28.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 76/11

—

gezien artikel 174 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien titel III van het derde deel van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, in het bijzonder met betrekking tot de landbouw,

—

gezien Verordening (EU) nr. 1303/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 houdende gemeenschappelijke bepalingen inzake het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds, het Cohesiefonds, het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling en het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij en algemene bepalingen inzake het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds, het Cohesiefonds en het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1083/2006 van de Raad (1)(hierna „de GB-verordening”),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1301/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 betreffende het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en specifieke bepalingen met betrekking tot de doelstelling „Investeren in groei en werkgelegenheid”, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1080/2006 (2),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1304/2013 van het Europees Parlement en van de Raad van 17 december 2013 betreffende het Europees Sociaal Fonds en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1081/2006 van de Raad (3),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1305/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 inzake steun voor plattelandsontwikkeling uit het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (ELFPO) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1698/2005 van de Raad (4),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1307/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 tot vaststelling van voorschriften voor rechtstreekse betalingen aan landbouwers in het kader van de steunregelingen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 637/2008 van de Raad en Verordening (EG) nr. 73/2009 van de Raad (5),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1308/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 tot vaststelling van een gemeenschappelijke ordening van de markten voor landbouwproducten en tot intrekking van de Verordeningen (EEG) nr. 922/72, (EEG) nr. 234/79, (EG) nr. 1037/2001 en (EG) nr. 1234/2007 van de Raad (6),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1144/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 22 oktober 2014 inzake voorlichtings- en afzetbevorderingsacties betreffende landbouwproducten uitgevoerd op de interne markt en in derde landen en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 3/2008 van de Raad (7),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1299/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 betreffende specifieke bepalingen voor steun uit het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling ter verwezenlijking van de doelstelling „Europese territoriale samenwerking” (8),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1302/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1082/2006 betreffende een Europese groepering voor territoriale samenwerking (EGTS), wat de verduidelijking, vereenvoudiging en verbetering van de oprichting en werking van dergelijke groeperingen betreft (9),

—

gezien Verordening (EU) 2015/1017 van het Europees Parlement en de Raad van 25 juni 2015 betreffende het Europees Fonds voor strategische investeringen, de Europese investeringsadvieshub en het Europese investeringsprojectenportaal en tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1291/2013 en (EU) nr. 1316/2013 — het Europees Fonds voor strategische investeringen (10),

—

gezien zijn resolutie van 28 april 2015 over een nieuwe bosbouwstrategie van de Europese Unie: ten bate van de bossen en de houtsector (11),

—

gezien zijn resolutie van 22 september 2010 over een Europese strategie voor de economische en sociale ontwikkeling van berggebieden, eilanden en dunbevolkte gebieden (12),

—

gezien zijn resolutie van 11 december 2013 over het behoud van de melkproductie in berggebieden, minder begunstigde gebieden en ultraperifere gebieden na de beëindiging van de melkquotaregeling (13),

—

gezien zijn resolutie van 23 mei 2013 over een macroregionale strategie voor de Alpen (14),

—

gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's betreffende een strategie van de Europese Unie voor het Alpengebied (COM(2015)0366) en het bijbehorende actieplan,

—

gezien het advies van het Comité van de Regio's van 3 december 2014 getiteld „Een macroregionale EU-strategie voor het Alpengebied” (15),

—

gezien zijn resolutie van 17 februari 2011 over de tenuitvoerlegging van de EU-strategie voor het Donaugebied (16),

—

gezien zijn resolutie van 21 januari 2010 over een Europese strategie voor het Donaugebied (17),

—

gezien de conclusies van de Raad van 13 april 2011 over de EU-strategie voor het Donaugebied,

—

gezien het verslag van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's betreffende de strategie van de Europese Unie voor de Donauregio (COM(2013)0181),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Strategie van de Europese Unie voor de Donau-regio” (COM(2010)0715) en het bijbehorende indicatieve actieplan (SEC(2010)1489),

—

gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité van 16 juni 2011 over de „mededeling van de Commissie — Strategie van de Europese Unie voor de Donau-regio” (18),

—

gezien het advies van het Comité van de Regio's van 31 maart 2011 over de „Strategie voor de Donau-regio” (19),

—

gezien het verslag van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's betreffende de toegevoegde waarde van macroregionale strategieën (COM(2013)0468) en de desbetreffende conclusies van de Raad van 22 oktober 2013,

—

gezien het zesde verslag inzake economische, sociale en territoriale cohesie (COM(2014)0473),

—

gezien de Alpenovereenkomst, met inbegrip van de Protocollen bij de Alpenovereenkomst,

—

gezien de studie van Euromontana van 28 februari 2013 getiteld „Toward Mountains 2020: Step 1 — capitalising on Euromontana work to inspire programming” (Bergen in 2020: stap 1 — de werkzaamheden van Euromontana benutten als inspiratiebron voor de programmering),

—

gezien de studie van zijn directoraat-generaal Intern Beleid van de Unie (afdeling B: Structuur- en Cohesiebeleid, Regionale Ontwikkeling) van februari 2016 getiteld „Onderzoek voor de Commissie REGI — Cohesie in de berggebieden van de EU”,

—

gezien het project Women-Alpnet binnen het Interreg-programma voor het Alpengebied 2001-2006: een netwerk van lokale instellingen en kenniscentra voor vrouwen: bevordering van de deelname van vrouwen aan de duurzame ontwikkeling van het Alpengebied,

—

gezien artikel 52 van het Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie regionale ontwikkeling en het advies van de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling (A8-0074/2016),

A.

overwegende dat berggebieden een aanzienlijk deel van het grondgebied van de EU vormen (ongeveer 30 %), en overwegende dat de gehele EU afhankelijk is van de ecosysteemdiensten van deze gebieden;

B.

overwegende dat er geen expliciete definitie van berggebieden bestaat in het regionale beleid van de EU, en overwegende dat de definitie die in het kader van het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (Elfpo) wordt gebruikt, niet geschikt is voor het cohesiebeleid en als zodanig niet kan worden gebruikt voor het doeltreffende beheer van dit beleid;

C.

overwegende dat veel berggebieden vanwege hun extreme omstandigheden en afgelegen ligging structureel achtergesteld zijn, in dusdanige mate dat zij te maken hebben met ontvolking en vergrijzing, wat de natuurlijke cyclus van generaties kan verstoren en leidt tot lagere sociale normen en een vermindering van de levenskwaliteit; overwegende dat dit vaak leidt tot een toename van de werkloosheid, sociale uitsluiting en een trek naar de steden;

D.

overwegende dat berggebieden een aantal kansen bieden om EU-doelstellingen op het gebied van werkgelegenheid, cohesie en milieubescherming te halen, en wel door middel van het duurzame gebruik van hun natuurlijke hulpbronnen;

E.

overwegende dat berggebieden sterk van elkaar verschillen en er daarom moet worden gezorgd voor onderlinge afstemming van beleidslijnen en sectoren, zowel tussen de verschillende berggebieden (horizontaal) als binnen de afzonderlijke berggebieden (verticaal);

F.

overwegende dat de steun voor berggebieden uit verschillende EU-instrumenten zoals het Elfpo en de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESI-fondsen) complementair moet zijn om synergieën te creëren waarmee betere en inclusievere ontwikkeling mogelijk wordt;

G.

overwegende dat berggebieden een belangrijke rol spelen in de economische, sociale en duurzame ontwikkeling van de lidstaten en talrijke ecosysteemdiensten te bieden hebben; overwegende dat gendergelijkheid van grote invloed is op de economische, sociale en territoriale cohesie in Europa; overwegende dat grensoverschrijdende samenwerking in berggebieden een duurzame manier is om de economische en sociale ontwikkeling van deze gebieden te bevorderen;

H.

overwegende dat berggebieden vanwege hun specifieke kenmerken, en met name de grote hoeveelheid aan en verscheidenheid van hernieuwbare energiebronnen en hun afhankelijkheid van hulpbronnen- en energie-efficiëntie, kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe technologieën en innovatie in het algemeen;

I.

overwegende dat berggebieden in positieve zin bijdragen aan duurzame ontwikkeling, de strijd tegen klimaatverandering, de instandhouding en bescherming van regionale ecosystemen en biodiversiteit; overwegende dat grote stukken berggebied worden beschermd via het milieunetwerk Natura 2000 en andere soorten regelingen voor natuurbehoud, waardoor aan de ene kant de economische activiteit wordt beperkt, maar aan de andere kant duurzamere landbouwvormen worden gestimuleerd en de landbouw nauwer wordt gekoppeld aan andere economische activiteiten; overwegende dat landbouw en grondbeheer in berggebieden van groot belang zijn voor de hydrogeologische stabiliteit van die gebieden;

J.

overwegende dat berggebieden kampen met grote uitdagingen op het vlak van sociale en economische ontwikkeling, klimaatverandering, vervoer en demografische vraagstukken, die moeten worden aangepakt door passende verbindingen met stedelijke en laaggelegen gebieden op te zetten en de toegang tot digitale diensten te garanderen;

K.

overwegende dat berggebieden met beschermde ecosystemen en de diensten daarvan een basis kunnen vormen voor tal van economische activiteiten, waarbij de nadruk ligt op landbouw, bosbouw, toerisme en energie, en er rekening wordt gehouden met het culturele en natuurlijke erfgoed van deze gebieden en de diversificatie van boerderijen; overwegende dat deze activiteiten gestimuleerd kunnen worden door een gecoördineerd optreden en/of grensoverschrijdende samenwerking, en overwegende dat in berggebieden unieke omstandigheden en traditionele kennis in stand worden gehouden en dat ze een groot potentieel bieden voor de overstap naar kwalitatief hoogstaande landbouwsystemen;

L.

overwegende dat gletsjers kenmerkend zijn voor Europese bergen en een cruciale rol spelen in zowel de ecosystemen als in de waterhuishouding van de bergen, overwegende dat hun afname in massa en lengte sinds het midden van de 19e eeuw zorgwekkende niveaus heeft bereikt en dat talrijke gletsjers in Europa reeds zijn verdwenen of dreigen te verdwijnen vóór 2050;

M.

overwegende dat de economische, culturele en sociale ontwikkeling in berggebieden te lijden heeft onder bijkomende kosten die verband houden met klimatologische en topografische omstandigheden en met het isolement en de grote afstand van economische centra; overwegende dat het gebrek aan toereikende infrastructuur, onder meer breedbanddekking, en investeringen in berggebieden ertoe bijdraagt dat de kloof tussen deze en andere regio's steeds dieper wordt; overwegende dat de inspanningen om de economische productie in de landbouw in de berggebieden van de EU in stand te houden, ondersteund moeten worden met fysieke en digitale toegankelijkheid en infrastructuur en met de toegang voor de inwoners van dergelijke gebieden tot openbare dienstverlening en diensten van algemeen belang, zoals onderwijs, maatschappelijke dienstverlening, gezondheidszorg, vervoer en postdiensten;

N.

overwegende dat er verschillende soorten berggebieden bestaan in Europa, die met elkaar verbonden zijn omdat ze fundamentele uitdagingen gemeen hebben, zoals een slechte bereikbaarheid, weinig arbeidsmogelijkheden, een vergrijzende bevolking, een gebrek aan connectiviteit, de effecten van de klimaatverandering en intensievere menselijke productieactiviteiten; overwegende dat er actieve stappen moeten worden ondernomen om deze aspecten aan te pakken;

O.

overwegende dat het in de context van markt- en prijsschommelingen, stijgende productiekosten, grotere concurrentie, de afschaffing van de melkquota en milieuproblemen van essentieel belang is de voedselproductie en de multifunctionele rol van landbouw veilig te stellen om toegevoegde waarde in de berggebieden te behouden, duurzame werkgelegenheid te stimuleren en toegang tot andere inkomstenbronnen mogelijk te maken;

P.

overwegende dat berggebieden die deel uitmaken van de buitengrenzen van de EU extra moeilijkheden ondervinden en veel meer worden getroffen door de negatieve tendensen die alle berggebieden gemeen hebben;

Q.

overwegende dat er in Europa bergketens zijn die zich uitstrekken over meerdere lidstaten en ook tot niet-lidstaten zoals de Karpatische bergketen, die, na de laatste EU-uitbreiding, de oostelijke grens van de EU is geworden en vandaag de dag een uitermate belangrijk geopolitiek gebied is waar grote strategische politieke belangen met betrekking tot de stabiliteit van de Unie samenkomen;

R.

overwegende dat veel berggebieden een gebrek aan basisinfrastructuur, openbare dienstverlening en onafgebroken toegang tot diensten van algemeen belang hebben, met name in gebieden met seizoensgebonden activiteiten;

S.

overwegende dat berglandbouw belangrijk is voor de identiteit en cultuur van berggebieden en blijft bijdragen aan de werkgelegenheid en specifieke economische sectoren in die gebieden, zoals de bosbouw en toerisme, waarbij niet mag worden vergeten dat er een verdere diversificatie van hun economieën en werkgelegenheid gaande is en dat zij een wezenlijke rol spelen in de circulaire economie;

T.

overwegende dat bepaalde ultraperifere gebieden ook berggebieden van vulkanische oorsprong zijn (actieve of slapende vulkanen, vulkanische massieven of ketens, en vulkanische eilanden), met een gedeelte onder water en een uitstekend gedeelte, en overwegende dat zij moeilijkheden ondervinden als gevolg van de topologie van hun grondgebied;

U.

overwegende dat vrouwen die in berggebieden wonen, vooral in achtergestelde gebieden, vaak problemen hebben om door te dringen tot hogere onderwijsniveaus en fatsoenlijke banen;

V.

overwegende dat er een antwoord moet worden gevonden voor de uiteenlopende uitdagingen die voortvloeien uit ontvolking, de gevolgen van klimaatverandering, het gebrek aan beschikbare landbouwgrond, de braaklegging van landbouwgrond en de daarmee gepaard gaande verstruiking en verbossing, en de noodzaak om berggrasland in stand te houden;

W.

overwegende dat veeteelt (voor zuivelproducten en extensieve vleesproductie) een belangrijke rol speelt in berggebieden van een groot aantal EU-landen; overwegende dat problematische marktomstandigheden en aanzienlijke kostennadelen ingrijpende gevolgen hebben voor kleinschalige landbouwbedrijven in deze gebieden;

X.

overwegende dat in artikel 174, lid 3, VWEU expliciet wordt vermeld dat bijzondere aandacht moet worden besteed aan onder meer berggebieden; overwegende dat een aantal beleidsmaatregelen, programma's en strategieën van de EU indirecte gevolgen voor berggebieden heeft;

1.

verzoekt de Commissie te beginnen met het proces voor het opstellen van een werkdefinitie van functionele berggebieden in het kader van het cohesiebeleid, als aanvulling op de definitie van berggebieden zoals die wordt gebruikt in de context van het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling, met het doel om de coördinatie van het beleid en de maatregelen in kwestie te verbeteren; is van mening dat een dergelijke definitie breed en inclusief moet zijn, rekening houdend met verschillende factoren zoals hoogte, bereikbaarheid en helling; verzoekt de Commissie te voorzien in een alomvattende definitie waaronder ook vulkanische gebieden op eilanden en ultraperifere gebieden vallen, alsmede gebieden die, hoewel zij geen berggebieden zijn, sterk verbonden zijn met berggebieden; merkt in dit verband op dat het idee van de EU-strategie voor het Alpengebied (EUSALP) om niet-berggebieden in de strategie op te nemen een goed initiatief is;

2.

is van mening dat het EU-beleid een specifieke benadering voor berggebieden moet omvatten, aangezien deze duidelijke structurele nadelen vertonen; wijst erop dat dergelijke gebieden aanvullende steun nodig hebben om het hoofd te kunnen bieden aan de uitdagingen van de klimaatverandering, te kunnen zorgen voor werkgelegenheid het hele jaar door in plaats van louter seizoensgebonden werk, economische ontwikkeling, de preventie en het beheer van natuurrampen en de bescherming van het milieu, en bij te dragen aan de verwezenlijking van de EU-doelstellingen voor hernieuwbare energie; is bijgevolg van mening dat berggebieden in alle aspecten van het EU-beleid, met inbegrip van het cohesiebeleid, moeten worden geïntegreerd, door de invoering van een territoriale effectbeoordeling;

3.

beseft dat de EU geen specifiek beleid voor berggebieden heeft en merkt op dat de reeds bestaande beleidsmaatregelen, programma's en strategieën die wel indirecte gevolgen hebben voor dergelijke gebieden reden zijn om een „Agenda voor berggebieden van de EU” op te stellen, die de basis moet vormen van een EU-strategie voor de langetermijnontwikkeling van berggebieden en de daarvan afhankelijke gebieden;

4.

verzoekt de Commissie te werken aan een „Agenda voor berggebieden van de EU” als kader dat bijdraagt aan transnationaal, grensoverschrijdend en interregionaal beleid; is van mening dat in de toekomstige agenda de prioriteiten voor de ontwikkeling van deze gebieden moeten worden vastgesteld, zodat sectoraal beleid hier beter op kan worden afgestemd en de mogelijkheden om dit te financieren via EU-fondsen in goede banen kunnen worden geleid, en zodat op de lange termijn duurzaam beleid voor inclusie kan worden verwezenlijkt;

5.

verzoekt de Commissie, in het kader van dit programma, een specifiek en gedetailleerd programma op te stellen ter bescherming van de Europese gletsjers die naar verwachting zullen verdwijnen vóór 2050;

6.

verzoekt om meer synergie via de coördinatie van EU-beleidsmaatregelen, -strategieën en -programma's die indirecte gevolgen hebben voor berggebieden, zoals Horizon 2020, Cosme, LIFE, Natura 2000, de EU-breedbandstrategie, de EU-strategie voor aanpassing aan de klimaatverandering, het milieuactieprogramma van de EU, de financieringsfaciliteit voor Europese verbindingen, de Europese territoriale samenwerking, de ESI-fondsen en het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI), evenals initiatieven in het kader van de macroregionale strategie; verzoekt de Commissie na te denken over de specifieke toepassing en uitvoering van deze programma's in berggebieden;

7.

benadrukt dat er synergieën tot stand moeten worden gebracht tussen beleidsterreinen, instrumenten en sectoren waarvoor een geïntegreerde aanpak nodig is; benadrukt de waardevolle ervaring die is opgedaan bij de tenuitvoerlegging van de Alpenovereenkomst waarmee economische, sociale en ecologische belangen met elkaar in overeenstemming worden gebracht;

8.

wijst op de schaarste aan bruikbare grond in berggebieden, wat een mogelijke oorzaak is voor conflicten gezien de uiteenlopende of overlappende belangen met betrekking tot de classificatie en het gebruik van grond; roept de lidstaten derhalve op instrumenten voor ruimtelijke ordening te ontwikkelen en toe te passen waarmee de coördinatie van en de inspraak van het publiek bij territoriale ontwikkeling worden vergemakkelijkt; beschouwt het Protocol inzake ruimtelijke ordening en duurzame ontwikkeling van de Alpenovereenkomst als een belangrijk voorbeeld om op voort te bouwen;

9.

verzoekt de natuurparken van de lidstaten die een grens delen met een of meer andere landen om een gezamenlijke aanpak voor het beheer, de ontwikkeling en de bescherming van die natuurparken uit te werken;

10.

wijst erop dat het door de recente hervormingen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) en het regionaal beleid mogelijk is geworden om de Europese financiering voor cohesie op regionaal niveau te beheren;

11.

verzoekt de beheersautoriteiten een aanzienlijke verhoging te overwegen van de toewijzingen van de ESI-fondsen op nationaal niveau om onderontwikkelde berggebieden te ondersteunen, waar mogelijk volgens een multisectorale beleidsbenadering; verzoekt de lidstaten investeringen in berggebieden aan te moedigen door middelen uit operationele programma's te benutten ten gunste van dergelijke gebieden;

12.

benadrukt dat prioriteit moet worden verleend aan de territoriale dimensie van het cohesiebeleid door middel van gerichte initiatieven voor territoriale ontwikkeling en aanvullende steun voor territoriale samenwerking op Europees niveau;

13.

benadrukt dat de lidstaten en de regio's in het kader van de verordening inzake plattelandsontwikkeling over de mogelijkheid beschikken om thematische subprogramma's in het leven te roepen die gericht zijn op de behoeften van berggebieden en die in aanmerking komen voor overheidsfinanciering met hogere steunpercentages; spoort hen aan gebruik te maken van deze mogelijkheden; merkt op dat geen enkele bevoegde autoriteit daar tot dusver voor heeft gekozen; is niettemin van mening dat een dergelijke beslissing niet hoeft te betekenen dat er geen enkele specifieke steun voor deze gebieden is voorzien;

14.

spoort de lidstaten aan gebruik te maken van instrumenten zoals geïntegreerde territoriale investeringen en vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling om de ontwikkeling van berggebieden, te weten hun specifieke ontwikkelingsmogelijkheden en -doelstellingen, te ondersteunen; moedigt de steun van lokale actiegroepen voor vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling aan om transnationale netwerken en coöperatieve werkmethoden te bevorderen;

15.

onderstreept het potentieel en belang van de huidige en toekomstige ontwikkeling van macroregionale strategieën voor de duurzame ontwikkeling van de berggebieden van de EU, met, indien van toepassing, een sterke dimensie voor grensoverschrijdende samenwerking; pleit ervoor om rekening te houden met ervaringen bij de tenuitvoerlegging van andere macroregionale strategieën van de EU;

16.

is verheugd over de huidige initiatieven voor de Karpaten in de EU-strategie voor het Donaugebied en de vooruitgang die is geboekt ten aanzien van de macroregionale EU-strategie voor het Alpengebied; merkt op dat de laatstgenoemde strategie een goed voorbeeld is van een geïntegreerde benadering van territoriale ontwikkeling waarin rekening wordt gehouden met berggebieden en daarmee verbonden gebieden;

17.

is van mening dat het instrument voor Europese territoriale samenwerking een uitstekende mogelijkheid biedt voor de uitwisseling van beste praktijken en kennis tussen berggebieden, die vaak op landsgrenzen liggen, en verzoekt om een specifieke dimensie voor berggebieden in het toekomstige instrument voor Europese territoriale samenwerking; juicht initiatieven zoals „Policies against depopulation in mountainous areas” (beleidsmaatregelen tegen de ontvolking van berggebieden) toe die gericht zijn op het aanpakken van specifieke problemen waarmee berggebieden kampen; onderstreept het belang van de Interreg-programma's en andere samenwerkingsinitiatieven, zoals Europese groeperingen voor territoriale samenwerking en Europese economische samenwerkingsverbanden, om gedeelde gebieden en bergketens op een gezamenlijke en gecoördineerde manier te ontwikkelen in regio's met grensoverschrijdende berggebieden;

18.

verzoekt de Commissie te komen met een mededeling over een „Agenda voor berggebieden van de EU” en vervolgens met een witboek over de ontwikkeling van berggebieden, op basis van beste praktijken, waarbij lokale, regionale en nationale autoriteiten en andere relevante spelers, waaronder de economische en sociale partners en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, worden betrokken;

19.

dringt erop aan dat de Commissie en andere belanghebbenden een grondige en regelmatige beoordeling uitvoeren van de toestand van berggebieden in de EU, en gegevens analyseren, zoals de resultaten van de uitvoering van de operationele programma's in het kader van het cohesiebeleid en indicatoren voor veranderingen op het vlak van levenskwaliteit en demografie, om de EU-financiering en tenuitvoerlegging van het beleid op de juiste wijze af te stemmen;

20.

benadrukt de noodzaak om te kunnen vertrouwen op betrouwbare statistische uitgesplitste gegevens als basis voor beleidsinitiatieven;

21.

pleit voor samenwerking met Europese niet-lidstaten, en met regionale en lokale overheden, bij de tenuitvoerlegging van beleid voor berggebieden;

22.

verzoekt de Commissie het gebruik van financiële instrumenten in berggebieden aan te moedigen om concrete resultaten te boeken;

23.

is ingenomen met het debat dat momenteel gevoerd wordt over de vereenvoudiging van het cohesiebeleid; hoopt dat een lichter kader en de beschikbaarheid van instrumenten waarvan belanghebbenden en begunstigden gemakkelijker gebruik kunnen maken, zullen bijdragen aan de ontwikkeling van de berggebieden van de EU; wenst dat er speciale aandacht wordt besteed aan vereenvoudiging en inspanningen om investeringen in berggebieden te vergemakkelijken;

24.

verzoekt de Commissie een Europees Jaar van eilanden en bergen voor te stellen;

25.

merkt op dat kmo's in berggebieden kampen met grote moeilijkheden vanwege een gebrek aan bereikbaarheid, infrastructuur, connectiviteit en personeel; verzoekt de Commissie bijzondere aandacht te besteden aan de ontwikkeling van kmo's in berggebieden, in het bijzonder gebieden die worden geteisterd door natuurrampen en rampen als gevolg van de klimaatverandering, en dringt er derhalve bij de lidstaten op aan voorrang te geven aan investeringen in infrastructuur en diensten in berggebieden; pleit voor synergieën tussen de middelen van de ESI-fondsen en de andere door de EU gesubsidieerde programma's en initiatieven om een holistische en doeltreffende beleidsaanpak op te stellen voor een maximale ondersteuning van kmo's en ondernemerschap; onderstreept dat er geïntegreerde plaatsgebonden strategieën inzake berggebieden moeten worden ontwikkeld voor het vaststellen van specifieke ontwikkelingskansen, met daarin maatregelen voor het verhogen van de connectiviteit van lokale kmo's en voor betere betrekkingen en coördinatie zowel binnen als tussen sectoren;

26.

benadrukt hoe belangrijk het is om een meervoudige landbouwproductie te ontwikkelen, in samenhang met activiteiten op het vlak van toerismebevordering en milieubescherming, en om de voedingsketens in berggebieden te structureren, hetzij in het kader van verenigingen van producentenorganisaties waardoor landbouwers een sterkere onderhandelingspositie krijgen, hetzij door lokale markten en korte toeleveringsketens op te zetten; onderstreept dat de toegang tot grote markten moet worden gegarandeerd, en dat er kwaliteits-, promotie- en beschermingsmaatregelen voor producten moeten worden ingevoerd, waardoor landbouwproducten beter aan de man kunnen worden gebracht en worden toegevoegd aan het algemene scala van toerismeproducten in een bepaald geografisch gebied; verzoekt de Commissie en de lidstaten bovendien om de discussie aan te zwengelen over de invoering van een speciale etikettering op EU-niveau voor voedingsproducten uit berggebieden, aangezien berggebieden over een groot potentieel beschikken voor de productie van hoogwaardige voedingsmiddelen;

27.

ziet in dit verband de noodzaak in van steun uit het Elfpo voor landbouwproductie in berggebieden en voor inspanningen om toegevoegde waarde te leveren via synergieën met andere EU-fondsen en -initiatieven, evenals met private financiële instrumenten, om positieve effecten teweeg te brengen in berggebieden;

28.

is verheugd over de vooruitgang die is geboekt met de EU-bosstrategie; steunt de duurzame ontwikkeling van bossen op het niveau van de Unie, met name ten aanzien van de bijdrage van bossen aan de bescherming van het milieu en de biodiversiteit en het behalen van de doelstellingen voor hernieuwbare energie; merkt op dat de nadruk in de strategie gelegd kan worden op de economische dimensie van de bosbouw;

29.

is van mening dat bosbouw kan zorgen voor werkgelegenheid en economische ontwikkeling in berggebieden en dat daarom het bosbestand op termijn moet worden gewaarborgd door het op een duurzame manier te ontginnen; herinnert eraan dat bossen van cruciaal belang zijn voor het ecosysteem en dat ze in de bergen een belangrijke rol spelen bij de preventie van lawines, aardverschuivingen en overstromingen; verzoekt om steun aan kmo's, in het bijzonder in berggebieden gevestigde kmo's, die actief zijn in de bosbouwsector en die het beginsel van milieuduurzaamheid volledig naleven; onderstreept de bijzondere economische en sociale rol van de bosbouw in berggebieden, en het belang van investeringen die gericht zijn op een efficiënt gebruik van het bosbestand in die regio's; wijst nogmaals op de belangrijke rol van bossen als leverancier van primaire en secundaire materialen voor de geneesmiddelen-, cosmetica- en voedingsindustrie, waardoor wordt bijgedragen aan het scheppen van banen; dringt er in dit verband op aan dat in het cohesiebeleid meer aandacht wordt besteed aan duurzaam bosbeheer;

30.

roept op tot aanvullende stimulansen voor het behoud van kleinschalige verwerkingsbedrijven en kleine en middelgrote landbouwbedrijven in berggebieden, die aanzienlijke werkgelegenheid verschaffen en producten produceren met bijzondere kwalitatieve kenmerken, maar gemiddeld hogere kosten maken en een lager rendement hebben dan landbouwbedrijven met intensieve gewassen- of veeteelt; verzoekt de Commissie proefprojecten te bevorderen om traditionele economische activiteiten in ere te herstellen, waaronder de landbouw en ambachten, in berggebieden die te lijden hebben onder ontvolking; verzoekt de Commissie en de lidstaten om gestroomlijnde administratieve procedures te bevorderen voor de aanvraag en de administratie van middelen, teneinde kleine gemeenschappen een betere toegang tot financiering te bieden om langetermijnontwikkeling, de toegankelijkheid van de markten en de oprichting van producentenorganisaties in berggebieden te stimuleren;

31.

roept de begunstigden van de ESI-fondsen in berggebieden op het potentieel en de behoefte om lokale technologie- en duurzame industrieparken te vestigen, te beoordelen en na een geschikt haalbaarheidsonderzoek en een adequate kosten-batenanalyse de bouw van dergelijke parken met EU- en nationale middelen te overwegen;

32.

onderstreept de noodzaak van slimme-specialisatiestrategieën om, indien nodig, het potentieel van berggebieden een impuls te geven;

33.

benadrukt de belangrijke rol die sociale ondernemingen en alternatieve bedrijfsmodellen zoals coöperaties en onderlinge maatschappijen kunnen spelen in de inclusieve en duurzame ontwikkeling van berggebieden, waaronder het tegengaan van de uitsluiting van gemarginaliseerde groepen, en het dichten van de genderkloof;

34.

steunt het gebruik van ESI-fondsen voor economische sectoren die niet vervuilen en toekomstgericht zijn, zoals duurzaam toerisme, cultureel erfgoed, de duurzame bosbouw, de ontwikkeling van internet met hoge snelheid, ambachten en de hernieuwbare energie; wijst erop hoe belangrijk het is om nieuwe, innovatieve toerismemodellen te ontwikkelen en succesvolle bestaande modellen te bevorderen;

35.

merkt op dat binnen het cohesiebeleid meer de nadruk kan worden gelegd op het ondersteunen van de omschakeling naar een koolstofarme, klimaatbestendige, hulpbronnenefficiënte en ecologisch duurzame economie;

36.

is van mening dat het verbeteren van de kwalificaties van de beroepsbevolking en het creëren van nieuwe banen in de groene economie deel moeten uitmaken van de investeringsprioriteiten van de ESI-fondsen, en benadrukt dat met EU-beleidsmaatregelen opleidingen moeten worden ondersteund op het gebied van bijvoorbeeld berglandbouw, duurzaam toerisme, ambachten, duurzame bosbouw en technologieën voor hernieuwbare energie;

37.

juicht initiatieven om jonge mensen warm te maken voor de landbouwsector toe en verzoekt de Commissie soortgelijke programma's te ontwikkelen voor berggebieden; dringt erop aan maatregelen te nemen om jonge ondernemers te stimuleren ook actief te worden op terreinen die verband houden met cultureel erfgoed en zich niet uitsluitend te beperken tot seizoensgebonden activiteiten; benadrukt de rol van wetenschappelijke instituten en andere onderwijsinstellingen die zich bezighouden met landbouw in berggebieden; stimuleert de deelname van jonge landbouwers aan uitwisselingsprogramma's en platformen voor e-leren;

38.

benadrukt het belang van onderwijs voor vrouwen en meisjes en van de integratie van vrouwen en meisjes in vakgebieden zoals wetenschap, technologie, engineering, wiskunde en ondernemerschap, waaronder sectoren op het vlak van de groene economie; is van mening dat bijzondere aandacht moet uitgaan naar het ondersteunen en stimuleren van vrouwelijke landbouwers en vrouwen die als zelfstandige werken op het gebied van direct marketing, toerisme, ambachtelijke handel en projecten; wijst op het belang van de actieve aanwezigheid en rol van vrouwen in berggebieden, met name voor de bevordering van innovatie en samenwerkingsprocessen en voor het goed blijven functioneren van deze gebieden; verzoekt de Commissie en de lidstaten dan ook gebruik te maken van bestaande middelen en procedures voor initiatieven op het gebied van microfinanciering en microkrediet voor vrouwen, en voor carrièremogelijkheden voor vrouwen, in het kader van het Europees Sociaal Fonds en transnationale projecten;

39.

benadrukt dat het belang van berggebieden en van doeltreffende maatregelen in de EU is opgenomen in de laatste hervorming van het GLB; is van oordeel dat het GLB tot doel moet hebben de natuurlijke en economische nadelen waarmee landbouwers geconfronteerd worden te compenseren, maar hun ook de middelen moet bieden om hun pluspunten te kunnen benutten;

40.

onderstreept het belang van de steun uit de eerste pijler van het GLB voor de instandhouding van de landbouwproductie en een inkomen voor landbouwers in de berggebieden; herinnert eraan dat de lidstaten gebruik kunnen maken van specifieke rechtstreekse steun en gekoppelde betalingen als hulpmiddel om deze doelstellingen te bereiken; wijst er nogmaals op dat in vele lidstaten, als gevolg van onvoldoende interne convergentie, een deel van de ontkoppelde steun uit de eerste pijler aanzienlijk lager is dan in gebieden die in agrarisch opzicht bevoordeeld zijn, hetgeen het concurrentievermogen van landbouwbedrijven nog verder beperkt;

41.

is van mening dat de maatregelen uit de tweede pijler van het GLB de duurzaamheid, het concurrentievermogen en de diversificatie van de landbouwproductie en van verwerkingsbedrijven in berggebieden moeten garanderen; is eveneens van mening dat dergelijke maatregelen kunnen bijdragen aan een „plattelandsrenaissance” door steun te verlenen aan de opkomst van projecten voor de ontwikkeling van multifunctionele landbouwbedrijven die toegevoegde waarde en innovatie opleveren, en door landbouwinvesteringen (in gebouwen, specifieke apparatuur, modernisering, enz.) en de instandhouding van lokale rassen te bevorderen;

42.

is van mening dat een sectorspecifieke aanpak voor de zuivelsector gericht moet zijn op het waarborgen van duurzame melkproductie in berggebieden, en verzoekt de Commissie, de lidstaten en de regionale overheden om met name met behulp van de tweede pijler van het GLB te voorzien in begeleidende compenserende maatregelen voor achtergestelde melkproductie met het oog op de instandhouding en versterking van de landbouw en de doeltreffende werking van landbouwbedrijven, met name kleinschalige bedrijven, in deze regio's;

43.

benadrukt het potentieel van duaal onderwijs in berggebieden; wijst op de bemoedigende resultaten die in sommige lidstaten zijn behaald; is verheugd over bestaande projecten voor duaal onderwijs in de hele Unie;

44.

is van mening dat geschikte fysieke en ICT-infrastructuur kansen creëert voor economische, sociale, culturele en onderwijsactiviteiten en dat isolement en een perifere ligging hierdoor minder van invloed zijn; verzoekt de Commissie met specifieke aanbevelingen te komen om het tekort aan opgeleid personeel in het toerisme aan te pakken, vooral door het hoofd te bieden aan de uitdagingen van onaantrekkelijke banen en onvoldoende beloning, alsmede door mogelijkheden voor professionele loopbaanontwikkeling te stimuleren; dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan om via de ESI-fondsen investeringen in de infrastructuur in berggebieden toe te wijzen, met als doel ze aantrekkelijker te maken voor het uitoefenen van economische activiteiten;

45.

steunt innovatieve oplossingen, onder andere op basis van IT, voor de toegang tot kwalitatief basisonderwijs, evenals formeel en informeel onderwijs en mogelijkheden voor levenslang leren, in afgelegen berggebieden, bijvoorbeeld via samenwerking tussen berggebieden, steden en universiteiten; benadrukt de behoefte aan kwalitatief hoogwaardig hoger onderwijs en wijst op het potentieel van systemen voor afstandsonderwijs die toegang bieden tot lesgeven en leren vanuit afgelegen gebieden; benadrukt dat gelijke toegang tot onderwijs en kinderopvangvoorzieningen en de bij- en omscholing van ouderen om hun actieve integratie op de arbeidsmarkt te vergemakkelijken belangrijke punten van zorg zijn die moeten worden aangepakt om het hoofd te bieden aan negatieve demografische trends in deze gebieden;

46.

verzoekt om de ontwikkeling en verbetering van gezondheidsinstellingen en -diensten in berggebieden, onder andere door middel van initiatieven voor grensoverschrijdende samenwerking, waaronder de ontwikkeling van instellingen voor grensoverschrijdende gezondheidszorg, waar nodig; pleit voor de ontwikkeling van vrijwilligerswerk voor de verlening van openbare diensten, waarbij rekening wordt gehouden met de beste praktijken in bepaalde lidstaten;

47.

herinnert aan het beginsel van universele toegang tot openbare diensten dat moet worden gegarandeerd in alle gebieden van de EU, terwijl de nadruk wordt gelegd op de behoefte voor lidstaten en gebieden om alternatieve en innovatieve oplossingen voor berggebieden aan te moedigen, met inbegrip van pasklare oplossingen die zijn aangepast aan lokale en regionale behoeften, indien nodig;

48.

benadrukt het belang van het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief, en van een doeltreffendere tenuitvoerlegging van de jongerengarantie, als goede mogelijkheid om het wegtrekken van jongeren uit berggebieden een halt toe te roepen, als antwoord op de demografische crisis en het probleem van vergrijzing; wenst dat jongerenwerkgelegenheidsinitiatieven speciaal worden gericht op de behoeften van onderontwikkelde berggebieden;

49.

benadrukt dat er een genderkloof blijft bestaan in berggebieden, vooral in het geval van gemarginaliseerde gemeenschappen en kwetsbare groepen; verzoekt de Commissie op horizontaal en verticaal niveau maatregelen voor genderintegratie te nemen voor alle beleidsterreinen, en met name om het connectiviteitsbeleid in deze gebieden te financieren; verzoekt om een vergelijkende analyse van de bijzondere omstandigheden van vrouwen in berggebieden, in het bijzonder in achtergestelde berggebieden;

50.

roept actief op tot steun, onder andere via het gebruik van ESI-fondsen, voor initiatieven die de sociale en culturele cohesie van en de inclusie in berggemeenschappen verbeteren, en het fysieke isolement en het gebrek aan culturele diversiteit opheffen, in het bijzonder via toegang tot en directe deelname aan kunst en het culturele leven;

51.

onderstreept het belang van geïntegreerde territoriale initiatieven die gericht zijn op de integratie van migranten in het kader van processen in verband met demografische en sociaaleconomische vernieuwing en herstel in de berggebieden, zo ook de gebieden die kampen met ontvolking; verzoekt de Commissie de verspreiding van dergelijke initiatieven te ondersteunen en te bevorderen;

52.

herinnert aan de rijkdom, zowel wat betreft hun omvang als verscheidenheid, aan hernieuwbare energiebronnen in berggebieden; is van mening dat deze gebieden het voortouw moeten nemen bij het behalen van de EU-doelstellingen voor hernieuwbare energie; verzoekt de Commissie zich te richten op beleid waarmee het gebruik van hernieuwbare energiebronnen in berggebieden wordt aangemoedigd en vergemakkelijkt;

53.

benadrukt dat de emblematische diersoorten van het hooggebergte die kunnen leven op grensoverschrijdende bergketens, zoals berggeiten, steenbokken, grote roofvogels, beren, wolven en lynxen, op Europees niveau moeten worden beschermd; verzoekt de Commissie en de lidstaten een plan op te stellen voor de bescherming en herinvoering van emblematische soorten van het hooggebergte;

54.

onderstreept eveneens het potentieel van vulkanische berggebieden en vulkanen, en dan vooral de bijdrage van de vulkanologie aan de verwezenlijking van de doelstellingen inzake hernieuwbare energie en de bijdrage van die gebieden aan de preventie en het beheer van natuurrampen, zoals vulkaanuitbarstingen;

55.

verzoekt de lidstaten en de Commissie alle vakantiegebieden in het hooggebergte in kaart te brengen waarvoor een autoverbod een positieve invloed zou hebben in de lokale strijd tegen het smelten van de gletsjers;

56.

blijft erbij dat er bij het verwezenlijken van de EU-doelstellingen voor hernieuwbare energie en de winning van hernieuwbare energie rekening moet worden gehouden met het evenwicht tussen de natuur en milieubescherming, zo ook in berggebieden; herinnert eraan dat het gebruik van waterkracht en biomassa in sommige gevallen ecosystemen kan aantasten, en dat wind- en zonne-energiecentrales het landschap zouden kunnen schaden maar tegelijkertijd een bron van lokale ontwikkeling zijn;

57.

merkt op dat berggebieden, waaronder vulkanische berggebieden en hun ecosystemen, bijzonder kwetsbaar zijn voor klimaatverandering en hydrogeologische risico's, met uiterst belangrijke gevolgen in die gebieden, mede door het stijgende aantal natuurrampen, met mogelijke milieugevolgen voor de omliggende gebieden en een negatieve weerslag op de economische ontwikkeling en het toerisme; is in dit verband van mening dat de bescherming van het milieu, het tegengaan van klimaatverandering en het nemen van passende maatregelen voor de aanpassing aan de klimaatverandering centraal moeten staan in een toekomstige „Agenda voor berggebieden van de EU”, met onder andere een actieplan inzake klimaatverandering; benadrukt daarnaast dat er een netwerk moet worden ontwikkeld voor de analyse en uitwisseling van beste praktijken in deze gebieden;

58.

benadrukt dat de unieke habitat van berggebieden behouden en beschermd en op duurzame wijze ontwikkeld moet worden, mede door het herstel van de biodiversiteit en de bodem, de bevordering van het natuurlijk erfgoed en ecosysteemdiensten en de verstrekking van groene infrastructuur, hetgeen de werkgelegenheid in deze sectoren ten goede komt; wijst nogmaals op het cruciale belang van landbouw en duurzaam grond- en bosbeheer in berggebieden om de biodiversiteit in stand te houden en te waken voor ingrijpende gevolgen voor het milieu en het landschap;

59.

benadrukt dat berggebieden een belangrijke bron van watervoorraden zijn die moeten worden beschermd en op duurzame wijze moeten worden beheerd; merkt op dat bepaalde stedelijke gebieden afhankelijk zijn van ecosysteemdiensten uit de berggebieden, en dat deze gebieden hiervoor vaak geen fatsoenlijke vergoeding krijgen; verzoekt lokale instanties na te denken over partnerschappen in de vorm van samenwerkingsprojecten om watervoorraden voor stedelijke gemeenschappen in de buurt van berggebieden aan te leggen en te beschermen; is voorstander van de financiering van maatregelen voor de opslag van water om een duurzame en efficiënte irrigatie van landbouwgebieden en een minimale stroming in rivieren te kunnen garanderen;

60.

steunt de ontwikkeling van duurzaam toerisme als kans om werkgelegenheid te scheppen en de duurzame ontwikkeling van deze gebieden te bevorderen; onderstreept dat breedbandinternet moet worden ontwikkeld als basis voor duurzaam toerisme;

61.

benadrukt de behoefte aan een actieve en synergetische samenwerking tussen de landbouw en andere economische activiteiten in Natura 2000-zones en andere beschermde gebieden (nationale parken, landschapsparken enz.) die zich in berggebieden bevinden;

62.

is van mening dat internet, en met name toegangstechnologieën van de volgende generatie, een cruciale rol spelen in het overwinnen van de uitdagingen waarmee berggebieden worden geconfronteerd; herinnert eraan dat internet gekoppeld is aan diensten van algemeen belang en dat een gebrekkige toegang tot dergelijke diensten tot ontvolking kan leiden;

63.

verzoekt de lidstaten stimulansen te creëren voor de actievere ontwikkeling van publiek-private partnerschappen in berggebieden, op het gebied van vervoers-, telecommunicatie- en energie-infrastructuur, aangezien de verlening van deze diensten commercieel onaantrekkelijk is wegens het gebrek aan schaaleconomieën; benadrukt dat economische groei en nieuwe banen in berggebieden enkel kunnen worden verwezenlijkt via beter vervoer en andere infrastructuur van toereikende kwaliteit;

64.

merkt op dat het toerisme sterk wordt beïnvloed door de aanwezigheid van infrastructuur en de toegang tot diensten van algemeen belang; verzoekt de Commissie de mogelijkheden te bekijken voor de aanleg van infrastructuur ter ondersteuning van toerisme in berggebieden;

65.

merkt op dat de nieuwe informatie- en communicatietechnologieën een rijk scala aan kansen bieden voor werkgelegenheid, sociale inclusie en zelfredzaamheid in de opkomende digitale economie; is daarom van mening dat specifieke steun uit de ESI-fondsen nodig is ter bevordering van dergelijke kansen; verzoekt de lidstaten om telewerk, e-handel en het gebruik van digitale marketingkanalen in deze gebieden te bevorderen met het oog op een beter kostenbeheer van bedrijven; is van mening dat een betere toegang tot nieuwe informatietechnologieën kan leiden tot de ontwikkeling van programma's voor afstandsonderwijs in gebieden met een lerarentekort, evenals elektronische gezondheidsdiensten, hetgeen ontvolking van berggebieden kan helpen voorkomen; pleit ervoor om voorbeelden van goede praktijken voor te stellen en te delen en zo bij te dragen tot de economische diversificatie van berggebieden;

66.

is verheugd over de EU-satellietvoucherregeling, op basis waarvan satellietverbindingen een bruikbaar alternatief bieden voor gebieden met ontoereikende infrastructuur of een gebrek aan belangstelling van investeerders;

67.

verzoekt de Commissie bij het opstellen van beleid voor breedbandtoegang rekening te houden met het gebrek aan infrastructuur en belangstelling van investeerders als gevolg van de geringe bevolkingsdichtheid en afgelegen ligging van berggebieden; verzoekt de Commissie specifiek beleid op te stellen voor het opheffen van de digitale kloof in deze gebieden, onder andere door de noodzakelijke overheidsinvesteringen;

68.

herinnert eraan dat de sociale en economische ontwikkeling van berggebieden, die in sommige lidstaten ook afgelegen gebieden zijn, afhangt van verkeersverbindingen tussen deze en de andere gebieden in een bepaalde lidstaat of grensoverschrijdende regio's; verzoekt de nationale autoriteiten om in samenwerking met de Commissie de tenuitvoerlegging van projecten voor vervoersconnectiviteit van berggebieden met nationale en trans-Europese hoofdverkeerswegen en vervoerscorridors, met name de vervoersinfrastructuur van TEN-T, te vergemakkelijken door gebruik te maken van verschillende EU-fondsen en financiële instrumenten, waaronder EIB-investeringen;

69.

verzoekt de Europese berggebieden om middels de EFRO-fondsen te investeren in de ontwikkeling van efficiëntere en beter verbonden spoorweg- en tramnetten;

70.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, het Comité van de Regio's en de regeringen en nationale en regionale parlementen van de lidstaten.