Actieplan inzake van milieutechnologieën

De Europese Unie heeft een actieplan ter bevordering van milieutechnologieën (technologieën die minder negatieve gevolgen voor het milieu hebben dan andere geschikte technieken) goedgekeurd om de druk op de natuurlijke hulpbronnen te verminderen, de levenskwaliteit van de Europese burgers te verbeteren en de economische groei te stimuleren. Het doel van dit actieplan is de obstakels voor de benutting van het volledige potentieel van milieutechnologieën weg te nemen, ervoor te zorgen dat de EU een leidende rol speelt bij de toepassing van milieutechnologieën en alle belanghebbende partijen in te schakelen bij het nastreven van deze doelstellingen.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement van 28 januari 2004: "Stimulering van technologieën voor duurzame ontwikkeling: een Actieplan voor de Europese Unie inzake Milieutechnologieën" [COM(2004) 38 definitief – Publicatieblad C 98 van 23.4.2004].

SAMENVATTING

Dit actieplan heeft betrekking op technologieën voor het beheer van verontreiniging, op minder verontreinigende of minder hulpbronintensieve producten en diensten en op manieren om de hulpbronnen efficiënter te beheren. Deze milieuvriendelijke technologieën zijn inzetbaar in alle economische sectoren. Zij zorgen voor kostenbesparingen en een beter concurrentievermogen doordat zij resulteren in een lager verbruik van energie en hulpbronnen en zodoende de uitstoot en de productie van afvalstoffen terugdringen.

Doorslaggevende factoren voor de bevordering van milieutechnologieën

Onderstaande factoren zijn volgens de Commissie van doorslaggevend belang voor de bevordering van milieutechnologieën en vormen dan ook de basis van het actieplan:

• milieutechnologieën zijn zeer divers en kunnen in alle economische sectoren worden toegepast;
• talrijke milieutechnologieën blijven onderbenut omdat de voordelen ervan onvoldoende bekend zijn bij de consumenten, omdat het moeilijk is financiering voor dergelijke technologieën te verkrijgen en omdat de milieuvoordelen niet tot uiting komen in de marktprijzen;
• gerichte en effectieve stimulansen kunnen bijdragen tot de succesvolle invoering van milieutechnologieën;
• vermindering van de onzekerheid omtrent marktontwikkelingen zal de investeringen in milieutechnologieën doen toenemen;
• de ervaring en de inzet van de verschillende belanghebbenden zijn van essentieel belang voor de bevordering van milieutechnologieën;
• een optimaal gebruik van de politieke en economische instrumenten (zoals wetgeving, maatregelen op basis van vrijwilligheid enz.) kan ertoe bijdragen dat milieutechnologieën versneld worden ingevoerd;
• bepaalde maatregelen die noodzakelijk zijn voor de bevordering van milieutechnologieën, kunnen pas na verloop van tijd de investeringsbeslissingen beïnvloeden.

In bijlage II bij deze mededeling wijst de Commissie op vier types obstakels voor de ontwikkeling van milieutechnologieën: economische, regelgevende en technologische obstakels en obstakels die de verspreiding van de technologieën in de weg staan.

Voorgestelde acties

De in het actieplan voorgestelde acties kunnen, op basis van hun effect, in de volgende drie groepen worden ingedeeld:

• de milieutechnologieën vanaf het laboratoriumstadium verder ontwikkelen tot zij klaar zijn voor de markt;
• verbetering van de marktomstandigheden om de invoering van de milieutechnologieën te bevorderen;
• het gebruik van milieutechnologieën op mondiaal niveau stimuleren.

Om de milieutechnologieën vanaf het laboratoriumstadium verder te ontwikkelen tot zij klaar zijn voor de markt, worden drie prioritaire acties voorgesteld:

• programma's voor onderzoek, demonstratie en verspreiding ontwikkelen en gericht uitvoeren;
• technologieplatforms voor milieutechnologieën oprichten;
• Europese netwerken oprichten voor normalisering, tests en prestatietoetsen met betrekking tot milieutechnologieën.

Om de marktomstandigheden te verbeteren, stelt de Commissie met name voor om:

• prestatiedoelstellingen vast te stellen voor de belangrijkste producten, diensten en werkwijzen;
• financiële instrumenten (leningen, risicokapitaal, garantiemechanismen) te gebruiken om het risico van investeringen in milieutechnologieën te spreiden;
• de richtsnoeren met betrekking tot overheidssteun te herzien;
• milieuonvriendelijke subsidies te herzien;
• de aankoop van milieutechnologieën aan te moedigen;
• de consumenten en de ondernemingen bewust te maken van de milieutechnologieën;
• gerichte opleidingen met betrekking tot milieutechnologieën te organiseren.

Om het gebruik van milieutechnologieën op mondiaal niveau te bevorderen, stelt de Commissie in de eerste plaats voor om verantwoorde investeringen in milieuvriendelijke technologieën en het gebruik van deze technologieën in ontwikkelingslanden en landen met een overgangseconomie te bevorderen.

Context

Dit actieplan is gebaseerd op de resultaten van de raadpleging van de verschillende betrokken partijen en de evaluatie (es de en fr) van de hinderpalen die de ontwikkeling van milieutechnologieën bemoeilijken.

De uitvoering van het actieprogramma verloopt in synergie met het proces van Lissabon en het kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling.

GERELATEERDE BESLUITEN

Follow-up van het actieplan

Mededeling van de Commissie van 2 mei 2007: Verslag over de tenuitvoerlegging van het Actieplan inzake milieutechnologieën (2005 2006) [COM(2007) 162 definitief – Publicatieblad C 181 van 3.8.2007]. De milieutechnologieën, die tegenwoordig als een essentieel onderdeel van de strategie van Lissabon worden beschouwd, bieden, aldus het verslag van de Commissie, een adequaat antwoord op de toenemende druk van de milieubedreigingen. De milieutechnologiesector vertegenwoordigde in 2006 2,1 % van het BBP van de EU en 3,5 miljoen banen. Bepaalde segmenten van deze sector groeien gestaag, vooral wind‑ en fotovoltaïsche energie, waterbeheer en recycling. De EU neemt bovendien een belangrijk deel van de wereldmarkt voor milieutechnologieën voor haar rekening. Dit neemt niet weg dat de inspanningen ter bevordering van de ontwikkeling en het gebruik van milieutechnologieën in de EU en daarbuiten volgens de Commissie moeten worden verdubbeld. Zij stelt voor deze inspanningen te richten op vijf vraagbevorderende maatregelen (voortzetten van het groene aankoopbeleid, aantrekken van meer investeringen, invoeren van systemen voor technologieverificatie en prestatiedoelstellingen, voortbouwen op veelbelovende praktijken van de lidstaten, en focussen op sectoren waarin snelle vooruitgang mogelijk is) en op drie ondersteunende maatregelen (zorgen voor een bron van strategische kennis inzake eco-innovatie, bevorderen van bewustwording en actieve deelname, en kanaliseren en bruikbaar maken van onderzoek).

Mededeling van de Commissie van 27 januari 2005: Verslag over de tenuitvoerlegging van het Actieplan inzake milieutechnologieën in 2004 [COM(2005) 16 definitief – Publicatieblad C 123 van 21.5.2005]. De Commissie is van mening dat een goed begin is gemaakt met de tenuitvoerlegging van de prioriteiten van het actieplan, met name op het gebied van de oprichting van technologieplatforms en de afronding van een aantal belangrijke richtinggevende documenten die de ontwikkeling van milieutechnologieën kunnen bevorderen, de financiële steun van de Europese Investeringsbank (EIB) en de oprichting van een fonds ter ondersteuning van investeringen. De Commissie onderstreept evenwel het belang van een verdieping van de inspanningen, met name op het gebied van het inzetten van Europese financiële instrumenten ter bevordering van de aanwending van risicokapitaal, de vaststelling van milieuprestatiedoelstellingen voor producten, processen en diensten, de oprichting van een test- en certificeringsysteem voor milieutechnologieën, de herziening van de richtsnoeren inzake staatssteun, de ontwikkeling van aangepaste indicatoren om de evolutie op het vlak van milieu-innovatie en de markt voor milieutechnologieën te monitoren, de opstelling van nationale stappenplannen en de opstelling van nationale actieplannen voor groene overheidsopdrachten.

See also

Meer informatie over het actieplan inzake milieutechnologieën vindt u op desbetreffende internetsite van de Europese Commissie (EN).

Laatste wijziging: 06.09.2007