—

gezien artikel 39 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), waarin de doelstellingen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid zijn vastgelegd om de voorzieningszekerheid te waarborgen, de landbouwmarkten te stabiliseren en redelijke prijzen voor de consument te waarborgen,

—

gezien zijn resolutie van 15 januari 2020 over de Europese Green Deal (1),

—

gezien artikel 25 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en gezien artikel 11 van het Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten, waarin het recht op voeding wordt erkend als onderdeel van het recht op een behoorlijke levensstandaard,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 3 oktober 2012, getiteld “De EU-aanpak inzake weerbaarheid: lessen uit de voedselzekerheidscrises” (COM(2012)0586),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 12 november 2021, getiteld “Noodplan voor het waarborgen van de voedselvoorziening en voedselzekerheid in tijden van crisis” (COM(2021)0689),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 23 maart 2022, getiteld “De voedselzekerheid waarborgen en de veerkracht van voedselsystemen versterken” (COM(2022)0133),

—

gezien zijn resolutie van 24 maart 2022 over de behoefte aan een dringend EU-actieplan om de voedselzekerheid binnen en buiten de EU te waarborgen in het licht van de Russische invasie in Oekraïne (2),

—

gezien zijn resolutie van 6 juli 2022 over de aanpak van voedselzekerheid in ontwikkelingslanden (3),

—

gezien Richtlijn (EU) 2022/2557 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2022 betreffende de weerbaarheid van kritieke entiteiten en tot intrekking van Richtlijn 2008/114/EG van de Raad (4), waarmee de productie, verwerking en distributie van levensmiddelen aan de relevante sectoren wordt toegevoegd,

—

gezien het verslag “State of Food Security and Nutrition in the World”, het “Global Report on Food Crises” en het “Global Nutrition Report”, met inbegrip van de edities van 2021 daarvan, de richtsnoeren betreffende het recht op voedsel van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN (FAO), de vrijwillige richtsnoeren over voedselsystemen en voeding van de FAO-commissie inzake Wereldvoedselzekerheid, het verslag over de tien elementen van de agro-ecologie die de transitie naar een duurzaam voedings- en landbouwstelsel sturen (“The 10 Elements of Agroecology: Guiding the Transition to Sustainable Food and Agricultural Systems”) van de FAO, en het actiekader voor voedselzekerheid en voeding in aanslepende crises (“Framework for Action for Food Security and Nutrition in Protracted Crises”) van 2014,

—

gezien de resolutie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties van 25 september 2015, getiteld “Transforming our world — the 2030 Agenda for Sustainable Development” (Onze wereld transformeren: Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling),

—

gezien de resolutie van de Algemene Vergadering van de VN van 1 april 2016, getiteld “United Nations Decade of Action on Nutrition (2016-2025)” (Het VN-decennium voor actie inzake voeding (2016-2025), waarmee wordt beoogd de aanzet te geven tot intensievere maatregelen om een einde te maken aan honger en ondervoeding in de wereld en om alle mensen ter wereld, ongeacht wie ze zijn of waar ze wonen, toegang te bieden tot gezondere, duurzamere voeding,

—

gezien de vrijwillige richtsnoeren van de Commissie inzake Wereldvoedselzekerheid (CFS) van 2012 voor een verantwoord beheer van grondbezit, visgronden en bossen in het kader van de nationale voedselzekerheid en de CFS-beginselen inzake verantwoord investeren in landbouw en voedselsystemen van 2015,

—

gezien de duurzameontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de VN en hoe nauw verbonden en geïntegreerd ze zijn, met name SDG 1 (een einde te maken aan alle vormen van armoede) en SDG 2 (een einde te maken aan honger, voedselzekerheid en verbeterde voeding bereiken en duurzame landbouw promoten),

—

gezien het VN-rapport van 30 december 2021, getiteld “Seeds, right to life and farmers’ rights” (Zaden, recht op leven en rechten van landbouwers) (A/HRC/49/43) van de speciale rapporteur voor het recht op voedsel,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 9 november 2022, getiteld “Waarborgen van de beschikbaarheid en betaalbaarheid van meststoffen” (COM(2022)0590),

—

gezien het verslag van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement van 22 november 2018 over de ontwikkeling van plantaardige eiwitten in de Europese Unie (COM(2018)0757),

—

gezien zijn resolutie van 13 december 2022 over een langetermijnvisie voor de plattelandsgebieden van de EU — Naar sterkere, verbonden, veerkrachtige en welvarende plattelandsgebieden in 2040 (5),

—

gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité,

—

gezien het advies van het Comité van de Regio’s,

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement,

—

gezien de adviezen van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid en de Commissie ontwikkelingssamenwerking,

—

gezien het initiatiefverslag van de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling (A9-0185/2023),

A.

overwegende dat de Russische Federatie op 24 februari 2022 Oekraïne illegaal is binnengevallen, hetgeen rampzalige gevolgen heeft gehad, waaronder een ernstige bedreiging van de mondiale voedselzekerheid, en waarbij de meest kwetsbare landen aan de grootste risico’s zijn blootgesteld; overwegende dat de grootschalige invasie van Oekraïne door Rusland een toch al lastige en uitdagende situatie in de agrovoedingssector ernstig heeft verslechterd — een sector die nog steeds herstelt van de gevolgen van de COVID-19-pandemie en te lijden heeft onder de aanhoudende klimaatcrisis en de stijgende prijzen van energie en meststoffen;

B.

overwegende dat de gevolgen van de crisis die is veroorzaakt door de Russische agressie tegen Oekraïne ertoe hebben geleid dat voedselzekerheid en de veerkracht van het mondiale voedselsysteem centraal op de politieke agenda zijn komen te staan; overwegende dat de Europese voedselproductie dan ook moet worden beschouwd als een strategische sector en op EU- en internationaal niveau op één lijn moet komen te staan met energiezekerheid, defensie en de strijd tegen klimaatverandering;

C.

overwegende dat Oekraïne en Rusland volgens de FAO begin 2022 wereldwijd bijna 30 % van de tarwe en maïs uitvoerden, terwijl Rusland ’s werelds grootste exporteur van meststoffen was; overwegende dat meer dan dertig landen, voornamelijk in Afrika, het Midden-Oosten en Centraal-Azië, voor meer dan 30 % van hun behoefte aan tarwe afhankelijk zijn van de invoer uit Oekraïne en Rusland; overwegende dat deze mondiale voedselonzekerheid door de Russische invasie van Oekraïne nog nijpender is geworden en er volgens simulaties van de FAO toe kan leiden dat nog eens 8 tot 13 miljoen mensen te kampen zullen hebben met voedselonzekerheid;

D.

overwegende dat het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) in de zestig jaar van zijn bestaan een positieve bijdrage heeft geleverd aan de versterking van de rol van het GLB in de Europese landbouw; overwegende dat dit ook in de toekomst zo moet blijven met begrotingssteun die toereikend en omvangrijk genoeg is om de voedselzekerheid en de voedselvoorziening in Europa te waarborgen;

E.

overwegende dat de oorlog tegen Oekraïne en de ernstige stijgingen van de prijzen van bepaalde basisproducten, zoals meststoffen, energie en diervoeder, als gevolg van dit conflict en voedselspeculatie leiden tot aanzienlijke cumulatieve verstoringen van de mondiale landbouw-, visserij- en aquacultuurmarkten, met name de markten voor granen, plantaardige olie en vee; overwegende dat de voedselproductie en de toegang tot voedsel niet verder in gevaar mogen worden gebracht en in geen geval als geopolitiek wapen mogen worden ingezet, aangezien dit alle economieën wereldwijd zou schaden en vooral ook burgers en de meest kwetsbaren in de samenleving schade zou toebrengen;

F.

overwegende dat voedsel als wapen zijn grote geopolitieke destabilisatiekracht heeft getoond toen in 2008 de eerste voedselrellen in de Arabische landen uitbraken;

G.

overwegende dat niet alleen de consumentenprijzen van levensmiddelen maar ook gezinsinkomens cruciale aanjagers van voedselzekerheid vormen; overwegende dat huishoudens met lagere inkomens die een groot deel van hun budget aan voedsel besteden en met ongekend hoge voedselprijzen te maken krijgen, mogelijk genoodzaakt zijn voor ongezondere en minder gevarieerde voeding te kiezen, waardoor zij in hoge mate kwetsbaar zijn voor niet-overdraagbare ziekten als gevolg van een ongezond eetpatroon;

H.

overwegende dat de voedselprijzen weliswaar hoog zijn, maar desondanks de productiekosten voor landbouwers en landbouwcoöperaties in de EU niet compenseren; overwegende dat hun productiekosten in het afgelopen jaar exponentieel zijn gestegen vanwege de sterk stijgende energie- en verpakkingsprijzen en vanwege problemen in verband met de beschikbaarheid en de prijzen van meststoffen en machines;

I.

overwegende dat Rusland en Oekraïne volgens de Internationale Graanraad 8,6 % van de wereldwijde graanproductie, met uitzondering van rijst, voor hun rekening namen en 24 % van de uitvoer in het oogstjaar 2021; overwegende dat als gevolg van de oorlog die Rusland tegen Oekraïne voert verstoringen en knelpunten in kritieke infrastructuur, in het bijzonder vervoers- en opslagfaciliteiten voor landbouwproducten, het vervoer van levensmiddelen, diervoeders en andere landbouwproducten beperken, met name van granen en oliehoudende zaden vanuit de Zwarte Zee; overwegende dat de prijzen op de mondiale landbouwmarkten reeds voor de Russische inval in Oekraïne waren gestegen, deels vanwege de klimaatimpact en de gevolgen van de COVID-19-pandemie;

J.

overwegende dat vervoers- en opslaginfrastructuur van essentieel belang is voor het waarborgen van efficiënte en veilige handelsstromen, leveringen en marktstabiliteit; overwegende dat elke verstoring daarvan gevolgen kan hebben voor een voorheen redelijk prijsniveau voor de consument; overwegende dat voedselzekerheid verder gaat dan landbouw en voedselproductie en gevolgen heeft op verschillende vlakken, niet alleen voor primaire producenten en consumenten, maar ook voor de bredere economie, handel, ontwikkeling en humanitaire inspanningen en de sociale en regionale cohesie;

K.

overwegende dat de Commissie alle mogelijke middelen moet aanwenden om de goede werking van de Europese interne markt te waarborgen; overwegende dat de Commissie meer inspanningen moet leveren om alle belemmeringen voor de agrovoedingssector op de interne markt aan te pakken, met inbegrip van het wegnemen van vervoersknelpunten;

L.

overwegende dat het concept van voedselzekerheid volgens de FAO niet beperkt is tot de voedselproductie, maar ook de dimensies beschikbaarheid, toegankelijkheid en stabiliteit omvat, evenals het internationaal erkende mensenrecht op voedsel en toegang tot een betaalbaar, gezond en voedzaam voedingspatroon voor iedereen; overwegende dat geen enkel mensenrecht zo vaak wordt geschonden;

M.

overwegende dat gezonde en evenwichtige voeding een positief verschil maakt in het leven van mensen en de billijke en duurzame ontwikkeling van de maatschappij mogelijk maakt; overwegende dat consumenten steeds vaker kiezen voor gezond en veilig voedsel, duurzame producten, transparantie in de toeleveringsketen en een betere traceerbaarheid van alle productie- en distributieprocessen, op basis van het recht op meer informatie over de herkomst en productiemethoden van de levensmiddelen die zij consumeren;

N.

overwegende dat toegang tot veilig en gezond voedsel voor iedereen een internationaal erkend recht is; overwegende dat het voor de samenleving essentieel is zich te richten op de beschikbaarheid en betaalbaarheid van voedsel voor iedereen, gezien de sociale, economische en ecologische implicaties en gevolgen daarvan, evenals de gevolgen voor de menselijke gezondheid;

O.

overwegende dat het recht op voedsel een fundamenteel mensenrecht is; overwegende dat duurzameontwikkelingsdoelstelling 2 beoogt vóór 2030 een einde te maken aan honger; overwegende dat de EU het recht op geschikt voedsel moet verdedigen als een prioriteit voor voedselsystemen om voedselzekerheid te bewerkstelligen en voeding te verbeteren;

P.

overwegende dat volgens het VN-rapport “Seeds, right to life and farmers’ rights” van de speciale rapporteur voor het recht op voedsel het recht op voedsel onlosmakelijk is verbonden met de zaadsystemen van landbouwers en hun ondeelbare recht om eigen zaaigoed vrij te bewaren, te gebruiken, uit te wisselen en te verkopen; overwegende dat Team Europa programma’s die de behoeften van landbouwers inzake zaadsystemen of informele zaadsystemen in aanmerking nemen moet ondersteunen, evenals zaadbanken of zaadbibliotheken die landbouwers en tuinders in staat stellen om inheemse zaden, landrassen en variëteiten te verzamelen, te bewaren en uit te wisselen;

Q.

overwegende dat de voedselcrisis geen grenzen kent en geen land deze crisis alleen kan overwinnen; overwegende dat gezamenlijk optreden en solidariteit dringend noodzakelijk zijn;

R.

overwegende dat volgens schattingen van de FAO de internationale voedsel- en voederprijzen als gevolg van de wereldwijde voorzieningscrisis gestegen zijn tot ongekende hoogte sinds de FAO begonnen is met de uitvoering van prijsanalyses — boven het toch al hoge niveau –, zelfs voor producten waarvoor een prijsstijging niet gerechtvaardigd was; overwegende dat de inflatie van voedselprijzen in oktober 2022 17,26 % bedroeg; overwegende dat veel mensen in de wereld het risico lopen op voedseltekorten, honger en voedsel dat steeds onbetaalbaarder wordt; overwegende dat exploitanten in de hele voedselvoorzieningsketen transparanter moeten zijn over hun aandeel in de toegevoegde waarde, om voedselspeculatie, die bijdraagt aan de volatiliteit van de voedselprijzen, in kaart te brengen, te voorkomen en uit te bannen, en waardoor de algehele transparantie op de markt zou toenemen;

S.

overwegende dat de wereldwijde voedselonzekerheid niet in de eerste plaats wordt veroorzaakt door tekorten, maar door conflicten, ongelijke voedseldistributie, onbetaalbaar voedsel en verstoringen in de mondiale toeleveringsketen; overwegende dat stijgende voedselprijzen vooral gezinnen met een laag inkomen treffen, die het grootste deel van hun inkomen aan voedsel besteden; overwegende dat het cruciaal is de factoren te analyseren die de prijzen van landbouwproductiemiddelen doen stijgen en het effect dat daarvan uitgaat op de stijging van de voedselprijzen;

T.

overwegende dat een op de drie mensen wereldwijd nog steeds geen toegang heeft tot adequate, toereikende en gezonde voeding; overwegende dat 2,3 miljard mensen op de wereld in 2021 kampten met matige of ernstige voedselonzekerheid; overwegende dat veel van deze mensen in de landbouw werkzaam zijn; overwegende dat volgens het Wereldvoedselprogramma een recordaantal van 349 miljoen mensen in 2022 te kampen had met acute voedselonzekerheid;

U.

overwegende dat honger en voedselonzekerheid over de hele wereld toenemen en dat vele landen aanzienlijk achterlopen om de doelstelling “geen honger” vóór 2030 te halen; overwegende dat ondervoeding een levenslange belasting vormt voor mens en samenleving, aangezien het ertoe leidt dat kinderen hun potentieel niet ten volle kunnen ontplooien, waardoor ook de menselijke en nationale economische ontwikkeling stokt;

V.

overwegende dat de Overeenkomst van Marrakesh van 1994 en met name de Landbouwovereenkomst van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) ertoe hebben bijgedragen dat landbouwregio’s zich hebben gespecialiseerd in de productie van specifieke basisgewassen, wat heeft geleid tot afhankelijkheden in productiesystemen; overwegende dat deze situatie tot problemen leidt in geval van crises, aangezien vooral landen die voedsel invoeren kwetsbaar zijn voor prijsschokken;

W.

overwegende dat er op een aantal belangrijke gebieden een wisselwerking bestaat tussen natuur en biodiversiteit enerzijds en landbouw, voedsel en voeding anderzijds in de vorm van een verscheidenheid aan gedomesticeerde en wilde planten en dieren;

X.

overwegende dat de biodiversiteit van gewassen belangrijk is omdat individuele landbouwers op die manier hun landbouwplanning kunnen afstemmen op de klimaatomstandigheden en ervoor kunnen zorgen dat voedselsystemen op natuurlijke wijze beter bestand zijn tegen de klimaatverandering, plaagorganismen en ziekteverwekkers; overwegende dat deze natuurlijke aanpak tegelijkertijd bijdraagt aan meer biodiversiteit; overwegende dat sommige landen buiten de EU een aantal innovatieve projecten hebben opgezet, zoals het “Grote Groene Muur”-initiatief in Afrika, voor de bevordering van agro-ecologische projecten; overwegende dat de steun van de EU voor duurzame voedselsystemen een prioriteit is binnen de meerjarige indicatieve programma’s die met ongeveer zeventig partnerlanden zijn goedgekeurd in het kader van het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking (NDICI) — Europa in de wereld voor de periode 2021-2027;

Y.

overwegende dat de beschikbaarheid van voedsel varieert als gevolg van economische schokken, de klimaatverandering, het seizoen en verstoringen; overwegende dat de EU moet investeren in de veerkracht van de agrovoedingssector en een transitie naar duurzamere landbouw moet bewerkstelligen, hetgeen de voedselzekerheid op lange termijn zal versterken en landbouwers alternatieve inkomstenbronnen kan bieden; overwegende dat het noodzakelijk is de opwarming van de aarde tegen te gaan om een veerkrachtige en duurzame landbouw op lange termijn te garanderen;

Z.

overwegende dat 63 % van de personen met een laag inkomen wereldwijd in de landbouw werkzaam is en de overgrote meerderheid van hen op kleine en middelgrote landbouwbedrijven werkt waarvan de economische houdbaarheid momenteel in het gedrang is;

AA.

overwegende dat volgens evaluaties van de Wereldorganisatie voor diergezondheid (OIE) de concurrentie om het gebruik van landbouwgrond en bossen in hetzelfde tempo toeneemt als de groei van de wereldbevolking, die naar schatting zal stijgen van 8 miljard mensen nu tot 9,5 miljard mensen in 2050;

AB.

overwegende dat de voedselzekerheid van de Europese Unie op dit moment en op de lange termijn rechtstreeks verband houdt met de doelstellingen van de “van boer tot bord”-strategie en de biodiversiteitsstrategie; overwegende dat de “van boer tot bord”-strategie verscheidene belangrijke initiatieven omvat, waaronder een EU-noodplan om de voedselvoorziening en voedselzekerheid in tijden van crisis te waarborgen;

AC.

overwegende dat de ambities van de Green Deal het voedselsysteem van de EU eerlijker, gezonder en milieuvriendelijker kunnen maken, aangezien de voedselzekerheid in de EU en wereldwijd afhankelijk is van veerkrachtige en duurzame voedselsystemen op korte en lange termijn; overwegende dat het cumulatieve effect van de tenuitvoerlegging van wetgeving op het gebied van de Green Deal moet zijn dat de voedselproductiecapaciteit van de EU in stand wordt gehouden, dat er een soepele overgang plaatsvindt, zowel wat de timing als de vereisten betreft, en dat de afhankelijkheid van invoer uit derde landen niet mag toenemen, aangezien de voedselzekerheid in de EU door al deze factoren in gevaar zou kunnen komen; overwegende dat het essentieel is om voldoende overheidsmiddelen uit te trekken voor de gewas- en veeteeltsector om deze sectoren te beschermen tegen negatieve gevolgen en een daling van de voedselproductie in de EU te voorkomen;

AD.

overwegende dat de uitvoering van de Green Deal moet zorgen voor een eerlijke transitie die voldoende bescherming biedt aan landbouwers, met name kleine en middelgrote landbouwbedrijven, en voldoende veilige en betaalbare landbouwproducten voor consumenten, in overeenstemming met de langetermijndoelstellingen van de EU voor veerkracht en duurzaamheid; overwegende dat duurzame bestaansmiddelen voor primaire producenten, van wie het inkomen nog steeds achterblijft, de basis vormt voor de duurzame beheersing van de huidige crises op de landbouwmarkten en voor de verwezenlijking van de doelstellingen van de Green Deal op de lange termijn;

AE.

overwegende dat in 2016 bijna 34 % van de Europese landbouwers 65 jaar of ouder was; overwegende dat het feit dat veel landbouwers in de nabije toekomst met pensioen gaan in een aantal lidstaten een bron van grote zorg is; overwegende dat generatievernieuwing een van de grootste uitdagingen is voor het voortbestaan van een veerkrachtige landbouwsector en veerkrachtige voedselsystemen in de EU; overwegende dat de inspanningen in het kader van het GLB weliswaar een prioriteit van de EU zijn, maar tot dusver ontoereikend zijn gebleken om het tij te keren en dat er daarom een breder scala aan beleidsinstrumenten nodig zal zijn;

AF.

overwegende dat met name jonge landbouwers innovatief zijn, vooral als het gaat om het gebruik van nieuwe technologieën; overwegende dat zij, mits zij naar behoren beloond worden, terdege gemotiveerd zijn en voldoende zeggenschap hebben, bereid zijn investeringen te doen die de duurzaamheid, de productiecapaciteit en het concurrentievermogen van de landbouw kunnen vergroten; overwegende dat landbouwbedrijven alleen kunnen moderniseren, hun productiviteit kunnen verhogen en hun efficiëntie kunnen verbeteren als zij zijn aangesloten op breedbandnetwerken met zeer hoge capaciteit; overwegende dat er stimulansen nodig zijn om meer IT-trainingen aan te bieden voor landbouwers;

AG.

overwegende dat de sterke en significante stijging van de mondiale prijzen van meststoffen en energie, in combinatie met de sterke stijging van andere productiekosten, moeilijkheden veroorzaakt voor landbouwers en gevaar oplevert voor de toekomstige plantaardige productie en bijgevolg voor de voedselzekerheid en de betaalbaarheid van voedsel; overwegende dat de prijzen van stikstofhoudende meststoffen in september 2022 met 149 % zijn gestegen ten opzichte van de prijzen op de EU-meststoffenmarkt in het voorgaande jaar; overwegende dat de Commissie in het licht van de huidige productiemiddelen- en energiecrisis van nabij de economische situatie van de Europese landbouwers moet volgen;

AH.

overwegende dat de huidige geopolitieke uitdagingen laten zien dat voedselzekerheid geen permanente verwezenlijking is en dat de Europese voedselproductie als strategische sector moet worden beschouwd en in dit opzicht in stand moet worden gehouden en moet worden versterkt; overwegende dat de correcte werking van de Europese interne markt een voorwaarde is voor het garanderen van de voedselzekerheid; overwegende dat alle tarifaire en niet-tarifaire belemmeringen in de agrovoedingssector moeten worden herbekeken; overwegende dat sterkere, levendige, veerkrachtige en welvarende plattelandsgebieden en -gemeenschappen essentieel zijn voor de voedselzekerheid en voedselautonomie van Europa en de welvarendheid van de Europese Unie;

AI.

overwegende dat de landbouw van groot belang is voor de economie van de ultraperifere gebieden van de EU, die vaak te kampen hebben met een bijzonder kwetsbare voedselzekerheidssituatie; overwegende dat het vanwege de aard van voedselzekerheid duurder is om achteraf te reageren dan om vroeg in te grijpen;

AJ.

overwegende dat als de EU destabilisatie, voedselarmoede, hongersnood en sociale en politieke onrust in andere landen wil afwenden, zij een visie moet ontwikkelen om de voedsel- en voedingszekerheid in de EU te waarborgen en bij te dragen aan de voedselzekerheid op internationaal niveau;

AK.

overwegende dat naar schatting 20 % van alle geproduceerde levensmiddelen verloren gaat of wordt verspild; overwegende dat meer dan 36 miljoen mensen zich niet een behoorlijke maaltijd om de andere dag kunnen veroorloven; overwegende dat de meest behoeftige bevolking als gevolg van de huidige economische crisis toeneemt;

AL.

overwegende dat levensmiddelenbedrijven die zich bezighouden met logistiek en groothandelsdistributie en met grootschalige industriële productie en verwerking, zijn erkend als cruciale entiteiten waarvan de veerkracht moet worden versterkt omdat zij essentiële diensten verlenen; overwegende dat groothandelsmarkten entiteiten van openbaar belang zijn die in uitgestrekte regionale en interregionale gebieden een dienst verlenen die essentieel is voor de levering en distributie aan de eindverbruiker van verse en bederfelijke landbouw- en visserijproducten, met de garantie dat deze van goede kwaliteit zijn en voldoen aan de gezondheidsnormen; overwegende dat groothandelsmarkten bovendien reeds blijk hebben gegeven van hun veerkracht en van de vitale rol die zij spelen door tijdens de COVID-19-pandemie de continuïteit van de voedselvoorziening en -distributie te waarborgen;

AM.

overwegende dat slechts 11,9 % van alle hoofden van landbouwbedrijven in de EU in 2020 jonger was dan 40 jaar, terwijl 33,2 % van hen 65 jaar of ouder was; overwegende dat de gemiddelde leeftijd van Europese landbouwers is gestegen tot 57; overwegende dat er in 2020 5,3 miljoen minder landbouwbedrijven in de EU waren dan in 2005, een daling met 37 %; overwegende dat het aantal hoofden van landbouwbedrijven tussen 2016 en 2020 met 11,2 % afnam; overwegende dat de meeste EU-lidstaten een algemene daling van het aantal hoofden van landbouwbedrijven registreerden;

AN.

overwegende dat vrouwen in plattelandsgebieden een cruciale rol spelen; overwegende dat het om de voorspelde achteruitgang van deze gebieden in de EU tegen te gaan van vitaal belang is dat vrouwen erkenning krijgen voor hun werk in landbouwbedrijven, dat hun werk daar zichtbaar wordt gemaakt en dat zij mede-eigendom van landbouwbedrijven verwerven; overwegende dat acties en maatregelen nodig zijn om ook de genderkloof in de agrovoedingssector te dichten, en dat het absoluut noodzakelijk is om vrouwen op alle niveaus bij het besluitvormingsproces te betrekken bij de ontwikkeling van plannen en beleid;