Stabiliteitsinstrument (2007-2013)

De Europese Unie (EU) werkt samen met derde landen om er de stabiliteit te bevorderen. De door het stabiliteitsinstrument gefinancierde maatregelen moeten bijdragen aan de voorbereiding en de respons op door de natuur of de mens veroorzaakte crisissen, alsook aan het herstel van die landen na een crisis of instabiele situatie.

BESLUIT

Verordening (EG) nr. 1717/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 15 november 2006 tot invoering van een stabiliteitsinstrument [Publicatieblad L 327 van 24.11.2006].

SAMENVATTING

Het stabiliteitsinstrument financiert initiatieven die de Europese Unie (EU) in partnerschap met derde landen onderneemt op het gebied van ontwikkelingssamenwerking en financiële, economische en technische samenwerking. Die initiatieven hebben ten doel:

• de stabiliteit in noodsituaties, crisissituaties of dreigende crisissituaties te herstellen, teneinde de effectieve uitvoering van het ontwikkelings- en samenwerkingsbeleid mogelijk te maken;
• ervoor te zorgen dat de derde landen beter zijn voorbereid op crisissen en mondiale en transregionale dreigingen.

In noodsituaties of dreigende crisissituaties, met inbegrip van situaties die zouden kunnen ontaarden in een gewapend conflict, kunnen middelen uit het stabiliteitsinstrument gebruikt worden om de democratie, de openbare orde, de veiligheid van de burgers, de rechten van de mens en de grondrechten te beschermen.

De samenwerkingsinitiatieven kunnen met name steun geven aan:

• technische en logistieke maatregelen van statelijke en niet-statelijke actoren en van internationale en regionale organisaties;
• de vestiging van interim-regeringen;
• de ontwikkeling van democratische openbare instellingen en een onafhankelijke rechterlijke macht;
• nationale en internationale straftribunalen en nationale verzoeningscommissies;
• de demobilisatie en de re-integratie van voormalige strijders, maatregelen ten behoeve van kindsoldaten en revalidatiemaatregelen voor slachtoffers;
• de ontwikkeling van het maatschappelijk middenveld en de bevordering van onafhankelijke media;
• de aanpak van de sociaaleconomische gevolgen van antipersoneelmijnen en achtergebleven oorlogsexplosieven;
• de bevordering van een eerlijke toegang tot natuurlijke rijkdommen;
• maatregelen in reactie op door de natuur of de mens veroorzaakte rampen en bedreigingen voor de volksgezondheid.

Bij stabiele samenwerkingsvoorwaarden in het land kan het stabiliteitsinstrument met name bijdragen aan:

• de paraatheid voor, de respons op en het herstel van crisissen;
• een versterking van de openbare instellingen en een verbetering van de openbare infrastructuur, daaronder begrepen de bestrijding van terrorisme en de georganiseerde misdaad, de beveiliging van kritieke infrastructuur en de bescherming van de volksgezondheid;
• de beperking van de risico’s in verband met scheikundige, biologische, radiologische of radioactieve stoffen of agentia.

Steunverlening

Bij de steunverlening moet rekening worden gehouden met de acties die reeds door andere Europese instrumenten voor buitenlandse hulp worden gefinancierd.

De steun wordt voor elk land toegekend op basis van geografische of thematische strategiedocumenten en indicatieve meerjarenprogramma’s. Er kunnen ook bijzondere maatregelen worden goedgekeurd in reactie op uitzonderlijke crisissen of situaties.

Begunstigden

Verschillende categorieën actoren kunnen financiële steun krijgen uit het stabiliteitsinstrument, ongeacht of zij uit de EU dan wel uit een derde land afkomstig zijn. Het betreft meer bepaald de nationale, regionale en lokale overheden van de partnerlanden, internationale organisaties, overheids- en particuliere instanties, niet-gouvernementele organisaties en natuurlijke personen.

Context

De verordeningen betreffende het snellereactiemechanisme en de verschillende verordeningen betreffende de bestrijding van antipersoneelmijnen worden ingetrokken en vervangen door de bepalingen betreffende het stabiliteitsinstrument.

GERELATEERDE BESLUITEN

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1717/2006 tot invoering van een stabiliteitsinstrument [COM(2009) 195 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

Dit voorstel breidt het toepassingsgebied van de verordening uit naar de strijd tegen het illegale gebruik van handvuurwapens en lichte wapens, overeenkomstig de doelstellingen van het communautaire samenwerkingsbeleid.

Medebeslissingsprocedure: (COD/2009/0058)

Laatste wijziging: 28.06.2011