31991D0315

BESLUIT VAN DE RAAD van 26 juni 1991 tot instelling van een programma van speciaal op het afgelegen en insulaire karakter van Madeira en de Azoren afgestemde maatregelen (Poseima) (91/315/EEG)

DE RAAD VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Economische Gemeenschap, inzonderheid op de artikelen 43, 113 en 235,

Gelet op de Akte van Toetreding van Spanje en Portugal, inzonderheid op artikel 234, lid 3,

Gezien het gewijzigd voorstel van de Commissie (1),

Gezien het advies van het Europese Parlement (2),

Gezien het advies van het Economisch en Sociaal Comité (3),

Overwegende dat de Portugese autonome gebieden van de Azoren en Madeira op grond van de Toetredingsakte politiek en economisch in de Gemeenschap zijn geïntegreerd; dat in de Toetredingsakte evenwel door middel van gerichte afwijkingen bij de toepassing van de maatregelen in het raam van de gemeenschappelijke beleidsterreinen de specifieke omstandigheden van deze gebieden werden erkend;

Overwegende dat de Lid-Staten in een aan de Toetredingsakte gehechte gemeenschappelijke verklaring de Instellingen van de Gemeenschap hebben uitgenodigd bijzondere aandacht te hechten aan de politiek van ontwikkeling van de beide archipels "die tot doel heeft de handicaps van deze gebieden, welke voortvloeien uit het feit dat zij ver van het Europese continent zijn gelegen, een bijzondere bergachtige structuur bezitten, ernstige tekortkomingen op het gebied van de infrastructuur kennen en economisch een achterstand hebben, te overwinnen";

Overwegende dat het Europese Parlement in zijn resolutie van 14 april 1989 betreffende de programma's van de Gemeenschap ten behoeve van de Portugese autonome gebieden (4) heeft gesteld dat van de zijde van de Gemeenschap de insulaire aard en de extreem perifere ligging van de Azoren en van Madeira een specifieke behandeling rechtvaardigen;

Overwegende dat de Azoren en Madeira te kampen hebben met een aanzienlijke structurele achterstand, die nog wordt verergerd door bepaalde factoren (de insulariteit, het verafgelegen zijn, de geringe oppervlakte, het moeilijke reliëf en klimaat), welke vanwege de duurzaamheid en het gecumuleerde effect daarvan de economische en sociale ontwikkeling van deze beide archipels zwaar belasten, weshalve zij tot de minst begunstigde gebieden van de Gemeenschap moeten worden gerekend; dat vanwege deze bijzondere problemen de bijstand van de Gemeenschap dient te worden opgevoerd om ervoor te zorgen dat de Azoren en Madeira aan de dynamiek van de interne markt ten volle deel hebben; dat bedoelde bijstand van de Gemeenschap enerzijds tot uitdrukking komt in bijstandsverlening door de Structuurfondsen die in het kader van de aan de zogeheten gebieden van doelstelling nr. 1 toegekende prioriteit werden herzien, en anderzijds door op aanvullende wijze bij de toepassing van de takken van gemeenschappelijk beleid met de specifieke problemen van de Azoren en Madeira rekening te houden, waarbij de aanpak wordt gevolgd die de Gemeenschap ten aanzien van de gebieden aan de uiterste periferie toepast, en waarvan de vaststelling en toepassing van het Poseidom-programma ten aanzien van de Franse overzeese departementen de eerste concrete uiting is;

Overwegende dat het in aanmerking nemen van de specifieke problemen van de Azoren en Madeira bij de toepassing van de maatregelen van gemeenschappelijk beleid een globale en plurisectoriële aanpak vereist; dat hierbij een samenhangende gedragslijn dient te worden gevolgd in het kader van een algemeen actieprogramma dat maatregelen van wetgevende aard en financiële verbintenissen omvat;

Overwegende dat de uitvoering van dit programma gestalte zal dienen te krijgen door de vaststelling van de nodige besluiten vóór 31 december 1992 door, naar gelang van het geval, de Raad of de Commissie; dat, gezien de problemen van duurzame aard die voor de Azoren en Madeira kenmerkend zijn, de toepassing van bepaalde delen van dit programma ook nog na het voltooiingsproces van de interne markt zal kunnen voortgaan;

Overwegende dat dit programma dient te zijn gebaseerd op het tweeledige beginsel dat de Azoren en Madeira enerzijds deel uitmaken van de Gemeenschap en anderzijds erkenning vergen van hun regionale realiteit, welke samenhangt met hun bijzondere geografische ligging;

Overwegende dat de maatregelen van dit programma de mogelijkheid moeten bieden met de specifieke omstandigheden en problemen van de Azoren en Madeira rekening te houden, zonder daarbij afbreuk te doen aan de integriteit en de samenhang van de communautaire rechtsorde; dat de economische gevolgen van de specifieke maatregelen derhalve tot het grondgebied van de Azoren en Madeira beperkt moeten blijven, zonder rechtstreeks de werking van de gemeenschappelijke markt ongunstig te beïnvloeden;

Overwegende dat de takken van het gemeenschappelijke beleid reeds talrijke instrumenten en programma's omvatten waarmede aan bepaalde specifieke problemen en omstandigheden van de Azoren en Madeira het hoofd kan worden geboden, met name op het gebied van de visserij, de energievoorziening, het milieu en het ambacht of op dat van onderzoek en ontwikkeling; dat moet worden toegezien op het waarborgen van optimaal gebruik van deze instrumenten en programma's ten behoeve van de Azoren en Madeira, met name door de toepassing daarvan in deze afgelegen gebieden te vergemakkelijken en passende maatregelen voor technische bijstand te ontwikkelen;

Overwegende dat bij de communautaire regelgeving rekening dient te worden gehouden met de specifieke kenmerken van de Azoren en Madeira en dat door die regelgeving de economische en sociale ontwikkeling ervan moet worden bevorderd, in het bijzonder op gebieden waarop de kwetsbaarheid van deze eilanden zich bijzonder sterk laat gevoelen, zoals de vervoersector, de visserij, de belastingen, de sociale sector, onderzoek en ontwikkeling of de bescherming van het milieu met name gezien het feit dat de Azoren en Madeira in bijzondere mate aan de gevaren van ecologische of natuurrampen zijn blootgesteld;

Overwegende dat op belastinggebied met de specifieke omstandigheden van de Azoren en Madeira rekening dient te worden gehouden door deze gebieden een bijzondere regeling voor indirecte belastingen toe te staan, die met de voorschriften van het Verdrag verenigbaar is en tot hun economische en sociale ontwikkeling kan bijdragen;

Overwegende dat het van belang is in het kader van de richtlijnen van het gemeenschappelijk vervoerbeleid over geregelde en zo goedkoop mogelijke vervoersmiddelen te beschikken om de aan het afgelegen en insulaire karakter van deze eilanden verbonden nadelen te verhelpen; dat het luchtvervoer een instrument voor regionale ontwikkeling vormt; dat met name in het kader van het partnerschap naar de geschiktste vormen van een grotere liberalisatie moet worden gezocht;

Overwegende dat de uitzonderlijke geografische ligging van de Azoren en Madeira ten opzichte van de bronnen voor de voorziening met toegeleverde produkten van bepaalde, voor dagelijks verbruik en voor verwerking op beide archipels essentiële voedingssectoren in die gebieden hoge kosten met zich brengt die voor deze sectoren een ernstige handicap vormen; dat hiertoe in een specifieke regeling voor de bevoorrading met de betrokken produkten moet worden voorzien binnen de grenzen van de behoeften van de markt van de beide betrokken archipels en rekening houdend met de lokale produktie en met de traditionele handelsstromen;

Overwegende dat in vergelijking met de gebieden op het Portugese vasteland de uitzonderlijk afgelegen ligging van de Azoren en Madeira ten opzichte van hun bronnen voor de voorziening met geraffineerde aardolieprodukten, te zamen met de grote afhankelijkheid van hun energievoorziening van deze produkten en de versnippering van hun markt, voor de bevoorrading van deze gebieden aanzienlijke extra kosten meebrengt; dat deze extra kosten op het ogenblik door de begrotingen van deze gebieden worden gedragen, hetgeen in even sterke mate hun mogelijkheden voor de bevordering van hun economische en sociale ontwikkeling beperkt; dat deze extra kosten dienen te worden gecompenseerd door een tijdelijke bijstand van de Gemeenschap, die met de uitvoering door de beide betrokken gebieden van programma's ter bevordering van investeringen voor energiebesparing en ontwikkeling van vernieuwbare energiebronnen ter plaatse gepaard dient te gaan, ten einde in de situatie van de vraag naar en het aanbod van energie op deze eilanden verbetering te brengen;

Overwegende dat de belastingvrije zones voor insulaire en verafgelegen gebieden, zoals de Azoren en Madeira, een aantrekkelijk instrument voor economische ontwikkeling kunnen vormen; dat, gezien de bijzondere geografische situatie van de Azoren en Madeira, douanemaatregelen een voor de op de belastingvrije zones van de Azoren en Madeira van toepassing zijnde regeling geschikt middel kunnen blijken;

Overwegende dat de externe afhankelijkheid van de Azoren en Madeira van de bronnen voor hun voorziening met ijzer- en staalprodukten rechtvaardigt dat bijzondere aandacht wordt besteed aan het kunnen handhaven van redelijke prijzen voor de betrokken produkten op de beide archipels;

Overwegende dat de specifieke produktieomstandigheden op de Azoren en Madeira ertoe nopen bij de toepassing van het gemeenschappelijk landbouwbeleid de bijzondere aspecten hiervan in aanmerking te nemen; dat hiertoe voor de ondersteuning van de sectoren groenten en fruit en levende planten en bloemen in adequate maatregelen moet worden voorzien; dat deze maatregelen met name de ontwikkeling van tropische produkten mogelijk moeten maken; dat gezien het grote economische en sociale belang dat de bananencultuur op Madeira heeft, in dit kader aan deze cultuur bijzondere aandacht moet worden besteed, waarbij rekening moet worden gehouden met de aan het ecologische en landschapsevenwicht van dit gebied verbonden aspecten; dat, gelet op het overwegende belang van de zuivelsector voor de economische activiteit van de Azoren en de moeilijk te vervangen rol ervan als factor voor de instandhouding van de actieve bevolking in de archipel, ook in andere marktgerichte maatregelen of in maatregelen van structurele aard voor deze traditionele lokale produktie moet worden voorzien;

Overwegende dat maatregelen dienen te worden getroffen in de visserijsector, gelet op het economisch en sociaal belang daarvan voor de beide archipels;

Overwegende dat het grote sociale belang dat met de handhaving van ambachtelijke activiteiten in de beide gebieden is verbonden, vereist dat waar specifieke maatregelen door de Gemeenschap ter zake worden genomen, de complementariteit met de maatregelen waarin reeds in het kader van het communautaire bestek werd voorzien, in acht wordt genomen; dat deze maatregelen moeten zijn gericht op de bevordering van de beroepsopleiding, op de toegang tot en het gebruik van nieuwe technologieën alsmede op de toegang tot nieuwe markten;

Overwegende dat de opstelling, de toepassing, het volgen en de beoordeling van de maatregelen waarin dit programma voorziet, een partnerschap tussen de Commissie en de bevoegde nationale en lokale autoriteiten vereisen; dat door dit partnerschap de maatregelen waarin het programma voorziet en die welke op nationaal en lokaal niveau worden genomen, elkaar moeten kunnen aanvullen;

Overwegende dat Portugal en de betrokken gebieden bij de opstelling van nieuwe regionale ontwikkelingsplannen rekening moeten houden met de maatregelen en acties waarin door dit programma wordt voorzien; dat de Commissie in het kader van haar bevoegdheden erop zal toezien dat voor de coherentie van dit programma met de bijstandsverlening uit hoofde van de Structuurfondsen en de andere communautaire financiële instrumenten zorg wordt gedragen,

BESLUIT:

Artikel 1

1. Hierbij wordt een actieprogramma voor Madeira en de Azoren ingesteld, Poseima (programma van speciaal op het afgelegen en insulaire karakter van Madeira en de Azoren afgestemde maatregelen) genaamd, dat in de bijlage is opgenomen. Het heeft betrekking op wettelijke maatregelen en op financiële verbintenissen.

2. De Raad stelt in het kader van de hem door het Verdrag verleende bevoegdheden de voor de uitvoering van dit programma nodige bepalingen vast en verzoekt de Commissie hem zo spoedig mogelijk daartoe strekkende voorstellen voor te leggen.

Artikel 2

De financiële middelen die de uitvoering van de in dit programma bedoelde maatregelen met betrekking tot de landbouwstructuren, de energievoorziening en het ambacht mogelijk maken, worden in het kader van de jaarlijkse begrotingsprocedures vastgelegd.

Artikel 3

Dit besluit wordt van kracht op 1 juli 1991.

Artikel 4

Dit besluit wordt bekendgemaakt in het Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen.

Gedaan te Luxemburg, 26 juni 1991. Voor de Raad

De Voorzitter

R. STEICHEN

(1) PB nr. C 81 van 26. 3. 1991, blz. 8.

(2) PB nr. C 158 van 17. 6. 1991.

(3) Advies uitgebracht op 30 mei 1991 (nog niet bekendgemaakt in het Publikatieblad).

(4) PB nr. C 120 van 16. 5. 1989, blz. 321.

BIJLAGE

PROGRAMMA VAN SPECIAAL OP HET AFGELEGEN EN INSULAIRE KARAKTER VAN MADEIRA EN DE AZOREN AFGESTEMDE MAATREGELEN (Poseima)

TITEL I

Algemene beginselen

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

TITEL II

Optimaal gebruik van de bestaande beleidsmaatregelen en instrumenten

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

TITEL III

Toepassing van het gemeenschappelijk beleid op de Azoren en Madeira

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

TITEL IV

Specifieke maatregelen om met de bijzondere geografische ligging van de betrokken gebieden rekening te houden

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

TITEL V

Specifieke maatregelen ten behoeve van de produktie van Madeira en de Azoren

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

TITEL VI

Slotbepaling

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

(1) PB nr. L 376 van 31. 12. 1986, blz. 7.

(2) PB nr. L 380 van 31. 12. 1990, blz. 1.

(3) PB nr. L 388 van 30. 12. 1989, blz. 1.