Beperkende maatregelen tegen de Democratische Republiek Congo

 

SAMENVATTING VAN:

Besluit 2010/788/GBVB betreffende beperkende maatregelen tegen de Democratische Republiek Congo

Verordening (EG) nr. 1183/2005 tot vaststelling van bepaalde specifieke beperkende maatregelen tegen bepaalde personen die handelen in strijd met het wapenembargo tegen de Democratische Republiek Congo

WAT IS HET DOEL VAN HET BESLUIT EN DE VERORDENING?

• Op basis van de vaststellingen van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties (VN) of van het Sanctiecomité van de VN worden met het besluit en de verordening beperkende maatregelen opgelegd aan personen en entiteiten die verantwoordelijk zijn voor de rechtstreekse of onrechtstreekse levering, verkoop of overdracht van wapens en aanverwant materiaal, alsook aan door het Sanctiecomité van de VN aangewezen personen en entiteiten die activiteiten bedrijven of daaraan hun steun verlenen die de vrede, de veiligheid of de stabiliteit van de Democratische Republiek Congo (DRC) bedreigen.
• Daarnaast worden met het besluit en de verordening autonome beperkende maatregelen van de EU opgelegd aan personen en entiteiten die verantwoordelijk zijn voor het belemmeren van een vreedzame oplossing op basis van consensus met betrekking tot verkiezingen in de DRC, onder meer door gewelddaden, repressie of aanzetten tot geweld, of door het ondermijnen van de rechtsstaat, of die betrokken zijn bij het plannen, leiden of bedrijven van activiteiten die ernstige schendingen van de mensenrechten vormen in de DRC.

KERNPUNTEN

Artikel 29 van het Verdrag betreffende de Europese Unie en artikel 215 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie bieden de nodige rechtsgronden om de EU de bevoegdheid te geven tot het opleggen van beperkende maatregelen (sancties) aan overheden van niet-EU-landen, niet-statelijke entiteiten en individuen teneinde een verandering in hun beleid of activiteiten teweeg te brengen.

A. Omzetting beperkende maatregelen van de VN

Ter omzetting van resoluties van de VN-Veiligheidsraad, te weten 1493 (2003), 1596 (2005), 1649 (2005) en 1698 (2006), worden met de EU-maatregelen financiële beperkende maatregelen (sancties) opgelegd aan door het Sanctiecomité van de VN aangewezen personen en entiteiten die handelen in strijd met het wapenembargo.

Wapenembargo

Voor alle niet-gouvernementele entiteiten en personen die actief zijn in de DRC geldt:

• een verbod op technische bijstand of diensten in verband met de in de gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen opgenomen goederen en technologie;
• een verbod op financiering of financiële bijstand in verband met de verkoop, levering, overdracht of uitvoer van in de gemeenschappelijke lijst van militaire goederen opgenomen goederen en technologie.

Er worden uitzonderingen gemaakt voor leveringen aan de Stabilisatiemissie van de VN in de DRC („MONUSCO”) en de door de Afrikaanse Unie geleide regionale taskforce, alsook voor het leveren van niet-dodelijke militaire uitrusting die uitsluitend voor humanitaire of beschermende doeleinden bestemd is.

Financiële sancties

De verordening voorziet in:

• de bevriezing van tegoeden* en economische middelen* indien deze toebehoren aan, eigendom zijn van of in het bezit zijn van personen of lichamen die in bijlage I zijn vermeld;
• een verbod op het direct of indirect ter beschikking stellen van tegoeden of economische middelen aan de in bijlage I genoemde personen, entiteiten of lichamen;
• een verbod op opzettelijke activiteiten om de bovengenoemde maatregelen te ontduiken.

De EU-landen kunnen bij wijze van uitzondering toestemming geven (met goedkeuring van het Sanctiecomité van de VN) voor de vrijgave van bevroren tegoeden of economische middelen indien deze:

• nodig zijn ter dekking van basisuitgaven, zoals betalingen voor voedsel, huur of hypotheeklasten, geneesmiddelen of geneeskundige behandelingen, belastingen, verzekeringspremies of openbare nutsvoorzieningen;
• bestemd zijn voor de betaling van redelijke honoraria en bepaalde andere „buitengewone kosten” zoals humanitaire hulp;
• bestemd zijn voor de betaling van honoraria voor het beheren van bevroren tegoeden;
• vóór 18 april 2005 in een gerechtelijk of administratief onderpand zijn gegeven of er vóór die datum een uitspraak over is gedaan onder bepaalde nadere voorwaarden, tenzij dit in strijd is met het EU-beleid.

Interesten of andere inkomsten op bevroren rekeningen of betalingen die verschuldigd zijn uit hoofde van overeenkomsten van vóór de datum waarop deze verordening van toepassing werd, zijn toegestaan, maar worden bevroren.

Aangewezen personen en entiteiten waarop sancties van toepassing zijn (bijlage I)

De Raad wijzigt bijlage I op basis van de vaststellingen van het Sanctiecomité van de VN ten aanzien van personen of lichamen die activiteiten bedrijven of daaraan hun steun verlenen die de vrede, de stabiliteit of de veiligheid van de DRC bedreigen, waaronder:

• het schenden van het wapenembargo;
• het optreden als politieke en militaire leiders van buitenlandse gewapende groepen die actief zijn in de DRC of van Congolese milities;
• het rekruteren of gebruiken van kinderen in gewapende conflicten;
• het plannen, leiden of bedrijven van activiteiten in de DRC die schendingen van de mensenrechten of van het internationaal humanitair recht vormen;
• het belemmeren van de toegang tot humanitaire hulp in de DRC;
• het steunen van personen of entiteiten, waaronder gewapende groepen of criminele netwerken, die betrokken zijn bij destabiliserende activiteiten in de DRC door de illegale handel in natuurlijke rijkdommen, waaronder goud of in het wild levende dieren;
• het plannen, leiden of steunen van of deelnemen aan aanvallen tegen de vredeshandhavers van de MONUSCO of VN-personeel;
• het verlenen van financiële, materiële of technologische steun aan een aangewezen persoon of entiteit.

B. Autonome maatregelen van de EU

De Raad wijzigt, op voorstel van een EU-land of van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, de lijst in bijlage II ten aanzien van personen en entiteiten die verantwoordelijk zijn voor het belemmeren van een vreedzame oplossing op basis van consensus met betrekking tot verkiezingen in de DRC, onder meer door gewelddaden, repressie of aanzetten tot geweld, of door het ondermijnen van de rechtsstaat, of die betrokken zijn bij het plannen, leiden of bedrijven van activiteiten die ernstige schendingen van de mensenrechten vormen in de DRC. In dit geval omvatten de beperkende maatregelen:

• bevriezing van tegoeden en economische middelen die eigendom zijn van of gecontroleerd worden door specifieke personen of organisaties (zoals contant geld, bankdeposito’s, aandelen, deelbewijzen enz.) die niet kunnen worden geopend, verplaatst of verkocht, en onroerende goederen die niet mogen worden verkocht of verhuurd;
• een visum- of reisverbod om te voorkomen dat bij sancties betrokken personen de EU binnenkomen.

Informatie

Personen, entiteiten en lichamen moeten onverwijld alle informatie die de naleving van de verordening vergemakkelijkt, bijvoorbeeld betreffende rekeningen en bedragen die zijn bevroren, verstrekken aan de bevoegde nationale autoriteiten (genoemd in bijlage II) of aan de Europese Commissie.

Dekking

De verordening is van toepassing:

• binnen de EU;
• aan boord van vlieg- of vaartuigen die onder de rechtsbevoegdheid van een EU-land vallen;
• op alle personen die onderdaan van een EU-land zijn;
• op alle personen of lichamen die zijn opgericht of erkend volgens het recht van een EU-land of die binnen de EU zakendoen.

VANAF WANNEER ZIJN HET BESLUIT EN DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

Besluit 2010/788/GBVB is van toepassing sinds 20 december 2010.

Verordening (EG) nr. 1183/2005 is van toepassing sinds 23 juli 2005.

ACHTERGROND

Zie ook:

• De Democratische Republiek Congo en de EU (Europese Dienst voor extern optreden)
• Sanctiebeleid (Europese Dienst voor extern optreden)
• Sancties: hoe en wanneer neemt de EU beperkende maatregelen aan? (Raad van de Europese Unie)
• Kaart EU-sancties: DRC (Raad van de Europese Unie).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Besluit 2010/788/GBVB van de Raad van 20 december 2010 betreffende beperkende maatregelen tegen de Democratische Republiek Congo en tot intrekking van Gemeenschappelijk Standpunt 2008/369/GBVB (PB L 336 van 21.12.2010, blz. 30-42)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Besluit 2010/788/GBVB van de Raad werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Verordening (EG) nr. 1183/2005 van 18 juli 2005 tot vaststelling van bepaalde specifieke beperkende maatregelen tegen bepaalde personen die handelen in strijd met het wapenembargo tegen de Democratische Republiek Congo (PB L 193 van 23.7.2005, blz. 1-8)

Zie de geconsolideerde versie.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de Europese Unie — Titel V — Algemene bepalingen inzake het extern optreden van de Unie en specifieke bepalingen betreffende het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid — Hoofdstuk 2 — Specifieke bepalingen betreffende het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid — Afdeling 1— Gemeenschappelijke bepalingen — Artikel 29 (oud artikel 15 VEU) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 33)

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Vijfde deel — Extern optreden van de Unie — Titel IV — Beperkende maatregelen — Artikel 215 (oud artikel 301 VEG) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 144)

Gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen (PB C 95 van 12.3.2019, blz. 1-35)

De geconsolideerde sanctielijst van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is ook bijgewerkt naar aanleiding van alle in de sanctielijst van het Sanctiecomité aangebrachte wijzigingen. Een bijgewerkte versie van de geconsolideerde lijst is toegankelijk via de volgende URL: http://www.un.org/securitycouncil/content/un-sc-consolidated-list

Laatste bijwerking 27.11.2020