Verklaring van Barcelona en Euro-mediterraan partnerschap

Bij deze verklaring is een alomvattend partnerschap tot stand gebracht tussen de Europese Unie (EU) en twaalf landen van het zuidelijke Middellandse Zeegebied. Dit partnerschap heeft ten doel het Middellandse Zeegebied om te vormen tot een gemeenschappelijke ruimte van vrede, stabiliteit en welvaart door een intensievere dialoog op het gebied van politiek, veiligheid en economische, financiële, sociale en culturele samenwerking.

BESLUIT

De slotverklaring (EN) van de Euro-mediterrane ministersconferentie van Barcelona op 27 en 28 november 1995 en het bijbehorende werkprogramma.

SAMENVATTING

De Europese Unie (EU) schept een kader voor multilaterale samenwerking met de landen in het Middellandse Zeegebied. Dit partnerschap vormt een nieuwe fase in hun betrekkingen. Voor de eerste keer wordt aandacht besteed aan economische, sociale, menselijke en culturele vraagstukken en gemeenschappelijke problemen in verband met veiligheid.

Dit partnerschap heeft concrete vorm gekregen met de goedkeuring van de Verklaring van Barcelona door de lidstaten van de EU en de volgende twaalf mediterrane derde landen (MDL): Algerije, Cyprus, Egypte, Israël, Jordanië, Libanon, Malta, Marokko, Syrië, Tunesië, Turkije en de Palestijnse Autoriteit. De Arabische Liga (EN) en de Unie van Arabische Magreb-landen (UMA) (FR) werden uitgenodigd de conferentie bij te wonen, evenals Mauritanië, in zijn hoedanigheid van UMA-lid.

Het partnerschap stoelt op solidariteit en respect voor het eigen karakter van elk van de deelnemers. Het vormt een aanvulling op andere acties en initiatieven ten behoeve van vrede, stabiliteit en ontwikkeling in de regio.

Partnerschap op het gebied van politiek en veiligheid

Het partnerschap heeft in de eerste plaats tot doel een gemeenschappelijke ruimte van vrede en stabiliteit in het Middellandse Zeegebied tot stand te brengen. Die doelstelling moet worden gerealiseerd met een multilaterale politieke dialoog in aanvulling op de bilaterale dialogen die zijn voorzien in de Euro-mediterrane associatieovereenkomsten. Daarbij verbinden de partners zich ertoe:

• de mensenrechten en fundamentele vrijheden te eerbiedigen, met name door de beginselen van het Handvest van de Verenigde Naties (EN) (ES) (FR), de Universele Verklaring van de rechten van de mens (EN) (ES) (FR) en het internationale recht toe te passen, en daarover informatie uit te wisselen;
• de rechtstaat en de democratie te respecteren en in dat verband te erkennen dat elke partner het recht heeft zijn eigen politiek, sociocultureel en economisch systeem en rechtstelsel te kiezen en dat in alle vrijheid te ontwikkelen;
• de soevereiniteit van de landen, de gelijke rechten van volkeren en hun recht op zelfbeschikking te eerbiedigen;
• de territoriale integriteit en het principe van niet-inmenging in binnenlandse aangelegenheden te respecteren en geschillen op vreedzame wijze op te lossen;
• terrorisme, georganiseerde criminaliteit en drugshandel te bestrijden;
• regionale samenwerking te bevorderen, zich te ontdoen van massavernietigingswapens en de internationale en regionale non-proliferatieregelingen inzake kernwapens en de overeenkomsten inzake wapenbeheersing en ontwapening na te leven.

De deelnemers ijveren voor een rechtvaardige, alomvattende en duurzame oplossing voor de conflicten in het Midden-Oosten en baseren zich daarbij met name op de resoluties van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.

Economisch en financieel partnerschap

De duurzame en evenwichtige sociaaleconomische ontwikkeling van de MDL moeten het Middellandse Zeegebied omvormen tot een regio van gedeelde welvaart.

De hervormingen moeten de totstandbrenging van een vrijhandelszone mogelijk maken, in het kader waarvan de tarifaire en niet-tarifaire douanebelemmeringen voor de handel in fabricaten geleidelijk worden afgeschaft. De partners zijn ook voornemens de handel in landbouwproducten en diensten geleidelijk te liberaliseren.

De totstandbrenging van de Euro-mediterrane vrijhandelszone gebeurt binnen het kader van de Euro-mediterrane associatieovereenkomsten en de tussen de MDL gesloten vrijhandelovereenkomsten. Deze overeenkomsten zijn gesloten in overeenstemming met de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) (EN) (ES) (FR).

De partners leggen prioriteiten vast om de totstandbrenging van de vrijhandelszone te vergemakkelijken:

• vaststelling van een douaneregeling op basis van cumulatie van de oorsprong van goederen, mededingingsregels, certificeringsvoorschriften voor marktdeelnemers en regelgeving ter bescherming van de intellectuele-eigendomsrechten;
• ontwikkeling van de markteconomie en de particuliere sector, meer technologieoverdracht en een verder doorgedreven economische integratie van de MDL;
• modernisering van de economische en sociale structuren en stimulering van programma’s ten behoeve van de armste bevolkingsgroepen;
• bevordering van de vrije handel, harmonisering van de douanevoorschriften en ‑procedures en verwijdering van ongerechtvaardigde technische belemmeringen voor de handel in landbouwproducten.

De economische samenwerking tussen de partners heeft voorts ten doel:

• privépersonen aan te sporen meer te sparen en investeringen, met inbegrip van buitenlandse directe investeringen, aan te moedigen;
• regionale samenwerking tussen de MDL te stimuleren;
• een voor de industrie en het midden- en kleinbedrijf (MKB) gunstig klimaat te scheppen;
• een duurzaam beleid op te zetten op het gebied van milieu, energie, natuurlijke rijkdommen en visbestanden;
• de rol van vrouwen in de economie te bevorderen;
• de landbouw te moderniseren.

De partners moeten tevens prioriteiten vaststellen met betrekking tot hun samenwerking op het gebied van vervoersinfrastructuur, de ontwikkeling van de informatietechnologieën en de modernisering van de telecommunicatie.

Ten slotte moeten de partners intensiever samenwerken op financieel gebied en moet de EU meer financiële bijstand verlenen, met name in de vorm van leningen van de Europese Investeringsbank (EIB).

Sociaal, cultureel en menselijk partnerschap

De partners werken samen om het menselijk potentieel te ontwikkelen en wederzijds begrip tussen culturen en uitwisseling tussen civiele samenlevingen te bevorderen.

In dat verband wordt in de verklaring van Barcelona en het bijbehorende werkprogramma de nadruk gelegd op:

• het belang van de dialoog tussen culturen en religies;
• het belang van de media voor de wederzijdse erkenning en het wederzijds begrip tussen culturen;
• culturele uitwisselingen, taalverwerving en de tenuitvoerlegging van educatieve en culturele programma's die de culturele identiteit van alle partners eerbiedigen;
• het belang van de volksgezondheid en de sociale ontwikkeling alsmede van de eerbiediging van de fundamentele sociale rechten;
• de deelname door de civiele samenleving aan het Euro-mediterrane partnerschap en de versterking van de samenwerking tussen regionale en lokale autoriteiten;
• de bestrijding van illegale immigratie, terrorisme, drugshandel, internationale criminaliteit en corruptie.

Context

De Verklaring van Barcelona voorziet in periodieke bijeenkomsten van de ministers van Buitenlandse Zaken van de mediterrane partners en de EU. Deze Euro-mediterrane conferenties (EN) (FR) worden voorbereid door het Euro-mediterraan comité voor het proces van Barcelona, dat tevens tot taak heeft de voortgang van dat proces en de uitvoering van de samenwerkingsprioriteiten op te volgen.

Laatste wijziging: 08.09.2011