52002SC0225

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT overeenkomstig artikel 251, lid 2, van het EG-Verdrag over het gemeenschappelijk standpunt van de Raad met het oog op de aanneming van een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot zevende wijziging van Richtlijn 76/768/EEG van de Raad betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen van de lidstaten inzake cosmetische producten

2000/0077 (COD)

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT overeenkomstig artikel 251, lid 2, van het EG-Verdrag over het gemeenschappelijk standpunt van de Raad met het oog op de aanneming van een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot zevende wijziging van Richtlijn 76/768/EEG van de Raad betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen van de lidstaten inzake cosmetische producten

1. Stand van zaken

- Bovengenoemd voorstel [COM(2000) 189 definitief] is op 5 april 2000 door de Commissie goedgekeurd en vervolgens aan de Raad en het Europees Parlement toegezonden.

- Het Europees Parlement heeft het voorstel op 3 april 2001 in eerste lezing in geamendeerde vorm goedgekeurd.

- Het gewijzigde voorstel van de Commissie [COM(2001) 697 def.] is op 22 november 2001 door de Commissie goedgekeurd en vervolgens aan de Raad en het Europees Parlement toegezonden.

- De Raad heeft op 26 november 2001 met meerderheid van stemmen politieke overeenstemming bereikt en op 14 februari 2002 zijn gemeenschappelijk standpunt vastgesteld.

- Het Economisch en Sociaal Comité heeft op 20 september 2000 zijn advies uitgebracht.

2. Doel van de richtlijn

Het voornaamste doel van het oorspronkelijke voorstel was om definitief de kwestie van het gebruik van dierproeven in de cosmeticasector te regelen. De belangrijkste onderdelen van het oorspronkelijke voorstel waren de invoering van een permanent en definitief verbod op de uitvoering van dierproeven met cosmetische eindproducten en de wijziging van een verbod op het in de handel brengen van cosmetische producten met ingrediënten die op dieren zijn beproefd, in een verbod op het in de EU uitvoeren van proeven op dieren met ingrediënten die in cosmetische producten worden gebruikt, om aan de eisen van de WTO te voldoen. Dit verbod zou volgens plan drie jaar na de datum van de tenuitvoerlegging van de voorgestelde richtlijn in werking treden; dit zou echter uiterlijk twee jaar kunnen worden uitgesteld als er bij de ontwikkeling van geschikte, wetenschappelijk gevalideerde methoden voor de vervanging van dierproeven onvoldoende vorderingen zouden zijn geboekt.

3. Opmerkingen over het gemeenschappelijk standpunt

3.1. Algemeen

Het gemeenschappelijk standpunt van de Raad komt overeen met het gewijzigde voorstel van de Commissie, in het bijzonder met betrekking tot de bepalingen ter verbetering van de gezondheid en de consumentenbescherming. Op het punt van de dierproeven heeft de Raad echter wijzigingen in het voorstel van de Commissie aangebracht.

3.2. De amendementen

Van de 31 amendementen die door het Europees Parlement zijn goedgekeurd, heeft de Commissie 14 amendementen in beginsel en 7 andere amendementen gedeeltelijk overgenomen.

De Commissie heeft amendementen overgenomen die gericht zijn op de verbetering van de gezondheid en de consumentenbescherming door de consumenten meer relevante informatie te verstrekken, via de verbetering van de veiligheidseisen voor sommige categorieën producten zoals producten voor kinderen en producten voor intieme hygiëne, de eis om een datum van minimale houdbaarheidsduur op alle cosmetische producten te vermelden of de invoering van een systeem voor het vermelden van allergene geurstoffen.

Hoewel de Commissie het eens is met de doelstelling om het lijden van dieren tijdens proeven te verminderen, kon zij daarentegen geen amendementen overnemen die in strijd zijn met haar hoofddoel om de Europese burgers het hoogst mogelijke niveau van veiligheid te bieden en met haar internationale verplichtingen. Zij heeft het amendement met het voorstel voor de herinvoering van het verbod op het in de handel brengen verworpen, aangezien een dergelijk verbod niet in overeenstemming is met de WTO-voorschriften. De Commissie kan ook de verkorting van de uiterste termijn voor een volledig verbod op dierproeven met ingrediënten niet overnemen, aangezien dit in strijd is met haar voornaamste doelstelling van consumentenbescherming en gezondheid.

3.3. Het gemeenschappelijk standpunt van de Raad

Het gemeenschappelijk standpunt van de Raad is met een gekwalificeerde meerderheid van stemmen goedgekeurd.

Hierin zijn de meeste amendementen van het Europees Parlement opgenomen die gericht zijn op de verbetering van de gezondheid en de consumentenbescherming en al in het gewijzigde voorstel van de Commissie waren opgenomen. Bovendien zijn hierin, zoals gevraagd door het Europees Parlement, specifieke bepalingen opgenomen betreffende stoffen die zijn ingedeeld als zijnde carcinogeen, mutageen of voor de voortplanting toxisch.

Wat het punt van de dierproeven betreft, schaart de Raad zich achter de doelstelling om dierproeven zo spoedig en waar mogelijk af te schaffen. In het gemeenschappelijk standpunt is echter een nieuwe aanpak opgenomen.

Wat het verbod van de EU op dierproeven met ingrediënten betreft, heeft de Raad het idee van een vaste termijn voor de volledige tenuitvoerlegging verworpen, aangezien dit de gezondheid en de veiligheid van de consument in gevaar zou brengen. Het gemeenschappelijk standpunt biedt een stapsgewijze aanpak die is gebaseerd op het beginsel van de "3 R's (replacement, refinement and reduction)" (vervanging, verfijning en vermindering) en waarbij de geleidelijke invoering van een dergelijk verbod op dierproeven wordt gekoppeld aan de beschikbaarheid van alternatieve methoden, inclusief methoden waarmee het aantal gebruikte dieren of het lijden van de dieren kan worden verminderd. Bovendien wordt op deze wijze het regelgevingskader versterkt teneinde te waarborgen dat wetenschappelijk gevalideerde alternatieve methoden, indien voorhanden, daadwerkelijk worden gebruikt.

Wat het verbod op het in de handel brengen betreft, voorziet het gemeenschappelijk standpunt in een dergelijk verbod voor cosmetische producten wanneer voor het eindproduct of de ingrediënten ervan dierproeven zijn gedaan, maar de geleidelijke invoering van een dergelijk verbod wordt gekoppeld aan het bestaan van alternatieve testmethoden die in het kader van de OESO op internationaal niveau zijn aanvaard, om het multilaterale karakter van de maatregel te versterken.

3.4 Standpunt van de Commissie betreffende het gemeenschappelijk standpunt

Wat het verbod van de EU op dierproeven met ingrediënten betreft, gekoppeld aan de beschikbaaheid van alternatieve methoden en zonder uiterste termijn, kan de Commissie deze oplossing onderschrijven die zowel het welzijn van dieren werkelijk ten goede komt als de gezondheid van de consument waarborgt. Deze verbetering kan de rol van de EU als koploper in het onderzoek naar de ontwikkeling van alternatieve methoden dat op het beginsel van de 3 R's is gebaseerd, slechts versterken. Dit zal leiden tot de beheersing van dierproeven binnen de EU, zonder het hoofddoel in gevaar te brengen om de Europese burgers het hoogst mogelijke niveau van veiligheid te bieden voor alle producten die zij gebruiken.

Het voorgestelde verbod op het in de handel brengen, gekoppeld aan instemming op OESO-niveau (d.w.z. van een multilaterale internationale organisatie die in dit geval dan als een internationale normalisatie-organisatie optreedt) en zonder uiterste termijn, vermindert het risico dat deze richtlijn wordt aangevochten in het kader van de regeling voor de beslechting van geschillen van de WTO. De OESO is echter een organisatie met een zeer beperkt aantal leden (op dit moment 30 van de 144 leden van de WTO). Beperking van de ontwikkeling van aanvaardbare alternatieve methoden tot de OESO kan dus een probleem opleveren, tenzij wordt vastgesteld dat de OESO de enige internationale organisatie is waar dit vraagstuk kan worden geregeld. Aangezien bij de ontwikkeling van alternatieve testmethoden binnen de OESO, in het licht van de WTO-regels en jurisprudentie, slechts een zeer beperkt aantal landen zijn betrokken, zou de richtlijn bovendien een redelijke tijdspanne moeten laten tussen de goedkeuring van alternatieve methoden en de inwerkingtreding van het verbod op het in de handel brengen in de EG. Op deze wijze hebben andere WTO-leden die geen deel uitmaken van de OESO, de mogelijkheid deze alternatieve methoden te accepteren en in te voeren of krijgt de Gemeenschap de gelegenheid onderhandelingen met hen te starten over de toepassing van deze alternatieve methoden. Een dergelijke aanpak komt meer overeen met de internationale verplichtingen van de Gemeenschap en het standpunt van de EU om zich te blijven inzetten voor een op internationaal niveau gecoördineerd beleid inzake het welzijn van dieren.

De Commissie kan dan ook instemmen met de in het gemeenschappelijk standpunt geplande totale aanpak.

4. Conclusie

De Commissie steunt het gemeenschappelijk standpunt omdat het op vele punten overeenstemt met haar gewijzigde voorstel, beantwoordt aan de doelstelling inzake gezondheid en consumentenbescherming en rekening houdt met haar internationale verplichtingen.

5. Verklaring van de Commissie

Verklaring van de Commissie voor de notulen van de Raad Interne markt van 26 november 2001:

«De Commissie bevestigt haar voornemen binnenkort te beginnen met de werkzaamheden voor de herziening van Richtlijn 86/609/EEG [1] inzake de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten betreffende de bescherming van dieren die voor experimentele en andere wetenschappelijke doeleinden worden gebruikt.»