Witboek over de integratie van de EU-markt voor hypothecair krediet

De integratie van de Europese markt voor hypothecair krediet is bijzonder belangrijk voor de economie en de interne markt van de Europese Unie. De opheffing van de thans bestaande juridische en economische belemmeringen moet de weg vrijmaken voor een efficiëntere en concurrerender hypotheekmarkt. De Commissie pleit ervoor deze uitdaging aan te gaan en aldus een betere werking van de hypotheeksector op Europees niveau te bewerkstelligen.

BESLUIT

Witboek van de Commissie van 18 december 2007 over de integratie van de EU-markt voor hypothecair krediet [COM(2007) 807 definitief - niet in het Publicatieblad verschenen].

SAMENVATTING

De integratie van de Europese markt voor hypothecair krediet is van essentieel belang voor de economie van de Europese Unie (EU) en voor de goede werking van de interne markt. De Commissie geeft een overzicht van de problemen waarvoor een passende oplossing moet worden gevonden om de hinderpalen voor de integratie van de markt uit de weg te ruimen.

Doelstellingen

Op basis van een grondige analyse van de belemmeringen die de verwezenlijking van een geïntegreerde markt in de weg staan, zijn vier doelstellingen geformuleerd om concurrerender en efficiëntere markten tot stand te brengen, namelijk:

• de grensoverschrijdende aanbieding en financiering van hypothecair krediet vergemakkelijken. De belemmeringen (voortvloeiend uit rechtskaders, infrastructuren enz.) moeten worden opgeheven om de instrumenten voor hypotheekfinanciering te kunnen diversifiëren en tegelijkertijd de bescherming van de consument en de stabiliteit van de markt te kunnen waarborgen;
• het productenpalet uitbreiden. Om aan de behoeften van de consument te kunnen voldoen, moeten de belemmeringen voor de distributie en verkoop van hypotheekproducten worden weggewerkt. Dit zou de productdiversiteit moeten bevorderen, hetgeen met name tot de ontwikkeling van nieuwe en innovatieve producten zou moeten bijdragen;
• het consumentenvertrouwen versterken. De consumenten moeten in staat zijn een passende keuze te maken op basis van duidelijke en vergelijkbare informatie. Kredietverstrekkers moeten de financiële draagkracht van kredietnemers zorgvuldiger beoordelen. Bovendien moet kredietnemers advies op maat worden verstrekt;
• de cliëntmobiliteit bevorderen. De vrijheid van consumenten om van kredietverstrekker te veranderen, vereist transparantie qua productkosten en -kenmerken.

Verwezenlijken van de doelstellingen

Wat regelgeving betreft, zal een nieuw onderzoek worden uitgevoerd om na te gaan of wetgeving noodzakelijk is. In overeenstemming met het beginsel van betere regelgeving zal met name een kosten-batenanalyse worden verricht. Volgens de Commissie zijn er drie essentiële terreinen die nader onderzoek verdienen, namelijk:

• vervroegde aflossing. Op dit gevoelige terrein zullen diverse beleidsopties worden onderzocht om na te gaan of tot een Europese vervroegde-aflossingsregeling kan worden gekomen;
• de kwaliteit en vergelijkbaarheid van de informatie. De verstrekte informatie moet gestructureerd, volledig, concreet en begrijpelijk zijn. Met het oog hierop zal het Europees gestandaardiseerd informatieblad in definitieve vorm worden gegoten en aan een consumententoetsing worden onderworpen om een eenvormige toepassing in de EU te waarborgen. Voorts zal worden nagegaan in hoeverre het jaarlijks kostenpercentage (JKP) waarin het voorstel voor een richtlijn inzake consumentencrediet voorziet, tot het hypothecaire krediet kan worden uitgebreid;
• verantwoord lenen. Kredietverstrekkers moeten meer verantwoord lenen en de kredietregisters van alle andere lidstaten kunnen raadplegen om de kredietwaardigheid van kredietnemers op adequate wijze te kunnen beoordelen. Van essentieel belang is ook dat aan consumenten objectief advies op maat wordt verstrekt. Er wordt overigens voorgesteld normen inzake adviesverlening vast te stellen opdat consumenten met kennis van zaken kunnen beslissen.

Om de problemen aan te pakken die op bovengenoemde terreinen aan de orde zijn gesteld, zal een deskundigengroep kredietantecedenten in het leven worden geroepen, zal de financiële educatie worden bevorderd en zal worden nagegaan of het recht van toepassing op verbintenissen uit overeenkomst (voorstel voor een verordening "Rome I") tot hypotheekovereenkomsten kan worden uitgebreid.

Wat taxatie, kadasters en bij gedwongen verkoop te volgen procedures betreft, dienen de lidstaten hun bij gedwongen verkoop en bij kadastrale registratie te volgen procedures efficiënter te maken. De Commissie is tevens voornemens op gezette tijden geactualiseerde scoreborden te publiceren over de kosten en de duur van de procedures die bij gedwongen verkoop en bij kadastrale registratie moeten worden doorlopen.

In het kader van haar inbreukbeleid zal de Commissie toezien op de naleving van de communautaire vereisten door de lidstaten wat betreft:

• de nationale voorschriften inzake de verspreiding van kredietgegevens en de dienstverlening door kredietbureaus;
• het in sommige lidstaten geldende verbod om hypotheekleningen uit andere EU-landen in pools van zekerheden op te nemen.

Wat hypotheekfinanciering betreft, moet met de deskundigenverslagen en de crisis op de Amerikaanse hypotheekmarkt rekening worden gehouden bij de analyse van de volgende punten:

• het management van het liquiditeitmismatchrisico;
• het verwijderen door hypothecaire kredietverstrekkers van risico's uit hun balansen;
• het risico dat banken lopen bij securitisatietransacties;
• maatregelen ter bevordering van de transparantie uit het oogpunt van de eindbeleggers.

Zoals in het groenboek over financiële diensten voor consumenten is aangekondigd, is de Commissie momenteel ook bezig met het verrichten van andere evaluaties, met name betreffende de rol van niet-kredietinstellingen op de kredietmarkten, de verkoop van "equity release"-producten (zoals "omgekeerde hypotheken"), oneerlijke praktijken (zoals koppelverkoop) en rentebeperkingen.

Achtergrond

Dit witboek ligt in het verlengde van de mededeling van de Commissie met als titel "Een interne markt voor het Europa van de 21ste eeuw" en moet ook worden gezien tegen de achtergrond van de crisis op de Amerikaanse markt voor risicovolle hypotheken (subprimekredieten).

GERELATEERDE BESLUITEN

Groenboek van de Commissie van 19 juli 2005 "Hypothecair krediet in de EU" [COM(2005) 327 definitief - niet verschenen in het Publicatieblad].

Aangezien er tussen de hypotheekmarkten van de lidstaten diverse verschillen bestaan, doet de Commissie tal van voorstellen die erop gericht zijn een Europese markt voor hypothecair krediet tot stand te brengen.

Laatste wijziging: 31.01.2008