(1)

De Unie is gebouwd op solidariteit, zowel tussen burgers als tussen lidstaten. Die universele en gemeenschappelijke waarde geeft richting aan de handelingen van de Unie en zorgt voor de eenheid die nodig is om het hoofd te bieden aan de huidige en toekomstige maatschappelijke uitdagingen. Jonge Europeanen willen daarbij helpen door hun solidariteit in de praktijk te brengen. In artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) wordt benadrukt dat solidariteit een van de beginselen is die essentieel zijn voor de Europese Unie. Ook artikel 21, lid 1, VEU verwijst naar het beginsel van solidariteit als een van de grondslagen van de externe actie van de Unie.

(2)

Rekening houdend met de forse toename van de wereldwijde humanitaire behoeften, moet solidariteit worden bevorderd tussen lidstaten en met derde landen die getroffen zijn door natuurrampen of door de mens veroorzaakte crises, mede om solidariteit nog meer te propageren en humanitaire hulp zichtbaarder te maken bij de burgers van de Unie.

(3)

Humanitair vrijwilligerswerk moet bijdragen tot een op behoeften gebaseerde humanitaire respons en aangestuurd worden door de Europese consensus over humanitaire hulp die is uiteengezet in de gemeenschappelijke verklaring van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, het Europees Parlement en de Europese Commissie getiteld “Europese consensus betreffende humanitaire hulp” (4). Het internationaal humanitair recht en het internationaal recht inzake de mensenrechten moeten worden bevorderd.

(4)

Waar passend moet rekening worden gehouden met de centrale en algemene coördinerende rol van het Bureau van de Verenigde Naties (VN) voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden bij het bevorderen van een samenhangende internationale respons op humanitaire crises.

(5)

Humanitair vrijwilligerswerk moet bijdragen tot een adequate humanitaire respons die het genderperspectief in het humanitaire beleid van de Unie versterkt en passende responsen op de specifieke behoeften van vrouwen en mannen van alle leeftijden bevordert. Humanitair vrijwilligerswerk moet rekening houden met de behoeften en capaciteiten van mensen die zich in de meest kwetsbare situaties bevinden, zoals vrouwen en kinderen, en de mensen die het meeste risico lopen.

(6)

Bij humanitair vrijwilligerswerk moet gestreefd worden naar effectievere en efficiëntere humanitaire hulp van de Unie, in overeenstemming met de beginselen van goed humanitair donorschap.

(7)

In de toespraak over de Staat van de Unie van 14 september 2016 werd benadrukt dat Europa moet investeren in jongeren en werd de oprichting aangekondigd van een Europees Solidariteitskorps, dat voor jongeren in de hele Unie mogelijkheden moet scheppen om een betekenisvolle bijdrage te leveren aan de samenleving, solidariteit te tonen en hun vaardigheden te ontwikkelen, waardoor zij niet alleen werkervaring kunnen opdoen, maar ook een uiterst waardevolle persoonlijke ervaring opdoen.

(8)

In haar mededeling “Een Europees Solidariteitskorps” van 7 december 2016 benadrukte de Commissie dat het nodig is de basis voor solidair werk in heel Europa te versterken, jongeren meer en betere mogelijkheden te bieden voor solidariteitsactiviteiten op een groot aantal gebieden, en nationale, regionale en lokale actoren te ondersteunen bij het aanpakken van verscheidene uitdagingen en crises. Met de mededeling nam een eerste fase van het Europees Solidariteitskorps een aanvang; daarbij werden financiële middelen krachtens verschillende programma’s van de Unie ingeschakeld om jongeren in de hele Unie mogelijkheden te bieden voor vrijwilligerswerk, stages of banen.

(9)

In het kader van deze verordening wordt solidariteit opgevat als een individueel en collectief gevoel van verantwoordelijkheid voor het algemeen belang, dat wordt geuit door middel van concrete activiteiten.

(10)

Humanitaire hulp verstrekken aan noodlijdende mensen en gemeenschappen buiten de Unie, op basis van de grondbeginselen van menselijkheid, neutraliteit, onpartijdigheid en onafhankelijkheid, is een belangrijke uiting van solidariteit.

(11)

De solidariteit met slachtoffers van crises en rampen in derde landen moet verder worden ontwikkeld. Daarnaast moeten humanitaire hulp en vrijwilligerswerk als levenslange activiteiten meer onder de aandacht worden gebracht en zichtbaarheid krijgen bij de burgers van de Unie.

(12)

De Unie en de lidstaten hebben zich ertoe verbonden de VN-Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling en de daaraan verbonden duurzameontwikkelingsdoelen te implementeren, zowel bij intern als bij extern optreden.

(13)

In zijn conclusies van 19 mei 2017 over het operationeel maken van de koppeling tussen humanitaire en ontwikkelingshulp, erkende de Raad dat de veerkracht moet worden vergroot door humanitaire hulp en ontwikkelingssamenwerking beter aan elkaar te koppelen, en door de operationele verbanden tussen de complementaire benaderingen van humanitaire hulp, ontwikkelingssamenwerking en conflictpreventie verder te versterken.

(14)

Jongeren moeten laagdrempelige en inclusieve kansen krijgen om deel te nemen aan solidariteitsactiviteiten. Die kunnen hun de mogelijkheid bieden hun betrokkenheid bij de gemeenschappen uit te drukken en tegelijkertijd nuttige ervaring en kennis op te doen, alsook vaardigheden en competenties te verwerven voor hun persoonlijke, educatieve, sociale en professionele ontwikkeling en hun ontwikkeling als burger, waardoor hun inzetbaarheid verbetert. Die solidariteitsactiviteiten moeten ook de mobiliteit van jonge vrijwilligers, hun intercultureel bewustzijn en de interculturele dialoog ondersteunen.

(15)

De solidariteitsactiviteiten moeten van hoge kwaliteit zijn en jongeren de mogelijkheid bieden een concrete en positieve bijdrage te leveren. Solidariteitsactiviteiten moeten tegemoetkomen aan onvervulde behoeften van de samenleving en bijdragen tot de versterking van gemeenschappen en burgerparticipatie. Solidariteitsactiviteiten moeten jongeren de kans geven waardevolle kennis, vaardigheden en competenties te verwerven. Solidariteitsactiviteiten moeten financieel toegankelijk zijn voor jongeren en worden uitgevoerd in veilige en gezonde omstandigheden.

(16)

Het programma “Europees Solidariteitskorps” (het “programma”) biedt één contactpunt voor solidariteitsactiviteiten in de hele Unie en daarbuiten. Om de doeltreffendheid van Uniefinanciering en het effect van het programma te maximaliseren, moet de Commissie ernaar streven op coherente wijze synergieën tot stand te brengen tussen alle relevante programma’s, zonder dat dergelijke synergieën er evenwel toe leiden dat middelen worden ingezet voor andere dan de in deze verordening vastgestelde doelstellingen. Er moet worden gezorgd voor samenhang en complementariteit met andere relevante beleidsmaatregelen van de Unie, waaronder de EU-strategie voor jongeren 2019-2027 (5), en andere relevante programma’s van de Unie, met name het Erasmus+-programma, vastgesteld bij Verordening (EU) 2021/… van het Europees Parlement en de Raad (6) (1). Het programma bouwt voort op de sterke punten en synergieën van vorige en bestaande programma’s, met name het Europees vrijwilligerswerk vastgesteld bij Verordening (EU) nr. 1288/2013 van het Europees Parlement en de Raad (7) en het EU-vrijwilligersinitiatief voor humanitaire hulp vastgesteld bij Verordening (EU) nr. 375/2014 van het Europees Parlement en de Raad (8). Daarnaast moet worden gezorgd voor complementariteit met bestaande netwerken op Unieniveau die betrekking hebben op de programma-activiteiten, zoals het Eurodesk-netwerk. Bovendien moet worden gezorgd voor complementariteit tussen bestaande regelingen, in het bijzonder nationale solidariteitsregelingen zoals vrijwilligerswerk, burgerdienst en mobiliteitsprogramma’s voor jongeren, en het programma om de impact en de sterke punten van dergelijke regelingen wederzijds te versterken en, waar passend, voort te bouwen op goede praktijken. Het programma mag niet in de plaats komen van soortgelijke nationale regelingen. Alle jongeren moeten gelijke toegang krijgen tot nationale solidariteitsactiviteiten.

(17)

Om de looptijd ervan af te stemmen op die van het meerjarig financieel kader voor de periode van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2027 (“MFK 2021-2027”), dat is opgenomen in Verordening (EU, Euratom) 2020/2093 van de Raad (9), moet het programma een looptijd krijgen van zeven jaar.

(18)

Wat de uitlegging van gerelateerde rechtshandelingen van de Unie betreft, is het passend dat zowel grensoverschrijdende vrijwilligersactiviteiten als vrijwilligersactiviteiten die nog steeds worden ondersteund in het kader van Verordening (EU) nr. 1288/2013, worden beschouwd als gelijkwaardig met de vrijwilligersactiviteiten die in het kader van het Europees vrijwilligerswerk worden uitgevoerd.

(19)

Het programma is ontworpen om jongeren nieuwe mogelijkheden te bieden deel te nemen aan vrijwilligersactiviteiten in solidariteitsgerelateerde gebieden en om op eigen initiatief solidariteitsprojecten te bedenken en te ontwikkelen. Die mogelijkheden dragen bij aan de persoonlijke, educatieve, sociale en professionele ontwikkeling van jongeren en aan hun ontwikkeling als burger. Het programma moet ook netwerkactiviteiten ondersteunen voor de deelnemende personen en organisaties, alsmede maatregelen om de kwaliteit van de ondersteunde activiteiten te waarborgen en de validatie van de leerresultaten van deelnemers te verbeteren. Daarmee strekt het programma er ook toe een bijdrage te leveren aan Europese samenwerking gericht op jongeren, en de positieve effecten ervan onder de aandacht te brengen. Het is wenselijk de aangeboden solidariteitsactiviteiten een duidelijke en gedetailleerde procedure te laten volgen die is bedoeld voor de deelnemende personen en organisaties en waarin de stappen in elke fase van de solidariteitsactiviteiten worden beschreven.

(20)

Solidariteitsactiviteiten moeten een potentiële Europese meerwaarde bieden en moeten ten goede komen aan gemeenschappen en bijdragen aan de persoonlijke, educatieve, sociale en professionele ontwikkeling van de deelnemers en aan hun ontwikkeling als burger. Solidariteitsactiviteiten moeten worden ontwikkeld met betrekking tot verschillende gebieden zoals onderwijs en opleiding, jeugdwerk, werkgelegenheid, gendergelijkheid, ondernemerschap (in het bijzonder sociaal ondernemerschap), burgerschap en democratische participatie, intercultureel bewustzijn en interculturele dialoog, sociale inclusie, inclusie van personen met een handicap, milieu- en natuurbescherming, klimaatactie, rampenpreventie, -paraatheid en hersteloperaties, landbouw en plattelandsontwikkeling, het verstrekken van levensmiddelen en non-foodartikelen, gezondheid en welzijn, cultuur (met inbegrip van cultureel erfgoed), creativiteit, lichamelijke opvoeding en sport, sociale bijstand en welzijnszorg, de opvang en integratie van onderdanen van derde landen (waarbij rekening wordt gehouden met de problemen waarmee personen met een migratieachtergrond worden geconfronteerd), territoriale samenwerking en cohesie, en grensoverschrijdende samenwerking. Solidariteitsactiviteiten moeten een solide leer- en opleidingsbasis omvatten, die wordt gelegd via zinvolle activiteiten die vóór, tijdens en na de solidariteitsactiviteit aan de deelnemers worden aangeboden.

(21)

Vrijwilligersactiviteiten (zowel binnen als buiten de Unie) vormen een rijke ervaring in een niet-formele en informele leeromgeving, dragen bij tot de persoonlijke, sociaal-educatieve en professionele ontwikkeling van de jongeren en vergroten hun actieve burgerschap, burgerparticipatie en inzetbaarheid. Vrijwilligersactiviteiten mogen geen negatieve gevolgen hebben voor potentiële of bestaande banen en mogen niet als vervanging daarvan worden beschouwd. De Commissie en de lidstaten moeten via de open coördinatiemethode samenwerken bij beleid inzake vrijwilligerswerk voor jongeren.

(22)

De zin voor initiatief van jongeren is een belangrijke troef voor de maatschappij en de arbeidsmarkt. Het programma helpt die zin voor initiatief te bevorderen door jongeren de kans te bieden hun eigen solidariteitsprojecten voor het aanpakken van specifieke uitdagingen ten bate van hun lokale gemeenschappen te bedenken en uit te voeren. Solidariteitsprojecten zijn een gelegenheid om ideeën in verband met en innovatieve oplossingen voor veelvoorkomende uitdagingen uit te proberen door middel van een bottom-up-benadering en zij helpen jongeren om zelf de drijvende kracht achter solidariteitsactiviteiten te zijn. Solidariteitsprojecten dienen ook als springplank naar verdere betrokkenheid bij solidariteitsactiviteiten en zijn een eerste stap om de deelnemers aan te moedigen als zelfstandige aan de slag te gaan en actieve burgers te blijven als vrijwilliger, stagiair of werknemer bij verenigingen, ngo’s of andere organisaties in de solidariteitsgerelateerde, non-profit- en jeugdsector.

(23)

Deelnemers aan vrijwilligerswerk (“vrijwilligers”) kunnen de capaciteit van de Unie vergroten bij het leveren van op behoeften gebaseerde en principiële humanitaire hulp en bijdragen aan de totstandbrenging van een effectievere humanitaire sector op voorwaarde dat zij op de juiste wijze worden geselecteerd, opgeleid en voorbereid om te worden ingezet, zodat zij over de nodige vaardigheden en competenties beschikken om mensen in nood zo goed mogelijk te helpen, en zij op de plaats waar zij hun vrijwilligerswerk verrichten de juiste ondersteuning of begeleiding ontvangen. Daarom spelen hooggekwalificeerde, goed opgeleide en ervaren coaches, mentoren en deskundigen een belangrijke rol doordat zij de doeltreffendheid van de humanitaire respons ter plaatse helpen verbeteren en vrijwilligers ondersteunen als onderdeel van de vrijwilligersactiviteiten. Deze coaches, mentoren en deskundigen kunnen bij vrijwilligerswerk worden betrokken om de vrijwilligers aan te sturen en te begeleiden en de aspecten van de vrijwilligersactiviteiten in verband met ontwikkeling en capaciteitsopbouw te helpen ondersteunen, en daardoor lokale netwerken en gemeenschappen te versterken. Er is speciale aandacht nodig voor de capaciteit van ontvangende organisaties in derde landen en de noodzaak om vrijwilligersactiviteiten binnen de lokale context te verankeren en de interactie van vrijwilligers met lokale humanitaire actoren, de ontvangende gemeenschap en het maatschappelijk middenveld te bevorderen.

(24)

Het is belangrijk dat deelnemende personen en organisaties voelen dat zij deel uitmaken van een gemeenschap van personen en entiteiten die zich inzetten voor meer solidariteit in heel Europa. Tegelijkertijd hebben de deelnemende organisaties behoefte aan ondersteuning om hun capaciteit te versterken zodat zij hoogwaardige solidariteitsactiviteiten kunnen aanbieden aan een toenemend aantal deelnemers. Het programma moet ondersteuning bieden aan netwerkactiviteiten die erop gericht zijn de betrokkenheid van de deelnemende personen en organisaties bij een dergelijke gemeenschap te verstevigen, het teamgevoel binnen het programma te bevorderen en de uitwisseling van nuttige ervaringen en praktijken aan te moedigen. Netwerkactiviteiten moeten er ook toe bijdragen dat het programma meer bekendheid vergaart onder openbare en particuliere actoren, en dat er gemakkelijker feedback van deelnemende personen en organisaties kan worden verzameld over de uitvoering van het programma.

(25)

Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan de kwaliteit van solidariteitsactiviteiten en de mogelijkheden die in het kader van het programma worden aangeboden, met name door deelnemers vóór, tijdens en na de betrokken solidariteitsactiviteit online of offline opleiding, taalondersteuning en administratieve ondersteuning te bieden, alsook een verzekering, onder meer tegen ongevallen, ziekte en voor burgerrechtelijke aansprakelijkheid. De validatie van de kennis, vaardigheden en competenties die de deelnemers door hun ervaring in het kader van het programma hebben opgedaan, moet worden gewaarborgd. De beveiliging en veiligheid van de deelnemende personen en organisaties en beoogde begunstigden blijven van het grootste belang. Deze beveiliging en veiligheid moeten onder meer passende toelatingsvoorwaarden omvatten voor deelnemers die werken met kwetsbare groepen, in overeenstemming met het toepasselijke nationale recht. Alle solidariteitsactiviteiten moeten in overeenstemming zijn met het “berokken geen schade”-beginsel en moeten worden uitgevoerd met inachtneming van de gevolgen van onvoorziene omstandigheden zoals milieucrises, conflicten of pandemieën. Vrijwilligers mogen niet worden ingezet bij operaties die plaatsvinden in gebieden waar zich internationale en niet-internationale gewapende conflicten afspelen, noch in faciliteiten die niet in overeenstemming zijn met de internationale mensenrechtennormen.

(26)

Het programma moet sporen met de beginselen die zijn vastgelegd in de Unierichtsnoeren van 2017 voor de bevordering en bescherming van de rechten van het kind en artikel 9 van het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.

(27)

Om ervoor te zorgen dat de activiteiten in het kader van het programma daadwerkelijk een impact hebben op de persoonlijke, educatieve, sociale, culturele en professionele ontwikkeling van de deelnemers en op hun ontwikkeling als burger, moeten de kennis, vaardigheden en competenties die het leerresultaat van de betrokken activiteit vormen, duidelijk in kaart worden gebracht en gedocumenteerd. Hiertoe moet het gebruik van effectieve instrumenten op het niveau van de Unie en de lidstaten voor de erkenning van niet-formeel en informeel leren, zoals Youthpass en Europass, worden gestimuleerd, al naargelang de nationale omstandigheden en bijzonderheden, zoals aanbevolen in de Aanbeveling van de Raad van 20 december 2012 (10).

(28)

De Commissie en de nationale agentschappen moeten voormalige deelnemers ook aanmoedigen om hun ervaringen te delen via jeugdnetwerken, onderwijsinstellingen en workshops, als ambassadeurs of leden van een netwerk. Voormalige deelnemers kunnen ook bijdragen aan de opleiding van deelnemers.

(29)

Met behulp van een kwaliteitskeurmerk moet worden gewaarborgd dat de deelnemende organisaties, wat hun rechten en verantwoordelijkheden gedurende alle fasen van de solidariteitservaring betreft, voldoen aan de beginselen en vereisten van het programma.

(30)

Elke entiteit die wil deelnemen aan het programma moet een kwaliteitskeurmerk ontvangen als zij aan de voorwaarden daarvoor voldoet. De instanties die het programma uitvoeren, moeten het proces waarmee het kwaliteitskeurmerk wordt toegekend, ononderbroken verrichten. De instanties die het programma uitvoeren moeten op gezette tijden opnieuw beoordelen of de entiteiten blijven voldoen aan de voorwaarden op grond waarvan aan hen kwaliteitskeurmerken werden toegekend. Een kwaliteitskeurmerk moet worden ingetrokken als bij een controle door de instanties die het programma uitvoeren wordt vastgesteld dat de betrokken entiteit niet langer aan die voorwaarden voldoet. Het administratieve proces voor het toekennen van een kwaliteitskeurmerk moet tot een minimum worden beperkt om te voorkomen dat kleinere organisaties worden afgeschrikt.

(31)

Een entiteit die een financieringsaanvraag wil doen voor het aanbieden van solidariteitsactiviteiten in het kader van het programma, moet eerst een kwaliteitskeurmerk hebben ontvangen. Die voorwaarde mag niet gelden voor natuurlijke personen die namens een informele groep deelnemers financiële steun aanvragen voor hun solidariteitsprojecten. Het verkrijgen van een kwaliteitskeurmerk mag echter niet automatisch leiden tot financiering krachtens het programma.

(32)

Als algemene regel geldt dat subsidieaanvragen moeten worden ingediend bij het nationale agentschap van het land waar de deelnemende organisatie is gevestigd. Subsidieaanvragen voor activiteiten met een Unie- of internationale dimensie, met inbegrip van solidariteitsactiviteiten van vrijwilligersteams op prioritaire gebieden die op Unieniveau zijn vastgesteld, en solidariteitsactiviteiten ter ondersteuning van humanitaire hulpoperaties in derde landen, kunnen waar passend centraal worden aangestuurd.

(33)

Deelnemende organisaties kunnen in het kader van het programma meerdere functies vervullen. In de hoedanigheid van gastheer moeten deelnemende organisaties actief zijn bij het ontvangen van de deelnemers; hieronder vallen zaken als de organisatie van activiteiten en het verstrekken van voorlichting en ondersteuning van de deelnemers tijdens de activiteit, voor zover van toepassing. In een ondersteunende hoedanigheid moeten zij actief zijn bij het uitzenden van de deelnemers en het voorbereiden en begeleiden van de deelnemers vóór, tijdens en na de solidariteitsactiviteit; hieronder vallen opleiding en het begeleiden van deelnemers naar lokale organisaties na afloop van de solidariteitsactiviteit, teneinde de kans op verdere ervaringen op het gebied van solidariteit te vergroten. Het feit dat de specifieke vereisten verschillen naargelang van het type solidariteitsactiviteit dat wordt aangeboden, moet tot uiting komen in het kwaliteitskeurmerk, dat een officiële bevestiging moet vormen van het feit dat de organisatie in staat is toe te zien op de kwaliteit van de solidariteitsactiviteiten in alle fasen van de solidariteitservaring, overeenkomstig de beginselen en doelstellingen van het programma. Een entiteit die haar activiteiten ingrijpend verandert, moet de bevoegde instantie die het programma uitvoert daarvan in kennis stellen; deze instantie kan dan opnieuw beoordelen of die entiteit blijft voldoen aan de voorwaarden op grond waarvan het kwaliteitskeurmerk werd toegekend.

(34)

Ter ondersteuning van solidariteitsactiviteiten van jongeren kunnen de deelnemende organisaties publieke of particuliere organisaties of internationale organisaties met of zonder winstoogmerk zijn, en kunnen zij jeugdorganisaties, religieuze instellingen, liefdadigheidsorganisaties, seculiere humanistische organisaties, niet-gouvernementele organisaties of andere actoren uit het maatschappelijk middenveld omvatten.

(35)

Schaalvergroting van projecten van het programma moet worden vergemakkelijkt. Er moeten specifieke maatregelen worden genomen om de initiatiefnemers van projecten in het kader van het programma te helpen om subsidies aan te vragen of om synergieën tot stand te brengen door middel van ondersteuning van de Europese structuur- en investeringsfondsen en de Unieprogramma’s op het gebied van migratie, veiligheid, justitie en burgerschap, gezondheid en cultuur.

(36)

De instanties die het programma uitvoeren en de deelnemende organisaties en personen moeten door kenniscentra van het Europees Solidariteitskorps worden bijgestaan om de kwaliteit van de uitvoering en de activiteiten van het programma te verhogen en de via de desbetreffende activiteiten verworven vaardigheden beter in kaart te brengen en te valideren, onder meer door het verstrekken van Youthpass.

(37)

De portaalsite van het Europees Solidariteitskorps moet voortdurend verder worden ontwikkeld om het programma gemakkelijk toegankelijk te houden, in overeenstemming met de normen van Richtlijn (EU) 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad (11), en te zorgen voor een centraal contactpunt, zowel voor geïnteresseerde personen als organisaties, onder meer in verband met de inschrijving, identificatie en afstemming van profielen en mogelijkheden, netwerkactiviteiten en virtuele uitwisselingen, online opleiding, taalondersteuning en ondersteuning na afloop van de activiteit, en eventuele andere nuttige functies die in de toekomst kunnen worden toegevoegd.

(38)

De portaalsite van het Europees Solidariteitskorps moet verder worden ontwikkeld in overeenstemming met het Europees interoperabiliteitskader, zoals uiteengezet in de Mededeling van de Commissie van 23 maart 2017 getiteld “Europees interoperabiliteitskader — Implementatiestrategie”, dat specifieke richtsnoeren bevat over het opzetten van interoperabele digitale openbare diensten en dat in de lidstaten en andere leden van de Europese Economische Ruimte via nationale interoperabiliteitskaders in praktijk wordt gebracht. Het Europees interoperabiliteitskader geeft overheidsdiensten 47 concrete aanbevelingen met betrekking tot het verbeteren van de governance van hun interoperabiliteitsactiviteiten, het opzetten van organisatieoverschrijdende verbanden, het stroomlijnen van processen ter ondersteuning van digitale eind-tot-einddiensten en het waarborgen dat noch bestaande noch nieuwe rechtshandelingen afbreuk doen aan de interoperabiliteitsinspanningen.

(39)

Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 van het Europees Parlement en de Raad (12) (het “Financieel Reglement”) is op het programma van toepassing. Het Financieel Reglement stelt regels voor de uitvoering van de Uniebegroting vast, waaronder regels voor subsidies, prijzen, aanbestedingen, indirect beheer, financieringsinstrumenten, begrotingsgaranties, financiële bijstand en de vergoeding van externe deskundigen.

(40)

Overeenkomstig het Financieel Reglement, Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad (13) en Verordeningen (EG, Euratom) nr. 2988/95 (14), (Euratom, EG) nr. 2185/96 (15) en (EU) 2017/1939 (16) van de Raad moeten de financiële belangen van de Unie worden beschermd met evenredige maatregelen, onder meer op het gebied van preventie, opsporing, correctie en onderzoek van onregelmatigheden, waaronder fraude, terugvordering van verloren gegane, ten onrechte betaalde of onjuist bestede financiële middelen en, voor zover van toepassing, met administratieve sancties. Met name het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) heeft overeenkomstig Verordeningen (Euratom, EG) nr. 2185/96 en (EU, Euratom) nr. 883/2013 de bevoegdheid administratieve onderzoeken uit te voeren, met inbegrip van controles en verificaties ter plaatse, om vast te stellen of er sprake is van fraude, corruptie of andere onwettige activiteiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad. Het Europees Openbaar Ministerie (EOM) is overeenkomstig Verordening (EU) 2017/1939 van de Raad bevoegd over te gaan tot onderzoek en vervolging van strafbare feiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad als bepaald in Richtlijn (EU) 2017/1371 van het Europees Parlement en de Raad (17). Personen of entiteiten die middelen van de Unie ontvangen, moeten overeenkomstig het Financieel Reglement volledig meewerken aan de bescherming van de financiële belangen van de Unie, de nodige rechten en toegang verlenen aan de Commissie, OLAF, de Rekenkamer en, ten aanzien van de lidstaten die deelnemen aan nauwere samenwerking uit hoofde van Verordening (EU) 2017/1939, het EOM, en ervoor zorgen dat derden die betrokken zijn bij de uitvoering van financiële middelen van de Unie gelijkwaardige rechten verlenen.

(41)

Het programma richt zich op jongeren in de leeftijd tussen 18 en 30 jaar. Om te kunnen deelnemen aan de door het programma aangeboden activiteiten moeten deze jongeren eerst zijn ingeschreven op de portaalsite van het Europees Solidariteitskorps.

(42)

Gezien de specifieke uitdagingen die gepaard gaan met humanitaire actie, moeten deelnemers aan vrijwilligerswerk ter ondersteuning van humanitaire hulpoperaties ten minste 18 jaar zijn en niet ouder zijn dan 35 jaar.

(43)

In het bijzonder moet erop worden gelet dat de solidariteitsactiviteiten toegankelijk zijn voor alle jongeren, en vooral voor jongeren met minder kansen. Er moeten bijzondere maatregelen worden getroffen om de sociale inclusie en met name de deelname van kansarme jongeren te bevorderen, waaronder zorgen voor redelijke voorzieningen zodat personen met een handicap daadwerkelijk aan solidariteitsactiviteiten kunnen deelnemen op voet van gelijkheid met anderen, overeenkomstig artikel 27 van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap en Richtlijn 2000/78/EG van de Raad (18). Deze bijzondere maatregelen moeten rekening houden met problemen in verband met de afgelegenheid van een aantal landelijke gebieden, van de ultraperifere gebieden van de Unie en de landen en gebieden overzee, alsmede in verband met armoede in bepaalde voorstedelijke gebieden. De lidstaten, de landen en gebieden overzee en de met het programma geassocieerde derde landen moeten er ook naar streven alle nodige maatregelen te treffen om wettelijke en administratieve belemmeringen voor de goede werking van het programma weg te nemen. Die maatregelen moeten — indien mogelijk en onverminderd het Schengenacquis en het Unierecht inzake de binnenkomst en het verblijf van onderdanen van derde landen — de administratieve kwesties oplossen die problemen veroorzaken bij het verkrijgen van visa en verblijfsvergunningen en, in het geval van grensoverschrijdende activiteiten binnen de Unie, bij het verkrijgen van een Europese ziekteverzekeringskaart.

(44)

Om recht te doen aan het belang van de strijd tegen de klimaatverandering, in overeenstemming met de toezeggingen van de Unie om de Overeenkomst van Parijs uit te voeren die is aangenomen in het kader van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering en de duurzameontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties te verwezenlijken, heeft het programma ten doel bij te dragen tot het mainstreamen van klimaatacties en het verwezenlijken van de algemene doelstelling 30 % van de begrotingsuitgaven van de Unie aan klimaatdoelen te besteden. In overeenstemming met de Europese Green Deal als blauwdruk voor duurzame groei moeten de acties in het kader van deze verordening in overeenstemming zijn met het “berokken geen schade”-beginsel zonder het fundamentele karakter van het programma te veranderen. Tijdens de uitvoering van het programma, moeten acties op dit gebied in kaart worden gebracht en opgezet en opnieuw worden beoordeeld in het kader van de toepasselijke evaluaties en toetsingsprocessen. Het is ook passend om relevante acties die bijdragen tot de verwezenlijking van de klimaatdoelstellingen te meten, daaronder begrepen acties die bedoeld zijn om de milieueffecten van het programma te verminderen.

(45)

Bij deze verordening worden de financiële middelen voor het programma vastgesteld die voor het Europees Parlement en de Raad het voornaamste referentiebedrag vormen binnen de jaarlijkse begrotingsprocedure, in de zin van punt 18 van het Interinstitutioneel Akkoord van 16 december 2020 tussen het Europees Parlement, de Raad en de Europese Commissie betreffende de begrotingsdiscipline, de samenwerking in begrotingszaken en een goed financieel beheer, alsook nieuwe eigen middelen, inclusief een routekaart voor de invoering van nieuwe eigen middelen (19).

(46)

De soorten financiering en de uitvoeringsmethoden in het kader van deze verordening moeten worden gekozen op grond van hun vermogen om de specifieke doelstellingen van de acties te verwezenlijken en resultaten te behalen, met name rekening houdend met de controlekosten, de administratieve lasten en het verwachte risico van niet-naleving. Wanneer deze keuze wordt gemaakt in verband met subsidies, moet het gebruik van vaste bedragen, vaste percentages en schalen van eenheidskosten worden overwogen.

(47)

Derde landen die lid zijn van de Europese Economische Ruimte (EER) kunnen aan de programma’s van de Unie deelnemen in het kader van de samenwerking die is ingesteld uit hoofde van de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte (20), waarin is bepaald dat die programma’s worden uitgevoerd op basis van een uit hoofde van die overeenkomst genomen besluit. Derde landen kunnen ook deelnemen op basis van andere rechtsinstrumenten. Er moet een specifieke bepaling in deze verordening worden opgenomen die derde landen verplicht om de verantwoordelijke ordonnateur, OLAF en de Rekenkamer de nodige rechten en toegang te verlenen zodat deze hun respectieve bevoegdheden ten volle kunnen uitoefenen. De volledige deelneming van derde landen aan het programma moet afhankelijk worden gesteld van de voorwaarden in specifieke overeenkomsten betreffende de deelneming van het betrokken derde land aan het programma. Volledige deelname brengt bovendien de verplichting mee om een nationaal agentschap op te richten en sommige acties van het programma onder indirect beheer te plaatsen. Juridische entiteiten uit niet met het programma geassocieerde derde landen moeten kunnen deelnemen aan sommige acties van het programma, zoals omschreven in het werkprogramma en de door de Commissie gepubliceerde oproepen tot het indienen van voorstellen. Voor de uitvoering van het programma kunnen specifieke regelingen worden getroffen met betrekking tot de deelname van juridische entiteiten uit Andorra, Liechtenstein, Monaco, San Marino en de Heilige Stoel.

(48)

Om het grootst mogelijke effect uit het programma te halen, moeten regelingen worden getroffen om het voor de lidstaten en met het programma of andere programma’s van de Unie geassocieerde derde landen mogelijk te maken aanvullende financiering ter beschikking te stellen overeenkomstig de regels van het programma.

(49)

Uit hoofde van Besluit 2013/755/EU van de Raad (21) komen personen en entiteiten die zijn gevestigd in landen en gebieden overzee in aanmerking voor financiering overeenkomstig de voorschriften en doelstellingen van het programma en eventuele regelingen die van toepassing zijn op de lidstaat waarmee het betrokken land of gebied overzee banden heeft.

(50)

Gelet op artikel 349 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) en overeenkomstig de mededeling van de Commissie van 24 oktober 2017 getiteld “Een nieuw en sterker strategisch partnerschap met de ultraperifere gebieden van de EU” moet het programma rekening houden met de specifieke situatie van de in dat artikel bedoelde perifere gebieden. Er moeten maatregelen worden genomen om de deelname van de ultraperifere gebieden aan alle acties te vergroten, onder meer door middel van, in voorkomend geval, financiële steun voor mobiliteitsacties te verstrekken. Mobiliteitsuitwisselingen en samenwerking tussen mensen en organisaties uit die gebieden en derde landen, met name hun buren, moeten worden bevorderd. Dergelijke maatregelen moeten worden gemonitord en regelmatig worden geëvalueerd.

(51)

Overeenkomstig het Financieel Reglement moet de Commissie werkprogramma’s vaststellen en het Europees Parlement en de Raad daarvan in kennis stellen. Werkprogramma’s moeten de nodige maatregelen bevatten voor de uitvoering ervan in overeenstemming met de algemene en specifieke doelstellingen van het programma, de selectie- en gunningscriteria voor subsidies en alle andere noodzakelijke elementen. De werkprogramma’s en de wijzigingen daarvan moeten door middel van uitvoeringshandelingen overeenkomstig de onderzoeksprocedure worden vastgesteld.

(52)

Op grond van de punten 22 en 23 van het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven (22) moet het programma worden geëvalueerd op basis van overeenkomstig specifieke monitoringvoorschriften verzamelde informatie, waarbij echter administratieve lasten, in het bijzonder voor de lidstaten, en overregulering moeten worden vermeden. Die voorschriften moeten in voorkomend geval meetbare indicatoren omvatten als maatstaf om de effecten van het programma — onder meer wat betreft sociale en humanitaire uitdagingen — in de praktijk te evalueren.

(53)

Er moet op lokaal, nationaal en Europees niveau worden gezorgd voor passende voorlichting, bekendmaking en verspreiding van de mogelijkheden en resultaten van de door het programma ondersteunde acties. Sociale ondernemingen moeten bijzondere aandacht krijgen en worden aangemoedigd om de activiteiten van het programma te ondersteunen. De activiteiten inzake voorlichting, bekendmaking en verspreiding moeten uitgaan van de instanties die het programma uitvoeren, en in voorkomend geval steun krijgen van andere centrale belanghebbenden. Voorts moet de Commissie gedurende de gehele levenscyclus van het programma regelmatig overleg plegen met een breed scala van belanghebbenden, met inbegrip van deelnemende organisaties, om de uitwisseling van goede praktijken en projectresultaten te vergemakkelijken en feedback over het programma te verzamelen. De nationale agentschappen moeten worden uitgenodigd om aan dat proces deel te nemen.

(54)

Om de doelstellingen van het programma beter te kunnen verwezenlijken, is het wenselijk dat de Commissie, nationale autoriteiten en de nationale agentschappen nauw samenwerken en, in voorkomend geval, in partnerschap met niet-gouvernementele organisaties, sociale ondernemingen, jeugdorganisaties, organisaties die mensen met een handicap vertegenwoordigen en lokale belanghebbenden die ervaring hebben met solidariteitsacties.

(55)

Om te zorgen voor een efficiëntere communicatie met het grote publiek en sterkere synergieën tussen de op initiatief van de Commissie ondernomen communicatieactiviteiten, moeten de bij deze verordening voor communicatie toegewezen financiële middelen ook worden gebruikt voor institutionele communicatie over de politieke prioriteiten van de Unie, voor zover die prioriteiten verband houden met de algemene doelstellingen van dit programma.

(56)

Om te zorgen voor een efficiënte en doeltreffende uitvoering van deze verordening, moet het programma maximaal gebruikmaken van de al bestaande beheersregelingen. De algehele uitvoering van het programma moet daarom worden toevertrouwd aan bestaande structuren, namelijk de Commissie en de nationale agentschappen die zijn aangewezen voor het beheer van de acties als bedoeld in het hoofdstuk van Verordening (EU) 2021/… (2) over jeugd. Acties in het kader van het onderdeel “deelname van jongeren aan solidariteitsactiviteiten die verband houden met humanitaire hulp” moeten echter voornamelijk direct worden beheerd. De Commissie moet regelmatig overleg plegen met de belangrijkste belanghebbenden, waaronder deelnemende organisaties, over de uitvoering van het programma.

(57)

Om te zorgen voor een gezond financieel beheer en rechtszekerheid in de lidstaten en met het programma geassocieerde derde landen, moet elke nationale autoriteit een onafhankelijk auditorgaan aanwijzen. Waar mogelijk en om de efficiëntie te vergroten, moeten de onafhankelijke auditorganen dezelfde zijn als die welke zijn aangewezen voor de acties bedoeld in het hoofdstuk van Verordening (EU) 2021/… (2) over jeugd.

(58)

De lidstaten moeten ernaar streven alle nodige maatregelen te treffen om wettelijke en administratieve belemmeringen voor de goede werking van het programma weg te nemen. Dat houdt in dat, waar mogelijk en onverminderd het Unierecht inzake de binnenkomst en het verblijf van onderdanen van derde landen, kwesties die problemen veroorzaken bij het verkrijgen van visa en verblijfsvergunningen moeten worden opgelost.

(59)

Het prestatieverslagleggingssysteem moet waarborgen dat de gegevens voor het monitoren van de uitvoering en voor de evaluatie van het programma op efficiënte en doeltreffende wijze en tijdig en op het juiste niveau van detail worden verzameld. Die gegevens moeten aan de Commissie worden meegedeeld op een wijze die strookt met de desbetreffende voorschriften inzake gegevensbescherming.

(60)

Om eenvormige voorwaarden te waarborgen voor de uitvoering van deze verordening, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend. Die bevoegdheden moeten worden uitgeoefend in overeenstemming met Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad (23).

(61)

Om de vereisten waaraan de begunstigden moeten voldoen te vereenvoudigen, moet zo veel mogelijk worden gebruikgemaakt van vereenvoudigde subsidies in de vorm van vaste bedragen, financiering volgens een vast percentage en eenheidskosten. De vereenvoudigde subsidies ter ondersteuning van de mobiliteitsacties krachtens het programma, zoals door de Commissie gedefinieerd, moeten rekening houden met de kosten van levensonderhoud in het gastland. De lidstaten moeten voorts worden aangespoord die subsidies vrij te stellen van belasting en sociale premies, overeenkomstig het nationale recht; subsidies die door publieke of particuliere juridische entiteiten zijn toegekend aan individuen moeten op dezelfde manier worden behandeld.

(62)

Om ervoor te zorgen dat de voortgang van het programma bij de verwezenlijking van de doelstellingen ervan doeltreffend wordt beoordeeld, moet aan de Commissie de bevoegdheid worden overgedragen om overeenkomstig artikel 290 VWEU handelingen vast te stellen, om de bijlage te wijzigen met betrekking tot de prestatie-indicatoren van het programma. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadplegingen overgaat, onder meer op deskundigenniveau, en dat die raadplegingen gebeuren in overeenstemming met de beginselen die zijn vastgelegd in het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven. Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen, ontvangen het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip als de deskundigen van de lidstaten, en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van de gedelegeerde handelingen.

(63)

Deze verordening is in overeenstemming met de grondrechten en de beginselen die met name zijn erkend in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (het “Handvest”). Deze verordening beoogt met name de volledige eerbiediging te waarborgen van het recht op gelijkheid tussen mannen en vrouwen en het recht op non-discriminatie op grond van geslacht, ras of etnische afstamming, godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele gerichtheid, sociaal-economische achtergrond en de toepassing van de artikelen 21 en 23 van het Handvest.

(64)

De horizontale financiële regels die het Europees Parlement en de Raad op grond van artikel 322 VWEU hebben vastgesteld, zijn op deze verordening van toepassing. Die regels zijn neergelegd in het Financieel Reglement en bepalen met name de procedure voor het opstellen en uitvoeren van de begroting door middel van subsidies, aanbestedingen, prijzen en indirecte uitvoering, en voorzien in controles op de verantwoordelijkheid van financiële actoren. De op grond van artikel 322 VWEU vastgestelde regels omvatten ook een algemeen conditionaliteitsregime ter bescherming van de Uniebegroting.

(65)

Daar de doelstelling van deze verordening, namelijk het betrekken van jongeren en organisaties bij toegankelijke en kwalitatief hoogwaardige solidariteitsactiviteiten, niet voldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt maar, vanwege de omvang en de gevolgen ervan, beter door de Unie kan worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 VEU neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstelling te verwezenlijken.

(66)

Overeenkomstig het Financieel Reglement kan subsidiëring van reeds begonnen acties slechts worden toegestaan indien de aanvrager kan aantonen dat het noodzakelijk was met de actie te beginnen vóór de ondertekening van de subsidieovereenkomst. In die gevallen komen de kosten die vóór de datum van indiening van de subsidieaanvraag zijn gemaakt, evenwel niet in aanmerking voor Uniefinanciering, tenzij in naar behoren gemotiveerde uitzonderlijke gevallen. Teneinde een onderbreking in de steun van de Unie te voorkomen, wat de belangen van de Unie zou kunnen schaden, moet in het financieringsbesluit, gedurende een beperkte periode aan het begin van het MFK 2021-2027, en slechts in naar behoren gemotiveerde gevallen, kunnen worden bepaald dat activiteiten en kosten vanaf 1 januari 2021 subsidiabel zijn, zelfs indien die activiteiten zijn uitgevoerd en die kosten zijn gemaakt vóór de indiening van de subsidieaanvraag.

(67)

Acties of activiteiten die niet uit hoofde van deze verordening worden ondersteund, kunnen niet in de werkprogramma’s worden opgenomen.

(68)

Om een maximale meerwaarde van gedeeltelijk of geheel uit de begroting van de Unie gefinancierde investeringen te genereren, moet naar synergie worden gestreefd, met name tussen het programma en andere programma’s van de Unie, waaronder middelen die zijn uitgevoerd in gedeeld beheer. Om deze synergie zo groot mogelijk te maken, moeten belangrijke faciliteringsmechanismen worden gewaarborgd, met inbegrip van cumulatieve financiering van een actie uit hoofde van het programma en een ander programma van de Unie, voor zover die cumulatieve financiering de totale subsidiabele kosten van de actie niet overschrijdt. Daartoe moeten in deze verordening passende regels worden vastgelegd, met name betreffende de mogelijkheid om dezelfde kosten of uitgaven pro rata te laten financieren door het programma en een ander programma van de Unie.

(69)

Verordening (EU) 2018/1475 van het Europees Parlement en de Raad (24) moet met ingang van 1 januari 2021 worden ingetrokken.

(70)

Om te zorgen voor continuïteit in de steunverlening op het desbetreffende beleidsterrein en opdat er vanaf het begin van het MFK 2021-2027 kan worden begonnen met de uitvoering van het programma, dient deze verordening met spoed in werking te treden en met terugwerkende kracht van toepassing te zijn met ingang van 1 januari 2021,