—

gezien artikel 2 en artikel 3, lid 3, van het Verdrag betreffende de Europese Unie,

—

gezien artikel 8, artikel 83, lid 1, en de artikelen 84 en 225 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, en met name de artikelen 7, 8, 10, 11, 12, 21, 23, 24, 25, 26 en 47,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 5 maart 2020, getiteld “Een Unie van gelijkheid: strategie voor gendergelijkheid 2020-2025”, en met name de daarin vastgestelde doelstelling om vrouwen en meisjes te vrijwaren van geweld en stereotypen,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 14 april 2021 over de EU-strategie voor de bestrijding van mensenhandel 2021-2025,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 28 september 2017, getiteld “De bestrijding van illegale online-inhoud: Naar een grotere verantwoordelijkheid voor onlineplatforms”,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 24 juni 2020, getiteld “EU-strategie inzake de rechten van slachtoffers (2020-2025)”,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 12 november 2020, getiteld “Een Unie van gelijkheid: strategie voor gelijkheid van lhbtiq’ers 2020-2025”,

—

gezien het voorstel van de Commissie voor een besluit van de Raad over de sluiting, door de Europese Unie, van het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld,

—

gezien het voorstel van de Commissie voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende een eengemaakte markt voor digitale diensten (wet inzake digitale diensten) en tot wijziging van Richtlijn 2000/31/EG,

—

gezien de gedragscode van de Commissie voor de bestrijding van illegale haatzaaiende uitlatingen op internet, die in mei 2016 werd gepubliceerd, en de vijfde beoordelingsronde in het kader daarvan, die heeft geleid tot de opstelling van het informatieblad “Countering illegal hate speech online — 5th evaluation of the Code of Conduct”,

—

gezien het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld, dat op 11 mei 2011 in Istanbul voor ondertekening werd opengesteld (het “Verdrag van Istanbul”),

—

gezien het Verdrag van de Raad van Europa van 23 november 2001 inzake cybercriminaliteit,

—

gezien zijn resolutie van 21 januari 2021 over de EU-strategie inzake gendergelijkheid (1),

—

gezien zijn resolutie van 10 juni 2021 over de bevordering van gendergelijkheid in onderwijs en loopbanen op het gebied van wetenschap, technologie, engineering en wiskunde (STEM) (2),

—

gezien zijn resolutie van 11 maart 2021 over het uitroepen van de EU tot vrijheidszone voor LGBTIQ-personen (3),

—

gezien zijn resolutie van 10 februari 2021 over de uitvoering van Richtlijn 2011/36/EU inzake de voorkoming en bestrijding van mensenhandel en de bescherming van slachtoffers daarvan (4),

—

gezien zijn resolutie van 11 februari 2021 over de uitdagingen met betrekking tot vrouwenrechten in Europa: meer dan 25 jaar na de verklaring en het actieprogramma van Peking (5),

—

gezien zijn resolutie van 21 januari 2021 over het genderperspectief in de COVID-19-crisis en de periode na de crisis (6),

—

gezien zijn resolutie van 21 januari 2021 over de digitale kloof tussen vrouwen en mannen dichten: de deelname van vrouwen aan de digitale economie (7),

—

gezien zijn resolutie van 25 november 2020 over het versterken van de mediavrijheid: bescherming van journalisten in Europa, haatzaaiende taal, desinformatie en de rol van platforms (8),

—

gezien zijn resolutie van 17 april 2020 over gecoördineerde EU-maatregelen om de COVID-19-pandemie en de gevolgen ervan te bestrijden (9),

—

gezien zijn resolutie van 28 november 2019 over de toetreding van de EU tot het Verdrag van Istanbul en andere maatregelen ter bestrijding van gendergerelateerd geweld (10),

—

gezien zijn resolutie van 13 februari 2019 over verslechteringen op het gebied van de rechten van de vrouw en gendergelijkheid in de EU (11),

—

gezien zijn resolutie van 11 september 2018 over maatregelen ter voorkoming en bestrijding van pesterijen en seksuele intimidatie op het werk, in openbare ruimten en in het politieke leven in de EU (12),

—

gezien zijn resolutie van 17 april 2018 over het versterken van de positie van vrouwen en meisjes via de digitale sector (13),

—

gezien zijn resolutie van 26 oktober 2017 over de bestrijding van seksuele intimidatie en seksueel misbruik in de EU (14),

—

gezien zijn resolutie van 3 oktober 2017 over de strijd tegen cybercriminaliteit (15),

—

gezien zijn resolutie van 12 september 2017 over het voorstel voor een besluit van de Raad over de sluiting, door de Europese Unie, van het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld (16),

—

gezien de bepalingen van de rechtsinstrumenten van de Verenigde Naties op het gebied van de mensenrechten, met name die betreffende vrouwen- en kinderrechten, en van andere instrumenten van de Verenigde Naties inzake geweld tegen vrouwen en kinderen,

—

gezien de resoluties van 16 december 2020 van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties getiteld “Intensification of efforts to prevent and eliminate all forms of violence against women and girls” (A/RES/75/161) en “The right to privacy in the digital age” (A/RES/75/176),

—

gezien de resolutie van 5 juli 2018 van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties getiteld “Accelerating efforts to eliminate violence against women and girls: preventing and responding to violence against women and girls in digital contexts” (A/HRC/RES/38/5),

—

gezien de verslagen van de speciale VN-rapporteur inzake geweld tegen vrouwen, en met name het verslag van 18 juni 2018 over onlinegeweld tegen vrouwen en meisjes vanuit het oogpunt van de mensenrechten (A/HRC/38/47), het verslag van 6 mei 2020 over het tegengaan van geweld tegen vrouwelijke journalisten (A/HRC/44/52) en het verslag van 24 juli 2020 over het raakvlak tussen de COVID-19-pandemie en de pandemie van gendergerelateerd geweld tegen vrouwen, met de nadruk op huiselijk geweld en het initiatief “vrede in huis”,

—

gezien de Verklaring van de Verenigde Naties inzake de uitbanning van geweld tegen vrouwen van 20 december 1993,

—

gezien het Verdrag van de Verenigde Naties tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing van 10 december 1984,

—

gezien het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen van 18 december 1979,

—

gezien algemene aanbeveling nr. 35 van het Comité voor de uitbanning van discriminatie van vrouwen van 14 juli 2017 over gendergerelateerd geweld tegen vrouwen, houdende een actualisering van algemene aanbeveling nr. 19,

—

gezien het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van het kind van 20 november 1989,

—

gezien algemene opmerking nr. 13 (2011) van het Comité voor de Rechten van het Kind van 18 april 2011 over het recht van kinderen op vrijwaring van alle vormen van geweld,

—

gezien de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling, en met name de duurzameontwikkelingsdoelstelling 5 inzake gendergelijkheid,

—

gezien het verslag van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa over de veiligheid van vrouwelijke journalisten online (17),

—

gezien de studie van de Onderzoeksdienst van het Europees Parlement getiteld “Combating gender-based violence: Cyber violence — European added value assessment”,

—

gezien de studie van de Onderzoeksdienst van het Europees Parlement getiteld “Cyber violence and hate speech online against women”,

—

gezien de gendergelijkheidsindex van het Europees Instituut voor gendergelijkheid,

—

gezien Richtlijn 2011/93/EU van het Europees Parlement en de Raad van 13 december 2011 ter bestrijding van seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen en kinderpornografie, en ter vervanging van Kaderbesluit 2004/68/JBZ van de Raad (18),

—

gezien Richtlijn 2012/29/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 tot vaststelling van minimumnormen voor de rechten, de ondersteuning en de bescherming van slachtoffers van strafbare feiten, en ter vervanging van Kaderbesluit van de Raad 2001/220/JBZ (19),

—

gezien Verordening (EU) 2021/1232 van het Europees Parlement en de Raad van 14 juli 2021 betreffende een tijdelijke afwijking van sommige bepalingen van Richtlijn 2002/58/EG ten aanzien van het gebruik van technologieën door aanbieders van nummeronafhankelijke interpersoonlijke communicatiediensten voor de verwerking van persoonsgegevens en andere gegevens ten behoeve van de bestrijding van online seksueel misbruik van kinderen (20),

—

gezien het verslag van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten van 3 maart 2014, getiteld “Violence against women: an EU-wide survey”,

—

gezien het verslag van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten van 14 mei 2020, getiteld “EU LGBTI II: A long way to go for LGBTI equality” (21),

—

gezien de conclusie van de advocaat-generaal van het Hof van Justitie van de Europese Unie van 11 maart 2021 over het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld, waarmee de advocaat-generaal beoogt de rechtsonzekerheid te verminderen en duidelijkheid te scheppen omtrent de vraag of en hoe de Unie dit verdrag kan sluiten en bekrachtigen (22),

—

gezien de werkzaamheden van het Agentschap van de Europese Unie voor justitiële samenwerking in strafzaken (Eurojust) en het Agentschap van de Europese Unie voor samenwerking op het gebied van rechtshandhaving (Europol), waaronder het Europees Centrum voor de bestrijding van cybercriminaliteit en de dreigingsevaluatie van de georganiseerde internetcriminaliteit van Europol,

—

gezien de artikelen 47 en 54 van zijn Reglement,

—

gezien het gezamenlijk overleg van de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken en de Commissie vrouwenrechten en gendergelijkheid overeenkomstig artikel 58 van het Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken en de Commissie vrouwenrechten en gendergelijkheid (A9-0338/2021),

A.

overwegende dat gendergelijkheid een fundamentele waarde en een kerndoelstelling van de EU is en in al het EU-beleid tot uiting moet komen; overwegende dat het recht op gelijke behandeling en niet-discriminatie een grondrecht is dat is verankerd in artikel 2 en artikel 3, lid 3, van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU), de artikelen 8, 10, 19 en 157 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) en de artikelen 21 en 23 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (“het Handvest”); overwegende dat de uitbanning van gendergerelateerd geweld het eerste doel is van de EU-strategie voor gendergelijkheid 2020-2025 en wordt beschreven als “een van de grootste uitdagingen van onze samenlevingen”, aangezien gendergerelateerd geweld vrouwen in alle lagen van de samenleving treft, ongeacht leeftijd, opleiding, inkomen, sociale achtergrond of land van herkomst of verblijf, en een van de ernstigste belemmeringen vormt voor de verwezenlijking van gendergelijkheid;

B.

overwegende dat geweld tegen vrouwen en meisjes en andere vormen van gendergerelateerd geweld wijdverbreid zijn in de Unie en moeten worden beschouwd als een extreme vorm van discriminatie die verstrekkende gevolgen heeft voor slachtoffers, hun familie en gemeenschap, en als een schending van de mensenrechten die diepgeworteld is in genderongelijkheid, die door deze vormen van geweld verder wordt bestendigd en versterkt; overwegende dat gendergerelateerd geweld zijn oorsprong vindt in de ongelijke machtsverdeling tussen vrouwen en mannen en in gevestigde patriarchale structuren en praktijken, gendernormen, seksisme, schadelijke genderstereotypen en vooroordelen, die ertoe hebben geleid dat vrouwen en meisjes in al hun diversiteit, met inbegrip van lhbtiq’ers, worden gedomineerd en gediscrimineerd door mannen;

C.

overwegende dat onder geweld tegen vrouwen alle vormen van gendergerelateerd geweld moeten worden verstaan die leiden of waarschijnlijk zullen leiden tot lichamelijk, seksueel of geestelijk letsel of leed of economische schade voor vrouwen, met inbegrip van bedreiging met dit soort geweld, dwang of willekeurige vrijheidsberoving, ongeacht of dit in het openbaar of in de privésfeer geschiedt, of online of offline;

D.

overwegende dat vrouwen en meisjes in al hun diversiteit en lhbtiq’ers het doelwit kunnen zijn van gendergerelateerd cybergeweld op grond van hun gender, genderidentiteit, genderexpressie of geslachtskenmerken; overwegende dat de gevolgen van gendergerelateerd cybergeweld erger kunnen worden door intersectionele vormen van discriminatie, waaronder discriminatie op grond van ras, taal, godsdienst, overtuiging, nationale of sociale afkomst, het behoren tot een nationale of etnische minderheid, geboorte, seksuele gerichtheid, leeftijd, gezondheidstoestand, beperking, burgerlijke staat en migratie- of vluchtelingenstatus; overwegende dat er in de EU-strategie voor gelijkheid van lhbtiq’ers aan wordt herinnerd dat iedereen recht heeft op veiligheid, of het nu thuis, in het openbaar of online is;

E.

overwegende dat uit de tweede lhbtiq-enquête van het FRA blijkt dat 10 % van de ondervraagde lhbti’ers het voorgaande jaar in aanraking was gekomen met cyberpesten, onder meer op sociale media, omdat zij tot de lhbtiq-gemeenschap behoorden; overwegende dat interseksuelen en transseksuelen onevenredig zwaar werden getroffen (16 %); overwegende dat tieners tussen de 15 en 17 jaar in vergelijking met andere leeftijdsgroepen het vaakst het slachtoffer werden van cyberpesten omdat zij lhbtiq’ers waren (15 %) (7-12 %);

F.

overwegende dat geweld tegen vrouwen en meisjes in al hun diversiteit en gendergerelateerd geweld verschillende vormen aannemen en op verschillende manieren tot uiting komen, maar dat die verschillende manifestaties elkaar niet uitsluiten; overwegende dat onlinegeweld vaak verweven en onlosmakelijk verbonden is met offlinegeweld, omdat het eraan voorafgaat, ermee gepaard gaat of eruit voortvloeit; overwegende dat gendergerelateerd cybergeweld daarom moet worden opgevat als een voortzetting van offline gendergerelateerd geweld in de onlineomgeving;

G.

overwegende dat in de studie van de Onderzoeksdienst van het Europees Parlement (EPRS) over gendergerelateerd cybergeweld getiteld “Combating gender-based violence: Cyber violence — European added value assessment” is geschat dat gedurende de afgelopen twaalf maanden tussen 4 en 7 % van de vrouwen in de Unie het slachtoffer is geworden van cyberpesten en tussen 1 en 3 % van cyberstalking; overwegende dat cyberstalking verschillende vormen kan aannemen en de meest voorkomende vorm van afzonderlijke of gecombineerde haatzaaiende uitlatingen is, en al te lang niet is erkend of aangepakt; overwegende dat uit de enquête van de World Wide Web Foundation van 2020, waarbij mensen uit 180 landen werden ondervraagd, is gebleken dat 52 % van de jonge vrouwen en meisjes ooit in aanraking is geweest met onlinemisbruik, zoals het delen van privébeelden, -video’s of -berichten zonder toestemming, gemene en vernederende berichten, beledigende en bedreigende taal, seksuele intimidatie en valse inhoud, en dat 64 % van de ondervraagden iemand kende die hiermee in aanraking is geweest;

H.

overwegende dat jonge vrouwen en meisjes een groter risico lopen om met cybergeweld, en met name cyberintimidatie en cyberpesten, te worden geconfronteerd; overwegende dat ten minste 12,5 % van de schoolpesterijen online plaatsvindt (23); overwegende dat jongeren tegenwoordig op steeds jongere leeftijd gebruik beginnen te maken van sociale netwerken; overwegende dat deze vormen van geweld het gewicht van sociale ongelijkheden versterken, omdat het vaak de kansarmste jongeren zijn die het doelwit zijn; overwegende dat meisjes volgens Unicef twee keer zo vaak worden lastiggevallen als jongens (24); overwegende dat vrouwen volgens die enquête sceptischer staan tegenover het verantwoorde gebruik van hun gegevens door technologiebedrijven;

I.

overwegende dat uit het verslag van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA) van 3 maart 2014 getiteld “Violence against women: an EU-wide survey” blijkt dat 11 % van de vrouwen in de EU ooit het slachtoffer is geworden van cyberpesten en dat 14 % van de vrouwen in de EU sinds de leeftijd van vijftien jaar in aanraking is geweest met stalken;

J.

overwegende dat internetconnectiviteit en toegang tot de digitale openbare ruimte steeds noodzakelijker worden voor de ontwikkeling van onze samenlevingen en economieën; overwegende dat bij banen steeds vaker digitale oplossingen komen kijken en dat veel banen steeds afhankelijker worden van dergelijke oplossingen, wat leidt tot een toenemend risico voor vrouwen om in aanraking te komen met gendergerelateerd cybergeweld wanneer zij aan de arbeidsmarkt en aan economische activiteiten deelnemen;

K.

overwegende dat het steeds groter wordende bereik van het internet, de snelle verspreiding van mobiele informatie en het gebruik van sociale media, in combinatie met een continuüm van meervoudige, terugkerende en onderling samenhangende vormen van gendergerelateerd geweld, tot een toename van gendergerelateerd cybergeweld hebben geleid; overwegende dat vrouwen en meisjes die toegang hebben tot het internet vaker te maken krijgen met onlinegeweld dan mannen; overwegende dat de speciale VN-rapporteur inzake geweld tegen vrouwen heeft opgemerkt dat nieuwe technologieën onvermijdelijk zullen leiden tot andere, nieuwe uitingen van onlinegeweld tegen vrouwen; overwegende dat innovatie plaatsvindt in een tempo waarin vaak geen rekening kan worden gehouden met de langetermijneffecten ervan en dat de prevalentie van gendergerelateerd cybergeweld in de komende jaren waarschijnlijk zal blijven stijgen; overwegende dat het nodig is de gevolgen van gendergerelateerd cybergeweld voor slachtoffers naar behoren te beoordelen en inzicht te krijgen in de mechanismen die daders in staat stellen deze vorm van gendergerelateerd geweld te plegen, om te zorgen voor verhaalmogelijkheden, verantwoording en voorkoming;

L.

overwegende dat volgens de WHO (25) wereldwijd een op de drie vrouwen in aanraking komt met lichamelijk of seksueel geweld, dat doorgaans door een intieme partner wordt gepleegd; overwegende dat gendergerelateerd geweld tijdens de COVID-19-pandemie is toegenomen en dat het risico op huiselijk geweld en misbruik door de lockdowns is vergroot; overwegende dat het intensievere internetgebruik tijdens de COVID-19-pandemie het online- en door ICT vergemakkelijkt gendergerelateerd geweld heeft doen toenemen, aangezien gewelddadige partners of exen hun slachtoffers ook monitoren, volgen en bedreigen en geweld plegen met digitale instrumenten; overwegende dat cybergeweld gepaard kan gaan met en escaleren tot lichamelijk geweld indien het niet in een vroeg stadium wordt aangepakt; overwegende dat de Commissie in de EU-strategie inzake de rechten van slachtoffers voor 2020-2025 beaamt dat de huidige situatie omtrent de COVID-19-pandemie heeft geleid tot een toename van de cybercriminaliteit, zoals seksuele strafbare feiten en haatcriminaliteit op het internet;

M.

overwegende dat strafbare feiten zoals cyberpesten, cyberstalking, ICT-gerelateerde schending van de privacy, waaronder het verkrijgen van toegang tot en het opnemen, delen, creëren en manipuleren van (intieme) gegevens of beelden zonder toestemming, alsmede identiteitsdiefstal en haatzaaiende uitlatingen op het internet, dwang door middel van digitale monitoring, controle van de communicatie via stalkerware- en spyware-apps en het gebruik van technologische middelen voor mensenhandel de vaakst voorkomende vormen van gendergerelateerd cybergeweld zijn;

N.

overwegende dat gendergerelateerd cybergeweld kan worden gepleegd met behulp van een reeks onlinecommunicatiekanalen en -instrumenten, waaronder sociale media, webinhoud, discussiefora, datingwebsites, commentaarsecties en chatrooms voor gamers; overwegende dat veel vormen van gendergerelateerd cybergeweld veel gemakkelijker en op veel grotere schaal kunnen worden gepleegd dan fysieke vormen van gendergerelateerd geweld;

O.

overwegende dat sommige lidstaten enkel voor sommige specifieke vormen van gendergerelateerd cybergeweld wetgeving hebben vastgesteld en dat er dus nog altijd grote lacunes bestaan; overwegende dat er momenteel geen gemeenschappelijke definitie of doeltreffende beleidsaanpak bestaat voor de bestrijding van gendergerelateerd cybergeweld op EU-niveau; overwegende dat het gebrek aan een geharmoniseerde definitie op EU-niveau tot aanzienlijke verschillen leidt in de mate waarin de lidstaten gendergerelateerd cybergeweld bestrijden en voorkomen, waardoor ondanks de grensoverschrijdende aard van het strafbare feit nog altijd sprake is van grote verschillen en versnippering tussen de lidstaten op het gebied van bescherming; overwegende dat er daarom behoefte is aan een geharmoniseerde juridische definitie van “gendergerelateerd cybergeweld” om zowel op Europees als op nationaal niveau te zorgen voor convergentie;

P.

overwegende dat de definitie van “onlinegeweld tegen vrouwen” volgens de speciale VN-rapporteur inzake geweld tegen vrouwen betrekking heeft op elke daad van gendergerelateerd geweld tegen vrouwen die in zijn geheel of gedeeltelijk wordt gepleegd, ondersteund of verergerd door middel van het gebruik van ICT, zoals mobiele telefoons en smartphones, internet, socialemediaplatforms of e-mail, en gericht is tegen een vrouw, puur omdat zij een vrouw is, of die vrouwen naar verhouding zwaarder treft (26);

Q.

overwegende dat het strafbaar stellen van gendergerelateerd cybergeweld een afschrikkend effect kan hebben op daders vanwege de vrees voor straffen of het besef dat zij een strafbaar feit plegen;

R.

overwegende dat er nieuwe vormen ontstaan als gevolg van de snelle ontwikkeling en het gebruik van digitale technologieën en toepassingen; overwegende dat die verschillende vormen van gendergerelateerd geweld en online-intimidatie gericht zijn op alle leeftijdsgroepen, van kinderen en schoolgangers tot werkenden en ouderen; overwegende dat ook de mogelijke gevolgen van geweld in de cyberomgeving voor de geestelijke gezondheid niet mogen worden onderschat;

S.

overwegende dat zeven van de tien vrouwen volgens het Europees Instituut voor gendergelijkheid (EIGE) ooit in aanraking zijn gekomen met cyberstalking; overwegende dat stalkerware software is die misbruik vergemakkelijkt door het mogelijk te maken iemands toestel te monitoren zonder diens toestemming en zonder de monitoringactiviteiten aan de eigenaar van het toestel bekend te maken, terwijl de software verborgen blijft; overwegende dat stalkerware doorgaans wordt verkocht als software voor ouderlijk toezicht en daarom legaal beschikbaar is voor aanschaf en gebruik in de Europese Unie;

T.

overwegende dat seksueel misbruik op basis van beeldmateriaal vaak wordt ingezet om slachtoffers te intimideren en te vernederen; overwegende dat “deepfakes” een relatief nieuwe manier zijn om gendergerelateerd geweld in te zetten, waarbij artificiële intelligentie wordt gebruikt om vrouwen uit te buiten, te vernederen en te intimideren;

U.

overwegende dat seksueel misbruik op basis van beeldmateriaal en websites waarop dergelijk misbruik wordt verspreid een steeds grotere vorm van partnergeweld zijn; overwegende dat seksueel misbruik op basis van beeldmateriaal niet alleen seksuele gevolgen kan hebben (aangezien het geslachtsverkeer zonder toestemming is opgenomen of verspreid), maar ook geestelijke (aangezien het privéleven van slachtoffers openbaar wordt gemaakt) en economische (aangezien seksueel misbruik op basis van beeldmateriaal het huidige en toekomstige beroepsleven van slachtoffers in gevaar kan brengen);

V.

overwegende dat er een groter risico bestaat dat intieme en seksuele video’s van vrouwen zonder hun toestemming worden verspreid op pornografische websites voor geldelijk gewin; overwegende dat de onlineverspreiding van privé-inhoud, en met name van seksueel misbruik, zonder toestemming van het slachtoffer een extra traumatisch element toevoegt aan het geweld en vaak dramatische gevolgen heeft, waaronder zelfmoord;

W.

overwegende dat jonge vrouwen en met name meisjes het slachtoffer worden van gendergerelateerd cybergeweld waarbij gebruik wordt gemaakt van nieuwe technologieën, zoals cyberpesten en cyberstalking door middel van bedreiging met verkrachting, doodsbedreigingen, ICT-gerelateerde schendingen van de privacy en openbaarmaking van privé-informatie en -foto’s;

X.

overwegende dat er momenteel 15 lidstaten zijn die genderidentiteit niet in de wetgeving inzake haatzaaiende uitlatingen hebben opgenomen; overwegende dat de Commissie zich er in de EU-strategie voor gendergelijkheid 2020-2025 en de strategie voor gelijkheid van lhbtiq’ers 2020-2025 toe heeft verbonden met een initiatief te komen om de vormen van criminaliteit waarvoor harmonisatie mogelijk is, uit te breiden tot specifieke vormen van gendergerelateerd geweld, overeenkomstig artikel 83, lid 1, VWEU;

Y.

overwegende dat uit de in deze resolutie opgenomen statistieken blijkt dat haatzaaiende uitlatingen ten aanzien van lhbtiq’ers een wijdverbreid verschijnsel zijn en zeker op het internet vaak voorkomen, en dat er in bepaalde lidstaten geen wetgeving bestaat voor het voorkomen, aanpakken en bestraffen van dergelijke vormen van onlinemisbruik;

Z.

overwegende dat de EU in 2017 het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld (Verdrag van Istanbul) heeft ondertekend, dat nog altijd het ijkpunt is voor internationale normen op het gebied van de uitbanning van gendergerelateerd geweld, en dat de afronding van de toetreding van de EU tot het verdrag voor de Commissie een belangrijke prioriteit is;

AA.

overwegende dat, om gendergerelateerd geweld, met inbegrip van gendergerelateerd cybergeweld, uit te bannen, moet worden uitgegaan van consistente, concrete, representatieve en vergelijkbare administratieve gegevens die gebaseerd zijn op een robuust en gecoördineerd kader voor gegevensverzameling; overwegende dat er onvoldoende alomvattende en vergelijkbare uitgesplitste gegevens beschikbaar zijn met betrekking tot alle vormen van gendergerelateerd geweld en de oorzaken ervan; overwegende dat het gebrek aan gegevens met betrekking tot alle vormen van gendergebaseerd geweld een accurate beoordeling van de prevalentie ervan in de weg staat, ondanks de toenemende bewustwording van het fenomeen; overwegende dat het gebrek aan beschikbare gegevens verband houdt met de onderrapportage van gevallen van gendergerelateerd cybergeweld; overwegende dat de lidstaten uit hoofde van het Verdrag van Istanbul en Richtlijn 2012/29/EU statistische gegevens moeten doorgeven en naar gender uitgesplitste gegevens moeten kunnen overleggen;

AB.

overwegende dat de strafrechtelijke respons op slachtoffers van gendergerelateerd cybergeweld in veel lidstaten nog altijd achterloopt, wat wijst op een gebrek aan begrip en bewustzijn van de ernst van deze strafbare feiten, waardoor aangiften worden ontmoedigd; overwegende dat het om de onderrapportage en revictimisatie aan te pakken, kan helpen om politieagenten de sociale vaardigheden aan te leren die nodig zijn om goed te luisteren naar en begrip en respect te tonen voor alle slachtoffers van gendergerelateerd geweld, in welke vorm dan ook; overwegende dat de waarborging van toegankelijke aangifteprocedures en -mechanismen, evenals rechtsmiddelen, onontbeerlijk is voor de bevordering van een veiligere omgeving voor alle slachtoffers van gendergerelateerd geweld; overwegende dat slachtoffers van cybergeweld toegang moeten hebben tot informatie over hoe en met wie zij contact kunnen opnemen binnen de wetshandhavingsdiensten en welke rechtsmiddelen beschikbaar zijn om hen te helpen in moeilijke situaties;

AC.

overwegende dat het Europees Centrum voor de bestrijding van cybercriminaliteit van Europol, Eurojust en het Agentschap van de Europese Unie voor cyberbeveiliging (Enisa) onderzoek hebben verricht naar onlinecybercriminaliteit; overwegende dat sommige vrouwen en lhbtiq-personen, zoals feministen, lhbtiq-activisten, artiesten, politica’s, vrouwen in openbare functies, journalisten, bloggers, mensenrechtenactivisten en andere prominente figuren, bijzonder hard worden getroffen door gendergerelateerd cybergeweld, en overwegende dat zij hierdoor niet alleen reputatieschade, psychologische schade en leed ondervinden, maar dat dit tevens kan leiden tot de verstoring van hun woonsituatie, de schending van hun privacy en schade aan hun persoonlijke relaties en gezinsleven en hen kan afschrikken om digitaal deel te nemen aan het politieke, sociale, economische en culturele leven;

AD.

overwegende dat gendergerelateerd cybergeweld vaak tot zelfcensuur leidt, wat nadelige gevolgen kan hebben voor het beroepsleven en de reputatie van slachtoffers van gendergerelateerd cybergeweld; overwegende dat de gewelddadige en genderspecifieke aard van de bedreigingen slachtoffers er vaak toe dwingt gebruik te maken van pseudoniemen, zich gedeisd te houden op het internet, hun onlineaccounts op te schorten, te deactiveren of permanent te verwijderen, of zelfs hun beroep volledig te verlaten; overwegende dat hierdoor vrouwelijke stemmen en meningen verloren kunnen gaan en de reeds bestaande genderongelijkheid in het politieke, sociale en culturele leven kan worden verscherpt; overwegende dat gendergerelateerd cybergeweld, waarmee vrouwen steeds vaker te maken krijgen, vrouwen ervan kan weerhouden verder deel te nemen aan de digitale sector zelf, waardoor de vertekende vormgeving, ontwikkeling en toepassing van nieuwe technologieën wordt bestendigd en bestaande discriminerende praktijken en stereotypen die bijdragen aan de normalisatie van gendergerelateerd cybergeweld, blijven voortbestaan;

AE.

overwegende dat gendergerelateerd cybergeweld rechtstreeks van invloed is op de seksuele, geestelijke en psychologische gezondheid en het welzijn van vrouwen en een negatieve sociale en economische impact heeft; overwegende dat gendergerelateerd cybergeweld negatieve gevolgen heeft voor het vermogen van slachtoffers om hun grondrechten ten volle uit te oefenen, hetgeen verwoestende gevolgen heeft voor de samenleving en de democratie als geheel;

AF.

merkt op dat de nadelige economische gevolgen van gendergerelateerd geweld en de daaruit voortvloeiende geestelijke gezondheidsproblemen een ernstige economische impact kunnen hebben op slachtoffers, zoals hun vermogen om werk te zoeken, en financiële lasten met zich mee kunnen brengen; overwegende dat de economische gevolgen van gendergerelateerd geweld gevolgen voor de werkgelegenheid kunnen omvatten, zoals een lagere aanwezigheid op het werk, een risico dat de arbeidsstatus in het gedrang komt, met inbegrip van een risico op baanverlies of een lagere productiviteit; overwegende dat gendergerelateerd cybergeweld complexe en langdurige gevolgen kan hebben voor de geestelijke gezondheid; overwegende dat de gevolgen van gendergerelateerd cybergeweld voor de geestelijke gezondheid — zoals angst, depressie en aanhoudende symptomen van posttrauma — schadelijke interpersoonlijke, sociale, juridische, economische en politieke effecten hebben op jonge vrouwen en uiteindelijk ook van invloed zijn op het levensonderhoud en de identiteit van jongeren; overwegende dat enkele van deze gevolgen andere vormen van discriminatie samenbrengen en bestaande discriminatie en ongelijkheden verergeren;

AG.

overwegende dat de totale kosten van cyberpesten en cyberstalking in de studie van de EPRS getiteld “Combating gender-based violence: Cyber violence — European added value assessment” worden geraamd op 49 tot 89,3 miljard EUR, waarbij de verminderde levenskwaliteit, met meer dan de helft van de totale kosten (ongeveer 60 % voor cyberpesten en ongeveer 50 % voor cyberstalking), de grootste kostencategorie is;

AH.

overwegende dat preventie, in het bijzonder met behulp van onderwijs, waaronder op het gebied van digitale geletterdheid en digitale vaardigheden zoals cyberhygiëne en nettiquette, een essentieel onderdeel moet uitmaken van elk overheidsbeleid dat gericht is op de bestrijding van gendergerelateerd cybergeweld;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.