Fraudebestrijding — Samenwerking tussen de EU en Zwitserland

 

SAMENVATTING VAN:

Overeenkomst voor samenwerking tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, enerzijds, en de Zwitserse Bondsstaat, anderzijds, ter bestrijding van fraude en andere illegale activiteiten die hun financiële belangen schaden

Besluit 2009/127/EG — De ondertekening van de Overeenkomst voor samenwerking tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, enerzijds, en de Zwitserse Bondsstaat, anderzijds, ter bestrijding van fraude en andere illegale activiteiten die hun financiële belangen schaden

WAT IS HET DOEL VAN DE OVEREENKOMST EN HET BESLUIT?

• De overeenkomst biedt een rechtsgrond voor administratieve bijstand en rechtshulp in strafzaken tussen de Europese Unie (EU) (en de EU-landen) en Zwitserland, ter bestrijding van fraude en andere illegale activiteiten die hun financiële belangen schaden op de specifieke gebieden waarop de overeenkomst van toepassing is.
• Met het besluit wordt de overeenkomst namens de EU goedgekeurd. Daarnaast zijn er in het besluit gemeenschappelijke verklaringen opgenomen betreffende het witwassen van geld en de samenwerking van de Zwitserse Bondsstaat met Eurojust en, indien mogelijk, met het Europees justitieel netwerk.

KERNPUNTEN

Gevallen waarop de overeenkomst van toepassing is

De overeenkomst is van toepassing op het voorkomen, opsporen, onderzoeken, vervolgen en bestraffen van fraude en andere illegale activiteiten die de financiële belangen van de partijen schaden, en op de terugvordering van verschuldigde of ten onrechte ontvangen bedragen die voortvloeien uit illegale activiteiten. Het gaat om:

• goederenhandel die in strijd is met de douane- en landbouwwetgeving;
• handel die in strijd is met de belastingwetgeving, met name wat betreft de belasting over de toegevoegde waarde, bijzondere verbruiksbelastingen en accijnzen;
• het ontvangen of achterhouden van middelen, zoals subsidies en restituties, afkomstig van de begroting van de partijen, met inbegrip van het gebruik van deze middelen voor andere doelen dan die waarvoor zij oorspronkelijk zijn toegekend;
• procedures voor de gunning van opdrachten.

Het witwassen van geld valt ook onder deze overeenkomst als het gaat om strafbare feiten die strafbaar zijn gesteld met een vrijheidsstraf van meer dan zes maanden. De directe belastingen, zoals inkomstenbelasting, vallen niet onder deze overeenkomst.

Bijstand kan niet worden geweigerd wanneer de kwestie door slechts een van de partijen als fiscaal delict wordt aangemerkt of wanneer de wetgeving van de partijen niet dezelfde soort heffingen en uitgaven kent of niet dezelfde soort regelgeving of dezelfde juridische kwalificatie bevat.

Meer administratieve bijstand

De maatregelen voor administratieve bijstand omvatten de volgende maatregelen en voorwaarden:

• er wordt geen afbreuk gedaan aan de verplichtingen die voortvloeien uit andere overeenkomsten;
• de overeenkomst wordt toegepast binnen de grenzen van de overeenkomstig het interne recht toegekende bevoegdheden;
• elke partij wijst een centrale dienst aan om de verzoeken om administratieve bijstand te behandelen;
• bijstand kan verzoeken om inlichtingen, verzoeken tot uitoefening van toezicht en verzoeken tot onderzoeken omvatten;
• bijstand op eigen initiatief zonder voorafgaand verzoek is mogelijk — De autoriteit die de inlichtingen verstrekt, kan voorwaarden verbinden aan het gebruik van deze inlichtingen.

Bijzondere samenwerking

Tot de bijzondere vormen van samenwerking behoren:

• gezamenlijke grensoverschrijdende acties bij in-, uit- en doorvoer van goederen;
• gezamenlijke bijzondere onderzoeksteams;
• de detachering van verbindingsambtenaren bij een andere overeenkomstsluitende partij.

Wederzijdse rechtshulp

Wederzijdse rechtshulp wordt verleend:

• in procedures wegens feiten die volgens het nationale recht van ten minste één van de partijen als vergrijpen tegen voorschriften betreffende de orde door bestuurlijke autoriteiten worden bestraft, mits tegen hun beslissingen beroep openstaat bij een strafrechter;
• bij burgerlijke rechtsvorderingen die in een strafrechtelijke procedure zijn ingesteld, zolang de strafrechter nog niet onherroepelijk heeft beslist;
• wegens feiten of vergrijpen waarvoor een rechtspersoon van de verzoekende partij aansprakelijk kan worden gesteld;
• ten behoeve van onderzoeken en procedures met het oog op de inbeslagneming en confiscatie van de opbrengsten van deze vergrijpen.

In de overeenkomst worden de stappen beschreven die moeten worden gevolgd om een verzoek om bijstand in te dienen, waaronder toezending per post.

Verzoeken om huiszoekingen en inbeslagneming van voorwerpen zijn afhankelijk van de volgende voorwaarden:

• het aan het verzoek ten grondslag liggende feit moet naar het recht van beide partijen strafbaar zijn gesteld met een vrijheidsstraf van meer dan zes maanden, of naar het recht van een van beide partijen strafbaar gesteld zijn met een gelijkwaardige sanctie en naar het recht van de andere partij als een vergrijp dat tot een strafrechtelijke procedure kan leiden;
• het verzoek moet verenigbaar zijn met het recht van de partij die het verzoek ontvangt.

Financiële en bankgegevens

De overeenkomst heeft ook betrekking op verzoeken om financiële en bankgegevens betreffende rekeningen die worden aangehouden binnen het grondgebied van de betrokken partijen. Een partij mag zich niet op het bankgeheim beroepen als reden om iedere medewerking bij een rechtshulpverzoek te weigeren.

Gemengd comité

Een gemengd comité, bestaande uit vertegenwoordigers van de partijen en met de Europese Commissie die de EU vertegenwoordigt, past de overeenkomst toe en lost eventuele geschillen tussen de partijen op.

VANAF WANNEER IS DE OVEREENKOMST VAN TOEPASSING?

De overeenkomst is sinds 8 maart 2009 van toepassing.

De ratificatiedata per land zijn te raadplegen op de website van de Europese Raad met betrekking tot de overeenkomst.

Verder heeft een aantal EU-landen een verklaring aangenomen waarin staat dat „het land zich tot de inwerkingtreding van de overeenkomst in zijn betrekkingen met de andere overeenkomstsluitende partijen die dezelfde verklaring hebben afgelegd, gebonden acht door de overeenkomst”.

ACHTERGROND

Kijk voor meer informatie ook op:

• Justitiële samenwerking (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Overeenkomst voor samenwerking tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, enerzijds, en de Zwitserse Bondsstaat, anderzijds, ter bestrijding van fraude en andere illegale activiteiten die hun financiële belangen schaden (PB L 46 van 17.2.2009, blz. 8-35)

Besluit 2009/127/EG van de Raad van 18 december 2008 betreffende de ondertekening van de Overeenkomst voor samenwerking tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, enerzijds, en de Zwitserse Bondsstaat, anderzijds, ter bestrijding van fraude en andere illegale activiteiten die hun financiële belangen schaden (PB L 46 van 17.2.2009, blz. 6-7)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Kennisgeving betreffende de toepassing tussen de Europese Gemeenschap en de Zwitserse Bondsstaat van de Overeenkomst voor samenwerking tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, enerzijds, en de Zwitserse Bondsstaat, anderzijds, ter bestrijding van fraude en andere illegale activiteiten die hun financiële belangen schaden, krachtens artikel 44, lid 3, van de overeenkomst (PB L 177 van 8.7.2009, blz. 7)

Overeenkomst, door de Raad vastgesteld overeenkomstig artikel 34 van het Verdrag betreffende de Europese Unie, betreffende de wederzijdse rechtshulp in strafzaken tussen de lidstaten van de Europese Unie — Verklaring van de Raad over artikel 10, lid 9 — Verklaring van het Verenigd Koninkrijk over artikel 20 (PB C 197 van 12.7.2000, blz. 3-23)

Laatste bijwerking 14.07.2020