(1)

De door het coronavirus veroorzaakte COVID‐19-pandemie en de bijbehorende en noodzakelijke beheersingsmaatregelen vormen een ernstige en ongekende schok voor de Europese economieën. Tegen deze achtergrond heeft de algemene raad van het Europees Comité voor systeemrisico’s (ESRB) tijdens zijn vergadering van 2 april 2020 aangekondigd dat hij zijn aandacht zou toespitsen op vijf prioritaire gebieden waarop de coördinatie tussen de autoriteiten in de Unie waarschijnlijk bijzonder belangrijk is om de financiële stabiliteit in de Unie te waarborgen (3). Een van de vijf prioritaire gebieden heeft betrekking op de liquiditeit van de financiële markten en implicaties voor vermogensbeheerders en verzekeraars.

(2)

De scherpe daling van de activaprijzen aan het begin van de COVID‐19-pandemie ging gepaard met aanzienlijke terugbetalingen door bepaalde beleggingsinstellingen en een aanzienlijke verslechtering van de liquiditeit van de financiële markten. Hoewel de marktomstandigheden vervolgens stabiliseerden, grotendeels als gevolg van doortastende maatregelen van centrale banken, toezichthoudende autoriteiten en regeringen in de Unie en wereldwijd, blijft er aanzienlijke onzekerheid bestaan over de macrofinanciële vooruitzichten.

(3)

Eerdere beoordelingen door het ESRB (4) van niet-bancaire financiële bemiddeling hebben gewezen op potentiële kwetsbaarheden die voortvloeien uit beleggingsinstellingen die korte terugbetalingsperioden hebben, maar in minder liquide activa investeren. Dergelijke liquiditeitmismatches vergroten het risico van verdere druk op de waardering van activa in tijden van stress, indien beleggingsinstellingen trachten gedurende een korte periode minder liquide activa te verkopen om aan terugbetalingen te voldoen. Dit zou kunnen leiden tot hogere, tegen mark-to-market-verliezen van andere financiële instellingen met blootstellingen aan dezelfde of gecorreleerde activa, of tot een abrupte aanscherping van de financiële voorwaarden.

(4)

De bestaande regels van de Unie omvatten specifieke verplichtingen voor beheermaatschappijen van fondsen voor wat betreft het beheer van het liquiditeitsrisico voor de door hen beheerde fondsen (5). Voor instellingen voor collectieve belegging in effecten (icbe’s) moet het liquiditeitsprofiel van de beleggingen van de icbe passen bij het terugbetalingsbeleid dat in het fondsreglement, de statuten of het prospectus is neergelegd. Evenzo moeten voor alternatieve beleggingsinstellingen (abi’s) de beleggingsstrategie, het liquiditeitsprofiel en het terugbetalingsbeleid consistent zijn (6). Deze regels worden aangevuld door richtsnoeren van de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) inzake liquiditeitsstresstests in icbe’s en abi’s voor fondsbeheerders om regelmatig de veerkracht van hun fondsen te testen op het liquiditeitsrisico onder normale en uitzonderlijke liquiditeitsomstandigheden (7).

(5)

Deze aanbeveling heeft tot doel om de paraatheid te vergroten om te reageren op potentiële toekomstige negatieve schokken die kunnen leiden tot een verslechtering van de liquiditeit van de financiële markten, hetgeen potentiële negatieve gevolge kan hebben voor de financiële stabiliteit in de Unie.

(6)

Het ESRB erkent dat de sector van de beleggingsinstellingen in de Unie groot en divers is. Hiermee rekening houdend heeft het ESRB twee segmenten aangewezen als gebieden met een bijzonder hoog prioriteitsniveau voor verscherpt toezicht vanuit het oogpunt van de financiële stabiliteit.

(7)

De eerste van deze segmenten bestaat uit beleggingsinstellingen met aanzienlijke blootstellingen aan bedrijfsschulden. Kort na het begin van de COVID‐19-pandemie was er sprake van aanzienlijke terugbetalingen door beleggingsinstellingen die in bedrijfsschulden beleggen. Daarnaast beschikken beleggingsinstellingen over een aanzienlijk deel van het uitstaande bedrag van in de Unie uitstaande, niet-financiële bedrijfsobligaties. Elke toekomstige druk op terugbetalingen uit fondsen van open-end beleggingsinstellingen met korte terugbetalingsperioden kan ertoe leiden dat fondsbeheerders minder snel liquide activa verkopen, waardoor wordt bijgedragen aan een verslechtering van de liquiditeitsomstandigheden op de markten voor bedrijfsschulden. Dit kan negatieve overloopeffecten hebben op andere financiële instellingen die blootstellingen hebben aan deze activa — zoals verzekeringsmaatschappijen, pensioenfondsen of banken — of een negatief effect hebben op de kosten en de beschikbaarheid van marktfinanciering voor niet-financiële vennootschappen.

(8)

Het tweede segment dat door het ESRB is aangemerkt als een bijzonder hoog prioritair gebied voor versterkt toezicht vanuit het oogpunt van de financiële stabiliteit betreft beleggingsinstellingen met aanzienlijke vastgoedblootstellingen. De volksgezondheidsbeperkingen die nodig zijn om de verspreiding van COVID‐19 te beperken, zouden kunnen leiden tot een vermindering van transactievolume op de vastgoedmarkt en tot een toename van de waarderingsonzekerheid. De vastgoedbeleggingsfondsen hebben naar schatting ongeveer een derde van de commerciële vastgoedmarkt van de Unie in handen. Toekomstige terugbetalingen uit beleggingsinstellingen die aanzienlijke vastgoeddeelnemingen hebben, kunnen bijdragen tot neerwaartse druk op de vastgoedwaarderingen indien zij gepaard gaan met de verkoop van onroerend goed in een omgeving met lage transactievolumes. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor andere financiële instellingen die blootstellingen hebben aan onroerend goed, met inbegrip van die welke onroerend goed als onderpand voor leningen gebruiken.

(9)

Om ervoor te zorgen dat het financiële stelsel in de Unie de COVID‐19-schok beter kan opvangen, in plaats van deze te versterken, moet er aanzienlijke coördinatie plaatsvinden tussen de toezichthoudende autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de verschillende segmenten van de financiële markten en over de grenzen heen. Dit is met name het geval voor activiteiten op de kapitaalmarkten, met inbegrip van de activiteiten die worden uitgevoerd door beleggingsinstellingen, waarbij grensoverschrijdende stromen groot zijn en de vlotte werking van dergelijke activiteiten afhankelijk is van een aantal actoren in het gehele financiële stelsel.

(10)

Het ESRB erkent het werk van hoge prioriteit dat momenteel door ESMA wordt verricht ter verbetering van de toezichtconvergentie op liquiditeitsrisicobeheer van beheerders van instellingen. Dit omvat het in 2020 aangekondigde gemeenschappelijk toezichthoudend optreden inzake het liquiditeitsrisicobeheer van icbe-beheerders (8) en de voortdurende coördinatie van de toezichthoudende acties door de ESMA ten overstaan van COVID‐19.

(11)

Deze aanbeveling laat de monetairbeleidmandaten van de centrale banken in de Unie onverlet.

(12)

De aanbevelingen van het ESRB worden gepubliceerd nadat de geadresseerden in kennis zijn gesteld en nadat de algemene raad de Raad van de Europese Unie in kennis heeft gesteld van zijn voornemen deze te publiceren en de Raad van de Europese Unie de gelegenheid heeft gegeven te reageren,

1.

met de nationale bevoegde autoriteiten overleg pleegt over de uitvoering van doelgericht toezicht van beleggingsinstellingen met aanzienlijke blootstellingen aan bedrijfsschulden en vastgoedactiva om de paraatheid van deze twee segmenten van de sector van de beleggingsinstellingen te beoordelen voor mogelijke toekomstige negatieve schokken, met inbegrip van mogelijke hervatting van aanzienlijke terugbetalingen en/of een toename van de waarderingsonzekerheid;

2.

aan het ESRB verslag uitbrengt over haar analyse en over de conclusies betreffende de paraatheid van de betrokken beleggingsinstellingen.

1.

1.

1.

1.

2.