Mechanisme voor informatie-uitwisseling op energiegebied

 

SAMENVATTING VAN:

Besluit (EU) 2017/684 — Informatie-uitwisseling met betrekking tot intergouvernementele overeenkomsten en niet-bindende instrumenten tussen EU-landen en niet-EU-landen op energiegebied

WAT IS HET DOEL VAN HET BESLUIT?

• Met dit besluit wordt er een systeem opgesteld voor informatie-uitwisseling tussen EU-landen en de Europese Commissie met betrekking tot overeenkomsten op energiegebied tussen een of meerdere EU-landen enerzijds en niet-EU-landen of internationale organisaties anderzijds.
• Het besluit moet ervoor zorgen dat intergouvernementele overeenkomsten tussen EU-landen en niet-EU-landen of internationale organisaties in overeenstemming zijn met het EU-recht. Dit moet zorgen voor een goede werking van de interne markt, de energiezekerheid in de EU verstevigen en leiden tot meer transparantie en coördinatie op energiegebied tussen de EU-landen onderling en met de Commissie.
• Dit besluit leidt tot intrekking van Besluit nr. 994/2012/EU

KERNPUNTEN

• Het besluit heeft voornamelijk betrekking op juridisch bindende overeenkomsten tussen een EU-land en een niet-EU-land (of een internationale organisatie) die betrekking hebben op de aankoop, handel, verkoop, doorvoer, opslag of levering van energie in of aan een EU-land of die betrekking hebben op een energie-infrastructuur binnen de EU.
• Bij dergelijke onderhandelingen moeten EU-landen de Commissie zo vroeg mogelijk voor aanvang ervan in kennis stellen en de Commissie regelmatig op de hoogte brengen van de voortgang via een speciale webapplicatie.
• Alvorens een intergouvernementele overeenkomst of wijzigingen te sluiten moet het betrokken EU-land „zoveel mogelijk rekening” houden met het advies van de Commissie over de verenigbaarheid van de overeenkomst met het EU-recht.
• Na ratificatie van een energieovereenkomst moet het EU-land de Commissie in kennis stellen, inclusief over de redenen om van het juridisch advies van de Commissie af te wijken.
• EU-landen kunnen de Commissie eventueel ook in kennis stellen van niet-bindende overeenkomsten. Dit zijn overeenkomsten die niet juridisch bindend zijn, zoals memoranda van overeenstemming, gemeenschappelijke verklaringen of gemeenschappelijke gedragscodes, waarin bijvoorbeeld prijzen of de ontwikkeling van infrastructuur worden vastgesteld.

Olie en gas

Bij onderhandelingen over gas en olie moeten ontwerpen van intergouvernementele overeenkomsten voor (ex-ante) beoordeling vooraf aan de Commissie worden voorgelegd. De Commissie moet het betrokken EU-land binnen vijf weken in kennis stellen van eventuele twijfels over de verenigbaarheid van de overeenkomst met het EU-recht, en met name met de regels van de interne markt voor energie en het mededingingsrecht. De Commissie zal haar twijfels binnen twaalf weken na de oorspronkelijke kennisgeving met een volledig advies beantwoorden.

Elektriciteit

• EU-landen kunnen in het ontwerpstadium van de overeenkomst zelf een beoordeling uitvoeren naar de verenigbaarheid met het EU-recht.
• Indien het EU-land niet tot een duidelijke conclusie kan komen over de verenigbaarheid, moet het de Commissie in kennis stellen van de ontwerpovereenkomst waarna er, net als voor olie en gas, een beoordeling vooraf zal volgen.

Termijnen

De termijnen voor de beoordeling van een van de bovengenoemde overeenkomsten (olie en gas, elektriciteit) kunnen met instemming van het EU-land worden verlengd of in overleg met de Commissie worden ingekort om te waarborgen dat de onderhandelingen niet onnodig worden vertraagd.

Bestaande overeenkomsten

Uiterlijk op 3 augustus 2017 moeten de EU-landen de Commissie in kennis hebben gesteld van alle bestaande intergouvernementele energieovereenkomsten, met inbegrip van de ter kennis gegeven overeenkomsten met betrekking tot elektriciteit. Indien de Commissie aanvankelijk twijfels heeft over de juridische verenigbaarheid van deze overeenkomsten met het Unierecht, brengt de Commissie de EU-landen hiervan binnen negen maanden na kennisgeving op de hoogte.

Delen van informatie

• Wanneer een EU-land niet heeft aangegeven dat bepaalde informatie vertrouwelijk is, stelt de Commissie deze informatie in beveiligde elektronische vorm ter beschikking van alle andere EU-landen. Wanneer de informatie vertrouwelijk is, stelt het EU-land een samenvatting van de verstrekte informatie beschikbaar, met ten minste het onderwerp van de overeenkomst, het doel en de werkingssfeer, de duur, de betrokken partijen en informatie over de hoofdpunten ervan.
• Verzoeken om vertrouwelijke behandeling houden geen beperking in van de toegang van de Commissie zelf tot vertrouwelijke informatie.
• Het delen van informatie moet coördinatie tussen de EU-landen stimuleren en zo:
  • ontwikkelingen beoordelen en consistentie nastreven in de externe betrekkingen van de Unie op energiegebied;
  • gemeenschappelijke problemen en passende maatregelen voor deze problemen identificeren door richtsnoeren en oplossingen aan te dragen;
  • ontwikkeling van multilaterale intergouvernementele overeenkomsten met groepen EU-landen of de EU als geheel ondersteunen.

Richtsnoeren

Uiterlijk 3 mei 2018 ontwikkelt de Commissie, in overleg met de lidstaten, facultatieve standaardclausules en richtsnoeren om naleving met het EU-recht van toekomstige intergouvernementele energieovereenkomsten te verbeteren.

VANAF WANNEER IS HET BESLUIT VAN TOEPASSING?

Het besluit is sinds 2 mei 2017 van toepassing.

ACHTERGROND

Voor meer informatie, zie:

• Intergouvernementele overeenkomsten (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Besluit (EU) 2017/684 van het Europees Parlement en de Raad van 5 april 2017 tot instelling van een mechanisme voor informatie-uitwisseling met betrekking tot intergouvernementele overeenkomsten en niet-bindende instrumenten tussen lidstaten en derde landen op energiegebied, en tot intrekking van Besluit nr. 994/2012/EU (PB L 99 van 12.4.2017, blz. 1-9)

Laatste bijwerking 22.03.2018