—

gezien zijn besluit van 10 maart 2022 over de instelling van een Bijzondere Commissie buitenlandse inmenging in alle democratische processen in de Europese Unie, met inbegrip van desinformatie (INGE 2) — bevoegdheden, aantal leden en ambtstermijn (1) en zijn besluit van 14 februari 2023 tot wijziging van zijn bovengenoemd besluit van 10 maart, en tot aanpassing van de naam en de taken ervan (2),

—

gezien zijn resolutie van 9 maart 2022 over buitenlandse inmenging in alle democratische processen in de Europese Unie, met inbegrip van desinformatie (3) (hierna het “INGE 1-verslag),

—

gezien de follow-up van de Commissie van de aanbevelingen van het Parlement in zijn resolutie van 9 maart 2022,

—

gezien het “Strategisch kompas inzake veiligheid en defensie — Voor een Europese Unie die haar burgers, waarden en belangen beschermt en bijdraagt aan de internationale vrede en veiligheid”, zoals aangenomen door de Raad op 21 maart 2022 en bekrachtigd door de Europese Raad op 24 maart 2022,

—

gezien zijn aanbeveling aan de Raad, de Commissie en de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van 23 november 2022 betreffende de nieuwe EU-uitbreidingsstrategie (4),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 13 juli 2022 getiteld “Verslag over de rechtsstaat 2022 — Situatie op het gebied van de rechtsstaat in de Europese Unie” (COM(2022)0500),

—

gezien zijn resolutie van 8 maart 2022 over de steeds beperktere ruimte voor het maatschappelijk middenveld in Europa (5),

—

gezien zijn resolutie van 15 december 2022 over vermoedens van corruptie door Qatar en de bredere noodzaak van transparantie en verantwoordingsplicht in de Europese instellingen (6),

—

gezien zijn resolutie van 23 november 2016 over de strategische communicatie van de EU in reactie op negatieve EU-propaganda door derden (7),

—

gezien zijn aanbeveling van 13 maart 2019 aan de Raad en de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid bij het opmaken van de balans ten aanzien van de door de EDEO gegeven follow-up twee jaar na het EP-verslag over strategische communicatie van de EU in reactie op negatieve EU-propaganda door derden (8),

—

gezien zijn resolutie van 20 oktober 2021, getiteld De Europese media in het digitale decennium: een actieplan ter ondersteuning van het herstel en de transformatie” (9),

—

gezien de artikelen inzake de aansprakelijkheid van staten voor een internationaal onrechtmatige daad,

—

gezien het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie,

—

gezien het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, en met name artikel 20,

—

gezien Verordening (EU) 2021/692 van het Europees Parlement en de Raad van 28 april 2021 tot vaststelling van het programma “Burgers, gelijkheid, rechten en waarden” en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1381/2013 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (EU) nr. 390/2014 van de Raad (10),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 27 april 2022 voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot bescherming van bij publieke participatie betrokken personen tegen kennelijk ongegronde of onrechtmatige gerechtelijke procedures (“strategische rechtszaken tegen publieke participatie”) (COM(2022)0177),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 3 december 2020 betreffende het actieplan voor Europese democratie (COM(2020)0790),

—

gezien het voorstel van 16 september 2022 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een gemeenschappelijk kader voor mediadiensten op de interne markt (“verordening mediavrijheid”) en tot wijziging van Richtlijn 2010/13/EU (COM(2022)0457),

—

gezien het eindverslag van de Conferentie over de toekomst van Europa, en met name de voorstellen 27 en 37 daarvan,

—

gezien de versterkte praktijkcode betreffende desinformatie van 2022,

—

gezien Verordening (EU) 2022/2065 van het Europees Parlement en de Raad van 19 oktober 2022 betreffende een eengemaakte markt voor digitale diensten en tot wijziging van Richtlijn 2000/31/EG (digitaledienstenverordening) (11),

—

gezien Richtlijn (EU) 2022/2557 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2022 betreffende de weerbaarheid van kritieke entiteiten en tot intrekking van Richtlijn 2008/114/EG van de Raad (richtlijn kritieke entiteiten) (12),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 18 oktober 2022 voor een aanbeveling van de Raad betreffende een gecoördineerde aanpak van de Unie om de weerbaarheid van kritieke infrastructuur te versterken (COM(2022)0551),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 25 november 2021 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende transparantie en gerichte politieke reclame (COM(2021)0731) en de wijzigingen daarop, aangenomen door het Parlement op 2 februari 2023  (13),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 25 november 2021 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende het statuut en de financiering van Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen (COM(2021)0734),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 16 december 2020 voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende maatregelen voor een hoog gezamenlijk niveau van cyberbeveiliging in de Unie en tot intrekking van Richtlijn (EU) 2016/1148 (COM(2020)0823) (NIS 2-richtlijn),

—

gezien het Speciaal verslag 05/2022 van de Europese Rekenkamer (ERK) van 29 maart 2022, getiteld “Cyberbeveiliging van EU-instellingen, -organen en -agentschappen: Paraatheidsniveau staat over het algemeen niet in verhouding tot dreigingen”,

—

gezien het voorstel van de Commissie van 22 maart 2022 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende maatregelen voor een hoog gezamenlijk niveau van cyberbeveiliging in de instellingen, organen en instanties van de Unie (COM(2022)0122),

—

gezien het Interinstitutioneel Akkoord van 20 mei 2021 tussen het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie over een verplicht transparantieregister (14),

—

gezien de gezamenlijke verklaring van de Handels- en Technologieraad EU-VS van 5 december 2022,

—

gezien het jaarverslag van de Europese Rekenkamer over EU-agentschappen betreffende het begrotingsjaar 2021,

—

gezien de Europese code van normen voor onafhankelijke organisaties voor feitenonderzoek, die in augustus 2022 door het European Fact-Checking Standards Network is gepubliceerd,

—

gezien artikelen 54 en 207 van zijn Reglement,

—

gezien het (tussentijds) verslag van de Bijzondere Commissie buitenlandse inmenging in alle democratische processen in de Europese Unie, met inbegrip van desinformatie, en ter versterking van de integriteit, transparantie en verantwoordingsplicht in het Europees Parlement (ING2) (A9-0187/2023),

A.

overwegende dat het Parlement op 9 maart 2022 een resolutie heeft aangenomen met aanbevelingen op basis van het verslag van de eerste Bijzondere Commissie buitenlandse inmenging in alle democratische processen in de Europese Unie, met inbegrip van desinformatie; overwegende dat in dit verslag in de aanbevelingen onder meer wordt opgeroepen tot de vaststelling van een gecoördineerde strategie tegen buitenlandse inmenging; overwegende dat de Commissie naar aanleiding van deze aanbevelingen een document heeft opgesteld, waarin onder meer wordt gesuggereerd dat een dergelijke strategie de facto reeds bestaat in de vorm van verschillende soorten interinstitutionele coördinatie;

B.

overwegende dat het Europees Parlement het enige rechtstreeks verkozen orgaan van de EU-instellingen is en een vooraanstaande rol speelt in de politieke discussies in de EU over de bestrijding van buitenlandse inmenging, informatiemanipulatie en hybride bedreigingen in onze democratieën, met inbegrip van de EU-instellingen; overwegende dat recente gebeurtenissen hebben aangetoond dat het Parlement het doelwit is van diverse en agressieve buitenlandse inmengingscampagnes;

C.

overwegende dat de voorzitter van de Commissie in haar toespraak over de Staat van de Unie van september 2022 heeft aangekondigd dat de Commissie een pakket voor de verdediging van de democratie zal presenteren, dat in het tweede kwartaal van 2023 zou moeten worden goedgekeurd; overwegende dat dit pakket een wetgevingsvoorstel zou omvatten om democratieën te beschermen tegen entiteiten uit derde landen die activiteiten in de EU uitoefenen welke de publieke opinie en de democratische sfeer kunnen beïnvloeden, een herziening van de acties in het kader van het actieplan voor de Europese democratie en maatregelen inzake veilige en veerkrachtige verkiezingen, waaronder onder meer cyberbeveiligingsmaatregelen in verkiezingsprocessen;

D.

overwegende dat de Raad van de Europese Unie, de Commissie en de Europese Dienst voor extern optreden gezamenlijk de oefening “EU Integrated Resolve 2022” hebben uitgevoerd, die erop gericht was de respons van de EU op hybride campagnes te testen;

E.

overwegende dat de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne is begonnen als een zorgvuldig geplande en agressief uitgevoerde informatieoorlog, gevolgd door een grootschalige militaire inval op 24 februari 2022; overwegende dat Rusland gebruikmaakt van een reeks verschillende methoden van inmenging, die zijn ingebed in een grotere strategie om de lidstaten van de EU en haar nabuurschap te schaden, te verwarren, bang te maken, te verzwakken en te verdelen; overwegende dat de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk vóór de grootschalige Russische inval in Oekraïne doeltreffende “prebunking”-voorlichtingscampagnes hebben gevoerd, waarbij op ongekende wijze publiekelijk gebruik werd gemaakt van beschikbare betrouwbare inlichtingen om het discours van het Kremlin tegen te gaan en de leugens van de Russische regering en aanverwante actoren aan het licht te brengen; overwegende dat Rusland al jaren desinformatiecampagnes, cyberaanvallen, het gevangennemen van leden van de elite en aanvallen gericht op het herschrijven van de geschiedenis uitvoert in een poging de basis te leggen voor zijn invasie in Oekraïne en deze te ondersteunen;

F.

overwegende dat van de diensten van het Parlement wordt verwacht dat zij aanzienlijke inspanningen leveren om gevolg te geven aan de op 9 maart 2022 aangenomen aanbevelingen, met name bij de voorbereiding voor de Europese verkiezingen in 2024; overwegende dat de taskforce desinformatie van het Parlement tot taak heeft de werkzaamheden van verschillende directoraten-generaal van het Europees Parlement te coördineren, en met andere EU-instellingen samen te werken bij een aantal acties, met name op de volgende gebieden: situationeel bewustzijn, versterking van de weerbaarheid, “prebunking” en het bevorderen van een gezonde informatieruimte, en beperking;

G.

overwegende dat het Parlement de parlementaire democratie in een aantal niet-EU-landen proactief steunt, onder meer door middel van de acties van de steungroep democratie en verkiezingen; overwegende dat het directe nabuurschap van de EU in dit verband bijzonder belangrijk is;

H.

overwegende dat de toetredingslanden worden geconfronteerd met uitdagingen die voortvloeien uit kwaadaardige buitenlandse inmenging en desinformatiecampagnes; overwegende dat ontwikkelingen in het verleden hebben aangetoond dat niet-uitbreiding hoge strategische kosten met zich meebrengt; overwegende dat de Westelijke Balkan een gebied is van strategische en geopolitieke concurrentie en dat sommige van de landen daar vatbaar zijn voor destabilisatie, hetgeen een gevaar oplevert voor de veiligheid en stabiliteit van ons continent; overwegende dat derde landen deze kwetsbaarheden uitbuiten, onder meer door middel van strategische investeringen en desinformatiecampagnes; overwegende dat de stabiliteit, veiligheid en democratische weerbaarheid van de toetredingslanden onlosmakelijk verbonden zijn met de stabiliteit, veiligheid en democratische weerbaarheid van de EU;

I.

overwegende dat deze inmengingscampagnes in de Westelijke Balkan ten doel hebben de toenemende Euro-Atlantische oriëntatie en stabiliteit van de afzonderlijke landen negatief te beïnvloeden en zo de oriëntatie van de regio als geheel te veranderen; overwegende dat Rusland zijn invloed in Servië aanwendt in een poging de soevereine buurlanden te destabiliseren en zich erin te mengen: in Bosnië via de Republika Srpska; in Montenegro via de pro-Servische gevoelens in het land en de Servisch-orthodoxe kerk; en in Kosovo door bestaande geschillen in het noorden van Kosovo uit te buiten en aan te wakkeren; overwegende dat Rusland derhalve nog steeds een aanzienlijke invloed heeft in de Westelijke Balkan en zich kan mengen in regionale pogingen tot verzoening, integratie en hervorming met het oog op democratisering;

J.

overwegende dat een initiatief als het door de EU gefinancierde RADAR-project van de Trans European Policy Studies Association (TEPSA, een pan-Europees consortium van vooraanstaande onderzoeksinstituten en universiteiten) erop gericht is burgers bewust te maken van desinformatie en een openbaar platform voor debat te bieden, en dat het project speciaal gericht is op jongeren opdat zij hun stem kunnen laten horen, hun betrokkenheid bij het maatschappelijk middenveld kan worden versterkt en hun onderwijs in kritisch denken en mediawijsheid kan worden verbeterd;

K.

overwegende dat een holistische aanpak, die onze samenleving als geheel omvat, nodig is bij het onderwijzen en opleiden van Europese burgers van alle leeftijden, waaronder specifieke opleidingen voor mensen in de werkende leeftijd en op scholen, om toekomstige desinformatieoperaties en informatiemanipulatie op te sporen en zich daartegen te wapenen; overwegende dat er een strategie moet worden vastgesteld om internetgebruikers preventief video’s en inhoud te tonen over de tactieken achter desinformatie, die hen bewuster en weerbaarder kunnen maken tegen valse informatie en desinformatie en de weerbaarheid van kwetsbare bevolkingsgroepen kunnen vergroten; overwegende dat bewustmaking van de burgers en een voortdurende dialoog met de media in dit verband van cruciaal belang zijn; overwegende dat het centrale kenmerk van communicatiesucces tegen desinformatie het vertrouwen in de communicerende instellingen is;

L.

overwegende dat het hedendaagse antisemitisme veel vormen kent, zoals online aanzetten tot haat en de opkomst van nieuwe complottheorieën, en overwegende dat de EU zich in het kader van de EU-strategie ter bestrijding van antisemitisme en ter bevordering van het Joodse leven (2021-2030) inzet voor een toekomst zonder antisemitisme in de EU en daarbuiten;

M.

overwegende dat maatschappelijke organisaties een essentiële rol vervullen als waakhond, de sleutel vormen tot het opbouwen van democratische weerbaarheid van binnenuit en bescherming van de democratie, de bestrijding van schendingen van de rechtsstaat ondersteunen en tegelijkertijd in de praktijk actief bijdragen tot de bevordering van de rechtsstaat, de democratie en de grondrechten; overwegende dat maatschappelijke organisaties met name een belangrijke rol vervullen bij het opsporen en tegengaan van buitenlandse inmenging in democratische processen; overwegende dat maatschappelijke organisaties een cruciale rol spelen bij de ontwikkeling van zelfregulering, waardoor industrienormen kunnen worden ontwikkeld ter bestrijding van desinformatie, met name op gebieden waar overheidsmaatregelen wantrouwen kunnen wekken; overwegende dat wanneer de deelname van burgers en het maatschappelijk middenveld aan democratische processen verder wordt versterkt, de democratie als geheel beter bestand is tegen het risico van buitenlandse inmenging;

N.

overwegende dat maatschappelijke organisaties, denktanks, adviesbureaus, stichtingen en bedrijven zelf niet immuun zijn voor dergelijke inmenging en in sommige gevallen kunnen dienen als vehikel, instrument of drijvende kracht voor invloed van kwaadwillende actoren, waaronder actoren uit derde landen, die rechtstreeks buitenlandse inmenging sponsoren of daartoe aanzetten en beleidsmakers beïnvloeden; overwegende dat transparantie essentieel is om ervoor te zorgen dat deze actoren geen vehikel voor buitenlandse inmenging worden en niet als zodanig worden gebruikt, en dat daarom duidelijke regels voor hun invloed moeten worden nageleefd en gecontroleerd; overwegende dat sommige EU-lidstaten hebben getracht mechanismen in te voeren om buitenlandse overheidsfinanciering voor maatschappelijke organisaties, met name uit Rusland en China, te screenen;

O.

overwegende dat de EU-steun voor maatschappelijke organisaties via het programma “Burgers, gelijkheid, rechten en waarden” (het CERV-programma) is opgevoerd ter ondersteuning van maatschappelijke organisaties, met name de kleinere, lokale organisaties die met specifieke beperkingen te kampen hebben; overwegende dat bepaalde lidstaten via de nationale herstel- en veerkrachtprogramma’s financiële middelen hebben uitgetrokken voor capaciteitsopbouw op het gebied van het controleren van feiten en de aanpak van desinformatie;

P.

overwegende dat ondanks bepaalde beschikbare financiële middelen, waaronder succesvolle projecten die zijn gefinancierd vanuit EU-fondsen en -programma’s, de financiering van maatschappelijke organisaties en de media over het algemeen versnipperd en projectmatig is, en vaak afkomstig is uit niet-EU-landen; overwegende dat de aanvraagprocedures voor financiering transparant en toegankelijk moeten zijn; overwegende dat de Rekenkamer heeft geconcludeerd dat het ontbreken van een coherente EU-strategie inzake mediawijsheid, met daarin de aanpak van desinformatie, en de versnippering van de EU-acties het effect van projecten inzake mediawijsheid verwateren, en dat veel van deze projecten onvoldoende omvang en bereik hebben getoond;

Q.

overwegende dat op feiten gebaseerde journalistiek een essentiële rol speelt in een democratische samenleving door de beginselen van waarheidsgetrouwheid, nauwkeurigheid, onpartijdigheid, eerlijkheid en onafhankelijkheid hoog te houden; overwegende dat vrijheid van meningsuiting en van informatie grondrechten zijn die worden gewaarborgd door het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en worden erkend in het Handvest van de grondrechten van de EU en in het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten; overwegende dat de “tabloidisering” van de media een nadelig effect heeft op de betrouwbaarheid van publiek toegankelijke informatie en het medialandschap;

R.

overwegende dat klokkenluiders, journalisten, maatschappelijke organisaties, activisten en mensenrechtenverdedigers steeds vaker te maken krijgen met intimidatie, opdringerige surveillance en hacking, pesterijen en bedreigingen, waaronder juridische bedreigingen en misbruik van het procesrecht; overwegende dat zij door de EU en haar instellingen moeten worden gesteund; overwegende dat strategische rechtszaken tegen publieke participatie (SLAPP’s), met inbegrip van die welke door autoriteiten van derde landen tegen EU-onderdanen of in de EU gevestigde entiteiten worden aangespannen, een ernstige bedreiging vormen voor de democratie en de grondrechten, zoals de vrijheid van meningsuiting en informatie, aangezien zij een middel zijn om journalisten en activisten alsook actoren uit het maatschappelijk middenveld in bredere zin te beletten zich uit te spreken over kwesties van openbaar belang en hen daarvoor te bestraffen, en aldus een afschrikkend effect hebben op alle daadwerkelijke of potentiële kritische stemmen;

S.

overwegende dat er in de EU gevallen zijn van journalisten wier bestaan en leven worden bedreigd als gevolg van hun onderzoek naar onderwerpen van algemeen belang; overwegende dat buitenlandse mogendheden worden verdacht van inmenging in de Unie en repressieve maatregelen hebben uitgebreid tot gebieden binnen de Unie om journalisten die criminele handelingen willen melden en aan de kaak willen stellen, het zwijgen op te leggen; overwegende dat de strategie van gerechtelijke intimidatie door het Koninkrijk Marokko tegen de Spaanse journalist Ignacio Cembrero hiervan een voorbeeld is; overwegende dat sommige journalisten en mensenrechtenverdedigers die asiel hebben gekregen in de EU nog steeds het doelwit zijn van vervolgingen, intimidatie, geweld en pogingen tot moord; overwegende dat de lidstaten hun veiligheid moeten waarborgen en ervoor moeten zorgen dat zij hun werk kunnen voortzetten;

T.

overwegende dat het verminderen van de doeltreffendheid van kwaadwillige informatiemanipulatie, en met name de gevolgen ervan voor de werking van democratische processen, zaken van algemeen belang zijn; overwegende dat desinformatie het vermogen van burgers om weloverwogen beslissingen te nemen en vrijelijk deel te nemen aan democratische processen vermindert; overwegende dat deze situatie wordt versterkt door de snelle ontwikkeling van nieuwe soorten media; overwegende dat volgens de monitor voor de pluriformiteit van de media 2022 geen enkel land een laag risico loopt voor de indicator “levensvatbaarheid van de media”, hetgeen de bestaande economische bedreigingen voor de pluriformiteit van de media weerspiegelt; overwegende dat nieuwsmedia die actief zijn op kleinere markten, met inbegrip van lokale en regionale media en nichemedia, zich voor extra uitdagingen geplaatst zien doordat ze beperkte inkomsten hebben, in het licht van de huidige commerciële bedrijfsmodellen minder levensvatbaar zijn en geen nieuwe bedrijfsmodellen kunnen invoeren die voor media op grotere markten wel tot de mogelijkheden behoren; overwegende dat sommige lidstaten, die Rusland tot zijn invloedssfeer rekent, bovendien meer worden blootgesteld aan geopolitieke risico’s als gevolg van de inmenging van het Kremlin in hun informatieruimte;

U.

overwegende dat de bevordering van de onafhankelijkheid en de pluriformiteit van de media en van mediawijsheid voor het aanpakken van desinformatie een van de voorstellen van de burgers is in het op 9 mei 2022 gepubliceerde eindverslag van de Conferentie over de toekomst van Europa, waarin de burgers de EU specifiek opriepen om bedreigingen van de onafhankelijkheid van de media aan te pakken door de vaststelling van EU-brede minimumnormen, alsook om vrije, pluralistische en onafhankelijke media te beschermen en te ondersteunen, desinformatie en buitenlandse inmenging sterker tegen te gaan en de bescherming van journalisten te waarborgen; overwegende dat in het eindverslag van de Conferentie over de toekomst van Europa ook wordt aangedrongen op de oprichting van een EU-orgaan dat belast is met het aanpakken en bestrijden van gerichte desinformatie en inmenging, ter versterking van de samenwerking tussen nationale autoriteiten op het gebied van cyberbeveiliging en wetgeving en richtsnoeren voor onlineplatforms en socialemediabedrijven om kwetsbaarheden op het gebied van desinformatie aan te pakken;

V.

overwegende dat de integriteit van de interne markt voor mediadiensten kan worden aangetast en de polarisatie van de samenleving kan worden aangewakkerd door media-aanbieders die zich systematisch bezighouden met desinformatie, waaronder informatiemanipulatie en inmenging van door de staat gecontroleerde aanbieders van mediadiensten die worden gefinancierd door bepaalde niet-EU-landen, zoals China, Rusland en Turkije; overwegende dat een sterk geconcentreerd en door de overheid gecontroleerd medialandschap kan leiden tot een informatieve autocratie, waar de staat of kwaadwillende buitenlandse actoren gemakkelijk invloed kunnen uitoefenen door middel van de manipulatie van informatie;

W.

overwegende dat China de afgelopen tien jaar bijna 3 miljard EUR heeft geïnvesteerd in Europese mediabedrijven, zonder dat de EU en haar lidstaten daarop adequaat hebben gereageerd; overwegende dat het voorbeeld van China gevolgd zou kunnen worden door andere staten met een soortgelijke autoritaire politieke ideologie, hetgeen aanzienlijke risico’s voor de integriteit van de Europese democratieën en inmenging van andere landen in de binnenlandse aangelegenheden van de EU met zich mee zou brengen; overwegende dat in de EU nog steeds een aantal door de Chinese staat geleide Confucius-instituten functioneert, die propaganda verspreiden en zich mengen in academische instellingen; overwegende dat de Chinese omroepmedia de ideologie van de Chinese Communistische Partij (CCP) vertegenwoordigen en verspreiden; overwegende dat Chinese botaccounts steeds actiever worden op sociale media en in sociale netwerken, ten dienste van de Chinese autoriteiten;

X.

overwegende dat onlangs door het DisinfoLab van de EU een grootschalige, op internationale instellingen in met name Brussel en Genève gerichte operatie die Indiase belangen dient, aan het licht is gebracht, waarbij honderden valse media en tientallen door de regering georganiseerde ngo’s betrokken zijn;

Y.

overwegende dat slechts een klein aantal EU-lidstaten over screeningmechanismen voor buitenlandse media-investeringen beschikt; overwegende dat het in het algemeen belang is om te weten hoe de structuur van uiteindelijke begunstigden van mediakanalen in elkaar steekt;

Z.

overwegende dat er nog altijd grote structurele tekortkomingen bestaan die de informatiemanipulatie via onlineplatforms faciliteren; overwegende dat de bedrijfsmodellen van onlineplatforms gebaseerd zijn op persoonsgegevens, algoritmen die extreme en polariserende inhoud zaaien en advertenties, waarbij interactie meer reclame-inkomsten betekent en het streven naar interactie polariserende en extreme opvattingen in de hand werkt die ten koste gaan van op feiten gebaseerde informatie; overwegende dat onlineplatforms derhalve zo zijn ontworpen dat ze samenzweringstheorieën en desinformatie helpen versterken; overwegende dat deze wereldwijde onlineplatforms bovendien een enorme ontwrichtende invloed hebben gehad op de economische levensvatbaarheid van de Europese mediasector, aangezien zij de reclamemarkt domineren en aldus de bedrijfsmodellen van de media beïnvloeden;

AA.

overwegende dat hoewel de praktijkcode betreffende desinformatie is aangescherpt, er nog veel structurele problemen blijven bestaan, zoals het ontbreken van bindende regels en de bepaling dat bedrijven zelf hun verbintenissen kunnen kiezen, hetgeen uiteindelijk het succes van de praktijkcode als instrument verhindert;

AB.

overwegende dat de zich snel ontwikkelende technologieën op het gebied van generatieve artificiële intelligentie (AI) mogelijk ernstige gevolgen kunnen hebben die kwaadwillende actoren in staat zouden kunnen stellen goedkoper en sneller meer desinformatie-inhoud te produceren en te verspreiden; overwegende dat landen in de hele wereld die geen middelen hebben om dit probleem aan te pakken hiervan bijzonder verwoestende gevolgen zouden kunnen ondervinden;

AC.

overwegende dat het voorstel van de Commissie betreffende transparantie en gerichte politieke reclame tot doel heeft deze structurele problemen in de context van politieke reclame aan te pakken;

AD.

overwegende dat platforms diverse initiatieven hebben ontwikkeld om onlinedesinformatie tegen te gaan, onder meer door “prebunking”-campagnes te ontwerpen om gebruikers te informeren over de gevaren van desinformatie door middel van preventieve waarschuwingen voor en het weerleggen van valse beweringen die via des- en misinformatiecampagnes van kwaadwillende actoren worden verspreid; overwegende dat het effect van deze initiatieven niet volledig kan worden geëvalueerd ten gevolge van het ontbreken van onafhankelijke of geïnstitutionaliseerde analyses door onderzoekers die volledige toegang hebben tot gegevens;

AE.

overwegende dat niet-Engelstalige inhoud nog steeds grotendeels ongecontroleerd blijft omdat platforms nog steeds niet voldoende beoordelaars en personen die feiten controleren in dienst hebben die hun respectieve taken in andere talen kunnen verrichten, met name in kleinere talen in landen die zwaar getroffen zijn door desinformatie; overwegende dat online platforms de grondrechten van de burgers, zoals vrijheid van meningsuiting en van informatie, moeten waarborgen;

AF.

overwegende dat Twitter sinds de overname door Elon Musk een crisismisinformatiebeleid heeft ingevoerd, volgens hetwelk het bedrijf actie zou ondernemen in reactie op tweets die valse of misleidende beweringen bevatten over het gebruik van geweld en wapens, en dat het zou reageren door voorrang te geven aan tweets van aan de staat gelieerde media-accounts en een waarschuwing zou plaatsen dat een tweet het crisismisinformatiebeleid van het bedrijf heeft geschonden, maar dat deze aanpak op 23 november 2022 gedeeltelijk is geannuleerd; overwegende dat het bedrijf het personeel heeft ontslagen van alle afdelingen die verantwoordelijk zijn voor het opsporen en classificeren van of reageren op desinformatie, waaronder een meerderheid van de inhoudsmoderatoren en landspecifieke teams, en meer dan 60 000 accounts heeft hersteld waarvan eerder was vastgesteld dat zij de regels van het platform hadden overtreden door desinformatie te delen, zich bezig te houden met intimidatie of misbruik, of oplichting te organiseren; overwegende dat er sinds de overname sprake is van een toename van de hoeveelheid misleidende inhoud met ongeveer 40 %; overwegende dat er sprake is van herhaalde en ontoelaatbare schorsingen van accounts van journalisten en mediakanalen zonder concrete rechtvaardiging;

AG.

overwegende dat berichten in de media over interne documenten vragen hebben opgeroepen over de politieke neutraliteit van de inspanningen van het bedrijf om zijn beleid tegen buitenlandse inmenging en desinformatie bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2020 uit te voeren, en of die inspanningen ook neerkomen op een vorm van inmenging in het politieke en bredere maatschappelijke debat rond de verkiezingen, aangezien uit tientallen interne e-mails is gebleken dat methoden die bedoeld zijn om desinformatie en haatspraak tegen te gaan door de belangrijkste partijen in de Verenigde Staten zijn gebruikt om het electoraat onder controle te houden; overwegende dat het vanwege verontrustende verklaringen en beslissingen van het nieuwe hoger management onduidelijk blijft hoe Twitter zich in de nabije toekomst zal ontwikkelen;

AH.

overwegende dat desinformatie en misinformatie over gezondheid een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid vormen, aangezien zij het vertrouwen in de wetenschap, de openbare instellingen, de autoriteiten en het medisch personeel ondermijnen en vijandigheid jegens hen opwekken, en samenzweringstheorieën bevorderen; overwegende dat dergelijke desinformatie levensbedreigend kan zijn wanneer mensen erdoor van worden weerhouden om medisch noodzakelijke behandelingen, waaronder vaccinaties, te zoeken of wanneer valse behandelingen worden aangeprezen; overwegende dat tijdens de COVID-19-pandemie de hoeveelheid COVID-19-gerelateerde inhoud die niet werd aangepakt nadat de feiten waren gecontroleerd en bleek te bestaat uit mis- of desinformatie 20 % bedroeg in het Duits en Spaans, 47 % in het Frans en 84 % in het Italiaans; overwegende dat kleinere talen zelfs nog zwaarder zijn getroffen;

AI.

overwegende dat netwerken van bots en nepaccounts op socialemediaplatforms door kwaadwillende actoren worden gebruikt om democratische processen te ondermijnen; overwegende dat Meta twee netwerken uit China en Rusland heeft verwijderd wegens overtreding van zijn beleid tegen gecoördineerd niet-authentiek gedrag; overwegende dat het uit Rusland afkomstige netwerk van meer dan zestig websites zich voordeed als legitieme websites van nieuwsorganisaties in Europa, en originele artikelen plaatste waarin Oekraïne werd bekritiseerd, Rusland werd gesteund en werd betoogd dat westerse sancties tegen Rusland averechts zouden werken; overwegende dat het DisinfoLab van de EU in zijn parallelle studie tot soortgelijke bevindingen is gekomen; overwegende dat dit slechts het topje van de ijsberg is en dat onlineplatforms voortdurend waakzaam moeten zijn en hun beleid inzake inhoudsmoderatie moeten verbeteren;

AJ.

overwegende dat er een gebrek aan toezicht is op platforms zoals Reddit en Telegram, waar desinformatie zich meestal ongecontroleerd verspreidt; overwegende dat Spotify podcasts aanbiedt die mis- en desinformatie bevatten, met name wat betreft desinformatie over vaccins; overwegende dat sommige van deze podcasts tot 11 miljoen luisteraars per aflevering hebben; overwegende dat het bedrijf heeft geweigerd maatregelen te nemen tegen de accounts die deze podcasts uitzenden, aangezien het geen desinformatiebeleid heeft; overwegende dat de EU meerdere onderzoeken naar TikTok heeft gestart met betrekking tot de overdracht van gegevens van EU-burgers aan China en gerichte reclame specifiek gericht op minderjarigen;

AK.

overwegende dat de digitaledienstenverordening (15) op 16 november 2022 in werking is getreden en met ingang van 17 februari 2024 van toepassing zal zijn; overwegende dat deze verordening de regels die van toepassing zijn op tussenhandelsdiensten op de interne markt volledig harmoniseert en specifieke bepalingen bevat die van toepassing zijn op zeer grote onlineplatforms en zeer grote onlinezoekmachines in het geval van systeemrisico’s, zoals desinformatie en manipulatie;

AL.

overwegende dat de digitaledienstenverordening zeer grote onlineplatforms en zeer grote onlinezoekmachines ertoe verplicht jaarlijkse risicobeoordelingen uit te voeren en maatregelen te nemen om de risico’s te beperken die voortvloeien uit het ontwerp en het gebruik van hun diensten; overwegende dat sommige bepalingen van de digitaledienstenverordening moeten worden uitgebreid tot kleinere platforms waarop desinformatie zich ongehinderd blijft verspreiden;

AM.

overwegende dat desinformatie en verkiezingsmanipulatie volgens de digitaledienstenverordening als systeemrisico’s worden aangemerkt;

AN.

overwegende dat algoritmen die zijn ontworpen om de bedrijfsmodellen van platforms ten goede te komen een cruciale rol spelen in de versterking van onjuiste en misleidende berichtgeving, doordat zij filterbubbels creëren die de voor individuele gebruikers beschikbare informatie beperken of vervormen; overwegende dat de platforms nog steeds niet genoeg hebben gedaan om dit tegen te gaan; overwegende dat de ontwikkeling, het testen en het functioneren van algoritmen nog steeds niet transparant zijn;

AO.

overwegende dat socialemediaplatforms worden gebruikt als instrumenten om bijvoorbeeld Russische propaganda te verspreiden met als doel de invasie van Vladimir Poetin in Oekraïne te rechtvaardigen, en om antidemocratische politieke bewegingen op de Balkan aan te moedigen; overwegende dat artificiële intelligentie door het kwaadwillige gebruik van grote taalmodellen, zoals ChatGPT, een steeds belangrijker instrument wordt om propaganda en desinformatie te verspreiden, maar ook van cruciaal belang zal zijn om onjuiste berichtgeving doeltreffender te ontdekken en tegen te gaan; overwegende dat digitale technologieën moeten worden ontwikkeld onder eerbiediging van de mensenrechten en de rechtsstaat;

AP.

overwegende dat de Commissie een Europees centrum voor algoritmische transparantie heeft opgericht, dat deel uitmaakt van het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek van de Commissie en voornamelijk bestaat uit ingenieurs en datawetenschappers die zich toeleggen op de studie van algoritmen;

AQ.

overwegende dat de digitaledienstencoördinatoren, oftewel de onafhankelijke autoriteiten die door elke lidstaat worden aangewezen, een belangrijke rol en functie hebben en verantwoordelijk zijn voor het toezicht op en de handhaving van de digitaledienstenverordening in de lidstaten;

AR.

overwegende dat er niet alleen een risico bestaat op economische afhankelijkheid, maar ook op spionage en sabotage, als gevolg waarvan buitenlandse bedrijven de kritieke infrastructuur van de EU kunnen beïnvloeden; overwegende dat Chinese rederijen meerderheidsbelangen of aanzienlijke belangen hebben verworven in meer dan twintig Europese havens, zoals China Merchants Group in Frankrijk en COSCO in de havens van Piraeus, Antwerpen, Bilbao, Genua, Hamburg, Rotterdam, Valencia en Zeebrugge; overwegende dat in het verslag van INGE 1 wordt aangedrongen op een sterker regelgevings- en handhavingskader om te waarborgen dat buitenlandse directe investeringen (BDI) met een negatief effect op de veiligheid van de EU worden geblokkeerd;

AS.

overwegende dat buitenlandse actoren, voornamelijk China en Rusland, maar ook Iran, de Europese kritieke infrastructuur en toeleveringsketens actief proberen te infiltreren om door middel van spionage informatie en/of knowhow te stelen, teneinde concurrentievoordeel te verkrijgen of delen van deze infrastructuur te saboteren om de werking ervan te belemmeren; overwegende dat hetzelfde kwaadwillige gedrag gepaard gaat met economische en infrastructurele projecten in kandidaat-lidstaten en potentiële kandidaat-lidstaten van de EU; overwegende dat ook de mogelijkheid van spionage en informatieverzameling via alledaagse huishoudelijke apparaten een steeds grotere bedreiging voor de Europese burgers vormt;

AT.

overwegende dat de energieafhankelijkheid van de EU van Rusland, nadat het zijn aanvalsoorlog tegen Oekraïne begon, tot enorme moeilijkheden ten aanzien van haar energiezekerheid heeft geleid; overwegende dat “ondermijnend kapitaal”-projecten van buitenlandse actoren in de lidstaten, zoals de kerncentrale van Paks in Hongarije, de politieke besluitvorming dreigen te beïnvloeden; overwegende dat ondanks de illegale bezetting en annexatie van delen van Oekraïne door Rusland in 2014, veel EU-landen hun afhankelijkheid van gas uit Rusland hebben vergroot; overwegende dat sommige van deze landen hun afhankelijkheid onlangs tot bijna 0 % hebben teruggebracht;

AU.

overwegende dat de investeringsprogramma’s voor de invoering van 5G, zoals CEF2 Digital, alsook het 6G-programma van de Gemeenschappelijke Onderneming “Slimme netwerken en diensten”, de technologische soevereiniteit kunnen ondersteunen en de afhankelijkheid van buitenlandse leveranciers op dit gebied zullen doen afnemen door de totstandbrenging van veilige 5G-infrastructuur en technologische capaciteit voor 6G-systemen; overwegende dat de ontwikkeling van kritieke technologische infrastructuur voor de Europese economie moet worden voorbehouden aan Europese fabrikanten en ontwikkelaars of die uit gelijkgestemde landen;

AV.

overwegende dat de nationale autoriteiten van sommige lidstaten hun aanpak hebben versterkt waar het buitenlandse bedreigingen betreft op het gebied van kritieke infrastructuur, zoals spionage en sabotage;

AW.

overwegende dat desinformatie en andere informatiemanipulatie het publieke debat omtrent verkiezingen en andere democratische processen verstoren, en burgers ervan kunnen weerhouden weloverwogen keuzes te maken of hen helemaal van politieke participatie kunnen weerhouden; overwegende dat desinformatie in politieke campagnes een rechtstreekse bedreiging vormt voor eerlijke democratische politieke concurrentie; overwegende dat deze kwesties een uitdaging vormen voor de Europese verkiezingen van 2024;

AX.

overwegende dat aan de vooravond van de Europese verkiezingen van 2024 meer inmenging en informatiemanipulatie wordt verwacht; overwegende dat de Europese verkiezingen fundamenteel zijn voor de werking van de democratische processen van de Europese Unie en ook hun stabiliteit en legitimiteit versterken; overwegende dat de democratische integriteit van de Unie derhalve moet worden verdedigd, onder meer door de verbreiding van desinformatie en van ongeoorloofde buitenlandse invloed op de Europese verkiezingen te voorkomen; overwegende dat het voorstel betreffende transparantie en gerichte politieke reclame een bijdrage kan leveren door een verbod op opdrachtgevers van politieke reclame uit landen buiten de EU in te voeren;

AY.

overwegende dat vrije en eerlijke verkiezingen een hoeksteen vormen van democratische landen en dat onafhankelijke en transparante verkiezingsprocessen noodzakelijk zijn om een concurrerend verkiezingsklimaat en het vertrouwen van de burgers in de integriteit van verkiezingen te bevorderen; overwegende dat systemische integriteit van verkiezingsprocessen ook verankerd is in de wettelijke en institutionele kaders die bepalen op welke wijze verkiezingen worden gehouden, waaronder de kiescommissies; overwegende dat de kwaliteit en de kracht van deze kaders en democratische instellingen essentieel is voor de integriteit van de verkiezingen van elk land; overwegende dat sociale onlineplatforms steeds belangrijker instrumenten worden in de electorale besluitvorming;

AZ.

overwegende dat inmenging in het verkiezingsproces zich kan voordoen in verschillende vormen, direct of indirect, waaronder frauduleuze handelingen met stembiljetten, het blokkeren van de toegang tot stembureaus of fysieke dwang om te stemmen, verspreiding van vertekende informatie over de kandidaten, manipulatie of wijziging van de verkiezingsdatum, en desinformatiecampagnes op sociale media;

BA.

overwegende dat autoritaire regimes doeltreffender zijn geworden in het overnemen of omzeilen van normen en instellingen die fundamentele vrijheden ondersteunen en hulp bieden aan anderen die hetzelfde willen doen; overwegende dat deze regimes via bondgenoten in derde landen en in de EU polarisatie hebben aangewakkerd en uitgebuit, en hebben geprobeerd de nationale politiek te verstoren om haat, geweld en ongebreidelde macht te bevorderen; overwegende dat buitenlandse inmenging in verkiezingsprocessen dikwijls niet uitsluitend tot doel heeft specifieke verkiezingsresultaten te beïnvloeden, maar ook om het vertrouwen van burgers in de legitimiteit van hun democratische instellingen en hun democratische processen op lange termijn te ondermijnen en te vernietigen;

BB.

overwegende dat de Autoriteit voor Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen bijdraagt tot de bescherming van de integriteit van de Europese verkiezingen;

BC.

overwegende dat het Europese samenwerkingsnetwerk voor verkiezingen een cruciale rol speelt bij het waarborgen van de integriteit van de verkiezingen in de Europese Unie; overwegende dat dit netwerk door de diensten van de Commissie is opgezet in samenwerking met de betrokken diensten van de lidstaten;

BD.

overwegende dat journalisten en deskundigen nog altijd extracommunautaire financiering van politieke activiteiten en politici binnen de Europese Unie voor en na 24 februari 2022 aan het licht brengen, met name uit Rusland, en dat deze de integriteit van het democratisch functioneren van de EU-lidstaten in gevaar brengt en een grondig onderzoek vereist om de medeplichtigen ter verantwoording te roepen; overwegende dat El País de betrokkenheid van de Iraanse Nationale Raad van Verzet heeft onthuld bij de financiering van extreemrechtse politieke bewegingen in de Europese Unie; overwegende dat Rusland en Iran, samen met andere landen zoals Venezuela, als gemeenschappelijk doel hebben democratische staten te verzwakken;

BE.

overwegende dat de wetgevers momenteel onderhandelen over het voorstel betreffende politieke reclame, dat bedoeld is als aanvulling op de digitaledienstenverordening, om de schadelijke versnippering die nu op dit gebied bestaat aan te pakken en onze democratieën in Europa en onze democratische processen te helpen versterken, burgers in staat te stellen om tijdens een verkiezing of referendum via een open proces een weloverwogen beslissing te nemen en EU-burgers te beschermen tegen desinformatie, nepnieuws, ondoorzichtige politieke reclametechnieken en buitenlandse inmenging in het algemeen; overwegende dat de wetgevers hierover zo spoedig mogelijk een akkoord moeten bereiken om ervoor te zorgen dat de nieuwe regels vóór de Europese verkiezingen in 2024 van kracht zijn;

BF.

overwegende dat er alleen al in de eerste helft van 2021 evenveel cyberaanvallen op EU-instellingen waren als in heel 2020 (16); overwegende dat het aantal aanvallen op EU- en nationale instellingen is toegenomen na de Russische agressie in Oekraïne, zoals blijkt uit een cyberaanval op het Europees Parlement tijdens de plenaire vergadering van november 2022, waarbij de website werd platgelegd na een stemming over een resolutie om Rusland tot staat die terrorisme sponsort te verklaren;

BG.

overwegende dat de EU haar inspanningen en investeringen met betrekking tot het ontwikkelen van capaciteit op het gebied van cyberbeveiliging aanzienlijk heeft opgevoerd via de EU-programma’s, met inbegrip van Horizon Europa en Digitaal Europa; overwegende dat er nog steeds behoefte is aan efficiëntere cyberbeveiliging, ondersteund door de benodigde financiering; overwegende dat een sterke cyberbeveiligingsinfrastructuur de kosten van cyberincidenten kan verlagen; overwegende dat in de effectbeoordeling van de voorgestelde verordening cyberweerbaarheid wordt geraamd dat het initiatief kan leiden tot een kostenbesparing van ongeveer 180 tot 290 miljard EUR als gevolg van incidenten die het bedrijfsleven treffen (17); overwegende dat de Commissie traag is geweest met het nemen van maatregelen in reactie op het hacken van EU-burgers in de EU met spyware door derde landen, waaronder prominente figuren zoals staatshoofden of commissarissen; overwegende dat er momenteel geen actieplan bestaat om het hacken van EU-burgers binnen de EU door personen die buiten de EU opereren te voorkomen;

BH.

overwegende dat de Raad onlangs de NIS 2-richtlijn heeft aangenomen om een hoog gemeenschappelijk niveau van cyberbeveiliging in de hele Unie te waarborgen; overwegende dat met de NIS 2-richtlijn het Europees Netwerk van verbindingsorganisaties voor cybercrises (EU CyCLONe) is opgericht, ter versterking van de weerbaarheid van informatiesystemen; overwegende dat een passend niveau van cyberbeveiliging alleen kan worden bereikt door samenwerking tussen meerdere actoren uit de publieke en de particuliere sector; overwegende dat de EU nog steeds kampt met een grote afhankelijkheid op het gebied van cyberbeveiliging;

BI.

overwegende dat de cyberdefensie van Oekraïne de actie en de samenwerking van alle partners vereist; overwegende dat westerse IT-ondernemingen Oekraïne hebben geholpen bij het opsporen van zwakke plekken in haar infrastructuur; overwegende dat het de EU aan technische capaciteit ontbreekt om kwetsbaarheden in haar kritieke infrastructuur op te sporen; overwegende dat samenwerking en uitwisseling van informatie met specifieke partners, zoals de VS, het VK, Oekraïne en Taiwan, van cruciaal belang is om de capaciteit van de EU om aanvallen toe te schrijven, te verbeteren;

BJ.

overwegende dat in 2021 de Gemeenschappelijke Onderneming “Slimme netwerken en diensten” is opgericht om Europese actoren in staat te stellen vorm te geven aan mondiale 6G-normen; overwegende dat de Commissie en de autoriteiten van de lidstaten in het kader van de samenwerkingsgroep Netwerk- en informatiesystemen (NIS) samenwerken aan de uitvoering van het 5G-cyberinstrumentarium; overwegende dat de Europese Rekenkamer heeft geconcludeerd dat sinds de goedkeuring van het 5G-instrumentarium vooruitgang is geboekt om de beveiliging van 5G-netwerken te versterken, waarbij een meerderheid van de lidstaten beperkingen toepast of bezig is toe te passen op verkopers met een hoog risico, maar dat geen van de voorgestelde maatregelen juridisch bindend is, hetgeen betekent dat de Commissie niet bevoegd is om deze af te dwingen;

BK.

overwegende dat het is voorgekomen dat derde landen migranten en asielzoekers naar de buitengrens van de EU vervoerden als onderdeel van hun hybride strategieën voor buitenlandse inmenging om de EU en haar lidstaten uit te dagen, zoals Belarus in het najaar van 2021 tegen Polen, Litouwen en Letland; overwegende dat deze hybride inmengingspogingen ook de vorm aannemen van het verspreiden van desinformatie door de samenlevingen in de EU te polariseren en de Europese waarden en grondrechten te ondermijnen;

BL.

overwegende dat migranten, minderheden en diasporagemeenschappen vaak worden gebruikt door buitenlandse actoren, die desinformatiecampagnes orkestreren met als doel negatieve vooroordelen over migratie te misbruiken en te versterken om spanningen binnen de Europese samenlevingen op te bouwen, zoals het geval is bij de Oekraïense diasporagemeenschappen in Europa die het slachtoffer zijn van Russische desinformatiecampagnes; overwegende dat platforms een cruciale rol spelen in de verspreiding van dergelijke informatie;

BM.

overwegende dat er in Europa steeds meer anti-genderbewegingen zijn, die specifiek gericht zijn tegen seksuele en reproductieve gezondheid, vrouwenrechten en LHBTIQ+-personen; overwegende dat dergelijke bewegingen desinformatie verspreiden om de vooruitgang bij de rechten van vrouwen en gendergelijkheid ongedaan te maken; overwegende dat deze bewegingen naar verluidt miljoenen euro’s aan buitenlandse financiering hebben ontvangen, van de overheid of van particulieren, onder meer uit Rusland en de VS;

BN.

overwegende dat deze instrumentalisering van migranten en minderheden aan de buitengrenzen van de EU benadrukt hoe belangrijk het is om over een doeltreffend en geïntegreerd grensbeheersysteem te beschikken en operationele, financiële en diplomatieke maatregelen toe te passen om weerbaar te blijven;

BO.

overwegende dat het Parlement het voorstel van de Commissie steunt om bepalingen over de instrumentalisering van migranten in de Schengengrenscode op te nemen, waardoor de lidstaten doeltreffender en meer gecoördineerd kunnen optreden;

BP.

overwegende dat Russische desinformatie- en propagandacampagnes ook invloed uitoefenen op de indirecte meningsvorming in Europa door deze met name te richten op de Russischtalige diaspora in Europa en de buurlanden; overwegende dat de lidstaten een essentiële rol moeten spelen bij het beschikbaar maken van op feiten gebaseerde nieuwsbronnen voor Russischtalige bevolkingsgroepen teneinde het pro-Kremlin-discours tegen te gaan; overwegende dat Russische desinformatie- en propagandacampagnes ook wijdverbreid zijn in tal van post-Sovjetlanden, waaronder in Centraal-Azië;

BQ.

overwegende dat het Belgische federale parket een onderzoek heeft ingesteld naar verdenkingen van witwassen, corruptie en deelname aan een criminele organisatie die afkomstig is uit derde landen; overwegende dat sinds 9 december 2022 verschillende arrestaties en huiszoekingen hebben plaatsgevonden, waarbij zowel huidige en voormalige leden als personeelsleden van het Europees Parlement betrokken waren; overwegende dat deze aantijgingen moeten worden gevolgd door doeltreffende maatregelen van het Parlement en de andere EU-instellingen om alle mazen voor buitenlandse inmenging te dichten, en om de transparantie en verantwoordingsplicht te vergroten teneinde de integriteit van de instellingen te beschermen;

BR.

overwegende dat vertrouwen in de integriteit van het Parlement en de rechtsstaat van het grootste belang is voor het functioneren van de Europese democratie; overwegende dat het van essentieel belang is ervoor te zorgen dat democratische processen niet door particuliere en externe belangen worden gekaapt en dat de rechten van de burgers volledig worden geëerbiedigd; overwegende dat het vermogen van vertegenwoordigers van belangen en groepen om met argumenten de besluitvorming in het Parlement te beïnvloeden een essentieel onderdeel vormt van de Europese democratie;

BS.

overwegende dat in het INGE 1-verslag al werd benadrukt dat er een ernstig gebrek bestaat aan juridisch bindende regels met betrekking tot lobbyen en de handhaving van het lobbyregister van de EU, en dat voormalige Europese politici en ambtenaren op hoog niveau worden ingehuurd of gecoöpteerd door buitenlandse autoritaire staats- of particuliere bedrijven; overwegende dat dit het praktisch onmogelijk maakt om lobbywerk van buiten de EU te traceren;

BT.

overwegende dat de inkapseling van elites door buitenlandse belangen, gefaciliteerd door het niet aan banden leggen van “draaideuren” tussen de instellingen van de EU en autocratische landen met een hoog risico op schadelijke inmenging in de democratische belangen van de Unie, nog altijd een aanzienlijke vorm van buitenlandse inmenging in de democratische werking van de Europese Unie is en kan worden beschouwd als een probleem dat verband houdt met corruptie;

BU.

overwegende dat China en Rusland sancties tegen Europese onderzoekers en onderzoeksinstellingen hebben ingesteld vanwege hun geschriften of standpunten;

BV.

overwegende dat er meer duidelijkheid nodig is over buitenlandse invloed via belangenvertegenwoordigers op EU-niveau, met name in samenwerking met niet-gouvernementele organisaties (ngo’s), adviesbureaus, stichtingen, denktanks en particuliere bedrijven; overwegende dat dit de normale uitwisselingsactiviteiten van ambassades niet in de weg mag staan; overwegende dat het aantal Russische ambassademedewerkers in de rest van Europa afneemt en in Boedapest blijft stijgen, wat aantoont dat Hongarije kwetsbaar is voor Russische inlichtingenactiviteiten;

BW.

overwegende dat lobbyen namens buitenlandse belangen, vooral wanneer het gaat om bedrijven in strategische sectoren en hun regeringen, de deur kan openzetten voor buitenlandse inmenging in onze instellingen; overwegende dat het transparantieregister na een interinstitutioneel akkoord aanzienlijk is versterkt; overwegende dat het aanscherpen van de transparantie-eisen voor maatschappelijke organisaties, adviesbureaus, stichtingen, denktanks en particuliere bedrijven kan dienen om buitenlandse inmenging op te sporen;

BX.

overwegende dat er verschillende gevallen zijn geweest van door het buitenland georkestreerde en gecoördineerde vijandige campagnes in de vorm van intimidatie van en pesterijen tegen leden van het Europees Parlement; overwegende dat landen als Rusland, China en Iran individuele leden en organen van het Europees Parlement en de parlementen van de lidstaten inreisverboden en sancties hebben opgelegd wegens hun kritiek op het mensenrechtenbeleid van de betreffende regeringen;

BY.

overwegende dat sommige autoritaire staten Europese burgers vals beschuldigen van strafbare feiten of misdrijven en hen gevangen houden met als doel de besluitvorming van de lidstaten van de Unie te beïnvloeden; overwegende dat in Iran burgers zonder enige grond worden vastgehouden en veroordeeld, waaronder Zweeds staatsburger Ahmadreza Djalalie en zeven Franse staatsburgers;

BZ.

overwegende dat de EU in maart 2022 sancties heeft opgelegd aan de Russische propagandakanalen Russia Today (RT) en Sputnik en hun omroepactiviteiten tijdelijk heeft opgeschort, en aanbieders van internettoegang en zoekmachines heeft gelast de toegang tot hun inhoud te blokkeren en hun inhoud uit de inhoudsopgave te verwijderen; overwegende dat satellietexploitanten zoals het Franse Eutelsat en het Luxemburgse SES sinds de aanneming van het negende sanctiepakket de uitzendingen van RT en Sputnik in de EU hebben gestaakt; overwegende dat Eutelsat 36B in de door Rusland bezette Oekraïense gebieden programma’s blijft uitzenden van het Russische Trikolor en NTV plus; overwegende dat SES nog steeds RT News uitzendt in India, Mexico en Zuid-Afrika; overwegende dat andere nationale satellietexploitanten, zoals Hellas Sat en Hispasat, alsmede de Hongaarse nationale zenders, nog steeds gesanctioneerde tv-zenders uitzenden; overwegende dat RT France en RT News nog steeds online beschikbaar zijn; overwegende dat Russische propaganda vaak wordt versterkt door verschillende internationale mediakanalen met een zeer breed bereik in bepaalde regio’s van de wereld;

CA.

overwegende dat Servië, een kandidaat-lidstaat van de EU, in duidelijke tegenspraak met de door de EU opgelegde sancties een veilige haven is geworden voor sommige Russische bedrijven die de door de EU opgelegde sancties willen omzeilen of ontlopen, aangezien Belgrado sinds juli 2022 onderdak biedt aan meerdere kantoren van RT (voorheen Russia Today), dat zijn online nieuwsdienst in het Servisch heeft gestart;

CB.

overwegende dat de strafbaarstelling van buitenlandse inmenging dit kwaadwillige gedrag zou aanpakken en stigmatiseren; overwegende dat er momenteel geen algemeen verbod op buitenlandse inmenging in de EU bestaat, hetgeen betekent dat daders zich eraan schuldig kunnen maken zonder een sanctie te hoeven vrezen, tenzij hun gedrag neerkomt op een bestaand strafbaar feit; overwegende dat de Raad overeenkomstig artikel 83, lid 1, derde alinea, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), op basis van de ontwikkelingen in de criminaliteit een besluit kan vaststellen waarin andere gebieden van bijzonder zware criminaliteit met een grensoverschrijdende dimensie worden aangewezen; overwegende dat partijen die zich schuldig maken aan buitenlandse inmenging sancties en beperkingen moeten worden opgelegd om hen ervan te weerhouden in de toekomst acties te ondernemen;

CC.

overwegende dat de Commissie een voorstel heeft ingediend voor het harmoniseren van strafbare feiten en van sancties wegens de schending van EU-sancties; overwegende dat een aantal lidstaten in overweging heeft genomen de bevoegdheden van het Europees Openbaar Ministerie uit te breiden zodat deze ook deze schendingen bestrijken;

CD.

overwegende dat de EU reeds verscheidene belangrijke wettelijke bepalingen heeft opgesteld om kwaadwillende buitenlandse informatiemanipulatie en inmenging tegen te gaan; overwegende dat het gevaar bestaat dat regelgevingskaders van de EU ter bestrijding van desinformatie door andere (autoritaire) landen kunnen worden gekopieerd en selectief worden gebruikt om de mediavrijheid en de vrijheid van meningsuiting in te perken; overwegende dat er op EU-niveau geen behoorlijke evaluatie van de doeltreffendheid en de gevolgen van de bestaande instrumenten voor de versterking van de maatschappelijke weerbaarheid is uitgevoerd; overwegende dat een dergelijke evaluatie de oriëntatie van toekomstige beleidsmaatregelen en instrumenten om buitenlandse inmenging en hybride dreigingen aan te pakken verder zou verbeteren;

CE.

overwegende dat China sinds haar economische groei en politieke uitbreiding op het wereldtoneel de verspreiding van haar propaganda in het buitenland probeert te maximaliseren, door positieve berichtgeving over het land te verspreiden en tegelijkertijd te pogen kritische stemmen het zwijgen op te leggen; overwegende dat China de controle overneemt over alle traditionele media-informatiekanalen in Afrika, die op dat continent nog steeds de meest gebruikte instrumenten zijn om toegang tot informatie te krijgen; overwegende dat ook Rusland zijn desinformatie-operaties in Afrika uitbreidt; overwegende dat de Wagnergroep rechtstreeks bij deze activiteiten is betrokken; overwegende dat deze activiteiten de veiligheid van de Europese burgers en de ontwikkeling van de samenwerking met Afrikaanse partnerlanden in gevaar kunnen brengen;

CF.

overwegende dat de EU een leidende rol vervult bij de werkzaamheden van het ad-hoccomité van de VN inzake cybercriminaliteit, in het kader van het Derde Comité van de VN, met als doel de fundamentele en procedurele rechten van verdachten te waarborgen;

CG.

overwegende dat de algemene bekendheid met de gevaren van informatiemanipulatie en inmenging in andere landen in de wereld sinds de COVID-19-pandemie is toegenomen; overwegende dat de VN verschillende initiatieven hebben voorgesteld om de governance in de digitale sfeer te verbeteren en meer samenhang tussen de VN-lidstaten tot stand te brengen, zoals de mondiale gedragscode ter bevordering van de integriteit van openbare informatie en het “Global Digital Compact”;

CH.

overwegende dat vertegenwoordigers van sommige platforms en andere belanghebbenden tijdens besprekingen met de Bijzondere Commissie INGE 2 positief hebben gereageerd op de vaststelling van mondiale — en met name Europese en, wanneer mogelijk, trans-Atlantische — normen ter bestrijding van buitenlandse informatiemanipulatie en inmenging;

CI.

overwegende dat succesvolle missies en operaties in het kader van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) en het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (GVDB) en EU-delegaties in het buitenland tot de beste strategische communicatiecampagnes van de EU in niet-EU-landen behoren;

CJ.

overwegende dat de Raad het strategisch kompas in maart 2022 heeft goedgekeurd; overwegende dat in het strategisch kompas is vastgesteld dat alle GVDB/GBVB-missies en -operaties uiterlijk in 2024 moeten zijn uitgerust met voldoende strategische communicatiemiddelen en -instrumenten om buitenlandse informatiemanipulatie en inmenging tegen te gaan; overwegende dat een proces van modernisering en professionalisering van de communicatie van missies vereist is, met inbegrip van ondersteuning van initiatieven ter bestrijding van kwetsbaarheden op het gebied van desinformatie; overwegende dat de taskforce voor strategische communicatie (StratCom) van de Europese dienst voor extern optreden (EDEO) haar samenwerking met GVDB-missies en -operaties heeft geïntensiveerd om hen te helpen buitenlandse informatiemanipulatie- en inmengingscampagnes op te sporen, te analyseren en te begrijpen;