Het burgerinitiatief

Burgers van de Europese Unie (EU) hebben initiatiefrecht op grond waarvan zij de Europese Commissie kunnen uitnodigen een rechtshandeling op elk gebied onder haar bevoegdheid voor te stellen. Het is het eerste voorbeeld van transnationale participerende democratie.

BESLUIT

Verordening (EU) nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 over het burgerinitiatief.

SAMENVATTING

WAT DOET DEZE VERORDENING?

In de verordening staan de regels en procedures voor het burgerinitiatief.

KERNPUNTEN

Om ervoor te zorgen dat steun breed genoeg is, moet een burgerinitiatief worden gesteund door een miljoen burgers uit ten minste een kwart van de EU-landen, wat op dit moment neer komt op zeven landen. Ook is er een vereiste voor het minimum aantal ondertekenaars uit elk van deze landen, ruwweg evenredig aan hun respectieve bevolking (degressieve proportionaliteit).

Een burgerinitiatief organiseren

Om een initiatief op te starten moeten burgers een „burgercomité” vormen met ten minste zeven leden die in ten minste zeven EU-landen wonen. Ze moeten allemaal oud genoeg zijn om te stemmen bij verkiezingen voor het Europees Parlement. Het initiatief moet op de website van de Europese Commissie worden geregistreerd. Als aan de registratiecriteria uit de verordening is voldaan, wordt de registratie door de Commissie bevestigd en hebben de organisatoren één jaar de tijd om handtekeningen (steunbetuigingen) te verzamelen.

Een burgerinitiatief tekenen

Dezelfde eis voor de kiesgerechtigde leeftijd is van toepassing op degenen die de steunbetuigingen tekenen. Deze verklaringen kunnen zowel op papier als online worden ingevuld als de organisatoren een onlinesysteem voor het verzamelen hebben opgezet.

Eén miljoen handtekeningen. Wat nu?

De Commissie heeft drie maanden om het initiatief te onderzoeken. Gedurende deze periode ontmoet de Commissie de organisatoren die ook de kans hebben hun initiatief bij een openbare hoorzitting in het Europees Parlement te presenteren. De Commissie presenteert een formeel antwoord met uitleg over wat de Commissie van plan is met de argumenten voor dat besluit. De Commissie is niet verplicht wetgeving voor te stellen.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

Deze verordening is geldig vanaf 1 april 2012.

Meer informatie is beschikbaar op de website van de Europese Commissie over het burgerinitiatief.

GERELATEERDE BESLUITEN

Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 268/2012 van de Commissie van 25 januari 2012 tot wijziging van bijlage I bij Verordening (EU) nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad over het burgerinitiatief (Publicatieblad L 89 van 27 maart 2012, blz. 1-2).

Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 887/2013 van de Commissie van 11 juli 2013 tot vervanging van de bijlagen II en III bij Verordening (EU) nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad over het burgerinitiatief (Publicatieblad L 247 van 18 september 2013, blz. 11-19).

Mededeling van de Commissie over het Europees burgerinitiatief: „Water en sanitaire voorzieningen zijn een mensenrecht! Water is een publiek goed, geen handelswaar!” (COM(2014) 177 final van 19 maart 2014).

Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 531/2014 van de Commissie van 12 maart 2014 tot wijziging van bijlage I bij Verordening (EU) nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad over het burgerinitiatief (Publicatieblad L 148 van 20 mei 2014, blz. 52-53).

Rectificatie van Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 887/2013 van 11 juli 2013 tot vervanging van de bijlagen II en III bij Verordening (EU) nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad over het burgerinitiatief (Publicatieblad L 235 van 8 augustus 2014, blz. 19-19).

Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/1070 van de Commissie van 31 maart 2015 tot wijziging van de bijlagen III, V en VII bij Verordening (EU) nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad over het burgerinitiatief (Publicatieblad L 178 van 8.7.2015, blz. 1-11).

Mededeling van de Commissie over het Europees burgerinitiatief: „Eén van ons” (COM(2014) 355 final van 28 mei 2014).

Laatste bijwerking 08.07.2015