EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 23.11.2017

COM(2017) 684 final

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

over de activiteiten van de IFRS Foundation, de EFRAG en de PIOB in 2016

1.Doel en reikwijdte van het verslag

1 Verordening (EU) nr. 258/2014 van het Europees Parlement en de Raad, die voorziet in de verlenging van een Unieprogramma ter ondersteuning van specifieke activiteiten op het gebied van financiële verslaggeving en controle van jaarrekeningen voor de periode van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2020, is op 9 april 2014 in werking getreden na de bekendmaking ervan in het Publicatieblad.

Overeenkomstig artikel 9, lid 3, van de verordening moet de Commissie met ingang van 2015 jaarlijkse verslagen opstellen over de activiteiten van de begunstigden van het programma, namelijk de International Financial Reporting Standards (IFRS) Foundation, de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) en de Public Interest Oversight Board (PIOB). De reikwijdte van het verslag wordt nader uiteengezet in artikel 9, leden 4, 5 en 6, van de verordening.

Dit verslag betreft de activiteiten van de IFRS Foundation, de EFRAG en de PIOB in 2016. Wanneer dit voor de doeleinden van dit verslag nuttig wordt geacht, worden echter ook gebeurtenissen genoemd die in 2017 plaatsvonden.

2.IFRS Foundation

2.1.Algemene beginselen die aan de ontwikkeling van nieuwe standaarden ten grondslag liggen

De algemene beginselen die aan de ontwikkeling van nieuwe standaarden ten grondslag liggen, met inbegrip van transparantie, uitvoerige en eerlijke raadpleging en verantwoording, zijn in detail beschreven in het vorige jaarlijks verslag over de activiteiten van de IFRS Foundation 2 .

Na de bekendmaking van het verslag van de Effects Analysis Consultative Group 3 door de IASB zijn de aanbevelingen ervan voor het eerst in praktijk gebracht in de effectbeoordeling die in januari 2016 samen met de nieuwe IFRS 16 Leaseovereenkomsten is gepubliceerd.

In 2016 heeft de Commissie de aanzet gegeven tot een discussie met haar medeleden van de IFRS Foundation over de effectbeoordeling voor nieuwe IFRS. De Monitoring Board heeft deze discussie in februari 2017 afgesloten door overeen te komen dat de IASB belangrijke standaarden moet koppelen aan degelijke effectbeoordelingen. De Monitoring Board heeft deze boodschap doorgegeven aan de trustees, die daarover verheugd waren. Beide partijen waren het erover eens dat het uitvoeren van effectbeoordelingen belangrijk was om een draagvlak voor nieuwe IFRS te creëren.

In mei 2017 heeft de IASB dan IFRS 17 Verzekeringscontracten uitgebracht, dat vergezeld ging van een afzonderlijke effectbeoordeling van de nieuwe standaard.

2.2.Belangrijkste verwezenlijkingen van de IASB in 2016

In 2016 zijn in de EU twee belangrijke standaarden goedgekeurd die eerder door de IASB waren uitgebracht, namelijk IFRS 9 Financiële instrumenten en IFRS 15 Opbrengsten van contracten met klanten. In januari 2016 heeft de IASB een andere belangrijke standaard uitgebracht: IFRS 16 Leaseovereenkomsten. Daarnaast heeft de IASB de werkzaamheden met betrekking tot een aantal andere belangrijke projecten voortgezet, zoals met name de nieuwe IFRS 17 Verzekeringscontracten die de bestaande IFRS 4 zal vervangen, wijzigingen van IFRS 4 om het verschil tussen de datum van toepassing van IFRS 9 Financiële instrumenten en de datum van toepassing van de nieuwe standaard IFRS 17 Verzekeringscontracten aan te pakken, het initiatief rond informatieverschaffing en het conceptueel raamwerk.

IFRS 16 Leaseovereenkomsten

Met de uitvaardiging van IFRS 16 Leaseovereenkomsten heeft de IASB de kroon gezet op zijn tien jaar geleden aangevatte inspanning om de boekhoudkundige verwerking van leaseovereenkomsten te herzien. IFRS 16 voorziet in een ingrijpende hervorming van de wijze waarop ondernemingen leaseovereenkomsten verwerken en schrijft voor dat alle leaseovereenkomsten als activa en verplichtingen op de balans van een lessor moeten worden gerapporteerd. Met de nieuwe standaard wordt beoogd de concrete gevolgen van economische transacties beter weer te geven en tevens de hoognodige transparantie te verschaffen ten aanzien van de activa en verplichtingen van ondernemingen uit hoofde van leaseovereenkomsten, wat betekent dat een einde wordt gemaakt aan het niet opnemen van leasefinanciering buiten de balanstelling. Verwacht wordt dat IFRS 16 voor een betere vergelijkbaarheid zal zorgen tussen ondernemingen die leasen en ondernemingen die lenen om te kopen.

In zijn in maart 2017 ingediende advies heeft de EFRAG de goedkeuring van IFRS 16 in de EU aanbevolen op basis van zijn conclusies dat de nieuwe standaard voldoet aan de vereiste kwalitatieve eigenschappen en bevorderlijk is voor het Europees algemeen belang.

Andere belangrijke projectresultaten

In 2016 heeft de IASB intensief doorgewerkt aan de voltooiing van de nieuwe standaard voor verzekeringscontracten, die uiteindelijk op 18 mei 2017 is uitgebracht. Tijdens de hernieuwde beraadslagingen heeft de IASB uitvoerig met alle belanghebbenden gedialogeerd. Dit project zal voor de hoognodige transparantie zorgen in de grote verscheidenheid aan boekhoudkundige praktijken die momenteel binnen de sector worden toegepast. Verwacht wordt dat de nieuwe standaard zal leiden tot een realistischere weergave en een betere vergelijkbaarheid van de financiële prestaties van het verzekeringsbedrijf in de EU en in de rest van de wereld. Hoe dringend dit project is, werd onderstreept door een oproep van de Financial Stability Board aan de IASB om de verzekeringsstandaard zo spoedig mogelijk te voltooien 4 .

In september 2016 heeft de IASB wijzigingen van de bestaande IFRS 4 Verzekeringscontracten bekendgemaakt om de tijdelijke gevolgen van de verschillende ingangsdata van IFRS 9 Financiële instrumenten (ingangsdatum: 1 januari 2018) en de nieuwe standaard inzake verzekeringscontracten (ingangsdatum: 1 januari 2021) aan te pakken. Sommige ondernemingen die verzekeringscontracten uitgeven, hebben hun bezorgdheid geuit over het feit dat zij op verschillende data twee belangrijke boekhoudkundige wijzigingen zullen moeten implementeren. Zij hebben ook benadrukt dat er mogelijk een grotere boekhoudkundige volatiliteit in winst of verlies kan ontstaan indien de nieuwe vereisten voor financiële instrumenten vóór de nieuwe vereisten voor verzekeringscontracten moeten worden toegepast. Deze bezorgdheid kwam ook naar voren in de schriftelijke opmerkingen van de EFRAG op het voorontwerp van de wijzigingen van IFRS 4. De voorstellen van de IASB op dit gebied zijn er dan ook op gericht deze punten van zorg aan te pakken en een evenwicht tussen die bezorgdheden en de behoeften van gebruikers van jaarrekeningen te bewerkstelligen.

Voorts heeft de IASB aanzienlijke vorderingen geboekt bij zijn initiatief rond informatieverschaffing, dat een reeks projecten telt die de informatieverschaffing in financiële verslaggeving moet verbeteren door deze doeltreffender en dus minder complex en omvangrijk te maken, zonder aan het hoofddoel, een waarheidsgetrouwe weergave van de economische realiteit, afbreuk te doen. In dat verband heeft de IASB in maart 2017 een discussienota over de principes van informatieverschaffing uitgebracht, die de hoeksteen van het initiatief rond informatieverschaffing vormt.

Tot slot heeft de IASB nog nadere stappen gezet om ervoor te zorgen dat de IFRS op een wereldwijd consistente wijze wordt toegepast. In dat verband heeft de IASB Transition Resource Groups (TRG's) opgezet om de implementatie van IFRS 15 Opbrengsten van contracten met klanten en IFRS 9 Financiële instrumenten 5 te vergemakkelijken. Ook voor de nieuwe standaard voor verzekeringscontracten (IFRS 17) is een TRG gepland met de bedoeling belanghebbenden een openbaar forum te bieden om de discussie over vragen in verband met de implementatie van de standaard te volgen en om terzelfdertijd het bestuur van de IASB te helpen bij het bepalen of maatregelen moeten worden getroffen om deze vragen aan te pakken 6 .

2.3.Ontwikkeling van een herzien conceptueel raamwerk

In 2016 heeft de IASB na de bekendmaking van het voorontwerp met de wijzigingsvoorstellen voor het raamwerk en de raadplegingsperiode voortgewerkt aan het project rond het conceptueel raamwerk. Hij verwacht het herzien conceptueel raamwerk eind 2017 te kunnen publiceren.

In het conceptueel raamwerk worden concepten voor de algemene financiële verslaggeving beschreven. In het voorontwerp worden onder meer de concepten voorzichtigheid, getrouwe weergave en bedrijfsmodellen van entiteiten besproken 7 .

Voorzichtigheid

In mei 2016 heeft de IASB een voorlopig besluit genomen om te bevestigen dat het herzien conceptueel raamwerk moet verwijzen naar voorzichtigheid, dat volgens het voorontwerp wordt omschreven als het betrachten van behoedzaamheid bij oordeelsvorming in onzekere omstandigheden. In september 2016 heeft de IASB een voorlopig besluit genomen dat het hoofdbestanddeel van het herzien conceptueel raamwerk moet erkennen dat in sommige gevallen baten mogelijk anders behandeld moeten worden dan lasten, en activa anders dan verplichtingen.

Getrouwe weergave

In mei 2016 heeft de IASB een voorlopig besluit genomen om te bevestigen dat relevantie en getrouwe weergave nog steeds als de twee kwalitatieve basiseigenschappen van nuttige financiële informatie moeten gelden. Voorts heeft de IASB een voorlopig besluit genomen om waarderingsonzekerheid te omschrijven als een factor die de getrouwe weergave aantast en te verduidelijken (in de basis voor de conclusies over het herziene raamwerk) dat er sprake kan zijn van een afruil tussen de kwalitatieve basiseigenschappen relevantie en getrouwe weergave (of betrouwbaarheid).

Bedrijfsmodel

In december 2016 heeft de IASB een voorlopig besluit genomen om de in het voorontwerp voorgestelde aanpak van zakelijke activiteiten te bevestigen. In het herzien conceptueel raamwerk zal met name worden besproken hoe de manier waarop een entiteit haar zakelijke activiteiten voert gevolgen kan hebben voor de beslissingen in verband met de rekeneenheid, waardering, alsmede weergave en informatieverschaffing, maar worden zakelijke activiteiten niet voorgesteld als een overkoepelend concept dat gevolgen heeft voor alle aspecten van financiële verslaglegging.

3.EFRAG

3.1.Inaanmerkingneming van het beginsel van het getrouw beeld en verbetering van de beoordelingen door de EFRAG van de effecten van nieuwe IFRS op het algemeen belang

De EFRAG levert tijdens de gehele procedure voor de vaststelling van standaarden input door opmerkingen over de voorstellen van de IASB in te dienen en door proactieve werkzaamheden te verrichten om in Europa een debat over belangrijke boekhoudkundige kwesties op gang te brengen. Het indienen van opmerkingen en de proactieve werkzaamheden zijn van essentieel belang om ervoor te zorgen dat de Europese standpunten over de ontwikkeling van de financiële verslaggeving goed en duidelijk naar voren worden gebracht tijdens de procedure voor de vaststelling van standaarden, teneinde ervoor te zorgen dat de geproduceerde standaarden passend zijn voor Europa.

Na de in 2014 doorgevoerde bestuurshervorming is de EFRAG goedkeuringsbeoordelingen blijven uitvoeren met betrekking tot de vraag of de IFRS voldeden aan alle technische criteria van de IAS-verordening, met inbegrip van het beginsel van het getrouw beeld. Tevens heeft de EFRAG zijn beoordeling versterkt ten aanzien van de vraag of nieuwe of voorgestelde standaarden voor financiële verslaggeving bevorderlijk waren voor het algemeen belang. Met de hulp van de diensten van de Commissie heeft de EFRAG in 2016 zijn methode voor effectbeoordeling verder ontwikkeld. De eerste volwaardige effectbeoordeling door de EFRAG werd uitgevoerd als onderdeel van zijn goedkeuringsadvies betreffende IFRS 16 Leaseovereenkomsten, en zal als pilot fungeren voor de verdere uitbouw van de capaciteiten en ervaring van de EFRAG op dit gebied.

In 2016 was het werk van de EFRAG toegespitst op het goedkeuringsadvies over twee belangrijke standaarden: IFRS 16 Leaseovereenkomsten en wijzigingen van IFRS 4 Toepassing van IFRS 9 Financiële instrumenten in combinatie met IFRS 4 Verzekeringscontracten. In beide gevallen heef de EFRAG in 2017 zijn definitieve goedkeuringsadvies uitgebracht.

Het goedkeuringsadvies betreffende IFRS 16 Leaseovereenkomsten werd onderbouwd met een stevige effectbeoordeling waarin werd ingegaan op specifieke punten die door de Commissie in haar verzoek om een goedkeuringsadvies waren aangehaald. In dat verband oordeelde de EFRAG dat IFRS 16 de financiële verslaggeving zou verbeteren en zou leiden tot een aanvaardbare afruil tussen enerzijds de voordelen voor de Europese economie van meer transparantie en betere informatie voor de besluitvorming, en anderzijds de daaraan verbonden kosten. Overigens verwacht de EFRAG niet dat IFRS 16 wezenlijke gevolgen voor de entiteiten zal hebben met betrekking tot de toegang tot en de prijsstelling van leasing als financieringsbron. De EFRAG oordeelt dat IFRS 16 wellicht enige nadelige gevolgen zal hebben voor de leasingsector doordat leasingnemers overschakelen op andere financieringsvormen, maar de gevolgen daarvan zouden beperkt blijven. Over het algemeen oordeelt de EFRAG dat IFRS 16 naar verwachting geen wezenlijke negatieve of onevenredige gevolgen zal hebben voor het midden- en kleinbedrijf in Europa. Op basis van zijn eigen werkzaamheden en de door de Europese Centrale Bank verstrekte input oordeelt de EFRAG dat IFRS 16 naar verwachting geen risico zal vormen voor de financiële stabiliteit in Europa. Tot slot oordeelt de EFRAG dat entiteiten in de EU geen globaal nadeel ondervinden in vergelijking met hun concurrenten die de US GAAP toepassen. Bijgevolg heeft de EFRAG geconcludeerd dat de goedkeuring van IFRS 16 bevorderlijk is voor het Europees algemeen belang.

Daarnaast heeft de EFRAG de Commissie een goedkeuringsadvies gegeven met betrekking tot de wijzigingen in IFRS 4 Verzekeringsovereenkomsten waarmee de tijdelijke gevolgen van de verschillende ingangsdata van IFRS 9 Financiële instrumenten en de nieuwe standaard inzake verzekeringscontracten worden aangepakt. Hoewel de EFRAG tot de conclusie komt dat deze wijzigingen over het algemeen bevorderlijk zijn voor het Europees algemeen belang, merkt hij op dat zij niet ingaan op de kostengerelateerde problemen van talrijke entiteiten die verzekeringsactiviteiten uitvoeren, maar waarvoor verzekeringen niet de hoofdactiviteit vormen. De EFRAG kon dus niet uitsluiten dat de reikwijdte van deze wijzigingen een mededingingsprobleem kan veroorzaken, maar was niet in staat uit te maken of een dergelijk probleem vanuit economisch standpunt van wezenlijk belang zou zijn.

Op 29 juni 2017 hebben de leden van het Regelgevend Comité voor financiële verslaglegging (Accounting Regulatory Committee, ARC) een positief advies uitgebracht over een verordening van de Commissie tot vaststelling van IFRS 16 Leaseovereenkomsten. Het comité heeft eveneens een positief advies uitgebracht over een verordening van de Commissie tot goedkeuring van de wijzigingen van de IASB in IFRS 4 Toepassing van IFRS 9 Financiële instrumenten in combinatie met IFRS 4 Verzekeringscontracten samen met een uitbreiding van het toepassingsgebied in de EU waardoor verzekeringssectoren binnen financiële conglomeraten de toepassing van IFRS 9 kunnen uitstellen tot uiterlijk 1 januari 2021. Daardoor kunnen verzekeringsondernemingen, of zij nu deel uitmaken van een groep die in hoofdzaak verzekeraar is of van een financieel conglomeraat (bankverzekeringsgroep), IFRS 9 op hetzelfde moment invoeren als de nieuwe standaard IFRS 17 inzake verzekeringsovereenkomsten. Door verzekeringsondernemingen een gelijke behandeling te bieden, ongeacht hun rechtsvorm, zal de verordening waarborgen dat verzekeraars in heel Europa over een gelijk speelveld beschikken en verstoring van de mededinging wordt voorkomen.

3.2.Inaanmerkingneming van de diversiteit aan boekhoudkundige en economische modellen en zienswijzen in de Europese Unie

De EFRAG heeft een procedure opgezet waarmee alle Europese deelnemers hun zienswijzen ter overweging aan de EFRAG kunnen voorleggen. Aldus kan rekening worden gehouden met de verscheidenheid aan boekhoudkundige en economische modellen en opvattingen in Europa en kan ervoor worden gezorgd dat de nieuwe IFRS op de behoeften van de Unie zijn toegesneden 8 . Naar aanleiding van de hervorming wordt steeds meer aandacht besteed aan de transparantie van de bijeenkomsten van de raad en de Technical Expert Group (TEG) van de EFRAG 9 .

3.3.Tenuitvoerlegging van de bestuurshervorming naar aanleiding van de in het verslag-Maystadt gedane aanbevelingen

De bestuurshervorming van de EFRAG, die op 31 oktober 2014 is doorgevoerd, heeft tot een grotere legitimiteit en representativiteit van de organisatie geleid en resulteerde in een samenhangender deelnemingsproces van de EU in de procedure voor de vaststelling van standaarden. Jean-Paul Gauzès, voormalig lid van het Europees Parlement, is op 1 juli 2016 aangesteld als voorzitter van de EFRAG-raad. Het Europees Parlement en de Raad hadden met zijn voordracht door de Commissie ingestemd. Alle conclusies van de EFRAG zijn in 2016 bereikt op basis van consensus, zonder dat tot een stemming diende te worden overgegaan. De zichtbaarheid en de geloofwaardigheid van de EFRAG zullen naar verwachting verbeteren door de tenuitvoerlegging van de communicatiestrategie van de EFRAG, die wordt ondersteund door een onder leiding van de voorzitter van de EFRAG-raad opgericht team.

Met de voor november 2017 geplande wissel van de EFRAG-raad wil de EFRAG nu het lidmaatschap uitbreiden met Europese en nationale organisaties die een belang hebben bij financiële verslaggeving. Om de representativiteit van de EFRAG-raad nog te verbreden, heeft de algemene vergadering van de EFRAG op haar bijeenkomst van 12 april 2017 besloten de interne regels van de EFRAG aan te scherpen zodat maximaal drie leden van de EFRAG-raad dezelfde nationaliteit mogen hebben.

Op 13 april 2016 heeft de Commissie de Raad en het Parlement voorgesteld de financiering van de EFRAG voor de periode 2017-2020 te verlengen 10 . Na succesvolle onderhandelingen is de verlenging van de EFRAG-financiering uiteindelijk op 17 mei 2017 goedgekeurd 11 .

4.PIOB - Ontwikkelingen ten aanzien van de diversificatie van de financieringsbronnen in 2016

De PIOB is voornamelijk verantwoordelijk voor het toezicht op de boards van de International Federation of Accountants (IFAC) die verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling en de goedkeuring van internationale standaarden en de gedragscode voor auditors. Met name de internationale standaarden voor auditing (ISA's), die de Commissie voor gebruik in de gehele EU kan goedkeuren, zijn van bijzonder belang. De uiteindelijke doelstelling van de PIOB is ervoor te zorgen dat die standaarden worden ontwikkeld in het algemeen belang.

Om deze belangrijke functie van algemeen belang naar behoren te kunnen uitoefenen, komt het erop aan te waarborgen dat de financiering van de instelling zo wordt opgezet dat de feitelijke en de waargenomen onafhankelijkheid ervan behouden blijft. Een passende diversificatie van stabiele financieringsbronnen zou niet alleen bijdragen tot het verzekeren van de continuïteit, maar ook tot het waarborgen van die onafhankelijkheid. Het belang van de diversificatie van financiering werd reeds erkend bij de hervorming van de IFAC in 2003, en lag aan de basis van het huidige stelsel voor het opstellen van internationale standaarden, waarvan de PIOB deel uitmaakt.

Afgezien van een aantal bijdragen in natura vanwege Spanje (de PIOB is gevestigd in Madrid), is de PIOB sinds de oprichting ervan in 2005 tot en met 2010, toen het bij Besluit 716/2009/EG vastgestelde communautaire financieringsprogramma in werking trad, uitsluitend door de IFAC gefinancierd.

De middelen die de IFAC in een gegeven jaar beschikbaar stelt, vormen de maximale gegarandeerde bijdrage waarover de PIOB zonder enige inmenging van de IFAC kan beschikken. De bijdragen die niet van de IFAC afkomstig zijn, vormen een vervanging en dus vermindering van de IFAC-bijdrage voor dat bepaalde jaar. Idealiter zou het percentage van de totale jaarlijkse kosten van de PIOB dat door de IFAC wordt gefinancierd minder dan 50 % van het totaal moeten bedragen.

De EU-bijdrage in de periode 2010-2016 heeft andere potentiële donoren ertoe aangezet ook eigen bijdragen te leveren. In 2016 bedroegen de inkomsten van de PIOB 1 563 565 EUR, zoals uit bladzijde 1 van zijn jaarrekening blijkt. De IFAC heeft 914 758 EUR verstrekt, wat neerkomt op 58,50 % van het totaal.

De Europese Commissie verstrekte 318 000 EUR (312 000 EUR in 2015), wat goed is voor 20,34 % van het totaal. Net als in 2015 verstrekte de Abu Dhabi Accountability Authority 120 000 EUR of 7,67 % van het totaal. Eveneens net als in 2015 heeft de internationale organisatie van effectentoezichthouders (International Organisation of Securities Commissions, IOSCO) 100 000 EUR verstrekt, wat goed is voor 6,40 % van het totaal. De Bank voor Internationale Betalingen bleef bij haar bijdrage van 23 000 EUR, wat neerkomt op 1,48 % van het totaal. Net als in 2015 verstrekte de Britse Financial Reporting Council (FRC) 40 000 EUR, of 2,56 % van het totaal. Tot slot heeft het CFA Institute zijn eerste bijdrage voor een bedrag van 45 000 EUR verstrekt, wat goed is voor 2,88 % van het totaal. Het saldo van 2 807 EUR zijn rentebaten.

In 2016 is de IFAC-bijdrage van 58,50 % aan de totale PIOB-financiering iets lager uitgevallen dan in 2015 (60,67%), en vergelijkbaar met die van 2014 (58,19 %). Het gaat dus de goede richting uit.

In artikel 9, lid 5, van de verordening is bepaald dat de Commissie, indien de financiering door de IFAC in een bepaald jaar meer dan twee derde van de totale jaarlijkse financiering van de PIOB bereikt, moet voorstellen om haar jaarlijkse bijdrage te beperken tot maximaal 300 000 EUR voor dat jaar. In 2016 (net zoals in 2014 en 2015) was dit niet het geval. Aangezien de IFAC-financiering de kritische drempel als bedoeld in de verordening (66,66 %) niet heeft bereikt, hoeft de Commissie haar bijdrage van 2016 aan de PIOB dan ook niet te herzien.

5.Conclusies

IFRS Foundation

In januari 2016 heeft de IASB een andere belangrijke standaard uitgebracht: IFRS 16 Leaseovereenkomsten, de kroon op zijn tien jaar geleden aangevatte inspanning om de boekhoudkundige verwerking van leaseovereenkomsten te herzien. In september 2016 heeft de IASB wijzigingen in IFRS 4 Verzekeringscontracten uitgebracht. Daarnaast heeft de IASB de werkzaamheden met betrekking tot een aantal andere belangrijke projecten voortgezet, zoals met name de nieuwe IFRS 17 Verzekeringscontracten (voltooid in mei 2017), het initiatief rond informatieverschaffing en het conceptueel raamwerk.

Met betrekking tot de vraag of de IFRS:

•    naar behoren rekening houden met de verschillende bedrijfsmodellen: in IFRS 9, die in november 2016 door de EU is goedgekeurd, wordt het belang van bedrijfsmodellen bij de waardebepaling van financiële instrumenten expliciet erkend. De Commissie zorgt voor een nauwlettende monitoring van de gevolgen van IFRS 9 12 om te waarborgen dat daarmee de investeringsstrategie van de EU op lange termijn wordt gediend 13 . In dat verband heeft de Commissie de EFRAG in mei 2017 verzocht om technisch advies over de boekhoudkundige behandeling van eigenvermogensinstrumenten op grond van IFRS 9 vanuit het langetermijnperspectief voor investeringen. In een eerste fase heeft de Commissie de EFRAG verzocht tegen eind 2017 onderzoek te doen om de mogelijke gevolgen van IFRS 9 voor langetermijninvesteringen te beoordelen. In een tweede fase heeft de Commissie de EFRAG verzocht om tegen medio 2018 te bepalen of en hoe IFRS 9 kan worden verbeterd met betrekking tot de boekhoudkundige behandeling van als langetermijninvestering aangehouden eigenvermogensinstrumenten. Voorts wordt met de wijzigingen van IFRS 4 het probleem aangepakt van het verschil tussen de datum van toepassing van IFRS 9 Financiële instrumenten en de datum van toepassing van de nieuwe standaard IFRS 17 Verzekeringscontracten, wat vooral voor het verzekeringsbedrijf van belang is. Tot slot wordt in het conceptueel raamwerk sterker de nadruk gelegd op bedrijfsmodellen;

•    de concrete gevolgen van economische transacties weerspiegelen: met IFRS 16 wordt ernaar gestreefd de concrete gevolgen van economische transacties beter te weerspiegelen en tevens de hoognodige transparantie te verschaffen ten aanzien van de activa en verplichtingen van ondernemingen uit hoofde van leaseovereenkomsten. Ook IFRS 17 Verzekeringscontracten wordt geacht een realistische weergave en een betere vergelijkbaarheid van de financiële prestaties van het verzekeringsbedrijf in de verschillende bestreken geografische gebieden op te leveren. Dit onderwerp zal door de EFRAG nader onderzocht worden als onderdeel van de werkzaamheden rond het goedkeuringsadvies inzake de nieuwe standaard;

•    niet overdreven complex zijn: IFRS 9 is weliswaar een complexe standaard, maar voorziet ook in vereenvoudigingen voor de administratieve verwerking van financiële instrumenten. Naar de mening van de EFRAG, die in het goedkeuringsadvies wordt uiteengezet, is er wat IFRS 9 betreft geen sprake van een zodanige complexiteit dat de begrijpelijkheid in het gedrang komt. Voorts wordt opgemerkt dat het initiatief rond informatieverschaffing naar verwachting verder aan het doel zal bijdragen de financiële verslaggeving minder complex en omvangrijk te maken;

•    artificiële kortetermijn- of volatiliteitsvertekeningen vermijden: bij IFRS 17 Verzekeringscontracten zal de Commissie met de hulp van de EFRAG dit aspect onder de loep nemen tijdens het goedkeuringsproces na de publicatie van de standaard door de IASB.

Wat het conceptueel raamwerk betreft, herhaalt de Commissie haar steun voor de herinvoering van het voorzichtigheidsbeginsel en zal zij de laatste fase van dit project op de voet blijven volgen.

Tot slot juicht de Commissie de effectbeoordeling bij de twee nieuwe belangrijke standaarden IFRS 16 en IFRS 17 toe en verzoekt zij de IASB zijn effectbeoordelingen van nieuwe of gewijzigde standaarden verder te blijven ontwikkelen.

EFRAG

Met het doorvoeren van zijn bestuurshervorming en de aanstelling van de voorzitter van de raad heeft de EFRAG de legitimiteit van zijn standpunten versterkt en een aanzienlijke bijdrage geleverd aan de verwezenlijking van het doel om Europa met één stem te laten spreken.

De EFRAG bleef in zijn goedkeuringsbeoordelingen rekening houden met de vraag of de IFRS aan alle technische criteria van de IAS-verordening voldeden. Tevens heeft hij de draagwijdte van zijn beoordeling versterkt ten aanzien van de vraag of nieuwe of voorgestelde standaarden voor financiële verslaggeving bevorderlijk zijn voor het Europees algemeen belang.

De Commissie was zeer ingenomen met de uitvoerige effectbeoordeling ter ondersteuning van het goedkeuringsadvies van de EFRAG inzake IFRS 16 Leaseovereenkomsten, en moedigt de EFRAG aan zijn capaciteiten op dit gebied te blijven ontwikkelen.

Dankzij zijn uitvoerige geijkte procedures was de EFRAG in staat naar behoren te beoordelen of voorgestelde, nieuwe of gewijzigde IFRS bij de behoeften van de Unie aansluiten, rekening houdend met de diversiteit van de boekhoudkundige en economische modellen en zienswijzen in de EU.

PIOB

Wat de PIOB betreft, gaat de diversificatie van financieringsbronnen voort met het aantrekken van het CFA Institute als donor. Zoals blijkt uit bladzijde 1 van de jaarrekening van de PIOB voor 2016, ligt het totale aandeel van de in 2016 door de IFAC verstrekte financiering met 58,50 % lager dan 2015 (60,67 %), en ruim onder de drempel van twee derde die in de verordening is vastgelegd.

In de komende jaren zal de Commissie de ontwikkeling op het gebied van de financiering nauwlettend blijven volgen en zal zij met andere geïnteresseerde potentiële donoren, en met name met de andere leden van de Monitoring Group, samenwerken om ervoor te zorgen dat de PIOB profiteert van een duidelijk, stabiel, divers en adequaat financieringsstelsel, zodat deze zijn taak van algemeen belang op onafhankelijke, duurzame en doeltreffende wijze kan volbrengen.

(1)

PB L 105 van 8.4.2014, blz. 1.

(2)

Zie het vorige verslag over de activiteiten van de IFRS Foundation, de EFRAG en de PIOB in 2015.

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/nl/TXT/?uri=COM:2016:0559:FIN

(3)

De groep was opgericht om de IASB te adviseren over de goede praktijken op het gebied van de beoordeling van de te verwachten effecten van een nieuwe standaard en zodoende het vertrouwen in en de doeltreffendheid van de processen te vergroten.

(4)

http://www.fsb.org/wp-content/uploads/September-Plenary-press-release.pdf

(5)

Revenue Transition Resource Group en Transition Resource Group for Impairment of Financial Instruments.

(6)

Tot de mogelijke maatregelen behoren het verstrekken van ondersteunend materiaal zoals webinars, case studies en/of doorverwijzing naar de Board en/of het Interpretations Committee.

(7)

Zie het vorige verslag over de activiteiten van de IFRS Foundation, de EFRAG en de PIOB in 2015 voor een beschrijving van deze concepten, zoals die in het voorontwerp zijn voorgesteld.

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=COM:2016:0559:FIN

(8)

Zie het vorige verslag over de activiteiten van de IFRS Foundation, de EFRAG en de PIOB in 2015.

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=COM:2016:0559:FIN

(9)

Vergaderingen van de raad en de TEG van de EFRAG zijn openbaar. De ondersteunende documenten en de samenvattingen van die vergaderingen worden op de website van de EFRAG ter beschikking gesteld.

(10)

https://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/1/2016/EN/1-2016-202-EN-F1-1.PDF

(11)

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?qid=1508316302808&uri=CELEX:32017R0827

(12)

Zie het antwoord van de Commissie op de resolutie van het Europees Parlement over IFRS 9 http://www.europarl.europa.eu/oeil/popups/ficheprocedure.do?lang=en&reference=2016/2898(RSP)#tab-0

(13)

 Zie Commission Staff Working Document accompanying the Communication of the Commission on the Mid-Term Review of the Capital Markets Union Action Plan

https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/staff-working-document-cmu-mid-term-review-june2017_en.pdf