET ALGEMEEN DOOR BIJZONDERE WETTELIJKE BEPALINGEN WORDT BEHEERST EN HET DE VOORKEUR VERDIENT DAT DE TOEPASSING VAN DEZE BEPALINGEN MET NAME VANWEGE HUN INGEWIKKELD KARAKTER SLECHTS TOEVALT AAN DE RECHTERS VAN HET LAND WAAR ZIJ VAN KRACHT ZIJN ;

15 DAT DEZE OVERWEGINGEN VERKLAREN WAAROM TERZAKE VAN DE HUUR VAN ONROERENDE GOEDEREN IN EIGENLIJKE ZIN , DAT WIL ZEGGEN MET NAME BIJ GESCHILLEN TUSSEN VERHUURDERS EN HUURDERS OVER HET BESTAAN OF DE UITLEGGING VAN HUURCONTRACTEN OF OVER HET HERSTEL VAN DOOR DE HUURDER VEROORZAAKTE SCHADE EN OVER DE ONTRUIMING VAN HET GEHUURDE , EEN UITSLUITENDE BEVOEGDHEID IS TOEGEKEND AAN DE GERECHTEN VAN HET LAND WAAR HET ONROEREND GOED IS GELEGEN ;

16 DAT DEZELFDE OVERWEGINGEN NIET GELDEN WANNEER DE OVEREENKOMST IN HOOFDZAAK BETREKKING HEEFT OP EEN ONDERWERP VAN ANDERE AARD , MET NAME OP DE VERPACHTING VAN EEN HANDELSZAAK ;

17 DAT DAARENBOVEN DE TOEKENNING , IN HET BELANG VAN EEN GOEDE RECHTSBEDELING , VAN EEN UITSLUITENDE BEVOEGDHEID AAN DE GERECHTEN VAN EEN VERDRAGSLUITENDE STAAT IN HET KADER VAN ARTIKEL 16 VAN HET VERDRAG TOT GEVOLG HEEFT DAT PARTIJEN WORDEN BEROOFD VAN DE FORUMKEUZE DIE HUN ANDERS ZOU TOEKOMEN , EN DAT ZIJ IN BEPAALDE GEVALLEN WORDEN GEDAAGD VOOR EEN RECHTER DIE TEN AANZIEN VAN GEEN HUNNER DE EIGEN RECHTER VAN DE WOONPLAATS IS ;

18 DAT DEZE OVERWEGING ERTOE BRENGT DE BEPALINGEN VAN ARTIKEL 16 NIET UIT TE LEGGEN IN EEN RUIMERE ZIN DAN HUN OOGMERK VERLANGT ;

19 DAT DERHALVE HET BEGRIP ' ' HUUR EN VERHUUR , PACHT EN VERPACHTING VAN ONROERENDE GOEDEREN ' ' IN ARTIKEL 16 VAN HET VERDRAG NIET BEHOORT TE WORDEN UITGELEGD ALS OMVATTEND HET GEVAL VAN EEN OVEREENKOMST TOT VERPACHTING VAN EEN WINKELBEDRIJF DAT WORDT UITGEOEFEND IN EEN DOOR DE VERPACHTER VAN EEN DERDE GEHUURD ONROEREND GOED ;

20 DAT BIJ DIT ANTWOORD OP DE EERSTE VRAAG DE TWEEDE VRAAG NIET HOEFT TE WORDEN BEANTWOORD ;

TEN AANZIEN VAN DE DERDE VRAAG

21 OVERWEGENDE DAT IN DE DERDE PLAATS WORDT GEVRAAGD OF HET VOOR DE BEANTWOORDING VAN DE VOORGAANDE VRAGEN VERSCHIL MAAKT OF DE VERWEERDER ( PACHTER ) IN DE PROCEDURE HET BESTAAN VAN DE OVEREENKOMST HEEFT BETWIST ;

22 OVERWEGENDE DAT UIT DE UITDRUKKELIJKE BEWOORDINGEN VAN ARTIKEL 16 VAN HET VERDRAG VOLGT DAT EEN BETWISTING VAN HET BESTAAN VAN DE IN GEDING ZIJNDE OVEREENKOMST GEEN VERSCHIL BRENGT IN HET GEGEVEN ANTWOORD TEN AANZIEN VAN DE TOEPASSELIJKHEID VAN GENOEMD ARTIKEL ;

TEN AANZIEN VAN DE KOSTEN

23 OVERWEGENDE DAT DE KOSTEN , DOOR DE REGERING VAN HET VERENIGD KONINKRIJK EN DOOR DE COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN WEGENS INDIENING HUNNER OPMERKINGEN BIJ HET HOF GEMAAKT , NIET VOOR VERGOEDING IN AANMERKING KUNNEN KOMEN EN DAT DE PROCEDURE TEN AANZIEN VAN DE PARTIJEN IN HET HOOFDGEDING ALS EEN ALDAAR GEREZEN INCIDENT IS TE BESCHOUWEN , ZODAT DE NATIONALE RECHTERLIJKE INSTANTIE OVER DE KOSTEN HEEFT TE BESLISSEN ;

HET HOF VAN JUSTITIE ,

UITSPRAAK DOENDE OP DE DOOR DE HOGE RAAD DER NEDERLANDEN BIJ ARREST VAN 10 JUNI 1977 GESTELDE VRAGEN , VERKLAART VOOR RECHT :

1 . HET BEGRIP ' ' HUUR EN VERHUUR , PACHT EN VERPACHTING VAN ONROERENDE GOEDEREN ' ' IN ARTIKEL 16 VAN HET VERDRAG BEHOORT NIET TE WORDEN UITGELEGD ALS OMVATTEND HET GEVAL VAN EEN OVEREENKOMST TOT VERPACHTING VAN EEN WINKELBEDRIJF DAT WORDT UITGEOEFEND IN EEN DOOR DE VERPACHTER VAN EEN DERDE GEHUURD ONROEREND GOED .

2 . EEN BETWISTING VAN HET BESTAAN VAN DE IN GEDING ZIJNDE OVEREENKOMST BRENGT GEEN VERSCHIL IN HET GEGEVEN ANTWOORD TEN AANZIEN VAN DE TOEPASSELIJKHEID VAN ARTIKEL 16 VAN HET VERDRAG .