8.1.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 4/89

(1)

Polen heeft op 28 september 2009 conform artikel 88, lid 2, derde alinea, van het Verdrag een verzoek om een beschikking bij de Raad ingediend en daarbij verklaard dat het plan van de Republiek Polen om nationale steun aan de Poolse landbouwers te verlenen voor de aankoop van landbouwgrond, verenigbaar is met de gemeenschappelijke markt.

(2)

De ongunstige oppervlaktestructuur van de Poolse landbouwbedrijven, de geringe bedragen aan rechtstreekse betalingen die Polen ontvangt op grond van het mechanisme voor geleidelijke invoering waarin de Toetredingsakte van 2003 voorziet, en de in vergelijking met de opbrengst onevenredig grote hoeveelheid arbeid die de landbouw vergt, leiden tot lage landbouwinkomens, die in 2008 nog verder zijn gedaald omdat de betalingen aan landbouwers, door de verlaging van de wisselkoers met de euro met 10 %, in waarde zijn verminderd.

(3)

In 2009 heeft de steeds diepere recessie van de wereldeconomie ten gevolge van de mondiale crisis een negatief effect gehad op de Poolse landbouwbedrijven, zowel wegens de achterblijvende vraag als wegens de daling van de aankoopprijzen: de tarweprijzen zijn ten opzichte van maart 2008 met ongeveer 45 % gedaald en de roggeprijzen met ongeveer 60 %, terwijl de melkprijs in juli 2009 9,5 % lager was dan in juli 2008.

(4)

De prijzen van landbouwproductiemiddelen zoals meststoffen, bestrijdingsmiddelen, voeder en brandstof zijn in 2009 verder gestegen, hetgeen catastrofale gevolgen heeft gehad voor de levensstandaard van de boeren. Voor vele Poolse boerderijen zullen de omstandigheden waarschijnlijk verder verslechteren, waardoor het aantal landbouwgezinnen dat in de armoede dreigt terecht te komen, zal stijgen.

(5)

De inkomenssituatie van landbouwers in Polen is in 2009 verder verslechterd door verliezen van naar schatting 240 miljoen PLN op 130 000 ha landbouwgrond ten gevolge van overstromingen in 11 (van de in totaal 16) wojewodschappen.

(6)

In het eerste kwartaal van 2009 is de werkloosheid op het platteland ten opzichte van vorig jaar toegenomen en er dreigt een verdere stijging. Nationale steun moet werklozen helpen over te schakelen op landbouw door hen in staat te stellen landbouwgrond te kopen. Ook moeten hiermee semizelfvoorzienende landbouwers die niet langer als werknemers buiten de landbouw werken de kans krijgen de oppervlaktestructuur van hun bedrijf te verbeteren, zodat ze met hun grond een inkomen verwerven dat hun een basislevensstandaard waarborgt. De steun moet ook de verkoop vergemakkelijken van landbouwgrond in het bezit van werklozen die kapitaal nodig hebben om zelfstandig te worden.

(7)

De prijzen van landbouwgrond zijn in Polen sedert 2007 voortdurend sterk gestegen.

(8)

Omdat de landbouwers te weinig kapitaal hebben, de rente op commerciële leningen voor de aankoop van onroerend goed, zoals landbouwgrond en bouwterreinen, hoog is, en de banken in de huidige crisis strengere criteria hanteren voor het verstrekken van leningen aan landbouwers, maken landbouwers, vooral landbouwers met kleine bedrijven, weinig kans op een commerciële lening voor investeringen zoals het aankopen van landbouwgrond. In augustus 2009 schommelden de tarieven voor commerciële kredieten voor de aankoop van onroerend goed tussen 6,26 % en 8,17 % per jaar.

(9)

De te verlenen staatssteun bedraagt 400 miljoen PLN en moet het mogelijk maken in de periode van 2010 tot en met 2013 600 000 ha landbouwland te verkopen met als doel landbouwbedrijven te stichten of uit te breiden die voldoen aan de criteria voor familiebedrijven, d.w.z. met een grootte tot 300 ha. Met die regeling zouden een 24 000-tal landbouwbedrijven kunnen worden gesticht met een areaal van niet minder dan het gemiddelde in het desbetreffende wojewodschap. Het gemiddelde steunbedrag per bedrijf zou rond de 4 500 EUR moeten bedragen. De prijs van de subsidiabele grond mag niet hoger zijn dan de gemiddelde marktprijs in het desbetreffende wojewodschap. Voor de grond die in het bezit is van het Agentschap voor landbouweigendom van het ministerie van Financiën moet een aanbestedingsprocedure worden toegepast.

(10)

De steun wordt verstrekt in de vorm van subsidie voor rentebetalingen op leningen, d.w.z. betaling van het verschil tussen het door de bank gehanteerde jaarlijkse rentetarief, dat anderhalve maal de herdiscontovoet voor door de Nationale Bank van Polen geherdisconteerde wissels bedraagt, en het door de lener betaalde werkelijke rentetarief, dat ten minste 2 % bedraagt.

(11)

De Commissie is vooralsnog geen procedure gestart en heeft nog geen standpunt ingenomen over de aard en de verenigbaarheid van de steun.

(12)

Er is dus sprake van buitengewone omstandigheden, waardoor de steun in afwijking van de geldende bepalingen als verenigbaar kan worden beschouwd met de gemeenschappelijke markt, voor zover die steun strikt noodzakelijk is om de omvang van de armoede op het Poolse platteland te beperken,