—

gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU), en met name de artikelen 1, 2 en 3,

—

gezien het 33e jaarlijkse verslag van de Commissie over de controle op de toepassing van het EU-recht (2015) (COM(2016)0463),

—

gezien het 34e jaarlijkse verslag van de Commissie over de controle op de toepassing van het EU-recht (2016) (COM(2017)0370),

—

gezien het verslag van de Commissie getiteld "Evaluatieverslag EU-Pilot"(COM(2010)0070),

—

gezien het verslag van de Commissie getiteld "Tweede evaluatieverslag over EU-Pilot"(COM(2011)0930),

—

gezien zijn resolutie van 6 oktober 2016 inzake de controle op de toepassing van het Unierecht: jaarverslag 2014 (1),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 21 december 2016 getiteld "EU-wetgeving: betere resultaten door betere toepassing"(C(2016)8600),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 20 maart 2002 betreffende betrekkingen met de klager inzake inbreuken op het Gemeenschapsrecht (COM(2002)0141),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 2 april 2012 over de modernisering van het beheer van betrekkingen met de klager inzake de toepassing van het recht van de Unie (COM(2012)0154),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 11 maart 2014 over een nieuw EU-kader voor het versterken van de rechtsstaat (COM(2014)0158),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 19 mei 2015 getiteld "Betere regelgeving voor betere resultaten – Een EU-agenda"(COM(2015)0215),

—

gezien het Kaderakkoord over de betrekkingen tussen het Europees Parlement en de Europese Commissie (2),

—

gezien Beschikking 2001/470/EG van de Raad van 28 mei 2001 betreffende de oprichting van een Europees justitieel netwerk in burgerlijke en handelszaken (3),

—

gezien het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 tussen het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie over beter wetgeven (4),

—

gezien zijn resolutie van 10 september 2015 over het 30e en 31e jaarverslag over de controle op de toepassing van het EU-recht (2012-2013) (5),

—

gezien zijn resolutie van 25 oktober 2016 met aanbevelingen aan de Commissie betreffende de instelling van een EU-mechanisme voor democratie, de rechtsstaat en grondrechten (6),

—

gezien zijn resolutie van 9 juni 2016 over een open, doeltreffend en onafhankelijk Europees ambtenarenapparaat (7) en zijn resolutie van 15 januari 2013 met aanbevelingen aan de Commissie betreffende het bestuursprocesrecht van de Europese Unie (8),

—

gezien de mededelingen van de Commissie van 27 mei 2016 over voordeel halen uit het milieubeleid van de EU door een regelmatige evaluatie van de tenuitvoerlegging van het milieubeleid (COM(2016)0316) en 3 februari 2017 getiteld "EU-evaluatie van de tenuitvoerlegging van het milieubeleid: Gemeenschappelijke uitdagingen en hoe inspanningen te bundelen om betere resultaten te realiseren"(COM(2017)0063),

—

gezien de Europese pijler van sociale rechten,

—

gezien artikel 52 en artikel 132, lid 2, van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie juridische zaken en de adviezen van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid, de Commissie constitutionele zaken, de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid en de Commissie verzoekschriften (A8-0197/2018),

A.

overwegende dat artikel 17 VEU de Commissie de essentiële rol van "hoedster van de Verdragen"toebedeelt;

B.

overwegende dat in artikel 2 VEU is bepaald dat de Unie is gestoeld op de waarden van eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten, waaronder de rechten van personen die tot minderheden behoren; overwegende dat de correcte tenuitvoerlegging van EU-wetgeving daarom van essentieel belang is voor de verwezenlijking van de in de Verdragen en afgeleide wetgeving vastgelegde beleidsdoelstellingen van de EU; overwegende dat artikel 8 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) de Unie opdraagt bij elk optreden ongelijkheden op te heffen en de gelijkheid van mannen en vrouwen te bevorderen;

C.

overwegende dat overeenkomstig artikel 2 VEU en artikel 21 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (hierna: het EU-Handvest) gelijkheid van mannen en vrouwen een van de fundamentele waarden van de EU is, en dat de Unie er bij elk optreden naar streeft alle vormen van discriminatie te bestrijden, ongelijkheden op te heffen en gelijke kansen en behandeling te bevorderen;

D.

overwegende dat in artikel 3 VWEU is bepaald dat de Unie onder meer tot doel heeft de vrede, haar waarden en het welzijn van haar volkeren te bevorderen en te werken aan de duurzame ontwikkeling van Europa op basis van evenwichtige economische groei en prijsstabiliteit, een sociale markteconomie met een hoog concurrentievermogen die gericht is op volledige werkgelegenheid en maatschappelijke vooruitgang, en een hoog niveau van bescherming en verbetering van de kwaliteit van het milieu, en dat de Unie sociale uitsluiting en discriminatie bestrijdt en sociale rechtvaardigheid en bescherming, gelijkheid tussen mannen en vrouwen, solidariteit tussen generaties en de bescherming van de rechten van het kind bevordert;

E.

overwegende dat de lidstaten op grond van de vaste rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ-EU) aan de Commissie duidelijke en nauwkeurige informatie moeten verstrekken over de wijze waarop zij de EU-richtlijnen in nationale wetgeving omzetten; overwegende dat, overeenkomstig de gezamenlijke politieke verklaring van 28 september 2011 van de Commissie en de lidstaten (9) en de gezamenlijke politieke verklaring van 27 oktober 2011 van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie (10), de lidstaten bij de aanmelding van nationale omzettingsmaatregelen bij de Commissie wellicht ook documenten moeten verstrekken waarin wordt uitgelegd hoe ze de richtlijnen hebben omgezet in nationaal recht;

F.

overwegende dat volgens artikel 4, lid 3, VEU en artikel 288, lid 3, en artikel 291, lid 1, VWEU de lidstaten de primaire bevoegdheid hebben om het EU-recht correct om te zetten, toe te passen en te implementeren binnen de vastgestelde termijnen, en om in de nodige rechtsmiddelen te voorzien teneinde daadwerkelijke rechtsbescherming op de onder het EU-recht vallende gebieden te verzekeren;

G.

overwegende dat de correcte toepassing van het EU-recht de voordelen van het beleid van de Unie voor alle Europese burgers en een gelijk speelveld voor ondernemingen garandeert;

H.

overwegende dat de Commissie na de vaststelling in december 2016 van haar mededeling getiteld "EU-wetgeving: betere resultaten door betere toepassing"heeft besloten zich te concentreren op gevallen waarin lidstaten nalaten omzettingsmaatregelen mee te delen, deze maatregelen een onjuiste omzetting van richtlijnen vormen of lidstaten geen gevolg geven aan een arrest van het HvJ-EU (overeenkomstig artikel 260, lid 2, VWEU), de financiële belangen van de EU ernstig schaden of de exclusieve bevoegdheden van de EU schenden;

I.

overwegende dat overeenkomstig artikel 6, lid 1, VEU het EU-Handvest dezelfde juridische waarde heeft als de Verdragen, en gericht is tot de instellingen, organen, instanties en agentschappen van de Unie, alsmede tot de lidstaten wanneer zij het Unierecht ten uitvoer leggen (artikel 51, lid 1, EU-Handvest);

J.

overwegende dat de EU Pilot-procedures bedoeld zijn voor nauwere en meer coherente samenwerking tussen de Commissie en de lidstaten waardoor inbreuken op het EU-recht zich in een vroeg stadium via een bilaterale dialoog tot een oplossing laten brengen, zodat een formele inbreukprocedure zo mogelijk achterwege blijft;

K.

overwegende dat het noodzakelijk is om – in reactie op het huidige democratische tekort en onder verwijzing naar zijn resolutie van 25 oktober 2016 met aanbevelingen aan de Commissie betreffende de instelling van een EU-mechanisme voor democratie, de rechtsstaat en grondrechten – een nieuw mechanisme in te stellen dat voorziet in één enkel samenhangend kader en voortbouwt op bestaande instrumenten en mechanismen, dat op uniforme wijze op alle EU-instellingen en lidstaten moet worden toegepast;

L.

overwegende dat, overeenkomstig het nieuwe beleid van de Commissie om de naleving van het EU-recht te waarborgen, EU Pilot echter niet tot doel heeft de inbreukprocedure, die op zichzelf een middel is om een probleemoplossende dialoog met een lidstaat aan te gaan, te verlengen;

M.

overwegende dat de Commissie, met het oog op een meer strategische en doeltreffende aanpak van de handhaving in verband met inbreuken, heeft besloten, zoals aangegeven in haar mededeling "Betere resultaten door betere toepassing", inbreukprocedures in te leiden zonder een beroep te doen op het EU Pilot-mechanisme, tenzij dit in een bepaald geval nuttig wordt geacht;

N.

overwegende dat de Commissie in 2016 3 783 nieuwe klachten over mogelijke inbreuken op het EU-recht heeft ontvangen, en dat Italië (753), Spanje (424) en Frankrijk (325) de lidstaten waren waartegen de meeste klachten werden ingediend;

O.

overwegende dat, overeenkomstig artikel 258, leden 1 en 2, VWEU, de Commissie een met redenen omkleed advies moet uitbrengen indien zij van oordeel is dat een lidstaat een krachtens de Verdragen op hem rustende verplichting niet is nagekomen en dat zij de zaak aanhangig kan maken bij het HvJ-EU, indien de betrokken lidstaat dit advies niet binnen de door de Commissie vastgestelde termijn opvolgt;

P.

overwegende dat de Commissie in 2016 847 nieuwe inbreukprocedures heeft ingeleid wegens te late omzetting van richtlijnen;

Q.

overwegende dat in 201695 inbreukprocedures nog liepen, naar aanleiding waarvan het HvJ-EU uitspraak heeft gedaan over niet-naleving door de betrokken lidstaten;

R.

overwegende dat het Parlement, in zijn resolutie van 25 oktober 2016 over de instelling van een EU-mechanisme voor democratie, de rechtsstaat en grondrechten, de Commissie heeft verzocht uiterlijk in september 2017 op grond van artikel 295 VWEU een voorstel in te dienen voor de sluiting van een EU-Pact voor democratie, de rechtsstaat en grondrechten (EU-Pact voor DRG) in de vorm van een interinstitutioneel akkoord met regelingen ter vergemakkelijking van de samenwerking tussen de Unie-instellingen en de lidstaten in het kader van artikel 7 VEU;

S.

overwegende dat het Kaderakkoord over de betrekkingen tussen het Europees Parlement en de Europese Commissie voorziet in de informatie-uitwisseling over alle inbreukprocedures vanaf de ingebrekestelling, maar dat de informele EU Pilot-procedure die voorafgaat aan de inleiding van de formele inbreukprocedure buiten dat kader valt;

T.

overwegende dat artikel 41 van het EU-Handvest het recht op behoorlijk bestuur omschrijft als het recht van eenieder dat zijn zaken onpartijdig, billijk en binnen een redelijke termijn door de instellingen worden behandeld, en dat artikel 298 VWEU bepaalt dat de instellingen, organen en instanties van de Unie bij de vervulling van hun taken steunen op een open, doeltreffend en onafhankelijk ambtenarenapparaat;

U.

overwegende dat de Commissie in haar mededeling van 3 februari 2017 over de evaluatie van de tenuitvoerlegging van het milieubeleid (EIR) stelt dat zij een gestructureerde en brede dialoog met de lidstaten heeft opgezet over de tenuitvoerlegging van de EU-milieuwetgeving en, onverminderd haar handhavingsbevoegdheden op grond van de EU-Verdragen, aanbiedt de inspanningen van de lidstaten te bevorderen door middel van een nieuw specifiek kader;

V.

overwegende dat artikel 157 VWEU het toestaat en artikel 19 VWEU het mogelijk maakt wetgeving goed te keuren ter bestrijding van alle vormen van discriminatie, onder meer op grond van geslacht;

W.

overwegende dat de EU en haar lidstaten in verklaring nr. 19, die gehecht is aan de Slotakte van de intergouvernementele conferentie tot aanneming van het Verdrag van Lissabon, hebben beloofd "om alle vormen van huiselijk geweld te bestrijden […], om deze criminele handelingen te voorkomen en te bestraffen en de slachtoffers te ondersteunen en te beschermen";

X.

overwegende dat er uit hoofde van de artikelen 79 en 83 VWEU EU-wetgeving tegen mensenhandel, in het bijzonder vrouwen- en kinderhandel, is aangenomen; overwegende dat met het programma "Rechten, gelijkheid en burgerschap"onder andere maatregelen worden gefinancierd die bijdragen tot de uitbanning van geweld tegen vrouwen;

Y.

overwegende dat een aantal EU-richtlijnen, met name die welke gericht zijn op gendergelijkheid, niet afdoende ten uitvoer worden gelegd in een aantal lidstaten, waardoor mensen van verschillende geslachten niet beschermd zijn tegen discriminatie op het gebied van toegang tot werk, goederen en diensten;

Z.

overwegende dat discriminatie op grond van geslacht raakvlakken heeft met andere vormen van discriminatie, waaronder discriminatie op grond van ras en etnische afkomst, godsdienst, handicap, gezondheid, genderidentiteit, seksuele geaardheid, leeftijd en/of sociaaleconomische omstandigheden;

AA.

overwegende dat 33 % van de vrouwen in de EU slachtoffer is geweest van lichamelijk of seksueel geweld en dat 55 % te maken heeft gehad met seksuele intimidatie, 32 % daarvan op het werk; overwegende dat vrouwen met name gevaar lopen het slachtoffer te worden van seksueel geweld, lichamelijk geweld en onlinegeweld, cyberpesten en belaging; overwegende dat meer dan de helft van alle vrouwelijke slachtoffers van moord gedood is door een partner of familielid; overwegende dat geweld tegen vrouwen een van de meest wijdverbreide mensenrechtenschendingen ter wereld is, ongeacht de leeftijd, nationaliteit, godsdienst, opleiding of financiële en maatschappelijke positie van het slachtoffer, en een van de belangrijkste obstakels vormt voor de gelijkheid van vrouwen en mannen; overwegende dat het verschijnsel femicide in de lidstaten niet afneemt;

AB.

overwegende dat uit LGBT-onderzoek van de EU is gebleken dat lesbiennes, biseksuelen en transgenders een zeer groot risico lopen te worden gediscrimineerd op grond van hun seksuele geaardheid of genderidentiteit; overwegende dat 23 % van de lesbiennes en 35 % van de transgenders in de afgelopen vijf jaar thuis of elders (op straat, in het openbaar vervoer, op de werkplek enz.) minstens eenmaal lichamelijk/seksueel zijn aangevallen of bedreigd met geweld;

AC.

overwegende dat er wat betreft de toepassing en handhaving van EU-wetgeving inzake gendergelijkheid specifieke problemen vast te stellen zijn met betrekking tot de omzetting en de tenuitvoerlegging van de richtlijnen op dit gebied, zoals aanzienlijke lacunes in de wetgeving en inconsistente toepassing van de wetgeving door nationale rechtbanken;

AD.

overwegende dat instellingen en mechanismen voor gendergelijkheid vaak vrijwel onzichtbaar zijn binnen nationale overheidsstructuren, waar zij verdeeld zijn over verschillende beleidsgebieden en niet goed functioneren door complexe mandaten en een gebrek aan bekwaam personeel, scholing, gegevens en middelen, en onvoldoende worden gesteund door politieke leiders;

AE.

overwegende dat uit de in 2017 door het Europees Netwerk van juridische deskundigen op het gebied van gendergelijkheid en non-discriminatie gepubliceerde vergelijkende analyse van de antidiscriminatiewetgeving in Europa blijkt dat de meeste landen nog steeds kampen met ernstige problemen op het gebied van perceptie en bewustzijn, aangezien individuele personen vaak niet op de hoogte zijn van hun recht op bescherming tegen discriminatie of van het bestaan van beschermingsmechanismen; overwegende dat uit deze analyse blijkt dat zich met betrekking tot de handhaving van de EU-antidiscriminatierichtlijnen ook problemen voordoen, zoals het gebrek aan (of de ontoereikende) bevoegdheid van organisaties en verenigingen om namens of ten behoeve van slachtoffers van discriminatie een procedure in te stellen en de restrictieve toepassing van de verschuiving van de bewijslast, alsook een aantal belemmeringen voor effectieve toegang tot de rechter, en dat deze een obstakel vormen dat effectief verhindert dat burgers de rechten die zij ontlenen aan de bepalingen van de antidiscriminatiewetgeving ten volle kunnen gebruiken en beschermen;

AF.

overwegende dat de gendergelijkheidsindex 2017 van het Europees Instituut voor gendergelijkheid (EIGE) slechts marginale verbeteringen laat zien, waaruit duidelijk blijkt dat de EU nog een lange weg te gaan heeft voor wat de verwezenlijking van gendergelijkheid betreft, met een algemene score van 66,2 op 100 oftewel slechts vier punten hoger dan tien jaar geleden;

AG.

overwegende dat de cijfers inzake gendergelijkheid op het gebied van besluitvorming de afgelopen tien jaar met bijna tien punten zijn gestegen tot 48,5 punten, maar dat dit nog altijd het gebied met de laagste score is; overwegende dat deze ongunstige cijfers in de eerste plaats een afspiegeling zijn van de onevenwichtige vertegenwoordiging van vrouwen en mannen in de politiek en daarmee een democratisch tekort in het EU-bestuur blootleggen;

AH.

overwegende dat in het verslag van Eurofound over het verschil in arbeidsparticipatie tussen mannen en vrouwen wordt vermeld dat dit verschil de EU naar schatting 370 miljard EUR per jaar kost, wat neerkomt op 2,8 % van het bbp in de EU;

AI.

overwegende dat uit de Eurofound-enquête naar de arbeidsomstandigheden blijkt dat de samengestelde indicator betreffende betaalde en onbetaalde werktijd laat zien dat vrouwen, betaald en onbetaald werk opgeteld, meer uren werken;

AJ.

overwegende dat er in de raden van bestuur van de EU-agentschappen, ondanks de toezegging van de EU om in het kader van de besluitvorming te streven naar gendergelijkheid, nog lang geen sprake is van genderevenwicht en nog altijd sprake is van gendersegregatie;

AK.

overwegende dat de vervrouwelijking van de armoede in de EU een feit is en dat de correcte en volledige toepassing en handhaving van de gelijkheids- en gendergelijkheidswetgeving van de EU hand in hand moeten gaan met maatregelen die gericht zijn op de aanpak van de zeer hoge werkloosheidscijfers, de armoede en de sociale uitsluiting onder vrouwen; overwegende dat indien er geen gelijkheidsmaatregelen worden genomen en de gender- en gelijkheidswetgeving op gebrekkige wijze wordt toegepast, de risico's voor vrouwen groter worden en het gevaar van armoede en sociale marginalisering verhoogt doordat vrouwen van de arbeidsmarkt worden uitgesloten;

AL.

overwegende dat de correcte tenuitvoerlegging van de bestaande wetgeving essentieel is voor het boeken van vooruitgang op het gebied van gelijkheid van mannen en vrouwen; overwegende dat de herschikte Richtlijn 2006/54/EG wel een duidelijk verbod legt op directe en indirecte discriminatie, maar dat de loonkloof tussen mannen en vrouwen in 2015 nog steeds 16,3 % bedroeg, ondanks het feit dat vrouwen gemiddeld een hoog opleidingsniveau bereiken;

AM.

overwegende dat het beginsel van gendergelijkheid een essentieel onderdeel moet vormen van de controle op de toepassing van bestaande EU-wetgeving;

AN.

overwegende dat het verzamelen van gegevens, indien mogelijk uitgesplitst naar geslacht, van wezenlijk belang is om te kunnen beoordelen hoeveel vooruitgang er tot nu toe is geboekt met de toepassing van het EU-recht;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.