Europese grens- en kustwacht (tot december 2020)

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2016/1624 betreffende de Europese grens- en kustwacht

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• Met deze verordening wordt een Europese grens- en kustwacht opgericht die, voor het eerst, moet zorgen voor een doeltreffende tenuitvoerlegging van het geïntegreerd grensbeheer aan de buitengrenzen van de Europese Unie (EU) en van met de Schengenruimte geassocieerde landen (IJsland, Noorwegen en Zwitserland).
• De Europese grens- en kustwacht bestaat uit het Europees Grens- en kustwachtagentschap (het „Agentschap”), dat is opgericht op basis van het bestaande EU-agentschap voor de buitengrenzen (beter bekend als Frontex) en de autoriteiten van EU-landen en met de Schengenruimte geassocieerde landen die verantwoordelijk zijn voor grensbeheer.
• Met de verordening wordt ook de opdracht van Frontex uitgebreid en verstevigd.

KERNPUNTEN

Belangrijkste taken van de Europese grens- en kustwacht

• De belangrijkste taak van de Europese grens- en kustwacht is het bewerkstelligen van een geïntegreerd Europees grensbeheer als gezamenlijke verantwoordelijkheid van het Agentschap en de nationale autoriteiten die met het grensbeheer zijn belast.
• De belangrijkste acties van het Agentschap zijn:
  • bijdragen aan de effectieve werking van het grenstoezicht aan de buitengrenzen, met onder meer acties om legaal grensverkeer en het opsporen van grensoverschrijdende criminaliteit, zoals het smokkelen van migranten en mensenhandel, te vergemakkelijken;
  • technische en operationele bijstand verlenen aan deelnemende landen via gezamenlijke operaties* en snelle grensinterventies;
  • technische en operationele bijstand verlenen ter ondersteuning van opsporings- en reddingsoperaties voor personen die op zee in nood verkeren, welke soms moeten worden ondernomen tijdens grensbewakingsoperaties op zee;
  • een analyse opmaken van de risico’s voor de interne veiligheid en van de dreigingen die de werking of de veiligheid van de buitengrenzen van de EU kunnen aantasten;
  • samenwerken met niet-EU-landen en niet met de Schengenruimte geassocieerde landen, met aandacht voor met name naburige landen en landen van herkomst en/of doorreis voor illegale immigratie;
  • een kwetsbaarheidsbeoordeling verrichten, waaronder een inschatting van de capaciteit en de paraatheid van de deelnemende landen om het hoofd te bieden aan dreigingen en uitdagingen aan de buitengrenzen;
  • het organiseren en coördineren van en bijdragen aan terugkeeroperaties* en -interventies.

Reddingsoperaties

In overeenstemming met internationale verdragen, zoals het Internationaal Verdrag voor de beveiliging van mensenlevens op zee, moet ieder vaartuig dat deelneemt aan maritieme operaties die door het Agentschap worden gecoördineerd, bijstand verlenen aan mensen in nood op zee. Het Agentschap staat deelnemende landen bij bij het uitvoeren van opsporings- en reddingsoperaties om levens te beschermen en te redden tijdens grensbewakingsoperaties op zee.

Monitoring van migratiestromen en risicoanalyse

• Het Agentschap helpt mee ervoor te zorgen dat aan alle buitengrenzen EU-normen worden ingevoerd om grensbeheer te beschermen en te versterken.
• Er wordt voortdurend toezicht uitgeoefend op de buitengrenzen van EU-landen en van met de Schengenruimte geassocieerde landen, door middel van risicoanalyse en verplichte kwetsbaarheidsbeoordelingen om zwakke plekken te identificeren en aan te pakken.

EU-grens- en kustwachten

• Een snel inzetbare pool van ten minste 1 500 grens- en kustwachten en een pool van technische uitrusting moeten paraat zijn om te reageren op elke vorm van druk of illegale migratie aan de buitengrenzen.
• Waar nodig wordt de inzet van Europese grens- en kustwachtteams uit de snel inzetbare pool onmiddellijk aangevuld met extra grenswachten uit EU-landen.

Verwerking van persoonsgegevens

• Het Agentschap mag persoonsgegevens uitsluitend verwerken voor risicoanalyse, het organiseren van operationele activiteiten, waaronder gezamenlijke operaties, snelle grensinterventies, terugkeeroperaties en terugkeerinterventies*, en doorgifte aan de bevoegde nationale autoriteiten of EU-agentschappen, zoals EASO, Europol en Eurojust.
• Het Agentschap beheert de persoonsgegevens van personen die worden verdacht van betrokkenheid bij criminele activiteiten, zoals smokkel van migranten, mensenhandel of terrorisme.

Intrekking

Verordening (EU) 2016/1624 zal op 31 december 2020 worden ingetrokken en vervangen door Verordening (EU) 2019/1896 tot oprichting van een nieuwe, versterkte Europese grens- en kustwacht — zie samenvatting.

VANAF WANNEER IS DEZE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is op 6 oktober 2016 in werking getreden. De snel inzetbare pool en de pool van technische uitrusting zijn sinds december 2016 actief.

ACHTERGROND

De oprichting van een Europese grens- en kustwacht is een van de maatregelen uit de Europese migratieagenda om het beheer en de veiligheid van de buitengrenzen van de EU te versterken.

Zie ook

• Europa’s buitengrenzen beveiligen: een Europese grens- en kustwacht (Europese Commissie)
• Vragen en antwoorden: het Europees Grens- en kustwachtagentschap (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2016/1624 van het Europees Parlement en de Raad van 14 september 2016 betreffende de Europese grens- en kustwacht, tot wijziging van Verordening (EU) 2016/399 van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 863/2007 van het Europees Parlement en de Raad, Verordening (EG) nr. 2007/2004 van de Raad en Besluit 2005/267/EG van de Raad (PB L 251 van 16.9.2016, blz. 1-76)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) 2016/1624 zijn opgenomen in de oorspronkelijke tekst. Deze geconsolideerde versie heeft slechts informatieve waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2019/1896 van het Europees Parlement en de Raad van 13 november 2019 betreffende de Europese grens- en kustwacht en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1052/2013 en Verordening (EU) 2016/1624 (PB L 295 van 14.11.2019, blz. 1-131)

Verordening (EU) 2016/399 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2016 betreffende een Uniecode voor de overschrijding van de grenzen door personen (Schengengrenscode) (PB L 77 van 23.3.2016, blz. 1-52)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 27.08.2020