BIJLAGE

Handboek met aanbevelingen voor de internationale politiesamenwerking en maatregelen ter voorkoming en bestrijding van geweld en ongeregeldheden rond voetbalwedstrijden met een internationale dimensie waarbij ten minste één lidstaat is betrokken („EU-voetbalhandboek”)

Inhoud van het handboek

Hoofdstuk

Titel

Doel, inhoud en gebruik van het handboek

4

1.

Informatiebeheer en -uitwisseling door de politie

5

1.1.

Inleiding

5

1.2.

Taken met een internationale dimensie

5

1.3.

Uitwisseling van politie-informatie

6

1.3 bis.

Definities

6

1.3 ter.

Soorten informatie

6

1.3 quater.

Chronologisch verloop van de informatie-uitwisseling

6

1.3 quinquies.

Informatie-uitwisseling met niet-EU-landen

7

1.4.

Terrorismebestrijding en zware georganiseerde criminaliteit

7

2.

Algemene richtsnoeren inzake de nationale rol en taken van NIV's

8

3.

Samenwerking tussen politiedelegaties van het gastland en bezoekende politiedelegaties

8

3.1.

Grondbeginselen

8

3.2.

Ondersteuning van politieoperaties in het gastland

8

3.3.

Samenwerkingsregelingen

9

3.4.

Modelprotocollen voor eenmalige wedstrijden

9

3.5.

Kosten en financiële afspraken

10

3.6.

Voorafgaande bezoeken

10

3.7.

Begeleiding van bezoekende politiedelegaties (politiehosts)

11

3.8.

Samenstelling van bezoekende politiedelegaties

11

3.9.

Hoofdtaken van de bezoekende politiedelegatie

12

3.10.

Taal

13

3.11.

Samenwerking tussen de politie van het gastland en die van het bezoekende land tijdens het evenement

13

3.12.

Gebruik van identificatievesten

13

3.13.

Accreditatie

13

3.14.

Voetbalevenementen in landen zonder NIV

13

3.14 bis.

Bilaterale overeenkomsten

13

3.14 ter.

NIV-samenwerking

14

3.15.

Rol van Interpol en Europol

14

4.

Samenwerking tussen de politie en de organisator

14

5.

Samenwerking tussen politie, justitie en met vervolging belaste autoriteiten

15

6.

Samenwerking tussen politie en supporters

16

7.

Communicatie- en mediastrategie

16

7.1.

Communicatiestrategie

16

7.2.

Mediastrategie

17

8.

Vergaderingen van EU-experts inzake veiligheid en beveiliging op voetbalgebied

17

9.

Lijst van relevante documenten over de veiligheid en de beveiliging van voetbalevenementen

18

9.1.

Door de Raad van de Europese Unie aangenomen documenten

18

9.2.

Door de Raad van Europa aangenomen documenten

18

Appendix 1

Protocol voor de inzet van bezoekende politiedelegaties (Prüm)

19

Appendix 2

Protocol voor de inzet van bezoekende politiedelegaties (Non-Prüm)

25

Appendix 3

Specificaties voor politie-identificatievesten

30

Appendix 4

Dynamische risicobeoordeling en crowdmanagement

32

Appendix 5

Categorieën voetbalsupporters

35

Doel, inhoud en gebruik van het handboek

Dit document heeft ten doel de veiligheid en de beveiliging van voetbalwedstrijden met een internationale dimensie te vergroten, en in het bijzonder de internationale politiesamenwerking zo effectief mogelijk te maken.

De inhoud ervan, die strookt met de beproefde praktijk om een geïntegreerde interdisciplinaire, alle partijen omvattende benadering inzake voetbalgerelateerde veiligheid, beveiliging en dienstverlening te hanteren, kan, indien een lidstaat dit wenselijk acht, worden toegepast op andere sportevenementen met een internationale dimensie.

De inhoud laat de bestaande nationale bepalingen, met name de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de verschillende instanties in elke lidstaat, onverlet.

Hoewel dit document hoofdzakelijk betrekking heeft op internationale politiesamenwerking, wordt, gezien het feit dat bij het beheer van voetbalevenementen (en andere sportevenementen) altijd verschillende instanties betrokken zijn, ook aandacht besteed aan de relatie tussen de politie en andere belangrijke partners, zoals de organisator van een evenement en belanghebbenden, in het bijzonder supporters.

Bij de internationale politiesamenwerking en de ordehandhaving rond voetbalwedstrijden moet worden uitgegaan van de beginselen van legaliteit, evenredigheid en geschiktheid. In appendix 4 staan voorbeelden van goede praktijken op het gebied van dynamische risicobeoordeling en crowdmanagement.

Het is aan de bevoegde autoriteiten van de organiserende lidstaat om een veilig en beveiligd evenement te creëren, maar de autoriteiten van de deelnemende landen, de buurlanden en de landen van doorreis moeten, waar nodig, hulp verlenen.

Dit document dient breed te worden verspreid en toegepast in de lidstaten en in andere landen binnen en buiten Europa teneinde de veiligheids- en beveiligingsrisico's zo klein mogelijk te houden en te zorgen voor effectieve internationale politiesamenwerking.

HOOFDSTUK 1

1.   Informatiebeheer en -uitwisseling door de politie

1.1.   Inleiding

De tijdige uitwisseling van accurate informatie is van cruciaal belang om de veiligheid en de beveiliging te verbeteren en voetbalgerelateerd geweld en ongeregeldheden te voorkomen.

Overeenkomstig Besluit 2002/348/JBZ van de Raad, zoals gewijzigd bij Besluit 2007/412/JBZ van de Raad van 12 juni 2007, moet iedere lidstaat een nationaal informatiepunt betreffende voetbal (NIV) oprichten, dat fungeert als centraal nationaal contactpunt voor het uitwisselen van relevante informatie met betrekking tot voetbalwedstrijden met een internationale dimensie en voor het bevorderen van de internationale politiesamenwerking rond voetbalwedstrijden.

In het geval van rechtstreekse contacten tussen de organiserende en de bezoekende politie moet de informatie tegelijkertijd ook worden gedeeld met de betrokken NIV's. Deze contacten mogen geen afbreuk doen aan de essentiële rol van het NIV bij het garanderen van de kwaliteit van de informatie en de brede verspreiding ervan onder de andere betrokken partners en autoriteiten.

De betrekkingen tussen het NIV en de bevoegde nationale autoriteiten moeten worden beheerst door het toepasselijke nationaal recht.

Overeenkomstig artikel 1, lid 4, van Besluit 2002/348/JBZ van de Raad dient iedere lidstaat ervoor te zorgen dat zijn NIV in staat is de toegewezen taken op een efficiënte en snelle wijze uit te voeren.

—	Ten behoeve van de effectiviteit dient het personeel van het NIV te worden opgeleid en toegerust om te fungeren als nationale bron van expertise op het gebied van ordehandhaving bij voetbalwedstrijden en de daarmee samenhangende veiligheids- en beveiligingsvraagstukken.

1.2.   Taken met een internationale dimensie

Het NIV ondersteunt de bevoegde nationale autoriteiten. Op basis van de geanalyseerde en geëvalueerde informatie worden aan de bevoegde nationale autoriteiten de nodige voorstellen of aanbevelingen aangereikt als hulp bij het ontwikkelen van een interdisciplinair voetbalbeleid.

Het NIV werkt nauw samen met de plaatselijke politie naar aanleiding van een nationale of internationale voetbalwedstrijd. Om deze steun op een zo effectief mogelijke manier te verlenen, moet de cruciale rol van het NIV worden uitgelegd aan en begrepen door alle politie-instanties in elke lidstaat.

Ook moet iedere lidstaat regelingen treffen om een nationaal netwerk op te zetten van lokale politiemedewerkers die specifiek belast worden met het vergaren van informatie en inlichtingen in verband met voetbalevenementen in hun zone, en met het doorgeven daarvan aan het NIV.

Ten behoeve van de NIV's van andere landen moet ieder NIV beschikken over een actuele risicoanalyse (1) met betrekking tot de eigen clubs en van de eigen nationale ploeg. De risicoanalyse wordt met de andere NIV's gedeeld aan de hand van de formulieren op de website van het NIV (www.nfip.eu) (2). Benadrukt wordt evenwel dat risico's variabel zijn en afhankelijk van een reeks factoren. Er moet dan ook een dynamische risicobeoordeling plaatsvinden gedurende het hele evenement.

Ieder NIV dient toegang tot de nodige nationale politiedatabanken te hebben. De uitwisseling van persoonsgegevens geschiedt overeenkomstig de toepasselijke nationale en internationale regelgeving, in het bijzonder het Prümbesluit (3) of bilaterale of multilaterale overeenkomsten.

Het NIV moet ervoor zorgen dat de informatie inhoudelijk op kwaliteit wordt getoetst.

De informatie moet worden uitgewisseld aan de hand van de passende formulieren, die te vinden zijn op de NIV-website.

1.3.   Uitwisseling van politie-informatie

1.3 bis.    Definities

Onder „evenement” wordt in dit handboek verstaan een bepaalde wedstrijd of een bepaald toernooi in al zijn dimensies. Onder „politie van het gastland” wordt verstaan de politie in het land waar de wedstrijd of het toernooi plaatsvindt. Onder „bezoekende politie” wordt verstaan de politie in of uit het land/de landen waar de deelnemende ploeg/ploegen vandaan komen.

1.3 ter.    Soorten informatie

Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen algemene informatie en persoonsinformatie.

a)   Algemene informatie

Algemene informatie omvat strategische en tactische informatie die van belang is voor de voorbereiding en het verloop van het evenement wat betreft het in kaart brengen en voorkomen of inperken van veiligheids- en beveiligingsrisico's, het verrichten van een risicoanalyse vooraf en van een doorlopende dynamische risicoanalyse, en het adequaat en evenredig inspelen op veiligheids- en beveiligingsrisico's die zich tijdens het evenement voordoen.

b)   Persoonsinformatie

Met persoonsinformatie wordt in deze context bedoeld de informatie over personen die door de politie als mogelijk gevaar voor de openbare veiligheid rond het evenement worden beschouwd. Het kan daarbij ook gaan om gegevens over personen van wie is bewezen dat ze bij eerdere voetbalwedstrijden geweld of ongeregeldheden hebben veroorzaakt of daartoe hebben bijgedragen.

1.3 quater.    Chronologisch verloop van de informatie-uitwisseling

Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen drie fasen: vóór, tijdens en na het evenement. Deze drie fasen zullen niet noodzakelijk steeds strikt te scheiden zijn.

Vóór het evenement

Het NIV van het gastland zendt de informatievoorschriften toe aan het NIV van het bezoekende land/de bezoekende landen. Die voorschriften vragen:

—	een risicoanalyse van de supporters van het bezoekende team;

—	andere relevante informatie over de veiligheid en de beveiliging van het evenement, zoals de reisgegevens van supporters en dreigingen voor de openbare orde.

Het NIV van het bezoekende land/de bezoekende landen voldoet aan de informatievoorschriften van het NIV van het gastland en verstrekt op eigen initiatief alle relevante informatie aan de andere betrokken NIV's.

Het NIV van het gastland verstrekt informatie over de toepasselijke wetgeving, het beleid van de overheden (bijv. alcoholbeleid), de organisatie van het evenement en essentieel veiligheids- en beveiligingspersoneel.

Alle relevante informatie wordt aan de andere betrokken NIV's verstrekt en wordt aan de hand van de passende formulieren op de NIV-website geplaatst.

Het NIV van het bezoekende land/de bezoekende landen wordt verzocht tijdig accurate informatie te verstrekken over verplaatsingen van risico- en niet-risicosupporters, het deelnemende team (wanneer er een dreiging is), de ticketverkoop en alle andere relevante informatie.

Het NIV van het gastland verstrekt het NIV van het bezoekende land/de bezoekende landen met name informatie over de wijze waarop de bezoekende politiedelegatie wordt ingeschakeld in de ordehandhavingsoperatie van het gastland, alsmede informatie voor bezoekende supporters enz.

Tijdens het evenement

Het NIV van het gastland kan verzoeken om bevestiging van eerder verstrekte informatie en om een actuele risicoanalyse. Een dergelijk verzoek wordt via de contactpersonen afgehandeld als er een systeem van contactpersonen is.

Het NIV van het gastland dient het NIV van het bezoekende land op de hoogte te houden van incidenten die zich tijdens het evenement voordoen.

Het NIV van het bezoekende land/de bezoekende landen houdt in het oog waar de bezoekende supporters zijn en waar zij naartoe gaan, en verstrekt het NIV van het gastland daarover actuele informatie. Aan het NIV van het gastland en andere betrokken NIV's wordt tevens relevante informatie over incidenten in hun land van herkomst tijdens wedstrijden of toernooien verstrekt.

Daarnaast moet algemene informatie over de terugkeer van supporters, ook van de uitgewezen en/of niet-toegelaten supporters, worden doorgegeven aan de NIV's van het land van herkomst en de landen van doorreis.

Na het evenement

Uiterlijk vijf dagen voor de start van het evenement verstrekt het NIV van het gastland aan het NIV van het bezoekende land (via de daarvoor bestemde formulieren op de NIV-website) informatie over:

—	het gedrag van supporters, opdat de NIV's van het land of de club waarvan zij supporter zijn en/of van het land waar zij verblijven een geactualiseerde risicoanalyse kunnen opstellen;

—	de praktische bruikbaarheid van de verstrekte informatie en ondersteuning van de bezoekende politiedelegatie(s);

—

alle eventuele incidenten: gegevens over arrestaties en sancties worden uitgewisseld conform de nationale en internationale regelgeving. Indien mogelijk dient deze informatie het volgende te omvatten: — persoonsgegevens van de aangehouden/veroordeelde daders; — de naam van de bevoegde wetshandhavingsautoriteit; — een registratie van de gebeurtenissen (indien voorhanden); — de rechterlijke beslissing (indien voorhanden); — het beschikbare bewijs (met name foto-/videomateriaal van bezoekende daders die nog niet zijn geïdentificeerd).

Het NIV van het bezoekende land actualiseert vervolgens de generieke risicoanalyse op basis van de door het NIV van het gastland en de bezoekende politiedelegatie verstrekte informatie.

De NIV's van het gastland en van het bezoekende land werken samen om de effectiviteit van de afspraken inzake informatie-uitwisseling en het werk van de bezoekende politiedelegatie te evalueren.

1.3 quinquies.    Informatie-uitwisseling met niet-EU-landen

De NIV's vormen het geijkte kanaal voor de uitwisseling van informatie met NIV's in niet-EU-landen. Indien een land geen NIV heeft, dient de voor ordehandhaving bevoegde overheidsdienst te worden verzocht een centraal politiecontactpunt aan te wijzen. De contactgegevens worden meegedeeld aan de andere NIV's en op de NIV-website geplaatst.

1.4.   Terrorismebestrijding en zware georganiseerde criminaliteit

Voor de uitwisseling van informatie over aangelegenheden zoals terrorismebestrijding en zware georganiseerde criminaliteit kan de bevoegde politiedienst in het gastland communiceren via een bestaand netwerk of daartoe aangestelde gespecialiseerde contactpersonen.

HOOFDSTUK 2

2.   Algemene richtsnoeren inzake de nationale rol en taken van NIV's

Op nationaal niveau dient het NIV te fungeren als nationale bron van expertise op het gebied van ordehandhaving bij voetbalwedstrijden. Bij het vervullen van die rol moet het NIV een reeks essentiële voetbalgerelateerde taken verrichten, waaronder:

—	het coördineren van de informatie-uitwisseling over voetbalwedstrijden in nationale competities;

—	het vergaren en analyseren van gegevens over voetbalgerelateerde incidenten (binnen en buiten het stadion), alsook van vonnissen en aanhoudingen en gerechtelijke of administratieve procedures die daaruit zijn voortgevloeid;

—	het vergaren en analyseren van informatie over opgelegde uitsluitingsmaatregelen en, in voorkomend geval, het controleren van de naleving daarvan;

—	in voorkomend geval, het coördineren en organiseren van de opleiding en het werk van inlichtingenofficieren en/of spotters.

Een NIV kan, conform zijn nationale wetgeving, met een derde een formele bilaterale overeenkomst betreffende de uitwisseling van bepaalde gegevens sluiten. Deze informatie mag niet met anderen worden gedeeld zonder toestemming van de gegevensverstrekker.

NIV's kunnen een sleutelrol spelen bij het ondersteunen van ordediensten bij de uitvoering van hun strategische en operationele prioriteiten bij alle wedstrijden met een internationale dimensie. De hoofdprioriteiten voor ordehandhavingsoperaties in het gastland zijn onder meer:

—	een veilige, beveiligde en gastvrije omgeving voor supporters en plaatselijke gemeenschappen tot stand brengen;

—	alle ordehandhavingsaspecten van het evenement beheren;

—	op basis van risicobeoordelingen van de politie ordehandhavingsoperaties voorbereiden en operationele strategieën uittekenen;

—	toezien op opkomende risico's en er adequaat op reageren, via vroegtijdige gerichte interventie, om escalatie te voorkomen;

—	optimaal gebruikmaken van de informatie en het advies van bezoekende politiedelegaties over de dynamiek van de bezoekende supportersgroepen, en

—	tot een consensus komen over hoe bij een ordehandhavingsoperatie in het gastland het best rekening kan worden gehouden met eventuele verschillen met de cultuur, de stijl en de tactieken van ordehandhaving van het bezoekende land.

HOOFDSTUK 3

3.   Samenwerking tussen politiedelegaties van het gastland en bezoekende politiedelegaties

3.1.   Grondbeginselen

Landen die over de wettelijke mogelijkheden beschikken om risicosupporters het uitreizen te beletten, moeten alle nodige maatregelen nemen om dit effectief te bewerkstelligen, en moeten het organiserende land hiervan op de hoogte brengen. Elk land dient alle mogelijke maatregelen te nemen om te voorkomen dat eigen onderdanen kunnen deelnemen aan verstoringen van de openbare orde in een ander land en/of deze organiseren.

Uit de ruime ervaring die het afgelopen decennium op Europees vlak is opgedaan, blijkt dat bezoekende politiedelegaties een vitale rol spelen bij de ondersteuning van politiedelegaties van het gastland.

3.2.   Ondersteuning van politieoperaties in het gastland

Aanvullend op de uitgebreide informatie-uitwisseling en na nauw overleg met de bevoegde operationele politiedienst, dient het organiserende NIV, in overeenstemming met de beginselen in hoofdstuk 1 van dit handboek, voor elk groot toernooi een politiedelegatie van het bezoekende land of landen uit te nodigen.

Om voor de politieoperaties van het organiserende land een meerwaarde te betekenen, is het van cruciaal belang dat de bezoekende politiedelegaties samengesteld zijn uit personeel dat kennis heeft van en ervaring heeft met de dynamiek en het gedrag van de bezoekende supporters.

Tijdens een evenement moet de bezoekende politiedelegatie worden beschouwd als een primaire bron van informatie over de bezoekende supporters, hun gedrag en potentiële risico's. Die meerwaarde voor de politiecommandant van het gastland kan bestaan uit:

—	Passend crowdmanagement van gewone supporters;

—	het verkrijgen en delen van gegevens vóór de wedstrijd en op de wedstrijddag;

—	nauw toezicht op de evenementen, zodat de politie van het organiserend land tijdig van accurate informatie wordt voorzien;

—	toezicht op en interpretatie van het gedrag van bezoekende supporters, en onderkennen en toezien op risicofans en mogelijke risicoscenario's, teneinde deze informatie te gebruiken voor dynamische risicoanalyse (zie appendix 5);

—	na goedkeuring van het hoofd van de bezoekende delegaties en een risicobeoordeling door de politie, proactief optreden om de escalatie van mogelijk wangedrag van bezoekende supporters te voorkomen;

—	communiceren met bezoekende supporters en fungeren als brug tussen de supporters en de politie van het gastland om mee te helpen mogelijke potentiële of dreigende problemen aan te pakken;

—	bewijsmateriaal van mogelijke criminaliteit of wangedrag en strafbare feiten vergaren, en het identificeren van bezoekende daders.

3.3.   Samenwerkingsregelingen

Overeenkomstig Besluit 2002/348/JBZ van de Raad dient de formele uitnodiging aan een bezoekende politiedelegatie voor eenmalige voetbalwedstrijden met een internationale dimensie gestuurd te worden via het NIV van het organiserende land. Gelet op de specifieke doelstellingen van samenwerking, moet in de uitnodiging de samenstelling van de delegatie worden vermeld en dienen haar rol en verantwoordelijkheden te worden omschreven. Tevens dient de geplande duur van het verblijf van de bezoekende politiedelegatie in het organiserende land te worden vermeld.

Voor internationale toernooien en eenmalige wedstrijden (indien een van de beide betrokken NIV's daarom verzoekt) dient de formele uitnodiging aan een bezoekende politiedelegatie te worden verstuurd door de bevoegde autoriteit in het gastland, op advies van het NIV van het gastland. Er kan hierover een intergouvernementele overeenkomst bestaan.

Indien het organiserende NIV geen bezoekende politiedelegatie uitnodigt, kan het NIV van het bezoekende land, indien dit wenselijk wordt geacht, het NIV van het gastland een proactief voorstel tot het zenden van een delegatie doen toekomen. Indien het organiserende NIV niet op dit voorstel ingaat, maar een politiedelegatie toch afreist, treedt deze op in een niet-officiële hoedanigheid die buiten het kader van dit handboek valt.

De betrokken NIV's dienen ruim vóór het toernooi en/of de eenmalige wedstrijd de bijzonderheden van de uitnodiging tot ondersteuning af te spreken, om de bezoekende politiedelegatie voldoende voorbereidingstijd te laten. Daarom dient zo spoedig mogelijk na de bekendmaking van de datum van de wedstrijd een uitnodiging tot ondersteuning te worden ingediend.

Voor eenmalige wedstrijden met een internationale dimensie heeft de bezoekende politiedelegatie minimaal drie weken voorbereidingstijd nodig. Indien een wedstrijd minder dan drie weken vooraf wordt bekendgemaakt (bijvoorbeeld in de latere fasen van een Europese voetbalcompetitie of bij verhoogd risico), wordt de uitnodiging onmiddellijk verzonden. Voor internationale toernooien heeft de bezoekende politiedelegatie minimaal 16 weken voorbereidingstijd nodig.

Voor eenmalige wedstrijden worden de nadere bijzonderheden (bv. politiebevoegdheden, uitrusting, uniformen enz.) betreffende de bezoekende politiedelegatie onderling afgesproken tussen de NIV's, na overleg met de lokale politie.

3.4.   Modelprotocollen voor eenmalige wedstrijden

Deel 3.14 bevat een model voor onderhandelingen over bilaterale overeenkomsten betreffende afspraken in het kader van internationale politiesamenwerking, dat van toepassing zal zijn op belangrijke voetbaltoernooien.

Er wordt evenwel ten zeerste aanbevolen dat de afspraken voor het inzetten van een bezoekende politiedelegatie bij eenmalige voetbalwedstrijden met een internationale dimensie, vooraf tussen gastland en bezoekend land worden overeengekomen en in een protocol worden vastgelegd. Appendix 1 bevat modelprotocollen voor het geval dat beide landen partij zijn bij het Verdrag van Prüm en appendix 2 bevat modelprotocollen voor het geval dat één of beide landen niet door het Verdrag van Prüm gebonden is.

Indien er tussen de regeringen van de beide landen geen overeenkomst is, dienen deze afspraken in overeenstemming te zijn met artikel 17 van Besluit 2008/616/JBZ van de Raad (4) en de toepasselijke nationale wetgeving.

De bezoekende delegatie mag niet meer leden tellen dan met het gast-NIV is afgesproken en dient de commando- en controleregelingen van de politie van het gastland te eerbiedigen. Indien zij anders dan op de afgesproken wijze optreden, handelen zij buiten het kader van dit handboek en de toepasselijke besluiten van de Raad van de EU en de EU-Verdragen.

3.5.   Kosten en financiële afspraken

De kosten van het ontvangen en inzetten van bezoekende politiedelegaties hangt af van een aantal factoren, waaronder de omvang van de delegatie, de afstand en vervoersmiddelen enz., maar zijn doorgaans bescheiden en vormen een goede investering om veiligheids- en beveiligingsrisico's te beperken (5). Elke lidstaat wordt sterk aanbevolen de budgettaire voorzieningen te treffen om politiedelegaties te kunnen ontvangen en uit te zenden bij alle voetbalwedstrijden met een internationale dimensie.

Bij elke gelegenheid dient het gastland de accommodatie, maaltijden (of onderhoud) en de kosten voor het reizen in het gastland te betalen, en dient het bezoekende land de reiskosten voor internationale reizen en salariskosten van de betrokken delegatieleden te betalen (tenzij de betrokken NIV's uitzonderlijk anders overeenkomen). Deze regelingen dienen te worden vermeld in het eerdergenoemde Protocol voor de inzet van bezoekende politiedelegaties, dat beschikbaar is op de NIV-website.

3.6.   Voorafgaande bezoeken

De politie van het gastland dient de belangrijke leden van de bezoekende politiedelegatie in de gelegenheid te stellen zich op de hoogte te stellen van de organisatie van de politieoperaties in het gastland en/of de stad (-steden) waar het evenement plaatsvindt en van de locatie van de stadions, en kennis te maken met de operationele commandanten van de betrokken stad/steden tijdens de wedstrijddag(en).

—	Voor internationale toernooien dient dit ten minste zes weken voor het toernooi te geschieden (bv. door het organiseren van workshops of seminars voor de belangrijke leden van de bezoekende politiedelegaties).

—	Voor eenmalige wedstrijden met een internationale dimensie dient dit op één van de dagen voorafgaand aan de wedstrijd te gebeuren.

Deze voorafgaande bezoeken bieden ontvangende en bezoekende politievertegenwoordigers een ideale kans om de internationale samenwerking te optimaliseren door:

—	logistieke informatie te delen over afspraken betreffende supporters in de gaststad;

—	locaties te bezoeken waar naar verwacht bezoekende supporters vóór en na de wedstrijd zullen samenkomen;

—	de rol van de bezoekende delegatie te bespreken en daarover afspraken te maken;

—	het verhogen van het bewustzijn over de voorbereidingen van het optreden in het gastland en de operaties aldaar;

—	de integratie van de bezoekende delegatie in de operatie te plannen;

—	zich op de hoogte te stellen van wettelijke bepalingen en tolerantieniveaus bij politieoptreden;

—	vertrouwen en doeltreffende verbindingskanalen op te bouwen tussen de twee politiediensten, en

—	in voorkomend geval, te bepalen met welke maatregelen supportersgroepen in de gaststad van elkaar kunnen worden gescheiden.

3.7.   Begeleiding van bezoekende politiedelegaties (politiehosts)

Het is van het grootste belang dat de veiligheid van alle leden van een bezoekende politiedelegatie wordt gegarandeerd; dit moet tot uiting komen in alle risicobeoordelingen van de politie-inzet die de bezoekende politiediensten en die van het gastland verrichten.

De leden van een bezoekende politiedelegatie, in het bijzonder de contactpersoon, de coördinator van de operaties en de operationele politiefunctionarissen (zie hierna) moeten zij aan zij werken met de lokale politiefunctionarissen („politiehosts”), die zelf politiefunctionarissen in actieve dienst moeten zijn die ervaring hebben met ordehandhaving bij voetbalwedstrijden in eigen stad of land, en vertrouwd zijn met de locatie van het evenement en de potentiële risicogebieden.

De begeleiders:

—	moeten worden ingeschakeld in de nationale/lokale ordehandhaving en informatie kunnen doorgeven op grond waarvan operationele politiecommandanten belangrijke beslissingen kunnen nemen;

—	moeten de organisatie, procedures en commandostructuur van hun politie kennen;

—	mogen niet worden belast met het toezicht op hun eigen risicosupporters wanneer zij worden ingezet voor de begeleiding van een bezoekende politiedelegatie;

—	moeten gedetailleerd worden gebrieft over de ordehandhavingsoperatie van het gastland en over hun verantwoordelijkheden, alsmede over de taken die de leden van de bezoekende politiedelegatie geacht worden uit te voeren;

—	zijn verantwoordelijk voor de veiligheid van de bezoekende politiedelegatie en fungeren als communicatiekanaal voor het contact met de politiedienst van het gastland;

—	moeten voor de duur van de operatie samen met de bezoekende politiedelegatie worden ingezet, hetgeen zal bijdragen tot een efficiënte werkrelatie;

—	dienen te werken met de bezoekende politiedelegatie in een vooraf afgesproken gemeenschappelijke taal.

3.8.   Samenstelling van bezoekende politiedelegaties

De bezoekende politiedelegatie is zodanig samengesteld dat zij in staat is de ordehandhavingsoperatie van het gastland te ondersteunen.

Naargelang de precieze aard van de te leveren ondersteuning kan de delegatie bestaan uit:

1.	een delegatieleider, die functioneel en hiërarchisch verantwoordelijk is voor de bezoekende politiedelegatie;

2.	een contactpersoon (of meerdere indien afgesproken door de betrokken NIV's), die in het bijzonder belast is met de informatie-uitwisseling tussen zijn thuisland en het organiserende land;

3.	een operationeel coördinator, die belast is met het coördineren van de werkzaamheden van de bezoekende operationele politiefunctionarissen;

4.	spotters van de politie, die zijn belast met spotting, supporterscontact of -begeleiding, dan wel andere taken;

5.	een persvoorlichters/persfunctionaris voor de contacten met de media.

Tijdens internationale toernooien zal de contactpersoon waarschijnlijk in een nationaal of binationaal politieel informatie- en coördinatiecentrum (PICC) worden ingezet; de operationeel coördinator kan in een lokaal informatiepunt in de buurt van de stad waar de wedstrijd plaatsvindt, worden ingezet. Voor eenmalige wedstrijden kunnen zij in het NIV van het organiserende land, of in een andere geschikte omgeving worden ingezet.

De contactpersoon/operationeel coördinator werkt bij eenmalige wedstrijden nauw samen met de gastpolitie van de stad waar het evenement plaatsvindt.

De gastpolitie dient de contactpersonen/operationele coördinatoren toegang te verlenen tot de betrokken technische uitrusting, zodat zij hun taken naar behoren kunnen uitvoeren.

De bezoekende politiedelegatie kan in burgerkleding of in uniform worden ingezet.

3.9.   Hoofdtaken van de bezoekende politiedelegatie

Om voor de politieoperaties van het organiserende land een meerwaarde te betekenen, is het van cruciaal belang dat de bezoekende politiedelegaties samengesteld zijn uit personen die kennis hebben van en ervaring hebben met de dynamiek en het gedrag van de bezoekende supporters.

De bezoekende politiedelegatie dient over de volgende competenties te beschikken:

—	een goede actieve kennis bezitten van dit handboek;

—	inzicht hebben in de procedures om de internationale uitwisseling van informatie te faciliteren;

—

hun land kunnen vertegenwoordigen en hun functie doeltreffend kunnen uitvoeren bij het onderhouden van contacten met de organiserende politiediensten (i.e. diplomatiek en onafhankelijk zijn, voldoende zelfvertrouwen hebben en in een vooraf overeengekomen gemeenschappelijke taal kunnen communiceren);

—	achtergrondkennis hebben van de situatie inzake aan voetbal gerelateerd geweld/ongeregeldheden in hun land.

De hoofdtaken van de delegatie kunnen als volgt worden samengevat:

—	informatie/inlichtingen verzamelen binnen hun delegatie en die doorgeven binnen hun delegatie en aan de gastpolitie;

—	ervoor zorgen dat hun operationele politiefunctionarissen doeltreffend worden ingezet (in uniform en/of in burgerkleding), teneinde tijdens het evenement een integrale rol te spelen in de politieoperatie van het gastland;

—	tijdig en accuraat advies verstrekken aan de commandant van de politiediensten van het gastland.

De belangrijkste rol van het delegatiehoofd is op te treden als een strategisch en tactisch adviseur voor de gastautoriteiten.

De hoofdtaak van een contactpersoon en/of een operationeel coördinator (dit kan maar hoeft niet dezelfde persoon te zijn, afhankelijk van de bilaterale overeenkomst betreffende politie-inzet) is het faciliteren van een doeltreffende informatie-uitwisseling tussen de autoriteiten van het bezoekende en het gastland in verband met een eenmalige voetbalwedstrijd of een toernooi. Indien geen contactpersoon of een operationeel coördinator wordt aangewezen, moet hun functie door het hoofd van de delegatie worden waargenomen.

Operationele politiefunctionarissen die worden ingezet in een delegatie, worden ook politiespotters genoemd.

Politiespotters kunnen, in uniform of in burgerkleding:

—	worden ingezet door de gastpolitie om contact te maken met bezoekende supporters bij de ondersteuning van crowdmanagement;

—	ervoor zorgen dat risicosupporters minder anoniem zijn in een menigte en minder kansen krijgen om ongestraft geweld uit te lokken of daaraan deel te nemen;

De spotters dienen ervaring te hebben met ordehandhaving bij voetbalwedstrijden in eigen land.

Zij moeten:

—	beschikken over de vaardigheden en ervaring om doeltreffend te communiceren (waar nodig), teneinde het gedrag van de supporters te beïnvloeden,; en/of

—	specialisten zijn in de gedragingen van supporters en de mogelijke risico's die zij vormen, en

—	in staat zijn om tijdens het evenement doeltreffend met de gastpolitie te communiceren over de aard van het risico dat supporters op een gegeven tijdstip en plaats kunnen of niet kunnen vormen.

Spotters moeten in staat zijn om zowel positieve als negatieve informatie over hun bezoekende supporters te verstrekken. Op die manier kunnen de politiecommandanten van het gastland zorgvuldig afgewogen beslissingen nemen over de noodzaak van interventie of het bevorderen van legitiem supportersgedrag.

Met instemming van het gastland kunnen bezoekende spotters ook worden ingezet om inlichtingen/bewijsmateriaal te verzamelen, met behulp van overeengekomen uitrusting, die door het organiserende politiekorps of met het oog op vervolging in eigen land wordt gebruikt.

3.10.   Taal

De landen moeten vooraf afspraken met betrekking tot het taalgebruik maken.

Waar mogelijk moeten bezoekende politiedelegaties ook personen bevatten die de taal van het gastland beheersen, teneinde de communicatie tussen politiefunctionarissen van het gastland en die van het bezoekende land te vergemakkelijken.

3.11.   Samenwerking tussen de politie van het gastland en die van het bezoekende land tijdens het evenement

De bezoekende politiedelegatie dient op de hoogte te worden gehouden over het operationele plan van de gastpolitie (met inbegrip van hun aanpak van crowdmanagement en de tolerantieniveaus voor gedrag). Zij moeten ten volle worden betrokken bij de operatie van de gastpolitie (en krijgen de mogelijkheid om aan de voor- en nabesprekingen over de wedstrijd deel te nemen).

De gastpolitie en de bezoekende politiedelegatie moeten tijdens de operatie hun respectieve NIV's op de hoogte houden van de ontwikkelingen en moeten bij hun NIV binnen vijf dagen een verslag van na de wedstrijd indienen.

De bezoekende politiedelegatie draagt er steeds zorg voor andere personen door haar optreden niet onnodig in gevaar te brengen (6).

3.12.   Gebruik van identificatievesten

Indien zulks uit tactische overwegingen overeengekomen is, kunnen bezoekende politiefunctionarissen die niet in uniform zijn ingezet, gebruikmaken van de in appendix 4 beschreven gebruikelijke oplichtende vesten waarin zij duidelijk herkenbaar zijn als bezoekende politiefunctionaris. Elke bezoekende politiefunctionaris moet dit vest meebrengen als hij zich naar het buitenland begeeft.

3.13.   Accreditatie

De politiedienst van het organiserende land dient er in overleg met de voetbalorganisatoren zorg voor te dragen dat de bezoekende politiedelegatie, in voorkomend geval, toegang heeft tot het stadion en geaccrediteerd is (zitplaats niet verplicht) om haar taak doeltreffend te kunnen voeren. De stewards en ander veiligheids- en beveiligingspersoneel moeten hiervan op de hoogte worden gebracht op de briefing(s) voorafgaand aan de wedstrijd.

3.14.   Voetbalevenementen in landen zonder NIV

Wanneer een voetbalwedstrijd of toernooi plaatsvindt in een land zonder NIV, dient, zoals in dit handboek, met name in hoofdstuk 1, wordt benadrukt, alle informatie te worden uitgewisseld tussen het aangewezen politiecontactpunt van het gastland en het NIV van het bezoekende land.

Tijdens het evenement dient het aangewezen politiecontactpunt van het gastland met het NIV van het bezoekende land/de bezoekende landen te communiceren via de eventuele contactpersoon van de bezoekende politiedelegatie.

3.14 bis.    Bilaterale overeenkomsten

Het wordt ten zeerste aanbevolen dat landen die aan het evenement deelnemen al in een zeer vroege fase van de voorbereidingen bilaterale overeenkomsten met de autoriteiten van het gastland sluiten, met daarin de afspraken met betrekking tot informatie-uitwisseling, inzet van bezoekende politiedelegaties en andere aangelegenheden op het gebied van politiesamenwerking die met het evenement verband houden. In deze bilaterale overeenkomsten kunnen ook de samenwerking op regeringsniveau en de justitiële samenwerking aan bod komen. In document 12261/16 staat een template voor een bilaterale overeenkomst. Die bevat een lijst van aangelegenheden die door beide partijen moeten worden besproken en geaccordeerd. De template is geen modelovereenkomst maar eerder een hulp bij bilaterale onderhandelingen.

3.14 ter.    NIV-samenwerking

Wanneer zij zich voorbereiden om bijstand te verlenen bij grote toernooien, is het aan te bevelen dat NIV's:

—	logistieke informatie delen over bilaterale besprekingen/onderhandelingen met de autoriteiten van het gastland;

—	in een vroege fase in dialoog gaan met de autoriteiten van het gastland en in dialoog blijven, via internationale instanties, met name Interpol, zodat de sleutelrol van het Europese NIV-netwerk wordt benadrukt, en

—	gecoördineerde bezoeken brengen aan de betrokken steden en stadions in het gastland, om lokale afspraken te verduidelijken en een echte dialoog op nationaal en lokaal niveau te stimuleren.

3.15.   Rol van Interpol en Europol

Het NIV-netwerk vormt een geschikt kanaal waarmee tijdig informatie kan worden uitgewisseld over crowdmanagement, openbare veiligheid en openbare orde, en aanverwante risico's. Het is op grond van de Europese wetgeving verplicht om dit soort informatie-uitwisseling tussen politiediensten van het gastland en het bezoekende land te laten verlopen via de respectieve NIV's of het aangewezen politiecontactpunt van het gastland en de bezoekende contactpersoon van de politie die tijdens een evenement in het gastland wordt ingezet.

De NIV's kunnen echter met Interpol of Europol contact opnemen met betrekking tot mogelijke banden tussen activiteiten van risicosupportersgroepen en ernstige en georganiseerde misdaad of andere niet-voetbalgerelateerde misdaad.

Voorts spelen Europol, Interpol en/of andere instanties van Justitie en Binnenlandse Zaken, zoals Frontex, binnen de grenzen van hun eigen mandaat een belangrijke rol bij het ondersteunen van de bevoegde autoriteiten van landen die gastheer zijn bij grote internationale voetbaltoernooien. Zij kunnen daarbij diverse ondersteunende diensten aanbieden: relevante informatie en analyses, dreigingsanalyses in verband met zware en georganiseerde misdaad en/of terrorisme.

Tijdens grote toernooien bijvoorbeeld:

—	kan een ondersteuningsteam van Interpol worden ingezet om de ordehandhavingsdiensten in het gastland tijdens een groot toernooi te ondersteunen;

—	kan Europol zijn personeel inzetten in het coördinatiecentrum van de gastpolitie om de informatie-uitwisseling te faciliteren, gegevens en analytische ondersteuning te verschaffen met betrekking tot georganiseerde criminaliteit, terrorisme en andere vormen van ernstige criminaliteit;

—	kunnen er tussen het personeel van het gastland en Frontex bilaterale regelingen voor grensoverschrijdende operaties gelden.

In dat geval dienen de NIV's van bezoekende landen of de hoofden van de bezoekende politiedelegaties zich in een vroeg stadium te vergewissen van de exacte functies van deze instanties, en met hen in contact treden voor zaken van gemeenschappelijk belang.

HOOFDSTUK 4

4.   Samenwerking tussen de politie en de organisator

Om tot doeltreffende afspraken te komen over de veiligheid en beveiliging in de stadions, is nauwe samenwerking tussen de politie en de stadionautoriteiten/wedstrijdorganisatoren (alsook andere betrokken partijen zoals particuliere veiligheidsdiensten en stewards die in het stadion actief zijn) van cruciaal belang.

Het belangrijkste partnerschap op lokaal niveau is dat tussen de politiecommandant van de betrokken wedstrijd en de door de organisator aangestelde persoon die verantwoordelijk is voor de veiligheid en het crowdmanagement in het stadion (gewoonlijk de „veiligheidsfunctionaris van het stadion” genoemd, hoewel in sommige landen ook de term „beveiligingsfunctionaris” gangbaar is).

De politiecommandant en de veiligheidsfunctionaris van het stadion moeten op basis van complementariteit met elkaar samenwerken, onverminderd de verantwoordelijkheden, bevoegdheden en taken van de afzonderlijke partijen. Die taken kunnen in nationale wetgeving of stadionregels zijn vastgelegd, of in een schriftelijke overeenkomst tussen de organisator en de politie (vaak omschreven als een intentieverklaring), waarin de mogelijke rol van de politie bij cruciale crowdmanagementtaken wordt toegelicht. Zij kunnen omvatten: ondersteuning van het veiligheidspersoneel (stewards) bij het voorkomen van en omgaan met een verstoring van de openbare orde en andere criminaliteit; het inleiden van noodprocedures van de organisator; en het bepalen van de omstandigheden waarin de politie in noodsituaties en belangrijke incidentenscenario's de controle over het volledige of over een deel van het stadion overneemt, tezamen met de procedure daarvoor en de procedure voor de uiteindelijke teruggave van de controle aan de organisator.

De nauwe samenwerking moet er ook voor zorgen dat bij een aantal belangrijke overwegingen inzake de veiligheid in het stadion, de organisator rekening houdt met het standpunt van de politie. Een aantal belangrijke kwesties kunnen op die wijze worden geregeld: onder meer het gebruik van CCTV ten behoeve van crowdmanagement en bewijsvergaring, gedeelde en gerichte communicatieafspraken die alleen in het stadion gelden, mogelijk gebruik van bezoekende stewards als contactpunten in en onderweg van en naar het stadion, afspraken voor een interdisciplinaire controlekamer, met daarin, waar passend, een politiecommandopost.

Nadere sturing over deze aangelegenheid staat in de geconsolideerde versie van Aanbeveling 1/2015 van het Permanent Comité van de Raad van Europa over een integrale benadering van veiligheid, beveiliging en gastvrijheid.

HOOFDSTUK 5

5.   Samenwerking tussen politie, justitie en met vervolging belaste autoriteiten

De inhoud van dit hoofdstuk dient te worden gezien in het licht van de grote verschillen tussen de structuren en bevoegdheden van justitie en van de met vervolging belaste autoriteiten in de lidstaten.

Een nauwe samenwerking tussen politie, justitie en de met vervolging belaste instanties kan aanzienlijke voordelen opleveren, zowel bij eenmalige wedstrijden als bij toernooien.

Het gastland heeft de soevereiniteit en de jurisdictie om alle in dat land gemelde evenementgerelateerde overtredingen te behandelen, maar de politie en de andere instanties in de lidstaten, alsmede de bevoegde EU-organen (bijv. Eurojust) moeten de rechts- en wethandhavingsautoriteiten van het gastland, waar mogelijk en toelaatbaar, ondersteunen.

Alle lidstaten moeten ervoor zorgen dat evenementgerelateerde overtredingen op een snelle en gepaste wijze kunnen worden behandeld.

De politie van het gastland en de andere autoriteiten moeten de bezoekende politie en supporters inlichten over de toepasselijke binnenlandse wetgeving en/of de strafrechtelijke, civielrechtelijke of administratieve procedures, alsook over de maximumstraffen voor de meest voorkomende voetbalgerelateerde overtredingen.

Waar passend, moet bij alle voetbalwedstrijden met een internationale dimensie ten volle gebruik worden gemaakt van bestaande overeenkomsten inzake wederzijdse rechtshulp. Aanvullend kan een gastland bilaterale overeenkomsten met een ander land sluiten, ter versterking van de wederzijdse rechtshulp voor, tijdens en na het evenement.

Het NIV van het (de) ondersteunende land(en) moet het NIV van het organiserende land op de hoogte stellen van:

—	eventuele wettelijke mogelijkheden waarover zij beschikken om te voorkomen dat risicosupporters het evenement bijwonen (bijv. verbodsbepalingen voor voetbalwedstrijden/uitreisverboden);

—	de maatregelen die de bezoekende politiedelegatie en/of een andere bevoegde instantie (bijv. bezoekende verbindingsmagistraten) kunnen nemen om bewijsmateriaal te verzamelen van voetbalgerelateerde overtredingen door bezoekende supporters;

—	in het gastland gepleegde overtredingen die in het ondersteunende land kunnen worden vervolgd (bij terugkeer van de pleger).

Het gastland kan andere landen verzoeken een verbindingsmagistraat/rechter te sturen, die dan tijdens het evenement aanwezig is.

Aanbevolen wordt dat de autoriteiten van het gastland, overeenkomstig de nationale wetgeving inzake gegevensbescherming, aan de bezoekende politiedelegatie en/of de bevoegde instantie (bijv. bezoekende verbindingsmagistraten) informatie verstrekken uit het strafregister of gerechtelijke dossiers, politie- en onderzoeksverslagen, alsmede aanhoudingsdossiers, van hun landgenoten.

Als alternatief kan een ondersteunend land er op zijn beurt mee instemmen een verbindingsmagistraat/rechter beschikbaar te houden om op verzoek van het gastland daarheen te reizen, of een aangewezen verbindingsmagistraat/rechter aan te stellen voor contacten met de aangewezen autoriteit van het gastland.

Binnen de werkingssfeer van de nationale wetgeving trachten ondersteunende NIV's alle verzoeken om meer informatie over aangehouden individuen snel te beantwoorden, onder meer gegevens van vroegere veroordelingen, met inbegrip van voetbalgerelateerde overtredingen.

De kosten die voortvloeien uit het sturen van verbindingsmagistraten/rechters naar het gastland, moeten in een bilaterale overeenkomst worden vastgelegd.

Het organiserende land dient aan de bezoekende verbindingsmagistraten/rechters de noodzakelijke communicatiemiddelen en andere faciliteiten ter beschikking te stellen.

HOOFDSTUK 6

6.   Samenwerking tussen politie en supporters

Contacten tussen politie en supportersgroepen op nationaal en lokaal niveau kunnen aanzienlijk bijdragen tot het beperken van de veiligheids- en beveiligingsrisico's in voetbalwedstrijden met een internationale dimensie. Deze samenwerking kan evenwel worden ondermijnd indien ook maar de minste indruk bestaat dat de supportersvertegenwoordigers voor de politie werken, en bijvoorbeeld persoonsgegevens zouden meedelen.

De bezoekende politiedelegaties en supportersvertegenwoordigers kunnen de politie van het gastland op de hoogte stellen van de aard en de cultuur van de bezoekende supporters. De politie van het gastland dient dit in haar dynamische risicobeoordeling te verwerken.

Thuissupporters, lokale gemeenschappen en bezoekende supporters moeten, wat een evenement betreft, mogelijk belangrijke informatie en geruststellingen ontvangen. Een aantal van de belangrijkste middelen om dit te verwezenlijken zijn: een doeltreffende mediastrategie, het gebruik van sociale media/internetsites, brochures, nauwe samenwerking met aangewezen contactpersonen voor supporters (SLO's), vertegenwoordigers van supportersgroepen en andere supportersgerichte initiatieven (bijvoorbeeld fanambassades).

Een continue samenwerking en communicatie tussen politie en supportersgroepen kan de basis helpen leggen voor een veilige, beveiligde en uitnodigende sfeer voor alle supporters, en kan een kanaal vormen voor het doorgeven van belangrijke informatie, zoals reisadvies, toegangsroutes tot het stadion, geldende wetgeving en tolerantieniveaus voor gedrag.

De politie van het gastland en die van het bezoekende land dienen derhalve te beschikken over een strategie voor de communicatie met supporters (de „dialoog”). De dialoog kan een taak zijn voor een deskundige (opgeleide) communicatiefunctionaris en/of operationele eerstelijnsdiensten (crowdcontrol/openbare orde) met een opleiding in communicatie- en conflictoplossingstechnieken.

Gebleken is dat deze aanpak werkt om supporters ertoe aan te zetten zelf de orde te bewaren en een vroege en gepaste interventie bij opkomende veiligheidsproblemen of -risico's vergemakkelijkt.

De resolutie van de Raad betreffende een handboek met aanbevelingen voor het voorkomen en beheren van geweld en ongeregeldheden rond voetbalwedstrijden met een internationale dimensie, waarbij ten minste één lidstaat is betrokken, bevat, door het beschrijven van goede werkwijzen voor contacten tussen politie en supporters, nadere sturing over dit thema (7).

HOOFDSTUK 7

7.   Communicatie- en mediastrategie

7.1.   Communicatiestrategie

Een doeltreffende en transparante communicatiestrategie maakt integraal deel uit van een succesvol veiligheids- en beveiligingsconcept voor voetbalwedstrijden, toernooien en andere sportevenementen met een internationale dimensie.

De politie-instanties van het gastland dienen derhalve nauw met de overheids- en lokale instanties, de voetbalautoriteiten/organisatoren, de media en de supportersgroepen samen te werken bij de voorbereiding en aflevering van een alomvattende multidisciplinaire communicatiestrategie.

Een doeltreffende multidisciplinaire strategie is een cruciaal aspect van ongeacht welke communicatiestrategie; aldus wordt aan alle partijen, en met name aan de bezoekende supporters belangrijke informatie verstrekt, bijvoorbeeld reisadvies, toegangsroutes tot het stadion, toepasselijke wetgeving en tolerantieniveaus voor gedrag.

De centrale doelstelling moet zijn een positief beeld te scheppen van het evenement bij de thuissupporters en de bezoekende supporters, de lokale gemeenschappen, het algemene publiek en de personen die deelnemen aan de veiligheids- en beveiligingsactiviteiten. Op die manier kan voor alle betrokkenen een uitnodigende omgeving worden geschapen, wat de veiligheids- en beveiligingsrisico's aanzienlijk inperkt.

7.2.   Mediastrategie

De mediastrategie van de politie (en de bredere multidisciplinaire strategie) moet ten minste de volgende doelstellingen nastreven:

—	op een proactieve, open en transparante manier informatie verstrekken;

—	op een geruststellende en positieve manier informatie verstrekken over voorbereidingen inzake veiligheid en beveiliging;

—	aangeven dat de politie de intentie heeft de rechtmatige activiteiten van de supporters vlot te laten verlopen;

—	duidelijk maken welke gedragingen de politie niet zal dulden;

—	over elke gebeurtenis zo spoedig mogelijk deskundige informatie verstrekken.

De politie moet nauw met de overheids- en lokale instanties, de voetbalautoriteiten/organisatoren en, in voorkomend geval, de supportersgroepen samenwerken bij het opstellen en uitdragen van een multidisciplinaire mediastrategie, waarin:

—	het positieve imago van het evenement proactief wordt bevorderd;

—	de verantwoordelijkheden van de politie en partnerinstanties duidelijk zijn toegewezen, en met name wordt aangegeven wie de leiding heeft in de contacten met de media over de diverse aspecten van veiligheid en beveiliging (en meer);

—	gezamenlijke achtergrond- en briefinginformatie wordt verstrekt aan alle persvoorlichters van de politie en de partnerinstanties (het briefingmateriaal moet regelmatig worden geactualiseerd, teneinde rekening te houden met terugkerende thema's of vragen en nieuwe risico's of evenementen);

—	ervoor wordt gezorgd dat op gezette tijden feitelijke informatie wordt verspreid onder de media en/of op het internet, in de aanloop naar, tijdens en na het evenement;

—	op gezette tijden de mogelijkheid wordt geboden voor pers-/mediabriefings;

—	rekening wordt gehouden met de behoeften/interesses van de verschillende categorieën van journalisten/media.

HOOFDSTUK 8

8.   Vergaderingen van EU-experts inzake veiligheid en beveiliging op voetbalgebied

Het is zeer aan te bevelen dat elk voorzitterschap van de EU een bijeenkomst houdt van deskundigen op het gebied van belangrijke sportevenementen, en over de resultaten daarvan en over de lopende werkzaamheden van de deskundigengroep verslag uitbrengt aan de Groep rechtshandhaving.

Tevens is het dienstig dat elk voorzitterschap optreedt als gastheer voor een bijeenkomst van de Europese denktank van veiligheids- en beveiligingsdeskundigen op voetbalgebied, teneinde:

—	relevante documenten op te stellen ter bespreking door de Groep deskundigen op het gebied van belangrijke sportevenementen;

—	het werkprogramma voor de Groep deskundigen op het gebied van belangrijke sportevenementen op te stellen en de uitvoering ervan te monitoren;

—	nieuwe tendensen/ontwikkelingen in het supportersgedrag en aanverwante risico's te monitoren;

—	het werk van het Europees NIV-netwerk te monitoren en te faciliteren;

—	goede praktijken op het gebied van internationale politiesamenwerking, politiestrategieën en politietactiek voor voetbalevenementen te delen;

—	samen te werken met partnerinstellingen bij het promoten van de opstelling van een geïntegreerde multidisciplinaire benadering van voetbalgerelateerde veiligheid, beveiliging en gastvrijheid, en

—	alle andere onderwerpen aan de orde te stellen die in dit verband van belang en relevant kunnen zijn.

HOOFDSTUK 9

9.   Lijst van relevante documenten over de veiligheid en de beveiliging van voetbalevenementen

9.1.   Door de Raad van de Europese Unie aangenomen documenten

1.

Aanbeveling van de Raad van 30 november 1993 over de verantwoordelijkheid van de organisatoren van sportmanifestaties (10550/93).

2.

Aanbeveling van de Raad van 22 april 1996 betreffende richtsnoeren ter voorkoming en beteugeling van ongeregeldheden rond voetbalwedstrijden; met als bijlage een modelformulier voor de uitwisseling van politiële inlichtingen over voetbalvandalen (PB C 131 van 3.5.1996, blz. 1).

3.

Gemeenschappelijk Optreden van de Raad van 26 mei 1997 met betrekking tot de samenwerking op het terrein van de openbare orde en veiligheid (PB L 147 van 5.6.1997, blz. 1);

4.

Resolutie van de Raad van 9 juni 1997 over voorkoming en beteugeling van voetbalvandalisme door ervaringsuitwisseling, stadionverboden en mediabeleid (PB C 193 van 24.6.1997, blz. 1).

5.

Resolutie van de Raad van 21 juni 1999 betreffende een handboek voor de internationale politiesamenwerking en maatregelen ter voorkoming en bestrijding van geweld en ongeregeldheden rond internationale voetbalwedstrijden (PB C 196 van 13.7.1999, blz. 1).

6.

Resolutie van de Raad van 6 december 2001 betreffende een handboek met aanbevelingen voor de internationale politiesamenwerking en maatregelen ter voorkoming en bestrijding van geweld en ongeregeldheden rond voetbalwedstrijden met een internationale dimensie waarbij ten minste één lidstaat is betrokken (PB C 22 van 24.1.2002, blz. 1).

7.

Besluit van de Raad van 25 april 2002 inzake veiligheid naar aanleiding van voetbalwedstrijden met een internationale dimensie (PB L 121 van 8.5.2002, blz. 1).

8.

Resolutie van de Raad van 17 november 2003 met het oog op de oplegging in de lidstaten van een stadionverbod bij voetbalwedstrijden met een internationale dimensie (PB C 281 van 22.11.2003, blz. 1).

9.

Resolutie van de Raad van 4 december 2006 betreffende een handboek met aanbevelingen voor de internationale politiesamenwerking en maatregelen ter voorkoming en bestrijding van geweld en ongeregeldheden rond voetbalwedstrijden met een internationale dimensie waarbij ten minste één lidstaat is betrokken (PB C 322 van 29.12.2006, blz. 1).

10.

Besluit 2007/412/JBZ van de Raad van 12 juni 2007 tot wijziging van Besluit 2002/348/JBZ inzake veiligheid naar aanleiding van voetbalwedstrijden met een internationale dimensie (PB L 155 van 15.6.2007, blz. 76).

11.

Resolutie van de Raad van 3 juni 2010 betreffende een handboek met aanbevelingen voor de internationale politiesamenwerking en maatregelen ter voorkoming en bestrijding van geweld en ongeregeldheden rond voetbalwedstrijden met een internationale dimensie waarbij ten minste één lidstaat is betrokken (PB C 165 van 24.6.2010, blz. 1).

9.2.   Door de Raad van Europa aangenomen documenten

1.

Verdrag van de Raad van Europa inzake een integrale benadering van veiligheid, beveiliging en gastvrijheid bij voetbalwedstrijden en andere sportevenementen (2016).

2.

Aanbeveling 1/2015 van het Permanent Comité inzake veiligheid, beveiliging en gastvrijheid bij voetbalwedstrijden en andere sportevenementen (geconsolideerde versie).

---

(1)  Een risicoanalyse houdt in dat een profiel wordt opgesteld van supporters van nationale ploegen en clubs, waaronder risicogroepen, hun gedrag jegens andere supporters in binnen- en buitenland, met inbegrip van lokale bevolkingsgroepen, en de omstandigheden die een mogelijk risico kunnen vergroten (daaronder begrepen het contact met politie en stewards).

(2)  De website van het NIV is een uitsluitend voor NIV's toegankelijke sterk beveiligde website die informatie bevat over voetbalwedstrijden met een internationale dimensie (bv. overzicht van de betrokken clubs, verslagen van voor en na de wedstrijd).

(3)  Besluit 2008/615/JBZ van de Raad van 23 juni 2008 inzake de intensivering van de grensoverschrijdende samenwerking, in het bijzonder ter bestrijding van terrorisme en grensoverschrijdende criminaliteit (PB L 210 van 6.8.2008, blz. 1).

(4)  Besluit 2008/616/JBZ van de Raad van 23 juni 2008 betreffende de uitvoering van Besluit 2008/615/JBZ inzake de intensivering van de grensoverschrijdende samenwerking, in het bijzonder ter bestrijding van terrorisme en grensoverschrijdende criminaliteit (PB L 210 van 6.8.2008, blz. 12)

(5)  Een studie uit 2014 bevestigt dat de gemiddelde kosten laag zijn en een goede investering van de begrotingsmiddelen van de politie vormen:

—	de gemiddelde kosten voor het ontvangen van een bezoekende delegatie bedroegen 282 EUR per delegatie inclusief logies- en binnenlandse reiskosten;

—	de gemiddelde kosten voor het inzetten van een politiedelegatie bedroegen 850 EUR per delegatie, inclusief internationale reiskosten en uitgaven van de politieambtenaren.

(Zie ook de resolutie van de Raad in document 11908/16, met betrekking tot de kosten van het ontvangen en inzetten van bezoekende politiedelegaties bij voetbalwedstrijden (en andere sportevenementen) met een internationale dimensie, waarbij ten minste één lidstaat is betrokken).

(6)  Zie de artikelen 21 en 22 van het Prümbesluit inzake wettelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid.

(7)  Doc. 11907/16.