Niet-discriminatie en gelijke kansen in de Europese Unie

 

SAMENVATTING VAN:

Mededeling (COM(2008) 420) — Non-discriminatie en gelijke kansen: een vernieuwd engagement

WAT IS HET DOEL VAN DEZE MEDEDELING?

• In deze mededeling wordt de aanpak van de Europese Unie (EU) geformuleerd om
  • discriminatie op grond van ras of etnische afstamming, godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd, geslacht of seksuele geaardheid te bestrijden, en
  • gelijke kansen te bevorderen.
• De mededeling moet ervoor zorgen dat iedereen een eerlijke kans krijgt om zich volledig te ontplooien.

KERNPUNTEN

Strenger optreden tegen discriminatie

• In deze mededeling van de Europese Commissie wordt erop gewezen dat de strijd tegen discriminatie niet alleen met wetgeving kan worden gewonnen. Toch kan een doeltreffend, goed gehandhaafd rechtskader een belangrijke rol spelen om de houding van mensen en hun gedrag te veranderen.
• Op dit gebied heeft de Commissie twee belangrijke taken:
  • ervoor zorgen dat EU-wetgeving wordt ingevoerd (voorbeelden zijn onder andere de richtlijnen inzake gelijke behandeling in arbeid en beroep, gelijke behandeling van personen ongeacht ras of etnische afstamming en gelijke behandeling van mannen en vrouwen buiten de arbeidsmarkt);
  • nieuwe wetgeving voorstellen om de wettelijke bescherming uit te breiden tot alle vormen van discriminatie in alle levenssferen (bijv. een voorstel voor een richtlijn inzake gelijke behandeling van personen ongeacht hun godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid.

Versterking van de beleidsinstrumenten voor de actieve bevordering van gelijke kansen

Als aanvulling op wettelijke maatregelen wordt in deze mededeling de rol van bepaalde beleidsinstrumenten benadrukt.

• Er zijn sterkere beleidsinstrumenten nodig om gelijke kansen doelmatig te kunnen bevorderen. Dit zijn onder meer:
  • niet-discriminatie mainstreamen in al het EU-beleid — met inbegrip van vooral werk, sociale insluiting, opleidings- en onderwijsbeleid. Er is een handboek gepubliceerd voor maatschappelijk verantwoorde overheidsopdrachten om een bewustwordingsproces in de EU-landen op gang te brengen over de wijze waarop non-discriminatie en gelijke kansen in het beleid en de praktijk ten aanzien van overheidsopdrachten kunnen worden bevorderd;
  • discriminatie meten en voortgang evalueren — de Commissie moet onderzoeken of het haalbaar is om samen met EU-landen regelmatig statistieken te verzamelen over de mate en invloed van discriminatie en om een EU-enquêtemodule over discriminatie op te zetten. Ook werkt de Commissie met Equient, het Europees netwerk voor de bevordering van gelijke behandeling, aan een systeem om informatie te verzamelen over klachten die door deze organen worden behandeld;
  • positieve actie — EU-wetgeving verbiedt EU-landen niet bepaalde maatregelen in stand te houden of te nemen om nadelen als gevolg van discriminatie op gronden waarvoor bescherming is voorzien, te voorkomen of compenseren. EU-landen worden aangespoord gebruik te maken van alle mogelijkheden om positieve actie te ondernemen, met name op het gebied van toegang tot onderwijs, werk, huisvesting en gezondheidszorg;
  • bewustmakings- en opleidingsactiviteiten voor belanghebbenden — zoals informatiecampagnes om ervoor te zorgen dat werkgevers, dienstverleners en overheden zich bewust zijn van hun taken;
  • voordelen van diversiteit op de werkplek promoten — wetgeving is effectiever als die wordt gekoppeld aan geleidelijk innovatieve strategieën van werkgevers om een steeds diverser personeelsbestand te beheren. Initiatieven bestaan onder andere uit vrijwillige convenanten en samenwerking tussen bedrijven, bedrijfskundeopleidingen en universiteiten op diversiteitsgerelateerde terreinen.
• Dialoog over non-discriminatie en gelijke kansen ontwikkelen met alle belanghebbenden en het maatschappelijk middenveld is noodzakelijk. Voorbeelden zijn onder andere de „Equality Summits” die regelmatig worden gehouden om kennis en ervaringen te delen.
• Betere instrumenten gebruiken om de sociale integratie van de Roma , Europa's grootste etnische minderheid, te verbeteren, is een beleidsprioriteit dat zowel op EU-niveau als in de EU-landen de aandacht krijgt. Ieder EU-land heeft een nationale integratiestrategie voor Roma voorbereid en er zijn inspanningen in gang gezet om discriminatie en zigeunerhaat te bestrijden. Dit vindt plaats met het oog op de ontwikkeling van doeltreffende en inclusieve samenwerkingsmechanismen op de middellange termijn, waarbij het maatschappelijk middenveld en nationale, regionale en lokale overheden zijn betrokken.

Financiering

• Op dit moment is er financiering van het Europees Sociaal Fonds beschikbaar om de bovengenoemde activiteiten in EU-landen te ondersteunen. Het instrument voor pretoetredingssteun biedt financiële steun aan kandidaat- en potentiële kandidaat-landen om aan toekomstige EU-lidmaatschapsverplichtingen te voldoen op gebieden als eerbiediging van de grondrechten, gendergelijkheid, verdraagzaamheid en sociale integratie.

ACHTERGROND

Eerbied voor de gedeelde waarden van vrijheden, democratie, eerbiediging van de mensenrechten en fundamentele vrijheden is verankerd in de oprichtingsverdragen van de EU. Met deze verdragen wordt erkend dat iedereen gelijkwaardig is en dus eerlijke toegang moet krijgen tot de kansen die het leven te bieden heeft.

Voor meer informatie zie:

• „Discriminatie bestrijden” op de website van de Europese Commissie.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's — Non-discriminatie en gelijke kansen: een vernieuwd engagement (COM(2008) 420 definitef van 2.7.2008)

GERELATEERDE BESLUITEN

Richtlijn 2000/43/EEG van de Raad van 29 juni 2000 houdende toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van personen ongeacht ras of etnische afstamming (PB L 180 van 19.7.2000, blz. 22-26) Zie de geconsolideerde versie.

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2000/43/EEG werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versieis enkel van documentaire waarde.

Richtlijn 2000/78/EG van de Raad van 27 november 2000 tot instelling van een algemeen kader voor gelijke behandeling in arbeid en beroep (PB L 303 van 2.12.2000, blz. 16-22) Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2004/113/EG van de Raad van 13 december 2004 houdende toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van mannen en vrouwen bij de toegang tot en het aanbod van goederen en diensten (PB L 373 van 21.12.2004, blz. 37-43)

Kaderbesluit 2008/913/JBZ van de Raad van 28 november 2008 betreffende de bestrijding van bepaalde vormen en uitingen van racisme en vreemdelingenhaat door middel van het strafrecht (PB L 328 van 6.12.2008, blz. 55-58)

Aanbeveling van de Raad van 9 december 2013 over doeltreffende maatregelen voor integratie van de Roma in de lidstaten (PB C 378 van 24.12.2013, blz. 1-7)

Voorstel voor een richtlijn van de Raad betreffende de toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van personen ongeacht godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid (COM(2008) 426 definitief van 2.7.2008)

Laatste bijwerking 12.01.2017