Zaak C-456/10

Asociación Nacional de Expendedores de Tabaco y Timbre (ANETT)

tegen

Administración del Estado

(verzoek van het Tribunal Supremo om een prejudiciële beslissing)

„Vrij verkeer van goederen — Artikelen 34 VWEU en 37 VWEU — Nationale regeling die tabakskleinhandelaars verbiedt om tabaksproducten in te voeren — Bepaling betreffende bestaan en werking van verkoopmonopolie voor tabaksproducten — Maatregel van gelijke werking als kwantitatieve beperkingen — Rechtvaardiging — Bescherming van consumenten”

Samenvatting van het arrest

1. Nationale monopolies van commerciële aard – Verdragsbepalingen – Werkingssfeer – Regels betreffende bestaan en werking van monopolie – Nationaal monopolie op kleinhandel in tabaksproducten

   (Art. 34 VWEU en 37 VWEU)

2. Vrij verkeer van goederen – Kwantitatieve beperkingen – Maatregelen van gelijke werking – Nationale regeling die tabakskleinhandelaars verbiedt om tabaksproducten in te voeren uit andere lidstaten – Ontoelaatbaarheid – Rechtvaardiging – Geen

   (Art. 34 VWEU)

1.  De verenigbaarheid met het Unierecht van een nationale regeling die tabakskleinhandelaars verbiedt om tabaksproducten in te voeren moet worden getoetst aan artikel 34 VWEU en niet aan artikel 37 VWEU, aangezien zij enerzijds een weerslag heeft op het vrije verkeer van goederen binnen de Unie, maar de uitoefening van het uit een monopolie van commerciële aard voortvloeiende exclusieve recht niet regelt, en anderzijds los kan worden gezien van de werking van het monopolie, omdat zij geen betrekking heeft op de regels voor de kleinhandel in tabaksproducten in de betrokken lidstaat, maar op de upstreammarkt voor die producten. Een dergelijke maatregel strekt immers niet tot organisatie van het stelsel van selectie van de producten door het monopolie en is niet gericht op het verkoopnet van het betrokken monopolie noch op de marketing van of de reclame voor de door dat monopolie in de handel gebrachte producten.

   (cf. punten 22, 26, 29-31)

2.  Artikel 34 VWEU moet aldus worden uitgelegd dat het zich verzet tegen een nationale regeling die houders van tabaks- en zegelverkooppunten verbiedt tabaksproducten in te voeren uit andere lidstaten.

   Een dergelijke regeling vormt immers een maatregel van gelijke werking als een kwantitatieve beperking in de zin van die bepaling, aangezien zij de tabakskleinhandelaars verplicht zich te bevoorraden bij erkende groothandelaars. Die kleinhandelaars kunnen slechts een uit een andere lidstaat afkomstig tabaksproduct verkopen als de in de betrokken lidstaat erkende groothandelaars een dergelijk product in hun assortiment aanbieden en het in voorraad hebben.

   Die beperking kan bovendien niet worden gerechtvaardigd door het streven een belasting-, douane- en gezondheidscontrole van tabaksproducten te waarborgen of de consument te beschermen, noch door redenen van zuiver economische aard.

   (cf. punten 38-39, 50, 52-53, 56 en dictum)

Zaak C-456/10

Asociación Nacional de Expendedores de Tabaco y Timbre (ANETT)

tegen

Administración del Estado

(verzoek van het Tribunal Supremo om een prejudiciële beslissing)

„Vrij verkeer van goederen — Artikelen 34 VWEU en 37 VWEU — Nationale regeling die tabakskleinhandelaars verbiedt om tabaksproducten in te voeren — Bepaling betreffende bestaan en werking van verkoopmonopolie voor tabaksproducten — Maatregel van gelijke werking als kwantitatieve beperkingen — Rechtvaardiging — Bescherming van consumenten”

Samenvatting van het arrest

1. Nationale monopolies van commerciële aard — Verdragsbepalingen — Werkingssfeer — Regels betreffende bestaan en werking van monopolie — Nationaal monopolie op kleinhandel in tabaksproducten

   (Art. 34 VWEU en 37 VWEU)

2. Vrij verkeer van goederen — Kwantitatieve beperkingen — Maatregelen van gelijke werking — Nationale regeling die tabakskleinhandelaars verbiedt om tabaksproducten in te voeren uit andere lidstaten — Ontoelaatbaarheid — Rechtvaardiging — Geen

   (Art. 34 VWEU)

1.  De verenigbaarheid met het Unierecht van een nationale regeling die tabakskleinhandelaars verbiedt om tabaksproducten in te voeren moet worden getoetst aan artikel 34 VWEU en niet aan artikel 37 VWEU, aangezien zij enerzijds een weerslag heeft op het vrije verkeer van goederen binnen de Unie, maar de uitoefening van het uit een monopolie van commerciële aard voortvloeiende exclusieve recht niet regelt, en anderzijds los kan worden gezien van de werking van het monopolie, omdat zij geen betrekking heeft op de regels voor de kleinhandel in tabaksproducten in de betrokken lidstaat, maar op de upstreammarkt voor die producten. Een dergelijke maatregel strekt immers niet tot organisatie van het stelsel van selectie van de producten door het monopolie en is niet gericht op het verkoopnet van het betrokken monopolie noch op de marketing van of de reclame voor de door dat monopolie in de handel gebrachte producten.

   (cf. punten 22, 26, 29-31)

2.  Artikel 34 VWEU moet aldus worden uitgelegd dat het zich verzet tegen een nationale regeling die houders van tabaks- en zegelverkooppunten verbiedt tabaksproducten in te voeren uit andere lidstaten.

   Een dergelijke regeling vormt immers een maatregel van gelijke werking als een kwantitatieve beperking in de zin van die bepaling, aangezien zij de tabakskleinhandelaars verplicht zich te bevoorraden bij erkende groothandelaars. Die kleinhandelaars kunnen slechts een uit een andere lidstaat afkomstig tabaksproduct verkopen als de in de betrokken lidstaat erkende groothandelaars een dergelijk product in hun assortiment aanbieden en het in voorraad hebben.

   Die beperking kan bovendien niet worden gerechtvaardigd door het streven een belasting-, douane- en gezondheidscontrole van tabaksproducten te waarborgen of de consument te beschermen, noch door redenen van zuiver economische aard.

   (cf. punten 38-39, 50, 52-53, 56 en dictum)