51996AC1256

Advies van het Economisch en Sociaal Comité over de "Mededeling van de Commissie over het (tweede) geïntegreerde programma voor het midden- en kleinbedrijf en de ambachtelijke sector"

(97/C 56/03)

Het Economisch en Sociaal Comité heeft op 26 september 1996 besloten, overeenkomstig artikel 23 (tweede lid) van het Reglement van Orde een advies op te stellen over de voornoemde mededeling.

De Afdeling voor industrie, handel, ambacht en diensten, die met de voorbereiding van de desbetreffende werkzaamheden was belast, heeft haar advies op 2 oktober 1996 goedgekeurd. Rapporteur was de heer Lustenhouwer.

Het Economisch en Sociaal Comité heeft tijdens zijn 339e Zitting (vergadering van 31 oktober 1996) het volgende advies uitgebracht, dat met 47 stemmen vóór en 3 stemmen tegen is goedgekeurd.

1. Inleiding

1.1. Het tweede geïntegreerde programma voor het MKB is een concrete uitwerking van de oproep van de Europese Raad te Madrid van 16 december 1995 en de Resolutie van de Raad van 22 april 1996. Vooral in deze Resolutie riep de Raad op tot een grotere coördinatie van beleidsinspanningen, zowel ten aanzien van acties door de lid-staten, alsook met betrekking tot de diverse communautaire instrumenten en programma's ten behoeve van het MKB. Telkens wanneer in dit advies de term MKB wordt gebruikt worden hiermee bedoeld de kleine en middelgrote ondernemingen zoals die worden gedefinieerd conform de Europese definitie en betreft het bedrijven in alle sectoren van de economie, inclusief het ambacht, doch met uitzondering van de agrarische sector.

1.2. Het geïntegreerde programma valt in twee delen uiteen:

- enerzijds de diverse zogenaamde "concerted actions" samen met de lid-staten,

- anderzijds de acties van de Europese Unie zelf.

Tot deze laatste groep van activiteiten behoort ook het meerjaren MKB-programma, waarvoor de Commissie op 20 maart 1996 een voorstel bij de Raad heeft ingediend. Op 11 juli 1996 heeft het Comité over dit voorstel een advies uitgebracht waarin dit voorstel van harte werd ondersteund ().

De Europese Raad van Florence, 21 en 22 juni 1996, riep de Raad (industrie) ook uitdrukkelijk op om dat meerjarenprogramma vóór eind 1996 aan te nemen.

1.3. Het doel van dit geïntegreerde programma is, volgens de Commissie, om een coherent kader te verschaffen waardoor de vele acties die op Europees niveau direct of indirect ten behoeve van het MKB worden uitgevoerd, beter zichtbaar te maken en ook een hogere prioriteit te verschaffen. Het gaat immers om acties die uiteindelijk een bijdrage moeten leveren aan het scheppen van werkgelegenheid en economische groei.

2. Algemeen commentaar

2.1. Het Comité ondersteunt de aanpak van de Commissie. Het hoop dat ook de Raad zich ertoe zal verbinden de in dit programma genoemde activiteiten te ondersteunen. Alleen dan wordt een echt politiek signaal gegeven dat in alle vormen van Europees beleid aandacht geschonken dient te worden aan het belang van het MKB. In die zin heeft dit programma dan ook een duidelijke politieke signaalfunctie.

Het Comité meent voorts dat het goed is verder te gaan met de activiteiten zoals neergelegd in het eerste geïntegreerde programma. Resultaten van dat programma zijn nog altijd weinig tastbaar en verdienen een verdere follow-up. Het Comité constateert met instemming dat het tweede geïntegreerde programma bepaalde aspecten van het eerste programma verder wil uitdiepen zodat het ondernemersklimaat verbeterd kan worden in alle levensfasen van een bedrijf.

3. De vijf hoofdthema's van het programma

3.1. De in het tweede geïntegreerde MKB-programma genoemde activiteiten vallen in de volgende vijf hoofdgroepen uiteen:

I. Vereenvoudiging en verbetering van het administratieve en wettelijke ondernemersklimaat;

II. Verbetering van het financiële en fiscale klimaat;

III. Hulp aan het MKB om hun strategieën met betrekking tot Internationalisering en Europeanisering te verbeteren, met name door betere dienstverlening op het terrein van informatieverstrekking en samenwerking;

IV. Verbetering van het concurrentievermogen en vergroting van de toegang tot onderzoek, innovatie, informatietechnologie en scholing;

V. Bevordering van ondernemerschap en ondersteuning aan specifieke doelgroepen.

3.2. Het Comité heeft op veel van de in deze groepen voorkomende acties al in het recente verleden gereageerd. Zo heeft het Comité adviezen uitgebracht over de problematiek van de financiering van het MKB, diverse malen gewezen op het belang van scholing van ondernemers en werknemers in het MKB en al vele malen gewezen op het belang van verspreiding van de resultaten van onderzoek onder de technologie-volgende kleine bedrijven in de industriële en ambachtelijke sector.

Hieronder zal dan ook alleen ingegaan worden op nieuwe elementen uit het geïntegreerde programma die aanleiding geven tot commentaar.

4. Specifiek commentaar

4.1. Onder II "De verbetering van het financiële en fiscale klimaat voor het MKB" wordt bij punt B.2 genoemd dat de Commissie voornemens is een Aanbeveling gericht tot de lid-staten op te stellen, waarin deze worden uitgenodigd zich meer te richten op het MKB bij voorstellen voor co-financiering uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Het ESC ondersteunt deze gedachte volledig en sluit zich graag aan bij de opmerkingen die de Europese Raad voor Florence hierover heeft gemaakt, nl. dat prioriteit verleend moet worden aan het gebruik van beschikbare marges bij de Structuurfondsen ten behoeve van de steun aan het MKB in samenwerking met de EIB ().

4.2. Onder punt B.4 kondigt de Commissie een Mededeling aan over directe belastingen. Het Comité hoopt dat hieruit echte, concrete voorstellen zullen voortvloeien om transnationale activiteiten van het MKB te vereenvoudigen en de daarmee verbonden kosten te verminderen.

4.3. De ideeën van de Commissie betreffende de voorbereiding van het MKB op de invoering van de euro, sluiten goed aan bij de standpunten van het ESC dienaangaande, zoals neergelegd in het advies over het Derde Meerjarenprogramma MKB ().

4.4. In hoofdstuk III (Europeanisering en Internationalisering) wordt onder A. vermeld dat de Commissie zal stimuleren dat de lid-staten elk nationale contactpunten instellen die een verbinding moeten leggen tussen de autoriteiten belast met de naleving van de regels betreffende de interne markt in de lid-staten, alsook tussen deze lid-staten en de Commissie. Het ESC wenst nadrukkelijk bij deze activiteit betrokken te worden vanuit zijn verantwoordelijkheid als waarnemingspost voor de interne markt (SMO).

4.5. In hoofdstuk III wordt tevens melding gemaakt van de opstelling van de Commissie ten aanzien van overheidssteun (State Aid). Het Comité acht het een goede zaak dat meer intensief en meer kritisch gekeken wordt naar allerlei vormen van staatssteun die concurrentievervalsing kunnen veroorzaken, niet alleen door centrale overheden, maar steeds meer ook op regionaal en lokaal niveau. Juist op deze niveaus vinden vormen van steunverlening plaats die nog al eens aan de aandacht van de communautaire autoriteiten ontsnappen en waarvan de aard toch wel zodanig is dat betwijfeld moet worden of dergelijke steun in overeenstemming is met de daarvoor geldende regels. Immers, ook deze vormen van steun dienen te voldoen aan de communautaire regels terzake.

Het Comité ziet dan ook met veel interesse uit naar het in het "Vertrouwenspact" van commissaris Santer aangekondigde initiatief om eens bijzonder goed te gaan studeren op het effect van het huidige beleid met betrekking tot staatssteun op de werkgelegenheid ().

4.6. Transnationaal investeren en het openen van nieuwe markten (export) in andere lid-staten van de EU door het MKB gebeurt nog te weinig, zo vindt de Commissie. Het Comité onderschrijft de stelling dat veelal het ontbreken van een adequaat financieringsinstrument hieraan ten grondslag ligt. Het voorstel om de ervaringen opgedaan met het bevorderen van dergelijke investeringen in derde landen door b.v. het JOP, nu ook toe te passen binnen de Europese Unie, verdient dan ook alle steun. Het Comité meent echter dat het absoluut noodzakelijk is bij de voorbereiding van een dergelijk nieuw financieel instrument, de banksector te betrekken, alsmede venture capital fondsen, zodat een introductie op de markt van dit instrument goed aansluit bij bestaande instrumenten en concurrentieverstoring (ook tussen banken) kan worden voorkomen.

4.7. In hoofdstuk IV schenkt de Commissie terecht veel aandacht aan innovatie, onderzoek en ontwikkeling en het vraagstuk van de toegang tot de informatiemaatschappij. Het Comité is verheugd dat vooral op dit laatste onderdeel, acties opgezet worden om de behoeften van het MKB op dit terrein in kaart te brengen en de barrières die de toegang tot het gebruik van informatietechnologieën belemmeren, aan te pakken. Ook het - meer dan thans het geval is - inzetten van middelen uit de Structuurfondsen om bedrijven te helpen bij het verkrijgen van betere toegang tot de informatiemaatschappij, wordt ondersteund. Zeker in scholings- en bijscholingsprogramma's voor werknemers zou hieraan veel aandacht moeten worden besteed.

Brussel, 31 oktober 1996.

De voorzitter van het Economisch en Sociaal Comité

T. JENKINS

() Advies van het ESC betreffende het voorstel van de Commissie voor een besluit van de Raad betreffende een derde meerjarenprogramma voor het MKB (1997-2000), PB nr. C 295 van 7. 10. 1996, blz. 2; rapporteur: de heer Lustenhouwer; co-rapporteur: de heer Malosse.

() Conclusies van het Voorzitterschap - Florence, 21 en 22 juni 1996, SN300/96-NL, blz. 4.

() PB nr. C 295 van 7. 10. 1996, blz. 2, paragraaf 2.5.3.

() Actie voor de werkgelegenheid in Europa - Een vertrouwenspact - Mededeling van de voorzitter, paragraaf 2.15.