25.4.2008   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 105/46

—

is ingenomen met het voornemen van de Europese Commissie om via het initiatief inzake synergie voor het Zwarte-Zeegebied te garanderen dat de maatregelen voor regionale en lokale ontwikkeling effectiever worden uitgevoerd. Dankzij dit initiatief zal gebruik kunnen worden gemaakt van de beste praktijken op lokaal en regionaal niveau en zal worden bijgedragen aan de verspreiding en uitwisseling ervan alsmede aan de netwerkvorming. Wel zou er meer nadruk mogen worden gelegd op het feit dat de lokale en regionale overheden een belangrijke rol spelen bij de succesvolle uitvoering van de strategie;

—

begroet de recent geboekte vooruitgang in het EU-uitbreidingsproces en de toetreding van Bulgarije en Roemenië op 1 januari 2007, alsook de toetredingsonderhandelingen met Turkije, als belangrijke stappen voorwaarts op weg naar een democratische en stabiele ontwikkeling in het Zwarte-Zeegebied. Hiermee worden, zowel voor de Europese Unie als voor de landen in de regio, de voorwaarden geschapen voor meer stabiliteit, veiligheid en welvaart;

—

pleit voor het scheppen van een „Zwarte-Zee-identiteit”, bedoeld voor iedereen die betrokken is bij de diverse maritieme activiteiten. Er moet worden gedacht aan projecten om milieuproblemen aan te pakken en het toerisme te ontwikkelen, wat overigens niet ten koste mag gaan van de traditionele culturen en het behoud van het maritieme culturele en natuurlijke erfgoed;

—

roept de Europese Commissie op om de rol van het vervoer in het kader van het toekomstige maritieme beleid te versterken, omdat het hier gaat om een van de meest belangrijke en horizontale maritieme activiteiten;

—

benadrukt dat de lokale en regionale overheden in het Zwarte-Zeegebied moeten worden betrokken bij het formuleren en uitvoeren van het migratiebeleid van de EU, waarbij de nadruk dient te liggen op een beter beheer van de migratiestromen, zodat ervoor kan worden gezorgd dat deze, met volledige inachtneming van de mensenrechten en waarborging van de veiligheid van de burgers, zoveel mogelijk binnen de grenzen van de wet plaatsvinden. Daartoe moet ook intensief worden samengewerkt tussen alle organen en instanties die hierop dienen toe te zien;

—

vindt dat de zich ontwikkelende Euregio „Zwarte-Zee” onze steun verdient, omdat op deze wijze de op lokaal en regionaal niveau plaatsvindende samenwerking tussen de landen in de regio kan worden bevorderd en de democratische stabiliteit, een goed bestuur en duurzame ontwikkeling kunnen worden ondersteund.

Rapporteur

:

de heer MIREV (BG/PSE), Burgemeester van Targovisjte

1.

Het Comité van de Regio's is ingenomen met het voornemen van de Europese Commissie om via het initiatief inzake synergie voor het Zwarte-Zeegebied te garanderen dat de maatregelen voor regionale en lokale ontwikkeling effectiever worden uitgevoerd. Dankzij dit initiatief zal gebruik kunnen worden gemaakt van de beste praktijken op lokaal en regionaal niveau en zal worden bijgedragen aan de verspreiding en uitwisseling ervan alsmede aan de netwerkvorming. Wel zou er meer nadruk mogen worden gelegd op het feit dat de lokale en regionale overheden een belangrijke rol spelen bij de succesvolle uitvoering van de strategie. Een en ander zal nieuw leven moeten worden ingeblazen en ingezet moeten worden als beleidsinstrument om de economie te moderniseren, het concurrentievermogen te verbeteren en de EU en haar burgers nader tot elkaar te brengen.

2.

De recent geboekte vooruitgang in het EU-uitbreidingsproces en de toetreding van Bulgarije en Roemenië op 1 januari 2007, alsook de toetredingsonderhandelingen met Turkije, betekenen belangrijke stappen voorwaarts op weg naar een democratische en stabiele ontwikkeling in het Zwarte-Zeegebied. Hiermee worden, zowel voor de Europese Unie als voor de landen in de regio, de voorwaarden geschapen voor meer stabiliteit, veiligheid en welvaart.

3.

In het uitbreidingsproces speelt het regionale en lokale perspectief een belangrijke rol. Bij het waarborgen van de interne stabiliteit, die in zeer sterke mate afhankelijk is van de naleving van fundamentele democratische principes, is een cruciale taak weggelegd voor de beleidsvorming op regionaal en lokaal niveau.

4.

Het toetredingsproces, het Europese nabuurschapsbeleid en het strategische partnerschap met de Russische Federatie kunnen rekenen op de steun van het Comité van de Regio's. Het zou een goede zaak zijn als het Comité van de Regio's en de overige EU-instellingen bij de samenwerking in het Zwarte Zeegebied worden betrokken omdat zij reeds de nodige ervaring hebben opgedaan in andere regio's — het Middellandse Zeegebied, het Noordzeegebied en het Oostzeegebied — en dankzij die ervaring het partnerschap in het Zwarte Zeegebied een extra impuls kunnen geven.

5.

De regionale en lokale overheden in het Zwarte-Zeegebied spelen een doorslaggevende rol op de volgende terreinen: het proces van overgang naar een democratie en goede governance; versterking van de bestuurscapaciteit; consolidering van de vrede; bestrijding van criminaliteit; interculturele en interreligieuze dialoog; migratie; energie; vervoer en planning van de infrastructuur; stadsplanning en plattelandsontwikkeling. Het Comité van de Regio's wijst er verder op dat samenwerking tussen de lokale en regionale overheden en het maatschappelijk middenveld op al deze gebieden de samenleving ten goede zou komen.

6.

Het initiatief betreffende synergie in het Zwarte-Zeegebied sluit direct aan op de institutionele taak van het Comité van de Regio's. Het is daarom van wezenlijk belang dat gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheden waarover het Comité beschikt om een eigen bijdrage te leveren. De rol die het speelt als spreekbuis van alle regionale en lokale bestuursorganen in de Europese Unie mag niet onbenut blijven.

7.

De Europese Commissie stelt terecht dat ondanks de aanzienlijk vooruitgang die de laatste paar jaar is geboekt, er nog altijd verschillen blijven tussen de landen in de regio wat betreft het tempo van de economische hervormingen en de kwaliteit van het bestuur.

8.

Men dient zich te realiseren dat het initiatief van de Commissie niet bedoeld is als een nieuwe strategie voor het Zwarte-Zeegebied. Het moet eerder worden gezien als een proces dat gebaseerd is op de belangrijkste richtsnoeren van de EU op het gebied van ontwikkeling van de regio, onderwijs, samenwerking en verspreiding van de beste praktijken op regionaal en lokaal niveau. Het is de bedoeling om d.m.v. territoriale samenwerking de verwezenlijking van de doelstellingen van Lissabon en Göteborg dichterbij te brengen. Wel zal de regionale dimensie een sterkere politieke lading moeten krijgen als men het initiatief wil laten slagen.

9.

Het milieu in het Zwarte-Zeegebied, en met name in de Donaudelta en andere natuurreservaten in de regio, is er slecht aan toe. Vooral de toenemende eutrofiëring (toename in de primaire productiviteit van ecosystemen) met alle negatieve effecten van dien voor de biodiversiteit, de wetlands en de visserij, alsmede de vervuiling door het lozen van olie en afvalwater baren zorg.

10.

Er is behoefte aan een grondiger analyse van de eventuele bedreigingen voor het milieu in het Zwarte-Zeegebied (en voor de rivieren die erin uitmonden). Het gaat hierbij o.m. om de gevolgen van de klimaatverandering en het daaruit voortvloeiende risico van natuurrampen. Men zal zich hier dienen te beraden op de nodige stappen en de EU zal financiële steun moeten verlenen voor grensoverschrijdende samenwerkingsprojecten die erop gericht zijn om de burgers in noodsituaties beter te beschermen.

11.

De Europese Commissie wordt opgeroepen haar steun te verlenen aan het gebruik van hernieuwbare energiebronnen, zoals windenergie en golfenergie. Er zullen ook middelen moeten worden besteed aan aanvullende onderzoeksactiviteiten en innovatie op dit terrein.

12.

De EU en de nationale regeringen zouden zich meer moeten inspannen om bij te dragen aan baanbrekende wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen op het gebied van zeeonderzoek, zoals „blauwe” biotechnologie (biotechnologische toepassingen op het gebied van zee en water), navigatiesystemen en toeristische activiteiten. Daarbij moet het hoofd worden geboden aan de huidige en eventueel toekomstige uitdagingen, waarmee in de eerste plaats worden bedoeld: de veranderingen die zich op het gebied van klimaat en elders voordoen; de afnemende visbestanden; niet-duurzaam toerisme, en de demografische veranderingen in kustgebieden.

13.

Het maritieme erfgoed zou beter beschermd dienen te worden, waarbij moet worden gedacht aan een mogelijke groei van het toerisme met aandacht voor het tot ontwikkeling brengen van culturele tradities.

14.

Het Comité pleit voor het scheppen van een „Zwarte-Zee-identiteit”, bedoeld voor iedereen die betrokken is bij de diverse maritieme activiteiten. Er moet worden gedacht aan projecten om milieuproblemen aan te pakken en het toerisme te ontwikkelen, wat overigens niet ten koste mag gaan van de traditionele culturen en het behoud van het maritieme culturele en natuurlijke erfgoed.

15.

De Europese Commissie en de regeringen van de lidstaten wordt verzocht steun te verlenen aan het opzetten van een betrouwbaar regionaal databestand, zulks met gebruikmaking van bestaande gegevens en met gedetailleerde informatie over de economische en ecologische aspecten van de afzonderlijke maritieme hulpbronnen en de maatschappelijke betekenis ervan.

16.

Met name voor bijna volledig afgesloten zeebekkens, zoals de Zwarte Zee, dienen specifieke strategische programma's te worden overwogen en op elkaar te worden afgestemd, zulks in overeenstemming met de richtsnoeren in de „Thematische Strategie inzake de bescherming en het behoud van het mariene milieu”, waarin de vorming van grotere mariene regio's wordt aanbevolen. Dergelijke programma's moeten op basis van een voorstel van de Europese Commissie worden voorbereid door de lidstaten.

17.

De Europese Commissie zou de rol van het vervoer in het kader van het toekomstige maritieme beleid moeten versterken, omdat het hier gaat om een van de meest belangrijke en horizontale maritieme activiteiten.

18.

De Europese Commissie wordt opgeroepen om de lidstaten ertoe aan te zetten, nauwlettender de toestand van het milieu op de belangrijkste scheepvaartroutes (mate van verontreiniging) te volgen. Hiertoe zou met succes gebruik kunnen worden gemaakt van de nieuwe GMES-technologie.

19.

De inspanningen om zeeterminals aan te leggen, moeten worden geïntensiveerd, te beginnen met de terminals die duidelijke intermodale kenmerken bezitten, zeker gelet op het feit dat de uitvoering van sommige TEN-T-projecten met een maritieme dimensie vertraging heeft opgelopen.

20.

Het is van prioritair belang voor de ontwikkeling van het maritieme beleid dat de strategische havens een grotere rol krijgen. Tegelijkertijd moet er een studie worden uitgevoerd naar de banden tussen belangrijke en secundaire havens en de mogelijke verplaatsing en deconcentratie van bepaalde havenactiviteiten in de richting van kleinere centra.

21.

De EU en de nationale regeringen zouden moeten overwegen om de winning van traditionele maritieme energiebronnen, zoals olie en gas, te reguleren op basis van nauwkeurig omschreven milieubeschermingsnormen. Er dient ook voor een doeltreffende monitoring van dit soort activiteiten te worden gezorgd. Verder moet steun worden verleend aan initiatieven ter modernisering of verbetering van de havenontvangstinstallaties voor bilgewater, terwijl technologische innovaties op het gebied van het vervoer en de verwerking van olie moeten worden bevorderd. Voor dit laatste zou met name vaker gebruik moeten worden gemaakt van over land lopende pijpleidingen.

22.

Maritieme routes moeten beter worden beveiligd en er moet onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheid om een loodsplicht in te voeren voor olietankers en andere schepen met een gevaarlijke lading, alsmede naar de mogelijkheid om een algemene loodsplicht op nauwe vaartrajecten in te voeren.

23.

Er is behoefte aan maatregelen ter vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. De regeling voor de handel in emissierechten verdient steun.

24.

Er moeten scenario's worden ontwikkeld voor eventueel noodzakelijke kustbeschermingsmaatregelen, waarbij moet worden uitgegaan van de verschillende voorspellingen t.a.v. zeespiegelstijging en klimaatverandering.

25.

De EU en de nationale regeringen worden opgeroepen, de inspanningen van de mariene regio's om het milieu te beschermen te coördineren en te ondersteunen, met name waar het gaat om het aanwijzen van transregionale en/of transnationale beschermde mariene gebieden en het uitwerken van concrete voorstellen om de verontreiniging door schepen (met name radioactieve lozingen, emissies, lozingen van o.a. ballastwater) aanmerkelijk terug te dringen. Tevens moeten de mariene regio's worden geholpen om de kwaliteit van ecosystemen en habitats aan de kust en op zee te waarborgen, mede in het licht van de ernstige gevolgen voor de toestand van het mariene milieu die economische activiteiten, vooral door het terechtkomen van nutriënten in zee, met zich mee kunnen brengen.

26.

De lokale en regionale overheden spelen een sleutelrol als het aankomt op het ondersteunen en propageren van de culturen van gemeenschappen in het Zwarte-Zeegebied. De Europese Commissie zou zich ervoor moeten inspannen dat deze overheden kunnen deelnemen aan de nieuwe culturele programma's van de EU (zoals Cultuur 2007).

27.

Ontwikkeling van de cultuur en de culturele verscheidenheid levert zowel maatschappelijk als economisch winst op voor de landen in de regio, hetgeen de verwezenlijking van de Lissabondoelstellingen dichterbij brengt.

28.

De interculturele samenwerking en de interreligieuze dialoog moeten worden versterkt. Culturele verscheidenheid zou juist moeten worden benut als een instrument om de mensen nader tot elkaar te brengen in een meertalig en multicultureel Europa.

29.

Men zal zich op regionaal en lokaal niveau intensief moeten inspannen bij het opbouwen van een sfeer van vertrouwen in de regio en het vreedzaam oplossen van „bevroren conflicten” d.m.v. speciale samenwerkingsprogramma's.

30.

Er zij nogmaals op gewezen dat meertaligheid in de uitgebreide EU behouden moet blijven, aangezien dit een essentieel middel is om burgers te betrekken bij het gemeenschappelijke Europese politieke project.

31.

De EU en de regeringen van de lidstaten worden opgeroepen om steun te verlenen aan programma's en projecten ter bevordering van de interregionale samenwerking op het gebied van jongerenwerk in gemeenten en regio's.

32.

Het is zaak dat de lokale en regionale overheden in het Zwarte-Zeegebied worden betrokken bij het formuleren en uitvoeren van het migratiebeleid van de EU, waarbij de nadruk dient te liggen op een beter beheer van de migratiestromen, zodat ervoor kan worden gezorgd dat deze, met volledige inachtneming van de mensenrechten en waarborging van de veiligheid van de burgers, zoveel mogelijk binnen de grenzen van de wet plaatsvinden. Daartoe moet ook intensief worden samengewerkt tussen alle organen en instanties die hierop dienen toe te zien.

33.

Het Comité van de Regio's pleit voor EU-beleidsinstrumenten ter ondersteuning van activiteiten die gericht zijn op het bevorderen van de sociale integratie van migranten via speciaal voor de lokale en regionale overheden bestemde programma's.

34.

De initiatieven die de Europese Commissie van plan is te lanceren om illegale immigratie te bestrijden en de uitwisseling van beste praktijken op dit gebied te bevorderen, worden door het Comité van de Regio's met instemming begroet.

35.

De lokale en regionale overheden in het Zwarte-Zeegebied moeten worden betrokken bij het ontwikkelen en uitvoeren van het migratiebeleid van de EU. Het opzetten van gemeenschappelijke programma's op het gebied van migratie kan een waarborg zijn voor toekomstige economische ontwikkeling (sterkere groei en hoger levenspeil in de afzonderlijke regio's).

36.

Het Comité van de Regio's neemt met instemming kennis van de EU-initiatieven op het gebied van gelijke kansen in gemeenten en regio's en verzoekt de nationale regeringen om hier steun aan te verlenen.

37.

Er zijn sinds 1989 waardevolle resultaten bereikt in de regio dankzij initiatieven als de „Organisatie voor Economische Samenwerking in het Zwarte-Zeegebied” (BSEC) en de „Parlementaire Vergadering van de Organisatie voor Economische Samenwerking in het Zwarte-Zeegebied” (PABSEC).

38.

Er moet op gecoördineerde wijze gebruik worden gemaakt van de ervaringen die zijn opgedaan met bestaande regionale initiatieven, bedoeld om het Zwarte-Zeegebied en de EU dichter bij elkaar te brengen, zoals het Donau-samenwerkingsproces, die een toegevoegde Europese waarde hebben en waarbij de nadruk ligt op wederzijdse territoriale en thematische belangen.

39.

De verschillende nationale en regionale initiatieven in het Zwarte-Zeegebied dienen beter op elkaar te worden afgestemd, terwijl de actieterreinen die ze beslaan, duidelijk moeten worden afgebakend, teneinde overlapping te voorkomen en concrete resultaten mogelijk te maken.

40.

Er zal bekendheid moeten worden gegeven aan de beste praktijken die er op dit moment regionaal en lokaal zijn, vooral m.b.t. plaatselijke economische clusters, onderzoeksnetwerken en publiek-private partnerschappen, alsmede op het gebied van ruimtelijke ordening en goed bestuur. De lokale en regionale overheden van de landen in het Zwarte-Zeegebied moeten worden gesteund bij hun inspanningen om dit soort beste praktijken verder te ontwikkelen.

41.

Het Comité van de Regio's staat achter de door het Europees Parlement en de Commissie voorgestane aanpak inzake de rol van de lokale en regionale overheden op het gebied van voorlichting. Hierdoor kan een maatschappelijk draagvlak worden gecreëerd en worden bijgedragen tot meer transparantie en controleerbaarheid.

42.

Het Comité staat ook achter alle passende maatregelen van de EU ter bevordering van de ontwikkeling der afzonderlijke landen, bijv. als het gaat om het bestrijden van corruptie en georganiseerde misdaad of het opzetten van effectieve administratieve structuren. De regionale en lokale bestuursniveaus zullen hierbij absoluut moeten worden betrokken. In dit verband dient ook steun te worden gegeven aan alle geschikte initiatieven die bijdragen tot een zelfstandige ontwikkeling van de politieke en economische samenwerking in de regio.

43.

De EU en de regeringen van de lidstaten worden opgeroepen steun te verlenen aan programma's en projecten ter vergroting van de mobiliteit van regionale en lokale ambtenaren, wat kan bijdragen aan de intensivering van de onderlinge contacten, de uitwisseling van ervaringen en de verbetering van de prestaties.

44.

Organisaties die plaatselijk gekozen bestuurders verenigen en hun belangen behartigen, zullen moeten worden betrokken bij de beraadslagingen die zijn voorzien als onderdeel van de huidige politieke dialoog tussen de EU en de landen in de regio.

45.

De regeringen van de lidstaten waarin de regio gelegen is, zullen zich moeten houden aan de beginselen van het Europees Handvest over lokaal zelfbestuur.

46.

Lokale en regionale bestuursorganen, m.n. burgemeesters, kunnen in beginsel een positieve rol spelen bij het ontwikkelen van het maatschappelijk middenveld in de regio, zeker in gebieden waar het centrale gezag geen sterke democratische traditie kent.

47.

De zich ontwikkelende Euregio „Zwarte-Zee” verdient onze steun, want zo kan de op lokaal en regionaal niveau plaatsvindende samenwerking tussen de landen in de regio worden bevorderd en kunnen de democratische stabiliteit, een goed bestuur en duurzame ontwikkeling worden ondersteund.

48.

Er is ruimte voor samenwerking van het Comité van de Regio's met de Raad van Europa in het kader van de samenwerkingsovereenkomst die tussen de twee organisaties is gesloten.

49.

De werkgroepen die actief zijn binnen het Comité van de Regio's, kunnen een nuttige rol spelen ter ondersteuning van de inspanningen van de lokale en regionale overheden in de (pre)kandidaat-lidstaten bij het scheppen van mogelijkheden voor de ontwikkeling van de noodzakelijke politieke dialoog tussen de EU en de (pre)kandidaat-lidstaten en bij het versterken van dit proces.

50.

Het is een goede zaak dat de Europese Commissie voorstelt om het initiatief in de regio lokaal op te zetten en bij de uitvoering te streven naar een gedeelde verantwoordelijkheid van alle betrokkenen. De lokale en regionale overheden moet in dit proces een eigen stem worden gegeven, want hierdoor zal het gemakkelijker worden om de ontwikkeling van de contacten tussen de steden, gemeenten, universiteiten, culturele actoren en maatschappelijke organisaties, waaronder consumentenorganisaties, in het Zwarte-Zeegebied voort te zetten.