VERORDENING (EG) Nr. 1990/2006 VAN DE RAAD

van 21 december 2006

inzake de uitvoering van Protocol nr. 4 bij de Akte van toetreding tot de Europese Unie van Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slovenië, Slowakije en Tsjechië met betrekking tot de kerncentrale van Ignalina in Litouwen „Ignalina-programma”

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op de Toetredingsakte van 2003, en met name op artikel 56 en Protocol nr. 4,

Gelet op Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad van 25 juni 2002 houdende het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Gemeenschappen (1) (hierna „het Financieel Reglement” genoemd),

Gelet op Verordening (EG, Euratom) nr. 2342/2002 van de Commissie van 23 december 2002 tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften van Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad houdende het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Gemeenschappen (2),

Gezien het voorstel van de Commissie,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)

De Europese Unie heeft zich ertoe verbonden aanvullende communautaire steun te blijven verlenen ten behoeve van de ontmanteling door Litouwen van de kerncentrale van Ignalina, ook na de toetreding van Litouwen tot de Europese Unie voor de periode tot 2006 en daarna. Deze verbintenis is formeel neergelegd in het bij de Toetredingsakte van 2003 gevoegde Protocol nr. 4, dat betrekking heeft op de centrale van Ignalina in Litouwen.

(2)

Gelet op dit blijk van solidariteit van de Unie heeft Litouwen toegezegd reactor 1 en reactor 2 van de kerncentrale van Ignalina respectievelijk vóór 2005 en uiterlijk op 31 december 2009 te zullen sluiten en vervolgens te zullen ontmantelen. Hiertoe is voor de periode 2004-2006 een steunprogramma opgezet dat de beschikking heeft gekregen over een begroting van 285 miljoen EUR.

(3)

De ontmanteling van de kerncentrale van Ignalina, met twee van de voormalige Sovjet-Unie geërfde reactoren van het RBMK-type met een vermogen van 1 500 MW, is een ongekend grootscheepse onderneming die voor Litouwen een uitzonderlijk zware financiële last met zich brengt welke niet in verhouding staat tot de omvang en de economische draagkracht van het land. Die ontmanteling zal ook na afloop van de huidige financiële vooruitzichten van de Gemeenschap nog voortgaan.

(4)	Krachtens Protocol nr. 4 wordt het Ignalina-programma ononderbroken voortgezet en verlengd tot na 2006, overeenkomstig de procedure van artikel 56 van de Toetredingsakte van 2003. Dit verlengde programma zal gebaseerd zijn op dezelfde elementen en beginselen als het programma 2004-2006.

(5)	Het is bijgevolg noodzakelijk om uitvoeringsbepalingen vast te stellen voor de aanvullende communautaire steun voor de periode 2007-2013 teneinde de gevolgen van de sluiting en de ontmanteling van de kerncentrale van Ignalina te ondervangen.

(6)

Overeenkomstig Protocol nr. 4 zullen voor de periode van de volgende financiële vooruitzichten de algemene gemiddelde vastleggingen in het kader van het verlengde Ignalina-programma toereikend zijn. De programmering van deze middelen zal gebaseerd zijn op de feitelijke betalingsbehoeften en opnamecapaciteit.

(7)

Protocol nr. 4 voorziet in verschillende uitvoeringstrajecten voor steunverlening om bovengenoemde doelstellingen te bereiken, onder meer de directe verlening van steun aan Litouwen via een nationaal beheersorgaan dat bevoegd is voor volledig gedecentraliseerd beheer en in de periode 2004-2006 de jaarprogramma's heeft uitgevoerd. Derhalve beschikt Litouwen over een geschikte nationale uitvoeringsstructuur voor de toepassing van de in Protocol nr. 4 bedoelde uitvoeringsmaatregelen door een nationaal agentschap, in overeenstemming met de delegatie van taken tot uitvoering van de begroting krachtens artikel 53, lid 2, en artikel 54, lid 2, onder c), van het Financieel Reglement

(8)	Sinds verscheidene jaren bestaan er internationale steunfondsen voor ontmantelingswerkzaamheden die beheerd worden door de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling. Daarvan is de Gemeenschap, via het Phare-programma, de voornaamste contribuant.

(9)	Het is bijgevolg passend om ten laste van de communautaire begroting een som vast te leggen voor de financiering van de ontmanteling van de kerncentrale van Ignalina gedurende de periode van 2007 tot en met 2013.

(10)	Die financiële steun kan, evenals in het verleden, beschikbaar worden gesteld in de vorm van een bijdrage van de Gemeenschap aan het Internationale Steunfonds voor de ontmanteling van Ignalina, dat beheerd wordt door de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling.

(11)	Het Ignalina-programma omvat ook maatregelen die ertoe moeten bijdragen dat het personeel van de centrale een hoog niveau van operationele veiligheid van de kerncentrale van Ignalina kan handhaven in de perioden voorafgaand aan de sluiting en tijdens de ontmanteling van beide reactoren.

(12)

Een van de opdrachten van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling is het beheer van de openbare middelen die worden toegekend aan de programma's voor de ontmanteling van nucleaire installaties, alsmede de follow-up van het financiële beheer van die programma's teneinde de benutting van de openbare middelen te optimaliseren. Voorts voert de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling begrotingstaken uit die haar zijn toevertrouwd door de Commissie overeenkomstig het bepaalde in artikel 53, lid 7, van het Financieel Reglement.

(13)	De ontmanteling van de kerncentrale van Ignalina zal verlopen overeenkomstig de geldende milieuwetgeving, met name Richtlijn 85/337/EEG van de Raad van 27 juni 1985 betreffende de milieueffectbeoordeling van bepaalde openbare en particuliere projecten (3).

(14)

Het financiële referentiebedrag in de zin van punt 38 van het Interinstitutioneel Akkoord van 17 mei 2006 tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie betreffende de begrotingsdiscipline en een goed financieel beheer (4) is opgenomen in deze verordening voor de gehele looptijd van het programma zonder dat dit afbreuk doet aan de in het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap omschreven bevoegdheden van de begrotingsautoriteit.

(15)	De voor de uitvoering van deze verordening vereiste maatregelen dienen te worden vastgesteld overeenkomstig Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden (5),

HEEFT DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

Artikel 1

Bij deze verordening worden de bepalingen vastgesteld voor de uitvoering in de periode 2007-2013 van Protocol nr. 4 bij de Toetredingsakte van 2003 betreffende de kerncentrale van Ignalina in Litouwen.

Overeenkomstig artikel 3 van Protocol nr. 4 waarborgen deze uitvoeringsbepalingen de ononderbroken voortzetting en verlenging van het Ignalina-programma.

Artikel 2

Het Ignalina-programma omvat onder meer maatregelen ter ondersteuning van de ontmanteling van de kerncentrale van Ignalina zonder vermindering van de nucleaire veiligheid, maatregelen ter ondersteuning van de met de nucleaire veiligheid belaste autoriteiten wanneer zij veiligheidsbeoordelingen uitvoeren en vergunningen voor ontmantelingsprojecten afgeven, maatregelen voor aanpassing aan de milieueisen overeenkomstig het acquis en voor modernisering van de conventionele elektriciteitsopwekkingscapaciteit ter vervanging van de productiecapaciteit van de twee reactoren van de kerncentrale van Ignalina en andere maatregelen die voortvloeien uit het besluit tot sluiting en ontmanteling van deze centrale en die bijdragen tot de noodzakelijke herstructurering, aanpassing aan de milieueisen en modernisering van de sectoren voor de productie, het transport en de distributie van energie in Litouwen, alsook tot de verbetering van de energievoorzieningszekerheid en van de energie-efficiëntie in Litouwen.

Het Ignalina-programma omvat ook maatregelen die ertoe moeten bijdragen dat het personeel van de centrale een hoog niveau van operationele veiligheid van de kerncentrale van Ignalina kan handhaven in de perioden voorafgaand aan de sluiting en tijdens de ontmanteling van beide reactoren.

Artikel 3

1.   Voor de periode die loopt van 1 januari 2007 tot en met 31 december 2013 belopen de financiële middelen voor de uitvoering van het in artikel 2 bedoelde Ignalina-programma 837 miljoen EUR in lopende prijzen (6).

2.   De jaarlijkse kredieten worden door de begrotingsautoriteit toegestaan binnen de grenzen van het financiële kader.

3.   Het bedrag van de aan het Ignalina-programma toegekende kredieten kan in de loop van de periode van 1 januari 2007 tot en met 31 december 2013 worden herzien om rekening te houden met de voortgang bij de uitvoering van het programma en te waarborgen dat bij de programmering van de financiële middelen wordt uitgegaan van de feitelijke betalingsbehoeften en opnamecapaciteit.

Artikel 4

De bijdrage in het kader van het Ignalina-programma kan voor bepaalde maatregelen tot 100 % van de totale uitgaven belopen. Alles moet in het werk worden gesteld om, enerzijds, de medefinanciering in het kader van de pretoetredingssteun en de bijstand die in de periode 2004-2006 is verleend voor de ontmantelingswerkzaamheden van Litouwen voort te zetten en om, anderzijds, en waar nodig, medefinanciering uit andere bronnen aan te trekken.

Artikel 5

1.   De maatregelen in het kader van het Ignalina-programma worden vastgesteld en uitgevoerd overeenkomstig artikel 53, lid 2, en artikel 54, lid 2, onder c), van het Financieel Reglement.

2.   De financiële steun voor maatregelen in het kader van het Ignalina-programma of delen daarvan kan beschikbaar worden gesteld in de vorm van een bijdrage van de Gemeenschap aan het Internationale Steunfonds voor de ontmanteling van Ignalina, dat beheerd wordt door de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling.

3.   De maatregelen en de financiële steun in het kader van het Ignalina-programma worden goedgekeurd overeenkomstig artikel 4 van Besluit 1999/468/EG.

Artikel 6

1.   Overheidssteun uit nationale, communautaire en internationale bronnen:

—	voor de aanpassing aan de milieueisen overeenkomstig het acquis en de modernisering van de Litouwse thermische centrale in Elektrenai als belangrijkste vervanging voor de opwekkingscapaciteit van de twee reactoren van de Ignalina-kerncentrale, en

—	voor de ontmanteling van de kerncentrale van Ignalina,

dient verenigbaar te zijn met de interne markt zoals omschreven in het EG-Verdrag.

2.   Overheidssteun uit nationale, communautaire en internationale bronnen ter ondersteuning van de inspanningen van Litouwen om de gevolgen van de sluiting en ontmanteling van de kerncentrale van Ignalina te ondervangen, mag voor elk afzonderlijk geval geacht worden — in het kader van het EG-Verdrag — verenigbaar te zijn met de interne markt, met name wanneer het gaat om steun ter verbetering van de energievoorzieningszekerheid.

Artikel 7

Onverminderd artikel 1 van Protocol nr. 4 is tot en met 31 december 2012 de algemene vrijwaringsclausule zoals bedoeld in artikel 37 van de Toetredingsakte van 2003 van toepassing indien de energievoorziening in Litouwen wordt verstoord.

Artikel 8

1.   De Commissie kan de aanwending van de steun doen onderwerpen aan een audit die rechtstreeks wordt uitgevoerd door haar eigen personeel, dan wel door een bevoegde externe organisatie van haar keuze. Deze audits kunnen worden uitgevoerd tijdens de volledige looptijd van de overeenkomst en tijdens een periode van vijf jaar vanaf de datum waarop het saldo van het steunbedrag is betaald. De auditresultaten kunnen er eventueel toe leiden dat de Commissie besluiten tot terugvordering neemt.

2.   Het personeel van de Commissie en de door de Commissie gemachtigde externe personen hebben op passende wijze toegang tot met name de kantoren van de begunstigde, alsook tot alle noodzakelijke gegevens, ook in elektronische vorm, om deze audits tot een goed einde te brengen.

De Europese Rekenkamer heeft dezelfde rechten als de Commissie en met name het recht van toegang.

Om de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen tegen fraude en andere onregelmatigheden te beschermen is het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) gemachtigd om krachtens Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 van de Raad van 11 november 1996 betreffende de controles en verificaties ter plaatse die door de Commissie worden uitgevoerd ter bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen tegen fraudes en andere onregelmatigheden (7) ter plaatse controles en verificaties in het kader van het programma uit te voeren.

3.   Voor de in dit besluit bedoelde communautaire acties wordt onder het in artikel 1, lid 2, van Verordening (EG, Euratom) nr. 2988/95 van de Raad van 18 december 1995 betreffende de bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen (8) genoemde begrip „onregelmatigheid” elke inbreuk op het Gemeenschapsrecht of een niet-nakoming van een contractuele verplichting verstaan als gevolg van een handeling of nalatigheid van een rechtspersoon waardoor de algemene begroting van de Gemeenschappen, een door de Gemeenschappen beheerde begroting of een door een andere internationale organisatie voor rekening van de Gemeenschap beheerde begroting wordt of zou kunnen worden benadeeld door een onverschuldigde uitgave.

4.   In de overeenkomsten tussen de Gemeenschap en de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling betreffende de communautaire bijdrage aan het Internationale Steunfonds voor de ontmanteling van Ignalina zijn passende bepalingen opgenomen teneinde de financiële belangen van de Gemeenschap te beschermen tegen fraude, corruptie en andere onregelmatigheden en de Commissie, het OLAF en de Rekenkamer in de gelegenheid te stellen controles ter plaatse uit te voeren.

Artikel 9

De Commissie ziet toe op de uitvoering van deze verordening en brengt op gezette tijden verslag uit aan het Europees Parlement en de Raad. Zij voert een tussentijdse evaluatie uit overeenkomstig de bepalingen van artikel 3.

Artikel 10

Deze verordening treedt in werking op de twintigste dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie.