Op grond van de Akte van Genève bij de Overeenkomst van Lissabon kunnen alle overeenkomstsluitende partijen profiteren van een snelle, hoogwaardige en onbeperkte bescherming voor geografische aanduidingen* door middel van een enkele inschrijving.
Met het besluit wordt de EU gemachtigd om toe te treden tot de Akte van Genève bij de Overeenkomst van Lissabon.
De verordening bevat de regels voor de uitoefening door de EU van haar rechten en de naleving van haar plichten uit hoofde van de Akte van Genève.

KERNPUNTEN

Overeenkomst van Lissabon

De Overeenkomst van Lissabon van 1958 is een verdrag dat wordt beheerd door het Bureau van de Wereldorganisatie voor de intellectuele eigendom (World Intellectual Property Organization) (WIPO). De overeenkomst voorziet in de bescherming van oorsprongsbenamingen*, bijvoorbeeld Bordeaux-wijn, en de internationale inschrijving daarvan. Oorsprongsbenamingen zijn een speciaal soort geografische aanduiding voor producten die een bijzonder sterke band hebben met hun plaats van herkomst.
Vanaf mei 2020 heeft de Overeenkomst van Lissabon dertig overeenkomstsluitende partijen, waarvan zeven EU-landen, namelijk Bulgarije, Tsjechië, Frankrijk, Italië, Hongarije, Portugal en Slowakije.
Drie andere landen, namelijk Griekenland, Roemenië en Spanje, hebben de overeenkomst ondertekend, maar niet geratificeerd.

Akte van Genève

Met de Akte van Genève wordt de Overeenkomst van Lissabon gemoderniseerd en wordt het toepassingsgebied ervan uitgebreid, zodat het niet alleen oorsprongsbenamingen bestrijkt, maar alle geografische aanduidingen, en het mogelijk wordt dat internationale organisaties overeenkomstsluitende partijen worden.
Naast voor het aanduiden van de oorsprong van een product worden geografische aanduidingen ook gebruikt om culturele bijdragen te onderscheiden en te versterken en om de creativiteit van authentieke specialistische kennis te belonen. Een productnaam die als geografische aanduiding of oorsprongsbenaming is ingeschreven (in de EU als beschermde geografische aanduiding of beschermde aanduiding van herkomst) mag alleen worden gebruikt door producenten die in het aangewezen gebied zijn gevestigd.
Elke overeenkomstsluitende partij is verplicht om op haar grondgebied en binnen haar eigen rechtsstelsel en rechtspraktijk, de oorsprongsbenaming en geografische aanduiding te beschermen van producten die afkomstig zijn uit andere ondertekenende landen waarvoor zij de bescherming aanvaardt.

Besluit (EU) 2019/1754

De EU is exclusief bevoegd voor de terreinen die onder de Akte van Genève vallen. Met het besluit wordt de EU gemachtigd om toe te treden tot de Akte van Genève om haar exclusieve bevoegdheid goed te kunnen uitoefenen.
EU-landen die dat wensen, kunnen naast de EU ook toetreden tot de Akte van Genève, in het belang van de EU en met volledige inachtneming van haar exclusieve bevoegdheid.
EU-landen die al vóór de toetreding van de EU tot de Akte van Genève partij waren bij de Overeenkomst van Lissabon, kunnen dat blijven (zie Zaak C-24/20 — Europese Commissie/Raad van de Europese Unie).

EU-regelgeving

De verordening bevat de regels voor de rechten en plichten van de EU uit hoofde van de Akte van Genève. Volgens de verordening:

is de Europese Commissie verantwoordelijk voor het indienen van aanvragen voor de internationale inschrijving van geografische aanduidingen met betrekking tot producten van oorsprong uit de EU;
zal de Commissie ook beoordelen of aan de voorwaarden is voldaan om in de hele EU bescherming te verlenen aan een geografische aanduiding die op grond van de akte internationaal is ingeschreven en die afkomstig is uit een niet-EU-land.

De verordening behandelt in het bijzonder ook:

conflicten tussen een internationaal ingeschreven geografische aanduiding en een merk;
overgangsregels om tegemoet te komen aan de EU-landen die al vóór de toetreding van de EU tot de Akte van Genève partij waren bij de Overeenkomst van Lissabon;
regels inzake financiële zaken en een toezichtsverplichting voor de Commissie.

VANAF WANNEER ZIJN DE AKTE, HET BESLUIT EN DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De Akte van Genève is in werking getreden op 26 februari 2020.
De verordening en het besluit zijn sinds 13 november 2019 van kracht.

ACHTERGROND

Doel van EU-kwaliteitsregelingen (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

Geografische aanduidingen: hebben betrekking op producten die afkomstig zijn uit een bepaald geografisch gebied en ten aanzien waarvan een bepaalde kwaliteit, reputatie of ander kenmerk verband houdt met de geografische oorsprong.

Oorsprongsbenamingen: geografische benamingen die de oorsprong van een product aanduiden, evenals de onderscheidende en vermaarde kwaliteiten die met de locatie worden geassocieerd.

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Akte van Genève bij de Overeenkomst van Lissabon betreffende oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen (PB L 271 van 24.10.2019, blz. 15-29)

Besluit (EU) 2019/1754 van de Raad van 7 oktober 2019 inzake de toetreding van de Europese Unie tot de Akte van Genève bij de Overeenkomst van Lissabon betreffende oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen (PB L 271 van 24.10.2019, blz. 12-14)

Verordening (EU) 2019/1753 van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2019 inzake de maatregelen van de Unie ingevolge haar toetreding tot de Akte van Genève bij de Overeenkomst van Lissabon betreffende oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen (PB L 271 van 24.10.2019, blz. 1-11)

Laatste bijwerking 18.05.2020

Top

All