Overeenkomst tussen Euratom en het VK over samenwerking inzake het veilige en vreedzame gebruik van kernenergie

 

SAMENVATTING VAN:

Overeenkomst tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie voor samenwerking inzake het veilige en vreedzame gebruik van kernenergie

Besluit (Euratom) 2020/2255 van de Commissie betreffende de sluiting door de Europese Commissie en de voorlopige toepassing van de overeenkomst tussen de regering van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie inzake samenwerking op het gebied van het veilige en vreedzame gebruik van kernenergie en betreffende de sluiting door de Europese Commissie, namens de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, en de voorlopige toepassing van de handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie enerzijds en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland anderzijds

WAT IS HET DOEL VAN DE OVEREENKOMST EN HET BESLUIT?

• Met deze overeenkomst voor nucleaire samenwerking tussen het Verenigd Koninkrijk (VK) en Euratom wordt uitgebreide samenwerking geregeld met betrekking tot het veilige en vreedzame gebruik van kernenergie, geschraagd door beloften door beide partijen om de verplichtingen met betrekking tot internationale non-proliferatie na te leven en om de normen voor nucleaire veiligheid op een hoog niveau te houden. De samenwerking omvat:
  • facilitering van handel en commerciële samenwerking;
  • levering en overdracht van nucleaire goederen (inclusief nucleaire technologieën);
  • nucleaire veiligheidscontrole;
  • nucleaire veiligheid en stralingsbescherming, waaronder paraatheid en respons bij noodsituaties, het veilig beheer van verbruikte splijtstof en radioactief afval, het gebruik van radio-isotopen en bestraling in landbouw, industrie, geneeskunde en onderzoek en ontwikkeling.
• Er wordt in benadrukt dat goederen en materiaal die onder de overeenkomst vallen alleen voor vreedzame doeleinden mogen worden gebruikt.
• In het besluit wordt namens Euratom goedkeuring gegeven aan het sluiten van de overeenkomst voor nucleaire samenwerking en de handels- en samenwerkingsovereenkomst, voor zover het zaken betreft die onder het Euratom-verdrag vallen, en wordt bepaald dat deze overeenkomsten voorlopig vanaf 1 januari 2021 worden toegepast, in afwachting van de voltooiing van de voor de inwerkingtreding ervan vereiste procedures.

KERNPUNTEN

Samenwerking op het gebied van het vreedzame gebruik van kernenergie (andere gebieden kunnen in onderling overleg worden vastgesteld) kan omvatten:

• handel en commerciële samenwerking;
• de levering van nucleair materiaal, niet-nucleair materiaal en uitrusting;
• overdracht van technologie, met inbegrip van de verstrekking van informatie die in het kader van de nucleaire samenwerking van belang is;
• aankoop van uitrusting en instrumenten;
• veilig beheer van verbruikte splijtstof en radioactief afval, met inbegrip van geologische berging;
• nucleaire veiligheid en stralingsbescherming, met inbegrip van paraatheid in noodsituaties en de monitoring van het radioactiviteitsniveau in het milieu;
• nucleaire veiligheidscontrole en fysieke beveiliging;
• gebruik van radio-isotopen en straling in landbouw, industrie, geneeskunde en onderzoek in het belang van de volksgezondheid;
• geologische en geofysische exploratie, ontwikkeling, productie, verdere verwerking en gebruik van uraniumbronnen;
• regelgevingsaspecten van het vreedzame gebruik van kernenergie;
• onderzoek en ontwikkeling.

Samenwerking dient bepalingen te omvatten over de bescherming van intellectuele eigendomsrechten wanneer deze bestaan.

Vormen van nucleaire samenwerking

Samenwerking zou de volgende vormen aan kunnen nemen (andere vormen kunnen in onderling overleg worden bepaald):

• overdracht van materiaal, uitrusting en technologie;
• uitwisseling van informatie op gebieden van wederzijds belang, zoals nucleaire veiligheidscontrole, nucleaire veiligheid, het radioactiviteitsniveau in het milieu en de levering van radio-isotopen;
• uitwisselingen, bezoeken en opleiding van administratief, wetenschappelijk en technisch personeel en administratieve, wetenschappelijke en technische deskundigen;
• symposia en seminars;
• uitwisseling van wetenschappelijke en technische informatie, bijstand en diensten, onder meer met betrekking tot onderzoek en ontwikkeling;
• gezamenlijke projecten, joint ventures en bilaterale werkgroepen en studies;
• commerciële samenwerking op het gebied van de splijtstofcyclus, zoals uraniumconversie en verrijking.

Nucleaire veiligheidscontrole

Ten aanzien van het onder deze overeenkomst vallende nucleaire materiaal moet ook worden voldaan aan de volgende vormen van veiligheidscontrole.

In de EU:

• veiligheidscontroles overeenkomstig het Euratom-verdrag van 1957 (zie samenvatting);
• de non-proliferatieovereenkomst van de Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA) met de niet-kernwapenlidstaten van de EU;
• de overeenkomst met Frankrijk inzake IAEA-veiligheidscontrole (met inbegrip van het aanvullende protocol met Frankrijk), en
• de IAEA-protocollen in aanvulling op overeenkomsten over veiligheidscontrole.

In het Verenigd Koninkrijk:

• het binnenlandse veiligheidscontrolesysteem van het VK, en
• de overeenkomst inzake veiligheidscontrole tussen het Verenigd Koninkrijk en de IAEA.

Beide partijen komen overeen een solide en doeltreffend systeem voor de boekhouding en controle van nucleair materiaal ten uitvoer te leggen om te voorkomen dat onder deze overeenkomst vallend nucleair materiaal wordt gebruikt voor andere dan vreedzame doeleinden.

Nucleaire veiligheid

De partijen erkenden hun gecommitteerdheid aan de volgende verdragen inzake nucleaire veiligheid:

• het Verdrag inzake nucleaire veiligheid,
• het Gezamenlijk Verdrag inzake de veiligheid van het beheer van bestraalde splijtstof en de veiligheid van het beheer van radioactief afval,
• het Verdrag inzake de verlening van bijstand in het geval van een nucleair ongeval of een calamiteit met radioactieve stoffen,
• het Verdrag inzake de vroegtijdige kennisgeving van een nucleair ongeval,
• het in Wenen gesloten Verdrag inzake nucleaire veiligheid.

De partijen kwamen overeen te blijven samenwerken, regelmatig contacten te onderhouden en informatie uit te wisselen met betrekking tot nucleaire veiligheid, stralingsbescherming, paraatheid en respons in noodsituaties en beheer van verbruikte splijtstof en radioactief afval, met inbegrip van de resultaten van internationale collegiale toetsingen, indien van toepassing. Dit omvat:

• gevestigde systemen van de EU voor de monitoring en uitwisseling van informatie aangaande het niveau van radioactiviteit in het milieu, waaronder:
  • de EU-regelingen voor snelle uitwisseling van informatie in geval van stralingsgevaar (Ecurie), en
  • het EU-platform voor de uitwisseling van radiologische gegevens (Eurdep);
• vaste adviesgroepen van deskundigen op het gebied van nucleaire veiligheid, met inbegrip van de Groep Europese regelgevers op het gebied van nucleaire veiligheid (ENSREG), en
• andere EU-systemen of groepen zoals tussen de partijen overeengekomen.

De EU kan het Verenigd Koninkrijk uitnodigen om als derde land (niet-EU-land) deel te nemen aan deze systemen en groepen.

Fysieke bescherming

De partijen hebben zich verbonden fysieke beveiligingsmaatregelen toe te passen, met verwijzingen naar verplichtingen ingevolge het gewijzigde Verdrag inzake de fysieke beveiliging van nucleair materiaal, waar van toepassing, en de aanbevelingen voor nucleaire veiligheid inzake de fysieke beveiliging van kernmateriaal en nucleaire faciliteiten, die samen met de IAEA-voorschriften voor het veilig vervoer van radioactief materiaal ook het vervoer van nucleair materiaal betreffen.

Verrijking en opwerking

De schriftelijke toestemming van de andere partij is nodig voor de verrijking van nucleair materiaal tot 20 % of meer van de isotoop uranium-235. Elke partij geeft de andere partij toestemming voor de opwerking, in overeenstemming met de in de bijlage vermelde voorwaarden, van splijtstof die nucleair materiaal bevat.

Onderzoek en ontwikkeling op nucleair gebied

De partijen komen overeen om samenwerking te faciliteren bij onderzoek naar en ontwikkeling van kernenergie voor vreedzaam gebruik, met de deelname van onderzoekers en organisaties uit alle onderzoekssectoren, met inbegrip van universiteiten, laboratoria en de particuliere sector. De samenwerking kan omvatten:

• deelname van het Verenigd Koninkrijk als derde land (niet-EU-land) aan de programma’s op het gebied van onderzoek en opleiding en onderzoeks- en opleidingsactiviteiten van de EU, en
• lidmaatschap van het VK van Fusion for Energy.

Uitwisseling van informatie en technische expertise

De partijen komen overeen om een passende en evenredige uitwisseling van informatie en technische expertise met betrekking tot aangelegenheden die onder deze overeenkomst vallen, te bevorderen en te faciliteren. Informatie van derden die niet mag worden doorgegeven, is uitgesloten.

Informatie die door de leverende partij als van commerciële waarde wordt beschouwd, wordt uitsluitend verstrekt onder de door die partij gestelde voorwaarden.

Voorts bevorderen en faciliteren de partijen de uitwisseling van informatie tussen personen die onder de jurisdictie van de respectieve partijen vallen over aangelegenheden die onder deze overeenkomst vallen. Informatie die in het bezit is van deze personen wordt uitsluitend verstrekt met instemming van deze personen en onder de door deze personen gestelde voorwaarden.

De partijen nemen alle passende voorzorgen om de vertrouwelijkheid te waarborgen van informatie die als gevolg van de werking van deze overeenkomst wordt ontvangen.

DATUM VAN INWERKINGTREDING

De overeenkomst is sinds 1 januari 2021 voorlopig van toepassing.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• De overeenkomst tussen de EU en het VK over het veilige en vreedzame gebruik van kernenergie (Europese Commissie)
• Internationale Organisatie voor Atoomenergie
• Verdrag inzake de fysieke beveiliging van nucleair materiaal, als gewijzigd (Internationale Organisatie voor Atoomenergie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Overeenkomst tussen de regering van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie betreffende samenwerking inzake het veilige en vreedzame gebruik van kernenergie (PB L 445 van 31.12.2020, blz. 5-22)

Besluit (Euratom) 2020/2255 van de Commissie van 29 december 2020 betreffende de sluiting door de Europese Commissie en de voorlopige toepassing van de overeenkomst tussen de regering van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie inzake samenwerking op het gebied van het veilige en vreedzame gebruik van kernenergie en betreffende de sluiting door de Europese Commissie, namens de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, en de voorlopige toepassing van de handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie enerzijds en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland anderzijds (PB L 445 van 31.12.2020, blz. 2-4)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Briefwisseling over de voorlopige toepassing van de overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie en de regering van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland over het veilige en vreedzame gebruik van kernenergie (PB L 445 van 31.12.2020, blz. 23-24)

Geconsolideerde versie van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (PB C 203 van 7.6.2016, blz. 1-112)

Zie geconsolideerde versie.

Handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds (PB L 444 van 31.12.2020, blz. 14-1462)

Beschikking 2007/198/Euratom van de Raad van 27 maart 2007 tot oprichting van de Europese gemeenschappelijke onderneming voor ITER en de ontwikkeling van fusie-energie van gunsten daaraan (PB L 90 van 30.3.2007, blz. 58-72)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Besluit 2007/198/Euratom zijn opgenomen in de oorspronkelijke tekst. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Laatste bijwerking 25.02.2021