Strategie van de Europese Unie voor het Alpengebied

SAMENVATTING VAN:

Mededeling COM(2015) 366 final van de Commissie — Naar een welvarender Alpengebied

SAMENVATTING

WAT DOET DEZE MEDEDELING?

Om het Alpengebied te helpen bij de diverse economische, demografische en ecologische uitdagingen waar het voor staat, wordt er in deze mededeling van de Europese Commissie een EU-strategie voor het Alpengebied (Eusalp) voorgesteld. De strategie omvat een actieplan om een duurzame economische en sociale welvaart in de regio te bevorderen.

KERNPUNTEN

Eusalp is de vierde macroregionale EU-strategie* en heeft betrekking op zeven landen en 48 regio's, waaronder:

—	vijf EU-landen: Oostenrijk, Frankrijk, Duitsland, Italië en Slovenië;

—	twee niet-EU-landen: Liechtenstein en Zwitserland.

Uitdagingen

Het Alpengebied wordt geconfronteerd met verscheidene uitdagingen die gezamenlijk moeten worden aangepakt:

—	demografische trends: een verouderende bevolking en een lage bevolkingsdichtheid in de berggebieden, en nieuwe migratiemodellen (d.w.z. bevolkingsverplaatsingen naar stedelijke gebieden wegens een tekort aan infrastructuur in de landelijke gebieden);

—	grote kwetsbaarheid voor de klimaatverandering en de gevolgen ervan voor het milieu, de biodiversiteit en de leefomstandigheden van de inwoners;

—	zijn specifieke geografische positie in Europa als transitregio;

—	het beheer van de energiebehoefte;

—	sterke seizoensgebondenheid, vooral in een aantal toeristische gebieden;

—	aanzienlijke sociale en economische ongelijkheden tussen de verschillende gebieden in de regio.

Doelstellingen van de strategie: drie thematische plus één horizontale

Er is doeltreffender samenwerking tussen regio's en landen nodig om deze uitdagingen aan te pakken. De strategie is daarom gebaseerd op drie thematische actiegerichte doelstellingen:

Thematische acties

1.

Een billijke toegang bieden tot werk, voortbouwend op de sterke concurrentiepositie van het Alpengebied door economische groei en innovatie. De betreffende acties kunnen de vorm aannemen van onderzoeksactiviteiten in verband met producten en diensten die specifiek zijn voor het Alpengebied, en van innovatieve benaderingen om de duurzaamheid van de regio te versterken.

2.

Interne en externe bereikbaarheid en connectiviteit verzekeren voor alle inwoners van de regio. De acties zijn bedoeld om de mobiliteit te bevorderen door het gebruik van verschillende soorten transportmiddelen (intermodaliteit en interoperabiliteit) in het personen- en goederenvervoer. De toegang tot telefoon en internet in afgelegen gebieden uitbreiden.

3.	De regio duurzaam en aantrekkelijk makenop milieugebied door het samenvoegen van gemeenschappelijke hulpbronnen om: — het milieu en het cultureel erfgoed te bewaren; — de duurzame productie van betrouwbare energieoplossingen te bevorderen.

Daarnaast is er een vierde transversale doelstelling om een gezond macroregionaal bestuursmodel op te zetten om de samenwerking te verbeteren. In dit kader zal de Commissie als onafhankelijke facilitator optreden en samen met de deelnemende landen en regio’s en volgens het subsidiariteitsbeginsel zorgen voor de strategische coördinatie.

Uitvoering en toegevoegde waarde van de EU

Eusalp voorziet een samenwerkingskader waar macroregionale onderwerpen gezamenlijk kunnen worden aangepakt met het oog op een betere onderlinge samenhang, waarbij meer spelers van verschillende niveaus uit alle betreffende regio's worden betrokken.

Eusalp moet ook een nieuwe relatie opbouwen tussen grootstedelijke gebieden en berggebieden (en de tussenliggende gebieden).

De strategie zal gebaseerd zijn op dezelfde sleutelprincipes die van toepassing zijn op de bestaande macroregionale strategieën:

—	geen nieuwe EU-fondsen;

—	geen bijkomende formele EU-structuren;

—	geen bijkomende EU-wetgeving.

Ze zal ook steunen op een gecoördineerde aanpak, synergieën en een doeltreffender gebruik van bestaande EU-fondsen en andere financiële instrumenten.

De strategie mobiliseert en verzamelt EU programma's inzake regionaal beleid voor 2014-2020 (zoals programma's van de Europese structuur- en investeringsfondsen), en andere relevante regionale en nationale beleidskaders.

KERNBEGRIPPEN

* Macroregionale strategie is een geïntegreerd kader voor de aanpak van de gemeenschappelijke uitdagingen van een bepaald geografische gebied.

Momenteel zijn er vier macroregionale EU-strategieën:

—	de EU-strategie voor het Oostzeegebied;

—	de EU-strategie voor de Donau-regio;

—	de EU-strategie voor de Adriatische en Ionische regio;

—	de EU-strategie voor het Alpengebied.

ACHTERGROND

—	De EU-strategie voor het Alpengebied;

—	Persmededeling;

—	Eusalp-website.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's betreffende een strategie van de Europese Unie voor het Alpengebied (COM(2015) 366 final van 28.7.2015)

GERELATEERDE BESLUITEN

Werkdocument van de diensten van de Commissie — Actieplan bij het document Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's betreffende een strategie van de Europese Unie voor het Alpengebied (WDC(2015) 147 final van 28.07.2015)

Conclusies van de Europese Raad van 19-20 december 2013

Laatste bijwerking 16.11.2015