Zaak C-573/14

Commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen

tegen

Mostafa Lounani

[verzoek om een prejudiciële beslissing, ingediend door de Raad van State (België)]

„Prejudiciële verwijzing – Ruimte van vrijheid, veiligheid en recht – Asiel – Richtlijn 2004/83/EG – Minimumnormen voor de erkenning van onderdanen van derde landen en staatlozen als vluchteling – Artikel 12, lid 2, onder c), en artikel 12, lid 3 – Uitsluiting van de vluchtelingenstatus – Begrip ‚handelingen welke in strijd zijn met de doelstellingen en beginselen van de Verenigde Naties’ – Draagwijdte – Leidinggevend lid van een terroristische organisatie – Strafrechtelijke veroordeling wegens deelneming aan de activiteiten van een terroristische groep – Individueel onderzoek”

Samenvatting – Arrest van het Hof (Grote kamer) van 31 januari 2017

1. Grenscontroles, asiel en immigratie–Asielbeleid–Vluchtelingenstatus of subsidiairebeschermingsstatus–Richtlijn 2004/83–Uitsluiting van de vluchtelingenstatus–Uitsluitingsgronden–Handelingen die in strijd zijn met de doelstellingen en beginselen van de Verenigde Naties–Werkingssfeer–Beperking tot handelingen die het voorwerp uitmaken van een veroordeling wegens een van de terroristische misdrijven bedoeld in artikel 1, lid 1, van kaderbesluit 2002/475–Geen

   [Richtlijn 2004/83 van de Raad, art. 12, lid 2, c); kaderbesluit 2002/475 van de Raad, art. 1, lid 1]

2. Grenscontroles, asiel en immigratie–Asielbeleid–Vluchtelingenstatus of subsidiairebeschermingsstatus–Richtlijn 2004/83–Uitsluiting van de vluchtelingenstatus–Uitsluitingsgronden–Handelingen die in strijd zijn met de doelstellingen en beginselen van de Verenigde Naties–Uitsluiting afhankelijk van een individueel onderzoek van de feiten door de bevoegde autoriteit

   [Richtlijn 2004/83 van de Raad, art. 12, lid 2, c)]

3. Grenscontroles, asiel en immigratie–Asielbeleid–Vluchtelingenstatus of subsidiairebeschermingsstatus–Richtlijn 2004/83–Uitsluiting van de vluchtelingenstatus–Uitsluitingsgronden–Handelingen die in strijd zijn met de doelstellingen en beginselen van de Verenigde Naties–Begrip–Deelneming aan de activiteiten van een terroristische groep–Daaronder begrepen–Geen terroristische daad gepleegd, noch een poging daartoe ondernomen of daarmee gedreigd–Geen invloed

   [Richtlijn 2004/83 van de Raad, art. 12, lid 2, c), en lid 3; kaderbesluit 2002/475 van de Raad, art. 1, lid 1]

1.  Artikel 12, lid 2, onder c), van richtlijn 2004/83/EG van de Raad van 29 april 2004 inzake minimumnormen voor de erkenning van onderdanen van derde landen en staatlozen als vluchteling of als persoon die anderszins internationale bescherming behoeft, en de inhoud van de verleende bescherming moet aldus worden uitgelegd dat de daarin vervatte grond voor uitsluiting van de vluchtelingenstatus niet kan worden geacht alleen aanwezig te zijn indien de persoon die om internationale bescherming verzoekt, is veroordeeld wegens een van de terroristische misdrijven bedoeld in artikel 1, lid 1, van kaderbesluit 2002/475/JBZ van de Raad van 13 juni 2002 inzake terrorismebestrijding.

   Indien het in de bedoeling van de Uniewetgever had gelegen de werkingssfeer van artikel 12, lid 2, onder c), van richtlijn 2004/83 in te perken en het begrip „handelingen welke in strijd zijn met de doelstellingen en beginselen van de Verenigde Naties” te beperken tot de in artikel 1, lid 1, van kaderbesluit 2002/475 genoemde strafbare feiten, had hij dat probleemloos kunnen doen door deze feiten uitdrukkelijk te vermelden of door te verwijzen naar dat kaderbesluit.

   Artikel 12, lid 2, onder c), van richtlijn 2004/83 verwijst evenwel niet naar kaderbesluit 2002/475, dat nochtans bestond toen die bepaling werd opgesteld, noch naar enig ander instrument van de Europese Unie dat in het kader van de strijd tegen het terrorisme is vastgesteld.

   (zie punten 52-54, dictum 1)

2.  Zie de tekst van de beslissing.

   (zie punt 72)

3.  Artikel 12, lid 2, onder c), en artikel 12, lid 3, van richtlijn 2004/83 moeten aldus worden uitgelegd dat daden van deelneming aan de activiteiten van een terroristische groep, zoals de daden waarvoor verweerder in het hoofdgeding is veroordeeld, een rechtvaardiging kunnen vormen voor de uitsluiting van de vluchtelingenstatus, ook al wordt niet aangetoond dat de betrokkene terroristische daden, zoals nader omschreven in de resoluties van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, heeft gepleegd dan wel daartoe een poging heeft ondernomen of daarmee heeft gedreigd. Voor het individuele onderzoek van de feiten, op basis waarvan kan worden beoordeeld of er ernstige redenen zijn om aan te nemen dat een persoon zich schuldig heeft gemaakt aan handelingen die in strijd zijn met de doelstellingen en beginselen van de Verenigde Naties, dan wel heeft aangezet tot of anderszins heeft deelgenomen aan dergelijke handelingen, komt een bijzondere betekenis toe aan de omstandigheid dat deze persoon door de rechterlijke instanties van een lidstaat is veroordeeld wegens deelneming aan de activiteiten van een terroristische groep, alsmede aan de vaststelling dat die persoon een leidinggevend lid van deze groep was, zonder dat hoeft te worden aangetoond dat de betrokkene zelf heeft aangezet tot of anderszins heeft deelgenomen aan een terroristische daad.

   (zie punt 79, dictum 2)