Trefwoorden
Samenvatting

Trefwoorden

1 Beroep tot nietigverklaring - Arrest houdende nietigverklaring - Draagwijdte - Verplichting tot heronderzoek van beschikking die gelijksoortig is aan nietig verklaarde handeling, doch waartegen geen beroep is ingesteld - Geen

[EG-Verdrag, art. 176 (thans art. 233 EG)]

2 Beroep tot nietigverklaring - Termijnen - Niet binnen termijn bestreden beschikking - Rechtszekerheid - Op instelling rustende verplichting tot heronderzoek bij nietigverklaring van gelijksoortige beschikkingen - Geen

[EG-Verdrag, art. 173 (thans, na wijziging, art. 230 EG)]

Samenvatting

1 Ofschoon artikel 176 van het Verdrag (thans artikel 233 EG) de instelling waarvan een handeling door de gemeenschapsrechter nietig is verklaard, verplicht ervoor te zorgen, dat een ter vervanging van de nietig verklaarde handeling verrichte handeling niet dezelfde onregelmatigheden vertoont als in het nietigverklaringsarrest zijn vastgesteld, houdt het daarentegen niet in, dat die instelling op verzoek van adressaten van identieke of gelijksoortige beschikkingen die zelf geen beroep hebben ingesteld, moet overgaan tot heronderzoek van deze beschikkingen die beweerdelijk dezelfde onregelmatigheid vertonen.

De draagwijdte van een arrest houdende nietigverklaring is namelijk in tweeërlei opzicht beperkt:

- in de eerste plaats, mag de gemeenschapsrechter bij de beoordeling van misbruik van bevoegdheid niet ultra petita beslissen en kan de door hem uitgesproken nietigverklaring derhalve niet verder gaan dan wat de verzoeker heeft gevorderd;

- in de tweede plaats, ook al heeft een nietigverklaringsarrest van een gemeenschapsrechter zowel wat het dictum als wat de tot staving daarvan noodzakelijke rechtsoverwegingen betreft, absoluut gezag, kan dit niet betekenen dat een niet aan de controle van de gemeenschapsrechter onderworpen handeling die dezelfde onwettigheid vertoont, nietig is.

2 Een beschikking die niet binnen de in artikel 173 van het Verdrag (thans, na wijziging, artikel 230 EG) bepaalde termijn is aangevochten door degene tot wie zij is gericht, wordt te diens aanzien definitief. De beroepstermijnen beogen de rechtszekerheid te waarborgen door te voorkomen dat gemeenschapshandelingen die rechtsgevolgen teweegbrengen, onbeperkt in het geding kunnen worden gebracht. Het rechtszekerheidsbeginsel verzet zich ertegen, dat in het geval waarin in het kader van een gezamenlijke procedure verscheidene gelijksoortige individuele beschikkingen houdende oplegging van geldboeten zijn vastgesteld en alleen bepaalde adressaten in rechte nietigverklaring van de hen betreffende beschikkingen hebben gevraagd en verkregen, de instelling die die beschikkingen heeft gegeven, op verzoek van de andere adressaten de wettigheid van de niet aangevochten beschikkingen opnieuw zou moeten onderzoeken in het licht van de rechtsoverwegingen van het nietigverklaringsarrest en zou moeten beoordelen, of op basis van dit onderzoek de betaalde geldboeten moeten worden terugbetaald.