Partnerschap voor toetreding met Kroatië

Het partnerschap voor toetreding heeft tot doel de Kroatische autoriteiten bij te staan in hun inspanningen om de toetredingscriteria te vervullen, met name de politieke criteria (zgn. criteria van Kopenhagen). Het partnerschap omschrijft de beginselen en prioritaire gebieden voor de voorbereiding van het land op de toetreding, meer bepaald de tenuitvoerlegging van het acquis, en vormt het referentiekader voor de programmering van de pretoetredingssteun uit communautaire middelen.

BESLUIT

Besluit 2008/119/EG van de Raad van 12 februari 2008 betreffende de principes, prioriteiten en voorwaarden die worden opgenomen in het toetredingspartnerschap met Kroatië en houdende intrekking van Besluit 2006/145/EG.

SAMENVATTING

Het partnerschap voor toetreding met Kroatië is het voornaamste instrument om de Kroatische autoriteiten bij te staan in hun voorbereiding op de toetreding tot de Europese Unie (EU) sinds de opening van de toetredingsonderhandelingen op 3 oktober 2005. Dit partnerschap is een instrument dat deel uitmaakt van de pretoetredingsstrategie.

De rechtsgrondslag voor het partnerschap voor de toetreding met Kroatië is Verordening (EG) nr. 533/2004 inzake het opzetten van Europese partnerschappen ten behoeve van de landen van de westelijke Balkan. De partnerschappen zijn soepele instrumenten die volgens de vooruitgang van de betrokken landen en de nog te leveren inspanningen kunnen wijzigen. De verschillende prioriteiten worden vastgesteld op basis van het advies van de Commissie inzake het verzoek om toetreding. De prioriteiten worden zo nodig gewijzigd op basis van de verslagen.

De Raad van de Europese Unie hecht op basis van een voorstel van de Commissie met gekwalificeerde meerderheid van stemmen zijn goedkeuring aan het partnerschap voor toetreding en de latere wijzigingen daarvan.

DOELSTELLING

Het partnerschap voor toetreding heeft tot doel in één enkel juridisch kader samen te brengen:

• de prioritaire gebieden waarop hervormingen moeten worden doorgevoerd;
• een nadruk op financiële bijstand voor de tenuitvoerlegging van deze prioritaire gebieden;
• de principes en voorwaarden voor de verwezenlijking van het partnerschap.

Voor de verwezenlijking van de doelstellingen die in het partnerschap voor toetreding zijn vastgesteld, keurt Kroatië een nationaal programma voor de overname van het communautair acquis (NPOA) goed. Daarin worden de voorwaarden en een tijdschema voor de uitvoering van het partnerschap gepresenteerd.

De tenuitvoerlegging van het partnerschap wordt in het kader van de stabilisatie- en associatieovereenkomst gevolgd, met name door de toetsingsverslagen die door de Commissie jaarlijks worden voorgelegd.

PRIORITEITEN

De prioriteiten zijn realistische en realiseerbare doelstellingen die betrekking hebben op de wetgeving en de tenuitvoerlegging. Deze prioriteiten betreffen hoofdzakelijk het vermogen van Kroatië zich te houden aan:

• de in 1993 vastgestelde criteria van Kopenhagen (EN);
• de voorwaarden die voor de verwezenlijking van het stabilisatie- en associatieproces zijn vastgesteld (conclusies van de Raad van 27 april 1997 en van 21 en 22 juni 1999);
• de verklaring van Zagreb van 2000 (EN);
• de agenda van Thessaloniki van 2003;
• het op 3 oktober 2005 goedgekeurde onderhandelingskader (EN).

Het partnerschap voor toetreding met Kroatië omvat:

• de hoofdprioriteiten, namelijk de kortetermijnprioriteiten. Zij hebben betrekking op de tenuitvoerlegging van de in het kader van de stabilisatie- en associatieovereenkomst aangegane verbintenissen; de hervorming van het openbaar bestuur en het rechtsstelsel; de bestrijding van corruptie; de tenuitvoerlegging van de basiswet inzake nationale minderheden; de voltooiing van het terugkeerproces van de vluchtelingen en hun integratie; de verzoening van de volkeren in de regio, de samenwerking met het Internationaal Straftribunaal voor het voormalige Joegoslavië (ICTY (EN) (FR)); de oplossing van de hangende bilaterale problemen, m.i.v. grensvraagstukken en visserijkwesties alsook de verbetering van het ondernemingsklimaat en het potentieel voor economische groei;
• de politieke criteria, met name de democratie en de rechtsstaat (openbaar bestuur, rechtsstelsel, strijd tegen corruptie), de mensenrechten en de bescherming van minderheden, regionale kwesties en internationale verplichtingen (milieu- en visserijbescherming, terugkeer van vluchtelingen, re-integratie van repatrianten, strafrechtelijke vervolgingen van oorlogsmisdaden, justitiële, politionele en regionale samenwerking en grensvraagstukken en bilaterale kwesties);
• de economische criteria met het oog op een stabiel macro-economisch beleid, een transparant begrotingsbeleid en het beheer van de overheidsschuld, een verbetering van het beheer van de gezondheidssector, de sociale bescherming en de pensioenen, de vergemakkelijking van de oprichting van bedrijven, de verbetering van het institutionele kader voor privatisering en de herstructureringen van overheidsbedrijven, de versterking van de arbeidsmarkt;
• het vermogen om de verplichtingen die uit de toetreding voortvloeien op zich te nemen, d.w.z. de aanneming en de implementatie van het acquis voor 33 van de 35 hoofdstukken (thematische indeling per beleidsterrein van de EU-wetgeving) waarop de toetredingsonderhandelingen betrekking hebben.

De in dit partnerschap vastgestelde prioriteiten vormen de basis voor de toekomstige evaluaties van de Commissie. De Commissie evalueert op gezette tijden de vooruitgang van Kroatië in het kader van de naleving van de toetredingscriteria, met inbegrip van de goedkeuring en de daadwerkelijke tenuitvoerlegging van het acquis.

FINANCIEEL KADER

Uit hoofde van het pretoetredingsinstrument (IPA) voor de periode 2007-2013 ontvangt Kroatië financiële steun om zich op zijn toetreding voor te bereiden. Het IPA vervangt de instrumenten Phare, ISPA, SAPARD en CARDS, waarop Kroatië in de periode 2000-2006 een beroep heeft kunnen doen.

De in het kader van het IPA geplande bijstand bevat het indicatief financieel meerjarenkader voor de periode 2009 - 2011 (MIFF) en de steun voor Kroatië, namelijk ongeveer 749,8 miljoen euro (2007 en 2008 inbegrepen). Kroatië kan ook aanspraak maken op financieringen (waaronder niet-terugvorderbare leningen en steun) van de Europese Investeringsbank (EIB) (EN), in het kader van het externe leningsmandaat ten behoeve van de zuidoostelijke buurlanden.

In dit kader vormt het partnerschap het referentiekader voor de keuze van de terreinen waarop steun zal worden verleend. De besluiten tot vaststelling van de verschillende financiële instrumenten en de programmeringsdocumenten vormen dan weer het juridische kader van de financiële steun. Bovendien kunnen de niet-naleving van de stabilisatie- en associatieovereenkomst, de criteria van Kopenhagen en de in het kader van het partnerschap vastgestelde criteria aanleiding geven tot de opschorting van de financiële bijstand.

GERELATEERDE BESLUITEN

Advies van de Commissie van 20 april 2004 inzake het verzoek van Kroatië om toetreding tot de Europese Unie [COM(2004) 257 definitief – Niet in het Publicatieblad verschenen].

Conclusies van de Europese Raad van Brussel van 16 en 17 december 2004 (FR) (pdf). De Europese Raad heeft ertoe besloten de onderhandelingen met Turkije over toetreding te openen.

BILATERALE BETREKKINGEN

Stabilisatie- en associatieovereenkomst tussen de Europese Gemeenschappen en hun lidstaten, enerzijds, en de Republiek Kroatië, anderzijds [Publicatieblad L 26 van 28.1.2005].

FINANCIËLE STEUN

Verordening (EG) nr. 1085/2006 van de Raad van 17 juli 2006 tot invoering van een instrument voor pretoetredingssteun (IPA) [Publicatieblad L 210 van 31.7.2006].

Indicatief financieel meerjarenkader (MIFF) voor:

• 2008-2010 [COM(2003) 672 definitief - Niet in het Publicatieblad verschenen];
• 2009-2011 [COM(2007) 689 definitief - Niet in het Publicatieblad verschenen].

Indicatieve meerjarenplanning (MIPD) 2007–2009 voor Kroatië (EN) (pdf).

EVALUATIE

De verslagen (EN) zijn te vinden op de website van het directoraat-generaal Uitbreiding van de Europese Commissie.

Laatste wijziging: 29.05.2008