Beperking van het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur

 

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 2011/65/EU — beperking van het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

De richtlijn scherpt bestaande regels aan inzake het gebruik van gevaarlijke stoffen, zoals lood, kwik en cadmium, in elektrische en elektronische apparatuur (EEA) om de volksgezondheid en het milieu te beschermen, met name door milieuhygiënisch verantwoorde nuttige toepassing en afvalverwerking van EEA mogelijk te maken.

KERNPUNTEN

De herschikte richtlijn strekt tot herziening van Richtlijn 2002/95/EG waarbij het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in EEA werd beperkt door onder meer de beperking van het gebruik van gevaarlijke stoffen uit te breiden tot een breder scala aan EEA.

Toepassingsgebied

• In een bijlage bij de richtlijn zijn de categorieën EEA vastgesteld die onder deze wetgeving vallen. Deze variëren van huishoudelijke apparaten tot IT-apparatuur, en een open categorie die alles omvat (van kracht vanaf juli 2019).
• Het verbod geldt nu voor alle EEA en voor kabels en reserveonderdelen. Voor een aantal speciale gevallen geldt een korte lijst van uitzonderingen.
• Het verbod werd voor bepaalde producten geleidelijk ingevoerd. Het treedt in werking op:
  • 22 juli 2014 voor meet- en regelapparatuur en medische hulpmiddelen;
  • 22 juli 2016 voor medische hulpmiddelen voor in-vitro;
  • 22 juli 2017 voor industriële monitoring- en controle-instrumenten; en
  • 22 juli 2019 voor overige productgroepen.

Uitsluitingen

De beperkingen zijn niet van toepassing op een reeks producten zoals wapens, ruimtevaartapparatuur, grote, niet verplaatsbare industriële installaties (bijvoorbeeld drukmachines, frees- en boormachines) en vaste installaties (bijvoorbeeld elektriciteitsgeneratoren). Ook vrijgesteld zijn fotovoltaïsche panelen.

Richtlijn (EU) 2017/2102 wijzigt Richtlijn 2011/65/EU om een aantal kwesties aan te pakken, om onbedoelde gevolgen van de wetgeving te vermijden vanwege het in 2011 ingevoerde open toepassingsgebied.

De richtlijn is niet van toepassing op pijporgels en sommige niet voor de weg bestemde mobiele machines.

Ook wordt getracht de circulaire economie te bevorderen door opheffing van het verbod op secundaire marktoperaties (reparatie, vervanging van onderdelen, renovatie, hergebruik en retrofitting) voor EEA die buiten het toepassingsgebied van de vorige Richtlijn 2002/95/EG vielen, maar die niet aan Richtlijn 2011/65/EU zouden voldoen.

Hergebruikte reserveonderdelen, herwonnen uit EEA, kunnen worden vrijgesteld, mits het hergebruik plaatsvindt in controleerbare gesloten business-to-business inruilsystemen en de consument in kennis wordt gesteld van het hergebruik van reserveonderdelen.

Uitzonderingen

• Wanneer aan specifieke voorwaarden wordt voldaan, zijn de beperkingen tijdelijk niet van toepassing op bepaalde vrijgestelde toepassingen, zoals het gebruik van lood in soldeer voor elektrische en elektronische apparatuur.
• Twee bijlagen bevatten een lijst van vrijstellingen van de beperkingen. Er zijn verscheidene vrijstellingen toegevoegd sinds de bekendmaking van de richtlijn en andere zijn verlopen en niet langer van toepassing; de vrijstellingslijsten worden afhankelijk van technische vooruitgang voortdurend bijgewerkt.

Verplichtingen

• De richtlijn verplicht producenten ervoor te zorgen dat alle EEA die zij op de markt brengen, zijn ontworpen en geproduceerd in overeenstemming met de vereisten die in de wet zijn opgesteld.
• Importeurs moeten controleren of de apparatuur is erkend als zijnde in overeenstemming met de vereiste normen.
• Distributeurs moeten er ook voor zorgen dat aan de normen wordt voldaan.

Aanpassing en herziening

• De verschillende bijlagen, inclusief de lijst van stoffen waarvoor beperkingen gelden en hun getolereerde maximumconcentraties, worden regelmatig geëvalueerd. Ze zullen worden bijgewerkt in overeenstemming met de wetenschappelijke en technische vooruitgang en rekening houden met risico’s voor volksgezondheid en milieu.
• De Europese Commissie is in 2020 begonnen met de toetsing van de richtlijn om deze te evalueren en indien nodig aan te passen.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn is sinds 21 juli 2011 van toepassing. Richtlijn 2011/65/EU strekte tot herziening en vervanging van Richtlijn 2002/95/EG (en de daaropvolgende wijzigingen), die voor 2004 moest worden omgezet in nationale wetgeving in de EU-landen. De nieuwe regels in Richtlijn 2011/65/EU moesten voor 2013 worden omgezet in nationale wetgeving in de EU-landen.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Beperking van gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur (BGGS) (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn 2011/65/EU van het Europees Parlement en de Raad van 8 juni 2011 betreffende beperking van het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur (herschikking) (PB L 174 van 1.7.2011, blz. 88-110)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2011/65/EU werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Laatste bijwerking 01.09.2023