52018PC0461

EUROPESE COMMISSIE

Brussel,14.6.2018

COM(2018) 461 final

2018/0244(CNS)

Voorstel voor een

BESLUIT VAN DE RAAD

inzake de associatie van de landen en gebieden overzee met de Europese Unie, met inbegrip van de betrekkingen tussen de Europese Unie enerzijds en Groenland en het Koninkrijk Denemarken anderzijds
("LGO-besluit")

{SWD(2018) 337 final}
{SEC(2018) 310 final}

TOELICHTING

1.ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

•Motivering en doel van het voorstel

Dit voorstel wordt gepresenteerd in de context van het meerjarig financieel kader voor 20212027 dat is beschreven in de mededelingen van de Commissie aan het Europees Parlement, de Europese Raad, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's over een moderne begroting voor een Unie die ons beschermt, sterker maakt, en verdedigt 1 . In de mededelingen worden de kernprioriteiten en het algemene begrotingskader voor de EU-programma's voor extern optreden beschreven in het hoofdstuk "Nabuurschap en internationaal beleid". Een van die prioriteiten is het besluit van de Raad over de associatie van de landen en gebieden overzee met de Europese Unie, met inbegrip van de betrekkingen tussen de Europese Unie enerzijds en Groenland en het Koninkrijk Denemarken anderzijds.

De landen en gebieden overzee (LGO) zijn met de Europese Unie geassocieerd sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Rome. Deze 25 eilanden in de Atlantische Oceaan, Antarctica, de Noordelijke IJszee, het Caribisch gebied, de Indische Oceaan en de Stille Oceaan 2 zijn geen soevereine landen, maar ressorteren onder vier EU-lidstaten: Denemarken, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland.

Dit voorstel, dat van toepassing zou moeten worden op 1 januari 2021, wordt voorgelegd voor een Unie van 27 lidstaten, in overeenstemming met de kennisgeving van het voornemen van het Verenigd Koninkrijk om zich terug te trekken uit de Europese Unie en uit Euratom die de Europese Raad op 29 maart 2017 heeft ontvangen uit hoofde van artikel 50 van het Verdrag betreffende de Europese Unie. Het voorstel is dus niet van toepassing op de twaalf LGO die banden hebben met het Verenigd Koninkrijk. De associatie van de resterende dertien LGO met de Unie vloeit voort uit hun constitutionele relatie met de drie genoemde lidstaten: Denemarken, Frankrijk en Nederland.

De LGO beschikken in het algemeen over vergaande autonomie wat betreft economische zaken, arbeidsmarkt, volksgezondheid, interne aangelegenheden, douane en dergelijke. Defensie en buitenlandse zaken vallen meestal onder de lidstaat. De LGO behoren niet tot het douanegebied van de Unie en maken geen deel uit van de interne markt. De EU-wetgeving is dus niet van toepassing. Aangezien de inwoners van de LGO onderdaan zijn van de desbetreffende EU-lidstaten, zijn zij burgers van de Unie.

Besluit 2013/755/EU van de Raad 3 (het LGO-besluit) regelt de betrekkingen tussen de LGO (met inbegrip van Groenland), de lidstaten waarmee zij banden hebben, en de Europese Unie. In het besluit wordt de bijzondere relatie beschreven die de LGO met de EU hebben omdat zij deel uitmaken van de "EU-familie", evenals het specifieke wettelijke kader dat op hen van toepassing is. De belangrijkste financieringsbron voor het huidige LGO-besluit is het elfde Europees Ontwikkelingsfonds (EOF), dat de programmering en financiering omvat van de territoriale en regionale programma's voor LGO (met uitzondering van Groenland, waarvoor een apart besluit wordt gefinancierd uit de EU-begroting).

Vóór 1982 werd Groenland, als deel van Denemarken, gezien als een deel van de EU, waardoor Europese schepen in de Groenlandse wateren konden vissen. Daarna trok Groenland zich terug uit de EU en werd het als LGO met de EU geassocieerd krachtens het Groenlandverdrag 4 . Dit verdrag benadrukt dat de nauwe betrekkingen tussen de EU en Groenland moeten worden gehandhaafd, in het bijzonder vanwege de ontwikkelingsbehoeften van Groenland en de visrechten van de EU.

Op 13 maart 1984 werd een visserijovereenkomst ondertekend 5 . Na de tussentijdse evaluatie van het vierde protocol bij de visserijovereenkomst concludeerde de Europese Raad in 2003 dat rekening moet worden gehouden met het belang van de visserij en de structurele ontwikkelingsproblemen in Groenland. In de gemeenschappelijke verklaring van de EU, Groenland en Denemarken 6 van 2006 werden de gemeenschappelijke doelstellingen van een nieuw partnerschap vastgelegd. Deze verklaring vormde de politieke basis voor Besluit 2006/526/EG van de Raad 7 , waarin het kader voor de samenwerking tussen de partijen voor de periode 2007-2013 werd vastgesteld. Momenteel is Besluit 2014/137/EU van de Raad 8 van toepassing voor de periode 2014-2020. Dit besluit is in overeenstemming met de gemeenschappelijke verklaring van 2015 van de EU, Groenland en Denemarken, waarin de nauwe betrekkingen tussen de partijen opnieuw werden bevestigd.

Dit Groenlandbesluit is complementair met het LGO-besluit, maar beschrijft enkele specifieke kenmerken van de betrekkingen met Groenland.

De tussentijdse evaluatie (december 2017) van tien externe financieringsinstrumenten 9 , waaronder het Groenlandbesluit 10 en het elfde EOF, dat de programmering voor de andere LGO omvat, concludeerde dat de externe financieringsinstrumenten aan hun doel beantwoorden. Zowel uit het verslag als de raadplegingen bleek evenwel dat meer flexibiliteit, vereenvoudiging, samenhang en doeltreffendheid gewenst zijn. Daarom is er nu een voorstel gedaan voor een nieuw instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking, waarin de lessen uit het verleden zullen worden benut om de structuur voor het externe optreden van de Unie te stroomlijnen.

Het LGO-besluit en het Groenlandbesluit kunnen niet worden geïntegreerd in het nieuwe instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking of in een andere rechtshandeling waarop de gewone wetgevingsprocedure van toepassing is, omdat voor beide een specifieke goedkeuringsprocedure geldt: een besluit van de Raad met eenparigheid van stemmen, na raadpleging van het Europees Parlement 11 . Om het aantal programma's te stroomlijnen wordt wel voorgesteld om beide besluiten samen te voegen in één nieuw besluit voor alle LGO, met inbegrip van Groenland.

Artikel 203 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) vormt de rechtsgrondslag voor het LGO-besluit en het Groenlandbesluit. Gezien het voorstel om het EOF in de begroting te integreren, komt de financiering voor zowel Groenland als de andere LGO te vallen onder de nieuwe begrotingsrubriek 6, "Nabuurschap en internationaal beleid".

Een nieuwe rechtshandeling voor alle LGO, die het politieke en juridische kader omvat en bepaalt hoe de samenwerking wordt vormgegeven, heeft de volgende voordelen:

·eenheid van beheer - door alle LGO onder één financieringsbron (de EU-begroting) samen te brengen kunnen synergieën in de programmering en de uitvoering worden bewerkstelligd;

·consolidering van gezamenlijke doelstellingen;

·vereenvoudiging en samenhang van het juridische kader;

·sterkere profilering van de LGO als groep.

Aangezien beide besluiten positief zijn geëvalueerd, wordt ernaar gestreefd dat wat goed functioneert, te behouden en de punten te verbeteren die partners momenteel belemmeren in hun vermogen om hun beleid en prioriteiten doeltreffend uit te voeren. Aan de andere kant hebben de betrokken lidstaten krachtig aangedrongen op behoud van de structuur en de verworvenheden van het huidige LGO-besluit.

•Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

De huidige voorschriften en procedures voor de associatie tussen de EU en de LGO zijn vastgesteld bij Besluit 2013/755/EU van de Raad van 25 november 2013 betreffende de associatie van de landen en gebieden overzee met de Europese Unie 12 . Die voor de betrekkingen met Groenland zijn vastgesteld bij Besluit 2014/137/EU van de Raad van 14 maart 2014 inzake de betrekkingen tussen de Europese Unie, enerzijds, en Groenland en het Koninkrijk Denemarken, anderzijds 13 .

•Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

"Europa 2030" 14 vormt een referentiepunt voor consistentie op alle beleidsterreinen wat betreft energie-efficiëntie en de bijdrage daarvan aan de energiezekerheid en het kader voor het klimaat- en energiebeleid voor de periode tot 2030. Ook de samenhang met de overeenkomst van Parijs inzake klimaatverandering wordt gewaarborgd,

Het geïntegreerde EU-beleid voor het noordpoolgebied 15 weerspiegelt het strategische belang dat de Unie heeft bij het vervullen van een centrale rol in het noordpoolgebied. Voortbouwend op eerdere initiatieven wordt in deze mededeling gepleit voor een EU-beleid dat gericht is op de bevordering van internationale samenwerking bij het bestrijden van de gevolgen van de klimaatverandering op het kwetsbare ecosysteem in het noordpoolgebied, en op het bevorderen van en bijdragen tot duurzame ontwikkeling, met name in het Europese deel van het noordpoolgebied. Groenland is een belangrijk onderdeel van deze beleidsvisie omdat het behoort tot het Koninkrijk Denemarken.

De acties die in het kader van dit voorstel worden gefinancierd, moeten in overeenstemming zijn met het Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid en de nieuwe Europese vredesfaciliteit. Humanitaire acties vallen niet onder dit voorstel, want de financiering daarvan blijft vallen onder het instrument voor humanitaire hulp 16 .

In het voorstel van de Commissie voor het meerjarig financieel kader voor 2021-2027 is een ambitieuzere doelstelling opgenomen voor de integratie van klimaatmaatregelen in alle EU-programma's, namelijk dat dat 25 % van de EU-uitgaven moet bijdragen tot klimaatdoelstellingen. Naar verwachting zal 20 % van de totale financiële middelen in het kader van dit programma bijdragen tot klimaatdoelstellingen. De bijdrage van dit programma aan de verwezenlijking van de overkoepelende doelstelling zal worden getraceerd met behulp van een op passend niveau opgesplitst Europees klimaatmarkersysteem, en indien beschikbaar met preciezere methoden. De Commissie zal in dit verband ieder jaar informatie verstrekken over de vastleggingskredieten in het kader van de jaarlijkse ontwerpbegroting.

Om het klimaatpotentieel van het programma optimaal te benutten zal de Commissie relevante maatregelen identificeren tijdens de processen van voorbereiding, uitvoering, herziening en evaluatie van het programma.

2.RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

•Rechtsgrondslag

Het LGO-besluit is gebaseerd op het vierde deel van het VWEU. De specifieke voorschriften en procedures voor de associatie worden vastgesteld bij besluiten van de Raad op basis van artikel 203 VWEU, waarin wordt bepaald dat dergelijke rechtshandelingen volgens een bijzondere wetgevingsprocedure worden vastgesteld.

De artikelen 198-204 VWEU zijn van toepassing op Groenland, behoudens de voor Groenland geldende bijzondere regelingen van Protocol nr. 34 dat aan het VWEU is gehecht.

•Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

De nadere regeling voor het vierde deel van het VWEU moet op Unieniveau worden vastgesteld, omdat het doel van de associatie, namelijk het bevorderen van de economische en sociale ontwikkeling van de LGO en de totstandbrenging van nauwe economische betrekkingen tussen hen en de Unie in haar geheel, niet met maatregelen op lidstaatniveau kan worden bereikt. Bovendien kunnen de lidstaten geen maatregelen nemen met betrekking tot de handelsregeling voor de LGO, omdat de gemeenschappelijke handelspolitiek onder de exclusieve bevoegdheid van de Unie valt (titel II van het vijfde deel van het VWEU).

De benadering van de samenwerking met de LGO die in dit wetgevingsvoorstel van de Commissie is vervat, is in overeenstemming met de beginselen van partnerschap, complementariteit en subsidiariteit. Voorgesteld wordt de financiële bijstand van de Unie aan de LGO te baseren op programmeringsdocumenten waarin de samenwerkingsstrategieën van de Unie en de LGO worden vastgesteld en waarvoor de bevoegde LGO-autoriteiten en de Commissie gezamenlijk verantwoordelijk zijn. De samenwerkingsstrategieën worden vastgesteld aan de hand van de doelstellingen, strategieën en prioriteiten op ontwikkelingsgebied die de bevoegde LGO-autoriteiten hebben vastgesteld. De Commissie, de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben, zullen in nauw overleg beslissen over de activiteiten, met volledige inachtneming van de institutionele, juridische en financiële bevoegdheden van elk van de partners.

Zonder afbreuk te doen aan de prerogatieven van de Commissie, krijgen de LGO-autoriteiten de primaire verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de activiteiten in het kader van de samenwerkingsstrategie. De Commissie is verantwoordelijk voor de vaststelling van de algemene voorschriften en voorwaarden voor de programma's en projecten.

Het partnerschap tussen de Europese Unie, Groenland en Denemarken faciliteert raadplegingen en beleidsdialogen over de doelstellingen en de samenwerkingsgebieden die bij dit besluit worden vastgesteld, met name de basis voor brede samenwerking en dialoog op gebieden van wederzijds belang.

•Evenredigheid

Overeenkomstig de artikelen 198 en 199 VWEU blijft de associatie een alomvattend partnerschap vormen dat een institutioneel kader en een handelsregeling omvat en een groot aantal samenwerkingsgebieden bestrijkt, en waarin de basisbeginselen voor de financiële bijstand aan de LGO door de Unie zijn opgenomen.

Gezien de specifieke kenmerken van de LGO en hun bijzondere relatie met de EU leidt een nieuwe rechtshandeling, die het politieke en juridische kader voor alle LGO omvat en bepaalt hoe de samenwerking wordt vormgegeven, tot meer doeltreffendheid en samenhang, consolidering van gezamenlijke doelstellingen, en meer zichtbaarheid voor de LGO als groep. Het voorstel gaat uit van een flexibele aanpak die op de situatie van elk LGO is afgestemd.

Omwille van de samenhang en de doeltreffendheid, en tenzij anders bepaald, gelden voor dit besluit de uitvoerings-, evaluatie- en monitoringbepalingen van het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking(NDICI) 17 .

3.EVALUATIE, RAADPLEGINGEN VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

•Evaluatie achteraf van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan

Krachtens artikel 7 van het Groenlandbesluit moet uiterlijk in juni 2018 een verslag worden gepresenteerd over de tussentijdse evaluatie met het oog op beslissingen over de toekomst van het besluit en de daaruit voortvloeiende maatregelen. Het elfde EOF, dat de programmering voor de andere LGO omvat, moet eind 2018 worden onderworpen aan een prestatiebeoordeling. Daarom zijn het Groenlandbesluit (137/2014/EU) en het elfde EOF opgenomen in een evaluatie met acht andere externe financieringsinstrumenten, die op grond van artikel 17 van de gemeenschappelijke uitvoeringsverordening 18 allemaal voor eind 2017 moesten worden onderworpen aan een tussentijdse evaluatie.

In dit verslag, dat in december 2017 door de Commissie werd goedgekeurd 19 , werd geanalyseerd of de tien instrumenten nog steeds aan hun doel beantwoorden, met het oog op de doeltreffende uitvoering van de EU-bijstand. Het verslag bevatte een algemene analyse en tien werkdocumenten van de diensten van de Commissie, één voor elk financieringsinstrument, die waren gebaseerd op in 2016-2017 door externe consultants uitgevoerde evaluaties.

In het werkdocument over het Groenlandbesluit 20 werd geconcludeerd dat de belangrijkste doelstelling van het besluit - behoud van de nauwe en duurzame betrekkingen tussen de partijen en bevordering van duurzame ontwikkeling in Groenland - nog steeds verder wordt verwezenlijkt. Dankzij het sterke partnerschap en de samenwerking met de Europese Unie heeft Groenland meer capaciteit kunnen opbouwen en zijn bestuurs- en financiële systemen, alsmede het onderwijs - en daarmee de beroepsbevolking - kunnen versterken,

Het Groenlandbesluit is zodanig opgezet dat het aansluit bij en bijdraagt tot de bredere politieke doelstellingen van het partnerschap met de Europese Unie. Als zodanig kan het dienst blijven doen voor de verwezenlijking van de doelstellingen tussen nu en 2020.

In het werkdocument over het elfde EOF 21 werd geconcludeerd dat het fonds relevant is. Over het algemeen is het een efficiënt mechanisme met aantoonbare meerwaarde en voldoende interne coherentie. Er zijn wel enkele inefficiënties in de uitvoeringsmethoden voor de LGO, die de doeltreffendheid van de samenwerking beïnvloeden.

De algemene conclusie van het verslag over de tussentijdse evaluatie luidde dat de externe financieringsinstrumenten aan hun doel beantwoorden, grotendeels overeenstemmen met de EU-doelstellingen en de behoeften van de partnerlanden en flexibel genoeg zijn om de uitvoering van een evoluerend beleidskader te ondersteunen en te faciliteren. De veelheid aan instrumenten en processen wordt wel als een belemmering gezien voor de algemene samenhang en zichtbaarheid van het externe optreden van de EU, waardoor synergieën en de complementariteit niet ten volle worden benut.

In verband met de in de evaluatie geschetste beleids- en operationele kwesties zou de begrotingsrubriek voor het externe optreden zich sterker moeten concentreren op vier horizontale kernelementen: flexibiliteit, vereenvoudiging, samenhang en doeltreffendheid.

Het Groenlandbesluit wordt geïntegreerd in het LGO-besluit, dat ook al betrekking had op Groenland, en de financiële middelen voor zowel Groenland als de andere LGO komen nu uit dezelfde rubriek van de EU-begroting. Het samenvoegen van de twee besluiten leidt tot vereenvoudiging, flexibiliteit en samenhang doordat de politieke betrekkingen met alle LGO en de financiële middelen in één instrument worden verenigd. Dit onderstreept en versterkt de bijzondere status van de LGO en hun specifieke kenmerken in vergelijking met andere ontwikkelingspartners. Ook komt de nadruk van de samenwerking hierdoor duidelijker te liggen op de duurzame ontwikkeling van de LGO.

•Raadpleging van belanghebbenden

De betrekkingen met de LGO, met inbegrip van Groenland, zijn besproken tijdens een thematische sessie over het kader na 2020 tijdens het 16e EU-LGO-forum, dat op 23 februari 2018 in Brussel plaatsvond, en in een achtergronddocument over het debat over de situatie na 2020 en de gevolgen daarvan voor de LGO 22 , dat werd opgesteld in opdracht van de LGO-associatie (OCTA).

Tijdens de externe evaluatie van de externe financieringsinstrumenten, waaronder het Groenlandbesluit en het elfde EOF, vond daarnaast een openbare raadpleging plaats, die twaalf weken duurde en werd afgesloten op 3 mei 2017 23 . Deze raadpleging leverde ook voorbereidende input voor de toekomstige externe financieringsinstrumenten. De raadpleging werd gehouden in de vorm van i) een online enquête, met enkele oriëntatievragen om de feedback te structureren, en ii) face-to-face-vergaderingen met belangrijke belanghebbenden.

Uit deze raadpleging kwamen de volgende punten naar voren:

Volgens het door de OCTA gevraagde achtergronddocument zijn de LGO over het algemeen van mening dat het huidige LGO-besluit hun veel heeft opgeleverd en een goed juridisch instrument is dat niet wezenlijk hoeft te worden gewijzigd. Het zou wel goed zijn om de toekomstige samenwerking tussen de LGO en de EU te concentreren op de verwezenlijking van de duurzameontwikkelingsdoelstellingen. In de toekomst zou gebruik kunnen worden gemaakt van een apart LGO-instrument binnen de begroting, met passende regels die eenvoudige, flexibele en soepele programmering mogelijk maken. Integratie van het EOF in de EU-begroting wordt toegejuicht, mits bepaalde flexibiliteitskenmerken van het EOF kunnen worden behouden. Sommige LGO riepen op tot meer financiële steun vanwege hun specifieke geografische kenmerken en het feit dat zij tot de EU-familie behoren.

Dit standpunt werd gedeeld door de lidstaten, die van mening zijn dat het LGO-besluit de juiste basis vormt voor de samenwerking tussen de LGO en de EU, hoewel aanzienlijke wijzigingen in de uitvoering werden verwacht. Volgens het achtergronddocument staan de lidstaten open voor een apart instrument binnen de begroting, mits de daaraan gekoppelde bepalingen passend zijn, en meer in het bijzonder dat begrotingssteun en het beginsel van een meerjarenprogrammering behouden blijven.

De deelnemers aan de openbare raadpleging over de evaluatie van het Groenlandbesluit waren het er veelal over eens dat het besluit relevant en doeltreffend was gebleken voor het nastreven en verwezenlijken van de algemene en specifieke doelstellingen en voor het weerspiegelen van de algemene beginselen wat betreft het faciliteren van de beleidsdialoog over mondiale en Arctische vraagstukken. Bij het vormgeven van de financiële bijstand na 2020 zou het nuttig zijn de procedures voor de programmering en uitvoering van de bijstand voor Groenland te vergelijken met de EOF-procedures die al gelden voor de andere LGO. Het Groenlandbesluit wordt beschouwd als een waardevol instrument voor het behoud en de versterking van de sterke banden tussen Groenland en de Unie. De politieke aspecten van de relatie zijn in de loop der jaren sterk geëvolueerd.

•Externe expertise

De externe evaluatie van het Groenlandbesluit en het elfde EOF is gebruikt als uitgangspunt voor het verslag over de tussentijdse evaluatie en de daarbij behorende werkdocumenten. Daarnaast is in opdracht van de LGO een extern achtergronddocument opgesteld over het debat over de situatie na 2020 en de gevolgen daarvan voor de LGO.

•Effectbeoordeling

In 2018 voerde de Commissie een effectbeoordeling uit voor alle instrumenten die vallen onder de rubriek "Europa als wereldspeler" van het meerjarig financieel kader voor 2014-2020. Deze effectbeoordeling richtte zich op de belangrijkste veranderingen die in het financiële kader voor 20212027 worden voorgesteld voor het externe optreden. Deze veranderingen omvatten de stroomlijning van verschillende instrumenten in één breed instrument en de integratie van het EOF in de EU-begroting.

Uit de analyse bleek dat de voordelen van de integratie van het EOF in de begroting opwegen tegen de nadelen, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Zo zou het totaalbedrag voor het externe optreden niet lager mogen zijn dan de som van het EOF en de andere externe instrumenten, de flexibiliteit van het EOF zou zo veel mogelijk moeten worden overgenomen en de militaire operaties die nu worden gefinancierd in het kader van de Vredesfaciliteit voor Afrika, moeten worden voortgezet via een ander mechanisme buiten de begroting.

Ook werd geconcludeerd dat de meeste instrumenten kunnen worden samengevoegd, met uitzondering van instrumenten met een zeer specifieke rechtsgrondslag of met zeer specifieke doelstellingen. Tot de samen te voegen instrumenten behoren het instrument voor ontwikkelingssamenwerking, het Europees Ontwikkelingsfonds, het Europees nabuurschapsinstrument, het Europees instrument voor de democratie en de mensenrechten, het instrument voor bijdrage aan stabiliteit en vrede en het partnerschapsinstrument. De volgende instrumenten zouden apart moeten blijven: humanitaire hulp, de begroting voor het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid, een deel van het instrument voor samenwerking op het gebied van nucleaire veiligheid, de landen en gebieden overzee (incl. Groenland), het Uniemechanisme voor civiele bescherming, het instrument voor pretoetredingssteun, de regeling "EU Aid Volunteers", de steun voor de Turks-Cypriotische gemeenschap, de reserve voor noodhulp en de Europese vredesfaciliteit.

Zoals opgemerkt door de Commissie 24 en onderschreven door de partners tijdens de openbare raadpleging, is de huidige structuur van de externe financieringsinstrumenten te complex. Door een aantal instrumenten samen te voegen in één breed instrument, kunnen de beheers- en toezichtsystemen worden gerationaliseerd, zodat de administratieve belasting voor de EU-instellingen en de lidstaten kan afnemen. Met een vereenvoudigd systeem voor het toezicht zouden de desbetreffende instellingen een beter en breder overzicht hebben van de externe uitgaven van de EU.

Op 25 april 2018 werd de effectbeoordeling onderzocht door de Raad voor regelgevingstoetsing, die een positief advies met opmerkingen uitbracht.

•Vereenvoudiging

De stroomlijning van de juridische structuur heeft tot doel de administratieve belasting ten opzichte van de huidige instrumenten te verminderen. Momenteel zijn vier instrumenten van toepassing op de LGO en de financiële middelen daarvoor (met inbegrip van de voorschriften inzake programmering en uitvoering): i) het LGO-besluit, ii) de verordening inzake het elfde EOF, iii) het Groenlandbesluit en iv) de gemeenschappelijke uitvoeringsverordening.

Voorgesteld wordt één instrument in te stellen voor zowel de politieke aspecten als de specifieke betrekkingen tussen de Unie en de LGO. Het besluit bevat waar nodig specifieke bepalingen voor de betrekkingen met Groenland, de financiële middelen, die worden geconsolideerd in één rubriek van de EU-begroting, en de uitvoeringsvoorschriften, die grotendeels het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking volgen, zodat samenhang en vereenvoudiging zijn gewaarborgd. Waar nodig bevat het voorgestelde besluit specifieke, vereenvoudigde regels voor LGO op het gebied van de programmering.

Daarnaast maakt de overname van EOF-kenmerken (waar mogelijk), zoals het beginsel van meerjarenprogrammering, voor Groenland eenvoudigere en flexibelere procedures dan voorheen mogelijk. Met dit voorstel worden de beheers- en toezichtsstructuren van het huidige pakket instrumenten vereenvoudigd.

4.GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

De financiële middelen voor Groenland moeten komen uit rubriek 6 van de EU-begroting: "Nabuurschap en internationaal beleid". Gezien het voornemen om sommige elementen van het EOF, zoals meerjarenprogrammering, over te nemen in de EU-begroting, worden de huidige procedures voor de toewijzing van middelen aan Groenland vereenvoudigd.

De financiële toewijzingen voor de andere LGO worden overgeheveld van het EOF naar de begrotingsrubriek "Nabuurschap en internationaal beleid".

In de mededelingen van de Commissie over een moderne begroting voor een Unie die ons beschermt, sterker maakt, en verdedigt 25 , is in deze rubriek 500 miljoen EUR uitgetrokken voor de samenwerking met de LGO.

Dit besluit voorziet in een totaalbedrag van 500 000 000 EUR (in lopende prijzen) voor de associatie met de LGO. Daarvan wordt 225 000 000 EUR toegewezen aan Groenland, 225 000 000 EUR voor de andere LGO, waarvan 159 000 000 EUR voor territoriale programma's en 66 000 000 EUR voor regionale programma's. Daarnaast is er een intraregionale portefeuille van 15 000 000 EUR beschikbaar voor alle LGO, met inbegrip van Groenland. Het nieuwe besluit omvat ook een bedrag van 22 000 000 EUR voor technische bijstand, alsmede een niet-toegewezen reserve van 13 000 000 EUR.

5.OVERIGE ELEMENTEN

•Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende monitoring, evaluatie en rapportage

De regelingen voor uitvoering, monitoring, evaluatie en rapportage volgen die van het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking, tenzij anders vermeld in het besluit.

•Toelichting bij de bepalingen van het voorstel

Aangezien het LGO-besluit en het Groenlandbesluit worden samengevoegd, worden alle delen samengevoegd die vergelijkbaar zijn of waarop synergieën mogelijk zijn. De structuur van het huidige LGO-besluit en de meeste bepalingen daarvan wordt gehandhaafd, met waar nodig vermelding van de specifieke aspecten van de betrekkingen en samenwerking tussen de Unie en Groenland, zoals behoud van de nauwe en duurzame betrekkingen tussen de Unie, Groenland en Denemarken; de erkenning van de geostrategische positie van Groenland; beleidsdialoog en potentiële samenwerking inzake Arctische vraagstukken; en de continuïteit van de voedselvoorziening. De positieve resultaten van het Groenlandbesluit blijven bewaard.

Het nieuwe LGO-besluit heeft dezelfde structuur met dezelfde pijlers (politieke aspecten, handel en samenwerking) als het huidige besluit. De belangrijkste wijzigingen zijn:

·In het voorstel wordt rekening gehouden met de gevolgen van de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland uit de Europese Unie en het feit dat de speciale regeling van het vierde deel van het VWEU niet langer van toepassing zal zijn op de twaalf Britse LGO.

·Formeel gezien worden de tekst en de bijlagen over de hele linie geactualiseerd, met name in verband met de laatste wijzigingen van de belasting- en handelswetgeving.

·Vanwege de integratie van het EOF in de EU-begroting worden de bijlagen IV en V van het huidige besluit geschrapt. Bijlage I inzake geïsoleerde LGO is in het besluit geïntegreerd. Bijlage III over het beheer van de eigen middelen van de EIB wordt geschrapt.

·Aanvulling en actualisering van de bepalingen over de stand van zaken in de betrekkingen met Groenland in artikel 3 (doelstellingen, beginselen en waarden), artikel 5 (wederzijdse belangen, complementariteit en prioriteiten), artikel 13 (richtsnoeren voor de dialoog), artikel 23 (nieuw artikel over grondstoffen), artikel 31 (samenwerking op het gebied van onderzoek en innovatie) en artikel 35 (volksgezondheid en voedselzekerheid).

·Deel IV over de financiering van de samenwerking betreft een specifieke financiële portefeuille binnen begrotingsrubriek 6, "Nabuurschap en internationaal beleid" ten behoeve van de LGO. Dit deel bevat ook:

·Een algemene clausule waarin wordt verwezen naar het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking voor de uitvoering van de financiële samenwerking in het kader van dit voorstel. Voor de LGO blijven evenwel specifieke en eenvoudigere programmeringsprocedures gelden.

·De LGO blijven ook binnen het volgende meerjarig financieel kader principieel in aanmerking komen voor deelname aan de programma's van de Unie. Zij komen in aanmerking voor de thematische programma's en snelleresponsmaatregelen van het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking.

·Met een specifieke bepaling/faciliteit kan de Commissie actief intraregionale projecten bevorderen tussen LGO, ACS- en niet-ACS-staten of gebieden en de ultraperifere gebieden van de Unie.

2018/0244 (CNS)

Voorstel voor een

BESLUIT VAN DE RAAD

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 203,

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Na toezending van het ontwerp van wetgevingshandeling aan de nationale parlementen,

Gezien het advies van het Europees Parlement 26 ,

Handelend volgens een bijzondere wetgevingsprocedure,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)Dit besluit bevat de regels en de procedure voor de associatie van de EU met de landen en gebieden overzee (LGO), met inbegrip van Groenland, en komt in de plaats van Besluit 2013/755/EU van de Raad 27 (het "LGO-besluit") en Besluit 2014/137/EU van de Raad 28 (het "Groenlandbesluit").

(2)Overeenkomstig artikel 204 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) zijn de artikelen 198 tot en met 203 VWEU op Groenland van toepassing, behoudens de voor Groenland geldende bijzondere bepalingen van Protocol nr. 34 betreffende de bijzondere regeling van toepassing op Groenland, dat aan het VWEU is gehecht. Overeenkomstig het Groenlandverdrag 29 worden de betrekkingen tussen de Unie, enerzijds, en Groenland en het Koninkrijk Denemarken, anderzijds, geregeld bij Besluit 2014/137/EU van de Raad 30 , waarin de nauwe historische, politieke, economische en culturele banden tussen de Unie en Groenland worden onderstreept en waarbij een specifiek partnerschap en specifieke samenwerking worden vastgesteld. Besluit 2014/137/EU vervalt op 31 december 2020.

(3)Het is de bedoeling de steun van de Unie voor de LGO, die voorheen werd gefinancierd uit het Europees Ontwikkelingsfonds, met ingang van 1 januari 2021 te financieren uit de algemene begroting van de Unie.

(4)Om het aantal externe financieringsinstrumenten en hun prestaties te stroomlijnen moeten de betrekkingen met de LGO, met inbegrip van Groenland, worden geregeld in één besluit, dat het LGO-besluit en het Groenlandbesluit vervangt.

(5)Het partnerschap op grond van dit besluit moet het mogelijk maken de nauwe betrekkingen tussen de Unie enerzijds en alle LGO anderzijds voort te zetten.

(6)In dit nieuwe besluit worden de specifieke kenmerken van de samenwerking met Groenland duidelijk naar voren gebracht, zoals de doelstelling om de nauwe en duurzame betrekkingen tussen de Unie, Groenland en Denemarken te behouden, de erkenning van de geostrategische positie van Groenland, het belang van een beleidsdialoog tussen Groenland en de Unie, het bestaan van een partnerschapsovereenkomst inzake visserij tussen de Unie en Groenland en de potentiële samenwerking inzake Arctische vraagstukken. Het besluit moet aansluiten op mondiale uitdagingen en ruimte bieden voor de ontwikkeling van een proactieve agenda en het nastreven van wederzijdse belangen, met name in verband met het toenemende effect van klimaatverandering op de menselijke activiteit en het milieu, zeevervoer, natuurlijke hulpbronnen, met inbegrip van grondstoffen en visbestanden, alsook onderzoek en innovatie.

(7)Het VWEU en de afgeleide wetgeving zijn niet automatisch van toepassing op de LGO, met uitzondering van een aantal uitdrukkelijk als zodanig aangegeven bepalingen. De LGO zijn geen derde landen, maar maken ook geen deel uit van de eengemaakte markt; zij dienen op handelsgebied te voldoen aan de verplichtingen die ten aanzien van derde landen zijn vastgesteld, met name wat betreft oorsprongsregels, sanitaire en fytosanitaire normen en vrijwaringsmaatregelen.

(8)De bijzondere betrekkingen tussen de Unie en de LGO verschuiven geleidelijk van ontwikkelingssamenwerking naar een wederkerig partnerschap ter ondersteuning van de duurzame ontwikkeling van de LGO. Bovendien dient de solidariteit tussen de Unie en de LGO te zijn gebaseerd op hun unieke relatie en op het feit dat zij allen tot de "Europese familie" behoren.

(9)De Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling (Agenda 2030), die door de Verenigde Naties is aangenomen in september 2015, is het antwoord van de internationale gemeenschap op mondiale uitdagingen en trends op het gebied van duurzame ontwikkeling. De Agenda 2030, waarvan de duurzame-ontwikkelingsdoelen (SDG's), de overeenkomst van Parijs inzake klimaatverandering en de actieagenda van Addis Abeba de kern vormen, is een transformerend politiek kader voor wereldwijde armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling. De Agenda 2030 is universeel van toepassing en biedt een uitgebreid gedeeld actiekader voor zowel de Unie als haar partners. Doel is het vinden van een evenwicht tussen de economische, de sociale en de milieudimensie van duurzame ontwikkeling en het onderkennen van de essentiële onderlinge verbanden tussen de doelstellingen en streefcijfers. Niemand mag aan zijn lot worden overgelaten. De uitvoering zal zorgvuldig worden afgestemd op andere internationale verbintenissen. Bij de maatregelen die in het kader van dit besluit worden uitgevoerd, zal bijzondere aandacht worden besteed aan de samenhang met de SDG's en aan geïntegreerde maatregelen die extra voordelen kunnen opleveren en waarmee meerdere doelstellingen op coherente wijze kunnen worden verwezenlijkt.

(10)De associatie tussen de Unie en de LGO moet ook in de toekomst worden gebaseerd op drie pijlers, namelijk versterking van het concurrentievermogen, vergroting van de veerkracht en vermindering van de kwetsbaarheid, en stimulering van samenwerking en integratie tussen de LGO en andere partners en naburige regio's.

(11)De financiële bijstand van de Unie die in het kader van het partnerschap wordt toegewezen, moet de ontwikkeling van de LGO een Europees perspectief geven en moet bijdragen tot de versterking van de nauwe en duurzame betrekkingen met deze gebieden, en tegelijkertijd de positie van de LGO als voorposten van de Unie versterken, gebaseerd op de gemeenschappelijke waarden en de geschiedenis die de partners verbinden.

(12)Gezien de geografische ligging van de LGO en ondanks de voor het EU-recht verschillende status van elke actor in een bepaald geografisch gebied, dient de samenwerking tussen de LGO en hun buurlanden te worden bevorderd in het belang van alle partijen, waarbij bijzondere aandacht moet worden besteed aan gebieden van wederzijds belang en aan bevordering van de waarden en normen van de Unie.

(13)Veel LGO grenzen aan de in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden, aan ACS-staten of aan andere derde landen en gebieden waarmee zij behoeften delen op het gebied van bijvoorbeeld aanpassing aan en beperking van de klimaatverandering, behoud van biodiversiteit, vraagstukken met betrekking tot oceanen, economische diversifiëring en rampenrisicovermindering.

(14)In de mededeling van de Commissie over "Een nieuw en sterker strategisch partnerschap met de ultraperifere gebieden van de EU" van 24 oktober 2017 31 , de conclusies van het 15e en 16e LGO-EU-forum en de aanbevelingen van de Commissie inzake de onderhandelingen over een partnerschapsovereenkomst tussen de Europese Unie en de ACS-landen 32 wordt opgeroepen tot versterking van de regionale samenwerkingsprogramma's waarbij LGO en hun buurlanden zijn betrokken.

(15)De LGO beschikken over een rijke terrestrische en mariene biodiversiteit. Klimaatverandering beïnvloedt de natuurlijke omgeving van de LGO en vormt een bedreiging voor hun duurzame ontwikkeling. Maatregelen voor het behoud van biodiversiteit en ecosysteemdiensten, rampenrisicovermindering, duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen en bevordering van duurzame energie dragen bij tot aanpassing aan en vermindering van klimaatverandering in de LGO. De associatie dient gericht te zijn op het behoud, het herstel en het duurzame gebruik van biologische diversiteit en ecosysteemdiensten, aangezien dat essentiële elementen zijn voor duurzame ontwikkeling.

(16)Dit programma weerspiegelt het belang van de strijd tegen klimaatverandering, in overeenstemming met de door de Unie aangegane verbintenissen om de overeenkomst van Parijs en de SDG's van de Verenigde Naties uit te voeren, en zal ertoe bijdragen dat klimaatactie in alle beleidsdomeinen van de Unie wordt geïntegreerd en dat het streefcijfer - 25 % van de begrotingsuitgaven van de Unie voor de ondersteuning van klimaatdoelstellingen - wordt gehaald. Naar verwachting zal 20 % van de totale financiële middelen in het kader van dit programma bijdragen tot klimaatdoelstellingen. De betrokken maatregelen zullen tijdens de uitvoering van het programma worden vastgesteld en opnieuw worden beoordeeld in het kader van de tussentijdse evaluatie en herziening.

(17)De aanzienlijke bijdrage die de LGO zouden kunnen leveren aan de verbintenissen van de Unie in het kader van multilaterale milieuovereenkomsten, dient in de betrekkingen tussen de Unie en de LGO te worden erkend.

(18)De Unie en de LGO erkennen het bijzondere belang van onderwijs en beroepsopleiding als hefboom voor de duurzame ontwikkeling van de LGO.

(19)De associatie tussen de Unie en de LGO dient rekening te houden met en bij te dragen tot het behoud van de culturele diversiteit en identiteit van de LGO.

(20)De samenwerking tussen de Unie en de LGO inzake handel en handelsgerelateerde vraagstukken dient bij te dragen tot duurzame economische ontwikkeling, sociale ontwikkeling en milieubescherming.

(21)Dit besluit dient te voorzien in flexibeler oorsprongsregels en nieuwe mogelijkheden voor cumulatie van de oorsprong. Cumulatie dient niet alleen mogelijk te zijn met de LGO en met landen die onder een economische partnerschapsovereenkomst vallen, maar onder bepaalde voorwaarden ook ten aanzien van producten van oorsprong uit landen waarmee de Unie een vrijhandelsovereenkomst toepast, en, eveneens onder bepaalde voorwaarden, ten aanzien van producten die de Unie binnenkomen met vrijstelling van rechten en contingenten overeenkomstig het stelsel van algemene preferenties van de Unie. De voorwaarden zijn nodig om verlegging van het handelsverkeer te voorkomen en de goede werking van de cumulatieregeling te waarborgen.

(22)In het belang van de betrokken bedrijven en overheden in de LGO dienen de procedures voor de certificatie van de LGO-oorsprong te worden geactualiseerd. De bepalingen inzake administratieve samenwerking tussen de Unie en de LGO moeten dienovereenkomstig worden aangepast.

(23)Bovendien moeten voldoende gespecificeerde vrijwarings- en toezichtsbepalingen worden vastgesteld. Op die manier kunnen zowel de bevoegde autoriteiten van de LGO en de Unie als de marktdeelnemers uitgaan van duidelijke en transparante voorschriften en procedures. Ten slotte moet, in het algemeen belang, de juiste toepassing worden gewaarborgd van de procedures en regelingen voor de rechten- en contingentenvrije uitvoer van goederen uit de LGO naar de Unie.

(24)In verband met de doelstellingen van integratie en de ontwikkelingen in het mondiale handelsverkeer op het gebied van diensten en vestiging dient steun te worden geboden voor de ontwikkeling van dienstenmarkten en investeringsmogelijkheden, door de toegang tot de markt van de Unie voor diensten en investeringen van de LGO te verbeteren. De Unie dient daartoe de LGO de gunstigst mogelijke behandeling te bieden, zoals die aan andere handelspartners wordt geboden door middel van brede meestbegunstigingsclausules; voor de LGO moeten de mogelijkheden voor handelsbetrekkingen flexibeler zijn door de behandeling die de LGO de Unie verlenen te beperken tot wat zij aan andere belangrijke handelsmachten bieden.

(25)De samenwerking tussen de Unie en de LGO inzake financiële diensten moet bijdragen tot meer veiligheid, robuustheid en transparantie van het financieel stelsel, aangezien dat van wezenlijk belang is om de mondiale financiële stabiliteit te versterken en duurzame groei te ondersteunen. De inspanningen op dat gebied moeten zich richten op convergentie met de internationaal erkende normen en aanpassing van de wetgeving van de LGO aan de EU-wetgeving inzake financiële diensten. Passende aandacht moet worden geschonken aan versterking van de administratieve capaciteit van de autoriteiten van de LGO, ook op het gebied van toezicht.

(26)De financiële bijstand van de Unie moet zich richten op gebieden waar het grootste effect kan worden gesorteerd, gezien haar vermogen om wereldwijd op te treden en te reageren op mondiale uitdagingen zoals uitbanning van armoede, duurzame en inclusieve ontwikkeling of wereldwijde bevordering van democratie, goed bestuur, mensenrechten en de rechtsstaat, haar langdurige en voorspelbare betrokkenheid bij ontwikkelingshulp en haar rol in het coördineren met haar lidstaten.

(27)Met het oog op doelmatigheid en vereenvoudiging en rekening houdend met de beheerscapaciteit van de autoriteiten van de LGO is het dienstig de aan de LGO toegewezen financiële middelen te beheren op basis van een wederkerig partnerschap. De autoriteiten van de LGO dienen bovendien de verantwoordelijkheid op zich te nemen voor de formulering en tenuitvoerlegging van het beleid dat de partijen in de vorm van samenwerkingsstrategieën vaststellen. Bij de programmering en de uitvoering dient rekening te worden gehouden met de beperkte administratieve en personele middelen van de LGO.

(28)In dit besluit worden de financiële middelen vastgelegd voor de associatie van de LGO met de Unie, die voor het Europees Parlement en de Raad in het kader van de jaarlijkse begrotingsprocedure het voornaamste referentiebedrag vormen in de zin van punt 16 van het Interinstitutioneel Akkoord van [---] tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie betreffende de begrotingsdiscipline, de samenwerking in begrotingszaken en een goed financieel beheer.

(29)De horizontale regels die het Europees Parlement en de Raad op basis van artikel 322 VWEU hebben aangenomen, gelden ook voor dit besluit. Deze regels zijn vastgelegd in het Financieel Reglement en betreffen met name de procedure voor de vaststelling en uitvoering van de begroting door middel van subsidies, opdrachten, prijzen en indirecte uitvoering en voorzien in controles op de verantwoordelijkheid van de financiële spelers. De op basis van artikel 322 VWEU aangenomen regels betreffen ook de bescherming van de Uniebegroting in geval van algemene tekortkomingen op het gebied van de rechtsstaat, omdat de eerbiediging van de rechtsstaat essentieel is voor degelijk financieel beheer en een doeltreffende Uniefinanciering.

(30)De financieringsvormen en uitvoeringswijzen voor dit besluit moeten worden gekozen op basis van hun vermogen om de specifieke doelstellingen van de acties te verwezenlijken, en resultaten te boeken, waarbij met name rekening moet worden gehouden met de kosten van controles, de administratieve belasting en het verwachte risico van niet-naleving. Daarbij moet het gebruik van forfaitaire bedragen, financiering op basis van een vast percentage en eenheidskosten worden overwogen, alsmede niet aan kosten gekoppelde financiering als bedoeld in artikel 125, lid 1, van het Financieel Reglement.

(31)De Unie moet ervoor zorgen dat de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk worden gebruikt, zodat haar externe optreden optimaal effect sorteert. Dat moet worden bereikt door middel van samenhang en complementariteit tussen de externe financieringsinstrumenten van de Unie, en door synergieën met andere beleidslijnen en programma's van de Unie. Met het oog op maximaal effect van gecombineerde steunmaatregelen ten behoeve van een gemeenschappelijk doel moet de financiering in het kader van dit besluit kunnen worden gecombineerd met bijdragen uit andere programma's van de Unie, op voorwaarde dat de bijdragen niet dezelfde kosten dekken.

(32)In dit besluit moet met betrekking tot de uitvoering van de samenwerking waar passend worden verwezen naar [de NDICI-verordening] om consistent beheer tussen de verschillende instrumenten te waarborgen.

(33)Om rekening te houden met ontwikkelingen en wijzigingen van de douane- en handelswetgeving moet de bevoegdheid om overeenkomstig artikel 290 VWEU handelingen vast te stellen tot wijziging van de bijlagen II, III en VI bij dit besluit, aan de Commissie te worden gedelegeerd. Overeenkomstig de punten 22 en 23 van het Interinstitutioneel Akkoord over beter wetgeven van 13 april 2016 33 moet dit programma worden geëvalueerd aan de hand van informatie die wordt verzameld op basis van specifieke voorschriften inzake monitoring, waarbij echter overregulering en administratieve lasten, in het bijzonder voor de lidstaten, moeten worden vermeden. Waar passend kunnen in die voorschriften ook meetbare indicatoren worden opgenomen op basis waarvan de effecten van het programma op het terrein worden geëvalueerd. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadplegingen overgaat, onder meer op deskundigenniveau, en dat die raadplegingen gebeuren in overeenstemming met de beginselen die zijn vastgelegd in het Interinstitutioneel Akkoord over beter wetgeven van 13 april 2016 34 . Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen, ontvangen het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip als de deskundigen van de lidstaten, en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van gedelegeerde handelingen.

(34)Verwijzingen naar de instrumenten voor externe bijstand in artikel 9 van Besluit 2010/427/EU van de Raad 35 moeten worden gelezen als verwijzingen naar dit besluit. De Commissie moet erop toezien dat dit besluit wordt uitgevoerd overeenkomstig de rol van de EDEO zoals bepaald in het genoemde besluit.

(35)Om uniforme voorwaarden voor de uitvoering van artikel 10, lid 6, en artikel 16, lid 8, van bijlage II, artikel 2 van bijlage III, en de artikelen 5 en 6 van bijlage IV, te waarborgen, moeten uitvoeringsbevoegdheden aan de Commissie worden toegekend. Die bevoegdheden moeten worden uitgeoefend overeenkomstig Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad.

(36)Overeenkomstig het Financieel Reglement, Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad 36 , Verordening (EG, Euratom) nr. 2988/95 van de Raad 37 , Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 van de Raad 38 en Verordening (EU) 2017/1939 van de Raad 39 moeten de financiële belangen van de Unie worden beschermd door doeltreffende en evenredige maatregelen, daaronder begrepen voorkoming, opsporing, correctie en onderzoek van onregelmatigheden en fraude, terugvordering van verloren gegane, onverschuldigd betaalde of onjuist bestede financiële middelen alsmede, in voorkomend geval, oplegging van administratieve sancties. Het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) kan overeenkomstig Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 en Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 administratief onderzoek verrichten, daaronder begrepen controles en inspecties ter plaatse, om vast te stellen of er sprake is van fraude, corruptie of andere onwettige activiteiten die de financiële belangen van de Unie schaden. Overeenkomstig Verordening (EU) 2017/1939 kan het Europees Openbaar Ministerie (EOM) overgaan tot onderzoek en vervolging van fraude en andere strafbare feiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad in de zin van Richtlijn (EU) 2017/1371 van het Europees Parlement en de Raad 40 . Personen of entiteiten die Uniemiddelen ontvangen, moeten overeenkomstig het Financieel Reglement ten volle aan de bescherming van de financiële belangen van de Unie meewerken, de nodige rechten en toegang verlenen aan de Commissie, OLAF, het EOM en de Europese Rekenkamer, alsmede ervoor zorgen dat derden die betrokken zijn bij de uitvoering van Uniemiddelen, gelijkwaardige rechten verlenen. Daarom moeten overeenkomsten met derde landen en gebieden en met internationale organisaties, alsmede contracten of overeenkomsten die voortvloeien uit de uitvoering van dit besluit, bepalingen bevatten die de Commissie, de Rekenkamer en OLAF uitdrukkelijk de bevoegdheid verlenen om dergelijke audits, controles en inspecties ter plaatse uit te voeren, overeenkomstig hun respectieve bevoegdheden, en die waarborgen dat derden die betrokken zijn bij de uitvoering van Uniemiddelen, gelijkwaardige rechten verlenen.

(37)Krachtens dit besluit moet de Raad in staat zijn een innovatieve benadering toe te passen ten aanzien van alle bovengenoemde factoren, die samenhang vertoont en tegelijkertijd is afgestemd op een verscheidenheid van situaties,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:

DEEL I

ALGEMENE BEPALINGEN BETREFFENDE DE ASSOCIATIE VAN DE LANDEN EN GEBIEDEN OVERZEE MET DE UNIE

HOOFDSTUK 1

ALGEMENE BEPALINGEN

Artikel 1
Voorwerp

1.Dit besluit brengt een associatie tot stand van de landen en gebieden overzee (LGO) met de Unie (de "associatie"), die een partnerschap vormt op basis van artikel 198 VWEU en ten doel heeft de duurzame ontwikkeling van de LGO te ondersteunen en de waarden en normen van de Unie overal ter wereld te bevorderen.

2.De partners van de associatie zijn de Unie, de LGO en de lidstaten waarmee de LGO banden hebben.

3.In artikel 73 van dit besluit wordt het financieringsprogramma vastgesteld voor de associatie met alle LGO voor de periode 2021-2027 (hierna het "programma" genoemd). In dit besluit worden de doelstellingen van het programma vastgesteld, alsmede de vormen van de financiering door de Unie en de regels voor de verstrekking van die financiering, zoals beschreven in bijlage I.

Artikel 2
Territoriale toepassing

De associatie is van toepassing op de in bijlage II bij het VWEU genoemde LGO.

Artikel 3
Doelstellingen, beginselen en waarden

1.De associatie tussen de Unie en de LGO is gegrondvest op doelstellingen, beginselen en waarden die door de LGO, de lidstaten waarmee zij banden hebben, en de Unie worden gedeeld.

2.De partners erkennen elkaars rechten om hun eigen beleid en prioriteiten voor duurzame ontwikkeling en hun eigen niveaus van binnenlandse milieu- en arbeidsbescherming vast te stellen, en om dienovereenkomstig de desbetreffende wetten en beleidsmaatregelen vast te stellen of te wijzigen, overeenkomstig hun verbintenissen op grond van de internationaal erkende normen en overeenkomsten. Zij streven in dit verband naar een hoog niveau van milieu- en arbeidsbescherming.

3.Bij de uitvoering van dit besluit laten de partijen zich leiden door een streven naar transparantie, subsidiariteit en doelmatigheid en besteden zij gelijke aandacht aan de drie pijlers van de duurzame ontwikkeling van de LGO: economische ontwikkeling, sociale ontwikkeling en milieubescherming.

4.De algemene doelstelling van dit besluit is het bevorderen van de economische en sociale ontwikkeling van de LGO en het tot stand brengen van nauwe economische betrekkingen tussen hen en de Unie in haar geheel. Met de associatie wordt deze algemene doelstelling nagestreefd door versterking van het concurrentievermogen van de LGO, vergroting van de veerkracht van de LGO, vermindering van de kwetsbaarheid van hun economie en milieu, en stimulering van de samenwerking tussen hen onderling en met andere partners.

5.Overeenkomstig artikel 3, lid 5, en artikel 21 VEU heeft het besluit de volgende specifieke doelstellingen:

(a)bevorderen en ondersteunen van de samenwerking met de LGO;

(b)ondersteunen van en samenwerken met Groenland bij de aanpak van zijn belangrijkste uitdagingen, zoals het opkrikken van het onderwijsniveau en bijdragen tot de capaciteit van het Groenlandse bestuur om nationaal beleid uit te werken en uit te voeren.

6.Bij het nastreven van die doelstellingen neemt de associatie de grondbeginselen in acht van vrijheid, democratie, mensenrechten en fundamentele vrijheden, de rechtsstaat, goed bestuur en duurzame ontwikkeling, die gemeenschappelijk zijn voor alle LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben.

Artikel 4
Beheer van de associatie

De associatie wordt beheerd door de Commissie en de autoriteiten van de LGO en indien nodig de lidstaten waarmee de LGO banden hebben, overeenkomstig hun respectieve institutionele, wettelijke en financiële bevoegdheden.

Artikel 5
Wederzijdse belangen, complementariteit en prioriteiten

1.De associatie vormt het kader voor beleidsdialoog en samenwerking inzake vraagstukken van wederzijds belang.

2.Er wordt prioriteit gegeven aan samenwerking op gebieden van wederzijds belang, zoals:

(a)economische diversifiëring van de economieën van de LGO, met inbegrip van hun verdere integratie in de regionale en de wereldeconomie; specifiek voor Groenland: de noodzaak om de vaardigheden van de beroepsbevolking te versterken;

(b)bevordering van de groene en de blauwe economie;

(c)duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen, met inbegrip van het behoud en het duurzame gebruik van biodiversiteit en ecosysteemdiensten;

(d)beperking van de klimaatverandering en aanpassing aan de gevolgen van klimaatverandering;

(e)bevordering van rampenrisicovermindering;

(f)bevordering van samenwerkingsactiviteiten op het gebied van onderzoek, innovatie en wetenschap;

(g)bevordering van sociale, culturele en economische uitwisselingen tussen de LGO, hun buurlanden en andere partners;

(h)Arctische vraagstukken.

3.De samenwerking op gebieden van wederzijds belang is gericht op de bevordering van de autonomie van de LGO en de ontwikkeling van hun vermogen om de in lid 2 genoemde strategieën en beleidslijnen te formuleren, uit te voeren en te monitoren.

Artikel 6
Bevordering van de associatie

1.Om hun onderlinge betrekkingen te versterken, streven de Unie en de LGO ernaar hun burgers met de associatie bekend te maken, in het bijzonder door de ontwikkeling van banden en samenwerking tussen autoriteiten, wetenschappers, maatschappelijke organisaties en bedrijven van de LGO enerzijds en die van de Unie anderzijds te bevorderen.

2.De LGO beijveren zich ervoor hun banden met de Unie in haar geheel te versterken en te bevorderen. De lidstaten ondersteunen deze inspanningen.

Artikel 7
Regionale samenwerking, regionale integratie en samenwerking met andere partners

1.Met inachtneming van artikel 3 streeft de associatie ernaar de LGO te steunen bij hun inspanningen om deel te nemen aan relevante internationale, regionale en/of subregionale integratieprocessen, overeenkomstig hun eigen aspiraties en de door de bevoegde LGO-autoriteiten vastgestelde doelstellingen en prioriteiten.

2.De Unie en de LGO kunnen daartoe informatie en beste praktijken uitwisselen en andere vormen van nauwe samenwerking en coördinatie met andere partners in het kader van de deelname van de LGO aan regionale en internationale organisaties tot stand brengen, waar van toepassing door middel van internationale overeenkomsten.

3.De associatie is gericht op ondersteuning van de samenwerking tussen de LGO en andere partners op de in deel II en deel III van dit besluit genoemde samenwerkingsgebieden. Het doel van de associatie in dit verband is het stimuleren van de samenwerking tussen de LGO en de in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden, hun buurlanden die behoren tot de Groep van staten in Afrika, het Caribische gebied en de Stille Oceaan (ACS) en andere buurlanden en gebieden die daar niet toe behoren. Om dat doel te bereiken, verbetert de Unie de coördinatie en stimuleert zij synergieën tussen de desbetreffende programma's van de Unie. De Unie streeft er voorts naar de LGO te betrekken bij haar dialoog met hun buurlanden, zowel ACS- als niet-ACS-staten en gebieden, en, indien passend, met de ultraperifere gebieden.

4.De steun voor de deelname van de LGO aan relevante organisaties voor regionale integratie richt zich in het bijzonder op:

(a)opbouw van de capaciteit van relevante regionale organisaties en instellingen waarvan de LGO deel uitmaken;

(b)regionale of subregionale initiatieven zoals de uitvoering van het beleid betreffende sectorale hervorming op de in deel II en deel III van dit besluit genoemde samenwerkingsgebieden;

(c)de bekendheid van de LGO met het effect van de regionale integratieprocessen op verschillende gebieden en hun kennis daarvan;

(d)de deelname van de LGO aan de ontwikkeling van regionale markten binnen organisaties voor regionale integratie;

(e)grensoverschrijdende investeringen van de LGO in hun buurlanden en omgekeerd.

Artikel 8
Deelname aan Europese groeperingen voor territoriale samenwerking

Voor de toepassing van artikel 7, leden 1 tot en met 3, van dit besluit impliceren de samenwerkingsinitiatieven of andere vormen van samenwerking tevens dat overheidsautoriteiten, regionale en subregionale organisaties, lokale autoriteiten en, waar relevant, andere publieke en private organen of instellingen (met inbegrip van openbaredienstverleners) uit een LGO kunnen deelnemen aan een Europese groepering voor territoriale samenwerking (EGTS), volgens de regels en doelstellingen van de samenwerkingsactiviteiten van dit besluit en van Verordening (EG) nr. 1302/2013 41 , en in overeenstemming met de regelingen die van toepassing zijn op de lidstaat waarmee het LGO banden heeft.

Artikel 9
Specifieke behandeling

1.De associatie houdt rekening met de diversiteit van de LGO wat betreft hun economische ontwikkeling en hun capaciteit om ten volle te profiteren van de in artikel 7 bedoelde regionale samenwerking en regionale integratie.

2.Voor geïsoleerde LGO wordt voorzien in een specifieke behandeling.

3.Teneinde geïsoleerde LGO in staat te stellen structurele en andere hindernissen voor hun ontwikkeling te overwinnen, houdt deze specifieke behandeling, onder meer bij de vaststelling van de omvang van de financiële bijstand en de daaraan verbonden voorwaarden, rekening met hun specifieke problemen.

4.Het LGO dat als geïsoleerd wordt aangemerkt, is St Pierre en Miquelon.

HOOFDSTUK 2

SAMENWERKING

Artikel 10
Algemene benadering

1.De associatie is gebaseerd op een brede dialoog en overleg over vraagstukken van wederzijds belang tussen de LGO, de lidstaten waarmee zij banden hebben en de Commissie, alsook in voorkomend geval de Europese Investeringsbank (EIB).

2.De LGO voeren waar nodig een dialoog en overleg met autoriteiten en instanties zoals:

(a)de bevoegde lokale autoriteiten en andere overheden;

(b)de economische en sociale partners;

(c)andere relevante organisaties die het maatschappelijk middenveld vertegenwoordigen, zoals milieupartners, niet-gouvernementele organisaties en instanties die tot taak hebben de gelijkheid van vrouwen en mannen te bevorderen.

Artikel 11
Actoren van de samenwerking

1.Tot de actoren van de samenwerking in de LGO behoren:

(a)de overheidsinstanties van de LGO;

(b)de lokale autoriteiten in de LGO;

(c)openbare dienstverleners en maatschappelijke organisaties, zoals sociale, werkgevers- en beroepsorganisaties en vakbonden, alsmede lokale, nationale en internationale niet-gouvernementele organisaties;

(d)regionale en subregionale organisaties.

2.De lidstaten waarmee de LGO banden hebben, delen de Commissie mee welke de in lid 1, onder a) en b), bedoelde overheidsinstanties en lokale autoriteiten zijn.

Artikel 12
Verantwoordelijkheden van niet-overheidsactoren

1.Niet-overheidsactoren kunnen een rol spelen bij de uitwisseling van informatie en bij het overleg over de samenwerking, in het bijzonder wat de voorbereiding en uitvoering van projecten en programma's voor samenwerkingsbijstand betreft. Ter ondersteuning van lokale ontwikkelingsinitiatieven kunnen aan hen bevoegdheden worden gedelegeerd op het gebied van financieel beheer met het oog op de uitvoering van dergelijke projecten en programma's.

2.Niet-overheidsactoren die voor gedecentraliseerd beheer van projecten of programma's in aanmerking komen, worden in onderling overleg geïdentificeerd door de autoriteiten van de LGO, de Commissie en de lidstaten waarmee de LGO banden hebben, afhankelijk van het betrokken onderwerp en van hun deskundigheid en het gebied waarop zij actief zijn. Dit geschiedt per afzonderlijk LGO in het kader van de opstelling van de dialoog en het overleg als bedoeld in artikel 10.

3.De associatie dient bij te dragen tot de inspanningen van de LGO om maatschappelijke organisaties te versterken, met name wat betreft de oprichting en ontwikkeling ervan en het uitwerken van de nodige regelingen voor hun betrokkenheid bij de opzet, de uitvoering en de evaluatie van ontwikkelingsstrategieën en -programma's.

HOOFDSTUK 3

INSTITUTIONEEL KADER

Artikel 13
Richtsnoeren voor de dialoog

1.De Unie, de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben, onderhouden een regelmatige en alomvattende politieke dialoog.

2.De institutionele, wettelijke en financiële bevoegdheden van de Unie, de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben, worden bij deze dialoog volledig in acht genomen. De dialoog wordt op flexibele wijze gevoerd. Hij kan formeel of informeel zijn en wordt op een passend niveau gevoerd binnen het in artikel 14 bedoelde kader.

3.De dialoog stelt de LGO in staat om ten volle aan de tenuitvoerlegging van de associatie deel te nemen.

4.De dialoog richt zich onder meer op specifieke politieke vraagstukken van wederzijds belang of van algemeen belang voor de verwezenlijking van de doelstellingen van de associatie.

5.De dialoog met Groenland moet met name de basis vormen voor brede samenwerking en dialoog op het gebied van onder meer energie, klimaatverandering en milieu, natuurlijke hulpbronnen, met inbegrip van grondstoffen en visbestanden, zeevervoer, onderzoek en innovatie, alsmede de Arctische dimensie van deze vraagstukken.

Artikel 14
Dialoogfora

1.In het kader van de associatie worden de volgende fora voor dialoog ingesteld:

(a)jaarlijks vindt een forum voor dialoog tussen de LGO en de EU (het "LGO-EU-forum") plaats, waaraan wordt deelgenomen door de autoriteiten van de LGO, vertegenwoordigers van de lidstaten en de Commissie. Leden van het Europees Parlement, vertegenwoordigers van de EIB en vertegenwoordigers van de ultraperifere gebieden worden in voorkomend geval bij het LGO-EU-forum betrokken;

(b)op regelmatige basis voeren de Commissie, de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben, trilateraal overleg. Dit overleg vindt minstens driemaal per jaar plaats op initiatief van de Commissie of op verzoek van de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben;

(c)de LGO, de lidstaten waarmee zij banden hebben en de Commissie stellen in onderling overleg adviserende werkgroepen in om de tenuitvoerlegging van de associatie te volgen, in een voor de te bespreken onderwerpen geschikte vorm. Deze werkgroepen worden bijeengeroepen op verzoek van de Commissie, een lidstaat of een LGO. Zij houden technische besprekingen over aangelegenheden die specifiek van belang zijn voor de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben, ter aanvulling op de werkzaamheden in het kader van het LGO-EU-forum en/of het trilaterale overleg.

2.De Commissie bekleedt het voorzitterschap en voert het secretariaat van het LGO-EU-forum, het trilaterale overleg en de werkgroepen.

DEEL II

SAMENWERKINGSGEBIEDEN INZAKE DUURZAME ONTWIKKELING IN HET KADER VAN DE ASSOCIATIE

HOOFDSTUK 1

MILIEU, KLIMAATVERANDERING, OCEANEN EN RAMPENRISICOVERMINDERING

Artikel 15
Algemene beginselen

De samenwerking op het gebied van milieu, klimaatverandering en rampenrisicovermindering in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)ondersteuning van de inspanningen van de LGO om beleid, strategieën, actieplannen en maatregelen uit te werken en uit te voeren;

(b)ondersteuning van de inspanningen van de LGO om in regionale netwerken en initiatieven te integreren;

(c)bevordering van duurzaam en efficiënt gebruik van hulpbronnen en aanmoediging om economische groei los te koppelen van achteruitgang van het milieu; en

(d)ondersteuning van de inspanningen van de LGO om als regionale knooppunten en kenniscentra te fungeren.

Artikel 16
Duurzaam beheer en behoud van biodiversiteit en ecosysteemdiensten

De samenwerking op het gebied van duurzaam beheer en behoud van biodiversiteit en ecosysteemdiensten in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)stimulering van de instelling en het doeltreffende beheer van mariene en terrestrische beschermde gebieden en beter beheer van bestaande beschermde gebieden;

(b)aanmoediging van duurzaam beheer van mariene en terrestrische hulpbronnen die bijdragen tot de bescherming van soorten, habitats en ecosysteemfuncties buiten de beschermde gebieden, in het bijzonder bedreigde, kwetsbare en zeldzame soorten;

(c)versterking van het behoud en het duurzame gebruik van mariene en terrestrische biodiversiteit en ecosystemen door:

i)de bredere problemen voor ecosystemen als gevolg van de klimaatverandering aan te pakken door gezonde, veerkrachtige ecosystemen in stand te houden en op groene en blauwe infrastructuur en ecosystemen gebaseerde benaderingen van aanpassing aan en beperking van de klimaatverandering te stimuleren, aangezien die vaak meervoudige voordelen opleveren;

ii)de capaciteiten op lokaal, regionaal en/of internationaal niveau te versterken door stimulering van de uitwisseling van informatie, kennis en beste praktijken tussen alle betrokkenen, waaronder overheden, grondeigenaars, particuliere bedrijven, onderzoekers en maatschappelijke organisaties;

iii)bestaande programma's voor natuurbehoud en aanverwante activiteiten binnen en buiten beschermingsgebieden te versterken;

iv)de kennisbasis te verbreden en kennislacunes aan te vullen, onder meer door de waarde van ecosysteemfuncties en -diensten te kwantificeren;

(d)aanmoediging en facilitering van regionale samenwerking om problemen in verband met invasieve niet-inheemse soorten of de gevolgen van klimaatverandering aan te pakken;

(e)ontwikkeling van mechanismen om middelen doeltreffender te benutten, zoals betaling voor ecosysteemdiensten.

Artikel 17
Duurzaam bosbeheer

De samenwerking op het gebied van duurzaam bosbeheer in het kader van de associatie kan betrekking hebben op het bevorderen van het behoud en duurzaam beheer van bossen, met aandacht voor de rol van bossen in de bescherming van het milieu tegen erosie en de bestrijding van woestijnvorming, alsook op bebossing en beheer van de houtexport.

Artikel 18
Geïntegreerd beheer van kustgebieden

De samenwerking op het gebied van het geïntegreerde beheer van kustgebieden in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)ondersteuning van de inspanningen van de LGO om doeltreffend duurzaam beheer van mariene zones en kustgebieden tot stand te brengen door het opzetten van strategische en geïntegreerde benaderingen voor planning en beheer van mariene zones en kustgebieden;

(b)het in overeenstemming brengen van economische en sociale activiteiten als visserij en aquacultuur, toerisme, zeevervoer en landbouw met het potentieel van mariene zones en kustgebieden in termen van hernieuwbare energie en grondstoffen, met inachtneming van de gevolgen van klimaatverandering en menselijke activiteiten.

Artikel 19
Oceanen

1.De samenwerking op het gebied van internationale oceaangovernance in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)intensivering van de dialoog over vraagstukken van wederzijds belang op dat gebied;

(b)stimulering van kennis van de zee en mariene biotechnologie, energie uit de zee, maritieme bewaking, beheer van kustgebieden en ecosysteemgebaseerd beheer;

(c)bevordering van geïntegreerde benaderingen op internationaal niveau;

(d)actieve bevordering van goed bestuur, beste praktijken en verantwoord visserijbeheer bij de instandhouding en het duurzame beheer van de visbestanden, waaronder visbestanden van wederzijds belang en visbestanden die worden beheerd door regionale organisaties voor visserijbeheer;

(e)dialoog en samenwerking inzake de instandhouding van visbestanden, alsook maatregelen ter bestrijding van illegale, niet-gereglementeerde en niet-aangegeven visserij en effectieve samenwerking met regionale organisaties voor visserijbeheer en binnen dergelijke organisaties. De dialoog en de samenwerking betreffen tevens controle- en inspectieregelingen, stimuleringsregeringen en verplichtingen inzake doeltreffender beheer van de visserij en de kust op lange termijn.

2.De in lid 1, onder d) en e), bedoelde samenwerking in het kader van de associatie wordt gebaseerd op de volgende beginselen, waarbij de samenhang en complementariteit partnerschapsovereenkomsten op visserijgebied worden gewaarborgd:

(a)de verbintenis tot verantwoord visserijbeheer en verantwoorde visserijmethoden;

(b)het afzien van maatregelen of activiteiten die onverenigbaar zijn met de beginselen van duurzame exploitatie van de visbestanden;

(c)inachtneming van bestaande of toekomstige bilaterale partnerschapsovereenkomsten op visserijgebied tussen de Unie en de LGO; de LGO streven naar regelmatig overleg over het behoud en het beheer van de levende mariene rijkdommen en informatie-uitwisseling over de ontwikkeling van de situatie van de bestanden tussen de Unie en de LGO in de in artikel 14 bedoelde fora van de associatie.

Artikel 20
Duurzaam waterbeheer

1.De samenwerking op het gebied van duurzaam waterbeheer in het kader van de associatie kan betrekking hebben op waterbeleid en institutionele opbouw, bescherming van watervoorraden, de watervoorziening in rurale en stedelijke gebieden voor huishoudelijke, industriële of landbouwdoeleinden, de opslag, de distributie en het beheer van de watervoorraden en het beheer van afvalwater.

2.Vooral in gebieden met een achterstand op het gebied van drinkwatervoorziening en riolering, en in gebieden die bijzonder kwetsbaar zijn voor natuurrampen, wordt aandacht besteed aan de toegang tot drinkwater en riolering omdat dit rechtstreeks bijdraagt tot de ontwikkeling van het menselijk potentieel door verbetering van de gezondheid en verhoging van de productie.

3.De samenwerking op die gebieden wordt geleid door het beginsel dat de aanhoudende noodzaak om de basisvoorzieningen op het gebied van water en riolering in steden en op het platteland uit te breiden op ecologisch duurzame wijze gevolg moet krijgen.

Artikel 21
Afvalbeheer

De samenwerking op het gebied van afvalbeheer in het kader van de associatie kan betrekking hebben op bevordering van goede milieupraktijken bij alle activiteiten op het gebied van afvalbeheer, met inbegrip van het verminderen van afval, recycling of andere processen voor hergebruik, zoals de terugwinning van energie en het verwijderen van afval.

Artikel 22
Energie

De samenwerking op het gebied van duurzame energie in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)productie en distributie van en toegang tot duurzame energie, in het bijzonder het ontwikkelen, bevorderen, gebruiken en opslaan van duurzame, koolstofarme energie uit hernieuwbare energiebronnen;

(b)het beleid en de regelgeving op energiegebied, met name de formulering van beleid en de vaststelling van regelgeving om betaalbare en houdbare energietarieven te waarborgen;

(c)energie-efficiëntie, met name de ontwikkeling en invoering van normen voor energiezuinigheid en de uitvoering van maatregelen daarvoor in diverse sectoren (industrie, handel, overheid en huishoudens), alsmede begeleidende educatieve activiteiten en voorlichting;

(d)vervoer, met name de ontwikkeling, de promotie en het gebruik van milieuvriendelijker openbare en particuliere vervoersmiddelen zoals hybride, elektrische en met waterstof aangedreven voertuigen, carpooling en fietsen;

(e)stadsplanning en stedenbouw, met name de bevordering en invoering van strenge normen voor milieukwaliteit en goede energieprestaties op dat vlak; en

(f)toerisme, met name de bevordering van infrastructuur voor op energiegebied zelfvoorzienend (op basis van hernieuwbare energie) en/of groen toerisme.

Artikel 23
Grondstoffen

De samenwerking op het gebied van grondstoffen, met inbegrip van zeldzame aardmetalen, in het kader van de associatie kan betrekking hebben op de bevordering van een grondstoffensector die duurzaamheid in alle mijnbouwoperaties nastreeft en gericht is op:

(a)efficiënt gebruik van hulpbronnen;

(b)bevordering van recycling;

(c)ontwikkeling en versterking van milieubescherming;

(d)milieuvriendelijke verwerking en exploitatie;

(e)capaciteitsopbouw, training, innovatie, onderzoek en bedrijfsmodellen voor de exploitatie en winning van grondstoffen, op lokaal, regionaal en nationaal niveau.

Artikel 24
Klimaatverandering

De samenwerking op het gebied van klimaatverandering in het kader van de associatie is gericht op ondersteuning van initiatieven van de LGO inzake de beperking van klimaatverandering en de aanpassing aan de negatieve gevolgen ervan, en kan betrekking hebben op:

(a)verzameling van empirische gegevens; in kaart brengen van belangrijke risico's en vaststelling van territoriale, regionale en/of internationale acties, plannen en maatregelen inzake aanpassing aan klimaatverandering of vermindering van de negatieve gevolgen ervan;

(b)bijdragen aan de inspanningen van de partners om hun verbintenissen inzake klimaatverandering na te komen, in overeenstemming met de overeenkomst van Parijs inzake klimaatverandering;

(c) integratie van de aanpassing aan klimaatverandering en de beperking van de gevolgen ervan in het beleid en de strategieën van de overheid;

(d)uitwerking en vaststelling van statistische gegevens en indicatoren, die essentiële werktuigen zijn voor de beleidsvorming en -uitvoering; en

(e)bevordering van de deelname van de LGO aan de regionale en internationale dialoog, teneinde samenwerking te stimuleren, met inbegrip van de uitwisseling van kennis en ervaring.

Artikel 25
Rampenrisicovermindering

De samenwerking op het gebied van rampenrisicovermindering in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)de ontwikkeling of perfectionering van mechanismen, met inbegrip van infrastructuren, op het gebied van rampenpreventie en -paraatheid, met inbegrip van systemen voor voorspelling en vroegtijdige waarschuwing, om de gevolgen van rampen te verminderen;

(b)de ontwikkeling van gedetailleerde kennis van de blootstelling aan rampen en de huidige responscapaciteit in de LGO en de regio's waar de LGO gelegen zijn;

(c)versterking van bestaande maatregelen voor rampenpreventie en -paraatheid op lokaal, nationaal en regionaal niveau;

(d)verbetering van de responscapaciteit van de betrokken actoren teneinde de coördinatie, doeltreffendheid en efficiëntie te verbeteren;

(e)verbetering van educatie en voorlichting aan de bevolking over de blootstelling aan risico's, preventie, paraatheid en respons, met de nodige aandacht voor de specifieke behoeften van personen met een handicap;

(f)intensivering van de samenwerking tussen de voornaamste actoren op het gebied van civiele bescherming; en

(g)bevordering van de deelname van de LGO aan regionale, Europese en/of internationale dialoogfora, teneinde een regelmatiger uitwisseling van kennis en nauwere coördinatie tussen de partners mogelijk te maken.

HOOFDSTUK 2

TOEGANKELIJKHEID

Artikel 26
Algemene doelstellingen

1.De samenwerking op het gebied van toegankelijkheid in het kader van de associatie is gericht op:

(a)verbetering van de toegang van de LGO tot wereldwijde vervoersnetwerken; en

(b)verbetering van de toegang van de LGO tot informatie- en communicatietechnologieën en diensten.

2.De in lid 1 bedoelde samenwerking kan betrekking hebben op:

(a)beleidsvorming en institutionele opbouw;

(b)vervoer over de weg, per spoor, door de lucht, over zee en over binnenwateren; en

(c)opslagfaciliteiten in zee- en luchthavens.

Artikel 27
Zeevervoer

1.De samenwerking op het gebied van het zeevervoer in het kader van de associatie is gericht op de ontwikkeling en bevordering van kosteneffectieve en efficiënte zeevervoersdiensten in de LGO en kan betrekking hebben op:

(a)bevordering van efficiënt vrachtvervoer tegen economisch en commercieel haalbare tarieven;

(b)facilitering van intensievere deelname van de LGO aan internationale zeevervoersdiensten;

(c)aanmoediging van regionale programma's;

(d)ondersteuning van de deelname van de lokale particuliere sector aan scheepvaartactiviteiten; en

(e)de ontwikkeling van infrastructuur.

2.De Unie en de LGO bevorderen de veiligheid van de scheepvaart, de veiligheid van scheepsbemanningen en de voorkoming van verontreiniging.

3.De Unie en de LGO bevorderen de maritieme veiligheid en beveiliging, bescherming van het mariene milieu en de leef- en werkomstandigheden aan boord, overeenkomstig de desbetreffende internationale verdragen en de EU-wetgeving.

Artikel 28
Luchtvervoer

De samenwerking op het gebied van het luchtvervoer in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)hervorming en modernisering van de luchtvervoerssector in de LGO;

(b)bevordering van de commerciële levensvatbaarheid en het concurrentievermogen van de luchtvervoerssector in de LGO;

(c)facilitering van investeringen en participatie van de particuliere sector; en

(d)bevordering van de uitwisseling van kennis en goede handelspraktijken.

Artikel 29
Veiligheid en beveiliging van het luchtvervoer

De samenwerking op het gebied van de veiligheid en beveiliging van het luchtvervoer in het kader van de associatie is gericht op ondersteuning van de inspanningen van de LGO tot naleving van de desbetreffende internationale normen en kan betrekking hebben op:

(a)uitvoering van het luchtvaartveiligheidssysteem van de EU en van internationale normen, waar van toepassing;

(b)uitvoering van luchthavenbeveiliging en versterking van het vermogen van de burgerluchtvaartautoriteiten om alle onder hun bevoegdheden vallende aspecten van de operationele veiligheid te beheren; en

(c)ontwikkeling van infrastructuur en menselijk potentieel.

Artikel 30
Diensten op het gebied van informatie- en communicatietechnologie

De samenwerking inzake diensten op het gebied van informatie- en communicatietechnologie (ICT) in het kader van de associatie is gericht op het stimuleren van innovatie, economische groei en verbetering van het dagelijkse leven voor zowel burgers als bedrijven in de LGO, met inbegrip van het stimuleren van toegankelijkheid voor personen met een handicap. De samenwerking is met name gericht op vergroting van de regelgevingscapaciteit van de LGO en kan steun bieden voor de uitbreiding van ICT-netwerken en -diensten met de volgende maatregelen:

(a)totstandbrenging van een voorspelbaar regelgevingsklimaat dat gelijke tred houdt met de technologische ontwikkelingen, groei en innovatie stimuleert en concurrentie en consumentenbescherming bevordert;

(b)dialoog over de diverse beleidsaspecten van stimulering en monitoring van de informatiemaatschappij;

(c)uitwisseling van informatie over normen en interoperabiliteitsvraagstukken;

(d)bevordering van de samenwerking op het gebied van ICT-onderzoek en op ICT gebaseerde onderzoeksinfrastructuur;

(e)ontwikkeling van diensten en toepassingen op maatschappelijk zeer relevante gebieden.

HOOFDSTUK 3

ONDERZOEK EN INNOVATIE

Artikel 31
Samenwerking op het gebied van onderzoek en innovatie

De samenwerking op het gebied van onderzoek en innovatie in het kader van de associatie kan betrekking hebben op wetenschap, energie, klimaatverandering, rampbestendigheid, natuurlijke hulpbronnen, met inbegrip van grondstoffen, en duurzaam gebruik van levende rijkdommen.

Daarnaast kan deze samenwerking betrekking hebben op informatie- en communicatietechnologieën, met als doel bij te dragen tot de duurzame ontwikkeling van de LGO, de rol van LGO als regionale knooppunten en kenniscentra te bevorderen en hun industriële concurrentievermogen te stimuleren. De samenwerking kan met name inhouden:

(a)dialoog, coördinatie en totstandbrenging van synergieën inzake beleid en initiatieven van de LGO en de Unie op het gebied van wetenschap, technologie en innovatie;

(b)beleidsvorming en institutionele opbouw in de LGO en gecoördineerde maatregelen op lokaal, nationaal of regionaal niveau met het oog op de ontwikkeling van activiteiten op het gebied van wetenschap, technologie en innovatie en de toepassing daarvan;

(c)samenwerking tussen rechtspersonen uit de LGO, de Unie, de lidstaten en derde landen;

(d)deelname van afzonderlijke onderzoekers, onderzoeksinstellingen en rechtspersonen uit de LGO aan de Europese kaderprogramma's voor onderzoek en innovatie en aan het programma voor het concurrentievermogen van ondernemingen en kleine en middelgrote ondernemingen (Cosme), en koppeling aan reeds ondersteunde activiteiten in het kader van deze programma's om de complementariteit van de activiteiten te waarborgen; en

(e)opleiding, internationale mobiliteit en uitwisseling van onderzoekers uit de LGO.

HOOFDSTUK 4

JONGEREN, ONDERWIJS, OPLEIDING, GEZONDHEID, WERKGELEGENHEID, SOCIALE ZEKERHEID, VOEDSELVEILIGHEID EN VOEDSELZEKERHEID

Artikel 32
Jongeren

1.De Unie ziet erop toe dat natuurlijke personen uit de LGO, zoals gedefinieerd in artikel 50, op dezelfde basis als onderdanen van de lidstaten kunnen deelnemen aan initiatieven van de Unie met betrekking tot jongeren.

2.De associatie is gericht op versterking van de banden tussen jongeren in de LGO en jongeren in de Unie, onder meer door de leermobiliteit van jongeren uit de LGO te stimuleren en het wederzijdse begrip tussen jongeren te bevorderen.

Artikel 33
Onderwijs en opleiding

1.De samenwerking op het gebied van onderwijs en opleiding in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)het aanbieden van hoogwaardig en inclusief primair, secundair en tertiair onderwijs, beroepsonderwijs en beroepsopleiding; en

(b)steun voor de LGO bij het formuleren en uitvoeren van het beleid inzake onderwijs en beroepsopleiding.

2.De Unie ziet erop toe dat natuurlijke personen uit de LGO, zoals gedefinieerd in artikel 50, op dezelfde basis als onderdanen van de lidstaten kunnen deelnemen aan onderwijs- en beroepsopleidingsinitiatieven van de Unie.

3.De Unie ziet erop toe dat onderwijsinstellingen en organisaties van de LGO op dezelfde basis als onderwijsinstellingen en organisaties van de lidstaten kunnen deelnemen aan samenwerkingsinitiatieven van de Unie op het gebied van onderwijs en beroepsopleiding.

Artikel 34
Werkgelegenheid en sociaal beleid

1.De Unie en de LGO voeren een dialoog op het gebied van werkgelegenheid en sociaal beleid teneinde bij te dragen tot de economische en sociale ontwikkeling van de LGO en de bevordering van waardig werk in de LGO en de regio's waar zij gelegen zijn. Deze dialoog is tevens gericht op ondersteuning van de inspanningen van de autoriteiten van de LGO om beleid en wetgeving op dit gebied te ontwikkelen.

2.De dialoog omvat voornamelijk de uitwisseling van informatie en beste praktijken inzake beleid en wetgeving op het gebied van werkgelegenheid en sociaal beleid die voor de Unie en de LGO van wederzijds belang zijn. In dit verband worden onderwerpen als de ontwikkeling van vaardigheden, sociale bescherming, gelijke kansen, non-discriminatie en toegankelijkheid voor personen met een handicap, gezondheid en veiligheid op het werk en andere arbeidsnormen in aanmerking genomen.

Artikel 35
Volksgezondheid, voedselveiligheid en voedselzekerheid

De samenwerking op het gebied van de volksgezondheid en voedselveiligheid in het kader van de associatie is onder andere gericht op vermindering van de ziektelast van overdraagbare en niet-overdraagbare ziekten, en met name versterking van de capaciteit van de LGO op het gebied van epidemiologisch toezicht, monitoring, vroegtijdige opsporing, risicobeoordeling en respons met betrekking tot ernstige grensoverschrijdende gezondheidsrisico's door middel van maatregelen als:

(a)versterking van de paraatheid en de responsplanning voor noodsituaties op gezondheidsgebied, zoals uitbraken van overdraagbare ziekten, door toepassing van de Internationale Gezondheidsregeling, waarborgen van interoperabiliteit tussen de gezondheidszorg en andere sectoren en van de continuïteit van de levering van kritieke diensten en producten;

(b)capaciteitsopbouw door middel van versterking van de regionale volksgezondheidsnetwerken, facilitering van de uitwisseling van informatie onder deskundigen en bevordering van passende opleiding, ook op het gebied van voedselveiligheid;

(c)ontwikkeling van instrumenten, communicatieplatforms, met inbegrip van systemen voor snelle waarschuwing, en e-learningprogramma's die zijn afgestemd op de specifieke behoeften van de LGO;

(d)maatregelen om voedselgerelateerde uitbraken te voorkomen en in te perken en vraagstukken met betrekking tot voedselveiligheid en voedselzekerheid aan te pakken;

(e)vermindering van de ziektelast van niet-overdraagbare ziekten, in het kader van de SDG's.

HOOFDSTUK 5

CULTUUR EN TOERISME

Artikel 36
Uitwisseling en dialoog op cultuurgebied

1.De samenwerking op het gebied van uitwisselingen en dialoog op cultuurgebied in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)de autonome ontwikkeling van de LGO, een proces dat op de mensen zelf is gericht en in de cultuur van elk volk is geworteld;

(b)ondersteuning van het beleid van de bevoegde autoriteiten van de LGO en de maatregelen die deze autoriteiten nemen tot ontplooiing van hun menselijk potentieel, ontwikkeling van hun creatieve vermogen en stimulering van hun culturele identiteit;

(c)de deelname van de bevolking aan het ontwikkelingsproces;

(d)de ontwikkeling van een gemeenschappelijke benadering en een ruimere uitwisseling van informatie op het gebied van culturele en audiovisuele aangelegenheden door middel van een dialoog.

2.De Unie en de LGO streven er in het kader van hun samenwerking naar onderlinge culturele uitwisselingen te stimuleren door middel van:

(a)samenwerking tussen de cultuursector en de creatieve sectoren van alle partners;

(b)bevordering van het onderlinge verkeer van cultuurgoederen en creatieve werken en ondernemers;

(c)beleidssamenwerking teneinde beleidsontwikkeling, innovatie, publieksopbouw en nieuwe bedrijfsmodellen te stimuleren.

Artikel 37
Samenwerking op audiovisueel gebied

1.De samenwerking op audiovisueel gebied in het kader van de associatie is gericht op de promotie van elkaars audiovisuele producties en kan betrekking hebben op:

(a)samenwerking en uitwisseling tussen elkaars omroepen;

(b)stimulering van de uitwisseling van audiovisuele werken;

(c)uitwisseling van informatie en gedachtewisselingen tussen de bevoegde instanties over het audiovisuele en omroepbeleid en de omroepregelgeving;

(d)stimulering van bezoeken en deelname aan internationale evenementen op het grondgebied van de partijen en in derde landen.

2.Voor audiovisuele coproducties kan aanspraak worden gemaakt op regelingen voor de bevordering van lokale en regionale culturele inhoud die zijn opgezet in de Unie, de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben.

Artikel 38
Podiumkunsten

De samenwerking op het gebied van de podiumkunsten in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)facilitering van nauwere contacten tussen beoefenaren van de podiumkunsten op gebieden als uitwisselingen en opleiding, onder meer ten aanzien van de deelname aan audities, de ontwikkeling van netwerken en de bevordering van netwerking;

(b)stimulering van gezamenlijke producties van producenten uit een of meer lidstaten van de Unie en een of meer LGO; en

(c)aanmoediging van de ontwikkeling van internationale normen op het gebied van de theatertechnologie en podiumbewegwijzering, onder meer via passende normalisatie-instanties.

Artikel 39
Bescherming van cultureel erfgoed en historische monumenten

De samenwerking op het gebied van materieel en immaterieel cultureel erfgoed en historische monumenten is gericht op bevordering van de uitwisseling van deskundigheid en beste praktijken door middel van:

(a)bevordering van de uitwisseling van deskundigen;

(b)samenwerking op het gebied van beroepsopleiding;

(c)bewustmaking van het plaatselijke publiek; en

(d)adviesverlening over de bescherming van historische monumenten en beschermde zones en over wetgeving en maatregelen inzake het culturele erfgoed, en met name de integratie van dat erfgoed in het lokale leven.

Artikel 40
Toerisme

De samenwerking inzake toerisme in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)maatregelen voor het bepalen, aanpassen en ontwikkelen van het beleid inzake duurzaam toerisme;

(b)maatregelen en activiteiten om duurzaam toerisme te ontwikkelen en te ondersteunen;

(c)maatregelen ter integratie van duurzaam toerisme in het maatschappelijke, culturele en economische leven van burgers in LGO.

HOOFDSTUK 6

BESTRIJDING VAN GEORGANISEERDE CRIMINALITEIT

Artikel 41
Bestrijding van georganiseerde criminaliteit, mensenhandel, seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen, terrorisme en corruptie

1.De samenwerking inzake georganiseerde criminaliteit in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)ontwikkeling van innovatieve en doeltreffende politiële en justitiële samenwerking, met inbegrip van samenwerking met andere belanghebbenden zoals maatschappelijke organisaties, bij de voorkoming en bestrijding van georganiseerde criminaliteit, mensenhandel, seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen, terrorisme en corruptie; en

(b)steun ter versterking van de effectiviteit van het beleid van de LGO ter voorkoming en bestrijding van georganiseerde criminaliteit, mensenhandel, seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen, terrorisme en corruptie, productie en distributie van en handel in alle soorten drugs en psychotrope stoffen, preventie en bestrijding van drugsgebruik en door drugs veroorzaakte schade, met inachtneming van de activiteiten van internationale organen op dit gebied, onder meer door middel van:

i)opleiding en capaciteitsopbouw inzake de voorkoming en bestrijding van georganiseerde criminaliteit, met inbegrip van mensenhandel, seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen, terrorisme en corruptie;

ii)preventie, onder meer door voorlichting, onderwijs en bevordering van de gezondheid, behandeling en herstel van drugsverslaafden, met inbegrip van projecten voor de re-integratie van drugsgebruikers in het arbeidsproces en de sociale omgeving;

iii) ontwikkeling van doeltreffende handhavingsmaatregelen;

iv) technische, financiële en administratieve bijstand bij de ontwikkeling van doeltreffend beleid en doeltreffende wetgeving inzake mensenhandel, met name voorlichtingscampagnes, doorverwijsregelingen en systemen voor de bescherming van slachtoffers, waarbij alle belanghebbenden alsmede maatschappelijke organisaties betrokken worden;

v) technische, financiële en administratieve bijstand voor preventie, behandeling en bestrijding van met drugsgebruik samenhangende schade;

vi)technische bijstand ter ondersteuning van de ontwikkeling van wetgeving en beleid tegen seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen; en

vii)technische bijstand en opleiding ter ondersteuning van de capaciteitsopbouw en ter bevordering van de naleving van internationale normen inzake corruptiebestrijding, met name de normen die in het verdrag van de Verenigde Naties tegen corruptie zijn opgenomen.

2.De LGO werken in het kader van de associatie samen met de Unie bij de bestrijding van het witwassen van geld en het financieren van terrorisme, overeenkomstig artikel 70.

DEEL III

SAMENWERKING INZAKE HANDEL EN HANDELSGERELATEERDE AANGELEGENHEDEN

TITEL I
ALGEMENE BEPALINGEN

Artikel 42
Specifieke doelstellingen

De algemene doelstellingen van de samenwerking tussen de Unie en de LGO inzake handel en handelsgerelateerde aangelegenheden zijn:

(a)bevordering van de economische en sociale ontwikkeling van de LGO door nauwe economische betrekkingen tussen hen en de Unie in haar geheel tot stand te brengen;

(b)ondersteuning van de daadwerkelijke integratie van de LGO in de regionale en de wereldeconomie en van de ontwikkeling van hun handel in goederen en diensten;

(c)ondersteuning van de LGO bij het creëren van een gunstig investeringsklimaat om hun sociale en economische ontwikkeling te stimuleren;

(d)stimulering van de stabiliteit, integriteit en transparantie van het mondiale financiële systeem, en van goed bestuur op fiscaal gebied;

(e)ondersteuning van de diversifiëring van economieën van de LGO;

(f)ondersteuning van het vermogen van de LGO om het beleid uit te tekenen en uit te voeren dat nodig is om hun handel in goederen en diensten te ontwikkelen;

(g)ondersteuning van het uitvoer- en handelsvermogen van de LGO;

(h)ondersteuning van de LGO bij hun inspanningen om hun lokale wetgeving waar nodig af te stemmen op of in overeenstemming te brengen met de EU-wetgeving;

(i)mogelijkheden bieden voor doelgerichte samenwerking en dialoog met de Unie over handel en handelsgerelateerde aangelegenheden.

TITEL II
REGELINGEN VOOR DE HANDEL IN GOEDEREN EN DIENSTEN EN VOOR VESTIGING

HOOFDSTUK 1

REGELINGEN VOOR DE HANDEL IN GOEDEREN

Artikel 43
Vrije toegang voor producten van oorsprong

1.Producten van oorsprong uit de LGO mogen vrij van invoerrechten in de Unie worden ingevoerd.

2.Het begrip "producten van oorsprong" en de desbetreffende regeling voor administratieve samenwerking worden beschreven in bijlage II.

Artikel 44
Kwantitatieve beperkingen en maatregelen van gelijke werking

1.De Unie past bij de invoer van producten van oorsprong uit de LGO geen kwantitatieve beperkingen of maatregelen van gelijke werking toe.

2.Lid 1 vormt geen beletsel voor verbodsbepalingen of beperkingen van de invoer, de uitvoer of de doorvoer van goederen, indien die gerechtvaardigd zijn uit hoofde van de bescherming van de openbare zedelijkheid, de openbare orde, de bescherming van de gezondheid en van het leven van mensen, dieren en planten, de bescherming van het nationale cultuurgoed met een artistieke, historische of archeologische waarde, het behoud van uitputbare natuurlijke hulpbronnen of de bescherming van de industriële en commerciële eigendom.

3.De in lid 2 bedoelde verbodsbepalingen of beperkingen mogen in geen geval een middel tot willekeurige of ongerechtvaardigde discriminatie of een verkapte beperking van de handel in het algemeen vormen.

Artikel 45
Maatregelen van de LGO

1.De autoriteiten van de LGO mogen ten aanzien van de invoer van producten van oorsprong uit de Unie douanerechten of kwantitatieve beperkingen handhaven of instellen als zij zulks in verband met hun ontwikkelingsbehoeften noodzakelijk achten.

2.Ten aanzien van de in dit hoofdstuk bedoelde gebieden kennen de LGO de Unie een behandeling toe die niet minder gunstig is dan de meestbegunstigingsbehandeling die zij toepassen op belangrijke handelsmachten als bedoeld in lid 4.

3.Lid 2 belet niet dat een LGO voor bepaalde andere LGO of andere ontwikkelingslanden een regeling toepast die gunstiger is dan die welke aan de Unie is toegekend.

4.Voor de toepassing van deze titel omvat het begrip "belangrijke handelsmacht" elk ontwikkeld land, elk land dat een aandeel van meer dan 1 procent in de mondiale uitvoer van goederen heeft of, onverminderd lid 3, elke groepering van landen die individueel, collectief of via een overeenkomst inzake economische integratie een aandeel van meer dan 1,5 procent in de mondiale uitvoer van goederen heeft. Voor de berekening wordt gebruikgemaakt van de meest recente officiële WTO-gegevens over leidende exporteurs in de mondiale handel in goederen (met uitzondering van de handel binnen de Unie).

5.De autoriteiten van de LGO stellen de Commissie in kennis van de douanetarieven en kwantitatieve beperkingen die zij overeenkomstig dit besluit toepassen. De autoriteiten van de LGO stellen de Commissie tevens in kennis van nadien in deze maatregelen aangebrachte wijzigingen, zodra deze zijn vastgesteld.

Artikel 46
Non-discriminatie

1.De Unie onthoudt zich van discriminatie tussen de LGO en de LGO onthouden zich van discriminatie tussen de lidstaten.

2.Overeenkomstig artikel 64 wordt de toepassing van de specifieke bepalingen van dit besluit, met name artikel 44, lid 2, de artikelen 45, 48, 49 en 51 en artikel 58, lid 3, niet als discriminatie aangemerkt.

Artikel 47
Voorwaarden voor de overbrenging van afval

1.De overbrenging van afvalstoffen tussen de lidstaten en de LGO wordt gecontroleerd overeenkomstig het internationale recht, met name het Verdrag van Bazel 42 , en het EU-recht. De Unie steunt de totstandkoming en ontwikkeling van doeltreffende internationale samenwerking op dit gebied ter bescherming van het milieu en de volksgezondheid.

2.In de LGO die ten gevolge van hun grondwettelijke status geen partij zijn bij het Verdrag van Bazel, zorgen de betrokken autoriteiten ervoor dat de noodzakelijke interne wetgeving en administratieve voorschriften voor de tenuitvoerlegging van de in het Verdrag van Bazel opgenomen bepalingen zo spoedig mogelijk worden vastgesteld.

3.De lidstaten waarmee de LGO banden hebben, bevorderen dat de LGO de noodzakelijke interne wetgeving en administratieve voorschriften vaststellen voor de tenuitvoerlegging van de EU-regelgeving inzake afval en afvaltransport.

4.Een LGO en de lidstaat waarmee het banden heeft, mag de eigen procedures toepassen op de uitvoer van afvalstoffen van het LGO naar die lidstaat. In dergelijke gevallen stelt de lidstaat waarmee het LGO banden heeft, de Commissie in kennis van de toepasselijke wetgeving en van alle toekomstige wijzigingen daarvan.

Artikel 48
Tijdelijke intrekking van preferenties

Indien de Commissie voldoende redenen ziet om aan de correcte uitvoering van dit besluit te twijfelen, treedt zij in overleg met het LGO en met de lidstaat waarmee het bijzondere betrekkingen onderhoudt, teneinde de juiste implementatie van dit besluit te waarborgen. Indien dit overleg niet leidt tot een voor beide partijen aanvaardbare implementatie van dit besluit, kan de Unie overeenkomstig bijlage III de preferenties voor het betrokken LGO tijdelijk intrekken.

Artikel 49
Vrijwarings- en toezichtmaatregelen

Met het oog op de correcte uitvoering van dit besluit kan de Unie de in bijlage IV beschreven vrijwarings- en toezichtmaatregelen nemen.

HOOFDSTUK 2

REGELINGEN VOOR DE HANDEL IN DIENSTEN EN VOOR VESTIGING

Artikel 50
Definities

Voor de toepassing van dit hoofdstuk zijn de volgende definities van toepassing:

(a)"natuurlijke persoon uit een LGO": een gewoonlijk in een LGO verblijvende natuurlijke persoon die onderdaan is van een lidstaat of wiens juridische status specifiek is voor een LGO. Deze definitie laat de rechten die voortvloeien uit het burgerschap van de Unie in de zin van het VWEU onverlet;

(b)"rechtspersoon van een LGO": een rechtspersoon van een LGO die volgens het in dat LGO geldende recht is opgericht en die haar hoofdkantoor, haar centrale administratie of haar belangrijkste vestiging op het grondgebied van dat LGO heeft. Wanneer die rechtspersoon alleen zijn hoofdkantoor of centrale administratie op het grondgebied van een LGO heeft, wordt hij niet beschouwd als rechtspersoon van een LGO, tenzij hij activiteiten verricht waaruit een reële en duurzame band met de economie van dat land of gebied blijkt;

(c)de definities die zijn opgenomen in de in artikel 51, lid 1, bedoelde overeenkomsten inzake economische integratie zijn van toepassing op de behandeling die de Unie en de LGO elkaar toekennen.

Artikel 51
Meest gunstige behandeling

1.Ten aanzien van alle maatregelen die van invloed zijn op de handel in diensten en de vestiging in verband met economische activiteiten:

(a)kent de Unie aan natuurlijke personen en rechtspersonen van de LGO een behandeling toe die niet minder gunstig is dan de meest gunstige behandeling die van toepassing is op soortgelijke natuurlijke personen en rechtspersonen van derde landen waarmee de Unie een overeenkomst inzake economische integratie sluit of gesloten heeft;

(b)kent een LGO aan natuurlijke personen en rechtspersonen van de Unie een behandeling toe die niet minder gunstig is dan de meest gunstige behandeling die van toepassing is op soortgelijke natuurlijke personen en rechtspersonen van belangrijke handelsmachten waarmee het na 1 januari 2014 een overeenkomst inzake economische integratie sluit.

2.De verplichtingen van lid 1 zijn niet van toepassing op de behandeling die wordt toegekend:

(a)in het kader van een interne markt of een overeenkomst inzake economische integratie die de partijen daarbij verplicht hun wetgeving in aanzienlijke mate onderling aan te passen teneinde niet-discriminerende hindernissen voor de vestiging en voor de handel in diensten weg te nemen;

(b)in het kader van maatregelen met betrekking tot de erkenning van kwalificaties of vergunningen. Deze bepaling geldt onverminderd de voor de LGO specifieke maatregelen van dit artikel;

(c)op grond van een internationale overeenkomst of regeling die geheel of hoofdzakelijk betrekking heeft op belastingheffing;

(d)in het kader van maatregelen waarop een in de in artikel II, lid 2, van de GATS bedoelde lijst opgenomen uitzondering op het meestbegunstigingsbeginsel van toepassing is.

3.Niets in dit besluit belet de Unie of de LGO prudentiële maatregelen in te voeren of te handhaven met het oog op onder andere:

(a)de bescherming van investeerders, spaarders, polishouders of personen aan wie een verlener van financiële diensten een fiduciair recht verschuldigd is; of

(b)het waarborgen van de integriteit en de stabiliteit van het financiële systeem van een partij.

4.Ter bevordering of ondersteuning van de lokale werkgelegenheid kunnen de autoriteiten van een LGO regelingen vaststellen ten behoeve van hun natuurlijke personen en van lokale activiteiten. De autoriteiten van het LGO brengen die regelingen ter kennis van de Commissie, die de lidstaten daarover informeert.

TITEL III
HANDELSGERELATEERDE AANGELEGENHEDEN

HOOFDSTUK 1

HANDEL EN DUURZAME ONTWIKKELING

Artikel 52
Algemene benadering

De samenwerking inzake handel en handelsgerelateerde aangelegenheden in het kader van de associatie dient bij te dragen tot duurzame ontwikkeling op economisch, sociaal en milieugebied. De binnenlandse milieu- of arbeidswetten van de LGO mogen in dit verband niet worden versoepeld om handel of investeringen aan te moedigen.

Artikel 53
Normen inzake milieu en klimaatverandering in het handelsverkeer

1.De samenwerking inzake handel en handelsgerelateerde aangelegenheden in het kader van de associatie is gericht op versterking van de wederzijdse ondersteuning van de handel en het milieubeleid en de daarmee samenhangende verplichtingen. In dit verband worden de beginselen van internationale milieugovernance en multilaterale milieuverdragen in acht genomen.

2.De samenwerking streeft naar ondersteuning van het einddoel van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering en de uitvoering van de overeenkomst van Parijs. De samenwerking kan zich ook uitstrekken tot andere handelsgerelateerde multilaterale milieuverdragen, zoals de Overeenkomst inzake handel in bedreigde dier- en plantensoorten (Cites).

Artikel 54
Arbeidsnormen in de handel

1.In het kader van de associatie wordt gestreefd naar stimulering van het handelsverkeer op een wijze die bevorderlijk is voor volledige en productieve werkgelegenheid en waardig werk voor iedereen.

2.De internationaal erkende fundamentele arbeidsnormen, zoals vastgesteld bij de desbetreffende verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie, worden in acht genomen en ten uitvoer gelegd bij wet en in de praktijk. Deze arbeidsnormen betreffen in het bijzonder de vrijheid van vakvereniging, het recht op collectieve onderhandelingen, de afschaffing van alle vormen van dwangarbeid of verplichte arbeid, de uitbanning van de ergste vormen van kinderarbeid, de minimumarbeidsleeftijd voor kinderen en non-discriminatie op het gebied van arbeid. De LGO zien toe op doeltreffende arbeidsinspectie, doeltreffende maatregelen voor gezondheid en veiligheid op het werk, overeenkomstig de desbetreffende IAO-verdragen en behoorlijke arbeidsvoorwaarden voor iedereen, met betrekking tot met name loon en inkomen, werktijden en andere arbeidsvoorwaarden.

Artikel 55
Duurzame handel in visserijproducten

In het kader van de associatie kan worden samengewerkt ter bevordering van duurzaam beheer van de visbestanden, alsook bij de bestrijding van illegale, niet-gereglementeerde en niet-aangegeven visserij en de daarmee samenhangende handel. De samenwerking op dit gebied is gericht op:

(a)facilitering van de samenwerking tussen de LGO en regionale organisaties voor visserijbeheer, met name wat betreft de ontwikkeling en doeltreffende uitvoering van controle- en inspectieregelingen, stimuleringsregelingen en maatregelen voor doeltreffend langetermijnbeheer van de visserij en van mariene ecosystemen;

(b)bevordering van maatregelen ter bestrijding van illegale, niet-gereglementeerde en niet-aangegeven visserij en de daarmee samenhangende handel in de LGO.

Artikel 56
Duurzame handel in hout

De samenwerking op het gebied van de handel in hout in het kader van de associatie is gericht op bevordering van de handel in legaal gekapt hout. De samenwerking kan een dialoog over regelgevingsmaatregelen omvatten, alsook de uitwisseling van informatie over maatregelen als boscertificering of groen aanbestedingsbeleid, die op marktconforme of vrijwillige basis worden uitgevoerd.

Artikel 57
Handel en duurzame ontwikkeling

1.De samenwerking op het gebied van duurzame ontwikkeling in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:

(a)facilitering en stimulering van handel en investeringen in milieugoederen en diensten, onder andere door het ontwikkelen en ten uitvoer leggen van plaatselijke wetgeving, alsmede in goederen die bijdragen tot verbeterde sociale omstandigheden in de LGO;

(b)facilitering van het wegwerken van handels- en investeringsbelemmeringen voor goederen en diensten die van bijzonder belang zijn voor de vermindering van klimaatverandering, zoals duurzame hernieuwbare energie en energiezuinige producten en diensten, onder meer door vaststelling van beleidskaders die bevorderlijk zijn voor de toepassing van de beste beschikbare technologieën en door promotie van normen die aan de ecologische en economische behoeften beantwoorden en technische handelsbelemmeringen tot een minimum terugdringen;

(c)bevordering van de handel in goederen die bijdragen tot betere sociale omstandigheden en milieuvriendelijkere praktijken, waaronder producten die onder vrijwillige duurzaamheidsregelingen vallen, zoals programma's voor eerlijke en ethische handel, milieukeurmerken en certificeringsregelingen voor op natuurlijke hulpbronnen gebaseerde producten;

(d)bevordering van internationaal erkende beginselen en richtsnoeren op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen, en aanmoediging van de toepassing van die beginselen en richtsnoeren door ondernemingen die in de LGO actief zijn, alsook uitwisseling van informatie en beste praktijken.

2.Bij de opstelling en tenuitvoerlegging van maatregelen ter bescherming van het milieu of de arbeidsomstandigheden die van invloed zijn op handel of investeringen, houden de Unie en de LGO rekening met de beschikbare wetenschappelijke en technische informatie en de internationale normen, richtsnoeren en aanbevelingen ter zake, waaronder het voorzorgsbeginsel.

3.Bij de ontwikkeling, invoering en tenuitvoerlegging van alle maatregelen ter bescherming van het milieu en de arbeidsomstandigheden die van invloed zijn op handel of investeringen, betrachten de Unie en de LGO volledige transparantie.

HOOFDSTUK 2

ANDERE HANDELSGERELATEERDE VRAAGSTUKKEN

Artikel 58
Betalings- en kapitaalverkeer

1.Er worden geen beperkingen opgelegd aan betalingen in vrij converteerbare valuta op de lopende rekening van de betalingsbalans tussen onderdanen van de Unie en van de LGO.

2.De lidstaten en de autoriteiten van de LGO waarborgen, wat transacties op de kapitaalrekening van de betalingsbalans betreft, het vrije verkeer van kapitaal voor directe investeringen in vennootschappen die in overeenstemming met de wetten van de gastlidstaat, het gastland of het gastgebied zijn opgericht en verbinden zich ertoe geen beperkingen op te leggen aan de liquidatie of repatriëring van deze investeringen en alle daaruit voortvloeiende opbrengsten.

3.De Unie en de LGO kunnen mutatis mutandis de in de artikelen 64, 65, 66, 75, 143, 144 en 215 VWEU bedoelde maatregelen treffen overeenkomstig de daarin bepaalde voorwaarden.

4.De autoriteiten van de LGO, de betrokken lidstaat en de Unie stellen elkaar onmiddellijk ervan in kennis wanneer zij deze maatregelen nemen, en overleggen zo spoedig mogelijk een tijdschema voor de opheffing ervan.

Artikel 59
Mededingingsbeleid

De LGO stellen vast of handhaven een mededingingswet die geldt voor alle ondernemingen in alle economische sectoren en waarin alle volgende praktijken doeltreffend worden aangepakt:

1.horizontale en verticale overeenkomsten tussen ondernemingen, besluiten van ondernemersverenigingen en onderling afgestemde feitelijke gedragingen van ondernemingen die ertoe strekken of die ten gevolge hebben dat de mededinging wordt verhinderd, beperkt of vervalst;

2.misbruik van een machtspositie door een of meer ondernemingen:

3.concentraties van ondernemingen die doeltreffende mededinging aanzienlijk zouden hinderen, meer bepaald als gevolg van de totstandbrenging of versterking van een machtspositie; en

4.met staatsmiddelen van een LGO bekostigde steunmaatregelen die de mededinging (dreigen te) verstoren door begunstiging van bepaalde ondernemingen die een aanzienlijke negatieve invloed heeft op de handel of de investeringen.

Artikel 60
Bescherming van intellectuele-eigendomsrechten

1.Teneinde verstoringen en belemmeringen in het bilaterale handelsverkeer te verminderen, dient te worden voorzien in een passend en doeltreffend niveau van bescherming van intellectuele-eigendomsrechten, met inbegrip van de middelen om deze rechten te handhaven, overeenkomstig de strengste internationale normen, waar van toepassing.

2.De samenwerking op dit gebied in het kader van de associatie kan betrekking hebben op de formulering van wet- en regelgeving inzake de bescherming en handhaving van intellectuele-eigendomsrechten, de voorkoming van misbruik van deze rechten door de houders en van de schending van deze rechten door concurrenten, alsook op de ondersteuning van regionale instellingen voor intellectuele eigendom die belast zijn met de toepassing en bescherming van deze rechten, onder meer ten behoeve van de opleiding van het personeel.

Artikel 61
Technische handelsbelemmeringen

De samenwerking in het kader van de associatie kan betrekking hebben op technische voorschriften voor goederen, normalisatie, conformiteitsbeoordeling, accreditatie, markttoezicht en kwaliteitszorg, teneinde onnodige technische belemmeringen van het handelsverkeer tussen de Unie en de LGO weg te nemen en verschillen op de genoemde gebieden te verkleinen.

Artikel 62
Consumentenbeleid, bescherming van de gezondheid van de consument en handel

De samenwerking op het gebied van het consumentenbeleid, de bescherming van de gezondheid van de consument en de handel in het kader van de associatie kan betrekking hebben op het opstellen van wet- en regelgeving op het gebied van het consumentenbeleid en de bescherming van de gezondheid van de consument, teneinde onnodige handelsbelemmeringen te voorkomen.

Artikel 63
Sanitaire en fytosanitaire maatregelen

De samenwerking op het gebied van sanitaire en fytosanitaire maatregelen in het kader van de associatie is gericht op:

(a)facilitering van het handelsverkeer tussen de Unie en de gezamenlijke LGO en tussen de LGO en derde landen, waarbij overeenkomstig de WTO-overeenkomst inzake sanitaire en fytosanitaire maatregelen de gezondheid en het leven van mensen, dieren en planten worden beschermd;

(b)aanpak van handelsgerelateerde vraagstukken in verband met sanitaire en fytosanitaire maatregelen;

(c)waarborging van transparantie met betrekking van sanitaire en fytosanitaire maatregelen die op de handel tussen de Unie en de LGO van toepassing zijn;

(d)bevordering van de harmonisatie van maatregelen met de internationale normen, overeenkomstig de WTO-overeenkomst inzake sanitaire en fytosanitaire maatregelen;

(e)ondersteuning van de doeltreffende participatie van de LGO in organisaties die internationale sanitaire en fytosanitaire normen vaststellen;

(f)stimulering van overleg en uitwisselingen tussen LGO en Europese instellingen en laboratoria;

(g)totstandbrenging en vergroting van de technische capaciteit van de LGO om sanitaire en fytosanitaire maatregelen uit te voeren en te monitoren;

(h)bevordering van de overdracht van technologie en snelle uitwisseling van informatie op het gebied van sanitaire en fytosanitaire maatregelen.

Artikel 64
Verbod op protectionistische maatregelen

De bepalingen van hoofdstuk 1 en dit hoofdstuk mogen geen middel tot willekeurige discriminatie noch een verkapte beperking van de handel vormen.

HOOFDSTUK 3

MONETAIRE EN FISCALE AANGELEGENHEDEN

Artikel 65
Uitsluiting van belastingen

1.Onverminderd artikel 66 is de meestbegunstigingsbehandeling die overeenkomstig dit besluit wordt toegekend, niet van toepassing op belastingvoordelen die de autoriteiten van de lidstaten of de LGO verlenen of in de toekomst kunnen verlenen op basis van overeenkomsten ter voorkoming van dubbele belastingheffing, andere belastingregelingen of de geldende binnenlandse belastingwetgeving.

2.Niets in dit besluit mag worden uitgelegd als een beletsel voor het vaststellen of handhaven van maatregelen ter voorkoming van belastingfraude of belastingontduiking uit hoofde van de fiscale bepalingen van overeenkomsten ter voorkoming van dubbele belastingheffing, andere belastingregelingen of de geldende binnenlandse belastingwetgeving.

3.Niets in dit besluit mag worden uitgelegd als een beletsel voor de respectieve bevoegde autoriteiten om bij de toepassing van de relevante bepalingen van hun belastingwetgeving onderscheid te maken tussen belastingplichtigen die in een verschillende situatie verkeren, in het bijzonder ten aanzien van hun woonplaats of de plaats waar hun kapitaal is geïnvesteerd.

Artikel 66
Belasting- en douaneregeling inzake door de Unie gefinancierde opdrachten

1.De LGO passen op door de Unie gefinancierde opdrachten een belasting- en douaneregeling toe die niet minder gunstig is dan die welke zijzelf toepassen ten aanzien van de lidstaat waarmee het betrokken LGO banden heeft, ten aanzien van staten waaraan een meestbegunstigingsbehandeling wordt verleend of ten aanzien van internationale ontwikkelingsorganisaties waarmee zij betrekkingen onderhouden, waarbij de gunstigste behandeling bepalend is.

2.Onverminderd lid 1 geldt voor door de Unie gefinancierde opdrachten de volgende regeling:

(a)op de opdrachten worden in het begunstigde LGO geen bestaande of nog in te voeren zegel- en registratierechten of fiscale heffingen van gelijke werking toegepast; deze opdrachten worden evenwel overeenkomstig de in het LGO geldende wetgeving geregistreerd en voor de registratie kan een vergoeding worden gevraagd die in verhouding staat tot de verleende dienst;

(b)winsten en/of inkomens die voortvloeien uit de uitvoering van de opdrachten zijn belastbaar volgens de nationale belastingregeling van het begunstigde LGO, indien de natuurlijke personen of rechtspersonen die deze winsten en/of inkomens hebben gerealiseerd, in dit LGO over een vaste vestiging beschikken of indien de uitvoeringsduur van de opdrachten meer dan zes maanden beloopt;

(c)ondernemingen die materieel moeten invoeren met het oog op de uitvoering van opdrachten voor werken komen, indien zij daarom verzoeken, voor de regeling tijdelijke invoer in aanmerking, zoals deze is vastgelegd in de wetgeving voor genoemd materieel in het begunstigde LGO;

(d)professioneel materieel dat nodig is voor de uitvoering van taken die in een opdracht voor diensten zijn omschreven, kan tijdelijk in het begunstigde LGO worden ingevoerd met vrijstelling van belastingen, invoerrechten, douanerechten of andere heffingen van gelijke werking, voor zover deze belastingen, rechten en heffingen geen beloning voor verrichte diensten vormen;

(e)de invoer in het kader van de uitvoering van een opdracht voor leveringen wordt in het begunstigde LGO toegelaten met vrijstelling van douanerechten, invoerrechten, belastingen of fiscale heffingen van gelijke werking. Overeenkomsten voor leveringen die van oorsprong zijn uit de betrokken LGO, worden gesloten op basis van de prijs af fabriek, vermeerderd met de interne fiscale heffingen die in voorkomend geval in de LGO op deze leveringen van toepassing zijn;

(f)de aankoop van brandstoffen, smeermiddelen en bitumineuze bindmiddelen en van alle producten die in het kader van een opdracht voor werken worden gebruikt, wordt geacht op de lokale markt te zijn geschied; hierop is de belastingregeling krachtens de in het begunstigde LGO geldende wetgeving van toepassing;

(g)de invoer van voorwerpen voor persoonlijk en huishoudelijk gebruik door andere dan ter plaatse aangeworven natuurlijke personen die belast zijn met de uitvoering van in een opdracht voor diensten omschreven taken alsmede door de leden van hun gezin, geschiedt overeenkomstig de wetgeving die van kracht is in het begunstigde LGO met vrijstelling van douanerechten en invoerrechten, belastingen of andere fiscale heffingen van gelijke werking.

3.Niet in de leden 1 en 2 genoemde contractuele aangelegenheden blijven onderworpen aan de wetgeving van het betrokken LGO.

HOOFDSTUK 4

ONTWIKKELING VAN DE HANDELSCAPACITEIT

Artikel 67
Algemene benadering

Opdat de LGO maximaal kunnen profiteren van het bepaalde in dit besluit en op zo gunstig mogelijke voorwaarden kunnen deelnemen aan de interne markt van de Unie en aan regionale, subregionale en internationale markten, wordt er in het kader van de associatie naar gestreefd bij te dragen tot de ontwikkeling van de handelscapaciteit van de LGO door:

(a)versterking van het concurrentievermogen, de autonomie en de economische veerkracht van de LGO door middel van vergroting van de diversiteit en vermeerdering van de waarde en de omvang van de handel in goederen en diensten van de LGO en door versterking van het vermogen van de LGO om particuliere investeringen in diverse sectoren van economische activiteit aan te trekken;

(b)verbetering van de samenwerking tussen de LGO en hun buurlanden inzake de handel in goederen en diensten en vestiging.

Artikel 68
Dialoog en samenwerking inzake handel en ontwikkeling van de handelscapaciteit

Initiatieven betreffende de dialoog en samenwerking inzake handel en de ontwikkeling van de handelscapaciteit in het kader van de associatie kunnen inhouden:

(a)versterking van het vermogen van de LGO om beleid te formuleren en uit te voeren dat nodig is om hun handel in goederen en diensten te ontwikkelen;

(b)aanmoediging van de inspanningen van de LGO om passende wet- en regelgeving, institutionele kaders en de nodige administratieve procedures tot stand te brengen;

(c)stimulering van de ontwikkeling van de particuliere sector, in het bijzonder het midden- en kleinbedrijf;

(d)facilitering van markt- en productontwikkeling, met inbegrip van verbetering van de productkwaliteit;

(e)bijdragen tot de ontwikkeling van het menselijk potentieel en beroepsvaardigheden die voor de handel in goederen en diensten relevant zijn;

(f)vergroting van de capaciteit van zakelijke tussenpersonen om aan bedrijven in de LGO diensten te verlenen die relevant zijn voor hun exportactiviteiten, zoals marktonderzoek;

(g)bijdragen tot de totstandkoming van een voor investeringen gunstig ondernemingsklimaat.

HOOFDSTUK 5

SAMENWERKING OP HET GEBIED VAN FINANCIËLE DIENSTEN EN BELASTINGEN

Artikel 69
Samenwerking inzake internationale financiële diensten

Ter stimulering van de stabiliteit, integriteit en transparantie van het mondiale financiële systeem kan in het kader van de associatie worden samengewerkt inzake internationale financiële diensten. Deze samenwerking kan betrekking hebben op:

(a)passende en doeltreffende bescherming van investeerders en andere consumenten van financiële diensten;

(b)voorkoming en bestrijding van het witwassen van geld en het financieren van terrorisme;

(c)bevordering van samenwerking tussen de verschillende actoren van het financiële stelsel, waaronder regelgevende en toezichthoudende instanties;

(d)opzet van onafhankelijke, doeltreffende mechanismen voor het toezicht op financiële diensten.

Artikel 70
Internationale normen inzake financiële diensten

De Unie en de LGO stellen alles in het werk opdat internationaal overeengekomen normen voor de regelgeving en het toezicht in de financiëledienstensector en voor de strijd tegen belastingfraude en ontwijking op hun grondgebied worden uitgevoerd en toegepast. Tot die internationaal overeengekomen normen behoren onder andere het "Core Principle for Effective Banking Supervision" van het Bazels Comité, de "Insurance Core Principles" van de International Association of Insurance Supervisors, de "Objectives and Principles of Securities Regulation" van de International Organisation of Securities Commissions, de "Agreement on Exchange of Information on Tax Matters" van de OESO, de "Statement on Transparency and Exchange of Information for Tax Purposes" van de G20 en de "Key Attributes of Effective Resolution Regimes for Financial Institutions" van de Raad voor Financiële Stabiliteit.

De LGO stellen vast of handhaven een wettelijk kader om te voorkomen dat hun financiële systemen worden gebruikt voor het witwassen van geld of het financieren van terrorisme, waarbij in het bijzonder rekening wordt gehouden met de instrumenten van internationale organen die op dit gebied actief zijn, zoals de "International Standards on Combating Money Laundering and the Financing of Terrorism & Proliferation - the FATF recommendations" van de Financiële-actiegroep (Financial Action Task Force).

Wanneer de Europese Commissie een besluit vaststelt waarbij een lidstaat een overeenkomst mag sluiten met een LGO voor de overdracht van middelen tussen dit LGO en de lidstaat waarmee het banden heeft, wordt deze overdracht van middelen binnen de Unie behandeld als een overdracht in de zin van de verordening geldovermakingen (Verordening (EU) 2015/847 en moet het LGO aan de voorwaarden van die verordening voldoen.

Dit artikel doet geen afbreuk aan artikel 155 van het Financieel Reglement.

Artikel 71
Samenwerking op het gebied van belastingen

De Unie en de LGO erkennen en verbinden zich tot doeltreffende toepassing van de beginselen van goed bestuur op fiscaal gebied, met inbegrip van de mondiale normen inzake transparantie en uitwisseling van informatie, eerlijke belastingheffing en de minimumnormen tegen grondslaguitholling en winstverschuiving. Zij bevorderen goed bestuur op het gebied van belastingen, verbeteren de internationale samenwerking op het gebied van belastingen en vergemakkelijken het innen van belastinginkomsten.

DEEL IV

FINANCIËLE SAMENWERKING

HOOFDSTUK 1

BEGINSELEN

Artikel 72
Financiële middelen

De Unie draagt bij tot de verwezenlijking van de algemene doelstellingen van de associatie door verstrekking van:

(a)passende financiële middelen en technische bijstand ter versterking van de capaciteit van de LGO voor het opstellen en uitvoeren van strategische kaders en regelgevingskaders;

(b)langlopende financiering ter stimulering van de groei van de particuliere sector;

(c)waar passend kunnen ook andere programma's van de Unie bijdragen tot maatregelen in het kader van dit besluit, op voorwaarde dat die bijdragen niet dezelfde kosten dekken. Waar passend kan dit besluit ook bijdragen tot maatregelen in het kader van andere programma's van de Unie, op voorwaarde dat die bijdragen niet dezelfde kosten dekken. In dergelijke gevallen wordt in het desbetreffende werkprogramma bepaald welk pakket regels van toepassing is.

Artikel 73
Begroting

1.De financiële middelen voor het programma voor de periode 2021-2027 bedragen 500 000 000 EUR in lopende prijzen.

2.De indicatieve verdeling van het in lid 1 genoemde bedrag wordt beschreven in bijlage I.

3.Het in lid 1 bedoelde bedrag laat de toepassing van flexibiliteitsbepalingen in Verordening (EU) XXX [het nieuwe meerjarig financieel kader] en het Financieel Reglement onverlet.

Artikel 74
Definities

Voor de toepassing van dit deel zijn de volgende definities van toepassing:

(a)"programmeerbare steun": niet-terugvorderbare hulp die aan de LGO is toegewezen ter financiering van in programmeringsdocumenten opgenomen territoriale, regionale en intraregionale strategieën en prioriteiten;

(b)"programmering": het proces van organisatie, besluitvorming en toewijzing van indicatieve financiële middelen dat tot doel heeft op meerjarenbasis op een in deel II van dit besluit genoemd gebied uitvoering te geven aan de maatregelen tot verwezenlijking van de doelstellingen van de associatie inzake de duurzame ontwikkeling van de LGO;

(c)"programmeringsdocument": het document waarin de strategie, de prioriteiten en de regelingen van een LGO zijn vastgesteld en de doelstellingen en streefcijfers van het LGO voor zijn duurzame ontwikkeling zijn vertaald in een doeltreffende en efficiënte manier om de doelstellingen van de associatie te bereiken;

(d)"ontwikkelingsplan": een samenhangend geheel van activiteiten die uitsluitend door de LGO worden vastgesteld en gefinancierd in het kader van hun eigen ontwikkelingsbeleid en ontwikkelingsstrategieën, en activiteiten die zijn overeengekomen door een LGO en de lidstaat waarmee het banden heeft;

(e)"territoriale toewijzing": het aan afzonderlijke LGO voor programmeerbare steun toegewezen bedrag ter financiering van in programmeringsdocumenten opgenomen territoriale strategieën en prioriteiten;

(f)"regionale toewijzing": het voor programmeerbare steun toegewezen bedrag ter financiering van in programmeringsdocumenten opgenomen regionale strategieën of thematische prioriteiten die enkele LGO gemeen hebben;

(g)"intraregionale toewijzing": een binnen de regionale toewijzing toegewezen bedrag ter financiering van intraregionale samenwerkingsstrategieën en prioriteiten waarbij ten minste één LGO en een of meer in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden en/of een of meer ACS-staten en/of een of meer niet-ACS-staten of gebieden betrokken zijn.

Artikel 75
Beginselen van de financiële samenwerking

1.De financiële bijstand van de Unie is gebaseerd op de beginselen van partnerschap, eigen verantwoordelijkheid, aanpassing aan de systemen van de betrokken landen en gebieden, complementariteit en subsidiariteit.

2.De in het kader van dit besluit gefinancierde maatregelen kunnen de vorm aannemen van programmeerbare steun en niet-programmeerbare steun.

3.De financiële bijstand van de Europese Unie:

(a)wordt uitgevoerd met inachtneming van de onderscheiden geografische, sociale en culturele kenmerken van de LGO, alsook van hun specifieke mogelijkheden;

(b)is gericht op verstrekking van middelen op voorspelbare en regelmatige basis;

(c)is flexibel van aard en wordt aangepast aan de situatie van elk LGO; en

(d)wordt uitgevoerd met volledige inachtneming van de institutionele, juridische en financiële bevoegdheden van elk van de partners.

4.De maatregelen worden uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van de autoriteiten van de betrokken LGO, onverminderd de bevoegdheden van de Commissie wat betreft het gebruik van EU-middelen volgens het beginsel van goed financieel beheer.

HOOFDSTUK 2

SPECIFIEKE BEPALINGEN INZAKE DE FINANCIËLE SAMENWERKING

Artikel 76
Onderwerp en toepassingsgebied

In het kader van de door het betrokken LGO vastgestelde strategie en prioriteiten op lokaal of regionaal niveau kan financiële steun worden verleend voor:

(a)sectoraal beleid en sectorale hervormingen, alsmede daarmee samenhangende projecten;

(b)institutionele ontwikkeling, capaciteitsopbouw en integratie van milieuaspecten;

(c)technische bijstand.

Artikel 77
Capaciteitsontwikkeling

1.De financiële bijstand kan de LGO onder andere helpen bij de opbouw van de nodige capaciteit voor de formulering, tenuitvoerlegging en monitoring van territoriale en/of regionale strategieën en maatregelen ter verwezenlijking van de algemene doelstellingen op de in de delen II en III genoemde samenwerkingsgebieden.

2.De Unie steunt de inspanningen van de LGO tot ontwikkeling van betrouwbare statistische gegevens op die gebieden.

3.De Unie kan de LGO steunen bij hun inspanningen om de vergelijkbaarheid van hun macro-economische indicatoren te verbeteren.

Artikel 78
Technische bijstand

1.Op initiatief van de Commissie kan de Uniefinanciering dienen ter dekking van uitgaven voor de uitvoering van dit besluit en voor de verwezenlijking van de doelstellingen ervan, waaronder administratieve steun in verband met activiteiten op het gebied van voorbereiding, follow-up, toezicht, audit en evaluatie die rechtstreeks noodzakelijk zijn voor de uitvoering, alsmede van uitgaven bij de centrale diensten en bij de delegaties van de Unie voor de administratieve ondersteuning die nodig is voor het programma en voor het beheer van in het kader van dit besluit gefinancierde maatregelen, met inbegrip van informatie- en communicatiemaatregelen en bedrijfsinformatietechnologiesystemen.

2.Op initiatief van de LGO kunnen studies of technische bijstand worden gefinancierd voor de uitvoering van de in de programmeringsdocumenten opgenomen activiteiten. De Commissie kan beslissen dergelijke studies of bijstand te financieren uit de programmeerbare steun of uit het budget voor maatregelen inzake technische samenwerking.

HOOFDSTUK 3

UITVOERING VAN DE FINANCIËLE SAMENWERKING

Artikel 79
Algemeen beginsel

Tenzij in dit besluit anders wordt bepaald, wordt de financiële bijstand van de Unie verstrekt overeenkomstig de doelstellingen en beginselen van dit besluit, het Financieel Reglement en [de NDICI-verordening], met name titel II, hoofdstuk I van die verordening, met uitzondering van artikel 13, artikel 14, lid 1, artikel 14, lid 4, artikel 15, hoofdstuk III, met uitzondering van artikel 21, lid 1, artikel 21, lid 2, onder a) en b), en artikel 21, lid 3, en hoofdstuk V, met uitzondering van artikel 31, leden 1, 4, 6 en 9, en artikel 32, lid 3. De in artikel 80 van dit besluit vastgestelde procedure is niet van toepassing op de in artikel 21, lid 2, onder c), van [de NDICI-verordening] genoemde gevallen.

Artikel 80
Vaststelling van meerjarige indicatieve programma's, actieplannen en maatregelen

De Commissie stelt in het kader van dit besluit meerjarige indicatieve programma's vast in de vorm van programmeringsdocumenten als bedoeld in artikel 12 van [de NDICI-verordening], samen met de in artikel 19 van die verordening bedoelde actieplannen en maatregelen, overeenkomstig de in artikel 88, lid 5, van dit besluit beschreven onderzoeksprocedure. Die procedure is ook van toepassing op de in artikel 14, lid 3, van [de NDICI-verordening] bedoelde herzieningen wanneer die leiden tot materiële veranderingen in de inhoud van het meerjarige indicatieve programma.

Voor Groenland kunnen de in artikel 19 van [de NDICI-verordening] bedoelde actieplannen en maatregelen los van de meerjarige indicatieve programma's worden vastgesteld.

Artikel 81
Begunstigden van territoriale financiering

1.De overheidsinstellingen van de LGO komen in aanmerking voor financiële steun uit hoofde van dit besluit.

2.Met instemming van de autoriteiten van de betrokken LGO komen voor financiële steun uit hoofde van dit besluit ook de volgende entiteiten in aanmerking:

(a)lokale, nationale en/of regionale overheids- of semioverheidsinstanties en lokale autoriteiten van de LGO en met name financiële instellingen en ontwikkelingsbanken daarvan;

(b)vennootschappen van de LGO en van regionale groeperingen;

(c)vennootschappen uit een lidstaat, om deze ter aanvulling op hun eigen bijdrage in staat te stellen productieve projecten uit te voeren op het grondgebied van een LGO;

(d)financiële tussenpersonen uit de LGO of uit de Unie die particuliere investeringen in de LGO bevorderen en financieren; en

(e)actoren van gedecentraliseerde samenwerking en andere niet-overheidsactoren van de LGO en de Unie, om deze in staat te stellen economische, culturele, sociale en educatieve projecten en programma's op te zetten in de LGO in het kader van de in artikel 12 bedoelde gedecentraliseerde samenwerking.

Artikel 82
Begunstigden van regionale financiering

1.Regionale toewijzingen kunnen worden bestemd voor activiteiten ten gunste van en met betrekking tot:

(a)twee of meer LGO, ongeacht de ligging ervan;

(b)de LGO en de Unie in haar geheel;

(c)twee of meer LGO, ongeacht hun ligging en ten minste een van de volgende:

i)een of meer in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden;

ii)een of meer ACS-staten en/of een of meer niet-ACS-staten of -gebieden;

iii)een of meer regionale organisaties waarvan de LGO deel uitmaken;

v)een of meer entiteiten, autoriteiten of andere instanties van ten minste één LGO, die overeenkomstig artikel 8 lid zijn van een EGTS, een of meer ultraperifere gebieden, en een of meer naburige, al dan niet tot de ACS behorende staten of gebieden.

2.Binnen de regionale toewijzing zoals gedefinieerd in artikel 74 kan een intraregionale toewijzing worden bestemd voor activiteiten ten gunste van en met betrekking tot:

(a)een of meer LGO en een of meer in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden;

(b)een of meer LGO en een of meer naburige, al dan niet tot de ACS behorende staten of gebieden;

(c)een of meer LGO, een of meer ultraperifere gebieden en een of meer naburige, al dan niet tot de ACS behorende staten of gebieden;

(d)twee of meer regionale organisaties waarvan de LGO deel uitmaken;

(e)een of meer entiteiten, autoriteiten of andere instanties van ten minste één LGO, die overeenkomstig artikel 8 lid zijn van een EGTS, een of meer ultraperifere gebieden, en een of meer naburige, al dan niet tot de ACS behorende staten of gebieden.

3.De financiering om de deelname van de ACS-staten, ultraperifere gebieden en andere landen aan programma's voor regionale samenwerking voor de LGO mogelijk te maken, vormt een aanvulling op de middelen die in het kader van dit besluit aan de LGO zijn toegewezen.

4.De deelname van ACS-staten, ultraperifere gebieden en andere landen aan uit hoofde van dit besluit ingestelde programma's mag slechts worden overwogen voor zover:

(a)gelijkwaardige bepalingen zijn opgenomen in de desbetreffende programma's van de Unie of de desbetreffende financieringsprogramma's van de derde landen en gebieden die niet onder programma's van de Unie vallen; en

(b)het evenredigheidsbeginsel in acht wordt genomen.

Artikel 83
Deelname aan andere programma's van de Unie

1.Natuurlijke personen uit de LGO, zoals gedefinieerd in artikel 50, en, waar van toepassing, relevante overheids- en/of particuliere instanties en organisaties in een LGO komen in aanmerking voor deelname aan en financiering uit programma's van de Unie, overeenkomstig de voorschriften van die programma's en eventuele regelingen die van toepassing zijn op de lidstaat waarmee het LGO banden heeft.

2.LGO komen tevens in aanmerking voor steun in het kader van programma's en instrumenten van de Unie voor samenwerking met andere landen, zoals [de NDICI-verordening], overeenkomstig de voorschriften, doelstellingen en regelingen van die programma's.

3.De LGO brengen vanaf 2022 jaarlijks verslag uit aan de Commissie over hun deelname aan dergelijke programma's van de Unie.

Artikel 84
Verslaglegging

De Commissie onderzoekt de voortgang die met de uitvoering van aan de LGO in het kader van dit besluit verstrekte de financiële bijstand is geboekt, en legt de Raad vanaf 2022 jaarlijks een verslag voor over de uitvoering en de resultaten van die financiële samenwerking. Dit verslag wordt tevens toegezonden aan het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's.

Artikel 85
Financiële controle

1. Het betrokken LGO is primair verantwoordelijk voor de financiële controle van de EU-middelen. De controle wordt in voorkomend geval uitgevoerd in coördinatie met de lidstaat waarmee het LGO banden heeft, overeenkomstig de toepasselijke nationale wetgeving.

2. Het behoort tot de verantwoordelijkheid van de Commissie om:

a) erop toe te zien dat systemen voor beheer en controle in het betrokken LGO bestaan en naar behoren functioneren, zodat de EU-middelen correct en doeltreffend worden gebruikt; en

b) bij onregelmatigheden aanbevelingen te doen of te verzoeken om corrigerende maatregelen teneinde de onregelmatigheden te corrigeren en eventuele tekortkomingen op beheersniveau te verhelpen.

3. Op basis van administratieve regelingen coördineren de Commissie, het LGO en de lidstaat waarmee het banden heeft, de programma's, de methodologie en de uitvoering van de te verrichten controles tijdens jaarlijkse of tweejaarlijkse bijeenkomsten.

4. Ten aanzien van financiële correcties:

a) is in eerste instantie het betrokken LGO verantwoordelijk voor de opsporing en correctie van financiële onregelmatigheden;

b) indien het betrokken LGO echter in gebreke blijft, als het betrokken LGO de situatie niet verhelpt en pogingen tot schikking niet tot een resultaat leiden, vermindert of schrapt de Commissie het saldo van de algemene toewijzing die overeenstemt met het financieringsbesluit voor het programmeringsdocument.

DEEL V

SLOTBEPALINGEN

Artikel 86
Delegatie van bevoegdheden aan de Commissie

De Commissie wordt gemachtigd om overeenkomstig artikel 87 gedelegeerde handelingen vast te stellen tot wijziging van de bijlagen II, III en IV in verband met technologische ontwikkelingen en wijzigingen in de douane- en handelswetgeving.

Om te zorgen voor een effectieve evaluatie van de voortgang van dit besluit in de richting van de verwezenlijking van zijn doelstellingen, wordt de Commissie overeenkomstig artikel 87 gemachtigd artikel 3 van bijlage I te wijzigen teneinde de indicatoren waar nodig te herzien en aan te vullen en dit besluit aan te vullen met bepalingen inzake de vaststelling van een monitoring- en evaluatiekader.

Artikel 87
Uitoefening van de delegatie

1.De bevoegdheid om gedelegeerde handelingen vast te stellen wordt aan de Commissie toegekend onder de voorwaarden van dit artikel.

2.De in artikel 86 bedoelde bevoegdheid tot vaststelling van gedelegeerde handelingen wordt met ingang van 1 januari 2021 voor een periode van vijf jaar aan de Commissie verleend. De Commissie stelt uiterlijk negen maanden voor het einde van de termijn van vijf jaar een verslag op over de bevoegdheidsdelegatie. De bevoegdheidsdelegatie wordt stilzwijgend met termijnen van dezelfde duur verlengd, tenzij de Raad zich uiterlijk drie maanden vóór het verstrijken van elke termijn tegen een dergelijke verlenging verzet.

3.De Raad kan de in artikel 86 bedoelde bevoegdheidsdelegatie te allen tijde intrekken. Het besluit tot intrekking beëindigt de delegatie van de in dat besluit genoemde bevoegdheid. Het besluit wordt van kracht op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie of op een daarin genoemde latere datum. Het besluit laat de geldigheid van de reeds van kracht zijnde gedelegeerde handelingen onverlet.

4.Zodra de Commissie een gedelegeerde handeling heeft vastgesteld, doet zij daarvan kennisgeving aan de Raad.

5.Een krachtens artikel 86 vastgestelde gedelegeerde handeling treedt pas in werking als de Raad binnen een termijn van twee maanden na de datum van kennisgeving van die handeling aan de Raad geen bezwaar heeft gemaakt tegen de gedelegeerde handeling, of als de Raad de Commissie voor het verstrijken van deze termijn heeft meegedeeld niet voornemens te zijn bezwaar te maken. Die termijn kan op initiatief van de Raad met twee maanden worden verlengd.

Artikel 88
Comitéprocedure

1.De Commissie wordt bijgestaan door een comité (het "LGO-comité"). Dat comité is een comité in de zin van Verordening (EU) nr. 182/2011 43 .

2.Voor de toepassing van artikel 10, lid 6, en artikel 16, lid 8 van bijlage II wordt de Commissie bijgestaan door het bij artikel 285, lid 1, van Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en de Raad 44 ingestelde Comité douanewetboek. Dat comité is een comité in de zin van Verordening (EU) nr. 182/2011.

3.Voor de toepassing van artikel 2 van bijlage III en de artikelen 5 en 6 van bijlage IV wordt de Commissie bijgestaan door het bij artikel 4, lid 1, van Verordening (EG) nr. 260/2009 van de Raad 45 ingestelde comité. Dat comité is een comité in de zin van Verordening (EU) nr. 182/2011.

4.Wanneer naar dit lid wordt verwezen, is artikel 4 van Verordening (EU) nr. 182/2011 van toepassing.

5.Wanneer naar dit lid wordt verwezen, is artikel 5 van Verordening (EU) nr. 182/2011 van toepassing.

6.Wanneer naar dit lid wordt verwezen, is artikel 8 van Verordening (EU) nr. 182/2011, in samenhang met artikel 4 daarvan, van toepassing.

7.In gevallen waarin het advies van het comité via een schriftelijke procedure dient te worden verkregen, wordt die procedure zonder gevolg beëindigd indien, binnen de termijn voor het uitbrengen van het advies, de voorzitter van het comité daartoe besluit of een eenvoudige meerderheid van de leden van het comité daarom verzoekt.

Artikel 89
Informatie, communicatie en publiciteit

1.De ontvangers van financiering van de Unie in het kader van dit besluit erkennen de oorsprong van en geven zichtbaarheid aan de financiering van de Unie, met name wanneer zij de acties en de resultaten ervan promoten, door meerdere doelgroepen, waaronder de media en het grote publiek, doelgericht en op samenhangende, doeltreffende en evenredige wijze te informeren.

2.De Commissie voert informatie- en communicatieacties uit met betrekking tot het programma, de acties en de resultaten ervan. De aan het programma toegewezen financiële middelen dragen tevens bij aan de institutionele communicatie over de politieke prioriteiten van de Unie, voor zover zij verband houden met de in artikel 3 bedoelde doelstellingen.

Artikel 90
Clausule inzake de Europese Dienst voor extern optreden

Dit besluit wordt toegepast overeenkomstig Besluit 2010/427/EU van de Raad 46 .

Artikel 91
Intrekking en overgangsbepalingen

1.Besluit 2013/755/EU van de Raad wordt met ingang van 1 januari 2021 ingetrokken.

2.Dit besluit doet geen afbreuk aan de voortzetting of de wijziging van acties op grond van Besluit 2013/755/EU van de Raad, dat op de betrokken acties van toepassing blijft totdat zij worden afgesloten.

3.De financiële middelen voor het programma kunnen ook de uitgaven dekken voor noodzakelijke technische en administratieve uitgaven om de overgang tussen het programma en de maatregelen op grond van het voorgaande besluit (Besluit 2013/755/EU van de Raad) te bewerkstelligen.

4.Zo nodig kunnen voor het beheer van acties die op 31 december 2027 nog niet zijn voltooid, ook na 2027 kredieten ter dekking van de in artikel 78 bedoelde uitgaven in de begroting worden opgenomen.

Artikel 92
Inwerkingtreding

Dit besluit treedt in werking op de twintigste dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Het is van toepassing vanaf 1 januari 2021.

Gedaan te Brussel,

Voor de Raad

De voorzitter

FINANCIEEL MEMORANDUM

1.KADER VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

1.1.Benaming van het voorstel/initiatief

1.2.Betrokken beleidsterrein(en) (programmacluster)

1.3.Aard van het voorstel/initiatief

1.4.Motivering van het voorstel/initiatief

1.5.Duur en financiële gevolgen

1.6.Beheersvorm(en)

2.BEHEERSMAATREGELEN

2.1.Regels inzake het toezicht en de verslagen

2.2.Beheers- en controlesysteem

2.3.Maatregelen ter voorkoming van fraude en onregelmatigheden

3.GERAAMDE FINANCIËLE GEVOLGEN VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

3.1.Rubriek(en) van het meerjarige financiële kader en betrokken begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven

3.2.Geraamde gevolgen voor de uitgaven

3.2.1.Samenvatting van de geraamde gevolgen voor de uitgaven

3.2.2.Geraamde gevolgen voor de administratieve kredieten

3.2.3.Bijdragen van derden

3.3.Geraamde gevolgen voor de ontvangsten

FINANCIEEL MEMORANDUM

1.KADER VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

1.1.Benaming van het voorstel/initiatief

Besluit inzake de associatie van de landen en gebieden overzee met de Europese Unie, met inbegrip van de betrekkingen tussen de Europese Unie enerzijds en Groenland en het Koninkrijk Denemarken anderzijds (het "LGO-besluit")

1.2.Betrokken beleidsterrein(en) (programmacluster)

Dit besluit strekt tot samenvoeging van het huidige LGO-besluit (2013/755/EU) en het huidige Groenlandbesluit (2014/137/EU).

Het betrokken beleidsterrein is:

15. Extern optreden

15.05. Landen en gebieden overzee (incl. Groenland)

1.3.Het voorstel/initiatief betreft:

◻ een nieuwe actie

◻ een nieuwe actie na een proefproject/een voorbereidende actie 47

◻ de verlenging van een bestaande actie

☒ de samenvoeging of ombuiging van een of meer acties naar een andere/een nieuwe actie.

1.4.Motivering van het voorstel/initiatief

1.4.1.Behoefte(n) waarin op korte of lange termijn moet worden voorzien, met een gedetailleerd tijdschema voor de uitrol van het initiatief

De langetermijndoelstelling van het instrument is het bevorderen van de economische en sociale ontwikkeling van de LGO en het tot stand brengen van nauwe economische betrekkingen tussen hen en de Unie in haar geheel. Met de associatie wordt dit op korte termijn nagestreefd door versterking van het concurrentievermogen van de LGO, vergroting van de veerkracht van de LGO, vermindering van de kwetsbaarheid van hun economie en milieu, en stimulering van de samenwerking tussen hen onderling en met andere partners.

1.4.2.Toegevoegde waarde van de deelname van de Unie (deze kan het resultaat zijn van verschillende factoren, bijvoorbeeld coördinatiewinst, rechtszekerheid, grotere doeltreffendheid of complementariteit). Voor de toepassing van dit punt wordt onder "toegevoegde waarde van de deelname van de Unie" verstaan de waarde die een optreden van de Unie oplevert bovenop de waarde die door een optreden van alleen de lidstaat zou zijn gecreëerd.

Redenen voor een EU-optreden (vooraf)

De landen en gebieden overzee (LGO) zijn met de Europese Unie geassocieerd sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Rome in 1958. De associatie van de LGO met de Unie vloeit voort uit hun constitutionele relatie met drie lidstaten. De LGO behoren niet tot het douanegebied van de Unie en maken geen deel uit van de interne markt. Daarnaast worden LGO met specifieke uitdagingen geconfronteerd als gevolg van hun omvang, locatie, afgelegen ligging en smalle economische basis. De EU heeft daarom de afgelopen decennia territoriale en regionale EOF-programma's in de LGO gefinancierd (meest recentelijk via het elfde EOF) en deze steun moet worden voortgezet.

Groenland is na een referendum in 1985 uit de EU gestapt en een LGO geworden. In het kader van de uitstapovereenkomst met Denemarken en Groenland (het Groenlandverdrag) ontving Groenland compensatie voor het verlies aan EU-financiering in de vorm van een visserijovereenkomst. In 2006 besloot de Raad om naast de visserijovereenkomst een apart instrument in te stellen om de ontwikkeling van Groenland te ondersteunen, toen de financiële compensatie in het kader van de visserijovereenkomst werd verlaagd.

De EU legt in haar benadering van de vervolgstappen in de wederzijds voordelige samenwerking met de LGO en Groenland bijzondere nadruk op prioriteiten die voor hen van belang zijn, zoals versterking van hun concurrentievermogen, vergroting van hun veerkracht, vermindering van hun kwetsbaarheid en stimulering van de samenwerking tussen de LGO onderling en met hun regionale, Europese en internationale partners.

De EU kan meerwaarde bieden op basis van het volume van de middelen die door middel van haar instrumenten worden ingezet, de relatief flexibele vormen van beheer die zij hanteert, en de voorspelbaarheid van de middelen gedurende het meerjarig financieel kader.

De EU beschikt over aanzienlijke deskundigheid op voor de LGO belangrijke gebieden (bijvoorbeeld regionale cohesie, economische integratie en klimaatverandering), onder andere dankzij haar succesvolle beleidsmaatregelen (zoals de deskundigheid op het gebied van voedselzekerheid die is opgedaan met het gemeenschappelijk landbouwbeleid). In sommige gebieden waar de lidstaten besloten hebben niet actief te zijn of waar hun optreden wordt belemmerd, blijft de EU de belangrijkste en soms de enige speler.

De EU is mondiaal aanwezig via haar delegaties, waardoor een groot netwerk van informatie over ontwikkelingen in landen en regio's in de hele wereld is gewaarborgd. De EU kan zo voortdurend op de hoogte blijven van nieuwe behoeften en problemen en middelen dienovereenkomstig opnieuw toewijzen. Het optreden van de EU en de acties van de lidstaten vullen elkaar aan en deze complementariteit neemt toe. Dit versterkt de politieke dialoog en de samenwerking, die steeds meer via gezamenlijke programmering met de lidstaten wordt gestructureerd.

De EU kan ook de activiteiten van de lidstaten aanvullen bij de aanpak van potentieel gevaarlijke situaties of in het geval van bijzonder dure interventies, zoals de crisis als gevolg van de klimaatverandering, waaraan de LGO veelvuldig blootstaan.

Verwachte gegenereerde toegevoegde waarde van de Unie (achteraf):

De verwachte gegenereerde waarde als gevolg van het LGO-besluit kan worden afgeleid uit de conclusies van de tussentijdse evaluatie van de externe financieringsinstrumenten. Voor de LGO en Groenland luidde de conclusie dat beide instrumenten aan hun doel beantwoordden en dat de associatie met de LGO en het partnerschap met Groenland goed presteerden op de verschillende parameters (efficiëntie en dergelijke). Het nieuwe instrument zal deze positieve trend naar verwachting doorzetten.

Gezien de specifieke kenmerken van de LGO en hun bijzondere relatie met de EU zal het nieuwe financieringsinstrument voor alle LGO in het bijzonder leiden tot:

eenheid van beheer - door alle LGO onder één financieringsbron (de EU-begroting) samen te brengen, kunnen synergieën in de programmering en de uitvoering worden bewerkstelligd;

consolidering van gezamenlijke doelstellingen;

vereenvoudiging en samenhang van het juridische kader;

betere zichtbaarheid van de LGO als groep.

Het voorgestelde instrument houdt rekening met de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, die op 29 maart 2019 van kracht wordt; de overgangsperiode loopt af op 1 januari 2021 en het instrument zal dus niet van toepassing zijn op de Britse LGO.

1.4.3.Nuttige ervaring die bij soortgelijke activiteiten in het verleden is opgedaan

Tussentijdse evaluatie van het elfde EOF en het Groenlandbesluit:

Elfde EOF-LGO: in de periode 2014-20 hebben de LGO op grond van het LGO-besluit toegang tot drie financieringsbronnen: het elfde EOF, de EU-begroting (zij komen in aanmerking voor alle EU-programma's en instrumenten, met inbegrip van het thematische onderdeel van het DCI) en de EIB. In het kader van het elfde EOF is 364,5 miljoen EUR beschikbaar voor de LGO.

De financiële steun aan de LGO is niet beperkt tot de brede EOF-doelstelling met betrekking tot armoedebestrijding aangezien het doel van de associatie tussen de LGO en de EU is om de economische en sociale ontwikkeling van de LGO te bevorderen en nauwe economische betrekkingen tussen hen en de Unie in haar geheel tot stand te brengen. De sectoren in de LGO die steun van het elfde EOF ontvangen, beslaan een breed beleidsspectrum, waarbij de nadruk met name ligt op milieu, biodiversiteit, aanpassing aan en beperking van klimaatverandering, hernieuwbare energie, onderwijs, telecommunicatie, digitale connectiviteit en toerisme. Het elfde EOF werd een relevant en doeltreffend instrument geacht voor de ondersteuning van de doelstellingen van de associatie tussen de EU en de LGO. Desalniettemin pleiten enkele LGO vanwege hun beperkte administratieve capaciteit regelmatig voor vereenvoudiging van de procedures voor programmering en uitvoering. Daarnaast zijn de bestaande bepalingen inzake regionale samenwerking tussen de verschillende categorieën regionale actoren (LGO. ACS-landen, naburige ultraperifere gebieden en niet-ACS-ontwikkelingslanden) tot nu toe niet voldoende benut.

Groenlandbesluit: in het kader van het besluit voor 2014-2020 werd 217,8 miljoen EUR toegekend aan het onderliggende programma voor begrotingssteun (31 miljoen EUR per jaar); het is het belangrijkste financieringsinstrument en regelgevingskader binnen de EU-begroting voor de betrekkingen tussen de EU en Groenland en dient ter aanvulling op het LGO-besluit. Het Groenlandbesluit wordt verder aangevuld met de partnerschapsovereenkomst inzake visserij en met de gemeenschappelijke verklaring van 2014 over de betrekkingen tussen de EU en Groenland. Het Groenlandbesluit heeft tot doel de nauwe en duurzame betrekkingen tussen de partners te behouden en tegelijkertijd de duurzame ontwikkeling van Groenland te ondersteunen. De twee belangrijkste doelstellingen zijn het ondersteunen van Groenland bij de aanpak van zijn belangrijkste uitdagingen (met name diversifiëring van de economie) en bijdragen tot de capaciteit om nationaal beleid uit te werken en uit te voeren. Het onderliggende programmeringsdocument voor de duurzame ontwikkeling van Groenland 2014-2020 ondersteunt deze doelstellingen door slimme groei te creëren via investeringen in onderwijs en onderzoek en door inclusieve groei te bewerkstelligen door meer mensen toegang te bieden tot kwalificerend onderwijs met het oog op behoud van werkgelegenheid, armoedebestrijding en het creëren van een duurzame basis voor economische groei.

Het begrotingssteunprogramma voor onderwijs gaat goed vooruit, aangezien de meeste streefcijfers (74,12 %) in 2016 zijn gehaald of overschreden. Het meten van de economische doelstellingen van het Groenlandbesluit is echter ingewikkelder gebleken, aangezien het effecten op lange termijn betreft die niet direct zichtbaar zijn. Er zijn echter positieve trends waarneembaar wat betreft de ontwikkeling van nieuwe sectoren (zoals de opening van mijnen), het toenemende percentage mensen dat een opleiding afmaakt en de toegenomen capaciteit van de regering om langetermijnbeleid uit te werken. Daarnaast heeft de permanente formele en informele beleidsdialoog geleid tot meer begrip tussen de partners en goede samenwerking op belangrijke gebieden, zoals het noordpoolgebied - Groenland valt onder het in 2016 vastgestelde Arctische beleid van de EU en steunt de aanvraag van de EU waarnemer te worden bij de Arctische Raad. Verwacht wordt dat deze trends na 2020 zullen doorzetten en zich nog verder ontwikkelen.

Het Groenlandbesluit biedt een passend instrument voor de EU en Groenland om hun betrekkingen en samenwerking na 2020 voort te zetten.

De doelstellingen van de associatie met de LGO, met inbegrip van Groenland, zoals genoemd in de artikelen 198 en 199 VWEU, maken een alomvattend partnerschap noodzakelijk dat een institutioneel kader en een handelsregeling omvat en een groot aantal samenwerkingsgebieden bestrijkt, en waarin de basisbeginselen voor de verlening van financiële bijstand aan de LGO door de Unie zijn opgenomen. Dat vraagt om een verreikend en breed rechtsinstrument.

Gezien de specifieke kenmerken van de LGO en hun bijzondere relatie met de EU leidt een nieuw financieel instrument dat het politieke en juridische kader voor alle LGO omvat en bepaalt hoe de samenwerking wordt vormgegeven, tot meer doeltreffendheid en samenhang, consolidering van gezamenlijke doelstellingen, en meer zichtbaarheid voor de LGO als groep. Het voorstel gaat uit van een flexibele aanpak die op de situatie van elk LGO is afgestemd.

1.4.4.Verenigbaarheid en eventuele synergie met andere passende instrumenten

Het geactualiseerde LGO-besluit streeft naar volledige complementariteit met de belangrijkste rechtshandelingen voor de periode na 2020, met name:

Het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking (NDICI): om de samenhang en doeltreffendheid te waarborgen en tenzij anders bepaald, gelden voor dit besluit de uitvoerings-, evaluatie- en monitoringbepalingen van de NDICI-verordening. De LGO komen in aanmerking voor thematische programma's en voor pijler 3 (snelleresponsmaatregelen) in het kader van die verordening. De NDICI-verordening en het geactualiseerde LGO-besluit voorzien ook in de mogelijkheid om intraregionale initiatieven in te stellen tussen LGO, partnerlanden en ultraperifere gebieden van de EU.

Verordeningen inzake regionaal beleid: met het geactualiseerde LGO-besluit en de voorgestelde verordeningen inzake regionaal beleid wordt gestreefd naar versterking van de bepalingen ter bevordering van intraregionale initiatieven tussen LGO, partnerlanden en ultraperifere gebieden van de EU.

Andere EU-beleidslijnen en programma's: de LGO blijven in aanmerking komen voor alle EU-beleidslijnen en programma's, tenzij anders bepaald in de desbetreffende verordeningen. Zij komen dus in aanmerking voor Erasmus+, Horizon 2020, Cosme, etc.

1.5.Duur en financiële gevolgen

◻ beperkte geldigheidsduur

◻ van kracht vanaf [DD/MM]JJJJ tot en met [DD/MM]JJJJ

◻ financiële gevolgen vanaf JJJJ tot en met JJJJ voor vastleggingskredieten en vanaf JJJJ tot en met JJJJ voor betalingskredieten.

☒ onbeperkte geldigheidsduur

Uitvoering met een opstartperiode vanaf 2021

1.6.Beheersvorm(en) 48

☒ Direct beheer door de Commissie

☒ door haar diensten, waaronder het personeel in de delegaties van de Unie;

◻ door de uitvoerende agentschappen

◻ Gedeeld beheer met de lidstaten

☒ indirect beheer door begrotingsuitvoeringstaken te delegeren aan:

☒ derde landen of de door hen aangewezen organen;

☒ internationale organisaties en hun agentschappen (geef aan welke);

☒ de EIB en het Europees Investeringsfonds;

☒ de in de artikelen 70 en 71 van het Financieel Reglement bedoelde organen;

☒ publiekrechtelijke organen;

☒ privaatrechtelijke organen met een openbaredienstverleningstaak, voor zover zij voldoende financiële garanties bieden;

☒ privaatrechtelijke organen van een lidstaat, waaraan de uitvoering van een publiek-privaat partnerschap is toevertrouwd en die voldoende financiële garanties bieden;

◻ personen aan wie de uitvoering van specifieke maatregelen op het gebied van het GBVB in het kader van titel V van het VEU is toevertrouwd en die worden genoemd in de betrokken basishandeling.

Verstrek, indien meer dan een beheersvorm is aangekruist, extra informatie onder "Opmerkingen".

Opmerkingen

Voor externe uitgaven moeten alle beschikbare beheersvormen kunnen worden gebruikt, naargelang van de noodzaak en zoals bepaald tijdens de uitvoering.

2.BEHEERSMAATREGELEN

2.1.Regels inzake het toezicht en de verslagen

Vermeld frequentie en voorwaarden.

De systemen voor monitoring en evaluatie van de Commissie zijn steeds meer gericht op resultaten. Ze hebben betrekking op intern personeel, uitvoeringspartners en externe deskundigen.

Binnen de delegaties en de centrale diensten van de Commissie volgen projectmanagers voortdurend de uitvoering van projecten en programma's, waarbij zij gebruik maken van de informatie die door uitvoerende partners wordt verstrekt in het kader van hun periodieke verslaglegging en waar mogelijk ook via bezoeken ter plaatse. Interne monitoring verschaft waardevolle informatie over de voortgang; hierdoor kunnen managers bestaande en potentiële obstakels opsporen en corrigerende maatregelen nemen.

Daarnaast zijn er externe, onafhankelijke deskundigen in dienst om de prestaties van het externe optreden van de EU via drie verschillende systemen te evalueren. Deze evaluaties dragen bij tot de verantwoording en tot de verbetering van lopende activiteiten; bovendien maken zij het mogelijk lessen te trekken uit de opgedane ervaringen en de verworven inzichten toe te passen bij de ontwikkeling van toekomstige beleidsmaatregelen en acties.

De in de NDICI-verordening voorgestelde regels inzake het toezicht en de verslagen worden ook gebruikt voor het LGO-instrument (artikel 84 van het nieuwe LGO-besluit).

De Commissie onderzoekt de voortgang van de uitvoering van de maatregelen op het gebied van de externe financiële bijstand van de Unie en legt het Europees Parlement en de Raad jaarlijks, met ingang van 2021, een verslag voor over de uitvoering van de gefinancierde maatregelen; dat verslag wordt ook voorgelegd aan het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's.

Daarnaast worden alle interne monitoring- (bijvoorbeeld resultaatgeoriënteerde monitoring), evaluatie- en verslagleggingsinstrumenten van de Commissie toegepast op het geactualiseerde LGO-besluit voor de periode na 2020.

2.2.Beheers- en controlesyste(e)m(en)

2.2.1.Rechtvaardiging van de voorgestelde beheersvorm(en), uitvoeringsmechanisme(n) voor financiering, betalingsvoorwaarden en controlestrategie

Uitvoeringsmethoden

Wat de beheersvormen betreft, zijn geen wezenlijke veranderingen gepland en de ervaring die door de diensten van de Commissie en de uitvoeringspartners is opgedaan met de vorige programma's, zal leiden tot betere resultaten in de toekomst.

De maatregelen die in het kader van dit besluit zullen worden gefinancierd, worden uitgevoerd onder direct beheer door de Commissie vanuit de centrale diensten en/of via de delegaties van de Unie en onder indirect beheer vanuit een van de in artikel 62, lid 1, onder c), van het nieuwe Financieel Reglement genoemde entiteiten teneinde de doelstellingen van het besluit beter te verwezenlijken.

Entiteiten die betrokken zijn bij indirect beheer, moeten overeenkomstig artikel 154 van het nieuwe Financieel Reglement de financiële belangen van de Unie op hetzelfde niveau beschermen als onder direct beheer van de Commissie het geval zou zijn. Vooraf wordt een pijlerbeoordeling uitgevoerd van de systemen en procedures van deze entiteiten, overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel en rekening houdend met de aard van de actie en de daaraan verbonden financiële risico's. Wanneer dat noodzakelijk is voor de uitvoering of wanneer voorbehouden zijn gemaakt in activiteitenverslagen, worden actieplannen met gerichte risicobeperkende maatregelen opgesteld en uitgevoerd. Daarnaast kan de Commissie passende toezichtmaatregelen opleggen voor de uitvoering.

Interne controlestructuur

Het interne controle-/beheersproces is erop gericht redelijke zekerheid te bieden wat betreft de verwezenlijking van de doelstellingen met betrekking tot de effectiviteit en efficiëntie van de activiteiten, de betrouwbaarheid van de financiële verslaglegging en de naleving van de toepasselijke wetgeving en procedures.

Doeltreffendheid en doelmatigheid

Om de doeltreffendheid van de activiteiten te waarborgen (en om het hoge risico waarmee de externe bijstand gepaard gaat, te verminderen) passen de uitvoerende diensten voor alle instrumenten, naast alle onderdelen van het algemene strategische beleids- en planningsproces van de Commissie, haar interne audits en andere voorschriften in de context van haar interne controlekader, een specifiek op het betrokken instrument toegesneden beheerskader toe, dat onder meer het volgende inhoudt:

·gedecentraliseerd beheer van het merendeel van de externe steun door EU-delegaties ter plekke;

·een duidelijke en geformaliseerde financiële verantwoordelijkheidsketen (vanaf de gedelegeerde ordonnateur (de directeur-generaal)) door middel van subdelegatie van verantwoordelijkheid door de subgedelegeerde ordonnateur (directeur) van de centrale diensten aan het hoofd van de delegatie;

·regelmatige rapportage door de EU-delegaties aan de centrale diensten (beheersverslagen over externe steun), waaronder een jaarlijkse betrouwbaarheidsverklaring door het hoofd van de delegatie;

·een substantieel opleidingsprogramma voor personeel van zowel de centrale diensten als de delegatie;

·aanzienlijke steun aan en begeleiding van de delegatie door de centrale diensten (ook via internet);

·regelmatige bezoeken aan delegaties om de drie à zes jaar;

·een methode voor het beheer van de programma- en projectcyclus die onder meer het volgende behelst: instrumenten voor kwaliteitsondersteuning bij het opzetten van de steunmaatregel, de uitvoeringsmethode, het financieringsmechanisme, het beheerssysteem, de beoordeling en selectie van uitvoeringspartners, enz. programma- en projectbeheer, toezicht- en rapportage-instrumenten voor een effectieve uitvoering, met inbegrip van regelmatige externe projectcontroles ter plekke; degelijke evaluatie- en auditcomponenten;

·er wordt gestreefd naar vereenvoudiging door het gebruik van vereenvoudigde kostenopties uit te breiden en door wederzijds vertrouwen in de auditwerkzaamheden van partnerorganisaties. Naargelang van de onderliggende risico's worden gedifferentieerde controles toegepast;

Financiële verslaglegging en boekhouding

De uitvoerende diensten zullen de strengste normen inzake boekhouding en financiële verslaglegging blijven toepassen, waarbij gebruik zal worden gemaakt van het boekhoudsysteem op transactiebasis van de Commissie (ABAC) en van specifieke tools voor de externe financieringsinstrumenten, zoals het Common Relex Information System (CRIS) en diens opvolger (OPSYS).

De controlemethoden met betrekking tot de naleving van de toepasselijke wetgeving en procedures worden omschreven onder punt 2.3 (maatregelen ter voorkoming van fraude en onregelmatigheden).

2.2.2.Informatie over de geïdentificeerde risico's en het (de) systeem (systemen) voor interne controle dat is (die zijn) opgezet om die risico's te beperken

Risicosituaties

De operationele omgeving waarin steun wordt verleend in het kader van dit instrument, wordt gekenmerkt door de volgende risico's waardoor de doelstellingen van het instrument niet worden behaald, de financiële middelen suboptimaal worden beheerd en/of niet aan de toepasselijke voorschriften wordt voldaan (fouten inzake wettigheid en regelmatigheid):

·economische/politieke instabiliteit en/of natuurrampen kunnen tot moeilijkheden en vertragingen leiden bij de ontwikkeling en uitvoering van activiteiten, met name in kwetsbare staten;

·een gebrek aan institutionele en administratieve capaciteit in partnerlanden kan tot moeilijkheden en vertragingen leiden bij de ontwikkeling en uitvoering van activiteiten;

·vanwege de geografische verspreiding van projecten en programma's (over vele landen/gebieden/regio's) kan het toezicht – met name de follow-up ter plekke – problemen van logistieke aard opleveren of zeer veel middelen vergen;

·de verscheidenheid van potentiële partners/begunstigden met hun uiteenlopende interne controlesystemen en capaciteiten kan tot versnippering leiden, waardoor de doeltreffendheid en doelmatigheid van de middelen die de Commissie voor de ondersteuning van en het toezicht op de tenuitvoerlegging kan inzetten, worden verminderd;

·ontoereikende kwaliteit van of een tekort aan gegevens over de resultaten en het effect van de externe hulpverlening/de tenuitvoerlegging van het nationale ontwikkelingsplan in partnerlanden kan afbreuk doen aan het vermogen van de Commissie om verslag te doen van de voortgang en voor de resultaten in te staan.

2.2.3.Raming en motivering van de kosteneffectiviteit van de controles (verhouding van de controlekosten tot de waarde van de desbetreffende financiële middelen) en evaluatie van het verwachte foutenrisico (bij betaling en bij afsluiting).

De interne controle-/beheerskosten maken ongeveer 4 % uit van het geraamde jaarlijkse gemiddelde van 12,78 miljard EUR aan totale vastleggingen (operationele en administratieve) dat is gepland voor de uit de algemene begroting van de EU gefinancierde portefeuille voor 2021-2027. Deze berekening van de controlekosten betreft alleen de kosten van de Commissie, niet die van de lidstaten of de met de uitvoering belaste entiteiten. De met de uitvoering belaste entiteiten mogen tot 7 % aan administratieve kosten inhouden, die gedeeltelijk zouden kunnen worden gebruikt voor controles.

Bij de raming van deze beheerskosten is rekening gehouden met het voltallige personeel van de centrale diensten en de delegaties, infrastructuur, reizen, scholing, monitoring, evaluatie en auditcontracten (met inbegrip van audits in opdracht van de begunstigden).

De ratio van beheers- en operationele kosten kan op termijn worden verlaagd als gevolg van de verbeterde en vereenvoudigde regelingen van het nieuwe instrument en de wijzigingen die worden doorgevoerd in het nieuwe Financieel Reglement. De grootste voordelen van deze beheerskosten hebben betrekking op het behalen van de beleidsdoelstellingen, doeltreffend en doelmatig gebruik van de middelen en het toepassen van degelijke, rendabele preventieve maatregelen en andere controles om ervoor te zorgen dat de middelen op legale en rechtmatige wijze worden gebruikt.

Hoewel verdere inspanningen worden ondernomen ter verbetering van de aard en de doelgerichtheid van de beheersactiviteiten en nalevingscontroles, zijn deze kosten over het algemeen onvermijdelijk wil men de doelstellingen van de instrumenten met een minimaal risico van niet-naleving (een restrisico van minder dan 2 %) effectief en efficiënt verwezenlijken. Dit risico is duidelijk lager dan het zou zijn indien de interne controles op dit door grote risico's gekenmerkte gebied zouden worden gestaakt of beperkt.

Inschatting van het risico dat de toepasselijke regels niet worden nageleefd

De doelstelling is om voor dit instrument een risico van niet-naleving (foutenpercentage) te realiseren dat niet hoger is dan in het verleden, namelijk een resterend "netto"-foutenpercentage (op meerjarige basis na uitvoering van alle controles en correcties voor alle gesloten contracten) van minder dan 2 %. In de regel komt dit neer op een foutenpercentage van naar schatting 2 tot 5 % voor een jaarlijks door de Europese Rekenkamer met het oog op de jaarlijkse betrouwbaarheidsverklaring (DAS) genomen steekproef van verrichtingen. De Commissie is van oordeel dat dit het laagste risico van niet-naleving is dat kan worden bereikt in het licht van de grote risico's van de operationele omgeving en rekening houdend met de administratieve lasten en de noodzakelijke kosteneffectiviteit van de nalevingscontroles. Wanneer tekortkomingen worden geconstateerd, zullen gerichte corrigerende maatregelen worden getroffen met het oog op een zo laag mogelijk foutenpercentage.

2.3.Maatregelen ter voorkoming van fraude en onregelmatigheden

Vermeld de bestaande en geplande preventie- en beschermingsmaatregelen, bijvoorbeeld in het kader van de fraudebestrijdingsstrategie.

Gezien de hoge risico's moeten de systemen anticiperen op een significant aantal mogelijke nalevingsfouten (onregelmatigheden) in transacties en moet een groot aantal preventie-, detectie- en correctiemogelijkheden zo vroeg mogelijk in het betalingsproces worden ingebouwd. Dit betekent in de praktijk dat voor nalevingscontroles vooral gebruik gemaakt zal worden van significante voorafgaande controles op meerjarenbasis door zowel externe auditoren als medewerkers van de Commissie ter plaatse, voorafgaand aan definitieve betalingen voor projecten (terwijl er ook nog een aantal audits achteraf zullen plaatsvinden), hetgeen aanzienlijk verder gaat dan de op grond van het Financieel Reglement vereiste financiële waarborgen. Het nalevingskader bestaat onder andere uit de volgende, materiële componenten:

Preventie:

·verplichte basisopleiding over fraudekwesties voor met beheer van steun belast personeel en financieel controleurs;

·begeleiding (ook via internet), onder andere via de Practical Guide to Contracts, de DEVCO-Companion en de Financial Management Toolkit (voor uitvoerende partners);

·ex-antebeoordeling om te waarborgen dat de autoriteiten die de desbetreffende middelen beheren in het kader van gezamenlijk en gedecentraliseerd beheer, passende fraudebestrijdingsmaatregelen treffen om fraude bij het beheer van EU-middelen te voorkomen en op te sporen;

·ex-ante-inventarisatie van de in het partnerland toegepaste fraudebestrijdingsmaatregelen als onderdeel van de toetsing van het subsidiabiliteitscriterium inzake het beheer van overheidsmiddelen voor het ontvangen van begrotingssteun (d.w.z. actieve bestrijding van fraude en corruptie, adequate toezichtinstanties, voldoende justitiële capaciteit en doeltreffende respons- en sanctiemechanismen);

·Detectie en correctie:

·externe audits en controles (zowel verplichte als risicogebaseerde), onder meer door de Europese Rekenkamer;

·(risicogebaseerde) controles achteraf en terugvordering;

·opschorting van EU-financiering bij ernstige fraude, zoals grootschalige corruptie, totdat de autoriteiten passende maatregelen hebben getroffen met het oog op het corrigeren van de fraude en het voorkómen ervan in de toekomst;

·systeem voor vroegtijdige opsporing en uitsluiting (EDES);

·opschorting/beëindiging van contract;

·uitsluitingsprocedure.

De fraudebestrijdingsstrategieën van de betrokken diensten worden regelmatig herzien en worden waar nodig aangepast aan de nieuwe versie van de fraudebestrijdingsstrategie van de Commissie (CAFS) om ervoor te zorgen dat:

de interne controles in verband met fraudebestrijding volledig zijn afgestemd op de CAFS;

de aanpak van het frauderisicobeheer gericht is op het identificeren van gebieden waar het risico van fraude bestaat en op passende reacties;

de systemen voor de besteding van EU-middelen in derde landen het mogelijk maken om relevante gegevens op te vragen om deze te gebruiken voor het beheer van frauderisico's (bijv. het opsporen van dubbele financiering);

indien nodig op netwerken gebaseerde groepen kunnen worden opgericht en passende IT-instrumenten worden ontwikkeld die specifiek zijn gericht op de analyse van fraudegevallen in de context van de externe financieringsinstrumenten.

3.GERAAMDE FINANCIËLE GEVOLGEN VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

3.1.Rubriek van het meerjarig financieel kader en voorgesteld(e) nieuw(e) begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven

Rubriek van het meerjarig financieel kader	Begrotingsonderdeel	Soort krediet	Bijdrage
	15 —Extern optreden [VI][Rubriek VI]	GK/NGK 49 .	van EVA-landen 50	van kandidaat-lidstaten 51	van derde landen	in de zin van artikel [21, lid 2, onder b),] van het Financieel Reglement
VI	15 01 05 Ondersteunende uitgaven voor de landen en gebieden overzee (met inbegrip van Groenland)	NGK	NEE	NEE	NEE	NEE
VI	15 05 01 Landen en gebieden overzee	GK	NEE	NEE	NEE	NEE
VI	15 05 02 Groenland	GK	NEE	NEE	NEE	NEE

3.2.Geraamde gevolgen voor de uitgaven

3.2.1.Samenvatting van de geraamde gevolgen voor de uitgaven

Rubriek van het meerjarig financieel
kader

<6>

[Rubriek VI: Nabuurschap en internationaal beleid]

			2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	Na 2027	TOTAAL
Beleidskredieten (uitgesplitst naar de onder 3.1 vermelde begrotingsonderdelen)	Vastleggingen	(1)	65,927	67,252	68,604	69,984	71,391	72,827	74,292		490,275
	Betalingen	(2)	14,811	28,930	38,801	48,039	55,861	60,659	63,888	179,286	490,275
Uit het budget van het programma gefinancierde administratieve kredieten 52	Vastleggingen = betalingen	(3)	1,329	1,349	1,369	1,389	1,409	1,429	1,449		9,725
TOTAAL kredieten voor het budget van het programma	Vastleggingen	=1+3	67,256	68,601	69,973	71,373	72,800	74,256	75,741		500,000
	Betalingen	=2+3	16,140	30,279	40,170	49,429	57,270	62,089	65,338	179,286	500,000

in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

Rubriek van het meerjarig financieel
kader

"Administratieve uitgaven"

Dit deel moet worden ingevuld aan de hand van de "administratieve begrotingsgegevens", die eerst moeten worden opgenomen in de bijlage bij het financieel memorandum , te uploaden in DECIDE met het oog op overleg tussen de diensten.

in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

		2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	Na 2027	TOTAAL
Personele middelen		1,712	1,712	1,712	1,712	1,712	1,712	1,712		11,986
Andere administratieve uitgaven		0,116	0,116	0,116	0,116	0,116	0,116	0,116		0,811
TOTAAL kredieten onder RUBRIEK 7 van het meerjarig financieel kader	(totaal vastleggingen = totaal betalingen)	1,828	1,828	1,828	1,828	1,828	1,828	1,828		12,797

in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

		2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	Na 2027	TOTAAL
TOTAAL kredieten voor alle RUBRIEKEN van het meerjarig financieel kader	Vastleggingen	69,084	70,429	71,801	73,201	74,628	76,084	77,569		512,797
	Betalingen	17,968	32,107	41,998	51,257	59,098	63,917	67,166	179,286	512,797

3.2.2.Samenvatting van de geraamde gevolgen voor de administratieve kredieten

◻ Voor het voorstel/initiatief zijn geen administratieve kredieten nodig.

☒ Voor het voorstel/initiatief zijn administratieve kredieten nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

Jaar

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

TOTAAL

RUBRIEK 7 van het meerjarig financieel kader
Personele middelen	1,712	1,712	1,712	1,712	1,712	1,712	1,712	11,986
Andere administratieve uitgaven	0,116	0,116	0,116	0,116	0,116	0,116	0,116	0,811
Subtotaal RUBRIEK 7 van het meerjarig financieel kader	1,828	1,828	1,828	1,828	1,828	1,828	1,828	12,797

buiten RUBRIEK 7 53 van het meerjarig financieel kader
Personele middelen	0,829	0,829	0,829	0,829	0,829	0,829	0,829	5,805
Andere administratieve uitgaven	0,500	0,520	0,540	0,560	0,580	0,600	0,620	3,920
Subtotaal buiten RUBRIEK 7 van het meerjarig financieel kader	1,329	1,349	1,369	1,389	1,409	1,429	1,449	9,725

TOTAAL

3,158

3,178

3,198

3,218

3,238

3,258

3,278

22,523

3.2.2.1.Geraamde personeelsbehoeften

◻ Voor het voorstel/initiatief zijn geen personele middelen nodig.

☒ Voor het voorstel/initiatief zijn personele middelen nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

Raming in voltijdequivalenten

Jaar		2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027
• Posten opgenomen in de lijst van het aantal ambten (ambtenaren en tijdelijke functionarissen)
Centrale diensten en vertegenwoordigingen van de Commissie		11	11	11	11	11	11	11
Delegaties		1	1	1	1	1	1	1
Onderzoek
• Extern personeel (in voltijdequivalenten: VTE) – AC, AL, END, INT en JPD 54 Rubriek 7
Gefinancierd uit RUBRIEK 7 van het meerjarig financieel kader	- centrale diensten	6	6	6	6	6	6	6
	- delegaties	6	6	6	6	6	6
Gefinancierd uit het budget van het programma 55	- centrale diensten
	- delegaties
Onderzoek
ander (specificeer)
TOTAAL		24	24	24	24	24	24	24

Beschrijving van de uit te voeren taken:

Ambtenaren en tijdelijk personeel	De taken blijven dezelfde als momenteel (beleid, programmering, financieel beheer, contracten en andere horizontale taken)
Extern personeel	De taken blijven dezelfde als momenteel (beleid, programmering, financieel beheer, contracten en andere horizontale taken)

3.2.3.Bijdragen van derden

Het voorstel/initiatief:

☒ voorziet niet in medefinanciering door derden

◻ voorziet in medefinanciering door derden, zoals hieronder wordt geraamd:

Kredieten in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

Jaar	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	TOTAAL
Medefinancieringsbron	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
TOTAAL medegefinancierde kredieten	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.

3.3.Geraamde gevolgen voor de ontvangsten

☒ Het voorstel/initiatief heeft geen financiële gevolgen voor de ontvangsten.

◻ Het voorstel/initiatief heeft de hieronder beschreven financiële gevolgen:

- ◻ voor de eigen middelen

- ◻ voor overige ontvangsten

Geef aan of de ontvangsten worden toegewezen aan de begrotingsonderdelen voor uitgaven ◻

in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

Begrotingsonderdeel voor ontvangsten:	Gevolgen van het voorstel/initiatief 56
	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027
Artikel ………….

(1) COM(2018) 98 final van 14.2.2018; COM(2018) 321 final van 2.5.2018.

(2) Bijlage II bij het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

(3) Besluit 2013/755/EU van de Raad van 25 november 2013 betreffende de associatie van de landen en gebieden overzee met de Europese Unie ("LGO-besluit") (PB L 344 van 19.12.2013, blz. 1).

(4) Verdrag houdende wijziging van de Verdragen tot oprichting van de Europese Gemeenschappen voor wat Groenland betreft (PB L 29 van 1.2.1985, blz. 1).

(5) Visserijovereenkomst tussen de Europese Economische Gemeenschap, enerzijds, en de Regering van Denemarken en de Plaatselijke Regering van Groenland, anderzijds (PB L 29 van 1.1.1985, blz. 9).

(6) Gemeenschappelijke verklaring van de Europese Gemeenschap, enerzijds, en de autonome regering van Groenland en de regering van Denemarken, anderzijds, inzake het partnerschap tussen de Europese Gemeenschap en Groenland (PB L 208 van 29.7.2006, blz. 32).

(7) Besluit 2006/526/EG van de Raad van 17 juli 2006 inzake de betrekkingen tussen de Europese Gemeenschap, enerzijds, en Groenland en het Koninkrijk Denemarken, anderzijds (PB L 208 van 29.7.2006, blz. 28).

(8) Besluit 2014/137/EU van de Raad van 14 maart 2014 inzake de betrekkingen tussen de Europese Unie, enerzijds, en Groenland en het Koninkrijk Denemarken, anderzijds ("het Groenlandbesluit") (PB L 76 van 15.3.2014, blz. 1).

(9) De tussentijdse evaluatie was gebaseerd op tien werkdocumenten van de diensten van de Commissie, één per instrument (zie lijst in link hieronder), die ieder waren opgesteld naar aanleiding van een onafhankelijke evaluatie. De documenten kunnen worden geraadpleegd op: https://ec.europa.eu/europeaid/public-consultation-external-financing-instruments-european-union_en

(10) PB L 76 van 15.3.2014, blz. 1.

(11) Artikel 203 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (PB C 326 van 26.10.2012, blz. 1).

(12) PB L 344 van 19.12.2013, blz. 1.

(13) PB L 76 van 15.3.2014, blz. 1.

(14) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over energie-efficiëntie en de bijdrage daarvan aan de energiezekerheid en het kader voor het klimaat- en energiebeleid voor de periode tot 2030 (COM(2014) 520 final).

(15) JOIN(2016) 21.

(16) Referentie aanvullen.

(17) [NDICI-verordening]

(18) Verordening (EU) nr. 236/2014 van het Europees Parlement en van de Raad van 11 maart 2014 (PB L 77 van 14.3.2014, blz. 95).

(19) De tussentijdse evaluatie was gebaseerd op tien werkdocumenten van de diensten van de Commissie, één per instrument (zie lijst in link hieronder), die waren opgesteld naar aanleiding van een onafhankelijke evaluatie. De documenten kunnen worden geraadpleegd op: https://ec.europa.eu/europeaid/public-consultation-external-financing-instruments-european-union_en

(20) https://ec.europa.eu/europeaid/mid-term-review-report-external-financing-instruments_en

(21) https://ec.europa.eu/europeaid/mid-term-review-report-external-financing-instruments_en

(22) Dit verslag is nog niet openbaar, maar werd wel goedgekeurd door de Commissie.

(23) https://ec.europa.eu/europeaid/public-consultation-external-financing-instruments-european-union_en

(24) Met name in de discussienota over de toekomst van de EU-financiën (juni 2017) en de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2018) 98 final van 14.2.2018).

(25) COM(2018) 98 final van 14.2.2018; COM(2018) 321 final van 2.5.2018.

(26) Advies uitgebracht op xx/xx/xxxx (nog niet bekendgemaakt in het Publicatieblad).

(27) Besluit 2013/755/EU van de Raad van 25 november 2013 betreffende de associatie van de landen en gebieden overzee met de Europese Unie ("LGO-besluit") ( PB L 344 van 19.12.2013, blz. 1).

(28) Besluit 2014/137/EU van de Raad van 15 maart 2014 inzake de betrekkingen tussen de Europese Unie, enerzijds, en Groenland en het Koninkrijk Denemarken, anderzijds ("Groenlandbesluit") (PB L 76 van 15.3.2014, blz. 1).

(29) Verdrag houdende wijziging van de Verdragen tot oprichting van de Europese Gemeenschappen voor wat Groenland betreft (PB L 29 van 1.2.1985, blz. 1).

(30) PB L 76 van 15.3.2014, blz. 1.

(31) COM(2017) 623 final van 24.10.2017.

(32) COM(2017) 763 final van 12.12.2017.

(33) Interinstitutioneel Akkoord tussen het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie van 13 april 2016 over beter wetgeven (PB L 123 van 12.5.2016, blz. 1).

(34) Idem.

(35) Besluit 2010/427/EU van de Raad van 26 juli 2010 tot vaststelling van de organisatie en werking van de Europese Dienst voor extern optreden (PB L 201 van 3.8.2010, blz. 30).

(36) Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 september 2013 betreffende onderzoeken door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1073/1999 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (Euratom) nr. 1074/1999 van de Raad (PB L 248 van 18.9.2013, blz. 1).

(37) Verordening (EG, Euratom) nr. 2988/95 van de Raad van 18 december 1995 betreffende de bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen (PB L 312 van 23.12.1995, blz. 1).

(38) Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 van de Raad van 11 november 1996 betreffende de controles en verificaties ter plaatse die door de Commissie worden uitgevoerd ter bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen tegen fraudes en andere onregelmatigheden (PB L 292 van 15.11.1996, blz. 2).

(39) Verordening (EU) 2017/1939 van de Raad van 12 oktober 2017 betreffende nauwere samenwerking bij de instelling van het Europees Openbaar Ministerie ("EOM") (PB L 283 van 31.10.2017, blz. 1).

(40) Richtlijn (EU) 2017/1371 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juli 2017 betreffende de strafrechtelijke bestrijding van fraude die de financiële belangen van de Unie schaadt (PB L 198 van 28.7.2017, blz. 29).

(41) Verordening (EU) nr. 1302/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1082/2006 betreffende een Europese groepering voor territoriale samenwerking (EGTS), wat de verduidelijking, vereenvoudiging en verbetering van de oprichting en werking van dergelijke groeperingen betreft (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 303).

(42) Verdrag van Bazel inzake de beheersing van de grensoverschrijdende overbrenging van gevaarlijke afvalstoffen en de verwijdering ervan van 22 maart 1989.

(43) Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 tot vaststelling van de algemene voorschriften en beginselen die van toepassing zijn op de wijze waarop de lidstaten de uitoefening van uitvoeringsbevoegdheden door de Commissie controleren (PB L 55 van 28.2.2011, blz. 13).

(44) Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en van de Raad van 9 oktober 2013 tot vaststelling van het douanewetboek van de Unie (PB L 269 van 10.10.2013, blz. 1).

(45) Verordening (EG) nr. 260/2009 van de Raad van 26 februari 2009 betreffende de gemeenschappelijke invoerregeling (PB L 84 van 31.3.2009, blz. 1).

(46) Besluit 2010/427/EU van de Raad van 26 juli 2010 tot vaststelling van de organisatie en werking van de Europese Dienst voor extern optreden (PB L 201 van 3.8.2010, blz. 30).

(47) In de zin van artikel 58, lid 2, onder a) of b), van het Financieel Reglement.

(48) Nadere gegevens over de beheersvormen en verwijzingen naar het Financieel Reglement zijn beschikbaar op BudgWeb: https://myintracomm.ec.europa.eu/budgweb/EN/man/budgmanag/Pages/budgmanag.aspx

(49) GK = gesplitste kredieten/NGK = niet-gesplitste kredieten.

(50) EVA: Europese Vrijhandelsassociatie.

(51) Kandidaat-lidstaten en, in voorkomend geval, potentiële kandidaten van de Westelijke Balkan.

(52) Technische en/of administratieve bijstand en uitgaven ter ondersteuning van de uitvoering van programma's en/of acties van de EU (vroegere "BA"-onderdelen), onderzoek door derden, eigen onderzoek.

(53) Technische en/of administratieve bijstand en uitgaven ter ondersteuning van de uitvoering van programma's en/of acties van de EU (vroegere "BA"-onderdelen), onderzoek door derden, eigen onderzoek.

(54) AC = Agent Contractuel (arbeidscontractant); AL = Agent Local (plaatselijk functionaris); END = Expert National Détaché (gedetacheerd nationaal deskundige); INT = Intérimaire (uitzendkracht); JED = Jeune Expert en Délégation (jonge deskundige in delegaties).

(55) Subplafond voor extern personeel uit beleidskredieten (vroegere "BA"-onderdelen).

(56) Voor traditionele eigen middelen (douanerechten en suikerheffingen) moeten nettobedragen worden vermeld, d.w.z. na aftrek van 20 % aan inningskosten.

Top

EUROPESE COMMISSIE

Brussel,14.6.2018

COM(2018) 461 final

BIJLAGEN

bij

het voorstel voor een
BESLUIT VAN DE RAAD

{SWD(2018) 337 final}
{SEC(2018) 310 final}

INHOUDSOPGAVE

BIJLAGE I: FINANCIËLE BIJSTAND VAN DE UNIE 2

BIJLAGE II: Betreffende de definitie van het begrip "producten van oorsprong" en methoden van administratieve samenwerking 4

Titel I: Algemene bepalingen 4

Titel II: Definitie van het begrip "producten van oorsprong" 5

Titel III: Territoriale voorwaarden 15

Titel IV: Bewijs van oorsprong 17

Titel V: Regelingen voor administratieve samenwerking 26

Titel VI: Ceuta en Melilla 32

Aanhangsels I tot en met VI 33

BĲLAGE III: TIJDELIJKE INTREKKING VAN PREFERENTIES 75

BIJLAGE IV: VRIJWARINGS- EN TOEZICHTPROCEDURES 77

BIJLAGE I

Financiële bijstand van de Unie

Artikel 1
Toewijzing aan de LGO

1.Voor de periode van zeven jaar van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2027 wordt het totaalbedrag van de financiële steun van de Unie van 500 000 000 EUR in het kader van dit besluit als volgt verdeeld:

(a)159 000 000 EUR in de vorm van subsidies voor bilaterale programmeerbare steun voor de langetermijnontwikkeling van de LGO, met uitzondering van Groenland, met name voor de financiering van de in het programmeringsdocument beschreven initiatieven. Dit bedrag wordt toegewezen op basis van de behoeften en de prestaties van de LGO, overeenkomstig onderstaande criteria: in voorkomend geval wordt in het programmeringsdocument bijzondere aandacht geschonken aan maatregelen ter versterking van het bestuur en de institutionele capaciteit van de begunstigde LGO, en waar relevant het waarschijnlijke tijdschema van de voorgenomen acties. Bij de verdeling van dit bedrag wordt rekening gehouden met de bevolkingsomvang, de hoogte van het bruto binnenlands product (bbp), de omvang van eerdere toewijzingen en beperkingen als gevolg van het geografische isolement van LGO als beschreven in artikel 9 van het besluit.

(b)225 000 000 EUR in de vorm van subsidies voor bilaterale programmeerbare steun voor de langetermijnontwikkeling van Groenland, met name voor de financiering van het in het programmeringsdocument beschreven initiatief.

(c)81 000 000 EUR voor regionale LGO-programma's, waarvan 15 000 000 EUR kan worden gebruikt voor intraregionale activiteiten; Groenland komt daarbij alleen in aanmerking voor deze intraregionale onderdelen. De samenwerking wordt uitgevoerd in coördinatie met artikel 7 van dit besluit, met name wat betreft de gebieden van wederzijds belang als bedoeld in artikel 5 van dit besluit, en via overleg in de in artikel 14 van dit besluit bedoelde organen van het EU-LGO-partnerschap. De samenwerking moet worden gecoördineerd met andere financiële programma's en instrumenten van de Unie, met name wat betreft de in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden.

(d)22 000 000 EUR voor studies of technische bijstand voor alle LGO, met inbegrip van Groenland, overeenkomstig artikel 78 van het besluit 1 .

(e)13 000 000 EUR aan niet toegewezen middelen voor alle LGO, met inbegrip van Groenland, voor onder andere:

i) een passende respons van de Unie op onvoorziene omstandigheden;

ii)nieuwe behoeften of vraagstukken, zoals migratiedruk aan de grenzen van de EU of haar buurlanden;

iii)de bevordering van nieuwe internationale initiatieven of prioriteiten.

2.Naar aanleiding van een evaluatie kan de Commissie besluiten tot toewijzing van de in dit artikel genoemde middelen die nog niet zijn toegewezen.

3.Na 31 december 2027 worden geen middelen meer vastgelegd, tenzij de Raad met eenparigheid van stemmen en op voorstel van de Commissie anders besluit.

Artikel 2
Beheer van middelen

Alle financiële middelen in het kader van dit besluit worden beheerd door de Commissie.

Artikel 3
Indicatoren

De verwezenlijking van de in artikel 3, lid 5, van het besluit beschreven doelstellingen wordt afgemeten aan:

1.voor de LGO (met uitzondering van Groenland): de uitvoer van goederen en diensten als percentage van het bbp en de totale overheidsinkomsten als percentage van het bbp;

2.voor Groenland: de uitvoer van goederen en diensten als percentage van het bbp en het aandeel van de visserijsector in de totale uitvoer.

BIJLAGE II

betreffende de definitie van het begrip "producten van oorsprong" en methoden van administratieve samenwerking

Titel I

Algemene bepalingen

Artikel 1

Definities

Voor de toepassing van deze bijlage zijn de volgende definities van toepassing:

(a)"EPO-landen": gebieden of staten behorende tot de Groep van staten in Afrika, het Caribische gebied en de Stille Oceaan (ACS) die overeenkomsten hebben gesloten tot instelling van, of leidende tot instelling van, een economische partnerschapsovereenkomst (EPO), als een dergelijke EPO voorlopig wordt toegepast of, als dit eerder het geval is, in werking treedt;

(b)"vervaardiging": elke soort be- of verwerking, met inbegrip van assemblage;

(c)"materiaal": alle ingrediënten, grondstoffen, componenten, delen, enz., die bij de vervaardiging van het product zijn gebruikt;

(d)"product": het vervaardigde product, ook indien het bestemd is om later bij de vervaardiging van een ander product te worden gebruikt;

(e)"goederen": zowel materialen als producten;

(f)"fungibele materialen": materialen van dezelfde soort en handelskwaliteit, met dezelfde technische en fysische kenmerken, waartussen geen onderscheid mogelijk is zodra zij in het eindproduct zijn verwerkt;

(g)"douanewaarde": de waarde zoals bepaald volgens de Overeenkomst inzake de toepassing van artikel VII van de Algemene Overeenkomst betreffende tarieven en handel van 1994 (Overeenkomst inzake de douanewaarde van de WTO);

(h)"waarde van de materialen" in de lijst in aanhangsel I: de douanewaarde ten tijde van de invoer van de gebruikte materialen die niet van oorsprong zijn, of, indien deze niet bekend is en niet kan worden vastgesteld, de eerste controleerbare prijs die voor de materialen in het LGO is betaald. Dit punt is van overeenkomstige toepassing wanneer de waarde van de materialen van oorsprong moet worden vastgesteld;

(i)"prijs af fabriek": de prijs die voor het product af fabriek is betaald aan de fabrikant in wiens onderneming de laatste be- of verwerking is verricht, voor zover in die prijs de waarde is begrepen van alle gebruikte materialen en alle andere aan de vervaardiging verbonden kosten, verminderd met alle binnenlandse belastingen die worden of kunnen worden terugbetaald wanneer het verkregen product wordt uitgevoerd.

Wanneer de betaalde prijs niet alle kosten dekt die verbonden zijn aan de vervaardiging van het product in het LGO, is de prijs af fabriek de som van al die kosten, verminderd met alle binnenlandse belastingen die worden of kunnen worden terugbetaald wanneer het verkregen product wordt uitgevoerd.

Wanneer de laatste be- of verwerking aan een fabrikant is uitbesteed, kan de in de eerste alinea van dit punt gebruikte term "fabrikant" verwijzen naar het bedrijf dat de be- of verwerking heeft uitbesteed;

(j)"maximuminhoud van niet van oorsprong zijnde materialen": de maximumhoeveelheid niet van oorsprong zijnde materialen die is toegestaan om een vervaardiging als een toereikende be- of verwerking en het product als van oorsprong te beschouwen. Deze hoeveelheid kan worden uitgedrukt in procenten van de prijs af fabriek van het product of in procenten van het nettogewicht van de gebruikte materialen van een bepaalde groep hoofdstukken, een hoofdstuk, post of postonderverdeling;

(k)"nettogewicht": het gewicht van de goederen zelf zonder verpakkingsmateriaal en verpakkingsrecipiënten van welke soort dan ook;

(l)"hoofdstukken", "posten" en "postonderverdelingen": de hoofdstukken, posten en postonderverdelingen (vier- of zescijfercodes) van de nomenclatuur die het Geharmoniseerd Systeem vormt met de wijzigingen ingevolge de aanbeveling van de Internationale Douaneraad van 26 juni 2004;

(m)"ingedeeld": de indeling van een product of materiaal onder een bepaalde post of postonderverdeling van het Geharmoniseerd Systeem;

(n)"zending": producten die

–gelijktijdig van een exporteur naar een geadresseerde worden gezonden; of

–vergezeld gaan van een enkel vervoerdocument vanaf de verzending bij de exporteur tot de aankomst bij de geadresseerde of, in afwezigheid van een dergelijk document, van een enkele factuur;

(o)"exporteur": een persoon die goederen naar de Europese Unie of naar een LGO uitvoert en die de oorsprong van de goederen kan aantonen, ongeacht het feit of hij de fabrikant is en of hij de uitvoerformaliteiten zelf verricht;

(p)"geregistreerde exporteur": een exporteur die bij de bevoegde autoriteiten van het betrokken LGO of van de Unie geregistreerd staat in verband met het opstellen van attesten van oorsprong met het doel goederen in het kader van dit besluit uit te voeren;

(q)"attest van oorsprong": een door een exporteur opgestelde verklaring dat de producten waarop de verklaring betrekking heeft aan de oorsprongsregels van deze bijlage voldoen, zodat degene die deze goederen voor het vrije verkeer in de Unie aangeeft voor de preferentiële tariefbehandeling in aanmerking komt of waarmee een bedrijf in een LGO dat materialen invoert ter verdere be- en verwerking in het kader van de cumulatie de oorsprong van die materialen kan aantonen.

(r)''SAP-land": een land of gebied als omschreven in artikel 2, punt d), van Verordening (EG) nr. 978/2012 van het Europees Parlement en de Raad 2 ;

(s)"REX-systeem": systeem voor de registratie van exporteurs die bevoegd zijn om een verklaring inzake de oorsprong van goederen af te geven, als beschreven in artikel 80, lid 1, van Verordening (EU) 2015/2447 van de Commissie 3 .

Titel II

Definitie van het begrip "producten van oorsprong"

Artikel 2

Algemene vereisten

1.De volgende producten worden geacht van oorsprong te zijn uit een LGO:

(a)geheel en al in een LGO verkregen producten in de zin van artikel 3;

(b)in een LGO verkregen producten waarin materialen zijn verwerkt die daar niet geheel en al zijn verkregen, mits deze materialen een be- of verwerking hebben ondergaan die toereikend is in de zin van artikel 4.

2.Producten van oorsprong die vervaardigd zijn van materialen die geheel en al zijn verkregen in twee of meer LGO of die daar een toereikende be- of verwerking hebben ondergaan, worden geacht van oorsprong te zijn uit het LGO waar de laatste be- of verwerking heeft plaatsgevonden.

Artikel 3

Geheel en al verkregen producten

1.Als geheel en al in een LGO verkregen worden beschouwd:

(a)aldaar uit de bodem of zeebodem gewonnen minerale producten;

(b)aldaar gekweekte en geoogste producten van het plantenrijk;

(c)aldaar geboren en opgefokte levende dieren;

(d)producten afkomstig van aldaar opgefokte levende dieren;

(e)producten afkomstig van aldaar geboren en opgefokte geslachte dieren;

(f)producten van de aldaar bedreven jacht of visserij;

(g)producten van de aquacultuur wanneer de vis, schelp- en weekdieren aldaar zijn geboren en gekweekt;

(h)producten van de zeevisserij en andere door zijn schepen buiten enig territoriaal water uit de zee gewonnen producten;

(i)producten die uitsluitend van de onder h) bedoelde producten aan boord van zijn fabrieksschepen zijn vervaardigd;

(j)aldaar verzamelde gebruikte artikelen die slechts voor de terugwinning van grondstoffen kunnen dienen;

(k)afval en schroot afkomstig van aldaar verrichte fabrieksbewerkingen;

(l)producten gewonnen uit de zeebodem of de ondergrond daarvan buiten de territoriale wateren, mits het LGO het alleenrecht heeft op ontginning van deze zeebodem of ondergrond;

(m)goederen die aldaar uitsluitend uit de onder a) tot en met l) vermelde producten zijn vervaardigd.

2.De termen "zijn schepen" en "zijn fabrieksschepen" in lid 1, onder h) en i), zijn slechts van toepassing op schepen en fabrieksschepen:

(a)die in een LGO of in een lidstaat zijn geregistreerd;

(b)die de vlag van een LGO of van een lidstaat voeren;

–zij behoren voor ten minste 50 % toe aan onderdanen van LGO of van lidstaten; of

–zij behoren toe aan een onderneming

i) die haar hoofdkantoor en haar belangrijkste economische activiteit in LGO of in lidstaten heeft; en

ii) die voor ten minste 50 % toebehoort aan LGO, overheidsorganen van die staat, onderdanen van die staat of een lidstaat.

3.Aan elk van de voorwaarden van lid 2 kan in lidstaten of in verschillende LGO worden voldaan. In dat geval worden de producten geacht de oorsprong te hebben van het LGO waar het vaartuig of fabrieksschip is geregistreerd overeenkomstig lid 2, onder a).

Artikel 4

Toereikende bewerking of verwerking

1.Onverminderd de artikelen 5 en 6 worden producten die niet geheel en al zijn verkregen in een LGO in de zin van artikel 3 geacht aldaar van oorsprong te zijn, indien zij voldoen aan de in aanhangsel I vermelde voorwaarden.

2.Indien een product dat overeenkomstig lid 1 de oorsprong van een LGO heeft verkregen, in dat LGO verder wordt be- of verwerkt en gebruikt als materiaal bij de vervaardiging van een ander product, wordt geen rekening gehouden met de niet van oorsprong zijnde materialen die bij de vervaardiging ervan kunnen zijn gebruikt.

3.Voor elk product wordt bepaald of aan de eisen van lid 1 is voldaan.

Wanneer de betrokken regel echter gebaseerd is op een maximuminhoud van niet van oorsprong zijnde materialen, kan voor de waarde van de niet van oorsprong zijnde materialen een gemiddelde worden berekend, overeenkomstig lid 4, om rekening te houden met schommelingen in kosten en wisselkoersen.

4.In het in lid 3, tweede alinea, bedoelde geval worden een gemiddelde prijs van het product af fabriek en een gemiddelde waarde van de gebruikte niet van oorsprong zijnde materialen respectievelijk berekend op basis van de som van de prijzen af fabriek van de gehele verkoop van dat product in het voorgaande boekjaar en de som van de waarde van alle niet van oorsprong zijnde materialen die gebruikt zijn bij de vervaardiging van het product in het voorgaande boekjaar, zoals gedefinieerd in het land van uitvoer of, wanneer cijfers voor een geheel boekjaar ontbreken, een kortere periode die echter niet minder dan drie maanden kan zijn.

5.Exporteurs die gekozen hebben voor een berekening op basis van gemiddelden, moeten deze methode in het jaar volgende op het referentieboekjaar steeds gebruiken of, indien van toepassing, in het jaar volgende op de kortere periode die als referentieperiode is gebruikt. Zij mogen ophouden met de toepassing van deze methode wanneer de schommelingen in kosten of wisselkoersen die het gebruik van die methode rechtvaardigden in een bepaald boekjaar, of in de kortere representatieve periode van niet minder dan drie maanden, niet langer bestaan.

6.De in lid 4 bedoelde gemiddelden worden gebruikt als respectievelijk de prijs af fabriek en de waarde van niet van oorsprong zijnde materialen om vast te stellen of voldaan is aan de voorwaarde van de maximuminhoud van niet van oorsprong zijnde materialen.

Artikel 5

Ontoereikende bewerking of verwerking

1.Onverminderd lid 3 worden de volgende be- of verwerkingen als ontoereikend beschouwd om producten de oorsprongsstatus te verlenen, ongeacht of aan de voorwaarden van artikel 4 is voldaan:

(a)conserverende behandelingen die ervoor moeten zorgen dat de producten tijdens vervoer en opslag in goede staat blijven;

(b)het splitsen en samenvoegen van colli;

(c)het wassen of schoonmaken; het verwijderen van stof, roest, olie, verf of dergelijke;

(d)het strijken of persen van textiel en artikelen van textiel;

(e)eenvoudig schilderen of polijsten;

(f)het ontvliezen of doppen en geheel of gedeeltelijk vermalen van rijst; het polijsten of glanzen van granen en rijst;

(g)het kleuren of aromatiseren van suiker of het vormen van suikerklonten; het geheel of gedeeltelijk vermalen van kristalsuiker;

(h)het pellen, ontpitten of schillen van vruchten of groenten;

(i)het aanscherpen of het eenvoudig vermalen of versnijden;

(j)het zeven, sorteren, classificeren, assorteren (daaronder begrepen het samenstellen van stellen of assortimenten van artikelen);

(k)het eenvoudig verpakken in flessen, flacons, blikken, zakken, kratten of dozen, het bevestigen op kaarten of platen en alle andere eenvoudige handelingen in verband met de verpakking;

(l)aanbrengen of opdrukken op de producten zelf of hun verpakking van merken, etiketten, beeldmerken en andere soortgelijke merktekens;

(m)het eenvoudig mengen van producten, ook van verschillende soorten; het mengen van suiker met andere stoffen;

(n)het eenvoudig toevoegen van water of het verdunnen, drogen of denatureren van producten;

(o)het eenvoudig samenvoegen van delen van artikelen tot een volledig artikel en het uit elkaar nemen van artikelen;

(p)twee of meer van de onder a) tot en met o) genoemde handelingen tezamen;

(q)het slachten van dieren.

2.Voor de toepassing van lid 1 worden behandelingen als eenvoudig beschouwd wanneer voor het uitvoeren daarvan geen bijzondere vaardigheden nodig zijn noch speciaal daarvoor gemaakte of geïnstalleerde machines, apparaten of gereedschappen.

3.Om te bepalen of de be- of verwerkingen die een bepaald product heeft ondergaan ontoereikend zijn in de zin van lid 1 worden alle behandelingen die dit product in een LGO heeft ondergaan tezamen genomen.

Artikel 6

Toleranties

1.In afwijking van artikel 4 en met inachtneming van de leden 2 en 3 van dit artikel mogen niet van oorsprong zijnde materialen die volgens de voorwaarden van de lijst in aanhangsel I bij de vervaardiging van een bepaald product niet mogen worden gebruikt, toch worden gebruikt, mits de totale waarde of het totale nettogewicht niet hoger is dan

(a)15 % van het gewicht van het product voor producten die zijn ingedeeld onder hoofdstuk 2 en de hoofdstukken 4 tot en met 24, andere dan de verwerkte visserijproducten van hoofdstuk 16;

(b)15 % van de prijs af fabriek van het product voor andere producten, behalve de producten die zijn ingedeeld onder de hoofdstukken 50 tot en met 63, waarvoor de afwijkingen van toepassing zijn die zijn vermeld in aanhangsel I, aantekeningen 6 en 7.

2.Op grond van lid 1 mogen de percentages niet worden overschreden voor de maximuminhoud van niet van oorsprong zijnde materialen die zijn vermeld in de lijst in aanhangsel I.

3.De leden 1 en 2 zijn niet van toepassing op producten die geheel en al zijn verkregen in een LGO in de zin van artikel 3. Onverminderd artikel 5 en artikel 11, lid 2, is de in die leden vastgestelde afwijking echter van toepassing op de som van alle materialen die bij de vervaardiging van een product zijn gebruikt en waarvoor de regel in de lijst in aanhangsel I eist dat die materialen geheel en al zijn verkregen.

Artikel 7

Bilaterale cumulatie

1.Onverminderd artikel 2 worden materialen van oorsprong uit de Unie beschouwd als materialen van oorsprong uit een LGO indien zij in een aldaar verkregen product zijn opgenomen, mits zij een be- of verwerking hebben ondergaan die meer inhoudt dan de in artikel 5, lid 1, vermelde behandelingen.

2.Onverminderd artikel 2 worden in de Unie uitgevoerde be- of verwerkingen geacht in een LGO te hebben plaatsgevonden indien de materialen later aldaar be- of verwerkingen ondergaan.

3.Met het oog op bilaterale cumulatie als bepaald in dit artikel wordt de oorsprong van de materialen overeenkomstig deze bijlage vastgesteld.

Artikel 8

Cumulatie met EPO-landen

1.Onverminderd artikel 2 worden materialen van oorsprong uit de EPO-landen beschouwd als materialen van oorsprong uit een LGO indien zij in een aldaar verkregen product zijn opgenomen, mits zij een be- of verwerking hebben ondergaan die meer inhoudt dan de in artikel 5, lid 1, vermelde behandelingen.

2.Onverminderd artikel 2 worden in de Unie uitgevoerde be- of verwerkingen geacht in een LGO te hebben plaatsgevonden wanneer de materialen later aldaar be- of verwerkingen ondergaan.

3.Voor de toepassing van lid 1 wordt de oorsprong van de materialen van oorsprong uit een EPO-land vastgesteld overeenkomstig de oorsprongsregels die van toepassing zijn op het betreffende EPO-land en desbetreffende bepalingen inzake oorsprongsbewijzen en administratieve samenwerking.

De cumulatie waarin dit artikel voorziet, wordt niet toegepast op materialen van oorsprong uit de Republiek Zuid-Afrika die niet rechtstreeks en rechten- en contingentvrij in de Unie kunnen worden ingevoerd in het kader van de EPO tussen de Unie en de Zuid-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenschap (SADC).

4.De cumulatie waarin dit artikel voorziet, kan slechts worden toegepast indien:

(a)het EPO-land dat de materialen levert en het LGO dat het eindproduct vervaardigt zich ertoe verbindt:

–deze bijlage na te leven of te doen naleven, en

–dat hun diensten de nodige medewerking verlenen om de correcte toepassing van deze bijlage te waarborgen, zowel met de Unie als tussen hen onderling;

(b)het betrokken LGO de Commissie in kennis heeft gesteld van de onder a) bedoelde verbintenissen.

5.Landen die op de datum van de inwerkingtreding reeds voldoen aan de bepalingen van lid 4, hoeven geen nieuwe verbintenis aan te gaan.

Artikel 9

Cumulatie met andere landen die voor rechten- en contingentvrije toegang tot de markt van de Unie in het kader van het SAP in aanmerking komen

1.Onverminderd artikel 2 worden materialen van oorsprong uit de landen en gebieden, als beschreven in lid 2 van dit artikel, beschouwd als materialen van oorsprong uit een LGO, wanneer zij in een aldaar verkregen product zijn opgenomen, mits zij een be- of verwerking hebben ondergaan die meer inhoudt dan de in artikel 5, lid 1, vermelde behandelingen.

2.Voor de toepassing van lid 1 moeten materialen afkomstig zijn van een land of gebied:

(a)dat in aanmerking komt voor de bijzondere regeling voor de minst ontwikkelde landen van het stelsel van algemene preferenties, als bedoeld in artikel 1, lid 2, onder c), van Verordening (EU) nr. 978/2012; hetzij

(b)dat in aanmerking komt voor rechten- en contingentvrije toegang tot de markt van de Unie in de vorm van de 6-cijferige GS-code in het kader van de algemene regeling van het stelsel van algemene preferenties, als bedoeld in artikel 1, lid 2, onder a), van Verordening (EU) nr. 978/2012.

3.De oorsprong van de materialen uit de desbetreffende landen of gebieden wordt bepaald op grond van de oorsprongsregels die krachtens artikel 33 van Verordening (EU) nr. 978/2012 zijn vastgelegd in Verordening (EU) 2015/1446 4 .

4.De cumulatie waarin dit lid voorziet, wordt niet toegepast op:

(a)materialen die bij invoer in de Unie onderworpen worden aan antidumpingrechten of compenserende rechten wanneer zij afkomstig zijn van een land dat onderworpen is aan deze antidumpingrechten of compenserende rechten;

(b)tonijnproducten die in het geharmoniseerd systeem zijn ingedeeld in de hoofdstukken 3 en 16, en die vallen onder artikel 7 van Verordening (EU) nr. 978/2012, en latere wijzigings- en overeenkomstige rechtshandelingen;

(c)materialen die vallen onder de artikelen 8 en 22 tot en met 30 van Verordening (EU) nr. 978/2012, en latere wijzigings- en overeenkomstige rechtshandelingen.

De bevoegde autoriteiten van de LGO stellen de Commissie jaarlijks in kennis van de eventuele materialen waarop de in lid 1 bedoelde cumulatie is toegepast.

5.De cumulatie waarin lid 1 van dit artikel voorziet, kan slechts worden toegepast indien:

(b)het betrokken LGO de Commissie in kennis heeft gesteld van de onder a) bedoelde verbintenis.

6.De Commissie maakt in de C-reeks van het Publicatieblad van de Europese Unie de datum bekend met ingang waarvan de in dit artikel genoemde landen of gebieden die aan de gestelde voorwaarden voldoen de in dit artikel bedoelde cumulatie mogen toepassen.

Artikel 10

Uitgebreide cumulatie

1.Op verzoek van een LGO kan de Commissie cumulatie van de oorsprong toestaan tussen een LGO en een land waarmee de Unie een vrijhandelsovereenkomst heeft gesloten overeenkomstig artikel XXIV van de Algemene Overeenkomst betreffende tarieven en handel (GATT), mits aan alle volgende voorwaarden is voldaan:

(a)de bij de cumulatie betrokken landen of gebieden hebben zich ertoe verbonden de bepalingen van deze bijlage toe te passen of ervoor te zorgen dat deze worden toegepast en te zorgen voor de administratieve samenwerking met het oog op de correcte toepassing van deze bijlage, zowel ten aanzien van de Unie als tussen hen onderling; die verbintenis houdt in dat die landen en gebieden de LGO op dezelfde wijze bijstand verlenen in het kader van administratieve samenwerking als zij de douaneautoriteiten van de lidstaten zouden verlenen overeenkomstig de desbetreffende vrijhandelsovereenkomst;

(b)het betrokken LGO heeft de Commissie in kennis gesteld van de onder a) bedoelde verbintenis.

(c)Rekening houdend met het risico op verlegging van het handelsverkeer en specifieke gevoeligheden van de voor cumulatie bestemde materialen, kan de Commissie aanvullende voorwaarden voor het toekennen van de gevraagde cumulatie instellen.

2.Het in de eerste alinea bedoelde verzoek wordt schriftelijk aan de Commissie gericht. In het verzoek moet(en) het (de) desbetreffende derde land(en) worden vermeld en moet een lijst zijn bijgevoegd van materialen waarop de cumulatie van toepassing is, alsmede bewijsmateriaal dat aan de voorwaarden van lid 1, onder a) en b), van dit artikel is voldaan.

3.De oorsprong van de gebruikte materialen en het documentaire bewijs van de oorsprong wordt bepaald overeenkomstig de regels die in de desbetreffende vrijhandelsovereenkomst zijn opgenomen. De oorsprong van de naar de Unie uit te voeren producten wordt bepaald overeenkomstig de in deze bijlage opgenomen oorsprongsregels.

4.Materialen van oorsprong uit een derde land die in de LGO worden gebruikt bij de vervaardiging van naar de Unie uit te voeren producten, behoeven geen toereikende be- of verwerking te hebben ondergaan, mits de be- of verwerking in het betrokken LGO meer inhoudt dan de in artikel 5, lid 1, vermelde behandelingen.

5.De Commissie maakt in de C-reeks van het Publicatieblad van de Europese Unie de datum bekend waarop de uitgebreide cumulatie van kracht wordt, de bij die cumulatie betrokken vrijhandelspartner van de Unie, de geldende voorwaarden en de lijst van materialen in verband waarmee die cumulatie van toepassing is.

6.De Commissie stelt een maatregel vast die voorziet in de in lid 1 bedoelde cumulatie door middel van uitvoeringshandelingen. Die uitvoeringshandelingen worden vastgesteld overeenkomstig de in artikel 88, lid 5, van dit besluit bedoelde onderzoeksprocedure.

Artikel 11

In aanmerking te nemen eenheid

1.De voor de toepassing van de bepalingen van deze bijlage in aanmerking te nemen eenheid is het product dat bij de bepaling van de indeling volgens het geharmoniseerde systeem als de basiseenheid wordt beschouwd.

2.Wanneer een zending uit een aantal identieke producten bestaat die onder dezelfde post van het geharmoniseerde systeem zijn ingedeeld, zijn de bepalingen van deze bijlage op elk van deze producten op zich beschouwd van toepassing.

3.Wanneer volgens algemene regel 5 van het geharmoniseerde systeem de verpakking meetelt voor het vaststellen van de indeling, telt deze ook mee voor het vaststellen van de oorsprong.

Artikel 12

Toebehoren, reserveonderdelen en gereedschappen

Toebehoren, reserveonderdelen en gereedschappen die samen met materieel, machines, apparaten of voertuigen worden verzonden en deel uitmaken van de normale uitrusting daarvan en in de prijs af fabriek zijn begrepen, worden geacht één geheel te vormen met het materieel respectievelijk de machines, apparaten of voertuigen in kwestie.

Artikel 13

Stellen en assortimenten

Stellen of assortimenten in de zin van algemene regel 3 van het geharmoniseerde systeem, worden als van oorsprong beschouwd indien alle samenstellende delen van oorsprong zijn.

Een stel of assortiment bestaande uit producten van oorsprong en producten die niet van oorsprong zijn, wordt toch als van oorsprong beschouwd indien de waarde van de producten die niet van oorsprong zijn, niet hoger is dan 15 % van de prijs af fabriek van het stel of assortiment.

Artikel 14

Neutrale elementen

Om te bepalen of een product een product van oorsprong is, behoeft niet te worden nagegaan wat de oorsprong is van bij de vervaardiging van dat product gebruikte:

(a)energie en brandstof;

(a)fabrieksuitrusting;

(b)machines en werktuigen;

(c)goederen die in de uiteindelijke samenstelling van het product niet voorkomen en waarvan het ook niet de bedoeling is dat zij daarin voorkomen.

Artikel 15

Gescheiden boekhouding

1.Indien zowel van oorsprong als niet van oorsprong zijnde fungibele materialen worden gebruikt bij de vervaardiging van een product, kunnen de douaneautoriteiten van de lidstaten, op schriftelijk verzoek van een bedrijf, toestaan dat die materialen in de Unie met behulp van een gescheiden boekhouding worden beheerd met het oog op de latere uitvoer naar een LGO in het kader van de bilaterale cumulatie, zonder dat die materialen apart worden opgeslagen.

2.De douaneautoriteiten van de lidstaten kunnen het verlenen van de in lid 1 bedoelde vergunning afhankelijk stellen van alle door hen passend geachte voorwaarden.

Vergunning wordt slechts verleend indien door het gebruik van de in lid 3 bedoelde methode steeds kan worden vastgesteld dat de hoeveelheid verkregen producten die als van oorsprong uit de Unie kan worden beschouwd dezelfde is als de hoeveelheid die zou zijn verkregen bij een fysieke scheiding van de voorraden.

Indien vergunning wordt verleend, wordt de methode van de gescheiden boekhouding toegepast en de toepassing van die methode geregistreerd overeenkomstig de algemeen aanvaarde boekhoudkundige beginselen die in de Unie van toepassing zijn.

3.De gebruiker van de in lid 2 bedoelde boekhoudmethode stelt de oorsprongsbewijzen op voor de hoeveelheid producten die als van oorsprong uit de Unie kan worden beschouwd of vraagt om de afgifte van deze oorsprongsbewijzen zolang het systeem van de geregistreerde exporteurs nog niet van toepassing is. De gebruiker geeft op verzoek van de douaneautoriteiten van de lidstaten een verklaring af over de wijze waarop de hoeveelheden zijn beheerd.

4.De douaneautoriteiten van de lidstaten houden toezicht op het gebruik dat van de in lid 1 bedoelde vergunning wordt gemaakt.

Zij kunnen de vergunning in de volgende gevallen intrekken:

(a)de gebruiker maakt op de een of ander manier een niet passend gebruik van de vergunning, of

(b)de gebruiker voldoet niet aan een van de voorwaarden die in deze bijlage zijn opgenomen.

Artikel 16

Afwijkingen

1.De Commissie kan op eigen initiatief of op verzoek van een lidstaat of een LGO, een LGO tijdelijk een afwijking van de bepalingen van deze bijlage toestaan wanneer:

(a)het voor het LGO door interne of externe factoren tijdelijk onmogelijk is de in artikel 2 opgenomen oorsprongsregels in acht te nemen, terwijl het dit voordien wel kon;

(b)het LGO tijd nodig heeft om zich voor te bereiden op de inachtneming van de in artikel 2 opgenomen oorsprongsregels;

(c)zulks op grond van de ontwikkeling van bestaande industrieën of de vestiging van nieuwe industrieën gerechtvaardigd is.

2.Het in lid 1 bedoelde verzoek wordt schriftelijk aan de Commissie gericht, door middel van het formulier in aanhangsel II. Hierop moet worden aangegeven waarom het verzoek wordt ingediend en de nodige bewijsstukken moeten worden bijgevoegd.

3.Bij het onderzoek van verzoeken wordt in het bijzonder rekening gehouden met:

(a)het ontwikkelingsniveau of de geografische ligging van het betrokken LGO, de economische en sociale gevolgen van het te nemen besluit, in het bijzonder voor de werkgelegenheid;

(b)gevallen waarin de toepassing van de bestaande oorsprongsregels de uitvoermogelijkheden naar de Unie van een in het betrokken LGO gevestigde bedrijfstak aanzienlijk zou beperken, in het bijzonder indien dit tot stopzetting van de activiteiten van deze bedrijfstak zou kunnen leiden;

(c)bijzondere gevallen waarin duidelijk kan worden aangetoond dat belangrijke investeringen in een industrie door de toepassing van de oorsprongsregels ontmoedigd worden en waarin, door het toestaan van een afwijking, een investeringsprogramma kan worden uitgevoerd dat er op den duur toe leidt dat deze regels kunnen worden nageleefd.

4.De Commissie willigt alle verzoeken in die overeenkomstig dit artikel gerechtvaardigd zijn, tenzij hierdoor ernstige schade kan ontstaan voor een gevestigde industrie van de Unie.

5.De Commissie neemt de nodige maatregen opdat zo spoedig mogelijk een besluit wordt genomen en streeft ernaar haar standpunt binnen 75 werkdagen na ontvangst van het verzoek door de Commissie vast te stellen.

6.De tijdelijke afwijking geldt zolang de gevolgen van de interne of externe factoren die tot de afwijking hebben geleid, voortduren of gedurende de tijd die het LGO nodig heeft om ervoor te zorgen dat de regels in acht worden genomen of om te voldoen aan de doelstellingen die in het kader van de afwijking zijn vastgesteld, waarbij de bijzondere situatie van het betrokken LGO en de moeilijkheden waarmee het te kampen heeft, in aanmerking worden genomen.

7.Wanneer een afwijking wordt toegestaan, moet eventueel aan voorwaarden worden voldaan in verband met aan de Commissie te verstrekken informatie over het gebruik van de afwijking en het beheer van de hoeveelheden waarvoor de afwijking was toegestaan.

8.De Commissie stelt een maatregel vast die voorziet in een in lid 1 bedoelde tijdelijke afwijking door middel van uitvoeringshandelingen. Die uitvoeringshandelingen worden vastgesteld overeenkomstig de in artikel 88, lid 5, van dit besluit bedoelde onderzoeksprocedure.

Titel III

Territoriale voorwaarden

Artikel 17

Territorialiteitsbeginsel

1.Behoudens de artikelen 7 tot en met 10 moet zonder onderbreking in de LGO zijn voldaan aan de voorwaarden in deze bijlage voor het verkrijgen van de oorsprong.

2.Indien producten van oorsprong uit de LGO naar een ander land worden uitgevoerd en vervolgens terugkeren, worden zij als niet van oorsprong beschouwd tenzij ten genoegen van de bevoegde autoriteiten kan worden aangetoond dat:

(a)de teruggekeerde producten dezelfde zijn als die welke waren uitgevoerd; en

(b)dat de goederen tijdens de periode dat zij in het andere land waren of tijdens de uitvoer geen andere be- of verwerkingen hebben ondergaan dan die welke nodig waren om ze in goede staat te bewaren.

Artikel 18

Non-manipulatieclausule

1.De voor het vrije verkeer in de Unie aangegeven producten zijn dezelfde producten als die welke zijn uitgevoerd uit de LGO waaruit zij geacht worden van oorsprong te zijn. Zij zijn op geen enkele manier gewijzigd en hebben ook geen andere behandelingen ondergaan dan die welke noodzakelijk waren voor hun bewaring in goede staat voordat zij voor het vrije verkeer werden aangegeven. De producten of zendingen kunnen worden opgeslagen en de zendingen kunnen worden gesplitst wanneer dit onder de verantwoordelijkheid van de exporteur of een daaropvolgende houder van de goederen gebeurt en zij in het land of de landen van doorvoer onder het toezicht van de douane zijn gebleven.

2.Aan de voorwaarden in lid 1 wordt geacht te zijn voldaan, tenzij de douaneautoriteiten redenen hebben om het tegendeel aan te nemen; in dergelijke gevallen kunnen de douaneautoriteiten de aangever verzoeken te bewijzen dat hij aan de voorwaarden voldoet, welk bewijs op enigerlei wijze kan worden geleverd, onder meer aan de hand van vervoersovereenkomsten zoals cognossementen of feitelijk of concreet bewijsmateriaal zoals merktekens of nummering van de colli of ander bewijsmateriaal betreffende de goederen zelf.

3.De leden 1 en 2 zijn van overeenkomstige toepassing bij cumulatie op grond van de artikelen 7 tot en met 10.

Artikel 19

Tentoonstellingen

1.Op producten van oorsprong die vanuit een LGO naar een tentoonstelling in een ander land dan een LGO, een EPO-land of een lidstaat zijn verzonden en die na de tentoonstelling voor invoer in de Unie zijn verkocht, zijn de bepalingen van het besluit bij invoer in de Unie van toepassing voor zover ten genoegen van de douaneautoriteiten wordt aangetoond dat:

(a)een exporteur deze producten vanuit een LGO naar het land van de tentoonstelling heeft verzonden en daar heeft tentoongesteld;

(b)die exporteur de producten aan een persoon in de Unie heeft verkocht of op andere wijze afgestaan;

(c)de producten tijdens of onmiddellijk na de tentoonstelling in dezelfde staat zijn verzonden als waarin zij naar de tentoonstelling zijn gegaan,

(d)de producten vanaf het moment dat zij naar de tentoonstelling werden verzonden, niet voor andere doeleinden zijn gebruikt dan om op die tentoonstelling te worden vertoond.

2.Overeenkomstig titel IV wordt een bewijs van oorsprong afgegeven of opgesteld, dat op de gebruikelijke wijze bij de douaneautoriteiten van het land van invoer wordt ingediend. Op deze verklaring moeten de titel en het adres van de tentoonstelling vermeld zijn. Zo nodig kunnen aanvullende bewijsstukken worden gevraagd ten aanzien van de omstandigheden waaronder de producten werden tentoongesteld.

3.Lid 1 is van toepassing op alle tentoonstellingen, beurzen of soortgelijke openbare evenementen met een commercieel, industrieel, agrarisch of ambachtelijk karakter die niet voor particuliere doeleinden in winkels of bedrijfsruimten met het oog op de verkoop van buitenlandse producten worden gehouden en gedurende welke de producten onder douanetoezicht blijven.

Titel IV

Bewijs van oorsprong

Afdeling 1
Algemene voorwaarden

Artikel 20

In euro uitgedrukte bedragen

1.Voor de toepassing van de artikelen 29 en 30 wordt, in gevallen waarin de producten gefactureerd zijn in een andere valuta dan de euro, de tegenwaarde in de nationale valuta van de lidstaten van de Unie die overeenstemt met de in euro uitgedrukte bedragen, jaarlijks door elk van de betrokken landen vastgesteld.

2.De artikelen 29 en 30 zijn van toepassing op zendingen op basis van de valuta waarin de factuur is opgesteld.

3.De in een bepaalde nationale valuta te gebruiken bedragen zijn de tegenwaarde in die valuta van de in euro uitgedrukte bedragen op de eerste werkdag van oktober. De bedragen worden de Commissie uiterlijk op 15 oktober medegedeeld en zijn van toepassing vanaf 1 januari van het daaropvolgende jaar. De Commissie stelt alle betrokken landen in kennis van de desbetreffende bedragen.

4.De EU-lidstaten mogen het bedrag dat het resultaat is van de omrekening van een in euro uitgedrukt bedrag in hun nationale valuta naar boven of naar beneden afronden. Het afgeronde bedrag mag niet meer dan 5 procent afwijken van het door omrekening verkregen bedrag. De EU-lidstaten mogen de tegenwaarde in nationale valuta van een in euro uitgedrukt bedrag ongewijzigd handhaven indien bij de omrekening van dat bedrag, ten tijde van de in lid 3 bedoelde jaarlijkse aanpassing, vóór afronding, een stijging van minder dan 15 procent van die tegenwaarde wordt verkregen. De tegenwaarde in nationale valuta kan ongewijzigd blijven indien de omrekening tot een daling van de tegenwaarde leidt.

5.De in euro uitgedrukte bedragen en de tegenwaarde in de nationale valuta van sommige lidstaten worden door de Commissie op eigen initiatief of op verzoek van een lidstaat of een LGO herzien. Bij deze herziening onderzoekt de Commissie of het wenselijk is de effecten van de betreffende limieten in reële termen te handhaven. Zij kan in dit verband besluiten de in euro uitgedrukte bedragen te wijzigen.

Afdeling 2

Procedures bij uitvoer uit het LGO

Artikel 21

Algemene voorwaarden

De in dit besluit opgenomen voordelen gelden in de volgende gevallen:

(a)goederen die voldoen aan de voorwaarden van deze bijlage en zijn uitgevoerd door een geregistreerde exporteur in de zin van artikel 22;

(b)zendingen bestaande uit een of meer colli die producten van oorsprong bevatten die zijn uitgevoerd door een willekeurige exporteur, wanneer de totale waarde van de producten van oorsprong niet hoger is dan 10 000 EUR.

Artikel 22

Verzoek tot registratie

1.Om te worden geregistreerd, moeten exporteurs een aanvraag tot registratie indienen bij de in artikel 39, lid 1, bedoelde bevoegde autoriteiten van het LGO met behulp van een formulier waarvan het model in aanhangsel V is opgenomen.

2.De bevoegde autoriteiten aanvaarden de aanvraag alleen indien deze volledig is ingevuld.

3.De registratie is geldig vanaf de datum waarop de bevoegde autoriteiten van de LGO het volledig ingevulde aanvraagformulier ontvangen, overeenkomstig de eerste en tweede alinea.

Artikel 23

Registratie

1.De bevoegde autoriteiten van de LGO kennen na ontvangst van het ingevulde aanvraagformulier in aanhangsel III het nummer van geregistreerd exporteur onverwijld toe aan de exporteur en voeren het nummer van geregistreerd exporteur, de registratiegegevens en de begindatum van geldigheid van de registratie overeenkomstig artikel 22, lid 3, in het REX-systeem in.

De bevoegde autoriteiten van de LGO stellen de exporteur in kennis van het nummer van geregistreerd exporteur dat aan hem is toegekend en van de begindatum van geldigheid van de registratie.

De bevoegde autoriteiten van de LGO houden de door hen geregistreerde gegevens actueel. Zij passen deze gegevens aan zodra zij overeenkomstig artikel 24, lid 1, in kennis zijn gesteld door de geregistreerde exporteur.

2.De registratiegegevens bevatten:

(a)de naam van de geregistreerde exporteur, zoals vermeld in vak 1 van het formulier in aanhangsel III;

(b)adres van de geregistreerde exporteur, zoals vermeld in vak 1 van het formulier in aanhangsel III, met inbegrip van de code van het land of gebied (de uit twee letters bestaande ISO-alpha-2-landcode);

(c)de contactgegevens zoals vermeld in de vakken 1 en 2 van het formulier in aanhangsel III;

(d)een indicatieve beschrijving van de goederen die in aanmerking komen voor preferentiële behandeling, inclusief een indicatieve lijst van posten of hoofdstukken van het geharmoniseerd systeem, zoals vermeld in vak 4 van het formulier in aanhangsel III;

(e)het identificatienummer van de handelaar (TIN), zoals vermeld in vak 1 van het formulier in aanhangsel III;

(f)of de exporteur handelaar of producent is, zoals vermeld in vak 3 van het formulier in aanhangsel III;

(g)de datum van registratie van de geregistreerde exporteur;

(h)de datum vanaf wanneer de registratie geldig is;

(i)de datum van de intrekking van de registratie, in voorkomend geval.

Artikel 24

Intrekking van de registratie

1.Geregistreerde exporteurs die niet meer voldoen aan de voorwaarden om goederen in het kader van dit besluit uit te voeren, of die niet langer voornemens zijn goederen in het kader van dit besluit uit te voeren, delen dit mede aan de bevoegde autoriteiten in het LGO, die hen onmiddellijk schrappen uit het register van geregistreerde exporteurs dat in dat LGO wordt bijgehouden.

2.Onverminderd straffen en boetes die in de LGO van toepassing zijn, schrappen de bevoegde autoriteiten van het LGO de exporteur uit het register van geregistreerde exporteurs dat in dat LGO wordt bijgehouden, indien de geregistreerde exporteur met opzet of uit nalatigheid attesten van oorsprong of ondersteunende documenten heeft opgesteld of doen opstellen die onjuiste informatie bevatten waardoor de preferentiële tariefbehandeling ten onrechte werd toegekend.

3.Onverminderd de gevolgen van onregelmatigheden die bij controles kunnen worden aangetroffen, heeft de schrapping uit het register van geregistreerde exporteurs slechts gevolgen voor de toekomst, dat wil zeggen ten aanzien van verklaringen die na de datum van schrapping bij de douane van de lidstaat van invoer worden aangeboden.

4.Exporteurs die overeenkomstig lid 2 door de bevoegde autoriteiten uit het register van geregistreerde exporteurs zijn geschrapt, kunnen slechts weer in het register van geregistreerde exporteurs worden opgenomen wanneer zij ten genoegen van de bevoegde autoriteiten in het LGO hebben aangetoond dat zij de toestand die tot hun schrapping heeft geleid, hebben gecorrigeerd.

Artikel 25

Ondersteunende documenten

1.Al dan niet geregistreerde exporteurs voldoen aan de volgende verplichtingen:

(a)zij voeren een passende boekhouding van de vervaardiging en levering van goederen die voor de preferentiële behandeling in aanmerking komen;

(b)zij bewaren alle bewijsstukken in verband met de materialen die zij bij de vervaardiging gebruiken;

(c)zij bewaren alle douanedocumenten in verband met de materialen die zij bij de vervaardiging gebruiken;

(d)zij bewaren ten minste drie jaar vanaf het einde van het jaar waarin het attest van oorsprong werd opgesteld, of langer indien het nationale recht dit vereist, alle documenten in verband met

–de attesten van oorsprong die zij hebben opgesteld; en

–de rekeningen in verband met de van oorsprong zijnde en niet van oorsprong zijnde materialen, vervaardiging en voorraden.

2.De in lid 1, onder d) bedoelde documenten kunnen elektronische documenten zijn, zolang het aan de hand daarvan mogelijk is de materialen die bij de vervaardiging van de uitgevoerde producten zijn gebruikt te traceren en hun oorsprong te bevestigen.

3.De in de leden 1 en 2 bedoelde verplichtingen zijn ook van toepassing op door leveranciers aan exporteurs afgegeven leveranciersverklaringen als bedoeld in artikel 27.

Artikel 26

Attest van oorsprong en informatie in verband met cumulatie

1.Een attest van oorsprong wordt door de exporteur opgesteld wanneer de desbetreffende producten worden uitgevoerd, indien die producten als van oorsprong uit het LGO kunnen worden beschouwd.

2.In afwijking van lid 1 kan een attest van oorsprong bij uitzondering ook na uitvoer worden opgesteld ("verklaring achteraf"), mits deze in de lidstaat waarin de goederen voor het vrije verkeer zijn aangegeven uiterlijk twee jaar na de uitvoer wordt aangeboden.

3.Het attest van oorsprong wordt door de exporteur afgegeven aan zijn afnemer in de Unie en bevat de in aanhangsel IV vermelde gegevens. Een attest van oorsprong wordt in het Engels of in het Frans opgesteld.

Het kan op elk handelsdocument worden opgesteld waaruit de identiteit van de exporteur blijkt en waaruit blijkt om welke goederen het gaat.

4.Voor de toepassing van artikel 2, lid 2, of bilaterale cumulatie op grond van artikel 7:

(a)wordt het bewijs dat de materialen van oorsprong zijn uit een ander LGO of de Unie geleverd door een attest van oorsprong dat is opgesteld overeenkomstig deze bijlage en aan de exporteur wordt verstrekt door de leverancier in de LGO of de Unie waaruit de materialen afkomstig zijn;

(b)wordt het bewijs dat de be- of verwerking is uitgevoerd in een ander LGO of de Unie geleverd door een leveranciersverklaring die is opgesteld overeenkomstig artikel 27 en door de exporteur wordt verstrekt aan de leverancier in de LGO of de Unie waaruit de materialen afkomstig zijn.

In deze gevallen moet het door de exporteur afgegeven attest van oorsprong de vermelding "EU cumulation" of "OCT cumulation" dan wel "cumul UE" of "cumul PTOM" bevatten.

5.Bij cumulatie met een EPO-land op grond van artikel 8:

(a)wordt het bewijs dat de materialen van oorsprong zijn uit een EPO-land geleverd door een attest van oorsprong dat is opgesteld overeenkomstig de EPO tussen de Unie en het desbetreffende EPO-land en dat aan de exporteur wordt verstrekt door de leverancier in het EPO-land waaruit de materialen afkomstig zijn;

(b)wordt het bewijs dat de be- of verwerking is uitgevoerd in het EPO-land geleverd door een leveranciersverklaring die is opgesteld overeenkomstig artikel 27 en die door de exporteur wordt verstrekt aan de leverancier in het EPO-land waaruit de materialen afkomstig zijn.

In dit geval bevat het door de exporteur opgestelde attest van oorsprong de vermelding "cumulation with EPA country [naam van land]" of "cumul avec le pays APE [naam van land]".

6.Bij cumulatie met andere landen die in aanmerking komen voor rechten- en contingentvrije toegang tot de markt van de Unie in het kader van het SAP als beschreven in artikel 9, wordt het bewijs van de oorsprong geleverd door een attest van oorsprong als bepaald in Verordening (EU) 2015/2447, dat aan de exporteur wordt verstrekt door de leverancier in het SAP-land waaruit de materialen afkomstig zijn.

In dit geval bevat het door de exporteur opgestelde attest van oorsprong de vermelding "cumulation with GSP country [naam van land]" of "cumul avec le pays SPG [naam van land]".

7.Bij uitgebreide cumulatie als beschreven in artikel 10 wordt het bewijs dat de materialen van oorsprong zijn uit een land waarmee de Unie een vrijhandelsovereenkomst geleverd door een attest van oorsprong dat is opgesteld overeenkomstig die vrijhandelsovereenkomst en dat aan de exporteur wordt verstrekt door de leverancier in het land waaruit de materialen afkomstig zijn.

In dit geval bevat het door de exporteur opgestelde attest van oorsprong de vermelding "extended cumulation with [naam van land]" of "cumul étendu avec [naam van land]".

Artikel 27

Leveranciersverklaring

1.Voor de toepassing van lid 4, onder b), en lid 5, onder b), van artikel 26 moet de leverancier voor elke goederenzending een afzonderlijke leveranciersverklaring opstellen, hetzij op de handelsfactuur betreffende deze zending, hetzij op een bijlage bij deze factuur, of op een leveringsformulier of op enig handelsdocument inzake deze zending waarin de betrokken goederen voldoende nauwkeurig omschreven zijn om geïdentificeerd te kunnen worden. Een model van de leveranciersverklaring is opgenomen in aanhangsel V.

2.Wanneer een leverancier aan een bepaalde afnemer geregeld goederen levert waarvan het karakter met betrekking tot de preferentiële oorsprongsregels vermoedelijk geruime tijd ongewijzigd zal blijven, mag hij één enkele verklaring opstellen die voor alle latere zendingen van de betrokken goederen geldig is, hierna "leveranciersverklaring voor herhaald gebruik" genoemd, voor zover de hieraan ten grondslag liggende feiten of omstandigheden ongewijzigd blijven.

Een leveranciersverklaring voor herhaald gebruik wordt verstrekt voor een periode van ten hoogste één jaar vanaf de datum waarop de verklaring werd afgegeven. Een leveranciersverklaring voor herhaald gebruik kan met terugwerkende kracht worden verstrekt. In dat geval mag de geldigheidsduur ervan niet langer zijn dan één jaar vanaf de datum waarop de verklaring van kracht werd. De geldigheidsduur moet worden vermeld op de leveranciersverklaring voor herhaald gebruik.

De douaneautoriteit heeft het recht een leveranciersverklaring voor herhaald gebruik in te trekken indien de omstandigheden veranderen of er onjuiste of valse informatie is verstrekt.

Wanneer de leveranciersverklaring voor herhaald gebruik niet meer geldt voor de geleverde goederen, deelt de leverancier dit de afnemer onmiddellijk mede.

3.De leveranciersverklaring kan op een voorgedrukt formulier worden gesteld.

4.De leveranciersverklaring moet met de hand worden ondertekend. Wanneer de factuur en de leveranciersverklaring per computer worden opgemaakt, behoeft de leveranciersverklaring niet van een handtekening te worden voorzien indien de douaneautoriteiten in het land of gebied waar de leveranciersverklaringen worden opgesteld, weten wie binnen de onderneming van de leverancier hiervoor verantwoordelijk is. De douaneautoriteiten kunnen de toepassingsvoorwaarden van dit lid vaststellen.

Artikel 28

Overlegging van het bewijs van oorsprong

1.Voor elke zending wordt een attest van oorsprong opgesteld.

2.Een attest van oorsprong is twaalf maanden geldig vanaf de datum van opstelling door de exporteur.

3.Een enkel attest van oorsprong kan betrekking hebben op verschillende zendingen indien de goederen aan de volgende voorwaarden voldoen:

(a)zij zijn gedemonteerd of niet-gemonteerd in de zin van algemene regel 2 a) van het geharmoniseerd systeem;

(b)zij zijn ingedeeld onder afdeling XVI of XVII of post 7308 of 9406 van het geharmoniseerd systeem; en

(c)zij zijn bedoeld om in deelzendingen te worden ingevoerd.

Afdeling 3

Procedures bij het in het vrije verkeer brengen in de unie

Artikel 29

Indiening van het bewijs van oorsprong

1.Op de douaneaangifte voor het vrije verkeer wordt naar het attest van oorsprong verwezen. Het attest van oorsprong wordt ter beschikking gehouden van de douaneautoriteiten die overlegging kunnen eisen ter controle van de aangifte. Die autoriteiten kunnen ook een vertaling verlangen in de officiële taal of een van de officiële talen van de betrokken lidstaat.

2.Wanneer de aangever om toepassing van de voordelen van dit besluit verzoekt, zonder dat hij ten tijde van de aanvaarding van de douaneaangifte voor het vrije verkeer in het bezit is van een attest van oorsprong, wordt deze aangifte als een vereenvoudigde aangifte beschouwd in de zin van artikel 166 van Verordening (EU) nr. 952/2013 en dienovereenkomstig behandeld.

3.Voordat goederen voor het vrije verkeer worden aangegeven, ziet de aangever erop toe, dat zij in overeenstemming zijn met de voorschriften in deze bijlage, met name door:

(a)op de in artikel 40, leden 3 en 4 bedoelde website te controleren dat het om een geregistreerde exporteur gaat die attesten van oorsprong mag opstellen, behalve wanneer de totale waarde van de producten van oorsprong in de zending niet meer dan 10 000 EUR bedraagt; en

(b)te controleren dat het attest van oorsprong overeenkomstig Aanhangsel IV is opgesteld.

Artikel 30

Vrijstelling van het bewijs van oorsprong

1.Voor de volgende producten hoeft geen attest van oorsprong te worden opgesteld en overgelegd:

(a)producten die door particulieren in kleine colli aan particulieren worden gezonden en waarvan de totale waarde niet meer dan 500 EUR bedraagt;

(b)producten die deel uitmaken van de persoonlijke bagage van reizigers en waarvan de totale waarde niet meer dan 1 200 EUR bedraagt.

2.De in lid 1 bedoelde producten moeten voldoen aan de volgende voorwaarden:

(a)het gaat om invoer waaraan elk handelskarakter ontbreekt;

(b)verklaard wordt dat zij aan de voorwaarden voldoen om voor de voordelen van dit besluit in aanmerking te komen;

(c)er is geen twijfel aan de juistheid van de onder b) bedoelde verklaring.

3.Voor de doeleinden van lid 2, onder a), wordt verstaan onder invoer waaraan elk handelskarakter ontbreekt:

(a)incidentele invoer;

(b)invoer die uitsluitend bestaat uit producten voor het persoonlijk gebruik van de ontvangers, de reizigers of de leden van hun gezin;

(c)invoer die bestaat uit producten waarvoor uit de aard en de hoeveelheid blijkt dat deze geen commerciële doeleinden dienen.

Artikel 31

Verschillen en vormfouten

1.Geringe verschillen tussen de gegevens in het attest van oorsprong en de gegevens in de documenten die aan de douane worden overgelegd voor het afwikkelen van de formaliteiten bij invoer maken het attest van oorsprong niet automatisch ongeldig indien blijkt dat die verklaring wel degelijk met de aangeboden producten overeenstemt.

2.Kennelijke vormfouten, zoals typfouten op een attest van oorsprong, leiden er niet toe dat dit document wordt geweigerd indien deze fouten niet van dien aard zijn dat zij twijfel doen rijzen over de juistheid van de gegevens in dat document.

Artikel 32
Geldigheid van een attest van oorsprong

Een attest van oorsprong dat bij de douane van het land van invoer wordt overgelegd na afloop van de in artikel 28, lid 2, genoemde geldigheidsperiode, kan met het oog op de toepassing van de tariefpreferenties worden aanvaard wanneer de verlate overlegging aan buitengewone omstandigheden is te wijten. In andere gevallen van verlate overlegging kunnen de douaneautoriteiten van het land van invoer het attest van oorsprong aanvaarden wanneer de producten vóór het aflopen van de termijn bij de douane zijn aangebracht.

Artikel 33

Procedure voor invoer in deelzendingen

1.De in artikel 28, lid 3, bedoelde procedure is van toepassing gedurende een door de douaneautoriteiten van de lidstaten vastgestelde periode.

2.De douane van de lidstaat van invoer die toezicht houdt op achtereenvolgende vrijgaven voor het vrije verkeer controleert dat de achtereenvolgende zendingen deel uitmaken van de gedemonteerde of niet-gemonteerde producten waarvoor het attest van oorsprong is opgesteld.

Artikel 34

Controle van een attest van oorsprong

1.Wanneer de douane twijfelt aan de oorsprong van de producten, kan zij de aangever verzoeken haar binnen een door haar te bepalen redelijke termijn bewijsstukken over te leggen zodat zij kan controleren of de in de aangifte vermelde oorsprong juist is en of aan de voorwaarden van artikel 18 is voldaan.

2.De douane kan de toepassing van de preferentiële tariefmaatregel voor de duur van de in artikel 43 bedoelde controle schorsen, wanneer:

(a)de door de aangever verstrekte informatie niet voldoende is om de oorsprong van de producten of de naleving van de voorwaarden van artikel 17, lid 2, of artikel 18 te bevestigen;

(b)de aangever niet antwoordt binnen de termijn voor het verstrekken van de in lid 1 bedoelde informatie.

3.In afwachting van de informatie die van de aangever is gevraagd, als bedoeld in lid 1, of in afwachting van de resultaten van de controle, als bedoeld in lid 2 wordt de importeur de vrijgave van de producten aangeboden met inachtneming van de noodzakelijk geachte voorzorgsmaatregelen.

Artikel 35

Weigering van preferentiële behandeling

1.De douaneautoriteiten van de lidstaat van invoer weigeren de toepassing van de voordelen van dit besluit zonder verplicht te zijn aanvullende bewijsstukken op te vragen of een verzoek om controle naar het LGO te zenden, wanneer:

(a)de aangebrachte goederen niet dezelfde zijn als die waarop het attest van oorsprong betrekking heeft;

(b)de aangever geen attest van oorsprong voor de betrokken producten overlegt, indien dit vereist is;

(c)onverminderd artikel 21, onder b), en artikel 30, lid 1, het attest van oorsprong dat in het bezit van de aangever is, niet is opgesteld door een exporteur die in het LGO is geregistreerd;

(d)het attest van oorsprong niet overeenkomstig aanhangsel IV is opgesteld;

(e)niet aan de voorwaarden van artikel 18 is voldaan.

2.De douaneautoriteiten van de lidstaat van invoer weigeren de toepassing van de voordelen van dit besluit, na het verzenden van een verzoek om controle in de zin van artikel 43 aan de bevoegde autoriteiten van de LGO, wanneer zij:

(a)het antwoord hebben ontvangen dat de exporteur niet bevoegd was het attest van oorsprong op te stellen;

(b)het antwoord hebben ontvangen dat de betrokken producten niet van oorsprong zijn uit het desbetreffende LGO of dat niet is voldaan aan de voorwaarden van artikel 17, lid 2;

(c)redenen hebben om te twijfelen aan de geldigheid van het door de aangever opgestelde attest van oorsprong of de juistheid van de door de aangever verstrekte informatie over de oorsprong van de producten, wanneer zij om controle hebben verzocht; en

–binnen de in artikel 43 bedoelde termijn geen antwoord hebben ontvangen;

hetzij

–een antwoord hebben ontvangen dat de in het verzoek gestelde vragen niet afdoende beantwoordt.

Titel V

Regelingen voor administratieve samenwerking

DEEL 1

ALGEMEEN

Artikel 36

Algemene beginselen

1.Om ervoor te zorgen dat de preferenties op de juiste wijze worden toegepast, verbinden de LGO zich ertoe:

(a)de administratieve structuren en systemen op te zetten en in stand te houden die nodig zijn voor de toepassing en het beheer in dat land van de in deze bijlage beschreven regels en procedures, zo nodig met inbegrip van regelingen voor de toepassing van cumulatie;

(b)via hun bevoegde autoriteiten samen te werken met de Commissie en de douaneautoriteiten van de lidstaten.

2.De in lid 1, onder b), bedoelde samenwerking omvat:

(a)het verlenen van alle nodige steun, op verzoek van de Commissie, bij het toezicht van de Commissie op de uitvoering van deze bijlage in het betrokken land, met inbegrip van controles ter plaatse door de Commissie of de douaneautoriteiten van de lidstaten;

(b)onverminderd de artikelen 34 en 35, het controleren van de oorsprong van producten en nagaan of deze aan de andere voorwaarden van deze bijlage voldoen, met inbegrip van controles ter plaatse indien de Commissie of de douaneautoriteiten van de lidstaten hierom verzoeken in het kader van onderzoeken naar de oorsprong;

(c)indien de resultaten van de controle of andere beschikbare gegevens erop lijken te wijzen dat de bepalingen van deze bijlage worden geschonden, stelt het LGO op eigen initiatief of op verzoek van de Commissie of de douaneautoriteiten van de lidstaten met de nodige spoed een onderzoek in of laat het een onderzoek instellen om dergelijke schendingen vast te stellen en te voorkomen. De Commissie en de douaneautoriteiten van de lidstaten kunnen aan dit onderzoek deelnemen.

3.Vóór 1 januari 2015 bevestigen de LGO schriftelijk aan de Commissie dat zij zich ertoe verbinden te voldoen aan de in lid 1 genoemde vereisten.

Artikel 37

Verplichting tot openbaarmaking en naleving

1.De Commissie maakt de lijst van de LGO en de datum waarop zij geacht worden aan de in artikel 39 bedoelde voorwaarden te hebben voldaan, bekend in het Publicatieblad van de Europese Unie (C-reeks). De Commissie werkt deze lijst bij wanneer een nieuw LGO aan dezelfde voorwaarden voldoet.

2.Producten van oorsprong uit een LGO in de zin van deze bijlage komen, wanneer zij in de Unie in het vrije verkeer worden gebracht, uitsluitend in aanmerking voor tariefpreferenties indien zij zijn uitgevoerd op of na de datum die is vermeld in de in lid 1 bedoelde lijst.

3.Een LGO wordt geacht aan de artikelen 36 en 39 te hebben voldaan op de dag waarop het:

(a)de in artikel 39, lid 1, bedoelde kennisgeving heeft verricht; en

(b)de in artikel 36, lid 3, bedoelde verbintenis heeft ingediend.

Artikel 38

Sancties

Sancties worden getroffen tegen ieder die een document met onjuiste gegevens opstelt of laat opstellen met het doel producten onder de preferentiële regeling te doen vallen.

AFDELING 2

METHODEN VAN ADMINISTRATIEVE SAMENWERKING DIE GELDEN VOOR HET SYSTEEM VAN GEREGISTREERDE EXPORTEURS

Artikel 39

Mededeling van namen en adressen van bevoegde autoriteiten

1.De LGO delen de Commissie de namen en adressen mee van de op hun grondgebied gevestigde autoriteiten die

(a)deel uitmaken van de overheidsinstanties van het betrokken land en gemachtigd zijn de Commissie en de douaneautoriteiten van de lidstaten bijstand te verlenen in het kader van de in deze titel bedoelde administratieve samenwerking;

(b)deel uitmaken van de overheidsinstanties van het betrokken land of namens de overheid optreden en gemachtigd zijn exporteurs te registreren en deze uit het register van geregistreerde exporteurs te schrappen.

2.De LGO delen de Commissie onmiddellijk elke wijziging van de in de leden 1 en 2 bedoelde gegevens mee.

3.De Commissie deelt deze informatie aan de douaneautoriteiten van de lidstaten mee.

Artikel 40

Register van geregistreerde exporteurs: toegangsrechten en openbaarmaking van gegevens

1.De Commissie kan alle gegevens raadplegen.

2.De bevoegde autoriteiten van de LGO kunnen de gegevens van de door hen geregistreerde exporteurs raadplegen.

De Commissie geeft de bevoegde autoriteiten van de LGO beveiligde toegang tot het REX-systeem.

3.De Commissie stelt met toestemming van de exporteur, die dit aangeeft door vak 6 van het formulier in aanhangsel III te ondertekenen, de volgende gegevens beschikbaar aan het publiek:

(a)de naam van de geregistreerde exporteur, zoals vermeld in vak 1 van het formulier in aanhangsel III;

(b)het adres van de geregistreerde exporteur, zoals vermeld in vak 1 van het formulier in aanhangsel III;

(c)de contactgegevens zoals vermeld in de vakken 1 en 2 van het formulier in aanhangsel III;

(e)het identificatienummer (TIN) van de geregistreerde exporteur, zoals vermeld in vak 1 van het formulier in aanhangsel III;

(f)of de exporteur handelaar of producent is, zoals vermeld in vak 3 van het formulier in aanhangsel III.

Weigering om vak 6 te ondertekenen is geen reden de registratie van de exporteur te weigeren.

4.De Commissie maakt de volgende gegevens altijd publiekelijk toegankelijk:

(a)het nummer van geregistreerde exporteur;

(b)de datum van registratie van de geregistreerde exporteur;

(c)de datum vanaf welke de registratie geldig is;

(d)in voorkomend geval de datum van de intrekking van de registratie.

Artikel 41

1. De door de bevoegde autoriteiten van de LGO in het REX-systeem geregistreerde gegevens worden uitsluitend verwerkt ten behoeve van de toepassing van dit besluit.

2. Aan registreerde exporteurs wordt de in artikel 11, lid 1, onder a) tot en met e), van Verordening (EG) nr. 45/2001 5 of de in de artikelen 12 tot en met 14 van Verordening (EU) 2016/679 6 bedoelde informatie verstrekt. Daarnaast wordt eveneens de volgende informatie aan hen verstrekt:

a) informatie over de rechtsgrondslag van de verwerkingen waarvoor de gegevens bestemd zijn;

b) de bewaringstermijn.

Deze informatie wordt aan geregistreerde exporteurs verstrekt via een kennisgeving bij de aanvraag tot registratie als geregistreerde exporteur in aanhangsel III.

3. Elke bevoegde autoriteit in het LGO die gegevens in het REX-systeem invoert, wordt als de voor de verwerking van deze gegevens verantwoordelijke beschouwd.

De Commissie wordt voor de verwerking van alle gegevens als een gezamenlijk verwerkingsverantwoordelijke beschouwd om te garanderen dat de geregistreerde exporteur zijn rechten kan uitoefenen.

4. De rechten van geregistreerde exporteurs met betrekking tot de verwerking van de in aanhangsel III vermelde gegevens, die in het REX-systeem worden opgeslagen en worden verwerkt in nationale systemen, worden uitgeoefend overeenkomstig Verordening (EU) 2016/679.

5. Lidstaten die de voor hen toegankelijke gegevens van het REX-systeem in hun nationale systemen kopiëren, dienen de gekopieerde gegevens actueel te houden.

6. De rechten van geregistreerde exporteurs met betrekking tot de verwerking van hun registratiegegevens door de Commissie worden uitgeoefend overeenkomstig Verordening (EG) nr. 45/2001.

7. Elk verzoek van een geregistreerde exporteur om het recht op toegang, rectificatie, uitwissen of afschermen van gegevens overeenkomstig Verordening (EG) nr. 45/2001 wordt ingediend bij en verwerkt door de verwerkingsverantwoordelijke.

Wanneer een geregistreerde exporteur een dergelijk verzoek bij de Commissie indient zonder een poging te hebben gedaan zijn rechten bij de voor de gegevens verantwoordelijke te doen gelden, stuurt de Commissie dat verzoek door naar de voor de gegevens van de geregistreerde exporteur verantwoordelijke.

Wanneer de geregistreerde exporteur er niet in slaagt zijn rechten te doen gelden bij de verwerkingsverantwoordelijke, dient de geregistreerde exporteur een dergelijk verzoek in bij de Commissie, die dan als verwerkingsverantwoordelijke optreedt. De Commissie mag gegevens rectificeren, wissen of afschermen.

8. De nationale toezichthoudende gegevensbeschermingsautoriteiten en de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming werken, elk binnen de grenzen van hun eigen bevoegdheden, samen en zorgen voor gecoördineerd toezicht op de registratiegegevens.

Zij wisselen, elk binnen de grenzen van hun eigen bevoegdheden, relevante informatie uit, staan elkaar bij in de uitvoering van controles en inspecties, behandelen problemen bij de uitlegging of toepassing van deze verordening, buigen zich over problemen bij de uitoefening van het onafhankelijk toezicht of bij de uitoefening van de rechten van betrokkenen, stellen geharmoniseerde voorstellen voor gemeenschappelijke oplossingen voor problemen op en bevorderen het bewustzijn over gegevensbeschermingsrechten, zulks naar behoefte.

Artikel 42

Controle van oorsprong

1.Om erop toe te zien dat aan de oorsprongsregels is voldaan, verrichten de bevoegde autoriteiten van de LGO:

(a)controles van de oorsprong van producten op verzoek van de douaneautoriteiten van de lidstaten;

(b)regelmatige controles bij exporteurs op eigen initiatief.

2.De in lid 1, onder b), bedoelde controles worden verricht om erop toe te zien dat de exporteurs aan hun verplichtingen blijven voldoen. Zij worden met tussenpozen verricht die worden bepaald aan de hand van risicoanalysecriteria. In dit verband verlangen de bevoegde autoriteiten van de LGO dat exporteurs hun kopieën of een lijst doen toekomen van de attesten van oorsprong die zij hebben opgesteld.

3.De bevoegde autoriteiten van de LGO hebben het recht alle bewijsstukken op te vragen en alle administratieve controles te verrichten bij exporteurs en, zo nodig, bij hun toeleveranciers, ook ter plaatse, en andere controles te verrichten die zij dienstig achten.

Artikel 43

Verzoek om controle van een attest van oorsprong

1.Attesten van oorsprong worden achteraf steekproefsgewijs gecontroleerd, en tevens wanneer de douaneautoriteiten van de lidstaten gegronde redenen hebben om te twijfelen aan de echtheid van deze documenten, de oorsprong van de betrokken producten of de naleving van de andere voorwaarden van deze bijlage.

Wanneer de douaneautoriteiten van een lidstaat om de medewerking verzoeken van de bevoegde autoriteiten van een LGO om de geldigheid van attesten van oorsprong of de oorsprong van producten, of beide, te controleren, vermelden zij in hun verzoek, indien van toepassing, de reden waarom zij twijfelen aan de geldigheid van het attest van oorsprong of aan de oorsprong van de producten.

Een kopie van het attest van oorsprong en eventuele aanvullende gegevens of documenten die erop wijzen dat de gegevens in het attest onjuist zijn, kunnen ter ondersteuning van het verzoek om controle worden toegezonden.

De verzoekende lidstaat stelt een termijn van zes maanden vast voor de mededeling van de resultaten van de controle, ingaande op de datum van het verzoek om controle.

2.Wanneer bij gegronde twijfel binnen de in lid 1 genoemde termijn van zes maanden geen antwoord is ontvangen of wanneer het antwoord niet voldoende gegevens bevat om de oorsprong van de producten vast te stellen, wordt aan de bevoegde autoriteiten een tweede schrijven gezonden. Deze verlenging van de termijn kan maximaal zes maanden bedragen.

Artikel 44

Controle van leveranciersverklaringen

1.De in artikel 27 bedoelde leveranciersverklaring kan steekproefsgewijs worden gecontroleerd, alsmede wanneer de douaneautoriteiten van het land van invoer gegronde redenen hebben om te twijfelen aan de echtheid van het document of de juistheid of volledigheid van de gegevens over de oorsprong van de betrokken materialen.

2.De douaneautoriteiten aan wie een leveranciersverklaring wordt overgelegd, kunnen de douaneautoriteiten van het land waar de verklaring werd opgesteld, verzoeken om afgifte van een inlichtingenblad volgens het model in aanhangsel VI. Zij kunnen ook de exporteur verzoeken een inlichtingenblad over te leggen, afgegeven door de douaneautoriteiten van het land waar de leveranciersverklaring is opgesteld.

Een kopie van het inlichtingenblad wordt ten minste drie jaar bewaard door het kantoor dat het heeft afgegeven.

3.De douaneautoriteiten die de controle hebben aangevraagd, worden zo spoedig mogelijk van de resultaten in kennis gesteld. Uit het antwoord moet duidelijk blijken of de verklaring betreffende de oorsprong van de materialen juist is.

4.Voor controledoeleinden bewaren de leveranciers een kopie van het document dat de verklaring bevat alsmede alle bewijsmateriaal voor de werkelijke oorsprong van de goederen gedurende ten minste drie jaar.

5.De douaneautoriteiten van het land waar de leveranciersverklaring is opgesteld, kunnen elk bewijs verlangen en alle controles uitvoeren die zij dienstig achten om de juistheid van de leveranciersverklaring te verifiëren.

6.Attesten van oorsprong die zijn opgesteld op grond van een onjuiste leveranciersverklaring, worden ongeldig geacht.

Artikel 45

Andere bepalingen

1.Afdeling 2 van titel IV en afdeling 2 van titel V zijn van overeenkomstige toepassing op:

(a)de uitvoer uit een LGO naar een ander LGO met het oog op de toepassing van de in artikel 7 bedoelde bilaterale cumulatie. In dit geval worden exporteurs geregistreerd in de Unie overeenkomstig artikel 68 van Verordening (EU) 2015/2447;

(b)de uitvoer uit een LGO naar een ander LGO met het oog op de toepassing van de in artikel 2, lid 2, bedoelde LGO-cumulatie.

Titel VI

Ceuta en Melilla

Artikel 46

1.De bepalingen van deze bijlage betreffende de afgifte, het gebruik en de controle achteraf van bewijzen van oorsprong zijn van overeenkomstige toepassing op producten die vanuit een LGO naar Ceuta en Melilla worden uitgevoerd en op producten die vanuit Ceuta en Melilla naar een LGO worden uitgevoerd voor de toepassing van bilaterale cumulatie.

2.Ceuta en Melilla worden als één grondgebied beschouwd.

3.De Spaanse douaneautoriteiten zijn belast met de toepassing van deze bijlage in Ceuta en Melilla.

Aanhangsel I

Inleidende aantekeningen en lijst van oorsprongverlenende be- of verwerkingen

INLEIDENDE AANTEKENINGEN

Aantekening 1 — Algemene inleiding

Overeenkomstig artikel 4 bevat deze bijlage de voorwaarden waarop producten als van oorsprong uit een LGO worden beschouwd. Er zijn vier verschillende soorten oorsprongsregels, al naargelang van het product:

(a)be- of verwerking waarbij een maximumgehalte van niet van oorsprong zijnde materialen niet mag worden overschreden;

(b)be- of verwerking waardoor een product ontstaat dat onder een andere post (viercijfercode) of onderverdeling (zescijfercode) van het geharmoniseerde systeem valt dan de post (viercijfercode) of onderverdeling (zescijfercode) van de gebruikte materialen;

(c)een specifieke be- of verwerking;

(d)een be- of verwerking van geheel en al verkregen materialen.

Aantekening 2—Structuur van de lijst

2.1.In de kolommen 1 en 2 wordt het verkregen product omschreven. Kolom 1 bevat het nummer van het hoofdstuk of de viercijfercode van de post of de zescijfercode van de postonderverdeling volgens het geharmoniseerde systeem. Kolom 2 bevat de omschrijving van de goederen die volgens dat systeem onder die post of dat hoofdstuk vallen. Voor elke nummercode in de kolommen 1 en 2 worden in kolom 3 een of meer regels ("determinerende behandelingen") gegeven (zie ook aantekening 2.4). Deze determinerende behandelingen hebben slechts betrekking op de niet van oorsprong zijnde materialen. Een nummer in kolom 1 voorafgegaan door "ex" betekent dat de regel in kolom 3 alleen geldt voor het gedeelte van die post dat in kolom 2 is omschreven.

2.2.Wanneer in kolom 1 verscheidene postnummers zijn gegroepeerd of wanneer een hoofdstuknummer is vermeld en de omschrijving van het product in kolom 2 derhalve in algemene bewoordingen is gesteld, dan is de regel daarnaast in kolom 3 van toepassing op alle producten die volgens het geharmoniseerde systeem onder de posten van het hoofdstuk of onder een van de in kolom 1 gegroepeerde posten zijn ingedeeld.

2.3.Wanneer de lijst verschillende regels geeft voor verschillende producten binnen één post, is bij ieder gedachtestreepje dat gedeelte van de post omschreven waarop de daarnaast in kolom 3 vermelde regel van toepassing is.

2.4Wanneer in kolom 3 twee regels worden gegeven, gescheiden door het woord "of", kan de exporteur kiezen welke regel wordt toegepast.

Aantekening 3—Voorbeelden van toepassing van de regels

3.1.Op producten die de oorsprong hebben verkregen en die bij de vervaardiging van andere producten worden gebruikt, is artikel 4, lid 2, van toepassing ongeacht het feit of de oorsprong verkregen werd in de fabriek waar deze producten worden gebruikt of in een andere fabriek in het LGO of in de Unie.

3.2.Overeenkomstig artikel 5 moet de be- of verwerking meer inhouden dan de behandelingen die in dat artikel zijn genoemd. Indien dit niet het geval is, komen de goederen niet in aanmerking voor het preferentiële tarief, zelfs indien aan de voorwaarden in onderstaande lijst is voldaan.

Onder voorbehoud van de eerste alinea geven de regels in de lijst de minimumbewerking of -verwerking aan die vereist is; meer be- of verwerking verleent eveneens de oorsprong; meer be- of verwerking verleent dus ook de oorsprongsstatus, maar minder be- of verwerking niet. Is volgens de regel het gebruik van niet van oorsprong zijnd materiaal in een bepaald productiestadium toegestaan, dan is het gebruik van dit materiaal wel in een vroeger productiestadium, maar niet in een later productiestadium toegestaan.

3.3.Onverminderd aantekening 3.2 geldt dat, wanneer in een regel de uitdrukking "materialen van om het even welke post" wordt gebruikt, materialen van alle posten (zelfs die welke onder dezelfde omschrijving en dezelfde post vallen als het product) mogen worden gebruikt, onder voorbehoud echter van de specifieke beperkingen die die regel kan bevatten.

Wanneer echter de uitdrukking "vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met inbegrip van andere materialen van post …" of "vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met inbegrip van andere materialen van dezelfde post als het product" wordt gebruikt, mogen materialen van alle posten worden gebruikt, met uitzondering van die welke onder dezelfde omschrijving in kolom 2 vallen als het product.

3.4.Wanneer volgens de regel in de lijst een product van meer dan een materiaal mag worden vervaardigd, betekent dit dat een of meer van deze materialen kunnen worden gebruikt. Het is niet noodzakelijk dat zij alle worden gebruikt.

3.5.Wanneer volgens een regel in de lijst een product van een bepaald materiaal moet worden vervaardigd, betekent dit niet dat geen andere materialen mogen worden gebruikt die vanwege hun aard niet aan de regel kunnen voldoen.

Aantekening 4—Algemene bepalingen betreffende bepaalde landbouwproducten

4.1.Landbouwproducten die zijn ingedeeld onder de hoofdstukken 6, 7, 8, 9, 10 en 12 en post 2401, die zijn geteeld of geoogst in een LGO, worden behandeld als van oorsprong uit dat LGO, ook indien zij zijn gekweekt uit zaden, bollen, wortels, stekken, enten, scheuten, knoppen of andere levende delen van planten uit een ander land.

4.2.Wanneer de hoeveelheid niet van oorsprong zijnde suiker in een bepaald product een bepaalde limiet niet mag overschrijden, wordt, bij de berekening van die limiet, rekening gehouden met het gewicht van suiker van post 1701 (sacharose) en 1702 (bijv. fructose, glucose, lactose, maltose, isoglucose of invertsuiker) die is gebruikt bij de vervaardiging van het eindproduct en bij de vervaardiging van niet van oorsprong zijnde producten die in het eindproduct zijn opgenomen.

Aantekening 5 – Terminologie in verband met bepaalde textielproducten

5.1.De term "natuurlijke vezels" in de lijst heeft betrekking op andere dan kunstmatige of synthetische vezels, met inbegrip van afval, in het stadium vóór het spinnen. Tenzij anders vermeld omvat de term "natuurlijke vezels" vezels die zijn gekaard, gekamd of anderszins bewerkt, doch niet gesponnen.

5.2.De term "natuurlijke vezels" omvat paardenhaar van post 0503, zijde van de posten 5002 en 5003, wol, fijn of grof haar van de posten 5101 tot en met 5105, katoen van de posten 5201 tot en met 5203 en andere plantaardige vezels van de posten 5301 tot en met 5305.

5.3.De termen "textielmassa", "chemische materialen" en "materialen voor het vervaardigen van papier" in de lijst hebben betrekking op materialen die niet onder de hoofdstukken 50 tot en met 63 vallen, maar die gebruikt kunnen worden bij de vervaardiging van kunstmatige, synthetische of papieren vezels of garens.

5.4.De term "synthetische en kunstmatige stapelvezels" in de lijst heeft betrekking op kabel van filamenten, stapelvezels en afval van de posten 5501 tot en met 5507.

Aantekening 6 – Toegestane afwijkingen voor producten die gemaakt zijn van een mengsel van textielmaterialen

6.1.Indien voor een bepaald product in de lijst naar deze aantekening wordt verwezen, zijn de in kolom 3 van de lijst genoemde voorwaarden niet van toepassing op basistextielmaterialen die bij de vervaardiging zijn gebruikt en die, samen genomen, ten hoogste 10 % van het totale gewicht van alle gebruikte basistextielmaterialen uitmaken. (Zie ook de aantekeningen 6.3 en 6.4).

6.2.De in aantekening 6.1 genoemde afwijking is evenwel slechts van toepassing op gemengde producten die van twee of meer basistextielmaterialen zijn vervaardigd.

Basistextielmaterialen zijn:

–zijde;

–wol;

–grof haar;

–fijn haar;

–paardenhaar (crin);

–katoen;

–papier en materialen voor het vervaardigen van papier;

–vlas;

–hennep;

–jute en andere bastvezels;

–sisal en andere textielvezels van agaven;

–kokosvezel, abaca, ramee en andere plantaardige textielvezels;

–synthetische filamenten;

–kunstmatige filamenten;

–filamenten die elektriciteit geleiden;

–synthetische stapelvezels van polypropyleen;

–synthetische stapelvezels van polyester;

–synthetische stapelvezels van polyamide;

–synthetische stapelvezels van polyacrylonitril;

–synthetische stapelvezels van polyimide;

–synthetische stapelvezels van polytetrafluorethyleen;

–synthetische stapelvezels van poly(fenyleensulfide);

–synthetische stapelvezels van poly(vinylchloride);

–andere synthetische stapelvezels;

–kunstmatige stapelvezels van viscose;

–andere kunstmatige stapelvezels;

–garen van polyurethaan met soepele segmenten van polyether, al dan niet omwoeld;

–garen van polyurethaan met soepele segmenten van polyester, al dan niet omwoeld;

–producten van post 5605 (metaalgarens) met strippen bestaande uit een kern van aluminiumfolie of van kunststoffolie, al dan niet bedekt met aluminiumpoeder, met een breedte van niet meer dan 5 mm, welke kern met behulp van een doorzichtig of gekleurd kleefmiddel is bevestigd tussen twee strippen kunststof;

–andere producten van post 5605;

–glasvezels;

–metaalvezel.

Een voorbeeld:

Garen van post 5205, vervaardigd van katoenvezels van post 5203 en van synthetische stapelvezels van post 5506, is een gemengd garen. Derhalve mogen niet van oorsprong zijnde synthetische stapelvezels die niet voldoen aan de regels van oorsprong worden gebruikt tot 10 % van het gewicht van het garen.

Een voorbeeld:

Een weefsel van wol van post 5112, vervaardigd van garen van wol van post 5107 en van synthetisch garen van stapelvezels van post 5509, is een gemengd weefsel. Daarom mogen synthetische garens die niet aan de oorsprongsregels voldoen, of wollen garens die niet aan de oorsprongsregels voldoen, of een combinatie van de twee, worden gebruikt, mits het totale gewicht ervan niet hoger is dan 10 % van het gewicht van het garen.

Een voorbeeld:

Getufte textielstof van post 5802 vervaardigd van garens van katoen van post 5205 en weefsels van katoen van post 5210 is alleen dan een gemengd product wanneer het katoenweefsel zelf een gemengd product is, vervaardigd van onder twee verschillende posten ingedeelde garens, of wanneer de gebruikte katoengarens zelf gemengde garens zijn.

Een voorbeeld:

Indien de betrokken getufte textielstof is vervaardigd uit katoengarens van post 5205 en uit synthetisch weefsel van post 5407, zijn de gebruikte garens uiteraard van twee verschillende soorten basistextielmateriaal gemaakt en is de getufte textielstof bijgevolg een gemengd product.

6.3.Voor producten bevattende garen "van polyurethaan met soepele segmenten van polyether, ook indien omwoeld" bedraagt de toegestane afwijking voor dit garen ten hoogste 20 %.

6.4.Voor producten met "strippen bestaande uit een kern van aluminiumfolie of een kern van kunststoffolie, al dan niet bedekt met aluminiumpoeder, met een breedte van niet meer dan 5 mm, welke kern met behulp van een doorzichtig of gekleurd kleefmiddel tussen twee strippen kunststof is aangebracht" bedraagt de toegestane afwijking voor de strippen 30 %.

Aantekening 7 – Andere toegestane afwijkingen voor bepaalde textielproducten

7.1.Voor textielproducten die in de lijst van een voetnoot zijn voorzien die naar deze aantekening verwijst, mogen textielmaterialen die niet voldoen aan de regel in kolom 3 van de lijst voor het betrokken geconfectioneerde product, worden gebruikt voor zover deze onder een andere post vallen dan het product en de waarde niet hoger is dan 8 % van de prijs af fabriek van het product.

7.2.Onverminderd aantekening 7.3 mogen materialen die niet onder de hoofdstukken 50 tot en met 63 zijn ingedeeld bij de vervaardiging van textielproducten vrij worden gebruikt, of zij nu textiel bevatten of niet.

Een voorbeeld:

Wanneer volgens een regel in de lijst voor een bepaald textielartikel, zoals een broek, garen moet worden gebruikt, dan sluit dit het gebruik van artikelen van metaal, zoals knopen, niet uit, omdat deze niet onder de hoofdstukken 50 tot en met 63 zijn ingedeeld. Om dezelfde reden is het gebruik van bijvoorbeeld ritssluitingen toegelaten, al bevatten deze normalerwijze ook textiel.

7.3.Wanneer een percentageregel van toepassing is, moet met de waarde van materialen die niet onder de hoofdstukken 50 tot en met 63 zijn ingedeeld, rekening worden gehouden bij de berekening van de waarde van de gebruikte materialen die niet van oorsprong zijn.

Aantekening 8 — Definitie van specifieke en eenvoudige behandelingen van bepaalde producten van hoofdstuk 27

8.1.Wat de posten ex 2707 en 2713 betreft, wordt onder "specifieke behandelingen" verstaan:

(a)vacuümdistillatie;

(b)herdistillatie volgens een proces van ver doorgevoerde splitsing 7 ;

(c)kraken;

(d)reforming;

(e)extractie met behulp van selectieve oplosmiddelen;

(f)een bewerking bestaande uit alle navolgende behandelingen: behandelen met geconcentreerd zwavelzuur, met rokend zwavelzuur of met zwavelzuuranhydride; neutraliseren met behulp van alkalische stoffen; ontkleuren en zuiveren met behulp van van nature actieve aarde, van geactiveerde aarde, van actieve koolstof of van bauxiet;

(g)polymerisatie;

(h)alkyleren;

(i)isomerisatie.

8.2.Wat de posten 2710, 2711 en 2712 betreft, wordt onder "specifieke behandelingen" verstaan:

(a)vacuümdistillatie;

(b)herdistillatie volgens een proces van ver doorgevoerde splitsing 8 ;

(c)kraken;

(d)reforming;

(e)extractie met behulp van selectieve oplosmiddelen;

(g)polymerisatie;

(h)alkyleren;

(i) isomerisatie;

(j)uitsluitend voor de zware oliën van post ex 2710: ontzwavelen met gebruikmaking van waterstof, waardoor het zwavelgehalte van de behandelde producten met ten minste 85 % wordt verlaagd (methode ASTM D 1266-59 T);

(k)uitsluitend voor de producten van post 2710: ontparaffineren, anders dan door enkel filtreren;

(l)uitsluitend voor de zware oliën van post ex 2710: behandelen met waterstof, uitgezonderd ontzwavelen, waarbij de waterstof actief deelneemt aan een scheikundige reactie die, met behulp van een katalysator, onder een druk van meer dan 20 bar en bij een temperatuur van meer dan 250 °C wordt teweeggebracht. Eindbehandeling met waterstof van smeeroliën van post ex 2710 die in het bijzonder verbetering van de kleur of de stabiliteit ten doel heeft (bijvoorbeeld "hydrofinishing" of ontkleuren), wordt daarentegen niet als een specifieke behandeling aangemerkt;

(m)uitsluitend voor stookolie van post ex 2710: atmosferische distillatie, mits deze producten, distillatieverliezen inbegrepen, voor minder dan 30 % van het volume overdistilleren bij 300 °C, bepaald volgens de methode ASTM D 86;

(n)uitsluitend voor andere zware oliën dan gasolie of stookolie van post ex 2710: behandelen met gebruikmaking van hoogfrequente glimontlading;

(o)uitsluitend voor de producten van ex 2712, andere dan vaseline, ozokeriet, montaanwas, turfwas en paraffine, met een oliegehalte van minder dan 0,75 gewichtspercenten: olieafscheiding door gefractioneerde kristallisatie.

8.3.Wat de posten ex 2707 en 2713 betreft, wordt geen oorsprong verkregen door eenvoudige behandelingen zoals reinigen, decanteren, ontzouten, afsplitsen van water, filtreren, kleuren, merken, het verkrijgen van een bepaald zwavelgehalte door het mengen van producten met uiteenlopende zwavelgehaltes, alle combinaties van die behandelingen of soortgelijke behandelingen.

LIJST VAN PRODUCTEN EN OORSPRONGVERLENENDE BE- OF VERWERKINGEN

Post van het geharmoniseerd systeem	Omschrijving van het product	Determinerende behandeling (be- of verwerkingen waardoor niet-oorsprongsmaterialen de oorsprong verkrijgen)
(1)	(2)	(3)
Hoofdstuk 1	Levende dieren	Alle dieren van hoofdstuk 1 zijn geheel en al verkregen
Hoofdstuk 2	Vlees en eetbare slachtafvallen	Vervaardiging waarbij al het vlees en het eetbare vleesafval in de producten van dit hoofdstuk geheel en al zijn verkregen
ex hoofdstuk 3	Vis, schaaldieren, weekdieren en andere ongewervelde waterdieren, met uitzondering van:	Alle vis, schaaldieren, weekdieren en andere ongewervelde waterdieren zijn geheel en al verkregen
0304	Visfilets en ander visvlees (ook indien fijngemaakt), vers, gekoeld of bevroren	Vervaardiging waarbij alle gebruikte materialen van hoofdstuk 3 geheel en al zijn verkregen
0305	Vis, gedroogd, gezouten of gepekeld; gerookte vis, ook indien voor of tijdens het roken gekookt; meel, poeder en pellets, van vis, geschikt voor menselijke consumptie	Vervaardiging waarbij alle gebruikte materialen van hoofdstuk 3 geheel en al zijn verkregen
ex 0306	Schaaldieren, ook indien ontdaan van de schaal, gedroogd, gezouten of gepekeld; schaaldieren in de schaal, gestoomd of in water gekookt, ook indien gekoeld, bevroren, gedroogd, gezouten of gepekeld; meel, poeder en pellets, van schaaldieren, geschikt voor menselijke consumptie	Vervaardiging waarbij alle gebruikte materialen van hoofdstuk 3 geheel en al zijn verkregen
ex 0307	Weekdieren, ook indien ontdaan van de schelp, gedroogd, gezouten of gepekeld; ongewervelde waterdieren, andere dan schaal- en weekdieren, gedroogd, gezouten of gepekeld; meel, poeder en pellets, van schaaldieren, geschikt voor menselijke consumptie	Vervaardiging waarbij alle gebruikte materialen van hoofdstuk 3 geheel en al zijn verkregen
Hoofdstuk 4	Melk en zuivelproducten; vogeleieren; natuurhoning; eetbare producten van dierlijke oorsprong, elders genoemd noch elders onder begrepen	Vervaardiging waarbij: –alle gebruikte materialen van hoofdstuk 4 geheel en al verkregen zijn; en –het gewicht van de gebruikte suiker 9 niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct
ex hoofdstuk 5	Andere producten van dierlijke oorsprong, elders genoemd noch elders onder begrepen, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
ex 0511 91	Niet eetbare kuit en hom	Alle kuit en hom is geheel en al verkregen
Hoofdstuk 6	Levende planten en producten van de bloementeelt	Vervaardiging waarbij alle gebruikte materialen van hoofdstuk 6 geheel en al zijn verkregen
Hoofdstuk 7	Groenten, planten, wortels en knollen, voor voedingsdoeleinden	Vervaardiging waarbij alle gebruikte materialen van hoofdstuk 7 geheel en al zijn verkregen
Hoofdstuk 8	Fruit; schillen van citrusvruchten en van meloenen	Vervaardiging waarbij: –alle gebruikte fruit, schillen van citrusvruchten en van meloenen van hoofdstuk 8 geheel en al zijn verkregen, en –het gewicht van de gebruikte suiker 10 niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct
Hoofdstuk 9	Koffie, thee, maté en specerijen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
Hoofdstuk 10	Granen	Vervaardiging waarbij alle gebruikte materialen van hoofdstuk 10 geheel en al zijn verkregen
ex hoofdstuk 11	Producten van de meelindustrie; mout; zetmeel; inuline; tarwegluten, met uitzondering van:	Vervaardiging waarbij alle gebruikte materialen van de hoofdstukken 10 en 11, van de posten 0701 en 2303 en de postonderverdeling 0710 10 geheel en al zijn verkregen
ex 1106	Meel, gries en poeder van gedroogde zaden van peulgroenten bedoeld bij post 0713	Drogen en malen van peulgroenten bedoeld bij post 0708
Hoofdstuk 12	Oliehoudende zaden en vruchten; allerlei zaden, zaaigoed en vruchten; planten voor industrieel en voor geneeskundig gebruik; stro en voeder	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
Hoofdstuk 13	Gomlak (schellak); gommen, harsen en andere plantensappen en plantenextracten	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, waarbij het gewicht van de gebruikte suiker 11 niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct
Hoofdstuk 14	Plantaardige grondstoffen; plantaardige producten, elders genoemd noch elders onder begrepen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
ex hoofdstuk 15	Vetten en oliën (dierlijke en plantaardige) en dissociatieproducten daarvan; bewerkt spijsvet; was van dierlijke of van plantaardige oorsprong, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige postonderverdeling, met uitzondering van materialen van dezelfde postonderverdeling als het product
1501 t/m 1504	Varkensvet en vet van gevogelte, rund- schapen- of geitenvet, van vis enz.	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
1505, 1506 en 1520	Wolvet en daaruit verkregen vetstoffen, lanoline daaronder begrepen: Andere dierlijke vetten en oliën, alsmede fracties daarvan, ook indien geraffineerd, doch niet chemisch gewijzigd. Ruwe glycerol; glycerolwater en glycerollogen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
1509 en 1510	Olijfolie en fracties daarvan	Vervaardiging waarbij alle gebruikte plantaardige materialen geheel en al zijn verkregen
1516 en 1517	Dierlijke en plantaardige vetten en oliën, alsmede fracties daarvan, geheel of gedeeltelijk gehydrogeneerd, veresterd, opnieuw veresterd of geëlaïdiniseerd, ook indien geraffineerd, doch niet verder bereid Margarine; mengsels en bereidingen, voor menselijke consumptie, van dierlijke of plantaardige vetten of oliën of van fracties van verschillende vetten en oliën bedoeld bij dit hoofdstuk, andere dan de vetten en oliën of fracties daarvan, bedoeld bij post 1516	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
Hoofdstuk 16	Bereidingen van vlees, van vis, van schaaldieren, van weekdieren of van andere ongewervelde waterdieren	Vervaardiging: –uit materialen van om het even welke post, met uitzondering van vlees en eetbaar vleesafval van hoofdstuk 2 en uit vlees en eetbaar vleesafval van hoofdstuk 16 verkregen materialen van hoofdstuk 2, en –waarbij alle gebruikte materialen van hoofdstuk 3 en uit vis, schaaldieren, weekdieren en andere ongewervelde waterdieren van hoofdstuk 3 verkregen materialen van hoofdstuk 16 geheel en al zijn verkregen.
ex hoofdstuk 17	Suiker en suikerwerk, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
1702	Andere suiker, chemisch zuivere lactose en glucose (levulose) daaronder begrepen, in vaste vorm; suikerstroop; kunsthoning, ook indien met natuurhoning vermengd karamel	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met uitzondering van materialen van dezelfde post als het product, waarbij het gewicht van alle gebruikte materialen van de posten 1101 tot en met 1108, 1701 en 1703 niet hoger is dan 30 % van het gewicht van het eindproduct
1704	Suikerwerk zonder cacao (witte chocolade daaronder begrepen)	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product, waarbij: –het afzonderlijke gewicht van de gebruikte suiker 12 en van de materialen van hoofdstuk 4 niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct, en –het gewicht van de gebruikte suiker 13 en van de materialen van hoofdstuk 4 tezamen genomen niet hoger is dan 60 % van het gewicht van het eindproduct
Hoofdstuk 18	Cacao en bereidingen daarvan	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product, waarbij –het afzonderlijke gewicht van de gebruikte suiker 14 en van de materialen van hoofdstuk 4 niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct, en –het gewicht van de gebruikte suiker 15 en van de materialen van hoofdstuk 4 tezamen genomen niet hoger is dan 60 % van het gewicht van het eindproduct
Hoofdstuk 19	Bereidingen van graan, van meel, van zetmeel of van melk; gebak	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product, waarbij: –het gewicht van de materialen van de hoofdstukken 2, 3 en 16 niet hoger is dan 20 % van het gewicht van het eindproduct, en –het gewicht van de materialen van de posten 1006, 1101 en 1108 niet hoger is dan 20 % van het gewicht van het eindproduct, en –het afzonderlijke gewicht van de gebruikte suiker 16 en van de materialen van hoofdstuk 4 niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct, en –het gewicht van de gebruikte suiker 17 en van de materialen van hoofdstuk 4 tezamen genomen niet hoger is dan 60 % van het gewicht van het eindproduct
ex hoofdstuk 20	Bereidingen van groenten, van vruchten en van andere plantendelen, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, waarbij het gewicht van de gebruikte suiker 18 niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct.
2002 en 2003	Tomaten, paddenstoelen en truffels, op andere wijze bereid of verduurzaamd dan in azijn of azijnzuur	Vervaardiging waarbij alle gebruikte materialen van hoofdstuk 7 geheel en al zijn verkregen.
Hoofdstuk 21	Diverse producten voor menselijke consumptie, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product, waarbij: –het afzonderlijke gewicht van de gebruikte suiker 19 en van de materialen van hoofdstuk 4, niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct, en –het gewicht van de gebruikte suiker 20 en van de materialen van hoofdstuk 4 tezamen genomen niet hoger is dan 60 % van het gewicht van het eindproduct
Hoofdstuk 22	Dranken, alcoholhoudende vloeistoffen en azijn	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van de posten 2207 en 2208, waarbij: –alle gebruikte materialen van de postonderverdelingen 0806 10, 2009 61 en 2009 69 geheel en al zijn verkregen, en
		–het afzonderlijke gewicht van de gebruikte suiker 21 en van de materialen van hoofdstuk 4 niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct, en –het gewicht van de gebruikte suiker 22 en van de materialen van hoofdstuk 4 tezamen genomen niet hoger is dan 60 % van het gewicht van het eindproduct
ex hoofdstuk 23	Resten en afval van de voedselindustrie; bereid voedsel voor dieren, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
ex 2302 ex 2303	Afval van zetmeelfabrieken	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met uitzondering van materialen van dezelfde post als het product, waarbij het gewicht van de gebruikte materialen van hoofdstuk 10 niet hoger is dan 20 % van het gewicht van het eindproduct
2309	Bereidingen van de soort gebruikt voor het voederen van dieren	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product, waarbij: –alle gebruikte materialen van de hoofdstukken 2 en 3 geheel en al zijn verkregen, en –het gewicht van de materialen van de hoofdstukken 10 en 11 en van posten 2302 en 2303 niet hoger is dan 20 % van het gewicht van het eindproduct, en –het afzonderlijke gewicht van de gebruikte suiker 23 en van de materialen van hoofdstuk 4, niet hoger is dan 40 % van het gewicht van het eindproduct, en –het gewicht van de gebruikte suiker en van de materialen van hoofdstuk 4 tezamen genomen niet hoger is dan 60 % van het gewicht van het eindproduct
ex hoofdstuk 24	Tabak en tot verbruik bereide tabakssurrogaten, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, waarbij het gewicht van de gebruikte materialen van hoofdstuk 24 niet hoger is dan 30 % van het totale gewicht van de gebruikte materialen van hoofdstuk 24
2401 2402	Ruwe en niet tot verbruik bereide tabak; afvallen van tabak Sigaren, cigarillo’s en sigaretten, van tabak of van tabakssurrogaten	Alle ruwe en niet tot verbruik bereide tabak en afvallen van hoofdstuk 24 zijn geheel en al verkregen Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van post 2403, waarbij het gewicht van de gebruikte materialen van post 2401 niet hoger is dan 50 % van het totale gewicht van de gebruikte materialen van post 2401
ex hoofdstuk 25	Zout; zwavel; aarde en steen; gips, kalk en cement, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex 2519	Natuurlĳk magnesiumcarbonaat (magnesiet), fĳngemaakt in hermetisch gesloten recipiënten, enmagnesiumoxide, ook indien zuiver, met uitzondering van gesmolten magnesia of doodgebrande magnesia (gesinterd)	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Natuurlijk magnesiumcarbonaat (magnesiet) mag evenwel worden gebruikt
Hoofdstuk 26	Ertsen, slakken en assen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
ex hoofdstuk 27	Minerale brandstoffen, minerale oliën en distillatieproducten daarvan; bitumineuze stoffen; minerale was, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex 2707	Olie waarin het gewicht van de aromatische bestanddelen dat van de niet-aromatische bestanddelen overtreft, zijnde soortgelijke olie als minerale olie verkregen bij het distilleren van hogetemperatuursteenkoolteer, die voor 65 % of meer van hun volume overdistilleren bij een temperatuur van 250 °C of minder (mengsels van benzine en benzol daaronder begrepen), bestemd om te worden gebruikt als motorbrandstof of als andere brandstof	Raffinage en/of één of meer specifieke behandelingen 24 hetzij Andere behandelingen waarbij alle gebruikte materialen onder een andere post dan die van het product worden ingedeeld. Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 50 % van de prijs af fabriek van het product.
2710	Aardolie en olie uit bitumineuze materialen, andere dan ruwe; preparaten die 70 of meer gewichtspercenten aardolie of olie uit bitumineuze mineralen bevatten en waarvan het karakter door deze olie wordt bepaald; afvalolie	Raffinage en/of een of meer aangewezen behandelingen 25 hetzij Andere behandelingen waarbij alle gebruikte materialen onder een andere post dan die van het product worden ingedeeld. Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 50 % van de prijs af fabriek van het product
2711	Aardgas en andere gasvormige koolwaterstoffen	Raffinage en/of één of meer specifieke behandelingen 26 hetzij Andere behandelingen waarbij alle gebruikte materialen onder een andere post dan die van het product worden ingedeeld. Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 50 % van de prijs af fabriek van het product
2712	Vaseline; paraffine, microkristallijne was uit aardolie, "slack wax", ozokeriet, montaanwas, turfwas, andere minerale was en soortgelijke door synthese of op andere wijze verkregen producten, ook indien gekleurd	Raffinage en/of één of meer specifieke behandelingen 27 hetzij Andere behandelingen waarbij alle gebruikte materialen onder een andere post dan die van het product worden ingedeeld. Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 50 % van de prijs af fabriek van het product
2713	Petroleumcokes, petroleumbitumen en andere residuen van aardolie of van olie uit bitumineuze mineralen	Raffinage en/of één of meer specifieke behandelingen 28 hetzij Andere behandelingen waarbij alle gebruikte materialen onder een andere post dan die van het product worden ingedeeld. Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 50 % van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 28	Anorganische chemische producten; anorganische of organische verbindingen van edele metalen, van radioactieve elementen, van zeldzame aardmetalen en van isotopen, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 29	Organische chemische producten, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
ex 2905	Metaalalcoholaten van alcohol bedoeld bij deze post en van ethanol, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met inbegrip van andere materialen van post 2905. Metaalalcoholaten van deze post mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
2905 43; 2905 44; 2905 45	Mannitol; D-glucitol (sorbitol); glycerol	Vervaardiging uit materialen van om het even welke onderverdeling, met uitzondering van die van dezelfde onderverdeling als het product. Materialen van dezelfde postonderverdeling als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 30	Farmaceutische producten	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
Hoofdstuk 31	Meststoffen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 32	Looi- en verfextracten; looizuur (tannine) en derivaten daarvan; pigmenten en andere kleur- en verfstoffen; verf en vernis; stopverf en mastiek; inkt	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 33	Etherische oliën en harsaroma's; parfumerieën, toiletartikelen en cosmetische producten, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
3302?
ex hoofdstuk 34	Zeep, organische tensioactieve producten; wasmiddelen, smeermiddelen, kunstwas, bereide was, poets- en onderhoudsmiddelen, kaarsen en dergelijke artikelen, modelleerpasta's, tandtechnische waspreparaten en tandtechnische preparaten op basis van gebrand gips, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex 3404	Kunstwas en bereide was: op basis van paraffine, van was uit aardolie of uit bitumineuze mineralen, uit "slack wax" of uit "scale wax"	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
Hoofdstuk 35	Eiwitstoffen; gewijzigd zetmeel; lijm; enzymen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van materialen van dezelfde post als het product, waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 36	Kruit en springstoffen; pyrotechnische artikelen; lucifers; vonkende legeringen; ontvlambare stoffen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 37	Producten voor fotografie en cinematografie	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 38	Diverse producten van de chemische industrie, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
3824 60	Sorbitol, andere dan die bedoeld bij postonderverdeling 2905 44	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige postonderverdeling, met uitzondering van materialen van dezelfde postonderverdeling als het product en van postonderverdeling 2905 44. Materialen van dezelfde postonderverdeling als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 39	Kunststof en artikelen daarvan, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
ex 3907	Copolymeer, vervaardigd uit polycarbonaat en acrylonitril-butadieen-styreencopolymeer (ABS)	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 50 % van de prijs af fabriek van het product 29 . hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
	– Polyester	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging uit polycarbonaat van tetrabroom(bisfenol A) hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 40	Rubber en werken daarvan, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
4012	Gebruikte of van een nieuw loopvlak voorziene luchtbanden van rubber; massieve of halfmassieve banden, loopvlakken voor banden en velglinten, van rubber:
	– van een nieuw loopvlak voorziene luchtbanden, massieve of halfmassieve banden, van rubber	Van een nieuw loopvlak voorzien van gebruikte banden
	– Andere	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met uitzondering van materialen van post 4011 of 4012. hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 41	Huiden en vellen (andere dan pelterijen), alsmede leder, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
4101 t/m 4103	Huiden en vellen van runderen (buffels daaronder begrepen), van paarden of van paardachtigen, ongelooid (vers, gezouten, gedroogd, gekalkt, gepekeld ("pickled") of anderszins geconserveerd, doch niet gelooid, niet tot perkament verwerkt of verder bewerkt), ook indien onthaard of gesplit; huiden en vellen van schapen, ongelooid (vers, gezouten, gedroogd, gekalkt, gepekeld ("pickled") of anderszins geconserveerd, doch niet gelooid, niet tot perkament verwerkt of verder bewerkt), ook indien onthaard of gesplit, andere dan die bij aantekening 1, onder c), op hoofdstuk 41 zijn uitgezonderd; andere huiden en vellen, ongelooid (vers, gezouten, gedroogd, gekalkt, gepekeld of anderszins geconserveerd, doch niet gelooid, niet tot perkament verwerkt of verder bewerkt), ook indien onthaard of gesplit, andere dan die op basis van aantekening 1, punten b) en c), bij hoofdstuk 41 zijn uitgezonderd	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
4104 t/m 4106	Gelooide onthaarde huiden en vellen en niet afgewerkt leder ("crust"), alsmede gelooide huiden en vellen en niet afgewerkt leder ("crust") van niet-behaarde dieren, ook indien gesplit, maar niet verder bewerkt	Opnieuw looien van gelooide of voorgelooide huiden en vellen van de onderverdelingen 4104 11, 4104 19, 4105 10, 4106 21, 4106 31 of 4106 91. hetzij Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
4107, 4112, 4113	Verder bewerkt leder, na looien of drogen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Materialen van de postonderverdelingen 4104 41, 4104 49, 4105 30, 4106 22, 4106 32 en 4106 92 mogen evenwel slechts worden gebruikt indien de gelooide of gedroogde huiden of de vellen in droge staat opnieuw worden gelooid
Hoofdstuk 42	Lederwaren; zadel- en tuigmakerswerk; reisartikelen, handtassen en soortgelijke bergingsmiddelen; werken van darmen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 43	Pelterijen, bontwerk en namaakbont; Artikelen daarvan, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
4301	Pelterijen (koppen, staarten, poten en andere delen, geschikt voor bontwerk, daaronder begrepen), niet gelooid noch anderszins bereid, andere dan de ongelooide huiden en vellen bedoeld bij de posten 4101, 4102 en 4103	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
ex 4302	Pelterijen, gelooid of anderszins bereid, samengevoegd:
	– banen, zakken, vierkanten, kruisen en dergelijke vormen	Bleken of verven, naast snijden en samenvoegen van niet-samengevoegde gelooide of anderszins bereide pelterijen
	– Andere	Vervaardiging uit niet-samengevoegde, gelooide of anderszins bereide pelterĳen
4303	Kleding, kledingtoebehoren en andere artikelen, van bont	Vervaardiging uit niet- samengevoegde, gelooide of anderszins bereide pelterijen van post 4302
ex hoofdstuk 44	Hout, houtskool en houtwaren; houtskool, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex 4407	Hout, overlangs gezaagd of afgestoken, dan wel gesneden of geschild, geschaafd, geschuurd of met vingerlasverbinding, met een dikte van meer dan 6 mm	Schaven, schuren of in de lengte verbinden
ex 4408	Fineerplaten (die verkregen door het snijden van gelaagd hout daaronder begrepen) en platen voor de vervaardiging van triplex- en multiplexhout, met een dikte van niet meer dan 6 mm, met verbinding aan de randen, alsmede ander hout, overlangs gezaagd dan wel gesneden of geschild, met een dikte van niet meer dan 6 mm, geschaafd, geschuurd of met stuikverbinding	Aanbrengen van een verbinding aan de randen, schaven, schuren of aanbrengen van een eindverbinding
ex 4410 t/m ex 4413	Staaflijst, met inbegrip van plinten en ander lijstwerk	In profiel frezen of vormen
ex 4415	Pakkisten, kratten, trommels en dergelijke verpakkingsmiddelen van hout	Vervaardiging uit niet op maat gezaagde planken of platen
ex 4418	Schrijn- en timmerwerk voor bouwwerken, van hout	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Panelen met cellenstructuur en dakspanen ("shingles" en "shakes") mogen evenwel worden gebruikt
	– staaflijsthout	In profiel frezen of vormen
ex 4421	Hout geschikt gemaakt voor de vervaardiging van lucifers; houten schoenpinnen	Vervaardiging uit hout van een willekeurige post, met uitzondering van houtdraad bedoeld bij post 4409
Hoofdstuk 45	Kurk en kurkwaren	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 46	Vlechtwerk en mandenmakerswerk	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 47	Houtpulp en pulp van andere cellulosehoudende vezelstoffen; papier en karton voor het terugwinnen (resten en afval)	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 48	Papier en karton; cellulose-, papier- en kartonwaren	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 49	Artikelen van de uitgeverij, van de pers of van een andere grafische industrie; geschreven of getypte teksten en plannen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 50	Zijde, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
ex 5003	Afval van zijde (cocons ongeschikt om te worden afgehaspeld, afval van garen en rafelingen daaronder begrepen), gekaard of gekamd	Kaarden of kammen van afval van zijde
5004 t/m ex 5006	Garens van zijde of van afval van zijde	Spinnen van natuurlijke vezels of extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met spinnen of twijnen ( 30 )
5007	Weefsels van zijde of van afval van zijde:	Spinnen van natuurlijke en/of kunstmatige stapelvezels of extrusie van kunstmatig filamentgaren of twijnen, in alle gevallen samen met weven hetzij Weven samen met verven hetzij Het verven van garen samen met weven hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 31 )
ex hoofdstuk 51	Wol, fijn haar en grof haar; garens en weefsels van paardenhaar (crin), met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
5106 t/m 5110	Garens van wol, van fijn haar, van grof haar of van paardenhaar (crin)	Het spinnen van natuurlijke vezels of de extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met het spinnen ( 32 )
5111 t/m 5113	Weefsels van wol, van fijn haar, van grof haar of van paardenhaar (crin)	Het spinnen van natuurlijke en/of kunstmatige stapelvezels of de extrusie van kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met het weven hetzij Weven samen met verven hetzij Het verven van garen samen met weven hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 33 )
ex hoofdstuk 52	Katoen, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
5204 t/m 5207	Garens van katoen	Het spinnen van natuurlijke vezels of de extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met het spinnen ( 34 )
5208 t/m 5212	Weefsels van katoen:	Het spinnen van natuurlijke en/of synthetische of kunstmatige stapelvezels of de extrusie van synthetisch of kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met het weven hetzij Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag hetzij Het verven van garen samen met weven hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 35 )
ex hoofdstuk 53	Andere plantaardige textielvezels; papiergarens en weefsels daarvan, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
5306 t/m 5308	Garens van andere plantaardige textielvezels; papiergaren	Het spinnen van natuurlijke vezels of de extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met het spinnen ( 36 )
5309 t/m 5311	Weefsels van andere plantaardige textielvezels; weefsels van papiergarens:	Het spinnen van natuurlijke en/of synthetische of kunstmatige stapelvezels of de extrusie van synthetisch of kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met het weven hetzij Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag hetzij Het verven van garen samen met weven hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 37 )
5401 t/m 5406	Monofilamenten en garens, van synthetische of kunstmatige filamenten	Extrusie van kunstmatige vezels samen met het spinnen OF het spinnen van natuurlijke vezels ( 38 )
5407 t/m 5408	Weefsels van synthetische of kunstmatige filamentgarens:	Het spinnen van natuurlijke en/of kunstmatige stapelvezels of de extrusie van kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met het weven hetzij Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag hetzij Twijnen of texturiseren, samen met weven, mits de waarde van de gebruikte niet-getwijnde, niet-getexturiseerde garens niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 39 )
5501 t/m 5507	Synthetische of kunstmatige stapelvezels	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels.
5508 t/m 5511	Garens van synthetische of kunstmatige stapelvezels	Het spinnen van natuurlijke vezels of de extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met het spinnen ( 40 )
5512 t/m 5516	Weefsels van synthetische of kunstmatige stapelvezels:	Het spinnen van natuurlijke en/of kunstmatige stapelvezels of de extrusie van kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met het weven hetzij Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag hetzij Het verven van garen samen met weven hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 41 )
ex hoofdstuk 56	Watten, vilt en gebonden textielvlies; speciale garens; bindgaren, touw en kabel, alsmede werken daarvan, met uitzondering van:	extrusie van kunstmatige vezels samen met spinnen of het spinnen van natuurlijke vezels; hetzij Aanbrengen van een flockprint samen met verven of bedrukken ( 42 )
5602	Vilt, ook indien geïmpregneerd, bekleed, bedekt of met inlagen:
	- naaldgetouwvilt	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met weefselvorming Hierbij geldt echter dat: –filamentgarens van polypropyleen bedoeld bij post 5402, –stapelvezels van polypropyleen, bedoeld bij post 5503 of 5506, of –kabel van filamenten van polypropyleen, bedoeld bij post 5501, waarvan de titer van elk filament of elke vezel minder dan 9 decitex bedraagt, mogen worden gebruikt tot een totale waarde van 40 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Alleen weefselvorming in geval van vilt dat uit natuurlijke vezels is vervaardigd ( 43 )
	- Andere	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met weefselvorming hetzij Het maken van het weefsel alleen in geval van vilt dat van natuurlijke vezels is gemaakt ( 44 )
5603	Gebonden textielvlies, ook indien geïmpregneerd, bekleed, bedekt of met inlagen	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels, of gebruik van natuurlijke vezels, samen met niet-weeftechnieken, met inbegrip van naaldponsen
5604	Draad en koord van rubber, bekleed met textiel; textielgarens, alsmede strippen en artikelen van dergelijke vorm bedoeld bij post 5404 of 5405, geïmpregneerd, bekleed, bedekt of ommanteld met rubber of met kunststof:
	- Draad en koord, van rubber, omwoeld of omvlochten met textiel	Vervaardiging uit niet-omwoelde of -omvlochten draad en koord, van rubber
	- Andere	De extrusie van kunstmatige vezels samen met het spinnen of het spinnen van natuurlijke vezels ( 45 )
5605	Metaalgarens, ook indien omwoeld, bestaande uit textielgarens of uit strippen en artikelen van dergelijke vorm bedoeld bij post 5404 of 5405, verbonden met metaaldraad, -strippen of -poeder, dan wel bedekt met metaal	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met het spinnen of het spinnen van natuurlijke en/of synthetische of kunstmatige stapelvezels ( 46 )
5606	Omwoeld garen, alsmede strippen en artikelen van dergelijke vorm bedoeld bij post 5404 of 5405, omwoeld, andere dan die bedoeld bij post 5605 en andere dan omwoeld paardenhaar (crin); chenillegaren; kettingsteekgaren (zogenoemd chainettegaren)	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met spinnen, of spinnen van natuurlijke vezels hetzij Spinnen samen met het aanbrengen van flockprints hetzij Het aanbrengen van flockprints samen met verven ( 47 )
Hoofdstuk 57	Tapijten	Het spinnen van natuurlijke en/of kunstmatige stapelvezels of de extrusie van kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met het weven hetzij Vervaardiging van kokos-, sisal- of jutegaren hetzij Aanbrengen van een flockprint samen met verven of bedrukken Of Tuften samen met verven of bedrukken Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met niet-weeftechnieken, met inbegrip van naaldponsen 48 Hierbij geldt echter dat: –filamentgarens van polypropyleen bedoeld bij post 5402, –stapelvezels van polypropyleen, bedoeld bij post 5503 of 5506, of –kabel van filamenten van polypropyleen, bedoeld bij post 5501, waarvan de titer in alle gevallen van één enkel filament of elke vezel minder dan 9 decitex bedraagt, mogen worden gebruikt tot een totale waarde van 40 % van de prijs af fabriek van het product Juteweefsel mag als rug worden gebruikt
ex hoofdstuk 58	Speciale weefsels; getufte textielstoffen; kant; tapisserieën; passementwerk; borduurwerk, met uitzondering van:	Het spinnen van natuurlijke en/of kunstmatige stapelvezels of de extrusie van kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met het weven hetzij Weven samen met verven of het aanbrengen van een flockprint of een deklaag hetzij Aanbrengen van een flockprint samen met verven of bedrukken hetzij Het verven van garen samen met weven hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 49 )
5805	Tapisserieën, met de hand geweven (zoals gobelins, Vlaamse tapisserieën, aubussons, beauvais en dergelijke) of met de naald vervaardigd (bijvoorbeeld halve kruissteek, kruissteek), ook indien geconfectioneerd	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
5810	Borduurwerk, aan het stuk, in banden of in de vorm van motieven	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
5901	Weefsels bedekt met lijm of met zetmeelachtige stoffen, van de soort gebruikt voor het boekbinden, voor het kartonneren, voor foedraalwerk of voor dergelijk gebruik; calqueerlinnen en tekenlinnen; calqueerlinnen en tekenlinnen; schilderdoek; stijflinnen (buckram) en dergelijke weefsels voor steunvormen van hoeden	Weven samen met verven of het aanbrengen van een flockprint of een deklaag hetzij Het aanbrengen van flockprints samen met verven of bedrukken
5902	Bandenkoordweefsel ("tyre cord fabric") van garens met een hoge sterktegraad, van nylon of van andere polyamiden, van polyesters of van viscoserayon
	- Bevattende niet meer dan 90 gewichtspercenten textielmaterialen	Weven
	- Andere	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met weven
5903	Weefsels, geïmpregneerd, bekleed of bedekt met, dan wel met inlagen van kunststof, andere dan die bedoeld bij post 5902:	Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product
5904	Linoleum, ook indien in bepaalde vorm gesneden; vloerbedekking, bestaande uit een deklaag of een bekleding op een drager van textiel, ook indien in bepaalde vorm gesneden	Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag ( 50 )
5905	Wandbekleding van textielstof:
	- Geïmpregneerd, bekleed of bedekt met, dan wel met inlagen van rubber, kunststoffen of andere materialen	Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag
	- Andere	Het spinnen van natuurlijke en/of kunstmatige stapelvezels of de extrusie van kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met het weven hetzij Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 51 )
5906	Gegummeerde weefsels, andere dan die bedoeld bij post 5902:
	- Brei- en haakwerk aan het stuk	Spinnen van natuurlijke en/of synthetische of kunstmatige stapelvezels of extrusie van synthetisch of kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met breien hetzij Breien samen met verven of het aanbrengen van een deklaag hetzij Het verven van garen van natuurlijke vezels samen met breien ( 52 )
	- Andere weefsels, vervaardigd uit synthetische filamentgarens, bevattende meer dan 90 gewichtspercenten textielstoffen	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels samen met weven
	- Andere	Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag hetzij Het verven van garen van natuurlijke vezels samen met weven
5907	Weefsels, anderszins geïmpregneerd, bekleed of bedekt; beschilderd doek voor theatercoulissen, voor achtergronden van studio’s of voor dergelijk gebruik	Weven samen met verven of het aanbrengen van een flockprint of een deklaag hetzij Aanbrengen van een flockprint samen met verven of bedrukken hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product
5908	Kousen, pitten en wieken, voor lampen, voor komforen, voor aanstekers, voor kaarsen en dergelijke, geweven, gevlochten of gebreid; gloeikousjes en rond gebreide buisjes voor het vervaardigen van gloeikousjes, ook indien geïmpregneerd:
	- Gloeikousjes, geïmpregneerd	Vervaardiging uit rond gebreide buisjes
	- Andere	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
5909 t/m 5911	Technische artikelen van textielstoffen:
	- Polijstschijven, andere dan die van vilt bedoeld bij post 5911	Weven
	- Al dan niet vervilte weefsels, van de soort gewoonlijk gebruikt voor papiermachines of voor ander technisch gebruik, ook indien geïmpregneerd of bekleed, rondgeweven of eindloos met enkelvoudige of meervoudige ketting en/of inslag, dan wel plat geweven met meervoudige ketting en/of inslag bedoeld bij post 5911	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels of spinnen van natuurlijke en/of synthetische of kunstmatige stapelvezels, in beide gevallen samen met weven hetzij Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag Slechts de volgende vezels mogen worden gebruikt: – – kokosgaren – – garen van polytetrafluorethyleen 53 – – getwijnd polyamidegaren, geïmpregneerd, bekleed of bedekt met fenolhars – – aromatisch polyamidegaren verkregen door polycondensatie van metafenyleendiamine en isoftaalzuur – – monofilament van polytetrafluorethyleen 54 – – garen van synthetische textielvezels in poly(p-fenyleentereftalamide) – – garens vanglasvezel, met fenoplasthars bedekt en met acrylvezels omwoeld – – garen 55 – – monofilament van copolyester van een polyester, een tereftaalzuurhars, van 1,4-cyclohexaandiëthanol en isoftaalzuur
	- Andere	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels of spinnen van natuurlijke of synthetische of kunstmatige stapelvezels, samen met weven ( 56 ) hetzij Weven samen met verven of het aanbrengen van een deklaag
Hoofdstuk 60	Brei- en haakwerk aan het stuk	Spinnen van natuurlijke en/of synthetische of kunstmatige stapelvezels of extrusie van synthetisch of kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met breien hetzij Breien samen met verven of het aanbrengen van een flockprint of een deklaag hetzij Aanbrengen van een flockprint samen met verven of bedrukken hetzij Het verven van garen van natuurlijke vezels samen met breien hetzij Twijnen of texturiseren, samen met breien, mits de waarde van de gebruikte niet-getwijnde, niet-getexturiseerde garens niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 61	Kleding en kledingtoebehoren, van brei- of haakwerk:
	- Verkregen door aaneennaaien of anderszins aaneenzetten van twee of meer stukken brei- of haakwerk die hetzij in vorm zijn gesneden hetzij direct in vorm zijn verkregen	Breien en confectioneren (met inbegrip van snijden) ( 57 ) ( 58 )
	- Andere	Spinnen van natuurlijke en/of synthetische of kunstmatige stapelvezels of extrusie van synthetisch of kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met breien (direct in vorm gebreide producten) hetzij Het verven van garen van natuurlijke vezels samen met breien (direct in vorm gebreide producten) ( 59 )
ex hoofdstuk 62	Kleding en kledingtoebehoren, andere dan van brei- of haakwerk, met uitzondering van:	Weven samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) hetzij Confectioneren voorafgegaan door bedrukken gepaard gaand met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 60 ) ( 61 )
ex 6202, ex 6204, ex 6206, ex 6209 en ex 6211	Kleding voor dames, voor meisjes en voor baby’s en kledingtoebehoren voor baby’s, geborduurd	Weven samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) hetzij Vervaardiging uit niet-geborduurd weefsel, mits de waarde van het gebruikte niet-geborduurde weefsel niet hoger is dan 40 % van de prijs af fabriek van het product ( 62 )
ex 6210 en ex 6216	Vuurbestendige uitrustingen van weefsel bedekt met een folie van met aluminium verbonden polyester	Weven samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) hetzij Voorzien van een deklaag, mits de waarde van het gebruikte weefsel zonder deklaag niet hoger is dan 40 % van de prijs af fabriek van het product, samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) ( 63 )
ex 6212	Bustehouders, gaines (step-ins), korsetten, bretels, jarretelles, kousenbanden en dergelijke artikelen, alsmede delen daarvan, van brei- of haakwerk
	- Verkregen door aaneennaaien of anderszins aaneenzetten van twee of meer stukken brei- of haakwerk die hetzij in vorm zijn gesneden hetzij direct in vorm zijn verkregen	Breien en confectioneren (met inbegrip van snijden) ( 64 ) ( 65 )
	- Andere	Spinnen van natuurlijke en/of synthetische of kunstmatige stapelvezels of extrusie van synthetisch of kunstmatig filamentgaren, in beide gevallen samen met breien (direct in vorm gebreide producten) hetzij Het verven van garen van natuurlijke vezels samen met breien (direct in vorm gebreide producten) ( 66 )
6213 en 6214	Zakdoeken, sjaals, sjerpen, hoofddoeken en halsdoeken, mantilles, sluiers, voiles en dergelijke artikelen:
	- Geborduurd	Weven samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) hetzij Vervaardiging uit niet-geborduurd weefsel, mits de waarde van het gebruikte niet-geborduurde weefsel niet hoger is dan 40 % van de prijs af fabriek van het product ( 67 ) hetzij Confectioneren voorafgegaan door bedrukken gepaard gaand met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet hoger is dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 68 ) ( 69 )
	- Andere	Weven samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) hetzij Bedrukken samen met ten minste twee bewerkingen van voorbereiding of afwerking (zoals wassen, bleken, merceriseren, thermofixeren, ruwen, kalanderen, krimpvrij maken, permanente finish, decatiseren, impregneren, herstellen en noppen), mits de waarde van de gebruikte niet-bedrukte weefsels niet meer bedraagt dan 47,5 % van de prijs af fabriek van het product ( 70 ) ( 71 )
6217	Ander geconfectioneerd kledingtoebehoren; delen (andere dan die bedoeld bij post 6212) van kleding of van kledingtoebehoren:
	- Geborduurd	Weven samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) hetzij Vervaardiging uit niet-geborduurd weefsel, mits de waarde van het gebruikte niet-geborduurde weefsel niet hoger is dan 40 % van de prijs af fabriek van het product ( 72 )
	- Vuurbestendige uitrustingen van weefsel bedekt met een folie van met aluminium verbonden polyester	Weven samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) hetzij Voorzien van een deklaag, mits de waarde van het gebruikte weefsel zonder deklaag niet hoger is dan 40 % van de prijs af fabriek van het product, samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) ( 73 )
	- Tussenvoeringen voor kragen en omslagen, uitgesneden	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met uitzondering van die van het product, waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is 40 % van de prijs af fabriek van het product
	- Andere	Weven samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) ( 74 )
ex hoofdstuk 63	Andere geconfectioneerde artikelen van textiel; stellen; stellen of assortimenten; oude kleren en dergelijke; lompen en vodden, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
6301 t/m 6304	Dekens, bedlinnen en dergelijke; gordijnen en dergelijke; andere artikelen voor stoffering:
	- Van vilt of van gebonden textielvlies	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels of gebruik van natuurlijke vezels, in beide gevallen samen met een ander proces dan weven, met inbegrip van naaldponsen en confectioneren (met inbegrip van snijden) ( 75 )
	- Andere:
	-- Geborduurd	Weven of breien samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) (verwijzing naar tolerantie toe te voegen) ( 76 ) hetzij Vervaardiging uit niet-geborduurd weefsel, mits de waarde van het gebruikte niet-geborduurde weefsel niet hoger is dan 40 % van de prijs af fabriek van het product ( 77 )
	-- Andere	Weven of breien samen met confectioneren (met inbegrip van snijden)
6305	Zakken voor verpakkingsdoeleinden	Extrusie van synthetische of kunstmatige vezels of het spinnen van natuurlijke en/of synthetische of kunstmatige stapelvezels samen met weven of breien en confectioneren (met inbegrip van snijden) ( 78 )
6306	Dekkleden en zonneschermen voor winkelpuien en dergelijke; tenten; zeilen voor schepen, zeilplanken, zeilwagens en zeilsleden; kampeerartikelen:
	- Van gebonden textielvlies	Extrusie van synthetische, kunstmatige vezels of natuurlijke vezels, in elk geval samen met andere technieken dan weven, met inbegrip van naaldponsen
	- Andere	Weven samen met confectioneren (met inbegrip van snijden) ( 79 ) ( 80 ) hetzij Voorzien van een deklaag, mits de waarde van het gebruikte weefsel zonder deklaag niet hoger is dan 40 % van de prijs af fabriek van het product, samen met confectioneren (met inbegrip van snijden)
6307	Andere geconfectioneerde artikelen, patronen voor kleding daaronder begrepen	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 40 % van de prijs af fabriek van het product
6308	Stellen of assortimenten, bestaande uit weefsel en garen, ook indien met toebehoren, voor de vervaardiging van tapijten, van tapisserieën, van geborduurde tafelkleden en servetten of van dergelijke artikelen van textiel, opgemaakt voor de verkoop in het klein	Elk artikel in het assortiment moet voldoen aan de regel die van toepassing zou zijn indien het geen deel uitmaakte van het assortiment. Niet-oorsprongsartikelen mogen evenwel in het stel of assortiment worden opgenomen tot een totale waarde van 15 % van de prijs af fabriek van het stel of assortiment
ex hoofdstuk 64	Schoeisel, beenkappen en dergelijke artikelen; delen daarvan, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met uitzondering van de samenvoegingen van bovendelen met een binnenzool of met andere binnendelen van post 6406
6406	Delen van schoeisel (daaronder begrepen bovendelen, al dan niet voorzien van zolen, andere dan buitenzolen); inlegzolen, hielkussens en dergelijke artikelen; slobkousen, beenkappen en dergelijke artikelen, alsmede delen daarvan	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
Hoofdstuk 65	Hoofddeksels en delen daarvan	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
Hoofdstuk 66	Paraplu's, parasols, wandelstokken, zitstokken, zwepen, rijzwepen, alsmede delen daarvan	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 67	Geprepareerde veren en geprepareerd dons en artikelen van veren of van dons; kunstbloemen; werken van mensenhaar	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
Ex hoofdstuk 68	Werken van steen, van gips, van cement, van asbest, van mica en van dergelijke stoffen, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex 6803	Werken van leisteen of van samengekit leigruis	Vervaardiging uit bewerkte leisteen.
ex 6812	Werken van asbest; werken van mengsels samengesteld met asbest of met asbest en magnesiumcarbonaat	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
ex 6814	Werken van mica, geagglomereerd of gereconstitueerd mica daaronder begrepen, op een drager van papier, van karton of van andere stoffen	Vervaardiging uit bewerkt mica (geagglomereerd of gereconstitueerd mica daaronder begrepen)
Hoofdstuk 69	Keramische producten	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
Ex hoofdstuk 70	Glas en glaswerk, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
7006	Optisch glas van 7003, 7004 of 7005, schuin geslepen randen, gegraveerd, geboord
	– Platen van glas (substraten), bekleed met een diëlektrische metaallaag, halfgeleidend volgens de normen van SEMII 81	Vervaardiging uit niet-beklede platen van glas (substraten) bedoeld bij post 7006
	– Andere	Vervaardiging uit materialen van post 7001
7010	Flessen, flacons, bokalen, potten, buisjes, ampullen en andere bergingsmiddelen, van glas, voor vervoer of voor verpakking; weckglazen; stoppen, deksels en andere sluitingen, van glas	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Slijpen van glaswerk, mits de totale waarde van het gebruikte niet-geslepen glaswerk niet hoger is dan 50 % van de prijs af fabriek van het product
7013	Glaswerk voor tafel-, keuken-, toilet- of kantoorgebruik, voor binnenhuisversiering of voor dergelijk gebruik, ander dan bedoeld bij post 7010 of 7018	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Slijpen van glaswerk, mits de totale waarde van het gebruikte niet-geslepen glaswerk niet hoger is dan 50 % van de prijs af fabriek van het product hetzij Versieren met de hand (met uitzondering van zijdezeefdruk) van met de hand geblazen glaswerk, mits de totale waarde van het met de hand geblazen glaswerk niet hoger is dan 50 % van de prijs af fabriek van het product
Ex hoofdstuk 71	Echte en gekweekte parels, edelstenen en halfedelstenen, edele metalen en metalen geplateerd met edele metalen, alsmede werken daarvan; fancybijouterieën; munten, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
7106, 7108 en 7110	Edele metalen:
	- Onbewerkt	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met uitzondering van materialen van de posten 7106, 7108 en 7110 hetzij Elektrolytische, thermische of chemische scheiding van edele metalen van post 7106, 7108 of 7110 hetzij Fusie en/of legering van edele metalen van post 7106, 7108 of 7110, onderling of met onedele metalen
	- Halfbewerkt of in poedervorm	Vervaardiging uit onbewerkte edele metalen
ex 7107, ex 7109 en ex 7111	Metalen geplateerd met edele metalen, halfbewerkt	Vervaardiging uit metalen geplateerd met edele metalen, onbewerkt
7115	Andere werken van edele metalen of van metalen geplateerd met edele metalen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
7117	Fancybijouterieën	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging uit delen van onedel metaal, niet geplateerd of bedekt met edele metalen, waarvan de totale waarde niet hoger is dan 50 % van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 72	Gietijzer, ijzer en staal, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
7207	Halffabricaten van ijzer of van niet-gelegeerd staal	Vervaardiging uit materialen van post 7201, 7202, 7203, 7204, 7205 of 7206
7208 t/m 7216	Gewalste platte producten, walsdraad, staven en profielen, van ijzer of van niet-gelegeerd staal	Vervaardiging uit ingots of andere primaire vormen of halffabricaten, bedoeld bij de posten 7206 of 7207
7217	Draad van ijzer of van niet-gelegeerd staal	Vervaardiging uit halffabrikaten van ander gelegeerd staal van post 7207
721891 en 721899	Halffabricaten	Vervaardiging uit materialen van post 7201, 7202, 7203, 7204, 7205 of van postonderverdeling 7218 10
7219 t/m 7222	Gewalste platte producten, walsdraad, staven en profielen, van roestvrij staal	Vervaardiging uit ingots of andere primaire vormen of uit halffabricaten, bedoeld bij post 7218
7223	Draad van roestvrij staal	Vervaardiging uit halffabricaten bedoeld bij post 7218
7224 90	Halffabricaten	Vervaardiging uit materialen van post 7201, 7202, 7203, 7204, 7205 of van postonderverdeling 7224 10
7225 t/m 7228	Gewalste platte producten, warmgewalste massieve producten, onregelmatig opgerold; profielen van ander gelegeerd staal; holle staven voor boringen, van gelegeerd of niet-gelegeerd staal	Vervaardiging uit ingots of andere primaire vormen of halffabricaten, bedoeld bij post 7206, 7207, 7218 of 7224
7229	Draad van ander gelegeerd staal	Vervaardiging uit halffabrikaten van ander gelegeerd staal van post 7224
ex hoofdstuk 73	Werken van gietijzer, van ijzer en van staal, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
ex 7301	Damwandprofielen	Vervaardiging uit materialen bedoeld bij post 7207
7302	Bestanddelen van spoorbanen, van gietijzer, van ijzer of van staal: spoorstaven (rails), contrarails en heugels voor tandradbanen, wisseltongen, puntstukken, wisselstangen en andere bestanddelen van kruisingen en wissels, dwarsliggers, lasplaten, spoorstoelen, wiggen, onderlegplaten, klemplaten, dwarsplaten en dwarsstangen en andere bestanddelen, voor het leggen, het verbinden of het bevestigen van rails	Vervaardiging uit materialen van post 7206
7304, 7305 en 7306	Buizen, pijpen en holle profielen, van ijzer (anders dan gietijzer) of van staal	Vervaardiging uit materialen van post 7206, 7207, 7208, 7209, 7210, 7211, 7212, 7218, 7219, 7220 of 7224
ex 7307	Hulpstukken voor buizen van roestvrij staal	Draaien, boren, ruimen, draadsnijden, afbramen en zandstralen van gesmede onbewerkte stukken met een totale waarde van niet meer dan 35% van de prijs af fabriek van het product
7308	Constructiewerken en delen van constructiewerken (bijvoorbeeld bruggen, brugdelen, sluisdeuren, vakwerkmasten en andere masten, pijlers, kolommen, kapconstructies, deuren en ramen, alsmede kozijnen daarvoor, drempels, luiken, balustrades), van gietijzer, van ijzer of van staal, andere dan de geprefabriceerde bouwwerken bedoeld bij post 9406; platen, staven, profielen, buizen en dergelijke, van gietijzer, van ijzer of van staal, gereedgemaakt voor gebruik in constructiewerken	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Gelaste profielen bedoeld bij post 7301 mogen evenwel niet worden gebruikt
ex 7315	Sneeuwkettingen	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen van post 7315 niet hoger is dan 50 % van de prijs af fabriek van het product
Ex hoofdstuk 74	Koper en werken van koper, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
7403	Geraffineerd koper en koperlegeringen, ruw	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
Hoofdstuk 75	Nikkel en werken van nikkel	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
Ex hoofdstuk 76	Aluminium en werken van aluminium, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
7601	Ruw aluminium	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
7607	Bladaluminium (ook indien bedrukt of op een drager van papier, van karton, van kunststof of op dergelijke dragers) met een dikte van niet meer dan 0,2 mm (de dikte van de drager niet meegerekend)	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met uitzondering van die van het product en post 7606
Hoofdstuk 77	Gereserveerd voor eventueel toekomstig gebruik in het geharmoniseerde systeem
Ex hoofdstuk 78	Lood en werken van lood, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
7801	Ruw lood:
	- Geraffineerd lood	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
	- Andere	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Resten en afval bedoeld bij post 7802 mogen evenwel niet worden gebruikt
Hoofdstuk 79	Zink en werken van zink	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
Hoofdstuk 80	Tin en werken van tin	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product
Hoofdstuk 81	Andere onedele metalen; cermets; werken van deze stoffen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
ex hoofdstuk 82	Gereedschap; messenmakerswerk, lepels en vorken, van onedel metaal; delen van deze artikelen van onedel metaal, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
8206	Stellen, bestaande uit gereedschap van twee of meer van de posten 8202 tot en met 8205, opgemaakt voor de verkoop in het klein	Vervaardiging uit materialen van om het even welke post, met uitzondering van materialen van de posten 8202 tot en met 8205 Gereedschap van de posten 8202 tot en met 8205 mag evenwel in het stel worden opgenomen tot een totale waarde van 15 % van de prijs af fabriek van het stel
8211	Messen (andere dan die bedoeld bij post 8208), ook indien getand, zaksnoeimessen daaronder begrepen, alsmede lemmeten daarvan	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Lemmeten en handvatten van onedel metaal mogen evenwel worden gebruikt
8214	Ander messenmakerswerk (bijvoorbeeld tondeuses, hakmessen en dergelijke slagers- en keukenmessen, briefopeners); gereedschap (nagelvijltjes daaronder begrepen) voor manicure of voor pedicure, ook indien in stellen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Handvatten van onedel metaal mogen evenwel worden gebruikt
8215	Lepels, vorken, pollepels, schuimspanen, taartscheppen, vismessen en botermesjes, suikertangen en dergelijke artikelen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Handvatten van onedel metaal mogen evenwel worden gebruikt
Ex hoofdstuk 83	Allerlei werken van onedele metalen, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex 8302	Andere garnituren, beslag en dergelijke artikelen, voor gebouwen; automatische deursluiters en deurdrangers	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Andere materialen van post 8302 mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 20 % van de prijs af fabriek van het product
ex 8306	Beeldjes en andere versieringsvoorwerpen, van onedel metaal	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Andere materialen bedoeld bij post 8306 mogen evenwel worden gebruikt tot een totale waarde van 30 % van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 84	Kernreactoren, stoomketels, machines, toestellen en mechanische werktuigen, alsmede delen daarvan, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
8401	Kernreactoren; niet-bestraalde splijtstofelementen (patronen) voor kernreactoren; machines en apparaten voor isotopenscheiding	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
8407	Zuigermotoren met vonkontsteking, wankelmotoren daaronder begrepen	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8408	Zuigermotoren met zelfontsteking (diesel- en semi-dieselmotoren)	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8427	Vorkheftrucks; andere transportwagentjes met hef- of hanteerinrichting	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
8482	Kogellagers, rollagers, naaldlagers en dergelijke lagers	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 85	Elektrische machines, apparaten, uitrustingsstukken, alsmede delen daarvan; toestellen voor het opnemen of het weergeven van geluid, toestellen voor het opnemen of het weergeven van beelden en geluid voor televisie, alsmede delen en toebehoren van deze toestellen, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
8501, 8502	Elektrische motoren en generatoren; elektrische generatoraggregaten en roterende omvormers	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van post 8503 hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8513	Draagbare elektrische lampen, bestemd om met eigen energiebron te werken (bijvoorbeeld met elementen of batterijen, met accumulatoren of met ingebouwde dynamo), andere dan die bedoeld bij post 8512	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8519	Toestellen voor het opnemen en het weergeven van geluid	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van post 8522 hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8521	Video-opname- en videoweergaveapparaten, ook indien met ingebouwde videotuner	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van post 8522 hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8523	Dragers, geprepareerd voor het opnemen van geluid of voor dergelijke doeleinden, doch waarop niet is opgenomen, andere dan de goederen bedoeld bij hoofdstuk 37	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8525	Zendtoestellen voor radio-omroep of televisie, ook indien met ingebouwd ontvangtoestel of toestel voor het opnemen of het weergeven van geluid; televisiecamera’s; digitale fototoestellen en videocamera-opnametoestellen	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van post 8529 hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8526	Radartoestellen, toestellen voor radionavigatie en toestellen voor radioafstandsbediening	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van post 8529 hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8527	Ontvangtoestellen voor radio-omroep, ook indien in dezelfde kast gecombineerd met een toestel voor het opnemen of het weergeven van geluid of met een uurwerk	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van post 8529 hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8528	Monitors en projectietoestellen, niet voorzien van ontvangtoestel voor televisie; ontvangtoestellen voor televisie, ook indien met ingebouwd ontvangtoestel voor radio-omroep of toestel voor het opnemen of weergeven van geluid of van beelden	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van post 8529 hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8535 t/m 8537	Toestellen voor het inschakelen, uitschakelen, omschakelen, aansluiten of verdelen van of voor het beveiligen tegen elektrische stroom; verbindingsstukken voor optische vezels, optischevezelbundels of optischevezelkabels; borden, panelen, kasten en dergelijke, voor elektrische bediening of voor het verdelen van elektrische stroom	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product en van post 8538 hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
854011 en 854012	Kathodestraalbuizen voor ontvangtoestellen voor televisie, buizen voor videomonitors daaronder begrepen	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8542 31 t/m 8542 33 en 8542 39	– Monolithische geïntegreerde schakelingen	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product hetzij De diffusie (waar geïntegreerde schakelingen worden gevormd op een halfgeleidersubstraat door de selectieve inbrenging van een geschikt doteringsmateriaal), al of niet geassembleerd en/of getest in een ander land dan de partijen
8544	Draad, kabels (coaxiale kabels daaronder begrepen) en andere geleiders van elektriciteit, geïsoleerd (ook indien gevernist of gelakt — zogenaamd emaildraad — of anodisch geoxideerd), ook indien voorzien van verbindingsstukken; optischevezelkabel bestaande uit individueel omhulde vezels, ook indien elektrische geleiders bevattend of voorzien van verbindingsstukken	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8545	Koolelektroden, koolborstels, koolspitsen voor lampen, koolstaven voor elementen of batterijen en andere artikelen van grafiet of andere koolstof, ook indien verbonden met metaal, voor elektrisch gebruik	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
8546	Isolatoren voor elektriciteit, ongeacht de stof waarvan zij zijn vervaardigd	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8547	Isolerende werkstukken, geheel van isolerend materiaal dan wel voorzien van daarin bij het gieten, persen enz. aangebrachte eenvoudige metalen verbindingsstukken (bijvoorbeeld nippels met schroefdraad), voor elektrische machines, toestellen of installaties, andere dan de isolatoren bedoeld bij post 8546; isolatiebuizen en verbindingsstukken daarvoor, van onedel metaal, inwendig geïsoleerd	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8548	Resten en afval, van elektrische elementen, van elektrische batterijen en van elektrische accumulatoren; gebruikte elektrische elementen, gebruikte elektrische batterijen en gebruikte elektrische accumulatoren; elektrische delen van machines, van apparaten of van toestellen, niet genoemd of niet begrepen onder andere posten van dit hoofdstuk	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 86	Rollend en ander materieel voor spoor- en tramwegen, alsmede delen daarvan; vast materieel voor spoor- en tramwegen alsmede delen daarvan; mechanische signaal- en waarschuwingstoestellen voor het verkeer	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 87	Automobielen, tractors, rijwielen, motorrijwielen en andere voertuigen voor vervoer over land, alsmede delen en toebehoren daarvan, met uitzondering van:	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
8711	Motorrijwielen en rijwielen met hulpmotor, ook indien met zijspan; zijspanwagens	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
Ex hoofdstuk 88	Luchtvaart en ruimtevaart, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex 8804	Rotochutes	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met inbegrip van andere materialen van post 8804 hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 89	Scheepvaart	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex hoofdstuk 90	Optische instrumenten, apparaten en toestellen; instrumenten, apparaten en toestellen, voor de fotografie en de cinematografie; meet-, verificatie-, controle- en precisie-instrumenten, -apparaten en -toestellen; medische en chirurgische instrumenten, apparaten en toestellen; delen en toebehoren daarvan, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
9002	Lenzen, prisma's, spiegels en andere optische elementen, ongeacht de stof waarvan zij zijn vervaardigd, gemonteerd, voor instrumenten, apparaten en toestellen, andere dan die van niet-optisch bewerkt glas	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
9033	Delen en toebehoren (niet genoemd of niet begrepen onder andere posten van dit hoofdstuk) van machines, apparaten, toestellen, instrumenten of artikelen bedoeld bij hoofdstuk 90	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 91	Uurwerken	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 92	Muziekinstrumenten; delen en toebehoren van muziekinstrumenten	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 93	Wapens en munitie; delen en toebehoren daarvan	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 50% van de prijs af fabriek van het product
Hoofdstuk 94	Meubelen; artikelen voor bedden en dergelijke artikelen, verlichtingstoestellen; verlichtingstoestellen, elders genoemd noch elders onder begrepen; lichtreclames, verlichte aanwijzingsborden en dergelijke artikelen; geprefabriceerde bouwwerken	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
Ex hoofdstuk 95	Speelgoed, spellen, artikelen voor ontspanning en sportartikelen; delen en toebehoren daarvan, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
ex 9506	Golfstokken en delen daarvan	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Ruw gevormde blokken voor het maken van golfstokken mogen evenwel worden gebruikt
Ex hoofdstuk 96	Diverse werken, met uitzondering van:	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product hetzij Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
9601 en 9602	Ivoor, been, schildpad, hoorn, geweien, koraal, paarlemoer en andere stoffen van dierlijke herkomst geschikt om te worden gesneden, bewerkt; werken van deze stoffen (gevormde werken daaronder begrepen) Plantaardige of minerale stoffen geschikt om te worden gesneden, bewerkt, alsmede werken van deze stoffen; gevormde of gesneden werken van was, van paraffine, van stearine, van natuurlijke gommen of harsen, van modelleerpasta, alsmede gevormde of gesneden werken, elders genoemd noch elders onder begrepen; bewerkte, niet-geharde gelatine, andere dan die bedoeld bij post 3503, alsmede werken van niet-geharde gelatine	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
9603	Bezems en borstels, ook indien zij delen van machines, van toestellen of van voertuigen zijn, met de hand bediende mechanische vegers zonder motor, penselen, kwasten en plumeaus; gerede knotten voor borstelwerk; verfkussens en verfrollen, wissers van rubber of van andere soepele stoffen	Vervaardiging waarbij de waarde van alle gebruikte materialen niet hoger is dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
9605	Reisassortimenten voor de lichaamsverzorging van personen, voor het schoonmaken van schoeisel of van kleding en reisnaaigarnituren	Elk artikel in het assortiment moet voldoen aan de regel die van toepassing zou zijn indien het geen deel uitmaakte van het assortiment Niet-oorsprongsartikelen mogen evenwel in het stel of assortiment worden opgenomen tot een totale waarde van 15 % van de prijs af fabriek van het stel of assortiment
9606	Knopen en drukknopen; knoopvormen en andere delen van knopen of van drukknopen; knopen in voorwerpsvorm	Vervaardiging: - uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product; en - uit materialen met een totale waarde van niet meer dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
9608	Kogelpennen; vilt- en merkstiften, alsmede andere pennen met poreuze punt; vulpennen en andere pennen; doorschrijfpennen; vulpotloden; penhouders, potloodhouders en dergelijke artikelen; delen (puntbeschermers en klemmen daaronder begrepen) van deze artikelen, andere dan die bedoeld bij post 9609	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product Pennen en penpunten van dezelfde post als het product mogen evenwel worden gebruikt
9612	Inktlinten voor schrijfmachines en dergelijke inktlinten, geïnkt of op andere wijze geprepareerd voor het maken van afdrukken, ook indien op spoelen of in cassettes; stempelkussens, ook indien geïnkt, met of zonder doos	Vervaardiging: - uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product; en - uit materialen met een totale waarde van niet meer dan 70 % van de prijs af fabriek van het product
9613 20	Zakaanstekers werkend met gas, navulbaar	Vervaardiging waarbij de totale waarde van de gebruikte materialen van post 9613 niet hoger is dan 30 % van de prijs af fabriek van het product
9614	Pijpen (pijpenkoppen daaronder begrepen), sigaren- en sigarettenpijpjes, alsmede delen daarvan	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post
Hoofdstuk 97	Kunstvoorwerpen, voorwerpen voor verzamelingen en antiquiteiten	Vervaardiging uit materialen van een willekeurige post, met uitzondering van die van het product

BIJLAGE II

Verzoek om afwijking

1.Handelsbenaming van het eindproduct

1.1. Indeling douanetarief (GS-code)

2.Handelsbenaming van de niet van oorsprong zijnde materialen

2.1. Indeling douanetarief (GS-code)

3.Verwachte jaarlijkse omvang van de uitvoer naar de Unie (gewicht, aantal, meters of andere eenheid)

4.Waarde van het eindproduct

5.Waarde van de niet van oorsprong zijnde materialen

6.Oorsprong van de niet van oorsprong zijnde materialen

7.Redenen waarom het eindproduct niet aan de oorsprongsregels kan voldoen

8.Verlangde duur van de afwijking

Van dd/mm/jjjj tot en met dd/mm/jjjj

9.Mogelijke ontwikkelingen waardoor een afwijking niet langer nodig zou zijn

10.Gegevens van het bedrijf

Structuur van het maatschappelijk kapitaal van de betrokken onderneming/Waarde gerealiseerde of overwogen investeringen/Aantal of verwacht aantal werknemers

Aanhangsel III

AANVRAAG TOT REGISTRATIE ALS GEREGISTREERDE EXPORTEUR
in het kader van de registratie van exporteurs in de LGO in de context van de associatie van de LGO met de EU

1. Naam van de exporteur, volledig adres en land, contactgegevens, TIN

2. Aanvullende contactgegevens, zoals telefoon- en faxnummer, en e-mailadres voor zover beschikbaar (facultatief).

3. Vermeld of u in de eerste plaats producent of handelaar bent.

4. Indicatieve omschrijving van de goederen waarvoor de preferentiële behandeling wordt aangevraagd, onder opgave van een indicatieve lijst van posten van het geharmoniseerd systeem (of de hoofdstukken wanneer bedoelde goederen onder meer dan twintig posten van het geharmoniseerd systeem zijn ingedeeld).

5. Verbintenis van de exporteur

Ondergetekende verklaart:

–dat bovenstaande gegevens juist zijn;

–dat een eerdere registratie niet werd ingetrokken; of indien dit wel het geval is geweest, dat de omstandigheden die tot deze intrekking hebben geleid, zijn verholpen;

–zich ertoe te verbinden slechts attesten van oorsprong op te stellen voor goederen die voor de preferentiële behandeling in aanmerking komen en die aan de oorsprongsregels in deze bijlage voldoen;

–zich ertoe te verbinden een passende boekhouding te voeren over de productie / levering van goederen die voor de preferentiële behandeling in aanmerking komen en deze boekhouding ten minste drie jaar te bewaren vanaf het eind van het kalenderjaar waarin het attest van oorsprong is opgemaakt;

–zich ertoe te verbinden de bevoegde autoriteit na verkrijging van het nummer van geregistreerd exporteur onmiddellijk in kennis te stellen van eventuele wijzigingen in zijn registratiegegevens;

–zich ertoe te verbinden samen te werken met de bevoegde autoriteit;

–zich ertoe te verbinden te aanvaarden dat de door hem opgestelde attesten van oorsprong worden gecontroleerd, onder meer door administratieve controles in zijn bedrijf; toe te staan dat de Europese Commissie of de autoriteiten van de lidstaten controles ter plaatse in zijn bedrijf uitvoeren;

–zich ertoe te verbinden te verzoeken om intrekking van zijn registratie in het systeem zodra hij niet langer aan de voorwaarden voldoet om goederen in het kader van dit besluit uit te voeren;

– zich ertoe te verbinden te verzoeken om intrekking van zijn registratie in het systeem zodra hij niet langer voornemens is deze goederen in het kader van dit besluit uit te voeren.

____________________________________________________

Plaats en datum en handtekening, naam en functie van de gemachtigde ondertekenaar(1)

6. Toestemming van de exporteur voor de bekendmaking van de door hem verstrekte gegevens op de openbare website

De in de aanvraag verstrekte gegevens kunnen op de openbare website aan het publiek worden bekendgemaakt. Ondergetekende stemt ermee in dat deze gegevens op de openbare website worden bekendgemaakt. Ondergetekende kan zijn toestemming voor de bekendmaking van deze gegevens op de openbare website intrekken door een verzoek te sturen naar de voor de registratie verantwoordelijke bevoegde autoriteiten.

____________________________________________________

Plaats en datum en handtekening, naam en functie van de gemachtigde ondertekenaar(1)

7. Vak bestemd voor de bevoegde autoriteit

De aanvrager is geregistreerd onder het volgende nummer:

Registratienummer: ______________________________

Datum van registratie _______________________________

Datum vanaf wanneer de registratie geldig is _____________________________

Handtekening en stempel (1)_______________________________

Mededeling

over de bescherming en verwerking van persoonsgegevens in het systeem

1.Wanneer de Europese Commissie persoonsgegevens verwerkt die in deze aanvraag tot registratie als geregistreerde exporteur zijn vervat, is Verordening (EG) nr. 45/2001 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door de instellingen en organen van de Unie en betreffende het vrije verkeer van die gegevens van toepassing. Wanneer de bevoegde autoriteiten van een LGO die Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming) omzetten, persoonsgegevens verwerken die in deze aanvraag tot registratie als geregistreerde exporteur zijn vervat, zijn de bepalingen van de desbetreffende verordening van toepassing.

2.Persoonsgegevens in verband met de aanvraag tot registratie als geregistreerde exporteur worden verwerkt ten behoeve van het LGO-besluit. De genoemde handelingen vormen de rechtsgrondslag voor de verwerking van persoonsgegevens in verband met de aanvraag tot registratie als geregistreerde exporteur.

3.De bevoegde autoriteit in het LGO waar de aanvraag is ingediend, is verantwoordelijk voor de verwerking van de gegevens in het REX-systeem.

De lijst van bevoegde autoriteiten wordt gepubliceerd op de website van de Commissie.

4.Gebruikers in de Commissie, de bevoegde autoriteiten van de LGO en de douaneautoriteiten in de lidstaten hebben via een gebruikersnaam/wachtwoord toegang tot alle gegevens van deze aanvraag.

5.De bevoegde autoriteiten van het betrokken LGO bewaren de gegevens van een ingetrokken registratie gedurende tien kalenderjaren in het REX-systeem. Deze periode gaat in vanaf het eind van het jaar waarin de intrekking van een registratie heeft plaatsgevonden.

6.De betrokkene heeft het recht op toegang tot hem betreffende gegevens die door het REX-systeem worden verwerkt en, in voorkomend geval, het recht gegevens te rectificeren, te wissen of af te schermen overeenkomstig Verordening (EG) nr. 45/2001 of Verordening (EU) 2016/679. Verzoeken om het recht op toegang, rectificatie, wissing of afscherming worden ingediend bij en verwerkt door de voor de registratie verantwoordelijke bevoegde autoriteiten van de LGO. Wanneer de geregistreerde exporteur bij de Commissie een verzoek heeft ingediend om dit recht uit te oefenen, stuurt de Commissie deze verzoeken respectievelijk door naar de bevoegde autoriteiten van het betrokken LGO. Wanneer de geregistreerde exporteur er niet in slaagt zijn rechten te doen gelden bij de voor de gegevens verantwoordelijke, dient de geregistreerde exporteur een dergelijk verzoek in bij de Commissie, die dan als voor de gegevens verantwoordelijke optreedt. De Commissie mag de gegevens rectificeren, wissen of afschermen.

7.Klachten kunnen worden gericht tot de bevoegde nationale gegevensbeschermingsautoriteit.
Wanneer de klacht de verwerking van gegevens door de Europese Commissie betreft, moet deze worden gericht aan de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming (EDPS) ( http://www.edps.europa.eu/EDPSWEB/ ).

(1)Wanneer aanvragen tot registratie als geregistreerde exporteur of andere uitwisselingen van informatie tussen geregistreerde exporteurs en bevoegde autoriteiten in begunstigde landen of douaneautoriteiten in de lidstaten worden gedaan door elektronischegegevensverwerkingstechnieken te gebruiken, wordt de in de vakken 5, 6 en 7 genoemde handtekening en stempel vervangen door een elektronische authenticatie.

AANHANGSEL IV

ATTEST VAN OORSPRONG

Het attest moet worden gedateerd [1]

Franse versie

L'exportateur (Numéro d’exportateur enregistré – excepté lorsque la valeur des produits originaires contenus dans l’envoi est inférieure à EUR 10.000 (2)) des produits couverts par le présent document déclare que, sauf indication claire du contraire, ces produits ont l'origine préférentielle . . . (3) au sens des règles d'origine de la Décision d'association des pays et territoires d'outre-mer et que le critère d’origine satisfait est … … (4)

Engelse versie

The exporter (Number of Registered Exporter – unless the value of the consigned originating products does not exceed EUR 10,000 (2)) of the products covered by this document declares that, except where otherwise clearly indicated, these products are of . . . preferential origin (3) according to rules of origin of the Decision on the association of the overseas countries and territories and that the origin criterion met is … … (4)

__________________________________

(1)Wanneer het attest van oorsprong overeenkomstig artikel 51 een andere verklaring vervangt, wordt dit vermeld evenals de datum waarop de oorspronkelijke verklaring is opgesteld.

(2)Wanneer het attest van oorsprong een andere verklaring vervangt, vermeldt de daaropvolgende houder van de goederen die een dergelijke verklaring opstelt zijn naam en volledig adres gevolgd door de vermelding (Engelse versie) "acting on the basis of the statement on origin made out by [naam en volledig adres van de exporteur in het LGO], registered under the following number [registratienummer van de exporteur in het LGO]".

(3)Aanduiding van het land van oorsprong van de producten. Indien het attest van oorsprong geheel of gedeeltelijk betrekking heeft op producten van oorsprong uit Ceuta en Melilla in de zin van artikel 46, moet de exporteur dit door middel van de letters "CM" duidelijk aangeven op het document waarop de verklaring wordt opgesteld.

(4)Geheel en al verkregen producten: vermeld de letter "P"; producten die een voldoende be- of verwerking hebben ondergaan: vermeld de letter "W" gevolgd door de viercijfercode van het geharmoniseerd systeem waaronder het uitgevoerde product is ingedeeld (voorbeeld "W" 9618); indien van toepassing wordt bovengenoemde vermelding vervangen door een van de volgende vermeldingen:

a)bij cumulatie op grond van artikel 2, lid 2, of bilaterale cumulatie op grond van artikel 7: "EU cumulation" of "cumul UE"; "OCT cumulation" of "cumul PTOM";

b)bij cumulatie met een EPO-land op grond van artikel 8: "cumulation with EPA country [naam van het land]" of "cumul avec le pays APE [naam van het land]";

c)bij cumulatie met een SAP-land op grond van artikel 9: "cumulation with GSP country [naam van het land]" of "cumul avec le pays SPG [naam van het land]";

d)bij cumulatie met een land waarmee de Unie een vrijhandelsovereenkomst heeft op grond van artikel 10: "extended cumulation with country [naam van het land]" of "cumul étendu avec le pays [naam van het land]".

AANHANGSEL V

LEVERANCIERSVERKLARING VOOR PRODUCTEN DIE NIET VAN PREFERENTIËLE OORSPRONG ZIJN

Ondergetekende verklaart dat de op deze factuur vermelde goederen ……………………………….………… (1)

werden geproduceerd in …………………………………………………………………………………..……… (2)

en de volgende onderdelen of materialen bevatten die in het kader van het preferentiële handelsverkeer niet van oorsprong zijn uit een EPO-land, een LGO of de Europese Unie:

…………………………….. (3) ……………………..….….. (4) ……………………..……….. (5)

……………………………………….…… ……………………………………………

………………………………….………… ……………………………………………

………………………………………………..…………………………………………………… (6)

Hij verbindt zich ertoe de douaneautoriteiten desgewenst bewijsmateriaal ter staving van deze verklaring over te leggen verklaring.

……………………………………….… (7) …………………………………..……… (8)

…………………………………….……. (9)

Toelichting

Bovenstaande tekst, naar behoren ingevuld overeenkomstig onderstaande voetnoten, vormt een leveranciersverklaring. De tekst van de voetnoten behoeft niet te worden overgenomen.

(1) - Indien de verklaring slechts betrekking heeft op een gedeelte van de op de factuur voorkomende goederen, moeten deze duidelijk worden vermeld of gemerkt, hetgeen in de verklaring als volgt moet worden aangegeven: de op deze factuur vermelde en met een ….................... gemerkte ….................... werden geproduceerd in ….................... ".

- Indien een ander document dan een factuur of een bijlage bij de factuur wordt gebruikt (artikel 27, lid 1), moet in plaats van het woord "factuur" de benaming van dit document worden vermeld.

(2) De Europese Unie, de lidstaat, het EPO-land of het LGO.

(3) In alle gevallen een omschrijving geven. Deze moet nauwkeurig zijn en voldoende bijzonderheden bevatten om de tariefindeling van de betrokken goederen mogelijk te maken.

(4) De douanewaarde alleen opgeven indien deze gevraagd wordt.

(5) Het land van oorsprong alleen opgeven indien dit gevraagd wordt. De opgegeven oorsprong moet een preferentiële oorsprong zijn; in alle andere gevallen moet als oorsprong "derde land" worden ingevuld.

(6) De tekst "en hebben in [de Europese Unie] [de lidstaat] [het EPO-land] [het LGO] de volgende bewerkingen ondergaan ................................." dient op deze plaats te worden ingevoegd samen met een omschrijving van de uitgevoerde bewerkingen indien om deze informatie wordt verzocht.

(7) Plaats en datum. In geval het een leveranciersverklaring betreft als bedoeld in artikel 27, lid 2, moet de volgende zin hier worden toegevoegd: "Deze verklaring is van toepassing op alle leveringen van deze producten van … tot en met … ."

(8) Naam en functie in het bedrijf.

(9) Handtekening

AANHANGSEL VI

Inlichtingenblad

1. Er moet gebruik worden gemaakt van het formulier "Inlichtingenblad", waarvan het model in dit aanhangsel is opgenomen; dit formulier moet worden gedrukt in een of meer van de officiële talen waarin dit besluit is opgesteld en in overeenstemming zijn met het nationale recht van het land of gebied van uitvoer. De inlichtingenbladen moeten in een van die talen worden ingevuld; worden zij met de hand ingevuld, dan moet dit met inkt en in blokletters geschieden. Zij moeten van een al dan niet gedrukt volgnummer zijn voorzien aan de hand waarvan zij kunnen worden geïdentificeerd.

2. Het formaat van het inlichtingenblad is 210 × 297 mm, waarbij in de lengte een afwijking van 8 mm meer of 5 mm minder is toegestaan. Het te gebruiken papier is wit en houtvrij, zodanig gelijmd dat het goed te beschrijven is en weegt ten minste 25 g/m2.

3. De nationale administraties kunnen zich het recht voorbehouden de formulieren zelf te drukken of ze door daartoe gemachtigde drukkers laten drukken. In het laatste geval dient op ieder formulier naar deze vergunning te worden verwezen. De formulieren moeten zijn voorzien van de naam en het adres van de drukker of van een merkteken aan de hand waarvan deze kan worden geïdentificeerd.

1.	Expediteur (1)			INLICHTINGENBLAD voor het preferentiële handelsverkeer tussen de
2.	Geadresseerde (1)			EUROPESE UNIE en de LGO
3.	Be- of verwerker (1)			4. Staat waar de be- of verwerking heeft plaatsgevonden
6.	Douanekantoor van invoer (1)			5. Voor intern gebruik van de douane
7.	Invoerdocument (2)
	Formulier ...............................		Nr. ...............................
		Serie ...............................
	Datum
GOEDEREN
8.	Merken, nummers, hoeveelheid en soort der colli		9. Geharmoniseerd systeem inzake de omschrijving en de codering van goederen post/onderverdeling (GS-code)				10. Hoeveelheid (1)
							11. Waarde (4)
GEBRUIKTE INGEVOERDE MATERIALEN
12.	Geharmoniseerd systeem inzake de omschrijving en de codering van goederen post/onderverdeling (GS-code)				13. Land van oorsprong	14. Hoeveelheid (3)			15. Waarde (2)(5)

16.	Aard van de verrichte be- of verwerkingen
17.	Opmerkingen
18. VISUM VAN DE DOUANE				19. VERKLARING VAN DE EXPEDITEUR
	Verklaring juist bevonden:			Ondergetekende verklaart dat de op dit inlichtingenblad
				vermelde gegevens juist zijn.
	Document …………………….......................................
	Formulier ...................................		Nr. ……..........................
	Douanekantoor …………………………………………
	Datum			………………………….. (Plaats)				(Datum)
	Officieel stempel
	…………………………… (Handtekening)			…………………………………………………………. (Handtekening)

(1)(2)(3)(4)(5) Voor voetnoten, zie ommezijde

VERZOEK OM CONTROLE	UITSLAG VAN DE CONTROLE
Ondergetekende, ambtenaar van de douane, verzoekt de echtheid en juistheid van dit inlichtingenblad te controleren	Uit het ingestelde onderzoek is gebleken dat dit certificaat
	a) door het daarin vermelde douanekantoor is afgegeven en dat de daarin voorkomende gegevens juist zijn; (*)
	b) niet voldoet aan de voorwaarden inzake echtheid en juistheid (zie bijgaande opmerkingen) (*)

…………………………………………………………..	……………………………………………………………
(plaats en datum)	(plaats en datum)

Officieel stempel	Officieel stempel
…………………………………………………………..	…………………………………………………………..
(Handtekening van de ambtenaar)	(Handtekening van de ambtenaar)


	(*) Doorhalen wat niet van toepassing is

VERWIJZINGEN VAN DE VOORZIJDE

(1) Naam of firmanaam en volledig adres.

(2) Facultatieve gegevens.

(3) Kilogram, hectoliter kubieke meter of andere maten.

(4) De verpakkingsmiddelen worden met de goederen die erin verpakt zijn als een geheel beschouwd. Deze bepaling is echter niet van toepassing op verpakkingsmiddelen die niet de gebruikelijke verpakking van de goederen zijn en anders dan als verpakkingsmiddel een blijvende zelfstandige gebruikswaarde hebben.

(5) De waarde moet worden vermeld overeenkomstig de bepalingen betreffende de oorsprongsregels.

BĲLAGE III

TIJDELIJKE INTREKKING VAN PREFERENTIES

Artikel 1

Beginselen betreffende de intrekking van preferenties

1.De preferentiële regelingen waarin artikel 43 van dit besluit voorziet, kunnen tijdelijk worden ingetrokken voor alle, dan wel bepaalde producten van oorsprong uit een LGO in geval van:

(a)fraude;

(b)onregelmatigheden of systematisch verzuim van naleving of handhaving van de regels inzake de oorsprong van producten en de desbetreffende procedures; of

(c)het niet-verlenen van de in lid 2 van dit artikel en titel V van bijlage II bedoelde vereiste administratieve medewerking voor de toepassing en het toezicht op de naleving van de in de artikelen 43 tot en met 49 van dit besluit bedoelde regelingen.

2.Voor de in lid 1 bedoelde administratieve medewerking is het onder meer noodzakelijk dat een LGO:

(a)de Commissie de voor de toepassing van de oorsprongsregels en voor het toezicht op de naleving daarvan noodzakelijke informatie meedeelt en haar op de hoogte houdt van nieuwe ontwikkelingen;

(b)de Unie bijstand verleent door op verzoek van de douaneautoriteiten van de lidstaten een controle achteraf van de oorsprong uit te voeren en de resultaten daarvan tijdig mee te delen;

(c)passend onderzoek verricht of doet verrichten ter opsporing en voorkoming van inbreuken op de oorsprongsregels;

(d)de Unie bijstand verleent door de Commissie toe te staan in overleg en nauwe samenwerking met de bevoegde autoriteiten van de lidstaten op zijn grondgebied EU-onderzoeken uit te voeren ter controle van de echtheid van de documenten of de juistheid van de gegevens op basis waarvan de in artikel 43 van dit besluit genoemde regelingen worden toegekend;

(e)de oorsprongsregels in verband met de cumulatie, in de zin van de artikelen 7 tot en met 10 van bijlage II, naleeft of doet naleven;

(f)de Unie bijstand verleent bij het onderzoek naar de gevolgde praktijken wanneer wordt vermoed dat er is gefraudeerd met de oorsprongsregels. Een vermoeden van fraude is gerechtvaardigd wanneer de invoer van producten in het kader van de preferentiële regelingen die krachtens dit besluit zijn verleend, de gebruikelijke uitvoerhoeveelheden van het begunstigde LGO ver overtreffen.

Artikel 2

Intrekking van preferentiële regelingen

1.De Commissie kan de in dit besluit bedoelde preferentiële regeling tijdelijk intrekken voor alle dan wel bepaalde producten van oorsprong uit een begunstigd land, wanneer zij van oordeel is dat er voldoende bewijs is dat tijdelijke intrekking om de in de leden 1 en 2 van artikel 1 van deze bijlage genoemde redenen gerechtvaardigd is, mits zij voordien:

(a)het in artikel 88 van het besluit bedoelde comité heeft geraadpleegd, overeenkomstig de in lid 4 van dat artikel bedoelde procedure;

(b)de lidstaten heeft opgeroepen afdoende voorzorgsmaatregelen te treffen om de financiële belangen van de Unie te vrijwaren en/of ervoor te zorgen dat het begunstigde land zijn verplichtingen nakomt; en

(c)in het Publicatieblad van de Europese Unie heeft aangekondigd dat er gegronde redenen zijn om te twijfelen aan de toepassing van de preferentiële regelingen en/of de nakoming door het begunstigde land van zijn verplichtingen, hetgeen afbreuk kan doen aan zijn rechten om gebruik te blijven maken van de bij dit besluit toegekende voordelen.

De Commissie stelt het betrokken LGO in kennis van elk overeenkomstig dit lid genomen besluit voordat dit van kracht wordt. De Commissie stelt ook het in artikel 88 van het besluit bedoelde comité hiervan in kennis.

2.De periode van tijdelijke intrekking duurt niet langer dan zes maanden. Na het verstrijken van deze periode besluit de Commissie de tijdelijke intrekking te beëindigen nadat zij het in artikel 88 van het besluit bedoelde comité hiervan in kennis heeft gesteld, dan wel om de periode van tijdelijke intrekking overeenkomstig de in lid 1 van dit artikel bedoelde procedure te verlengen.

3.De lidstaten delen de Commissie alle ter zake dienende informatie mee die de intrekking van preferenties of de verlenging dan wel beëindiging van de intrekking kan rechtvaardigen.

BIJLAGE IV

VRIJWARINGS- EN TOEZICHTPROCEDURES

Artikel 1

Definities met betrekking tot toezicht- en vrijwaringsmaatregelen

Voor de artikelen 2 tot en met 10 van deze bijlage gelden de volgende definities:

(a)"soortgelijk product": een product dat identiek is, dat wil zeggen in elk opzicht gelijk aan het betrokken product of, bij gebreke van een dergelijk product, een ander product dat, hoewel het niet in elk opzicht gelijk is, kenmerken bezit die grote overeenkomst vertonen met die van het betrokken product;

(b)"belanghebbende partijen": de partijen die betrokken zijn bij de productie, distributie en/of verkoop van de in artikel 2, lid 1, van deze bijlage vermelde invoer en van soortgelijke of rechtstreeks concurrerende producten;

(c)"ernstige moeilijkheden": moeilijkheden die zich voordoen wanneer producenten in de Unie onder een verslechtering van hun economische en/of financiële situatie te lijden hebben.

Artikel 2

Beginselen van vrijwaringsmaatregelen

1.Wanneer een product van oorsprong uit een LGO zoals bedoeld in artikel 43 van het besluit wordt ingevoerd in hoeveelheden en/of tegen prijzen die ernstige moeilijkheden veroorzaken of dreigen te veroorzaken voor producenten in de Unie van soortgelijke of rechtstreeks concurrerende producten, kunnen de nodige vrijwaringsmaatregelen worden genomen in overeenstemming met de onderstaande bepalingen.

2.Voor de toepassing van lid 1 moeten bij voorrang die maatregelen worden gekozen die de werking van de associatie zo weinig mogelijk verstoren. Deze maatregelen mogen geen grotere reikwijdte hebben dan strikt noodzakelijk is om de moeilijkheden te verhelpen. De maatregelen mogen niet verder gaan dan het intrekken van de bij dit besluit toegekende preferenties.

3.Wanneer vrijwaringsmaatregelen worden vastgesteld of gewijzigd, wordt bijzondere aandacht besteed aan de belangen van het betrokken LGO.

Artikel 3

Inleiding van de procedure

1.De Commissie onderzoekt of vrijwaringsmaatregelen moeten worden genomen, als er voldoende voorlopig bewijsmateriaal is waaruit blijkt dat aan de voorwaarden van artikel 2 van deze bijlage is voldaan.

2.Een onderzoek wordt geopend op verzoek van een lidstaat, een rechtspersoon of een vereniging zonder rechtspersoonlijkheid die namens de producenten in de Unie optreedt, dan wel op eigen initiatief van de Commissie, als het voor de Commissie duidelijk is dat er voldoende voorlopig bewijsmateriaal is, zoals vastgesteld op grond van de in artikel 2 van deze bijlage bedoelde factoren, om een dergelijk onderzoek te openen. Het verzoek tot opening van een onderzoek bevat bewijsmateriaal waaruit blijkt dat aan de voorwaarden voor het opleggen van de in artikel 2 vastgestelde vrijwaringsmaatregelen is voldaan. Het verzoek wordt bij de Commissie ingediend. De Commissie onderzoekt, voor zover mogelijk, de juistheid en de toereikendheid van het in het verzoek vermelde bewijsmateriaal, teneinde vast te stellen of het voorlopig bewijsmateriaal voldoende is om tot de opening van een onderzoek over te gaan.

3.Wanneer blijkt dat er voldoende voorlopig bewijsmateriaal is om de inleiding van een procedure te rechtvaardigen, maakt de Commissie daartoe een bericht bekend in het Publicatieblad van de Europese Unie. De procedure wordt binnen een maand na ontvangst van het overeenkomstig lid 2 ontvangen verzoek ingeleid. Indien een onderzoek wordt geopend, bevat het bericht alle nodige details over de procedure en termijnen, waaronder de mogelijkheid om beroep aan te tekenen bij de raadadviseur-auditeur van het directoraat-generaal Handel van de Europese Commissie.

4.De regels en procedures voor het verloop van het onderzoek zijn opgenomen in artikel 4 van deze bijlage.

5.Indien de autoriteiten van het LGO daarom verzoeken, wordt trilateraal overleg als bedoeld in artikel 14 van het besluit gehouden, met inachtneming van de in dit artikel bepaalde termijnen. Het resultaat van het trilateraal overleg wordt toegezonden aan het raadgevend comité.

Artikel 4

Onderzoek

1.Na de inleiding van de procedure begint de Commissie met een onderzoek. De in lid 3 vermelde periode begint op de dag waarop het besluit om een onderzoek in te stellen in het Publicatieblad van de Europese Unie wordt bekendgemaakt.

2.De Commissie kan de lidstaten verzoeken informatie te verstrekken en de lidstaten nemen alle nodige maatregelen om aan dit verzoek te voldoen. Als deze informatie van algemeen belang is en als zij niet vertrouwelijk is in de zin van artikel 9 van deze bijlage, wordt zij toegevoegd aan de niet-vertrouwelijke dossiers zoals bepaald in lid 8.

3.Het onderzoek wordt binnen twaalf maanden na de opening ervan afgesloten.

4.De Commissie wint alle informatie in die zij nodig acht om conclusies te trekken ten aanzien van de in artikel 2 van deze bijlage genoemde voorwaarden, en tracht, wanneer zij dat passend acht, deze informatie te controleren.

5.Bij het verrichten van haar onderzoek beoordeelt de Commissie alle relevante factoren van objectieve en kwantificeerbare aard die van invloed zijn op de toestand van de industrie van de Unie, in het bijzonder het marktaandeel, de wijzigingen in het niveau van verkoop, productie, productiviteit, bezettingsgraad, winst en verlies, en werkgelegenheid. Deze opsomming is niet volledig en andere relevante factoren kunnen door de Commissie in aanmerking worden genomen.

6.De belanghebbenden die zich binnen de in het bericht in het Publicatieblad van de Europese Unie genoemde termijn kenbaar hebben gemaakt en de vertegenwoordigers van het betrokken LGO kunnen op schriftelijk verzoek inzage krijgen in alle informatie die de Commissie in het kader van het onderzoek heeft ontvangen, met uitzondering van door de autoriteiten van de Unie of haar lidstaten opgestelde interne documenten, voor zover deze informatie relevant is voor de presentatie van hun dossier, niet vertrouwelijk is in de zin van artikel 9 van deze bijlage en door de Commissie bij het onderzoek wordt gebruikt. Belanghebbenden die zich kenbaar hebben gemaakt, kunnen de Commissie hun standpunt over de informatie meedelen. Dit standpunt wordt in aanmerking genomen voor zover het door voldoende voorlopig bewijsmateriaal is gestaafd.

7.De Commissie draagt er zorg voor dat alle gegevens en statistieken die voor het onderzoek worden gebruikt, beschikbaar, begrijpelijk, transparant en verifieerbaar zijn.

8.De Commissie hoort de belanghebbenden, met name indien zij hierom binnen de in het Publicatieblad van de Europese Unie genoemde termijn schriftelijk hebben verzocht en daarbij hebben aangetoond dat het resultaat van het onderzoek waarschijnlijk werkelijk gevolgen voor hen zal hebben en dat er bijzondere redenen zijn om hen te horen. De Commissie hoort deze belanghebbenden bij volgende gelegenheden, als er bijzondere redenen zijn om hen nogmaals te horen.

9.Wanneer informatie niet binnen de door de Commissie gestelde termijn wordt verstrekt of wanneer het onderzoek ernstig wordt belemmerd, kunnen op grond van de beschikbare gegevens conclusies worden getrokken. Indien de Commissie constateert dat een belanghebbende of een derde haar onjuiste of misleidende inlichtingen heeft verstrekt, laat zij deze buiten beschouwing en kan zij de beschikbare gegevens gebruiken.

10.De Commissie stelt het desbetreffende LGO schriftelijk in kennis van de opening van een onderzoek.

Artikel 5

Voorafgaande toezichtmaatregelen

1.De in artikel 43 van dit besluit bedoelde producten van oorsprong uit het LGO kunnen aan bijzonder toezicht worden onderworpen.

2.De Commissie stelt voorafgaande toezichtmaatregelen vast overeenkomstig de raadplegingsprocedure als bedoeld in artikel 88, lid 4 van het besluit.

3.Voorafgaande toezichtmaatregelen gelden gedurende beperkte tijd. Behoudens andersluidende bepalingen vervallen zij aan het einde van het tweede halfjaar volgende op het eerste halfjaar nadat zij werden ingesteld.

4.De Commissie en de bevoegde autoriteiten van de LGO waarborgen de doeltreffendheid van dit toezicht; daartoe passen zij de in de bijlagen II en III vastgestelde methoden voor administratieve samenwerking toe.

Artikel 6

Voorlopige vrijwaringsmaatregelen

1.Om dwingende redenen in verband met een moeilijk ongedaan te maken verslechtering van de economische en/of financiële situatie van producenten in de Unie, kunnen voorlopige maatregelen worden opgelegd. Voorlopige maatregelen kunnen niet langer dan 200 dagen van toepassing zijn. De Commissie stelt voorlopige maatregelen vast overeenkomstig de in artikel 88, lid 4, van het besluit bedoelde raadplegingsprocedure. In geval van dwingende redenen van urgentie stelt de Commissie onmiddellijk toepasbare voorlopige vrijwaringsmaatregelen vast overeenkomstig de in artikel 88, lid 6, van het besluit bedoelde procedure.

2.Indien de voorlopige vrijwaringsmaatregelen worden ingetrokken omdat uit het onderzoek blijkt dat niet is voldaan aan de voorwaarden van artikel 2, worden de douanerechten die uit hoofde van de voorlopige maatregelen zijn geïnd, automatisch terugbetaald.

Artikel 7

Definitieve maatregelen

1.Wanneer uit de definitief vastgestelde feiten blijkt dat niet aan voorwaarden van artikel 2 is voldaan, stelt de Commissie overeenkomstig de in artikel 4 bedoelde onderzoeksprocedure een besluit vast om het onderzoek en de procedure te beëindigen. De Commissie publiceert een verslag met haar bevindingen en gemotiveerde conclusies over alle relevante feitelijke en juridische kwesties, waarbij zij naar behoren rekening houdt met de bescherming van vertrouwelijke informatie in de zin van artikel 9.

2.Wanneer uit de definitief vastgestelde feiten blijkt dat aan de voorwaarden van artikel 2 is voldaan, stelt de Commissie overeenkomstig de in artikel 4 van deze bijlage bedoelde onderzoeksprocedure een besluit tot oplegging van definitieve vrijwaringsmaatregelen vast. De Commissie publiceert een verslag met een samenvatting van de voor het besluit relevante concrete feiten en overwegingen, waarbij zij naar behoren rekening houdt met de bescherming van vertrouwelijke informatie in de zin van artikel 9 en stelt de autoriteiten van de LGO onverwijld in kennis van haar besluit de nodige vrijwaringsmaatregelen te nemen.

Artikel 8

Duur en herziening van vrijwaringsmaatregelen

1.Een vrijwaringsmaatregel blijft niet langer van kracht dan nodig is om ernstige schade te voorkomen of te verhelpen en aanpassingen te vergemakkelijken. De maatregel mag niet langer dan drie jaar van toepassing zijn, tenzij hij overeenkomstig lid 2 wordt verlengd.

2.De aanvankelijke duur van een vrijwaringsmaatregel mag bij wijze van uitzondering met maximaal twee jaar worden verlengd, mits wordt vastgesteld dat de vrijwaringsmaatregel nodig blijft om ernstige moeilijkheden te voorkomen of tegen te gaan.

3.Een verlenging overeenkomstig lid 2 wordt voorafgegaan door een onderzoek op verzoek van een lidstaat, van een rechtspersoon of van een vereniging zonder rechtspersoonlijkheid die optreedt namens de bedrijfstak van de Unie, of op initiatief van de Commissie indien er voldoende voorlopig bewijsmateriaal is waaruit blijkt dat de vrijwaringsmaatregelen noodzakelijk blijven.

4.De opening van een onderzoek wordt bekendgemaakt overeenkomstig artikel 4 en de vrijwaringsmaatregel blijft van kracht in afwachting van het resultaat van het onderzoek. Het onderzoek naar en de eventuele beslissing over een verlenging overeenkomstig lid 2 van dit artikel gebeuren overeenkomstig de artikelen 6 en 7.

Artikel 9

Geheimhouding

1.De op grond van dit besluit ontvangen informatie wordt uitsluitend gebruikt voor het doel waarvoor zij werd gevraagd. Informatie van vertrouwelijke aard of op vertrouwelijke basis verstrekte informatie die op grond van dit besluit werd ontvangen, wordt niet bekendgemaakt zonder de uitdrukkelijke toestemming van degene die de informatie heeft verstrekt.

2.Bij elk verzoek om vertrouwelijke behandeling wordt aangegeven waarom de informatie vertrouwelijk is. Wanneer degene die de informatie heeft verstrekt, deze noch openbaar wil maken noch toestemming wil geven tot bekendmaking ervan in algemene termen of in samengevatte vorm en wanneer blijkt dat het verzoek om vertrouwelijke behandeling niet gegrond is, kan deze informatie buiten beschouwing worden gelaten.

3.Informatie wordt in elk geval als vertrouwelijk beschouwd indien het waarschijnlijk is dat uit de bekendmaking ervan aanzienlijk nadeel voortvloeit voor degene die de informatie heeft verstrekt of van wie deze afkomstig is.

4.De leden 1 tot en met 4 beletten de autoriteiten van de Unie niet algemene informatie te vermelden en in het bijzonder te verwijzen naar de motivering van de op grond van dit besluit genomen besluiten. Deze autoriteiten moeten echter rekening houden met het rechtmatige belang dat de betrokken natuurlijke personen en rechtspersonen erbij hebben dat hun zakengeheimen niet worden bekendgemaakt.

(1) Daarvan wordt 9 725 000 EUR gereserveerd voor de Commissie Technische en/of administratieve bijstand en uitgaven ter ondersteuning van de uitvoering van programma's en/of acties van de EU, onderzoek door derden, eigen onderzoek.

(2) Verordening (EU) nr. 978/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 houdende toepassing van een schema van algemene tariefpreferenties en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 732/2008 van de Raad (PB L 303 van 31.10.2012, blz. 1).

(3) Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2447 van de Commissie van 24 november 2015 houdende nadere uitvoeringsvoorschriften voor enkele bepalingen van Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het douanewetboek van de Unie (PB L 343 van 29.12.2015, blz. 558).

(4) Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/2446 van de Commissie van 28 juli 2015 tot aanvulling van Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en de Raad met nadere regels betreffende een aantal bepalingen van het douanewetboek van de Unie (PB L 343 van 29.12.2015, blz. 1).

(5) Verordening (EG) nr. 45/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2000 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door de communautaire instellingen en organen en betreffende het vrije verkeer van die gegevens (PB L 8 van 12.1.2001, blz. 1).

(6) Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming) (PB L 119 van 4.5.2016, blz. 1).

(7) Zie aanvullende aantekening 4 b) bij hoofdstuk 27 van de gecombineerde nomenclatuur.

(8) Zie aanvullende aantekening 4 b) bij hoofdstuk 27 van de gecombineerde nomenclatuur.

(9) Zie aantekening 4.2.

(10) Zie aantekening 4.2.

(11) Zie aantekening 4.2.

(12) Zie aantekening 4.2.

(13) Zie aantekening 4.2.

(14) Zie aantekening 4.2.

(15) Zie aantekening 4.2.

(16) Zie aantekening 4.2.

(17) Zie aantekening 4.2.

(18) Zie aantekening 4.2.

(19) Zie aantekening 4.2.

(20) Zie aantekening 4.2.

(21) Zie aantekening 4.2.

(22) Zie aantekening 4.2.

(23) Zie aantekening 4.2.

(24) Zie de aantekeningen 8.1 en 8.3 voor de bijzondere voorwaarden in verband met "specifieke behandelingen".

(25) Zie aantekening 8.2 voor de bijzondere voorwaarden in verband met "specifieke behandelingen".

(26) Zie aantekening 8.2 voor de bijzondere voorwaarden in verband met "specifieke behandelingen".

(27) Zie aantekening 8.2 voor de bijzondere voorwaarden in verband met "specifieke behandelingen".

(28) Zie de aantekeningen 8.1 en 8.3 voor de bijzondere voorwaarden in verband met "specifieke behandelingen".

(29) Voor producten die enerzijds bestaan uit materialen van de posten 3901 tot en met 3906 en anderzijds uit materialen van de posten 3907 tot en met 3911, geldt deze beperking alleen voor de groep materialen met het hoogste gewichtspercentage in het product.

(30) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(31) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(32) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(33) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(34) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(35) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(36) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(37) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(38) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(39) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(40) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(41) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(42) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(43) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(44) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(45) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(46) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(47) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(48) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(49) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(50) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(51) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(52) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(53) Dit product kan slechts worden gebruikt bij de vervaardiging van weefsels van de soort gebruikt voor papiermachines.

(54) Dit product kan slechts worden gebruikt bij de vervaardiging van weefsels van de soort gebruikt voor papiermachines.

(55) Dit product kan slechts worden gebruikt bij de vervaardiging van weefsels van de soort gebruikt voor papiermachines.

(56) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(57) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(58) Zie aantekening 7.

(59) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(60) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(61) Zie aantekening 7.

(62) Zie aantekening 7.

(63) Zie aantekening 7.

(64) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(65) Zie aantekening 7.

(66) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(67) Zie aantekening 7.

(68) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(69) Zie aantekening 7.

(70) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(71) Zie aantekening 7.

(72) Zie aantekening 7.

(73) Zie aantekening 7.

(74) Zie aantekening 7.

(75) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(76) Zie aantekening 7.

(77) Zie aantekening 7.

(78) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(79) Zie aantekening 6 voor de bijzondere voorwaarden voor producten die uit een mengsel van textielstoffen zijn vervaardigd.

(80) Zie aantekening 7.

(81) SEMII — Semiconductor Equipment and Materials Institute Incorporated.

Top