52000DC0202

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD EN HET EUROPEES PARLEMENT Organisatie en beheer van het Internet Internationale en Europese beleidskwesties 1998 - 2000

SAMENVATTING

Inleiding

Voor de organisatie en het beheer van de internetinfrastructuur zijn verschillende beperkte maar essentiële technische coördinerende functies nodig. In deze mededeling wordt ingegaan op:

- recente ontwikkelingen op dit gebied in de periode 1998-2000;

- de overdracht van taken van de Amerikaanse regering aan de ICANN [1];

[1] Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN).

- de belangrijkste beleidskwesties voor de Europese Unie en op internationaal niveau, en

- operationele conclusies voor de Europese Unie.

In de mededeling wordt ook gewezen op de huidige expansie van het internet in Europa en het toenemende belang ervan als een sleutelelement van de economische en sociale infrastructuur. Hiermee zal de capaciteit van het bestaande systeem waarschijnlijk onder druk komen te staan. De Commissie heeft reeds een aantal maatregelen genomen om het gebruik van de communicatie-infrastructuur ten behoeve van het internet economischer en efficiënter te laten verlopen en zal blijven toezien op de ontwikkelingen op dit gebied.

Internationale aspecten

Deelnemers uit de Europese particuliere sector hebben een kritieke rol gespeeld bij het tot stand brengen van standpunten van de Europese Unie op alle niveaus bij de coördinatie op wereldniveau van de infrastructuurfuncties van het internet: de raad van bestuur van de ICANN en de ondersteunende organisaties, het DNS-rootserver-systeem, de internet- registries en -registrars, alsmede in de IETF en het World Wide Web Consortium. Zonder deze bijdrage zou de rol van de EU en de lidstaten ten aanzien van het openbaar beleid terzake veel minder doeltreffend zijn, of zelfs onmogelijk. Het behouden en verdiepen van de deelneming van de Europese particuliere sector aan de ICANN-organisatie is een kritieke voorwaarde voor een succesvolle deelneming door de EU, zowel vanuit het standpunt van de internetgebruikersgemeenschap in Europa als vanuit een standpunt van openbaar beleid.

Met betrekking tot de rol van de EU op internationaal vlak verzoekt de Commissie de Raad en het Europees Parlement de bestaande rol van de Unie als deelnemers coördinator en zo nodig onderhandelaar op dit gebied te bevestigen. Dit heeft betrekking op de internationale organisaties, met name de WIPO en de ITU, de bilaterale betrekkingen met verschillende regeringen, waaronder de Verenigde Staten, en de rol van de Europese Unie en de lidstaten in het Governmental Advisory Committee van de ICANN (GAC). Deze internationale verantwoordelijkheden gaan verder dan een eenvoudige aanwezigheid bij en toezicht op het ICANN-proces. Er zijn ook specifieke aspecten van openbaar beleid in de EU bij betrokken:

- de neutrale rol op wereldniveau van de ICANN;

- de omvang van de invloed die de Amerikaanse regering blijft behouden over de internetinfrastructuur;

- internationale beleidsaspecten met betrekking tot intellectuele eigendom, concurrentie en gegevensbescherming;

- de omvang van de bevoegdheden van de ICANN met betrekking tot de Registries en Registrars.

Het tot stand brengen en behouden van een omgeving voor een neutrale internationale jurisdictie blijkt nog moeilijker te zijn dan oorspronkelijk in 1998 bij het begin van dit proces werd gedacht.

De Europese Unie heeft steeds geijverd voor een evenwichtige wereldwijde deelneming aan internetbeheerstructuren en internationale vertegenwoordiging in de bevoegde lichamen van de ICANN, onder eerbiediging van het beginsel van geografische diversiteit. Tot nu toe is echter een groot aantal ontwikkelingslanden bij dit proces ondervertegenwoordigd. Gezien de rol en verantwoordelijkheid van de Europese Unie inzake ontwikkeling zal de Commissie naar middelen zoeken om hun deelneming aan de organisatie en het beheer van het internet te helpen verbeteren.

In deze mededeling wordt elk van deze onderwerpen gedetailleerder besproken en wordt aangegeven tot welke conclusies en aanbevelingen de Commissie op elk van deze punten is gekomen.

Overwegingen met betrekking tot intern (EU) beleid

In deze mededeling wordt ook ingegaan op een aantal Europese beleidskwesties die in de komende maanden nader moeten worden bestudeerd en waarvoor ook de voortdurende steun en samenwerking van de Raad en van de lidstaten nodig zijn, wil men de doelstellingen van de Commissie bereiken. Daaronder vallen:

- Het internetdomeinnamensysteem (Internet Domain Name System): zorgen voor een goede follow-up van het onlangs door de Commissie gelanceerde openbaar overleg over de totstandbrenging van een nieuw topniveau-internetdomeinnaam (.eu). Over deze kwestie wordt voor juli 2000 een aanvullende mededeling overwogen;

- Intellectuele-eigendomsrechten: opstellen van een gedragscode of andere geschikte instrumenten om in te gaan op oneigenlijke registratie van domeinnamen ("cybersquatting");

- Nationale landencodes voor topniveaudomeinnamen (ccTLD's): - toepassing van de door ICANN-GAC aanbevolen richtsnoeren; - voorbereiding en toepassing van richtsnoeren voor gegevensbescherming en bescherming van de persoonlijke levenssfeer;

- ontwikkeling door de nationale Registries van beste praktijken voor registratiebeleid.

- Alternatieve geschillenbeslechting (Alternative dispute resolution, ADR): Ontwikkeling en toepassing van ADR-beleid in het licht van de WIPO-aanbevelingen die van toepassing zijn op TLD-registries die in de EU werkzaam zijn.

- Mededingingsbeleid: De Commissie zal nagaan of de overeenkomsten en zakelijke registratiepraktijken op het gebied van internet-organisatie en -beheer onder de mededingingsvoorschriften van het Verdrag vallen (artikelen 81 en 82) en zal zo nodig de gepaste maatregelen nemen op basis van de rechtstreekse bevoegdheden die zij krachtens het EG-Verdrag heeft.

Deze beleidsontwikkelingen zullen verder naar behoefte worden gecoördineerd met de lidstaten door middel van de bestaande informele internetwerkgroep, bijeengeroepen door de Commissie.

De internetinfrastructuur

Er is enige reden tot bezorgdheid met betrekking tot de topografie en capaciteit van de internet-backbone-infrastructuur in Europa. De huidige structuur van prijzen en beschikbare bandbreedte hebben geleid tot het omleiden van een aanzienlijk deel van het Europese internetverkeer over de Atlantische Oceaan en weer terug. De daaruit resulterende kosten en inefficiënties zijn reeds een grote last geworden die ondraagbaar zal worden met het steeds groter aandeel van communicatie en handel dat in de nabije toekomst naar het internet zal migreren. De veiligheid en het concurrentievermogen van internetcommunicatie in Europa hangt derhalve af van de veiligheid en de kosten van in de Verenigde Staten gebaseerde internetoverslagpunten. De Commissie beschouwt het als een zaak van grote urgentie om meer informatie over dit aspect in te winnen en om haar beleid om de snelle invoering van een internet-backbone met zeer hoge bandbreedte in heel Europa te bevorderen, voort te zetten.

Conclusie

De conclusies van het voorzitterschap van de Europese Raad van Lissabon benadrukken nog eens het belang van deze kwesties. De hele reikwijdte van de informatiemaatschappij en van de elektronische handel in de Europese Unie en wereldwijd is immers afhankelijk van de stabiliteit en betrouwbaarheid van het internet tegen de achtergrond van de extreem snelle groei ervan.

Het Europees Parlement en de Raad worden verzocht hun goedkeuring te geven aan de door de Commissie in deze mededeling voorgestelde beleidslijnen en maatregelen en om hun steun te verlenen aan de uitvoering ervan, in samenwerking met de lidstaten. Hoofdstuk 10 van deze mededeling geeft een samenvatting van deze voorstellen.

Organisatie en beheer van het Internet Internationale en Europese beleidskwesties

1 Inleiding

Het internet is een wereldomspannend communicatienetwerk dat in principe voor iedereen beschikbaar is. Het oorspronkelijke motto van de IANA (Internet Assigned Numbers Authority) was: "Behoud van de centrale coördinerende functies van het wereldomspannende internet ten behoeve van het openbaar belang". De regering van de Verenigde Staten heeft verder erkend dat de steeds groter wordende gemeenschap van gebruikers van het internet medebeslissingsrecht dient te hebben met betrekking tot het technisch beheer van het internet [2]. Het belangrijkste internationale belang met betrekking tot de organisatie en beheer van het internet bestaat er vandaag dus in te garanderen dat het openbaar belang op wereldwijd niveau met betrekking tot het internet daadwerkelijk in de praktijk wordt omgezet. Alle onderdelen van het onlangs door de Commissie ingediende eEurope-initiatief hangen immers uiteindelijk af van de efficiency en economische doeltreffendheid van de internetinfrastructuur zowel in Europa als wereldwijd.

[2] Het Witboek van de regering van de VS van juli 1998 stelt onder andere:

In haar mededeling van juli 1998 aan het Europees Parlement en de Raad [3], bracht de Commissie verslag uit over de in de Verenigde Staten en internationaal geboekte vooruitgang met het overdragen van een aantal functies met betrekking tot organisatie en beheer van het internet naar de particuliere sector. Bij dit proces zijn een aantal functies overgedragen die voorheen werden uitgevoerd door de IANA (Internet Assigned Numbers Authority) in het kader van een contract met de regering van de VS, naaar een nieuwe particuliere organisatie, de ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) en door het samenvoegen van de IANA-functies met die van de ICANN. De diensten van de Commissie zijn sedertdien in nauw contact gebleven met de Amerikaanse autoriteiten en met Europese en andere internationale betrokkenen bij het uitwerken van de structuren en exploitatievoorwaarden van de nieuwe organisatie. Dit heeft plaatsgevonden in coördinatie met de lidstaten.

[3] . COM(1998) 476 def.

Deze mededeling gaat niet alleen in op de nauw gedefinieerde coördinerende functies die door de ICANN worden uitgevoerd, maar wil de Raad en het Europees Parlement ook op de hoogte brengen van de recente ontwikkelingen inzake een aantal belangrijke kwesties, en doet voorstellen voor verdere maatregelen om volledige Europese deelneming aan deze ontwikkelingen te garanderen en te bevorderen. Het gaat met name om:

* de managementstructuur en het lidmaatschap van het nieuwe systeem moeten een eerlijke en evenwichtige vertegenwoordiging van belangen wereldwijd weerspiegelen;

* het nieuwe Registry-systeem moet correct en tijdig worden ingevoerd, met inbegrip van aanvaardbare regels voor gegevensbescherming, concurrentie en de identificatie en traceerbaarheid van commerciële handelingen [4] en de goede bescherming van bestaande intellectuele-eigendomsrechten;

[4] . Men mag niet vergeten dat hoewel de ICANN verantwoordelijk is om te zorgen voor een hoge mate van transparantie in het wereldwijde DNS, het geen beleidsinstantie is. Verder heeft de ICANN geen enkele rol op zich genomen die zou kunnen leiden tot bepaalde intellectuele-eigendomsrechten zoals handelsmerken en copyrights waarvoor bescherming op een hoger niveau (bv. territoriaal) geldt dan de bestaande rechten.

* er moet ook worden gezorgd voor de voorbereiding in Europa van systemen, zowel voor numerieke adressen als voor domeinnamen, die een massale toename van internetgebruik en -toepassingen zullen aankunnen.

Europese betrokkenen worden derhalve aangemoedigd deel te nemen aan de bestaande en nieuwe fora om te zorgen voor de nodige vooruitgang op dit en aanverwante gebieden.

2 De nieuwe structuur

2.1 De ICANN (Internet Corporation for Assigned Numbers and Names)

Op basis van het in juni 1998 gepubliceerde Witboek van de VS werd in oktober 1998 de ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) opgericht en geregistreerd als een non-profit stichting (non profit public benefit corporation) in Los Angeles, Californië. In de statuten van de stichting staat:

"De ICANN staat ten dienste van de internetgemeenschap in zijn geheel, en voert zijn activiteiten uit in overeenstemming met de relevante beginselen van het internationale recht en van toepassing zijnde internationale overeenkomsten en lokaal recht en, ... door middel van open en transparante processen die concurrentie op en open toegang tot met het internet verband houdende markten mogelijk maken."

Het op 25 november 1998 ondertekende Memorandum of Understanding bepaalt dat het Department of Commerce van de VS en de ICANN:

"... gezamenlijk de benodigde mechanismen, methoden en procedures ontwerpen, ontwikkelen en testen, en de nodige stappen zetten voor de overdracht van de verantwoordelijkheid van het beheer voor DNS-functies (Domain Name System), die thans worden uitgevoerd door of namens de regering van de Verenigde Staten, naar een organisatie in de particuliere sector zonder winstoogmerk."

Vóór oktober 2000 dient de ICANN de verantwoordelijkheid te hebben overgenomen voor het coördineren van het beheer van het Domain Name System, de toewijzing van internetprotocoladresruimte, de coördinatie van nieuwe internetprotocolparameters en het beheer van het root name server-systeem van het internet. Toen het Witboek van de VS werd gepubliceerd leek de datum van oktober 2000 nog ver weg te leggen, maar gezien de intussen opgetreden vertragingen zal het thans een grote uitdaging voor alle betrokkenen zijn om die termijn te halen. Er werd eind 1999 reeds aanzienlijke vooruitgang geboekt, hoewel in de context van de overeenkomsten met de ICANN en NSI, het Department of Commerce van de VS nog een aanzienlijke mate van rechtstreekse invloed op de ICANN heeft behouden. Hoe en wanneer de regering van de VS afstand zal doen van deze invloed, moet worden afgewacht. Daarna blijft het nog de vraag in welke mate en hoe het noodzakelijke openbare toezicht op de belangrijke functies van de ICANN zal worden uitgevoerd. De Commissie heeft het Department of Commerce van de VS gewezen op het belang van een tijdige oplossing voor deze kwesties.

In het najaar van 1998 werd een eerste ICANN-bestuur ingesteld, bestaande uit tien leden, en de nieuwe organisatie begon met haar werkzaamheden [5]. Eind 1999 werden nog eens negen bestuursleden gekozen [6]. Het personeel van de ICANN is thans volledig Amerikaans en is gebaseerd in de VS [7]. De ICANN zou nu moeten beginnen met het diversifiëren van de samenstelling van de belangrijkste beleidsmakende personeelsleden. Dit dient een prioritaire taak te zijn voor de permanente directeur die binnenkort zal worden benoemd.

[5] . Zie http://www.icann.org and http://www.iana.org

[6] . De huidige organisatie van de ICANN is weergegeven in de bijlage van deze mededeling.

[7] . Waaronder het voormalige personeel van de IANA in Los Angeles, Californië, en een deel van het personeel van het Berkman Center in de Harvard Law School, Cambridge, Massachusetts.

2.1.1 Financiering van de ICANN

Na haar vergadering in Santiago in augustus 1999 stelde de ICANN een task-force samen, bestaande uit tien vertegenwoordigers van internet-IP-adres-registries en domeinnaam- registries en -registrars teneinde een permanente financieringsregeling voor ICANN te bespreken. In Los Angeles keurde het ICANN-bestuur de aanbevelingen van de task-force en hun uitvoering met ingang van 1 juli 1999 goed. In de aanbevelingen wordt ingegaan op het kostenterugwinningsbeginsel dat geschikt is voor non-profitorganisaties, verbeteringen voor het budgetteringsproces van de ICANN en de toewijzing van het budget tussen klassen van bijdragende organisaties. Dit zijn onder andere:

(i) domeinnaam registries (ii) domeinnaam registrars, en (iii) IP-adres-registries.

De aandelen hiervan voor het huidige overgangsbegrotingsjaar zijn: 55% voor gTLD-registries en -registrars en 35% voor ccTLD-registries, en 10% voor IP-adres- registries. Binnen elk van deze financieringscategorieën moeten nog eerlijke en evenredige formules worden ontwikkeld. Met betrekking tot de ccTLD-registries heeft de ICANN-GAC aanbevolen de financieringsregelingen op te nemen in de overeenkomsten tussen de ICANN en de betreffende Registry-organisaties.

Het evenwicht tussen de financiering door domeinnaam-registries en IP-registries kan echter nog worden verbeterd. De eerlijkste en gemakkelijkste manier om te zorgen voor de noodzakelijke fondsen op de langere termijn zou bestaan in een kleine heffing op het gebruik van alle (huidige en toekomstige) toegewezen blokken van IP-adressen. Dit zou tevens voor een zekere aansporing kunnen zorgen om in de toekomst efficiënter gebruik te maken van de toegewezen IP-adresblokken. De financiering van de ICANN dient niet alleen te worden toegewezen aan slechts een klein aantal grote domeinnaam-registries. Verder geldt dat een aantal kleine domeinnaam-registries, met name in ontwikkelingslanden, slechts over zeer beperkte middelen beschikken. De ICANN zou dan ook enige problemen kunnen ontmoeten bij het daadwerkelijk inzamelen van de bijdragen van alle ccTLD-registries in heel de wereld. De GAC-leden uit de EU hebben van hun nationale Registries de verzekering gekregen dat dit binnen de Unie geen probleem zou vormen.

Het bestuur van de ICANN is van mening dat hun ondersteunende organisaties en de leden daarbuiten ("At Large") moeten zichzelf financieel kunnen bedruipen. Bepaalde activiteiten, zoals het verwerken van aanvragen tot accreditering van een Registrar, moeten worden aangewezen voor financiering van specifieke doeleinden, om te vermijden dat onbedoeld subsidies binnensluipen in de financiële structuur van de ICANN.

2.1.2 Lidmaatschap van de ICANN

Het is thans de bedoeling om de negen directeuren "At Large" te laten verkiezen door de "At Large"-leden van de ICANN, in twee fasen gedurende 2000-2001. Sedert kort is het voor individuele personen mogelijk lid te worden van de ICANN. Een methode voor de verkiezing van de leden van het bestuur door middel van online-stemming wordt thans ontwikkeld. Hierbij moet rekening worden gehouden met de doelstelling van een goede representativiteit met betrekking tot de culturele en economische verschillen in de wereldwijde gebruikersgemeenschap en de behoefte de organisatie te beschermen tegen het "invangen" door belangen van minderheidsgroeperingen.

Andere mogelijkheden die worden overwogen, hebben betrekking op de indirecte selectie van "At Large"-leden van het bestuur door een verkozen Ledenraad en het reserveren van vijf gekozen plaatsen voor de Leden van de geografische regio's van de ICANN-structuur in het bestuur.

Een van de doelstellingen van de Commissie en de lidstaten om de Europese deelneming aan deze "districten" (de zogenaamde "constituencies") van de DNSO te stimuleren is thans nog niet bereikt. Internetgebruikers uit de openbare sector, zoals universiteiten, musea, bibliotheken, en lokale en regionale overheden zijn thans nog ondervertegenwoordigd in het niet-commerciële "district". Zakelijke gebruikers in het algemeen en het MKB in het bijzonder zijn ondervertegenwoordigd in het "district" van de zakelijke gebruikers.

2.1.3 Conclusie met betrekking tot het ICANN-lidmaatschap

De Commissie roept de lidstaten en het Europees Parlement op mee te helpen bij het bevorderen van het verstrekken van informatie over het ICANN-proces, met inbegrip van lidmaatschap, aan alle categorieën internetgebruikers, met name individuele personen en organisaties uit de openbare sector, om te zorgen voor een goede mate van deelneming en vertegenwoordiging van de betrokken belangen.

2.2 Het GAC (Governmental Advisory Committee)

Onder andere in antwoord op de belangstelling van openbare overheden in heel de wereld, met inbegrip van de EU, voorzien de Bylaws van de ICANN in een GAC (Governmental Advisory Committee) dat:

"dient te beraadslagen en advies te verstrekken betreffende de activiteiten van de ICANN met betrekking tot door regeringen naar voren gebrachte kwesties, met name wanneer er een interactie kan plaatsvinden tussen het beleid van de ICANN en verschillende wetten en internationale overeenkomsten."

De Commissie en de lidstaten nemen deel aan de werkzaamheden van het GAC. Het GAC heeft Operating Principles goedgekeurd die in lijn zijn met de doelstellingen die door de EU oorspronkelijk voor deze organisatie waren voorzien [8]. Het GAC heeft het ICANN-bestuur reeds voorzien van advies over kwesties zoals geschillenbeslechting, geografische diversiteit en beleid ten aanzien van ccTLD-registries. De deelneming van de EU aan deze onderhandelingen was vooraf gecoördineerd via de informele internetwerkgroep die periodiek wordt bijeengeroepen door de Commissie en door middel van de telecommunicatiegroep van de Raad. Het werkingsgebied en het functioneren van het GAC van de ICANN dienen van het volgende commentaar te worden voorzien:

[8] . Zie: http://www.noie.gov.au/docs/GAC_Operating_Principles.htm

(1) Het ICANN-GAC staat open voor alle regeringen [9]; thans zijn er ongeveer 35 leden. de Commissie is van plan door te gaan met het bevorderen van de wereldwijde deelneming aan het ICANN-GAC door middel van de bilaterale betrekkingen van de Unie wereldwijd. Het GAC omvat thans als leden een beperkt aantal internationale organisaties met rechtstreekse belangen bij ICANN-beleid, waaronder de ITU, de WIPO en de OESO.

[9] . Het lidmaatschap van het Governmental Advisory Committee staat open voor alle nationale regeringen. Het lidmaatschap staat ook open voor duidelijk onderscheiden economische entiteiten (Distinct Economies) zoals erkend in internationale fora, alsmede multinationale gouvernementele organisaties en verdragsorganisaties, op uitnodiging van het GAC via de voorzitter of op uitnodiging van het ICANN-bestuur (ICANN Bylaws, Sectie 3a.)

(2) Het GAC heeft slechts een adviserende functie. In het algemeen lijken de regeringen geen rechtstreeksere besluitvormende rol te willen spelen bij de organisatie en het beheer van de internetinfrastructuur. Derhalve steunen zij in het algemeen het standpunt van de regering van de VS in deze aangelegenheden. Verder heeft het bestuur van de ICANN in de praktijk rekening gehouden met de adviezen van het GAC. Er hebben zich tot nu toe geen meningsverschillen voorgedaan die een test zouden hebben ingehouden van de bereidheid van de regeringen om - formeel gesproken - in deze context een secondaire rol te spelen. Wanneer echter de ICANN zijn invloedssfeer stilzwijgend of de facto zou uitbreiden naar andere beleidsgebieden, en regeringen van mening zouden zijn dat hun algemeen belang in het geding komt, of wanneer zich een aanzienlijk geschil zou voordoen tussen het bestuur en het GAC, zouden de bestaande betrekkingen waarschijnlijk moeten worden herzien.

(3) In de Operating Principles van de GAC is de volgende beschrijving opgenomen van zijn beleidsdoelstellingen

"Veilig, betrouwbaar en betaalbaar functioneren van het internet, met inbegrip van ononderbroken dienstverlening en universele connectiviteit;

De robuuste ontwikkeling van het internet, in het algemeen belang, ten behoeve van overheids-particuliere, educatieve en commerciële doeleinden, in heel de wereld;

Transparantie en niet-discriminerende praktijken in de rol van de ICANN bij de toewijzing van internetnamen en -adressen;

Daadwerkelijke concurrentie voor alle activiteiten waar dit van toepassing is, alsmede voorwaarden scheppen voor een eerlijke concurrentie, hetgeen voordelen zou inhouden voor alle categorieën gebruikers zoals meer keuze, lagere prijzen en betere diensten; eerlijke praktijken van informatieverstrekking, zoals eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer en kwesties van consumentenbescherming; en vrijheid van meningsuiting."

Aan deze ambitieuze doelstellingen zou in Europa niet automatisch of spontaan worden voldaan, en al helemaal niet wereldwijd. Voor deze met elkaar overeengekomen openbare beleiddoelstellingen zal het nodig zijn dat alle deelnemers aan het internet zich daar samen voor inzetten. In Europa zal dit in de komende twee of drie jaar van bijzonder kritiek belang zijn, vanwege de golf van nieuwe aanvragen en kansen die zich thans op het net voordoen. Het is van belang in te zien dat de doeltreffende coördinatie van de internetinfrastructuurfuncties door de ICANN een cruciale grondslag vormen van een groot aantal andere doelstellingen en wensen in de algemenere context van op het internet betrekking hebbende vormen van beleid, met name voor de informatiemaatschappij, elektronische handel en communicatie.

Men kan dus concluderen dat zelfs in het kader van hun nauw vastgelegde takenpakket, de ICANN en de GAC nu reeds de soort beslissingen nemen die regeringen, in elke andere context, eerder zelf zouden willen nemen, in het kader van internationale organisaties.

In de huidige stand van zaken lijkt er echter een consensus te bestaan dat de aard van het internet en de snelheid waarmee ontwikkelingen zich voordoen, een dergelijke aanpak niet mogelijk zouden maken en dat de huidige, zelfregulerende structuur, gesteund door een actief beleid van toezicht door de overheid, de best beschikbare oplossing vormt.

3 Internetadressen

Hoewel voor het gemak van de gebruikers internetnamen meestal worden gerepresenteerd door middel van domeinnamen in tekstvorm, zoals europa.cec.eu.int, zijn de onderliggende adressen, die worden gebruikt om de gegevens van één computer naar een andere te routeren, numeriek van aard [10]. Dit numerieke systeem is thans gebaseerd op getallen van 32 bit (IPv4). Alle internettoepassingen, zowel de huidige als de toekomstige, hangen af van deze adressen. De IPv4-adresruimte is steeds meer onder druk komen te staan vanwege de groei van het gebruik van het internet door een steeds toenemend aantal personen, organisaties en toepassingen, waaronder een brede reeks van mobiele elektronische apparaten, en door een verschuiving naar permanente in plaats van tijdelijke verbindingen. Daaruit volgt dat voor vrijwel elk apparaat of voor vrijwel elke communicatiefunctie in verband met alle mogelijke aspecten van leven en maatschappij internetadressen nodig zijn. Het begint erop te lijken dat de behoefte aan IP-adressen voor mobiele communicatie binnenkort zeer sterk zal gaan toenemen. Dit houdt in dat de bestaande IPv4-adresblokken efficiënter moeten worden gebruikt en dat tegelijkertijd een vervroegde invoering nodig kan zijn van de volgende generatie van IPv6-adressen, die zijn gebaseerd op getallen van 128 bit.

[10] . Deze adressen worden gewoonlijk geschreven in een door punten gescheiden decimale notatie. Elk byte wordt geschreven als een decimaal getal tussen 0 en 255 en elke waarde wordt gescheiden door middel van een punt (bv. 130.50.15.6).

Er zijn geen eigendomsrechten verbonden aan blokken van IP-adressen: zij worden beschouwd als een openbaar bezit. De financiële en andere voorwaarden voor de toewijzing van IP-adresblokken, zowel direct als indirect, moeten nog worden vastgesteld, waarbij eraan moet worden gedacht dat dit gevolgen kan hebben voor de mate waarin de regionale IP-registries voldoende kunnen bijdragen aan de financiering in de toekomst van de ICANN.

Bij de toewijzing van IP-adressen moet worden gelet op groeperingsbeginselen, die een efficiënte routering van IP-verkeer mogelijk maken. Het is van kritiek belang dat IP-adressen op een autonome en neutrale manier worden beheerd, in het belang van een open en aan concurrentie onderworpen markt voor alle huidige en toekomstige op het internet gebaseerde diensten. Er is door een brede reeks van nieuwe en potentiële gebruikers van het IP-adressysteem onlangs bijzondere belangstelling betoond voor het beleid van de ASO en de activiteiten van de regionale Registries. Het ICANN-bestuur heeft een werkgroep ad hoc samengesteld waarin alle zich gemeld hebbende betrokkenen zijn vertegenwoordigd en die het IP-adresbeleid in de context van de ASO zal bestuderen en tegen midden 2000 verslag uitbrengen bij het bestuur.

3.1. Conclusies betreffende IP-adressering

Het IP-adresseringssysteem, dat wordt beheerd door de ICANN en de regionale registries ligt aan de basis van de adresbehoeften van alle op het internet gebaseerde diensten. De Commissie is derhalve van plan de volgende stappen te zetten:

* toezien op de ontwikkeling in de ICANN en de samenstellende lichamen ervan, alsmede op het daarin ontwikkelde beleid, aangezien de toewijzing van die adressen rechtstreekse gevolgen zal hebben voor de haalbaarheid en de economische voorwaarden van de routering en derhalve op de efficiency van de hele internetomgeving;

* de nieuwe "districten" (constituenties), ook in de openbare sector, aanmoedigen om hun vereisten op papier te zetten en nauwkeurig te omschrijven;

* een snelle overgang naar IPv6 bevorderen, met name binnen de Europese Instellingen en de openbare diensten in de lidstaten;

* de wereldwijde uitbreiding van het internet bevorderen, met name in ontwikkelingslanden, door middel van de overgang van het IPv4- naar het IPv6-adressysteem;

* in het kader van de relevante EU-onderzoekprojecten de ontwikkeling en het gebruik van IPv6 en, algemener, van internettechnologieën van de volgende generatie, bevorderen;

* de ontwikkeling en de invoering van verbeterde toekomstige naamgevings- en adresseringssystemen, met inbegrip van zoek- en -catalogusdiensten, alsmede routeringstechnologieën voor het internet bevorderen.

De lidstaten worden opgeroepen de invoering van de volgende generatie van internet-adressering in hun openbare diensten te ondersteunen.

Aanvullende informatie over IP-adressering en de ASO is te vinden in de bijlage bij deze mededeling.

4 Internetprotocols

Protocols maken het de verschillende entiteiten op het internet mogelijk met elkaar samen te werken voor het vervoer van gegevens tussen machines, en om die te representeren in de toepassingen die door de gebruikers worden gebruikt [11]. De ontwikkeling van nieuwe protocols en de goede software-implementatie daarvan is van fundamenteel belang voor de ontwikkeling van nieuwe diensten op het internet en wordt steeds belangrijker naarmate de reeks toepassingen die met het internet verbonden zijn, toeneemt. Internetprotocols worden voornamelijk ontwikkeld door de IETF (Internet Engineering Task Force), hoewel ook andere organisaties, zoals het World Wide Web Consortium, steeds meer aan deze werkzaamheden bijdragen [12].

[11] . Voorbeelden van internet-protocols zijn TCP (Transmission Control Protocol), http (Hypertext Transfer Protocol) en ftp (file transfer protocol).

[12] . De Internet Architecture Board (IAB) heeft het copyright van de RFC's van IANA en IETF overgedragen aan de Internet Society. Deze specificaties mogen vrij en gratis worden gebruikt.

De PSO (de Protocol Supporting Organisation van de ICANN) houdt zich bezig met de hierboven vermelde technische normen en heeft de primaire verantwoordelijkheid voor het ontwikkelen en aanbevelen van maatgevend beleid op het gebied van protocolparametervaststelling en is de bewaker van de onschatbare schat van het verleden die bestaat uit de open specificaties en normen van het internet, onafhankelijk van besturingssystemen en platforms die worden gebruikt door de internet-eindgebruiker. Het is van kritiek belang dat op alle niveaus van de dienstverlening en de infrastructuur deze erfenis van het verleden van de IETF en de IANA wordt behouden en verder ontwikkeld. De PSO en in laatste instantie het ICANN-bestuur hebben in dit opzicht een belangrijke internationale verantwoordelijkheid.

Het toenemende commerciële gebruik van het internet en de concurrentie tussen exploitanten en dienstverleners mag absoluut geen excuus worden voor merkgebonden of gesloten interfaces. Hiermee zou de thans bestaande universele interoperabiliteit van het wereldomspannende internet in gevaar kunnen worden gebracht.

4.1. Conclusies inzake internet-protocols

De Europese Unie heeft altijd al belangstelling getoond voor de normalisatieaspecten van informatietechnologieën, vanuit een standpunt van interoperabiliteit en eerlijke concurrentie. Aangezien de ontwikkeling van deze technologieën op wereldschaal plaatsvindt, met name in de context van het internet, is de Commissie van plan om:

* door te gaan met het bevorderen van Europese industriële en technische ondersteuning en deelneming aan de PSO en de samenstellende lichamen daarvan;

* de internationale samenwerking tussen de normalisatie-instellingen, waaronder de PSO, te bevorderen;

* binnen Europa een verhoogde publieksbekendheid te helpen tot stand brengen, alsmede een intensiever gebruik van de ontwikkelde protocols;

* een sterkere betrokkenheid bij het protocolontwikkelingsproces door de organisaties die deelnemen aan relevante EU-onderzoekprojecten te bevorderen;

* ervoor te zorgen dat de bestaande neutraliteit van internetspecificaties ten opzichte van verschillende besturingssystemen en andere platforms wordt behouden en verbeterd, met name met het oog op de groeiende belangstelling van de gebruikers voor open software.

Aanvullende informatie over internetprotocols en de PSO is te vinden in de bijlage bij deze mededeling.

5 Domeinnamen

Domeinnamen zijn namen waarmee internet-hosts gemakkelijk kunnen worden geïdentificeerd, bijvoorbeeld europa.eu.int, in tegenstelling tot het numerieke IP-adresseringssysteem dat wordt gebruikt voor networkcommunicatie. Er wordt thans wereldwijd slechts een beperkt aantal algemene topniveaudomeinnamen (gTLD's) gebruikt: dit zijn .com, .net en .org [13]. Ongeveer 240 andere Registries op nationaal of territoriaal niveau zorgen voor vergelijkbare systemen van namen met een landencode (de zogenaamde ccTLD-registries) zoals .es of .de en .us.

[13] . Andere TLD's zijn .gov, .mil (uitsluitend voor de regering van de VS), .int, .edu (uitsluitend voor Amerikaanse universiteiten).

In het verleden heeft de IANA (Internet Assigned Numbers Authority) de wereldwijde verantwoordelijkheid gedragen voor het beheer van deze namen, en thans is dat de ICANN. Onder deze functies valt de gedelegeerde verantwoordelijkheid van de toewijzing van gTLD's en ccTLD's op basis van de beginselen die werden ontwikkeld in RFC's (Request for Comments) 920 van 1984 en 1.591 van 1994. In deze RFC's wordt informatie gegeven over de structuren van de namen in het DNS (Domain Name System) en over het beheer van domeinen.

De ICANN wordt in haar werkzaamheden op dat gebied ondersteund door de DNSO (Domain Name Supporting Organisation), die bestaat uit een "Names Council", een algemene vergadering en zeven zogenaamde constituencies (of "districten"), zoals Registrars, gTLD-registries, ccTLD-registries, zakelijke gebruikers, niet-commerciële gebruikers, internetdienstverleners en vertegenwoordigers van IPR-rechthebbenden.

5.1 Concurrentie op de markt voor top niveau domein registratie

Eén van de belangrijkste functies van de nieuwe organisatie die in het Witboek van de VS van 1998 werd beschreven, thans de ICANN, was het invoeren van concurrentie in de markt voor de registratie van gTLD-domeinnamen, zowel wat betreft gTLD-registrars als -registries.

Wat betreft de concurrentie tussen Registrars heeft de ICANN vooruitgang geboekt zoals hieronder zal worden beschreven. Wat betreft het tot stand brengen van alternatieven voor de bestaande gTLD's, heeft de ICANN tot nu toe echter slechts weinig vooruitgang geboekt en er blijven nog grote problemen over die moeten worden opgelost voordat wellicht een consensus kan worden bereikt over de instelling van nieuwe gTLD's. Deze kwestie wordt thans besproken door de DNSO en door het ICANN-bestuur. Men heeft in deze context ook overwogen dat de ICANN een exclusief niet-commercieel top niveau domein tot stand brengt waarin registraties door individuele personen een bepaalde mate van anonimiteit zou kunnen worden gegarandeerd, zoals die niet mogelijk zou zijn voor commerciële domeinnamen.

Verder moet er ook op worden gewezen dat de NSI-registry onlangs heeft bevestigd dat hij in zijn registratiebeleid en in de toekenningscriteria niet langer een onderscheid zal maken tussen respectievelijk de .com, .net en .org-registries. De Commissie is van mening dat dit een gemiste kans is om de beschikbare domeinnamenruimte op een verantwoordelijke en efficiënte wijze te beheren.

5.2 Nieuwe algemene topniveaudomeinen (gTLD's)

Hoewel het tot stand brengen van nieuwe gTLD-registries sedert zeker 1996 op de agenda van de internetgemeenschap staat en verschillende alternatieve vormen van aanpak werden besproken, is nog steeds geen consensus tot stand gebracht. Begin 1997 stelde het internationale comité ad hoc (IAHC) voor om zeven nieuwe gTLD's in te stellen. Zij zouden worden geëxploiteerd door middel van het voorgetelde CORE-registry. Voor dit voorstel bestond aanzienlijke steun maar ook voldoende tegenstand in de Verenigde Staten, hetgeen leidde tot het oorspronkelijke onderzoek van het Amerikaanse Department of Commerce in juni 1997 en de daaropvolgende publicatie van het Groenboek en het Witboek. Een tegenvoorstel in het Amerikaanse Groenboek van februari 1998, om een aantal nieuwe gTLD's door de Amerikaanse regering zelf te laten instellen, ondervond kritiek van de EU omdat dit de autoriteit en de jurisdictie van de VS op dit gebied teveel zou versterken. Het Amerikaanse Witboek stelde voor dat het eerste bestuur (de Initial Board) van de ICANN zowel zou ingaan op de mogelijkheid van eventueel nieuw benodigde TLD's als op een systeem voor kwalificaties voor DNS-registries en -registrars in bestaande en nieuwe TLD's. Intussen is reeds een groot aantal namen geregistreerd onder .com, hetgeen blijkbaar nu al de mogelijkheid beperkt om zinvolle - en korte - adressen te registreren, ten minste in de Engelse taal [14].

[14] . In de op 14 april 1999 gepubliceerde enquête van Wired News Survey wordt geconcludeerd dat van de 25.000 standaardwoorden uit het Engelse woordenboek, er nog slechts 1.760 vrij zijn in het .com-domein.. Op dat tijdstip waren nog maar 7,5 miljoen domeinnamen geregistreerd. In de daarop volgende vijf maanden werden er meer dan drie miljoen geregistreerd. Interim Report of Working Group C van de ICANN/DNSO, blz 10. Zie: http://www.dnso.org/dnso/notes/19991023.NCwgc-report.html

De vraag of, hoe en wanneer nieuwe gTLD's moeten worden ingevoerd werd besproken in de context van de DNSO-werkgroepen en er werd een tussentijds verslag gepubliceerd waarin de beschikbare mogelijkheden werden besproken, zonder echter tot een aanbeveling te komen [15]. In maart 2000 heeft het ICANN-bestuur aan zijn personeel opdracht verstrekt tot het opstellen, vóór midden juli, van een verslag dat als basis moet dienen voor de volgende vergaderingen van het bestuur in Yokohama, rekening houdend met advies van de Names Council.

[15] . http://www.dnso.org/dnso/notes/19991023.NCwgc-report.html

Het ICANN-GAC heeft haar steun betuigd voor deze aanpak en stelt daarover:

Wat betreft de mogelijkheden om de domeinnaamruimte uit te breiden, dient de toevoeging van nieuwe gTLD's goed te worden overdacht en moet plaatsvinden in een op consensus gebaseerd proces. Daarbij moet worden gedacht aan nieuwe gTLD's voor specifiek gebruik [16] of voor algemenere of "open" registratie.

[16] . De verwijzing naar nieuwe TLD's voor specifieke vormen van gebruik heeft betrekking op het concept van "chartered" TLD's, die zouden worden geëxploiteerd op basis van een duidelijk omlijnd en potentieel restrictief registratiebeleid, en die minder open zouden zijn dan de bestaande gTLD's.

Gezien zijn verantwoordelijkheid om consensus tot stand te brengen bij de inrichting van alle nieuwe gTLD's, moet de ICANN daarbij vermijden gebruik te maken van de alpha-3-codes van ISO 3166-1, van welbekende en beroemde beschrijvingen van landen, gebieden of regionale talen en volkeren, en van ISO 639-codes voor de representatie van talen, tenzij dit plaats vindt in overeenkomst met de betrokken regeringen of overheidsinstellingen.

5.3 Accreditatie bij de ICANN van met elkaar concurrende Registrars

De ICANN heeft richtsnoeren goedgekeurd voor het accrediteren van de eerste Registrars, alsmede een beleid dat in de eerste helft van 2000 nog moet worden herzien. Tot aan de eerste invoering van aan concurrentie onderworpen registratiediensten in juni, werden de registratiediensten in de domeinen .com, .net en .org slechts uitgevoerd door Network Solutions, Inc., in het kader van een samenwerkingsovereenkomst met de Amerikaanse regering uit 1992. Tegen februari 2000 waren 110 bedrijven door de ICANN als Registrars geaccrediteerd, waarvan er 22 in Europa zijn gebaseerd. [17] De Registrars wijzen domeinnamen toe op basis van de volgorde van aanvraag, gebruik makend van een gemeenschappelijke database om te controleren of een aangevraagde naam vrij is.

[17] De complete lijst van geaccrediteerde Registrars is beschikbaar op: http://www.icann.org/registrars/accredited-list.html

In het kader van een overeenkomst tussen NSI en het Department of Commerce van de VS, geldt het Registry Agreement van de NSP voor vier jaar. Wanneer de NSI-registrar binnen 18 maanden volledig wordt gescheiden van de registrar-activiteiten, en de registry-functies worden uitgevoerd door een organisatie die niet is verbonden met een Registrar en die zich ertoe verplicht dat nooit te doen, wordt de termijn met vier jaar uitgebreid. Het Department of Commerce moet de overdracht van de registry-activiteiten van NSI en de aanwijzing van een opvolger door de ICANN goedkeuren.

Ondanks deze overeenkomsten bereikte NSI onlangs een overeenkomst met VeriSign Corporation om over te gaan tot een fusie van hun activiteiten. Met deze fusie krijgt NSI op papier een waarde van 21 miljard USD. Het Department of Commerce van de VS heeft blijkbaar niet de kans gekregen de overdracht van de Registry-activiteiten van NSI goed te keuren dan wel af te wijzen. De nieuwe eigenaars van de Registry hebben nog niet te kennen gegeven of zij van plan zijn door te gaan met de volledige scheiding van de registry- en registrar-activiteiten, zoals thans wordt overwogen.

De belangrijkste zakelijke activiteit van VeriSign bestaat uit digitale certificatie, op welk gebied het een dominante marktpositie inneemt. Derhalve rijst de vraag of het past dat domeinnaamdiensten en digitale certificatiediensten op deze manier worden gebundeld. Hoewel de EU het belang erkent van digitale certificatie als deel van de infrastructuur voor elektronische handtekeningen en handel, heeft de EU zowel in de openbare als in de particuliere sector nog niet aanvaard dat de VeriSign-dienst een geprivilegieerde plaats op deze nieuwe markt zou moeten innemen.

Uit de enorme marktwaarde die echter is toegekend aan de overeenkomst tussen NSI en VeriSign lijkt echter de conclusie te zijn verbonden dat aanzienlijke toegevoegde waarde kan worden bereikt door dit samengevoegde bedrijf, door middel van de exploitatie van de zeer grote NSI-registratiedatabase voor de levering van andere, met het internet verband houdende diensten, waaronder naar verwachting digitale certificatie. De vraag dringt zich op hoe VeriSign ervoor zal kunnen zorgen dat de Europese wetgeving en beleid op het gebied van gegevensbescherming in deze sector kunnen worden geëerbiedigd, en deze vraag is nog niet beantwoord.

Voorafgaand aan de overwogen fusie/overname van NSI en VeriSign had de Commissie een beoordeling uitgevoerd van de gevolgen van de overeenkomsten van november 1999 vanuit een standpunt van communautair mededingingsbeleid en vastgesteld dat daarmee in grote lijnen was ingegaan op de belangrijkste bezwaren van de Commissie met betrekking tot de mededinging. De Commissie besloot dan ook haar onderzoek op dit punt af te sluiten. Zij zal echter doorgaan met het toezien op de ontwikkelingen vanwege het wereldwijde karakter van de door deze overeenkomsten beïnvloede markten, en heeft het Department of Commerce van de VS daarvan dan ook op de hoogte gebracht [18]. Deze nieuwe ontwikkelingen dragen er alleen maar toe bij het belang verder te benadrukken van een voortdurend toezicht op deze zaken door de mededingingsinstanties, zowel in de EU als in de VS.

[18] . Schrijven van de heer Monti en de heer Liikanen van 5.12 99 aan de Secretary of Commerce, de heer William Daley, en de heer Daley's antwoord van 3.3.2000.

5.4 Uitoefening van de bevoegdheden van de ICANN

Volgens de overeenkomsten met het Department of Commerce (DoC) van de VS en met NSI, is de ICANN jegens de Registry en alle geaccrediteerde Registrars ook verplicht om te voldoen aan gespecificeerde eisen met betrekking tot de procedure voor de uitoefening van zijn bevoegdheden, met name wat betreft de totstandbrenging van consensus.

Het DoC heeft herhaald het recht van toezicht over het beleid van de ICANN te willen behouden, met inbegrip van alle eventuele wijzigingen aan de overeenkomsten van de ICANN met NSI. Voorts mag de ICANN geen overeenkomsten aangaan met de Registry die NSI zal opvolgen voor de topniveaudomeinen .com, .net en .org, zonder voorafgaande goedkeuring van het DoC. Wanneer het DoC de erkenning zou intrekken van de ICANN of van welke opvolger dan ook, door het Memorandum of Understanding te beëindigen, verplicht de ICANN zich ertoe aan het DoC alle rechten over te dragen die hij heeft in alle bestaande contracten met Registries en Registrars.

Ondanks het brede karakter van de bevoegdheden die de Amerikaanse overheid bevestigd heeft te willen behouden (zelfs onlangs nog, in november 1999), heeft het DoC de Commissie herhaaldelijk verzekerd nog steeds van plan te zijn de controle over deze internetinfrastructuurfuncties te laten varen en de overdracht naar de ICANN tegen oktober 2000 te zullen voltooien.

De Commissie heeft de Amerikaanse overheid bevestigd dat deze door het DoC behouden bevoegdheden betreffende de ICANN inderdaad moeten worden ingetrokken zoals voorzien in het Witboek van de VS. Het noodzakelijke overheidstoezicht op de ICANN dient op multilaterale basis te worden uitgevoerd, in eerste instantie via het GAC.

De Commissie zal de nodige stappen zetten om ervoor te zorgen dat de beginselen van openheid, transparantie en eerbiediging van internationale overeenkomsten ten volle worden nageleefd in deze laatste fase van de overgang en daarna. Zo was het ook voorzien in het Witboek van de VS en in de statuten van de ICANN.

5.5 InterNIC

InterNic is een geïntegreerd netwerkinformatiecentrum en een Whois-dienst voor de bestaande gTLD's .com, .net en .org. De InterNIC-domeinnamen en -website zullen worden overgedragen van NSI aan het Department of Commerce (DoC). Naar verwachting zal te zijner tijd de website worden overgedragen aan de ICANN, maar dat is nog niet gebeurd. Het personeel van de ICANN heeft te kennen gegeven dat op dit gebied, en ook op andere gebieden, zij nog niet in staat zijn alle functies over te nemen die normaal aan hen zouden worden overgedragen in het kader van de overeenkomsten met de DoC, vanwege een gebrek aan personeel en andere middelen.

Tot de overdracht is voltooid, zal NSI doorgaan met het onderhoud van de InterNIC.net-website als een openbare informatiesite met een lijst van geaccrediteerde Registrars voor .com, .net en .org, met links naar die Registrars, en zal niet meer gebruik maken van de benaming InterNIC voor de eigen activiteiten.

Vergelijkbare InterNIC- en Whois-diensten worden geleverd door de landencode-registries en de regionale IP-registries, zoals RIPE.

5.6 Beheer van het root server-systeem

De root name-servers, die voorzien in de kritieke topniveau-internetadressen voor de routering van de communicatie, zijn buiten de Verenigde Staten ondervertegenwoordigd. (De root name-servers van het internet worden nog steeds geëxploiteerd door vrijwilligers onder toezicht van de IANA, hoewel de ICANN bezig is met een studie om de toekomstige eisen vast te stellen.) Er zijn wereldwijd 13 root name-servers die deze functie vervullen, waarvan er 10 in de Verenigde Staten zijn gevestigd, met inbegrip van de belangrijkste "A-root"-server, die nog steeds bij NSI staat. De andere drie staan in Tokio, Londen en Stockholm.

Er is niets in de overeenkomsten tussen het DoC, de ICANN en NSI dat gevolgen heeft voor de bestaande regeling betreffende het beheer van de gezaghebbende root-server. NSI zal doorgaan met het beheer van deze gezaghebbende root-server in overeenstemming met de daartoe verstrekte opdrachten van het DoC. Het DoC wacht thans een technisch voorstel in van de ICANN voor het beheer van de gezaghebbende root-server en deze beheers verantwoordelijkheid zou in de toekomst aan de ICANN worden overgedragen. Het DoC heeft geen plannen om haar beleidsbevoegdheid om opdrachten te verstrekken aan de gezaghebbende root-server aan enige andere organisatie over te dragen.

5.6 ccTLD's (Country Code Top Level Domains)

De ICANN beschikt over de algemene bevoegdheid voor de erkenning van landencodes-TLD's, op basis van de alpha-2-codes van ISO 3166 en de onderverdeling van sommige codes op basis van RFC 920 en 1591 [19]. De ICANN, en daarvoor de IANA, zijn van mening dat zij niet bevoegd zijn om te beslissen "wat een land is en wat niet". Derhalve hebben zij gebruik gemaakt van de normenlijst ISO 3166 van tweeletterige landencodes. Evenals voor andere ISO-normen, wordt deze norm bijgewerkt door middel van een Maintenance Agency, waarvan het secretariaat in dit geval wordt gevoerd door de Duitse normalisatie-instelling DIN.

[19] . Request for Comments (RFC). Vakterm voor een door de IANA gepubliceerd document houdende een voorstel voor beleid of normalisatie, tevens gebruikt voor de definitieve versie ervan.

Het GAC heeft de ICANN op dit gebied reeds van enige adviezen voorzien. De Operating Principles van het GAC bepalen dat:

"Het beheer van landencode-opniveaudomeinen (ccTLD's) wordt toevertrouwd aan de Registry en dient plaats te vinden in het openbaar belang, en tevens in het belang van de internetgemeenschap namens de betreffende overheden, waaronder regeringen, die de uiteindelijke rechthebbenden zijn over het openbaar beleid inzake hun eigen ccTLD's, in overeenstemming met de universele connectiviteit van het internet."

De IANA heeft 243 ccTLD's gedelegeerd aan een hele reeks Registry-organisaties in heel de wereld [20]. De last van het verleden die deze beslissingen inhouden, en waarmee RFC 1591 ten uitvoer was gelegd, heeft geleid tot verschillende onzekerheden en betwistingen tussen Registries en de lokale internetgemeenschap of de betreffende regering of overheid. Hierop wordt nu ingegaan door de ICANN en het GAC. Het bestuur heeft een herziene beleidsverklaring ter overleg voorgelegd [21] en het GAC heeft onlangs een gedetailleerd document goedgekeurd dat richtsnoeren inhoudt voor op beste praktijken berustende betrekkingen tussen de ccTLD-registries, de ICANN en de betreffende overheden of regeringen [22].

[20] . Hiervan zijn er 46 eigenlijk gebieden (meestal eilanden) die vallen onder het bestuur van soevereine staten: 4 voor Frankrijk, 16 voor het VK, 5 voor de VS. 1 ccTLD heeft geen soevereiniteit (.aq voor Antarctica).

[21] . Zie: http://www.icann.org/tld-deleg-prac.html

[22] . Zie: http://www.noie.gov.au/docs/gac1.htm en http://www.icann.org/gac/gac-cctldprinciples-23feb00.htm

Naar verwachting zal de ICANN met de steun van het GAC in staat zijn oplossingen te vinden voor die paar resterende problemen op dit gebied, zonder dat de autoriteiten moeten optreden ten aanzien van de operationele autonomie die de meeste ccTLD-registries terecht genieten. Voorts dient de rechtstreekse autoriteit van de ICANN over de ccTLD-registries te worden beperkt tot een aantal kritieke technische parameters. Nationaal registratiebeleid van de ccTLD's is een aangelegenheid tussen de Registry en de lokale internetgemeenschap en de betreffende regering of overheid. De ICANN is daarbij slechts betrokken wanneer de belangen van derde partijen in andere delen van de wereld daardoor kunnen worden geraakt. Zo is bijvoorbeeld de vraag naar voren gekomen of een ccTLD die commerciële registraties aanvaardt van organisaties buiten haar grondgebied moet zorgen voor de toepassing van het equivalent van een op de WIPO gebaseerde geschillenbeslechting teneinde belangen van derde partijen in andere delen van de wereld te kunnen beschermen.

De Commissie gaat ervan uit dat in de EU alle nationale ccTLD-registries het vertrouwen genieten van de lokale internetgemeenschap en de autoriteiten in de lidstaten. Toch zou het, bij wijze van beste praktijk en in verband met de regels inzake de interne markt en de mededinging, wenselijk zijn een hogere mate van organisatie en eenvormigheid tussen het registratiebeleid van de ccTLD-registries in de EU te bevorderen. De Commissie heeft deze zaak ter sprake gebracht met de CENTR-organisatie [23] waarvan alle ccTLD-registries in de EU lid zijn. Naar verwachting zullen de CENTR en de leden ervan tegen midden 2000 klaar zijn met een studie van beste praktijken voor ccTLD-registratiebeleid in Europa en zullen dienovereenkomstig aan hun leden aanbevelingen kunnen doen.

[23] . CENTR: Council of European National TLD Registries.

Na de goedkeuring door het het GAC is zijn advies op dit gebied gepubliceerd en aan het ICANN-bestuur en de ccTLD- registries toegestuurd [24].

[24] . Zie: http://www.icann.org/gac/gac-cctldprinciples-23feb00.htm

Gezien de tot stand gekomen consensus tussen de lidstaten en op internationaal vlak, roept de Commissie lidstaten op om de GAC-aanbevelingen ten uitvoer te leggen, voor zover zij de betrekkingen van de regeringen met de ICANN en met hun nationale ccTLD-registries betreffen.

Het zou ook goed zijn wanneer de nationale ccTLD-registries in de Europese Unie hun beleid en hun praktijk zodanig aanpassen dat zij een hoge mate van transparantie bij hun activiteiten bereiken. Wanneer de nationale Registries registraties aanvaarden van organisaties en personen van buiten hun grondgebied, dient hun beleid inzake geschillenbeslechting ten volle rekening te houden met de belangen van derde partijen in andere lidstaten en elders.

De lidstaten dienen voorts samen met hun Registry-organisaties actief deel te nemen aan de herziening van beleid en praktijk inzake registratie door de nationale ccTLD's en dienen de Registries aan te moedigen om een registratiebeleid te ontwikkelen en ten uitvoer te leggen dat consistent is met de beginselen van de interne markt en het mededingingsbeleid. Intussen zal de Commissie verder blijven bestuderen of het registratiebeleid van de nationale ccTLD-registries volledig in overeenstemming is met het communautair recht inzake de interne markt en de mededinging.

5.8 Het voorgestelde nieuwe topniveaudomein (.eu)

Zoals hierboven vermeld heeft de uitbreiding van de internetdomeinnaamruimte, die in 1996 was overwogen, om verschillende redenen nog niet plaatsgevonden, en deze kwestie staat nog steeds op de agenda van de nieuwe ICANN-organisatie. Gezien de huidige golf van expansie in het internet in Europa, overweegt de Commissie zo spoedig mogelijk over te gaan tot de instelling van een .eu-TLD-registry zo spoedig mogelijk teneinde het internet-DNS in Europa een aanvullende dimensie voor naamgeving en groei te geven [25].

[25] . De totstandbrenging van een internet-topniveaudomein, COM/2000/153, 2.2.2000.

De suggesties van de Commissie werden besproken gedurende een openbaar online-overleg. Zij zullen worden herzien in het licht van de ontvangen opmerkingen en de Commissie zal besluiten welke stappen moeten worden genomen. Voorts zou het .eu-domein de steun van het ICANN-bestuur moeten krijgen.

Met het oog op de totstandbrenging van het topniveaudomein .eu, overweegt de Commissie een duidelijk en specifiek juridisch kader op te stellen om "cybersquatting"-problemen te bestrijden, en in te gaan op de bescherming van industriële eigendomsrechten in dit nieuwe topniveaudomein.

6 Intellectuele-eigendomsrechten

6.1 Handelsmerken

De belangrijkste IPR-kwesties in verband met domeinnamen hebben thans betrekking op handelsnamen. Het grootste deel van de in de WIPO verrichte werkzaamheden (en het grootste deel van de jurisprudentie) hebben betrekking op de oplossing van potentiële of daadwerkelijk lopende geschillen over handelsmerken en domeinnamen. Dit is echter niet het hele beeld. Houders van copyright hebben reeds hun belangstelling laten blijken voor het gebruik van domeinnaamregistratiegegevens als een middel om inbreuken op het copyright en piraterij te kunnen lokaliseren. De kwestie van de eigendom van IPR in domeinnamen [26] en in de registratiedatabases zelf [27] is ook ter sprake gekomen.

[26] . Zie de zaak Umbro:(Umbro International, Inc., Judgment Creditor v. 3263851 Canada, Inc. Judgment Debtor, and Network Solutions, Inc., Garnishee, At Law n° 174388) Nineteenth Judicial Circuit of Virginia - 3 februari 1999.

[27] . Zie de bespreking van de rechten op de Whois-database in: http://www.ntia.doc.gov/ntiahome/domainname/blileyrsp.htm

Het is het beleid van de Commissie om het zich toe-eigenen van eigendomsrechten op namen, met name van algemene woorden, te ontmoedigen en om de mogelijkheden tot eigendom van bepaalde databases met betrekking tot de exploitatie van het DNS te beperken, in het belang van de mededinging en van gegevensbescherming [28]. De juridische grondslag voor dit standpunt, wat betreft de bescherming van IPR, is nog niet tot stand gebracht, hoewel de reeds beschikbare jurisprudentie vrij eenduidig is. De totstandbrenging van een juridisch kader voor het toekomstig topniveaudomein .eu zou de totstandkoming van een aantal duidelijke, voor heel Europa geldende richtsnoeren mogelijk maken, waarmee een harmonisatie de facto van bepaalde nationale praktijken tot stand zou worden gebracht.

[28] . Er moet op worden gewezen dat de wetten van het Amerikaans Congres met betrekking tot de bescherming van databases specifiek de DNS-root-server en de Whois-databases van bescherming uitsluiten.

6.2 Misbruik bij het registreren van domeinnamen

Domeinnamen zijn een gemakkelijk doel gebleken voor misbruik van intellectuele-eigendomsrechten, en met name van handelsmerken. Het is in beginsel mogelijk de risico's van inbreuk op het handelsmerkenrecht in het DNS te beperken door registraties aan bepaalde regels te onderwerpen. Dit is meestal het geval voor de nationale ccTLD's.

De belangrijkste open, algemene topniveaudomeinen, .com, .org en .net, wijzen de namen echter toe op basis van "wie het eerst komt, het eerst maalt". Gedurende de afgelopen vijf jaar zijn verschillende kostbare rechtzaken nodig geweest om rechten te herstellen waarop inbreuk was gepleegd, zoals kwaadwillende speculatieve registraties van beroemde en welbekende handelsmerken. Anderzijds dient een evenwicht te worden gevonden ten aanzien van kleinere bedrijven die te goeder trouw en op een gerechtvaardigde basis een naam registreren die later van belang blijkt te zijn voor een grotere en machtigere organisatie.

6.3 De WIPO (World Intellectual Property Organisation)

Op 30 april 1999 publiceerde de WIPO haar eindverslag over het internet domeinnaamproces [29], waaraan de EU en de lidstaten actief hebben bijgedragen. Het GAC van de ICANN verleende ook steun aan de tenuitvoerlegging van de WIPO-aanbevelingen. De ICANN heeft het beginsel goedgekeurd van een eenvormige geschillenbeslechtings procedure binnen de gTLD's en is begonnen met een proces om andere aspecten van de WIPO-aanbevelingen ten uitvoer te leggen. Daarvoor is het nodig dat zij worden toegepast door alle gTLD-registrars, met inbegrip van NSI. Recenter (juli 1999) heeft een quorum van deze Registrars, met inbegrip van NSI, een standaardovereenkomst goedgekeurd voor alle gTLD-DNS-registraties, waarmee daadwerkelijk een uniforme geschillen beslechtingsprocedure tot stand zou worden gebracht, zoals wordt voorgestaan door de EU en aanbevolen door de WIPO. Deze ontwikkeling moet worden verwelkomd. De procedure is thans beperkt tot misbruik bij de registratie van handelsmerken en dienstmerken. Het beleid zou ook kunnen worden uitgebreid tot de ccTLD-registries die commerciële registraties aanvaarden van buiten hun eigen grondgebied. Het ICANN-bestuur heeft andere WIPO-aanbevelingen doorgegeven aan de DNSO (Domain Name Supporting Organisation), met name betreffende het beschermen van bekende merken en de totstandbrenging van nieuwe gTLD's. De daaruit volgende vertraging bij de tenuitvoerlegging van de WIPO-aanbevelingen is door vertegenwoordigers van de industrie bekritiseerd [30].

[29] . WIPO Publicatie nr. 92-805-0779-6, ook beschikbaar op: http://www.wipo2.wipo.int/process/eng/processhome.html

[30] . Zie de ICC-brief aan de voorzitter van het Interimbestuur van de ICANN.

Daaruit blijkt dat het door de EU in maart 1998 naar voren gebrachte en sedertdien door de Commissie en de lidstaten gesteunde internet-IPR-beleid grotendeels succesvol is geweest. De rol van de WIPO is inderdaad bevestigd en een brede reeks van gebruikers en rechthebbenden van handelsmerken hebben erkend dat de eerbiediging van rechten op handelsmerken en gelijkvormige geschillenbeslechtingsprocedures een noodzakelijk element zijn voor de uitbreiding van het gebruik van het internet naar commerciële communicatie op wereldschaal.

6.4 Overige rechten op namen in het DNS

Hoewel rechten op handelmerken in de context van het DNS steeds beter worden veiliggesteld, kan er echter ook een gerechtvaardigde behoefte bestaan aan een zekere bescherming van rechten op andere categorieën van namen, met inbegrip van plaatsnamen, namen van bekende personen en geografische indicaties, hoewel daar thans niet voor kan worden gezorgd. In dit perspectief en na de goedkeuring door het Amerikaanse Congres van de Cybersquatting Bill in november 1999, hebben verschillende leden van het ICANN-GAC aan de WIPO verzocht richtsnoeren op te stellen voor beleid tegen "cybersquatting". De Commissie, die deel heeft genomen aan die besprekingen, verwelkomt en steunt dit initiatief. Het ICANN-bestuur heeft de WIPO ook verzocht een overeengekomen lijst van "bekende namen" (Famous Names) voor te bereiden, teneinde eventuele uitsluitingslijsten voor DNS-registries en -registrars te ontwikkelen. Voor zover bekend is de WIPO van plan dit extra werk inderdaad op zich te nemen. Naar verwachting zullen deze ontwikkelingen een belangrijke stap vooruit zijn bij het bevorderen van de totstandkoming van nieuwe gTLD's.

Er moet echter nogmaals op worden gewezen dat de jurisdictie van de Amerikaanse rechtbanken voorrang heeft op de geschillenbeslechtingsprocedures, zoals reeds onderstreept in het vroegere antwoord van de Europese Gemeenschap aan de Amerikaanse regering inzake beheer van het internet. Elk geschil in het kader van het Registrars Accreditation Agreement, behalve wanneer het domeinnamen en handelsmerken betreft, wordt immers in overeenstemming met deze overeenkomst doorverwezen naar de internationale arbitrageregels van de American Arbitration Association en de procedure vindt in Californië plaats.

6.5 Conclusies

De Commissie zal doorgaan met de dialoog met name met de WIPO en de Amerikaanse autoriteiten over geschillenbeslechting en de tenuitvoerlegging van daadwerkelijk internationale alternatieve geschillenbeslechtingsmechanismen.

Nationale wetgeving en rechtspraak op basis van de locatie van domeinnaam-registries kunnen extra-territoriale gevolgen hebben. De Commissie zal de consequenties bestuderen van deze ontwikkeling voor de belangen van Europese registranten in de bestaande gTLD-registries en zo nodig maatregelen voorstellen.

Gezien de specifieke kwesties met betrekking tot mogelijke domeinnaamgeschillen is de Commissie van plan een voorstel in te dienen voor een gedragscode of ander geschikt instrument waarmee de mogelijke misbruiken op dit gebied kunnen worden beperkt. Hierin zou worden opgenomen welke categorieën van namen moeten worden beschermd en hoe handelsmerken en andere erkende merken moeten worden behandeld.

De Commissie zal streven naar samenwerking met de lidstaten bij de tenuitvoerlegging van een dergelijke gedragscode die in eerste instantie zou moeten worden toegepast op alle TLD-registries die in de Europese Unie werkzaam zijn. De Commissie zal ook de noodzakelijke stappen zetten om ervoor te zorgen dat een vergelijkbare discipline met equivalent effect wordt toegepast door TLD-registries elders, met inbegrip van de bestaande gTLD's.

7 Aspecten van gegevensbescherming

7.1 Registratie en Whois-gegevens

Het "Statement of Registrar Accreditation Policy" van de ICANN, waarin met name het Registrars Accreditation Agreement is opgenomen, bevat bepalingen betreffende het verstrekken van persoonlijke gegevens (en andere gegevens) door de domeinnaamaanvrager aan de Registrar, die de gegevens dan doorgeeft aan de Whois-databases (zie bijlage bij deze mededeling). De Registrars moeten ook zorgen voor het onderhouden en openbare toegang verlenen tot een database die de naam en het postadres van de houder bevat (en verdere contactdetails voor de administratieve en technische contacten) van alle domeinen van het tweede niveau (bijvoorbeeld example.com) die werden geregistreerd.

Deze gegevens moeten met name worden overgedragen aan een Registry, waarbij thans de enige Registry NSI is (Network Solutions Inc.), en voor een deel naar de ICANN of andere derde partijen, zoals aan agentschappen voor inzekerheidstelling (escrow agent). Aangezien dit de verwerking inhoudt van persoonlijke gegevens die vallen onder het werkingsgebied van Richtlijn 95/46/EG, dient aan de bepalingen daarvan te worden voldaan.

7.2 DNS-gegevensstromen

De gegevensstromen die verband houden met het NSI-domeinnaamregistratiesysteem werden geanalyseerd door de ICANN en de diensten van de Commissie en er worden stappen ondernomen om ervoor te zorgen dat zij weer voldoen aan de gegevensbeschermings voorschriften van de EU. De Commissie heeft gevraagd ervoor te zorgen dat alle registranten te weten kunnen komen voor welke specifieke doelen hun persoonlijke gegevens worden verzameld. De doeleinden waarvoor de ICANN de in deze context ontvangen gegevens mag gebruiken, moeten duidelijk worden omschreven en beperkt tot het functioneren van het internetdomeinnaamsysteem. De Commissie heeft ook aanbevolen dat alle escrow-sites voor domeinnaamregistratie-databases in Europa in hetzelfde rechtsgebied als de betreffende Registrar worden opgericht.

De belangrijkste tekortkomingen van het huidige Registrars Accreditation Agreement hebben betrekking op de definitie van het doel waarvoor gegevens worden verzameld, opgeslagen, verzonden of anderszins verwerkt. Zij die zijn betrokken bij de verwerking van persoonlijke gegevens moeten ervoor zorgen dat de houder van de domeinnaam met kennis van zaken toestemming kan geven, en mogen geen rechten ontlenen aan het bezitten van dergelijke persoonlijke gegevens.

De Commissie heeft gedetailleerd commentaar over deze kwesties aan de ICANN toegestuurd en zet de discussie met de ICANN en het Department of Commerce van de VS voort teneinde tot een overeenkomst te komen over de geschikte mate van de benodigde gegevensbescherming. De Commissie is van mening dat de Registrars, Registries of de ICANN en de daarmee verwante organisaties geen rechten mogen claimen op de persoonlijke gegevens van data-subjecten en dat alle rechten betreffende individuele personen slechts bij die personen berusten. De toepassing van dit beginsel op de ICANN zelf en op domeinnaam-registries dient te worden overwogen.

7.3 Transparantie en toegang tot gegevens

De toegang tot de gegevens in het bezit van de Registrars en het Registry, onder andere via Whois-diensten, zijn een belangrijke informatiedienst voor de wereldwijde internet gemeenschap en voor iedereen die technische verantwoordelijkheid heeft voor een op het internet aangesloten host. Naast deze fundamentele rol helpt een dergelijke toegang geschillen over handelsmerken te verminderen, omdat partijen die denken dat inbreuk op hun rechten is gepleegd, van deze gegevens gebruik kunnen maken om na te gaan welke bedrijven en andere organisaties daarvoor, al dan niet opzettelijk eventueel verantwoordelijk zijn. De toegang tot dergelijke gegevens is dan ook een van de belangrijkste aanbevelingen in het eindverslag van de WIPO. De belangrijkste kenmerken van domeinnaamregistratie en Whois-gegevens worden gedetailleerder besproken in de bijlage bij deze mededeling.

Gezien vanuit het perspectief van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonlijke gegevens, bestaat er alleen voor specifieke doelen behoefte aan de toegang tot bepaalde persoonlijke gegevens. Door middel van praktische regelingen, zoals ervoor zorgen dat geen andere gegevens worden vergaard en verwerkt dan benodigd is voor het betreffende doel, kan men zorgen met betrekking tot privacy-vereisten bij het domeinnaamproces verminderen.

Toegang tot dergelijke gegevens voor andere doeleinden, met name fraudebestrijding, zou kunnen worden overwogen, wanneer voor de goede garanties wordt gezorgd dat wordt voldaan aan de eisen van Richtlijn 95/46/EG. Een andere kwestie waarop moet worden ingegaan is de verplichting om te zorgen voor veiligheid en vertrouwelijkheid van gegevens, communicatie en netwerken [31].

[31] . Zie artikel 17 van Richtlijn 95/46/EG en artikelen 4 en 5 van Richtlijn 97/66/EG.

7.4 Conclusies

De Commissie zal doorgaan met de besprekingen met de ICANN en de Amerikaanse regering betreffende gegevensbescherming en bescherming van de persoonlijke levenssfeer en de manier waarop dit tot uiting komt in het contractkader tussen de ICANN en de domeinnaam-registries en -registrars. De Commissie zal ook nagaan op welke manier de gegevensbeschermingsregels moeten worden toegepast op de nationale ccTLD-registries in de lidstaten.

De Commissie zal voorts zonodig een aanbeveling doen dat de ICANN en het GAC een beleid aannemen waarmee het verzamelen, verwerken en gebruiken van persoonlijke registratiegegevens wordt beperkt.

8 Mededingingsbeleid

8.1 Vanuit het standpunt van het mededingingsbeleid zal de Commissie nauw toezien op de ontwikkelingen met betrekking tot de organisatie en het beheer van het internet, gezien de wereldomspannende aard van het internet en van de markten die worden geraakt door de op dit gebied bereikte overeenkomsten, alsmede op de mogelijke gevolgen voor de handel tussen EU-lidstaten. De Commissie zal met name nagaan of de overeenkomsten en de praktijken inzake de registratie van ondernemingen onder de mededingingsvoorschriften van het Verdrag vallen (artikelen 81 en 82) en zo nodig gepaste maatregelen treffen op basis van de rechtstreekse bevoegdheden die haar krachtens het EG-Verdrag zijn verleend. De mededingingsautoriteiten van de EU en van de VS zijn reeds een kader overeengekomen voor bilaterale samenwerking, en dit is op dit gebied reeds nuttig gebleken.

8.2 Nationale landencode-registries (ccTLD's) in de lidstaten

De algemene beginselen van het mededingingsbeleid van de EU zijn uiteraard ook van toepassing op de werking van de ccTLD-registries en in het bijzonder ook voor een eventueel .eu-Registry.

De Commissie heeft een aantal klachten ontvangen over ccTLD-registry-instanties in sommige lidstaten in verband met mogelijke schendingen van artikel 82 van het EG-Verdrag. De klachten werden in het algemeen ingediend door bedrijven of door DNS-registratie-agenten die namens hen optraden.

De Commissie heeft een onderzoek ingeleid om na te gaan in welke mate de gewraakte praktijken een belemmering van de mededinging inhouden in de zin van het mededingingsrecht van de EU. Er zijn formele verzoeken om informatie ingediend bij een aantal van de betrokken ccTLD-registry-organisaties. Binnenkort zullen misschien verdere aanvragen om informatie worden verstuurd. De Commissie is nog bezig met het behandelen van deze klachten.

8.3 Algemene topniveaudomeinnaam-registries (gTLD's)

De goedkeuring door de ICANN van de richtsnoeren voor accreditatie van internet domeinnaam-registrars en voor de selectie van Registrars voor het "Shared Registry System Test-bed" voor de domeinen .com, .org en .net vormde het startpunt van het proces om de de gTLD's voor concurrentie open te stellen.

Registrars die bereid zijn om namens hun klanten namen te registreren in de domeinen .com, .net en .org, moeten hun registratieaanvragen indienen bij NSI die thans de enige Registrar/Registry is voor deze domeinen. Dit blijkt mogelijkheden te bieden voor deze particuliere onderneming om concurrerende Registrars contractvoorwaarden op te leggen die onlangs onder de aandacht zijn gebracht van de mededingingsautoriteiten in de Verenigde Staten en in Europa.

Een complexe en oneerlijke contractomgeving zou het accreditatiebeleid inzake Registrars in sterke mate ondermijnen en de door de ICANN voorgestelde overeenkomst voor accreditatie van Registrars zou de inspanningen teniet kunnen doen die thans worden gedaan om de in de VS gebaseerde monopolistische infrastructuur om te vormen tot een een evenwichtigere internationale omgeving.

Er worden andere overwegingen met betrekking tot het mededingingsbeleid besproken in de context van het accreditatiebeleid inzake Registrars van de ICANN en de overeenkomsten van de ICANN met het DoC en NSI (zie 5.3-5.5 hierboven).

9 Internetinfrastructuur en de routering van het Europese Internetverkeer

Wil het internet in Europa voldoen aan de enorme verwachtingen die thans leven, moeten de huidige verschillen met betrekking tot toegang, gebruik, inhoud en kosten snel worden verminderd door middel van:

- goedkopere toegang,

- betaalbare en voldoende bandbreedte bij de gebruikers thuis,

- uitgebreidere beschikbaarheid van relevante inhoud op Europese websites,

- gebruik op grotere schaal van alle Europese talen,

- een backbone-infrastructuur die efficiënt de verkeersstromen kan verwerken,

- een grotere mate van veiligheid voor commercieel gebruik is eveneens nodig.

De Europese Unie en de lidstaten bevorderen thans de ontwikkeling van convergentie van de communicatiemedia naar het internet en het gebruik van het internet als de belangrijkste, zo niet het enige, platform voor elektronische handel. Deze doelstellingen vormen een integrerend onderdeel van het eEurope-initiatief, het beleid inzake de informatie maatschappij, met inbegrip van onderzoek en ontwikkeling. De internationale topografie van het internet hangt echter nog steeds in onevenredig sterke mate af van de communicatie van en naar de Verenigde Staten. Het internetverkeer gaat thans in onevenredig sterke mate van de Verenigde Staten uit, waar thans de grote meerderheid van de websites is gevestigd. Er zijn verschillende redenen voor deze asymmetrie in het internetverkeer [32] die gedetailleerder worden besproken in de bijlage bij deze mededeling.

[32] . Hoewel deze kwesties thans in Europa bijzonder belangrijk zijn, gezien de uiterst snelle groei van het internetgebruik, kan worden gesteld dat zij in andere delen van de wereld zelfs van nog kritieker belang zijn, omdat daar de asymetrische afhankelijkheid van het internet in de Verenigde Staten nog sterker is.

De Commissie heeft reeds gewezen op het feit dat de capaciteit en de prijsstructuur van grensoverschrijdende huurlijnen in de Unie aanleiding geven tot ernstige bezorgdheid en dat dit het concurrentievermogen van alle soorten internetgebruik in heel Europa sterk in gevaar brengt.

De prijs van de internettoegang voor gebruikers is ook een probleem en dient verder te worden verlaagd, zowel wat betreft telecommunicatietarieven voor voldoende bandbreedte als de prijzen voor internettoegang. Goedkopere breedbandtoegang voor het midden- en kleinbedrijf en voor de thuisgebruiker zou de elektronische handel in aanzienlijke mate bevorderen.

De Commissie heeft een aanbeveling goedgekeurd betreffende beste praktijken voor de prijzen van internationale en grensoverschrijdende huurlijnen en gaat binnenkort een aanbeveling publiceren betreffende het opsplitsen van het aansluitnet.

De Commissie is van plan informatie te verzamelen bij de leveranciers van internet-backbone-infrastructuur en internetdienstverleners in Europa, teneinde eventuele verdere maatregelen te kunnen vaststellen waarmee zou kunnen worden verholpen aan de huidige situatie met betrekking tot de capaciteit en de routering van internetinfrastructuur in Europa.

Concluderend bevestigt de Commissie dat de ontwikkeling van de internet-infrastructuur van kritiek belang is voor de Europese Unie. De Commissie wenst de Conclusies van de Raad van Lissabon bij te vallen en bevestigt dat het van wezenlijk belang is dat de lidstaten zo snel mogelijk optreden bij de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen van de Commissie inzake huurlijntarieven en de opsplitsing van het aansluitnet. Hiermee kan de totstandkoming van betaalbare internet-toegang en -gebruik voor heel de Europese samenleving en economie worden versneld.

10 Conclusies

In deze mededeling heeft de Commissie een aantal conclusies getrokken en verschillende aanbevelingen gedaan betreffende beleid en prioriteiten, zowel voor zichzelf als voor de lidstaten. Hieronder volgt een samenvatting:

* Internetbeheer

De Commissie zal doorgaan met het deelnemen aan de relevante fora en met het aanmoedigen van de Europese belanghebbenden om daaraan ook deel te nemen, teneinde ervoor te zorgen dat in de internetbeheerstructuren een eerlijke en evenwichtige vertegenwoordiging van belangen wordt bereikt. Het nieuwe registry-systeem dient goed en snel te worden ingevoerd. Er dienen aanvaardbare regels in te worden opgenomen betreffende gegevensbescherming en concurrentie, goede bescherming van intellectuele-eigendomsrechten, en het moet zo nodig mogelijk zijn commerciële handelingen te identificeren en te traceren.

De Commissie zal nagaan hoe in Europa goede systemen kunnen worden opgezet voor numerieke adressen en voor domeinnamen om te voldoen aan de enorme toename van het internetgebruik en -toepassingen.

* Deelneming aan en lidmaatschap van de ICANN

De Commissie roept de lidstaten en het Europees Parlement op te helpen bij de bevordering van de informatiestroom over het ICANN-proces en over het lidmaatschap daarvan naar alle categorieën internetgebruikers, met name individuele personen en openbare diensten, zodanig dat alle betrokken partijen aan het proces deelnemen en er goed in zijn vertegenwoordigd.

* Het wereldwijde perspectief

Een doeltreffende coördinatie van het internet is van cruciaal belang voor een groot aantal andere doelstellingen en wensen in de bredere context van internet-beleid, met name voor de informatiemaatschappij, elektronische handel en communicatie.

Zelfs binnen hun nauw gedefinieerde takengebied is het nu reeds zo dat de ICANN en het GAC besluiten nemen van een zodanige aard dat in een andere context de regeringen die zelf zouden willen nemen in het kader van internationale organisaties.

Er lijkt thans een concensus te bestaan over het feit dat de aard van het internet en de snelheid waarmee de ontwikkelingen zich voordoen, deze aanpak echter uitsluiten en dat de huidige, zelfregulerende structuur, ondersteund door actief openbaar toezicht door de beleidsmakers, de best beschikbare oplossing is.

De Raad en het Europees Parlement worden opgeroepen hun instemming uit te spreken over de huidige aanpak van deze zaken.

De Commissie zal de nodige stappen zetten om ervoor te zorgen dat de beginselen van openheid, transparantie en eerbiediging van internationale overeenkomsten ten volle worden geëerbiedigd bij de verdere overdracht van de autoriteit terzake door de regering van de Verenigde Staten en in de periode daarna, en dat het nodige toezicht van overheidswege in eerste instantie wordt uitgevoerd door het GAC (Governmental Advisory Committee).

* Internetadressering

De Commissie overweegt verschillende stappen om waar nodig de overgang te bevorderen van de informatie-economie naar het IP-adresseringssysteem, met inbegrip van een snelle invoering van internetadressering van de volgende generatie (IPv6).

* Internetprotocols

De Commissie is ook van plan ten volle rekening te houden met de ontwikkeling van internetprotocols bij haar aanpak van de normalisatie op het gebied van de informatietechnologie, onder andere ook in EU-onderzoekprojecten.

* Beginselen voor ccTLD-registries

De lidstaten worden opgeroepen de GAC-aanbevelingen op gepaste wijze ten uitvoer te leggen, voor zover zij de betrekkingen tussen de regeringen en de ICANN en hun nationale ccTLD-registries betreffen. De nationale ccTLD-registries in de Europese Unie dienen hun beleid en praktijk zodanig aan te passen dat zij een hoge mate van transparantie en betrouwbaarheid bij hun activiteiten bereiken. Hun geschillenbeslechtingsbeleid dient ten volle rekening te houden met de belangen van derde partijen in andere lidstaten en elkders.

De lidstaten worden opgeroepen actief deel te nemen aan de herziening van registratiebeleid en -praktijken van de nationale ccTLD's met hun Registry-organisaties, en om de Registries aan te sporen registratiebeleid te ontwikkelen en toe te passen dat consistent is met de beginselen van de interne markt en het mededingingsbeleid van de EU.

De Commissie zal erop blijven toezien of het registratiebeleid van de nationale ccTLD-registries volledig consistent is met het communautair recht inzake de interne markt en de mededinging.

* Het voorgestelde topniveaudomein .eu

Over de suggestie van de Commissie om een Europees topniveaudomein (.eu) in te richten, heeft een openbaar online-overleg plaatsgevonden. Het voorstel van de Commissie zal worden bijgewerkt in het licht van de ontvangen opmerkingen en de Commissie zal zich beraden over de te nemen maatregelen.

* Alternatieve geschillenbeslechting

De Commissie zal doorgaan met de dialoog die met name met de WIPO en andere Amerikaanse autoriteiten wordt gevoerd over geschillenbeslechting en de invoering van daadwerkelijk internationale alternatieve geschillenbeslechtingsmechanismen.

Nationale wetgeving en rechtspraak op basis van de locatie van domeinnaam-registries kunnen extra-territoriale gevolgen hebben. De Commissie wil de consequenties onderzoeken van deze ontwikkeling voor de belangen van Europese registranten in de bestaande gTLD-registries en zo nodig maatregelen voorstellen.

In het licht van de specifieke kwesties die bij domeinnaamgeschillen naar voren kunnen komen, is de Commissie van plan een voorstel in te dienen voor een gedragscode of een ander geschikt instrument dat door middel van samenwerking met de lidstaten zou worden ingevoerd en waarmee de huidige misstanden op dit gebied zouden kunnen worden beperkt. Hieronder zou vallen het opstellen van een lijst met categorieën namen die moeten worden beschermd, alsmede de behandeling van handelsmerken en andere erkende merken.

* Gegevensbescherming en bescherming van de persoonlijke levenssfeer

De Commissie zal doorgaan met de besprekingen met de ICANN en met de Amerikaanse regering betreffende gegevensbescherming en bescherming van de persoonlijke levenssfeer en de manier waarop deze kwesties tot uiting komen in het contractkader tussen de ICANN en de domeinnaam-registries en -registrars. De Commissie zal ook nagaan hoe de regelgeving inzake gegevensbescherming door de nationale ccTLD-registries in de lidstaten moet worden toegepast.

De Commissie zal zo nodig ook een aanbeveling doen dat de ICANN en het GAC een beleid goedkeuren waarmee het verzamelen, verwerken en benutten van persoonlijke registratiegegevens wordt beperkt.

De Commissie zal ook toezien op de tenuitvoerlegging van de ICANN-accreditatieovereenkomsten en van registratiebeleid en -overeenkomsten, om vast te stellen of is voldaan aan de van toepassing zijnde eisen van de Richtlijnen 95/46/EG, 97/66/EG en de binnenkort te publiceren Richtlijn Electronische handel.

* Mededingingsbeleid

De Commissie zal toezien op de ontwikkelingen in het internetnaamgevings- en adresseringssysteem vanuit het standpunt van het mededingingsbeleid.

* Internetinfrastructuur

De Commissie is van plan de nodige informatie te verzamelen om te kunnen vaststellen welke verdere maatregelen aan de bestaande onevenwichtigheid betreffende capaciteit en routering van de internetinfrastructuur in Europa kunnen verhelpen.

De lidstaten worden opgeroepen zo snel mogelijk te handelen bij de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen van de Commissie inzake huurlijntarieven en de opsplitsing van het aansluitnet, teneinde zo snel mogelijk een betaalbare internettoegang en -gebruik voor heel de Europese samenleving en economie mogelijk te maken.

Bijlage

Organisatie en beheer van het internet

Internationale en Europese beleidskwesties

Toelichting en ondersteunende informatie

INHOUDSOPGAVE

1. De ICANN-organisatie

2. IP-adressering en de ASO (Addressing Supporting Organisation)

3. Internetprotocols en de PSO (Protocol Supporting Organisation)

4. Domeinnaamregistratiegegevens en gegevensbescherming (Whois)

5. Internet-infrastructuur: topografie en routering van het internetverkeer

6. Woordenlijst internetterminologie en -acroniemen

De ICANN-organisatie

TGRAPH

Raadgevende comités Advisory Committee on Membership Advisory Committee on Independent Review Governmental Advisory Committee DNS Root Server Advisory Committee

// Comités van het bestuur

Audit Committee Committee on Conflicts of Interest Committee on Reconsideration Executive Committee Executive Search Committee

Taken van de ICANN

In overeenstemming met zijn statuten is de ICANN een non-profit organisatie voor het openbaar belang die geen enkel winstdoel nastreeft en is opgericht overeenkomstig de "Non-profit Public Benefit Corporation Law" van Californië ten behoeve van charitatieve en openbare doeleinden. De ICANN is uitsluitend opgezet voor charitatieve, educatieve en wetenschappelijke doeleinden, en zal haar activiteiten dienovereenkomstig inrichten.

De statuten bepalen dat "Gezien het feit dat het internet een internationaal netwerk van netwerken is, waarvan geen enkele natie, persoon of organisatie de eigenaar is, stelt de ICANN zich tot doel de charitatieve en het openbaar belang dienende doeleinden na te streven die worden gediend door de last van het beheer van het internet zoveel mogelijk op zich te nemen en te ijveren voor de op wereldschaal van algemeen belang zijnde operationele stabiliteit van het internet, door middel van:

(i) het coördineren van de technische parameters van het internet die nodig zijn om de universele connectiviteit op het internet te behouden;

(ii) het uitvoeren van en toezien op functies die betrekking hebben op de coördinatie van de IP-adresruimte (Internet Protocol);

(iii) het uitvoeren van en toezien op de functies die betrekking hebben op de coördinatie van het internet-domeinnaamsysteem ("DNS"), waaronder de ontwikkeling van beleid waarmee kan worden vastgesteld in welke omstandigheden nieuwe topniveaudomeinen kunnen worden toegevoegd aan het DNS-rootsysteem;

(iv) toezien op de exploitatie van het in laatste instantie gezaghebbende internet-DNS-rootserver-systeem".

Bevoegdheden van het bestuur

De bevoegdheden van de ICANN worden uitgevoerd door of onder toezicht van het bestuur.

Voor bepaalde in de "Bylaws" gespecificeerde aangelegenheden met betrekking tot beleid dat in wezen het functioneren van het internet of van derde partijen kan beïnvloeden, met inbegrip van het opleggen van eventuele heffingen, kan het bestuur slechts optreden met meerderheid van stemmen van alle leden van het bestuur. In alle andere gevallen kan het bestuur optreden bij meerderheid van stemmen van de aanwezigen op een officiële vergadering.

De ICANN mag niet optreden als DNS-registry of -registrar of IP-Address Registry in concurrentie met organisaties waarop het beleid van de ICANN invloed heeft. De ICANN is echter wel gerechtigd de nodige stappen te nemen om de operationele stabiliteit van het internet te garanderen in het geval van de financiële ondergang van een Registry of Registrar of elke andere noodsituatie.

De ICANN mag haar normen, beleid, procedures en praktijken niet op oneerlijke wijze toepassen, en mag geen enkele partij apart behandelen, tenzij dit kan worden gerechtvaardigd met belangrijke en redelijke argumenten, zoals de bevordering van daadwerkelijke concurrentie.

Structuur van het bestuur

Er zijn ten minste 9 directeurs in het bestuur, en niet meer dan 19. Het bestuur kiest elk jaar een voorzitter en een vice-voorzitter uit de directeuren, met uitzondering van de algemeen directeur (president). De gewoonlijke termijn voor het directeurschap is drie jaar.

Het bestuur van de ICANN bestaat thans uit 19 directeurs: negen directeurs "At-Large", negen directeurs die zijn gekozen door de drie ondersteunende organisaties van de ICANN, en de algemeen directeur (ex officio).

De negen directeurs "At-Large" van het oprichtingsbestuur zijn bij de oprichting benoemd en zullen worden opgevolgd door negen directeurs "At-Large" die worden gekozen door de leden "At Large" van de ICANN. Elk bestuur na het oprichtingsbestuur zal als volgt worden samengesteld:

(i) Drie (3) directeurs gekozen door de Address Supporting Organization

(ii) Drie (3) directeurs gekozen door de Domain Name Supporting Organization

(iii) Drie (3) directeurs gekozen door de Protocol Supporting Organization

(iv) Negen (9) directeurs "At Large", zijnde de leden "At Large" van het oprichtingsbestuur of hun opvolgers

(v) De persoon die algemeen directeur van de ICANN is (d.w.z. de Chief Executive Officer - CEO).

Internationale vertegenwoordiging

Om te zorgen voor een brede internationale vertegenwoordiging in het bestuur: (1) moet te allen tijde ten minste één onderdaan van een land in elk van de geografische regio's zitting hebben als een directeur "At Large" in het bestuur (afgezien van het oprichtingsbestuur); en (2) mag niet meer dan de helft van het totaal aantal directeurs "At Large" op hetzelfde tijdstip onderdaan zijn van landen in één enkele geografische regio.

De selectie van directeurs door elk van de ondersteunende organisaties en de raad van "At Large"-leden dient te voldoen aan alle van toepassing zijnde bepalingen betreffende geografische diversiteit.

Er zijn vijf geografische regio's in de ICANN: Europa; Azië/Australië/Stille Zuidzeegebied; Latijns Amerika/Caribisch gebied; Afrika; Noord-Amerika. De in elk van deze geografische regio opgenomen landen zullen door het bestuur worden vastgesteld, en het bestuur zal dit van tijd tot tijd herzien (ten minste om de drie jaar) om na te gaan of een verandering zich opdringt, rekening houdende met de ontwikkeling van het internet.

De huidige samenstelling van het ICANN-bestuur is als volgt:

Noord-Amerika:

Europa:

Azië/Stille Zuidzeegebied:

Latijns Amerika:

Afrika: --

IP-adressering en de ASO (Addressing Supporting Organisation)

Er wordt thans een uitgebreidere en verbeterde versie van het IP-adresseringssysteem ingevoerd, op basis van IP-nummers die 128 bit lang zijn (IPv6). Hiermee wordt beschikbare adresruimte gigantisch uitgebreid: 3 x 1036 adressen. De overgang van IPv4 naar IPv6 en de daarmee verbonden enorme toename van het aantal adressen houdt in dat ernstig moet worden nagedacht over aspecten als organisatie, aggregatie en routeerbaarheid van het IP-adresseringssysteem in Europa en in heel de wereld. De IANA en de RIPE hebben onlangs een voorlopig beleid gepubliceerd voor de toewijzing van de IPv6-adresruimte [33]. Naar verwachting zal dit op hiërarchische wijze worden gedaan door middel van topniveau- en onderliggend niveau-(Next Level)-exploitanten die beheerder zullen zijn van blokken van IP-adressen en verantwoordelijk voor de toewijzing van kleinere blokken adressen aan hun klanten of gebruikers.

[33] . Zie: http://www.ripe.net

De ASO is bedoeld voor het leveren van bijstand bij het bestuderen en ontwikkelen van aanbevelingen inzake internetbeleid en -structuur met betrekking tot het systeem van de IP-adressen. Hieronder vallen thans de drie regionale Internet Address Registries AP-NIC (Azië-Stille Zuidzeegebied), ARIN (Amerika) en RIPE-NCC [34] (Europa). Naar verwachting zullen te zijner tijd nieuwe regionale registries worden ingesteld voor Afrika en Latijns-Amerika en zullen deze ook lid worden van de ASO. Rusland en andere landen van de GOS zullen in de nabije toekomst waarschijnlijk verder lid blijven van RIPE. In november 1999 heeft de ASO drie ICANN-bestuursleden gekozen.

[34] . RIPE NCC is een vereniging van meer dan 1.300 leden, meestal ISP's, uit 86 landen. RIPE NCC is sinds 1992 actief. RIPE, daarentegen, is een open forum voor coördinatie en ontwikkeling van beleid, dat sedert 1989 actief is.

Internetprotocols en de PSO (Protocol Supporting Organisation)

Internetprotocols worden ontwikkeld door middel van het RFC-proces (Requests for Comments) en zij zijn derhalve vrijwillig van aard en op consensus gebaseerd. Vanwege de allesoverheersende eis van wereldwijde interoperabiliteit krijgen echter bepaalde RFC's de status van bindende technische normen.

De PSO (The Protocol Supporting Organisation)

De PSO (Protocol Supporting Organisation) heeft als werkterrein de hierboven genoemde technische normen. Dit is een op consensus gebaseerde raadgevend lichaam in het ICANN-kader. Er is een Memorandum of Understanding (MoU) opgesteld tussen de ICANN en een groep van organisaties die open, internationale, op het internet betrekking hebbende normen ontwikkelen: IETF, World Wide Web Consortium, ITU en ETSI. Elk van deze organisaties heeft twee leden aangewezen voor de protocolraad (Protocol Council). De PSO heeft drie leden van het ICANN-bestuur gekozen.

De PSO heeft als primaire verantwoordelijkheid het opstellen en publiceren van aanbevelingen over beleid met betrekking tot de toewijzing van protocolparameters. De PSO zal op open wijze functioneren en iedereen die daarin is geïnteresseerd, zal aan de werkzaamheden kunnen deelnemen.

De PSO die in dit stadium een onopvallende rol speelt, zou een belangrijk platform kunnen worden voor wereldomspannende industriële samenwerking inzake internetnormen. Hoewel een groot deel van de technische werkzaamheden kan worden uitgevoerd door de organisaties die normen ontwikkelen, met name door de IETF, moet ervoor worden gezorgd dat de nodige mogelijkheden bestaan om eventuele technische of politieke geschillen op te lossen.

Domeinnaamregistratiegegevens en gegevensbescherming (Whois)

De registratie van een domeinnaam houdt in dat identificatiegegevens over de eigenaar van de domeinnaam moeten worden geleverd. Het deel van de informatie dat algemeen toegankelijk is, wordt de whois-gegevens genoemd, vanwege het daarbij gebruikte protocol. Deze informatie is vooral nodig voor technische doeleinden, met name wanneer zich problemen voordoen bij de herkenning (resolution) van domeinnamen, maar ook als een mechanisme voor de validatie van de door de registrant verstrekte online-informatie.

Men heeft ook wel voorgesteld ten behoeve van de betrouwbaarheid van de identificatie van commerciële actoren daarin eveneens registratiedetails betreffende het bedrijf of de organisatie te doen opnemen, alsmede een identificatienummer voor de belastingen of vergelijkbare informatie, en dat deze informatie beschikbaar zou moeten zijn door middel van zoekopdrachten in de database [35].

[35] Dergelijke op zoekopdrachten gebaseerde toegang moet echter worden beperkt tot domeinnamen en trefwoorden, en mag niet op namen van individuele personen plaatsvinden.

Bij de Whois-databases doen zich thans drie soorten problemen voor:

- transparantie: het elimineren van onjuiste of achterhaalde informatie;

- consistentie: met de invoering van het gedeelde registry-systeem van NSI zijn de oorspronkelijke Whois-gegevens van de gTLD'sover een aantal verschillende Registrars verspreid geraakt. Er worden nu technische maatregelen genomen om hieraan te verhelpen. Voorts zijn gTLD-Whois- en ccTLD-Whois-gegevens nog niet op consistente basis beschikbaar;

- beoogd gebruik: Whois-gegevens kunnen door het publiek worden geraadpleegd, maar mogen niet voor ongeoorloofde doelen worden gebruikt; Wat deze doeleinden zijn, moet nog worden vastgelegd, met name met het oog op de regelgeving inzake de gegevensbescherming. De werkzaamheden op dit gebied lopen nog.

Al de bij de ICANN geaccrediteerde registrars voor .com, .net en .org moeten nu op queries gebaseerde toegang tot registratiegegevens verschaffen. Behalve de geregistreerde naam en informatie over de registrar, omvatten de beschikbare gegevens de naam, het postadres en contactgegevens, (email, telefoon en fax) van de registrant en het technische contact en het administratieve contact voor het domein van het tweede niveau. Geaccrediteerde registrars moeten hun klanten ook inlichten over het doel van het verzamelen van deze gegevens en de beperkingen betreffende het verwerken en gebruik van persoonlijke gegevens. De ICANN zal registrars inlichten over de doeleinden en voorwaarden betreffende het gebruik van persoonlijke gegevens die zij ontvangen. [36] Registrars moeten er ook voor zorgen dat het gedeelde registry-systeem niet kan worden gebruikt voor ongewenste commerciële email (spam), door te verhinderen dat grote aantallen geautomatiseerde en repetitieve zoekopdrachten naar een systeem worden gestuurd om er gegevens uit te halen die kunnen worden gebruikt voor het samenstellen of afleiden van de identiteit van klanten of vergelijkbare informatie (aanmaken van profielen).

[36] . In het WIPO-verslag wordt ook gesuggereerd dat in het registratiecontract een bepaling wordt opgenomen waarmee het mededelen van onjuiste of onvoldoende informatie gelijk wordt gesteld met contractbreuk en kan leiden tot schorsing van de betreffende domeinnaam. Deze aanbeveling is opgenomen in de Registrar Accreditation Agreement.

De Commissie zal toezien op de tenuitvoerlegging van de accreditatieovereenkomsten van de ICANN en van beleid en overeenkomsten inzake Registries, en nagaan of aan de van toepassing zijnde bepalingen van de Richtlijnen 95/46/EG, 97/66/EG en de thans in voorbereiding zijnde richtlijn Electronische handel wordt voldaan.

Internet-infrastructuur: topografie en routering van het internetverkeer

Er zijn verschillende redenen voor de asymmetrie van het internetverkeer in Europa, zoals de oorspronkelijke structuur van het internet, een onevenwichtige verdeling van de bronnen van inhoud, alsmede economische factoren, met inbegrip van de nog steeds onvoldoende beschikbaarheid van voldoende laag geprijsde bandbreedte voor internetcommunicatie in Europa.

Structuur

De eerste ontwikkeling van het internet in de meeste delen van de wereld was gebaseerd op het tot stand brengen van verbindingen tussen nationale netwerken en het internet in de Verenigde Staten. Het resultaat daarvan in de praktijk is dat de aangelegde internet-backbone-infrastructuur tussen elk van de lidstaten en de Verenigde Staten een bandbreedte (capaciteit) heeft die verschillende malen groter is dan die van de verbindingen tussen de lidstaten onderling. In andere delen van de wereld is deze onevenwichtigheid blijkbaar nog groter. Een groot deel van het Trans-Europese internetverkeer wordt derhalve gerouteerd via de Verenigde Staten. Afgezien van de economische gevolgen van deze situatie houdt dit in dat veel Europese communicatie, met inbegrip van informatie die van commercieel belang is, steeds weer afhankelijk is van de veiligheid en betrouwbaarheid van die transatlantische verbindingen.

Inhoud:

De meeste webbladzijden zijn thans in het Engels en de meeste ervan zijn te vinden op hosts in de Verenigde Staten. Van de 100 meest bezochte websites zijn er 94 fysiek in de Verenigde Staten geïnstalleerd. Wat betreft de beveiligde sites die worden gebruikt voor elektronische handel, bevindt zich thans een nog groter deel in de Verenigde Staten. Aan deze onevenwichtigheden moet snel worden verholpen. Anders zal het internet gedomineerd blijven door in de VS gebaseerde inhoud, wat betreft taal en cultuur, en zal een aanzienlijk deel van de economische groei die kan worden gegenereerd door elektronische handel in Europa in de praktijk gewoon neerkomen op het importeren van goederen en diensten uit de Verenigde Staten. Verder heeft de door het internet veroorzaakte verschuiving van bestaande diensten en de ontwikkeling van nieuwe economische producten gevolgen voor het BTW-stelsel van de EU, en daarop zal dan ook binnenkort worden ingegaan in een voorstel van de Commissie.

Economische factoren:

Naast deze belangrijke redenen voor de huidige asymmetrie in het internet, zijn er in Europa economische factoren die de situatie voor de economische belangen van Europese exploitanten en gebruikers nog verergeren. Het feit dat een groot deel van het Europees binnenlands internetverkeer via de Verenigde Staten reist, houdt in dat de commerciële verhoudingen tussen Europese en Amerikaanse internet-dienstverleners (ISP's) onevenwichtig zijn. Zo zijn er bijna geen Amerikaanse ISP's die "peering"-overeenkomsten hebben voor uit Europa afkomstig verkeer en in de praktijk moet voor dit verkeer worden betaald bij het passeren van in de VS gebaseerde uitwisselingspunten, terwijl grote, in de VS gebaseerde ISPs met elkaar verkeer uitwisselen op kosteloze basis, doordat zij elkaar als "peers" beschouwen. Verder doet slechts een aantal in de VS gebaseerde internet-backboneleveranciers zaken met Europese ISP's, hoewel deze verkeer moeten uitwisselen met ISP's in de VS vanwege de thans dominante positie van in de VS gebaseerde inhoud op het internet. Sommige grote ISP's die in Amerikaanse handen zijn en daar ook zijn gebaseerd, zijn ook actief op de Amerikaanse markt. Het is thans niet bekend of hun internet-transitverkeer op dezelfde manier wordt belast als de andere ISP's die in Europese handen zijn, en of hun Europese activiteiten profiteren van de gunstigere interconnectie- en peering-overeenkomsten waarover zij in de Verenigde Staten kunnen beschikken. Deze kwestie zal worden onderzocht door de betreffende diensten van de Commissie. Voorts heeft het grensoverschrijdend internetverkeer in de EU te lijden van de kosten van de notoir buitensporige internationale huurlijn-tarieven die thans nog, zij het in verschillende mate, in heel de EU gelden, ondanks de liberalisatie en concurrentie bij de levering van telecommunicatie-infrastructuur.

Capaciteit

De liberalisatie van de telecommunicatie-infrastructuur begint nu bemoedigende vruchten af te werpen ten aanzien van de beschikbaarheid van bandbreedte en het verlagen van de toegangsprijzen. De binnenkort te publiceren aanbeveling inzake de opsplitsing van het aansluitnet zal naar verwachting aanzienlijke gevolgen hebben. Hiervoor zal echter nog enige tijd nodig zijn en de Commissie zal voortdurend blijven toezien op de situatie om na te gaan of verdere maatregelen nodig zijn.

De bandbreedte die beschikbaar is op de markt voor grensoverschrijdende communicatie blijft in veel delen van de Unie nog onvoldoende, hetgeen de reeds grote economische druk om Europees internetverkeer via in de VS gebaseerde uitwisselingspunten te routeren, nog versterkt. Het Europees internetverkeer en met name in de EU gebaseerde ISP's staan derhalve voor de ongemakkelijke keuze om hetzij hoge prijzen te betalen voor onvoldoende grensoverschrijdende bandbreedte binnen de Unie of om (tweemaal) te betalen voor transatlantische verbindingen en aan in de VS gebaseerde ISP's te betalen voor de uitwisseling van verkeer in de Verenigde Staten. Deze situatie houdt een aanzienlijke distorsie in van de wereldmarkt voor op het internet betrekking hebbende diensten. Zij benadeelt ook het internationale concurrentievermogen van in Europa gebaseerde ISP's en andere exploitanten, en van hun talloze klanten die gebruik maken van het internet voor commerciële doeleinden, met inbegrip van internationale elektronische handel. Het spreekt vanzelf dat een vergelijkbare bezorgdheid kan gelden met betrekking tot de toetredingskandidaten en het Middellandse Zeegebied. De Commissie bestudeert thans de redenen voor de hoge prijzen van grensoverschrijdende huurlijnen en zal eventueel verdere maatregelen in overweging nemen wanneer de situatie niet verbetert.

Woordenlijst internetterminologie en -acroniemen

CORE Council of Registrars (Raad van registrerende organisaties), een met het IAHC-verslag ingesteld gedeeld Registry zonder winstdoel. Er zijn thans (9/1999) 55 bedrijven lid.

ccTLDs Country code Top Level Domains (landencode-topniveaudomeinen) (met gebruikmaking van de genormaliseerde tweeletterige codes voor landen en territoriale entiteiten ISO 3166).

Cybersquatting Speculatieve (of misbruik inhoudende) registratie van handelsmerken die het eigendom zijn van derde partijen.

Delegatie Delegatie van de ICANN/IANA van een TLD in de Internet-root.

Aanwijzing Aanwijzing door de betreffende regering of openbare instantie van de afgevaardigde die wordt erkend als bevoegd om de Registry-organisatie en -database in te stellen.

DNS Domain Name System

GAC Governmental Advisory Committee van de ICANN

gTLDs Generic Top Level Domains (algemene topniveaudomeinen) (zoals .com, .org, .int enz..)

IAHC International Ad Hoc Committee

IANA Internet Assigned Numbers Authority (voorloper van de ICANN)

ICANN Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (opvolger van de IANA)

IETF Internet Engineering Task Force

InterNIC De InterNIC is een concept voor een geïntegreerd netwerkinformatiecentrum dat door verschillende bedrijven, waaronder Network Solutions werd ontwikkeld in samenwerking met de regering van de VS. In het kader van een recente overeenkomst met de regering van de VS is Network Solutions bezig de benaming "InterNIC" te laten vallen met betrekking tot zijn eigen producten en diensten. InterNIC is een geregistreerd handelsmerk van het Department of Commerce van de VS.

ISO De internationale normalisatie-instelling ISO te Genève.

ISOC Internet Society

NSI Network Solutions Incorporated, voorheen een dochtermaatschappij van SAIC (Science Applications Investment Corporation), en onlangs overgenomen door VeriSign, Inc.

RFC Request for Comments. Oorspronkelijk een label voor een ontwerp-norm (van de IETF) voor het internet. In de praktijk wordt nadat de norm door middel van een consensus is gestabiliseerd, de titel ervan (RFC(nr.)) niet meer gewijzigd.

Warehousing: Speculatieve registratie van een groot aantal woorden of namen, die niet

(hamsteren) noodzakelijkerwijze meteen worden gebruikt maar die worden geregistreerd in de verwachting ze later met winst te kunnen verkopen.

Whois: Dit is een protocol dat wordt gebruikt voor zoekopdrachten in bepaalde soorten databases. InterNic en RIPE en een groot aantal andere organisaties voorzien in een Whois-interface voor de informatie die zij beschikbaar maken. De toegang tot deze databases vindt steeds meer plaats door middel van een web-toegang, zodat de term nu steeds meer betrekking heeft op de vorm van de toegang en de opgevraagde gegevens, in plaats van het netwerkprotocol waarvan gebruik