24.11.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 399/74

—

gezien artikel 225 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien het ontwerpverslag van de Bijzondere Commissie fiscale rulings en andere maatregelen van vergelijkbare aard of met vergelijkbaar effect (2015/2066(INI) (de bijzondere commissie TAXE 1),

—

gezien het definitieve verslag van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en de G20 inzake grondslaguitholling en winstverschuiving (Base Erosion and Profit Shifting — BEPS) dat op 5 oktober 2015 werd gepubliceerd,

—

gezien de artikelen 46 en 52 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie economische en monetaire zaken en het advies van de Commissie industrie, onderzoek en energie (A8-0349/2015),

A.

overwegende dat een consortium van journalisten, het Internationaal Consortium van onderzoeksjournalisten (ICIJ), dat onderzoek heeft gedaan naar fiscale rulings en andere schadelijke praktijken in Luxemburg (Luxleaks), in november 2014 onthulde dat bijna 340 multinationale bedrijven geheime afspraken hadden gemaakt met Luxemburg die veel van die bedrijven in staat stelden hun mondiale belastingafdrachten tot een minimum te beperken in het nadeel van het publiek belang van de Unie, terwijl zij weinig tot geen economische activiteit in Luxemburg creëerden;

B.

overwegende dat uit de onthullingen bleek dat sommige belastingadviseurs multinationals bewust en gericht hebben geholpen om tussen 2002 en 2010 ten minste 548 fiscale rulings tot stand te brengen; overwegende dat deze geheime belastingafspraken ingewikkelde financiële structuren omvatten die zijn ontworpen om aanzienlijke belastingverlagingen te bewerkstelligen;

C.

overwegende dat tal van bedrijven als gevolg van die fiscale rulings over de winsten die zij Luxemburg binnenbrachten een effectief belastingtarief van minder dan 1 % betaalden; overwegende dat sommige multinationals daar waar zij actief zijn wel profiteren van diverse openbare goederen en diensten, maar geen billijke belastingbijdrage betalen; overwegende dat sommige multinationals een daadwerkelijke belasting van bijna nul procent afdragen over de winst die zij genereren, hetgeen de Unie en andere economieën kan schaden;

D.

overwegende dat Luxemburgse dochterondernemingen in veel gevallen honderden miljoenen euro's beheren terwijl zij nauwelijks in Luxemburg aanwezig zijn en er nauwelijks economische activiteiten verrichten, waarbij op sommige adressen meer dan 1 600 bedrijven geregistreerd staan;

E.

overwegende dat de door de bijzondere commissie TAXE 1 verrichte onderzoeken aan het licht hebben gebracht dat de praktijk van fiscale rulings niet uitsluitend in Luxemburg gehanteerd wordt, maar in de hele Unie gemeengoed is; overwegende dat de praktijk van fiscale rulings op legitieme wijze kan worden ingezet om bedrijven de nodige rechtszekerheid te bieden en het financiële risico voor eerlijke bedrijven te beperken, maar niettemin mogelijkheden voor misbruik en belastingontwijking biedt en, door alleen bepaalde actoren rechtszekerheid te bieden, een zekere mate van ongelijkheid kan creëren tussen bedrijven die rulings hebben verkregen en bedrijven die geen gebruik van rulings maken;

F.

overwegende dat in het verslag „Addressing Base Erosion and Profit Shifting” van de OESO van 12 februari 2013 nieuwe internationale normen worden voorgesteld voor de bestrijding van BEPS;

G.

overwegende dat eveneens rekening moet worden gehouden met het communiqué naar aanleiding van de G20-vergadering van de ministers van Financiën en de presidenten van de centrale banken die op 5 oktober 2015 plaatsvond;

H.

overwegende dat de nationale politieke leiders, met een paar lovenswaardige uitzonderingen, onvoldoende behulpzaam zijn geweest bij het aanpakken van het probleem van ontwijking van de vennootschapsbelasting;

I.

overwegende dat de Europese Unie grote stappen in de richting van economische integratie heeft gezet, zoals de economische en monetaire unie en de bankenunie, en dat coördinatie op Unieniveau van het belastingbeleid, binnen de grenzen van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, een onontbeerlijk onderdeel van het Europese integratieproces vormt;

J.

overwegende dat de inkomsten uit vennootschapsbelasting in de 28 lidstaten van de Unie in 2012 gemiddeld 2,6 % van het bbp bedroegen (1);

K.

overwegende dat het in een context waarin het aan investeringen en groei ontbreekt, belangrijk is om bedrijven in de Unie te houden of aan te trekken, en dat het daarom essentieel is dat de Unie zijn aantrekkelijkheid voor lokale en buitenlandse investeerders bevordert;

L.

overwegende dat alle fiscale planning moet plaatsvinden binnen de grenzen van de wet en de toepasselijke verdragen;

M.

overwegende dat agressieve fiscale planning inhoudt dat wordt geprofiteerd van de technische details van een belastingsysteem, van incongruenties tussen twee of meer belastingstelsels of van mazen in de wetgeving, met als doel de verschuldigde belastingen te verminderen;

N.

overwegende dat regelingen voor agressieve fiscale planning vaak resulteren in het gebruik van een combinatie van internationale incongruenties tussen belastingstelsels, bijzonder gunstige specifieke nationale belastingregels en het gebruik van belastingparadijzen;

O.

overwegende dat belastingfraude en belastingontduiking in tegenstelling tot agressieve fiscale planning bovendien een illegale vorm van ontduiking van belastingverplichtingen zijn;

P.

overwegende dat het meest adequate antwoord op agressieve fiscale planning goede wetgeving, een deugdelijke tenuitvoerlegging daarvan en internationale coördinatie ten aanzien van de gewenste uitkomsten lijkt te zijn;

Q.

overwegende dat de totale inkomstenderving voor de staat ten gevolge van ontwijking van vennootschapsbelasting doorgaans wordt gecompenseerd door een verhoging van de totale belastingdruk, door bezuinigingen op overheidsdiensten of door meer staatsleningen — waardoor zowel andere belastingbetalers als de economie in haar geheel schade wordt toegebracht;

R.

overwegende dat in een studie (2) wordt geschat dat de inkomstenderving voor de Unie als gevolg van de ontwijking van vennootschapsbelasting zou kunnen oplopen tot 50-70 miljard euro per jaar, waarbij waarbij dit bedrag verloren gaat wegens winstverschuiving, en overwegende dat in diezelfde studie wordt geschat dat de inkomstenderving voor de Unie als gevolg van de ontwijking van vennootschapsbelasting in werkelijkheid zou kunnen oplopen tot 160-190 miljard euro wanneer rekening wordt gehouden met speciale fiscale regelingen, inefficiënties bij de belastinginning en andere soortgelijke activiteiten;

S.

overwegende dat de efficiëntie van de inning van vennootschapsbelasting volgens de studie 75 % is, hoewel eveneens wordt bevestigd dat dit percentage geen betrekking heeft op de bedragen die door belastingautoriteiten zouden kunnen worden geïnd, aangezien het extreem kostbaar of in technisch opzicht moeilijk zou zijn een bepaald deel van deze bedragen te innen; overwegende dat indien er een alles omvattende oplossing voor het probleem van BEPS voorhanden zou zijn en in de hele Unie geïmplementeerd zou kunnen worden, dit volgens de studie een positief effect op de belastinginkomsten van de regeringen van de lidstaten zou hebben van 0,2 % van de totale belastinginkomsten;

T.

overwegende dat verliezen als gevolg van BEPS een bedreiging vormen voor de deugdelijke werking van de interne markt alsook voor de geloofwaardigheid, de efficiëntie en de eerlijkheid van de vennootschapsbelastingstelsels in de Unie; overwegende dat in bovengenoemde studie eveneens duidelijk wordt gesteld dat de erin opgenomen berekeningen geen betrekking hebben op schattingen van activiteiten binnen de schaduweconomie, en dat de ondoorzichtigheid van de structuren en betalingen van bepaalde bedrijven het moeilijk maken om het effect op de belastinginkomsten nauwkeurig in te schatten, hetgeen betekent dat dit effect wellicht aanzienlijk groter is dan in het verslag wordt geraamd;

U.

overwegende dat de verliezen als gevolg van grondslaguitholling en winstverschuiving eveneens duidelijk laten zien dat het ontbreekt aan een gelijk speelveld voor enerzijds ondernemingen die slechts in één lidstaat actief zijn en daar belasting afdragen, in het bijzonder kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s), familiebedrijven en zelfstandigen, en anderzijds bepaalde multinationals die hun winsten gericht kunnen verschuiven van rechtsgebieden met een hoog belastingniveau naar rechtsgebieden met een laag belastingniveau en die zich met agressieve fiscale planning bezighouden, waarmee zij hun totale heffingsgrondslag verlagen en de overheidsfinanciën extra onder druk zetten, dit ten nadele van de burgers van de Unie en van kmo's;

V.

overwegende dat het gebruik door multinationals van agressieve fiscale planningspraktijken in strijd is met het beginsel van eerlijke mededinging en verantwoord ondernemerschap, als bedoeld in mededeling COM(2011)0681, omdat voor het opzetten van fiscale planningstrategieën middelen nodig zijn waarover alleen grote bedrijven beschikken en omdat er daardoor geen gelijk speelveld is tussen kmo's en grote bedrijven, hetgeen dringend moet worden verholpen;

W.

overwegende dat belastingconcurrentie binnen de Unie en ten aanzien van derde landen in sommige gevallen schadelijk kan zijn en kan resulteren in een „race naar de bodem” wat belastingtarieven betreft, terwijl verbeterde transparantie, coördinatie en convergentie een effectief kader bieden om eerlijke concurrentie tussen bedrijven binnen de Unie te waarborgen en overheidsbegrotingen voor ongunstige effecten te behoeden;

X.

overwegende dat maatregelen die agressieve fiscale planning toestaan onverenigbaar zijn met het beginsel van loyale samenwerking tussen de lidstaten;

Y.

overwegende dat agressieve fiscale planning onder meer wordt vergemakkelijkt door de toenemende complexiteit van bedrijven en door de digitalisering en globalisering van de economie, hetgeen tot een verstoring van de concurrentie leidt die schadelijk is voor de groei en de in de Unie, met name voor kmo’s;

Z.

overwegende dat de strijd tegen agressieve fiscale planning niet door de afzonderlijke lidstaten gevoerd kan worden; overwegende dat een ondoorzichtig en ongecoördineerd vennootschapsbelastingbeleid een risico met zich meebrengt voor het belastingbeleid van de lidstaten, met niet-productieve effecten zoals belastingverhoging voor minder mobiele belastinggrondslagen tot gevolg;

AA.

overwegende dat het gebrek aan gecoördineerd optreden ertoe leidt dat veel lidstaten unilaterale nationale maatregelen treffen; overwegende dat dergelijke maatregelen vaak ineffectief, ontoereikend en, in sommige gevallen, desastreus zijn gebleken voor het nagestreefde doel;

AB.

overwegende dat er derhalve behoefte bestaat aan een gecoördineerde, meerlagige aanpak op nationaal, Unie- en internationaal niveau;

AC.

overwegende dat de Unie zich een pionier heeft betoond bij de mondiale bestrijding van agressieve fiscale planning, met name door binnen het kader van de OESO vooruitgang te bewerkstelligen met betrekking tot het BEPS-project; overwegende dat de Unie een pioniersrol moet blijven vervullen nu het BEPS-project zich ontwikkelt, en de schade moet proberen te voorkomen die BEPS zowel de lidstaten als ontwikkelingslanden overal ter wereld kan toebrengen; overwegende dat zij in dit verband onder meer maatregelen moet nemen met betrekking tot BEPS en, naast BEPS, ook met betrekking tot kwesties die van belang zijn voor de ontwikkelingslanden, zoals vermeld in het verslag van de Werkgroep ontwikkeling van de G20 van 2014;

AD.

overwegende dat de Commissie en de lidstaten ervoor moeten zorgen dat het uitgebreide OESO-pakket aan maatregelen inzake BEPS op Unieniveau als minimumnorm wordt toegepast en ambitieus blijft; overwegende dat het van cruciaal belang is dat alle OESO-landen het BEPS-project ten uitvoer leggen;

AE.

overwegende dat de Commissie, naast en in aanvulling op de reeds in dit verslag genoemde actieterreinen, duidelijk uiteen moet zetten hoe zij van plan is alle 15 OESO/G20 BEPS-projectresultaten ten uitvoer te leggen, en zo snel mogelijk met een voorstel moet komen voor ambitieuze wetgevingsmaatregelen, teneinde andere landen aan te moedigen de OESO-richtsnoeren te implementeren en het voorbeeld van de Unie bij de tenuitvoerlegging van het actieplan te volgen; overwegende dat de Commissie ook moet overwegen op welke terreinen de Unie verder moet gaan dan de door de OESO aanbevolen minimumnormen;

AF.

overwegende dat de wetgevingsbevoegdheid op het gebied van vennootschapsbelasting overeenkomstig de Unieverdragen momenteel bij de lidstaten ligt, doch dat het overgrote deel van de problemen in verband met agressieve fiscale planning van multinationale aard is;

AG.

overwegende dat een betere coördinatie van nationaal belastingbeleid bijgevolg de enige haalbare oplossing is om een gelijk speelveld te creëren en maatregelen te vermijden die multinationals bevoordelen ten koste van kmo’s;

AH.

overwegende dat het ontbreken van een gecoördineerd belastingbeleid in de Unie aanzienlijke kosten en administratieve lasten met zich meebrengt voor burgers en bedrijven met activiteiten in meer dan één lidstaat binnen de Unie, met name voor kmo’s, en leiden tot ongewilde dubbele belastingheffing, dubbele niet-belastingheffing of tot de vergemakkelijking van agressieve fiscale planning; overwegende dat dergelijke gevallen niet meer mogen voorkomen en dat transparantere en eenvoudigere oplossingen daarom noodzakelijk zijn;

AI.

overwegende dat bij het ontwerpen van belastingregels en aangepaste administratieve procedures bijzondere aandacht moet worden besteed aan kmo's en familiebedrijven, die de ruggengraat van de economie van de Unie vormen;

AJ.

overwegende dat uiterlijk op 26 juni 2017 een voor de hele Unie geldend register van uiteindelijke begunstigden operationeel moet zijn, om te helpen bij de opsporing van mogelijke belastingontwijking en winstverschuiving;

AK.

overwegende dat de onthullingen van het Luxleaks-schandaal en de werkzaamheden van de bijzondere commissie TAXE 1 duidelijk aantonen dat de Unie wetgevingsmaatregelen moet treffen om de transparantie, de coördinatie en de convergentie van het vennootschapsbelastingbeleid binnen de Unie te verbeteren;

AL.

overwegende dat de vennootschapsbelasting gebaseerd moet zijn op het beginsel dat winsten worden belast waar zij worden gemaakt;

AM.

overwegende dat de Europese Commissie en de lidstaten een zeer actieve rol in de internationale arena moeten blijven vervullen om de vaststelling van internationale normen te bewerkstelligen die in de eerste plaats gebaseerd moeten zijn op de beginselen van transparantie, de uitwisseling van informatie en de afschaffing van schadelijke belastingmaatregelen;

AN.

overwegende dat de Unie, uit hoofde van het beginsel van „beleidssamenhang ten aanzien van ontwikkeling” als vastgelegd in het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, moet waarborgen dat alle stadia van de beleidsvorming op alle terreinen, met inbegrip van de heffing van vennootschapsbelasting, geen belemmering vormen voor de doelstelling van duurzame ontwikkeling, maar deze juist bevorderen;

AO.

overwegende dat een gecoördineerd vennootschapsbelastingstelsel in de hele Unie het mogelijk zou maken oneerlijke concurrentie aan te pakken en het concurrentievermogen van Europese bedrijven, en met name kmo's, te vergroten;

AP.

overwegende dat de Commissie en de lidstaten in belastinggerelateerde procedures meer elektronische oplossingen moeten inzetten, om de administratieve lasten te verminderen en grensoverschrijdende procedures te vereenvoudigen;

AQ.

overwegende dat de Commissie het effect moet beoordelen van belastingvoordelen die aan bestaande speciale economische zones in de Unie worden verstrekt en overwegende dat in dit verband de uitwisseling van beste praktijken moet worden aangemoedigd;

AR.

overwegende dat meer transparantie op het gebied van vennootschapsbelasting de belastinginning kan verbeteren, de werkzaamheden van de belastinginstanties efficiënter kan maken en van essentieel belang is om het vertrouwen van de burger in belastingstelsels en regeringen te vergroten, en dat dit een belangrijke prioriteit zou moeten vormen;

AS.

overwegende dat de wetgevingsbevoegdheid op het gebied van vennootschapsbelasting bij de lidstaten ligt, doch dat het overgrote deel van de problemen in verband met agressieve fiscale planning van multinationale aard is; overwegende dat een betere coördinatie van nationale vormen van belastingbeleid de enige haalbare manier is om het probleem van grondslaguitholling en winstverschuiving en het probleem van agressieve fiscale planning aan te pakken;

AT.

overwegende dat een betere coördinatie alleen niet volstaat om fundamentele problemen op te lossen die voortvloeien uit het feit dat in verschillende lidstaten verschillende regels voor vennootschapsbelasting gelden; overwegende dat een deel van het overkoepelende antwoord op agressieve fiscale planning de convergentie van een beperkt aantal nationale belastingpraktijken moet omvatten; overwegende dat dit kan worden bereikt zonder dat de soevereiniteit van de lidstaten in verband met andere elementen van hun vennootschapsbelastingstelsel wordt ondermijnd;

AU.

overwegende dat de algehele efficiëntie van de belastinginning, het concept van fiscale rechtvaardigheid en de geloofwaardigheid van nationale belastinginstanties niet alleen worden ondermijnd door agressieve fiscale planning en activiteiten op het gebied van grondslaguitholling en winstverschuiving; overwegende dat de Unie en de lidstaten soortgelijke daadkrachtige actie moeten ondernemen om de problemen van belastingontduiking en belastingfraude bij de heffing van zowel individuele belasting als vennootschapsbelasting aan te pakken, evenals problemen in verband met de inning van andere belastingen dan vennootschapsbelasting, in het bijzonder de btw; overwegende dat andere elementen van belastinginning en -beheer een substantieel onderdeel van de bestaande belastingkloof vormen;

AV.

overwegende dat de Commissie daarom eveneens moet nadenken over de aanpak van deze bredere problematiek, met name de handhaving van de btw-regels in de lidstaten en van de toepassing ervan in grensoverschrijdende gevallen, alsmede de inefficiëntie bij de inning van de btw (die in sommige lidstaten een belangrijke bron van nationale inkomsten vormt), praktijken om de btw te ontwijken, evenals de negatieve gevolgen van enkele belastingkwijtscheldingsregelingen of niet-transparante inkeerregelingen; overwegende dat bij dergelijke nieuwe maatregelen rekening moet worden gehouden met het evenwicht tussen kosten en baten;

1.

verzoekt de Commissie om het Parlement voor juni 2016 een of meer wetgevingsvoorstellen voor te leggen, met inachtneming van de in de bijgevoegde bijlage opgenomen gedetailleerde aanbevelingen;

2.

constateert dat deze aanbevelingen in overeenstemming zijn met de grondrechten en het subsidiariteitsbeginsel;

3.

is van oordeel dat de financiële gevolgen van het verlangde voorstel gedekt moeten worden door passende begrotingstoewijzingen;

4.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie en de bijgaande gedetailleerde aanbevelingen te doen toekomen aan de Commissie, de Raad en de regeringen en parlementen van de lidstaten.